Sociale kaart Peuters/Kleuters. September 2011

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Sociale kaart Peuters/Kleuters. September 2011"

Transcriptie

1 Sociale kaart Peuters/Kleuters September 2011

2 Centrum Jeugd en Gezin (CJG) Het Centrum Jeugd en Gezin is een laagdrempelige organisatie voor alle kinderen, jongeren, opvoeders en gezinnen in Den Haag. In het CJG kan men terecht met alle vragen over opvoeden en opgroeien, bv. over gezondheid, het gedrag van kind(eren), veilig internet, echtscheiding en ook over problemen die het kind heeft zoals pesten. Het CJG geeft kosteloos advies en informatie over het opgroeien en opvoeden van kinderen in alle leeftijden. Als het nodig is, helpt het CJG bij het zoeken naar mensen of instanties die het gezin verder kunnen helpen. Binnen het CJG werken diverse instanties samen: JGZ 0-4 (o.a. de CB s van Jong Florence, opvoedsteunpunt), JGZ 4-19 (o.a. schoolartsendienst, gezinscoaches), Welzijnsorganisaties (o.a. informatiebalie, medewerker Wijkcontacten & Netwerken, AMW), Ambulante hulp Jutters/Jeugdformaat (Opvoeden in de buurt), Bureau Jeugdzorg (Toegang). In bijna ieder stadsdeel in Den Haag is inmiddels een CJG werkzaam. Adressen: - Laak, Thijssestraat 47, ZE Den Haag Tel: (gratis, ook als je mobiel belt) informatiebaliecjglaak@stichtingmooi.nl - Segbroek, Centrum Jeugd en Gezin, Hanenburglaan 339, of segbroek@cjgdenhaag.nl - Loosduinen, Centrum Jeugd en Gezin, Campanulastraat 21,2555 DA Den Haag. Tel: , loosduinen@cjgdenhaag.nl - Escamp, , escamp@cjgdenhaag.nl - Haagse Hout, Centrum Jeugd en Gezin, Koningin Sophiestraat 120, of Ypenburg, Centrum Jeugd en Gezin, Laan van Hoornwijck 152, of Leidschenveen, Centrum Jeugd en Gezin, Harriët Freezerhof 199, of Scheveningen, Centrum Jeugd en Gezin, Scheveningseweg 56a, of of Centrum, Centrum Jeugd & Gezin Centrum II, Tel: centrum@cjgdenhaag.nl - Centrum, Centrum Jeugd en Gezin, Paviljoensgracht 1, 2512 BL, Den Haag (per 3 juni 2011), Tel: centrum@cjgdenhaag.nl Jeugdgezondheidszorg (JGZ) De jeugdgezondheidszorg is verdeeld in drie gebieden: - voor kinderen van 4 tot 19 jaar. Deze wordt uitgevoerd door de productgroep JGZ van de GGD (sector Volksgezondheid en & Zorg; - voor kinderen van 0 tot 4 jaar. Deze wordt uitgevoerd door Jong Florence. Samen vormen zij de integrale jeugdgezondheidszorg. De jeugdgezondheidszorg helpt kinderen die in Den Haag wonen en/of naar school gaan. In zeven stadsdelen werkt de JGZ in het Centrum Jeugd en Gezin van dat stadsdeel. JGZ doet onderzoek naar gezondheidsrisico's en adviseert ouders en andere opvoeders hierover. Ze organiseert activiteiten om de gezondheid, leefstijl en leefomstandigheden van 0 tot 19-jarigen te verbeteren. - speciale Jeugdgezondheidszorg.

3 Hoofdvestiging Jeugdgezondheidszorg Thorbeckelaan 360 (6e etage) 2564 BZ Den Haag Telefoon: (070) JGZ 0-4 / Jong Florence: Consultatiebureau Kinderen komen op het consultatiebureau tot ze 15 maanden zijn, maandelijks of tweemaandelijks op consult bij het consultatiebureau. Dan volgen de consulten met 18 maanden, 2 jaar, 2,5 jaar en rond 4 jaar. Er wordt gekeken naar de lichamelijke, cognitieve, sociale en spraaktaalontwikkeling. Na het 4- jarigenconsult gaat het dossier naar de schoolarts van de school waar het kind naartoe gaat. Bij zorgkinderen is er sprake van een zorgvuldige (warme) overdracht. Er is dus al veel informatie over een kind. De intern begeleider kan bellen naar het betreffende CB. Zij zijn zeer hulpvaardig (als ouders toestemming geven/of al gegeven hebben bij de randvoorwaarden) en geven de informatie die zij beschikbaar hebben over een kind. Het algemene adres van Florence is: (maar handiger: vraag aan ouders naar welk CB zij gaan en bel ze direct, op de site staan alle adressen en telefoonnummers van de CB s: Koningin Sophiestraat TM Den Haag Tel: Jeugdgezondheidszorg 4-19 De medewerkers van de JGZ 4-19 zetten zich in voor de ontwikkeling en groei van kinderen. Dit wordt gedaan door middel van onderzoeken. Hiervoor worden alle kinderen die in Den Haag wonen of naar school gaan opgeroepen. Naast het doen van onderzoek geven de jeugdartsen, jeugdverpleegkundigen en medisch-teamassistenten ook voorlichting en adviezen om gezond te leven en gezond te blijven. Er werken in Den Haag 5 teams verspreid over de stad vanuit een Centrum Jeugd & Gezin (CJG). Speciale Jeugdgezondheidszorg De afdeling begeleidt bijzondere doelgroepen. Ook houdt de afdeling toezicht op kindercentra en peuterspeelzalen. De afdeling Speciale Jeugdgezondheidszorg bestaat uit: - Bureau Integrale Vroeghulp en Vroegtijdige Onderkenning van Ontwikkelingsproblemen, voor kinderen van 0 tot 4 jaar - Gezinscoaches; TOKIN: Toezicht op de Kinderopvang - Basiszorgcoördinatie van kinderen van ouders met psychische problemen of verslaafde ouders (KOPP-kinderen). Josien Wolterink algemeen coördinator Torenstraat 172 Postbus CH Den Haag Tl.: jgz.ivvto@ocw.denhaag.nl Het IVVTO team is bereid om op uitnodigingen van interne zorgcommissies in te gaan.

4 Gezinscoaches Gezinsbegeleiding is een speciale vorm van de Jeugdgezondheidszorg van de GGD van de gemeente Den Haag. De gezinsbegeleiding wordt gegeven door gezinscoaches en wil hulp brengen in gezinnen met weerbarstige sociale en individuele problemen die de ontwikkeling van kinderen bedreigen. Zoals ouders van kinderen die in de knel dreigen te raken en kinderen die mogelijk een ontwikkelingsstoornis hebben. De doelgroep van de Gezinscoaches zijn gezinnen met kinderen van 0 tot 23 jaar. De gezinscoach werkt outreachend. Hij/zij wordt ingeschakeld op basis van signalen van samenwerkingspartners. Belangrijk hierbij is het actief benaderen van het gezin: zorgmijders en/of gezinnen zonder duidelijke hulpvraag zijn een belangrijke doelgroep. De gezinscoach komt bij het gezin thuis en biedt zo nodig direct concrete ondersteuning, aansluitend op de behoefte van het gezin op dat moment. Het vertrouwen van ouders wordt op deze manier gewonnen en vanuit die basis kan verdere hulpverlening zich ook richten op de opvoedingssituatie. Geïntegreerde gezinsaanpak: De gezinscoach is 4 tot 6 maanden betrokken bij het gezin. Hij/zij coördineert zorg in gezinnen waarbij de hulpverlening is vastgelopen en organiseert een gesprek met alle betrokkenen voor het opstellen van een gezamenlijk plan van aanpak. Zonodig introduceert de gezinscoach ook hulp in gezinnen en kan hij gezinsleden toeleiden naar hulp. Voor één gezin werken de hulpverleners samen op basis van één kind, één gezin, één plan en de gezinscoach coördineert. De gezinscoach concentreert zich niet alleen op het gezinslid over wie in hoofdzaak zorgen bestaan. Het gezinssysteem in zijn totaliteit wordt betrokken bij het hulpplan. Een eerste voorwaarde voor interventie van een gezinscoach in een gezin is de aanwezigheid van kinderen over wie zorgen zijn. Ouders zijn, vóór alle anderen, degenen die opvoedingsproblemen moeten oplossen. De gezinscoach ziet en hoort ook de kinderen en helpt de ouders met oplossingen die de situatie van de kinderen verbeteren. De gezinscoach werkt voor het hele gezin in een neutrale positie als partij boven de partijen. Soms lukt het niet om de ontwikkelingskansen voor alle kinderen veilig te stellen. De gezinscoach meldt dan bij het AMK. Aanmelden: De samenwerkingspartners in en rond de Centra voor Jeugd en Gezin en de betrokken hulpverleners kunnen een gezin aanmelden of consultatie vragen bij de CJG gezinscoach door op werkdagen van 9 tot 5 uur contact op te nemen met de bureaudienst van de gezinsbegeleiding. Aanmelding door het gezin zelf is niet de bedoeling. Bereikbaarheid: De gezinscoaches werken vanuit de verschillende (toekomstige) Centra voor Jeugd en Gezin in Den Haag. GGD, afdeling CJG Gezinscoaches Koningin Sophiestraat TM Den Haag (algemeen) (bureaudienst) jgz.gezinsbegeleiding@ocw.denhaag.nl

5 Bureau Basiszorg (KOPP-kinderen) Basiszorgcoördinatie bij kinderen van ouders met psychiatrische en/of verslavingsproblemen. Als één van de ouders psychiatrische en/of verslavingsproblemen heeft en er zorgen zijn over de kinderen dan is er de mogelijkheid om de basiszorgcoördinator in te schakelen. Zij hebben jarenlange ervaring als hulpverlener in de volwassenenpsychiatrie en in de verslavingszorg. Zij hebben specifieke expertise op het gebied van de problematiek van kinderen van ouders met psychiatrische problemen en van kinderen van ouders met verslavingsproblemen. Bureau Basiszorg is een samenwerking met Parnassia, psycho-medisch centrum en GGD Den Haag. Basiszorgcoördinatie is erop gericht om voor deze kinderen voldoende basiszorg te garanderen. Met basiszorg wordt bedoeld dat kinderen voldoende dagelijkse verzorging krijgen, een regelmatig dag- en nachtritme hebben, dat er voldoende voorzieningen aanwezig zijn, dat ze naar school gaan, dat ze voldoende aandacht krijgen, etc. Er kan contact opgenomen worden met de basiszorgcoördinator, eventueel kan er een geanonimiseerde casus voorgelegd worden. Zij geven advies, bijvoorbeeld over hoe een bepaalde zaak aangepakt kan worden en welke hulpverlening ingeschakeld kan worden. Het kind kan ook, met toestemming van de ouders, aangemeld worden bij de basiszorgcoördinator. De basiszorgcoördinator neemt contact op met de ouders en inventariseert welke hulp het gezin ontvangt. Vervolgens nodigt zij de ouder/verzorger en alle betrokken hulpverleners uit voor een gesprek. Indien noodzakelijk vindt eerst een voorbespreking plaats met alleen hulpverleners. Er worden concrete afspraken gemaakt over wie wat doet en wanneer. De basiszorgcoördinator verleent dus zèlf geen hulp, maar coördineert de hulp. Het doel is altijd om voor de kinderen te zorgen dat zij voldoende basiszorg krijgen. Bureau Basiszorg Thorbeckelaan BZ Den Haag Basiszorgcoördinatoren zijn gehuisvest bij de GGD Den Haag. De Strandwacht; daghulp De Strandwacht vormt samen met nog zeven andere scholen voor kinderen met psychiatrische en gedragsproblemen een samenwerkingsverband (cluster 4) in de regio Den Haag. Dit samenwerkingsverband heet Regionaal Expertisecentrum REC-West. Binnen REC-West is ook de Commissie voor Indicatiestelling (CvI) en de dienst Ambulante Begeleiding ondergebracht. Binnen REC-West werkt De Strandwacht met anderen samen om er voor te zorgen dat alle zorgleerlingen de juiste vorm van onderwijs en zorg krijgen, het zg. Passend Onderwijs. Stichting Jeugdformaat, binnen de daghulp van Jeugdformaat biedt de Strandwacht hulp, begeleiding, behandeling en onderwijs aan jeugdigen in de regio Haaglanden. De uitvoering hier van vindt plaats in scholen óf in een van de daghulp-voorzieningen. De afdeling daghulp voor jonge kinderen biedt kinderen hulp en begeleiding als ze worden bedreigd in hun ontwikkeling en als zij complexe (gedrags)problematiek hebben. De problematiek wordt veroorzaakt door een combinatie van medische en psychosociale problemen en soms een tekortschietend opvoedingsklimaat. Voor de kinderen geldt dat er sprake is van ontwikkelingsachterstanden op verschillende gebieden. Kinderen vanaf vier jaar, die aan onderwijs toe zijn, kunnen naast de behandeling (deeltijd)onderwijs volgen op De Strandwacht. Vormen van daghulp: - Voor kinderen tot en met 4 jaar: Daghulp en verblijf - Voor kinderen van 4 tot en met 7 jaar: Daghulp en onderwijs - Voor kinderen van 5 tot en met 12 jaar: Daghulp en verblijf Daghulp en onderwijs

6 Stichting De Jutters Centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie Den Haag, geeft aan veel kinderen van De Strandwacht psychiatrische hulp. Ook verzorgen zij ouderbegeleiding. Voor de kinderen die naar de dagbehandeling gaan of die zijn opgenomen in de kliniek, verzorgt De Strandwacht het (deeltijd)onderwijs. Werkgebied De Jutters is werkzaam in Den Haag, Rijswijk, Wassenaar, Leidschenveen, Forepark, Hoornwijck, Ypenburg, Leidschendam/Voorburg en Zoetermeer. Bereikbaarheid: Een centraal telefoonnummer voor alle andere vragen en aanmeldingen voor alle vestigingen van De Jutters, Multifunctioneel Centrum De Banjaard Biedt zorg aan kinderen met een verstandelijke handicap die gedrags- en psychiatrische problemen hebben. De Strandwacht verzorgt het (deeltijd)onderwijs voor die kinderen van De Banjaard die geen gebruik kunnen maken van het bestaande schoolaanbod. Het onderwijs is een onderdeel van het totale diagnostiek- en behandelaanbod van de Banjaard. Het HCO ondersteunt bij het maken van onderwijskundig beleid op school. Het HCO/PI is het Pedologisch Instituut en maakt deel uit van het HCO. Het begeleidt het schoolteam op het gebied van onderzoek en gedragsaanpak. Tot slot werkt de Strandwacht ook samen met andere hulpverleningsinstellingen, zoals Bureau Jeugdzorg, Zorgloket Cluster IV Den Haag, het Centrum voor Autisme en instellingen zoals De Bruggen, Boddaert en Vitalis. Het kan voorkomen dat kinderen of gezinnen al contacten hebben binnen de (jeugd)hulpverlening. Dan probeert de school tot een goede afstemming van de hulp te komen tijdens het onderwijs van het kind. Adressen: Op De Strandwacht verblijven gemiddeld zo'n 240 leerlingen verdeeld over twintig groepen. Hiervan zijn elf groepen gehuisvest aan het Paddepad. De kinderen die op de buitenlocaties voor observatie en/of behandeling verblijven, krijgen daar hun onderwijs aangeboden en zijn in die periode ingeschreven als leerling van de school. De Strandwacht Paddepad HZ Den Haag Strandwacht Jeugdformaat Den Haag afdeling daghulp voor kinderen Duivelandsestraat 2, 2583 KP Den Haag - t Strandwacht Jeugdformaat Voorburg afdeling daghulp voor kinderen Albertus de Oudelaan 1, 2273 CW Voorburg - t Strandwacht Jeugdformaat Delft afdeling daghulp voor kinderen Buitenhofdreef 8, 2625 XR Delft - t Strandwacht De Jutters Den Haag Dr. van Welylaan 6, 2566 ER Den Haag - t

7 Strandwacht De Banjaard Den Haag Scheveningseweg 90-92, 2584 AC Den Haag - t Het Pedologisch Instituut (PI) is ondergebracht bij het: Haags Centrum voor Onderwijsbegeleiding (HCO) Zandvoortselaan 146, 2554 EM Den Haag - t Stichting Jeugdformaat Stichting Jeugdformaat is een organisatie voor jeugdhulpverlening in de regio Haaglanden. Jeugdformaat biedt professionele, geïndiceerde hulp aan kinderen, jongeren (0 t/m 18) en ouders die het op eigen kracht om welke reden dan ook (even) niet redden. Zij hebben moeilijkheden thuis, op school of met zichzelf. Dit betekent dat niet iedereen zomaar bij St. Jeugdformaat terecht. Kinderen, jongeren en ouders die hulp nodig hebben bij opgroeien of opvoeden, komen (bijvoorbeeld via een huisarts of school) meestal bij Bureau Jeugdzorg terecht. Bureau Jeugdzorg vormt namelijk de toegangspoort tot de jeugdzorg. Als na hun screening, diagnostiek en analyse blijkt dat er extra hulp nodig is, krijgt de cliënt een indicatiebesluit dat recht geeft op een vorm van geïndiceerde jeugdzorg. Als ondersteuning door Jeugdformaat het meest geschikt is, wordt de cliënt naar Jeugdformaat doorverwezen. De hulpverlening wordt verzorgd door circa 900 medewerkers (verspreid over 70 locaties) en 800 pleeggezinnen. - Bijzondere Opnames Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ-functie) - Preventie Specialistische functies zijn: - Klinische psychotherapie - Klinische orthopsychiatrische behandeling - Forensisch-psychiatrische deeltijd- en poliklinische behandeling - Logeerfunctie - Diagnostiek en behandeling van licht verstandelijk gehandicapten met psychiatrische problemen (in samenwerking met De Compaan en De Bruggen) De Banjaard De Banjaard is een multifunctioneel centrum voor diagnostiek en behandeling van kinderen en jeugdigen met een licht verstandelijke handicap en psychiatrische problemen. De Banjaard heeft in Den Haag een polikliniek voor kinderen en jeugdigen tot 19 jaar en een klinische en deeltijdafdeling voor kinderen tot 13 jaar. Bij de polikliniek wordt zowel diagnostiek als behandeling geboden aan kinderen en jeugdigen tot 19 jaar. Er wordt daarin samengewerkt door ouderbegeleiders, kinder- en jeugdpsychiaters, artsen GGZ en AVG, GZ-psychologen, pedagogen en therapeuten. Bij de klinische afdeling biedt de kliniek observatie en psychiatrische behandeling gedurende maximaal één jaar bij kinderen van 4-13 jaar bij wie de problematiek zo complex en ernstig is, dat andere observatie- of hulpverleningsvormen niet volstaan. De kinderen wonen in leefgroepen van maximaal zes personen en worden dagelijks intensief verzorgd en begeleid door sociotherapeuten. Zij zijn voor de behandeling aangewezen op een driemilieusvoorziening. Overdag bezoeken de kinderen de interne afdeling van de Strandwacht (PI-school) en zijn er individuele en groepsbehandelingen. Uiteraard wordt intensief met ouders samengewerkt en ook de verwijzer wordt bij de observatie en behandeling betrokken. Scheveningseweg AC Den Haag Telefoonnummer

8 Opvoeden in de buurt Opvoeden in de Buurt is een samenwerkingsverband van Jeugdformaat en De Jutters. Het Jutters/Jeugdformaat team Opvoeden in de Buurt biedt preventieve, laagdrempelige hulp aan gezinnen bij opvoedingsproblemen, gedragsproblemen en psychische problemen bij kinderen en jeugdigen (max. 12 contacten). Tevens biedt het team consultatie en advies aan hulpverleners en andere professionals. Medewerkers van beide organisaties werken samen in een multidisciplinair team. Het team is gehuisvest op de locaties van de Centra voor Jeugd en Gezin in Den Haag en bestaat uit zes ambulant hulpverleners, een psycholoog, een systeemtherapeut, een sociaal-psychiatrisch verpleegkundige, een gedragswetenschapper en een projectassistente. Doelgroep: 1. alle professionals werkzaam in het preventieve veld met vragen rondom: - opvoeding van jeugdigen - gedrag van jeugdigen - psychiatrische problematiek van kinderen en jongeren en/of ouders/verzorgers 2. gezinnen, ouders en jeugdigen die - vragen en/of twijfels hebben over opvoeden, maar voor wie geïndiceerde zorg niet nodig is - ondersteuning nodig hebben bij het verhelderen van hun hulpvraag, w.o. gedragsobservatie - begeleide toeleiding nodig hebben naar geïndiceerde zorg - hulp zoeken bij lichte psychische problemen Opvoeden in de Buurt werkt in Den Haag en de randgemeenten. In de gemeente Den Haag werkt zij vanuit de Centra voor Jeugd & Gezin. Mensen kunnen naar Opvoeden in de Buurt worden doorverwezen via het consultatiebureau, de huisarts, Schoolmaatschappelijk werk of het opvoedsteunpunt. Voor aanmeldingen en vragen is het team bereikbaar via: info@opvoedenindebuurt.nl; Bureau Jeugdzorg Haaglanden Bureau Jeugdzorg is de organisatie waar iedereen terecht kan voor vragen en advies of bij ernstige problemen rond opvoeding en opgroeien. Jongeren tot 18 jaar kunnen bij hen terecht, maar ook hun ouders en anderen die (beroepsmatig) met kinderen en hun problemen omgaan. Bureau Jeugdzorg zet bijvoorbeeld voogden in bij gezinnen met problemen. Ook helpt Jeugdzorg kinderen die met de politie in aanraking zijn geweest. Er werken verschillende deskundigen uit de jeugdzorg en geestelijke gezondheidszorg (GGZ) voor kinderen en jongeren met elkaar samen. Ouders kunnen aanmelden bij Bureau Jeugdzorg, dit kan telefonisch. Het kan zinvol zijn om dit telefoontje samen met ouders te plegen. Bureau Jeugdzorg Haaglanden is iedere werkdag geopend van uur. Iedereen die hulp zoekt of een advies wil met betrekking tot kinderen of jongeren, kan contact opnemen. (Buiten kantooruren zijn zij in noodgevallen bereikbaar op telefoonnummer (070) van Spoedhulp). Producten - indicatiestelling - kortdurende hulp - informatie - advies - doorverwijzing - opvoedingsondersteuning

9 Adressen Bureau Jeugdzorg: Den Haag centrum/scheveningen Waldeck Pyrmontkade JS Den Haag Den Haag zuid/rijswijk Neherkade VX Den Haag Opvoedsteunpunten Den Haag (JSO) JSO verzorgt opvoedingsondersteuning aan ouders. Zij beheert in Zuid-Holland een aantal regionale en laagdrempelige Opvoedbureaus, waar ouders van kinderen tot 19 jaar terecht kunnen met vragen en problemen over de opvoeding. Een advies kan zijn dat ouders ondersteuning nodig hebben bij de opvoeding van hun kind(eren). Zij kunnen verwezen worden naar de verschillende opvoedsteunpunten in Den Haag. In Den Haag is er in iedere wijk een opvoedsteunpunt waar ouders terecht kunnen met vragen en problemen bij het opvoeden. Het gaat daarbij om ouders van kinderen en jeugdigen van 0-19 jaar. Er zijn geen kosten aan verbonden en het verstrekken van persoonsgegevens (bijvoorbeeld adres, beroep) is niet nodig. Ouders nemen meestal zelf telefonisch contact op met een opvoedbureau waarbij een afspraak gemaakt wordt, soms komen ze via vrije inloop. In ten hoogste zes gesprekken van maximaal een uur worden de ouders geholpen. Er wordt geen dossier gemaakt, alleen anoniem geregistreerd. Ook de locatie draagt bij aan de laagdrempeligheid: meestal in een gezondheidscentrum, bij een consultatiebureau of in een gebouw waar welzijnsorganisaties gehuisvest zijn. Behalve het spreekuur biedt een opvoedbureau ook thema-avonden en cursussen voor ouders aan. Deze worden meestal gegeven op een peuterspeelzaal of school. Voorbeelden: regels en grenzen stellen in de opvoeding en een puber in huis. Opvoedbureaus zijn bedoeld voor alle ouders, maar soms is er speciaal een medewerker in dienst voor de allochtone doelgroep. Zij komt bijvoorbeeld naar taalcursussen of verzorgt huisbezoeken. Adressen: Segbroek *Centrum Jeugd en Gezin, Hanenburglaan 339, of *Ouderkindcentrum, Gaslaan 175, of Escamp (telefoonnummer ) is te bereiken op drie adressen: *Centrum Escampade, Maarsbergenstraat 30, *Gezondheidscentrum LageVeld, Middenweg 157, of *Hoofdkantoor St. Mooi, Zichtenburglaan 260, *Consultatiebureau Zonneoord, Zonneoord 288C, *Wijk-/Gezondheidscentrum Wateringse Veld, Laan van Wateringseveld 392,

10 Haagse Hout *Centrum Jeugd en Gezin, Koningin Sophiestraat 120, of Ypenburg *Centrum Jeugd en Gezin, Laan van Hoornwijck 152, of Leidschenveen *Centrum Jeugd en Gezin, Harriet Freezerhof 199, of Scheveningen *Centrum Jeugd en Gezin, Scheveningseweg 56a, of of Laak *Centrum Jeugd en Gezin, Thijssestraat 47, Loosduinen * Gezondheidscentrum Nieuw Waldeck, Strausslaan 90, Centrum *De Rubenshoek, Van der Vennestraat 185, *Buurthuis Bario, Kockstraat 175, of *Buurthuis Parada, Van Limburg Stierumstraat 280, of *Gezondheidscentrum Nieuw Schilderswijk, Koningstraat 104, Het Audiologisch Centrum (AC) Kentalis (voorheen Haags Audiologisch Centrum Effatha) Voor onderzoek bij gehoor-, taal- en spraakproblemen kunnen volwassenen en kinderen terecht op een Audiologisch Centrum. Een kind kan door de huisarts, kno-arts of kinderarts naar een AC verwezen worden. Het is mogelijk dat de interne zorgcommissie adviseert om een kind aan te melden bij het AC. Dan is het zinvol dat de intern begeleider een advies schrijft ten behoeve van de verwijzing van de huisarts. Een audiologisch centrum doet onderzoek, bijvoorbeeld gehooronderzoek, logopedisch onderzoek en psychologisch onderzoek. Na het onderzoek wordt een advies gegeven, zoals bijvoorbeeld een (proef-) aanpassing van hoortoestellen, logopedie of verder onderzoek elders. In enkele gevallen geeft het team van het AC zelf kortdurende begeleiding. Het onderzoeksteam van een audiologisch centrum is multidisciplinair, met in ieder geval audiologen, logopedisten, psychologen en maatschappelijk werkenden. Zowel binnen als buiten de organisatie zijn er samenwerkingsverbanden met andere afdelingen of organisaties, zoals zorg- en onderwijsinstellingen, medische specialisten, consultatiebureaus en vtoteams. Koninklijke Kentalis Audiologisch Centrum Den Haag Lange Lombardstraat 35 Postbus CV Den Haag tel. (070)

11 teksttel. (070) fax (070) Preventief ambulant begeleider (Pabber=WSNS medewerker=ambulant begeleider) Vanuit het Speciaal Basisonderwijs en de clusterscholen bezoekt de ambulant begeleider de scholen om leerkrachten advies te geven met betrekking tot de zorg. Ze zijn actief betrokken bij de zorgstructuur van scholen. Hun werkzaamheden binnen de school bestaan uit specifieke hulp, die gericht is op het beantwoorden van een door de basisschool gestelde hulpvraag of probleemstelling. De naam en het adres van deze persoon is bekend bij de school. Een aantal van hen is gespecialiseerd in het jonge kind. Preventieve Ambulante Begeleiding voor peuterspeelzaal/kinderdagverblijf: Dienst Ambulante Begeleiding Cor Emousschool Bij deze dienst kan specifiek voor een voorschool, peuterspeelzaal of kinderdagverblijf preventieve ambulante begeleiding aangevraagd worden wanneer men zich zorgen maakt over de spraak- /taalontwikkeling van een peuter. In de volgende gevallen kan een aanvraag worden gedaan: - Indien de leidsters na overleg met pedagogisch begeleider en/of Intern Begeleider (IB er) bij de peuter problemen zien in de spraak-/taalontwikkeling, waaronder gehoor, luisterhouding en mondmotoriek of in het maken van contact. - Indien de leidster/ib er de peuter heeft doorverwezen naar logopedie maar dit niet het gewenste resultaat oplevert. - Indien de leidster/ib'er de ouders heeft geadviseerd naar logopedie te gaan maar de ouders niet overtuigd zijn van de noodzaak. - Indien de peuter op de wachtlijst voor logopedie staat en de leidster advies wil voor de aanpak op de voorschool. - Indien de spraak-/taalmoeilijkheden zo groot zijn dat de leidster/ib'er betwijfelt of de peuter naar de basisschool kan. Per aanvraag zijn maximaal 8 contacturen beschikbaar, tenzij er een indicatie moet worden aangevraagd. In dat geval kan de ambulant begeleider helpen de benodigde informatie te verzamelen. Het gehele traject (zonder indicatieaanvraag) duurt meestal ongeveer 3 maanden. In principe zijn er geen kosten aan verbonden. Aanvraag: De aanvraagprocedure met de daarbij horende formulieren staan vermeld op de website van de school: Twickelstraat PW Den Haag Tel Fax info@cor-emous.net

12 MEE regio Den Haag MEE Zuid-Holland-Noord biedt informatie, advies en (praktische) ondersteuning op alle levensterreinen van individuele en groepen mensen/kinderen met een beperking of direct betrokkenen bij het vinden van hun plek in de samenleving. MEE is er voor mensen met een: - lichamelijke beperking - verstandelijke beperking - achterstand in de ontwikkeling - chronische ziekte - vorm van autisme MEE biedt ook ondersteuning aan ouders, verzorgers, familie en andere betrokkenen van de persoon om wie het gaat. Vaak neemt een maatschappelijk deskundige van MEE deel aan de interne en/of externe zorgcommissie. Hier zijn geen kosten aan verbonden. Algemene informatie en voorlichting: MEE verstrekt informatie over alle denkbare onderwerpen die voor mensen met een beperking van belang kunnen zijn. Het gaat hierbij om gemakkelijk toegankelijke informatie over bijvoorbeeld wet- en regelgeving zoals het persoonsgebonden budget, financieringsmogelijkheden en ontwikkelingen in de zorg. Advies, ondersteuning en begeleiding. MEE heeft ongeveer driehonderd consulenten in dienst. Onafhankelijk van de belangen van zorg- en andere instellingen geven deze consulenten advies, ondersteuning en begeleiding. De consulenten treden op als persoonlijk en onafhankelijk adviseur van mensen die de hulp van MEE inroepen. Ondersteuning van groepen: Gemeenschappelijke belangen van meer personen kunnen reden zijn voor ondersteuning door MEE. Het kan hierbij bijvoorbeeld gaan om wooninitiatieven. MEE brengt ook gesignaleerde knelpunten onder de aandacht van cliëntenorganisaties, overheden en zorgaanbieders. MEE heeft ook een uitgebreid aanbod van cursussen, trainingen en ontmoetingsgroepen. Doel: MEE biedt lichte vormen van ambulante dienstverlening aan mensen met een lichamelijke, zintuiglijke of verstandelijke handicap, een achterstand in de ontwikkeling of een vorm van autisme (al dan niet in combinatie met een verstandelijke handicap). Werkgebied: Het werkgebied van MEE Zuid-Holland Noord is onderverdeeld in drie regio s: Den Haag en omgeving ('s Gravenhage, Rijswijk, Voorburg-Leidschendam, Wassenaar) Delft (met Westland, Oostland, Nieuwe Waterweg Noord en Zoetermeer), Leiden (met Rijn- en Bollenstreek). Torenstraat 172 Postbus CH Den Haag T F info@meezhn.nl

13 Sophia Revalidatiecentrum TPG Therapeutische peutergroep en revalidatiedagbehandelinggroep Werkwijze: Interdisciplinaire revalidatiebehandeling die zowel individueel als groepsgewijs wordt gegeven en die een combinatie omvat van observatie, geneeskundige zorg, paramedische behandeling (fysiotherapie, ergotherapie en logopedie, didactische activiteiten en begeleiding van ouders en gezin). Aan de groep zijn de volgende disciplines verbonden: psycholoog, logopedist, fysiotherapeut, ergotherapeut en pedagogisch medewerkenden (HBO-niveau), revalidatie-arts aan verbonden. Doelgroep: Kinderen van 1-4 jaar die primair stoornissen en beperkingen hebben op motorisch gebied al dan niet in combinatie met stoornissen op een ander gebied. Peuters gaan twee keer per week een ochtend naar deze groep toe. Zij kunnen er worden aangemeld als er sprake is van een ontwikkelingsachterstand en het onduidelijk is wat in de toekomst van hen verwacht kan worden. Peuters kunnen er gedurende 8 maanden worden geobserveerd. Tijdens deze periode wordt helderheid verkregen over de achterstand en ook duidelijkheid over wat een kind nodig heeft om tot ontwikkeling te komen. In overleg met de ouders worden de onderzoeksvragen bepaald. De kinderen krijgen de onderzoeken en therapieën zoveel mogelijk op de groep. Doordat alle disciplines de hele ochtend aanwezig zijn worden de therapieën aangepast aan de momenten dat de kinderen er open voor staan. Staat een kind open voor bewegen, dan gaan de ergotherapeut en fysiotherapeut aan de slag. Wil een kind praten dan gaat de logopediste aan de slag. Eet- en drinkadviesteam (EET) Werkwijze: Analyse en behandeling van eet- en drinkproblematiek, formuleren van een voedingsadvies samen met de ouders, in overleg met de kinderarts en de diëtiste. Doelgroep: Kinderen van 0-14 jaar met voedingsproblematiek ten gevolge van een motorische en/of algehele ontwikkelingsachterstand, al dan niet in combinatie met gedragsproblematiek. 0-4 jaar peuterobservatie Werkwijze: Multidisciplinaire observatie door een fysiotherapeut, ergotherapeut, logopedist, orthopedagoog en maatschappelijk werker. Daarna bespreking en behandeladvies aan ouders. Doelgroep: Kinderen van 0-4 jaar met ontwikkelingsachterstanden op meerdere domeinen (spraaktaal, motorisch, cognitieve, emotionele achterstand). Adressen: Sophia Revalidatie Den Haag Vrederustlaan SW Den Haag Sophia Revalidatie Westeinde Lijnbaan VA Den Haag Centrum Autisme Centrum Autisme is een gespecialiseerd diagnostiek- en behandelcentrum op het gebied van autisme. De hulpverlening van Centrum Autisme richt zich op kinderen, jongeren en normaal begaafde volwassenen waarbij sprake is van een autismespectrumstoornis, en op de mensen in hun directe omgeving. Dit kunnen zijn: ouders, partners of gezinsleden en hulpverleners die betrokken zijn bij de dagelijkse zorg. De hulpverlening van Centrum Autisme bestaat uit gespecialiseerd diagnostisch onderzoek naar de stoornis, advies, behandeling en consultatie.

14 Ook levert Centrum Autisme een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van nieuwe behandelmodules en praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek. Vanuit het opleidingscentrum van Centrum Autisme, waar een deel van de hulpverleners als docent werkzaam is, worden in- en extern cursussen en bijscholing gegeven. Het werkgebied van Centrum Autisme strekt zich uit over de regio s Zuid-Holland Noord, Midden- Holland, Delft/Westland, Den Haag, Haaglanden en Zoetermeer en omvat circa 2 miljoen inwoners. De vestigingen van Centrum Autisme hebben ieder een telefonische helpdesk. De telefonische helpdesk is te bereiken voor mensen met autisme en mensen in hun directe omgeving, voor collega's die met mensen met autisme te maken hebben en voor mensen die de dagelijkse hulpverlening op zich nemen. Men kan onder andere terecht bij de telefonische helpdesk voor: - vragen over cursusaanbod, hulpverlening en werkwijze - informatie over het aanmelden van patiënten - overleg over concrete problemen bij de begeleiding van mensen met autisme Bereikbaarheid: De telefonische helpdesk van het team Kind & Jeugd van vestiging Oegstgeest is bereikbaar op maandag, dinsdag, woensdag en vrijdag van tot uur via telefoonnummer De telefonische helpdesk van het team Kind & Jeugd van vestiging Voorburg is bereikbaar op maandag tot en met vrijdag van tot uur via telefoonnummer Vestigingen en adressen: Centrum Autisme werkt vanuit de vestigingen: Oegstgeest, Leiden en Voorburg. Vestiging Oegstgeest, Kind & Jeugd Rhijngeesterstraatweg 13a, 2342 AN Oegstgeest Postbus 750, 2300 AT Leiden tel fax Vestiging Oegstgeest, Woonwerkvoorziening WWA Meander Terrein Endegeesterstraatweg 5, (Zwaluwlaan 6 t/m 14) 2342 AJ Oegstgeest Postbus 750, 2300 AT Leiden Tel Vestiging Voorburg,Kind & Jeugd, Volwassenen Fonteynenburghlaan 5, 2275 CX Voorburg Postbus 119, 2270 AC Voorburg tel: fax: Vestiging Leiden,Volwassenen Schuttersveld 9, 2316 XG Leiden Postbus 750, 2300 AT Leiden tel fax Crescendo Kinderzorg: Medisch Kinderdagverblijf Crescendo is een kleinschalig medisch baby- en peuterdagverblijf. Het biedt per dag plaats aan maximaal 16 kinderen en is opgericht voor de opvang en speciale verzorging van kinderen in de leeftijd van 0 tot en met 5 jaar. Het wordt gefinancierd vanuit Persoonsgebonden Budget (PGB). Deze zal worden aangevraagd door Crescendo. Het uitgangspunt van Crescendo is dat een kind zich het beste kan ontwikkelen als allereerst aan de basisbehoeften (eten, drinken, slapen, bescherming, rust, liefde, waardering en respect) wordt voldaan. De kinderen zijn ingedeeld in twee groepen van maximaal 8 kinderen. De indeling van de groepen wordt gemaakt op grond van algemene ontwikkeling en leeftijd. Beide groepen (in de praktijk de de babygroep en de peutergroep) hebben bij Crescendo hun eigen ruimte.

15 Het dagverblijf beschikt over alle faciliteiten voor fysiotherapie, ergotherapie, logopedie en visiotherapie. Ook is consultatie van een orthopedagoge mogelijk. Per groep zijn altijd drie begeleiders aanwezig, waaronder ten minste één gediplomeerd verpleegkundige en een pedagogisch medewerker. Crescendo Medisch kinderdagverblijf Zaagbekstraat NT Den Haag Tel: Mobiel: Fax: info@crescendokinderzorg. Crescendo Kinderzorg: specialistisch logeerhuis Logeerhuis Crescendo biedt logeermogelijkheid voor kinderen met een beperking, een lichamelijke of geestelijke beperking, een gedragsprobleem, of misschien een combinatie hiervan. Het personeel van het logeerhuis bestaat onder andere uit verpleegkundigen en pedagogisch medewerkers. Speltherapie In het logeerhuis is het mogelijk voor een kind om speltherapie te krijgen. Speltherapie is een vorm van psychotherapie voor kinderen van 3 tot en met 12 jaar. Het is speciaal ontwikkeld voor de behandeling van kinderen die zijn vastgelopen in hun ontwikkeling, door ingrijpende gebeurtenissen of psychische problemen. De keuze voor speltherapie kan worden gemaakt bij diverse problematieken zoals trauma, angst, agressie, zindelijkheid, slaapproblemen etc. Crescendo Specialistisch logeerhuis Rietvoornvijver MP Den Haag Tel: Mobiel: of Fax: info@crescendokinderzorg.nl Algemeen Meldpunt Kindermishandeling (AMK) Het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) is de centrale instantie voor het vragen van advies over of het melden van kindermishandeling. Elke provincie en grootstedelijke regio heeft zijn eigen Advies- en Meldpunt Kindermishandeling. Zij zijn een voortzetting van de Bureaus Vertrouwensarts. Er wordt nauw samengewerkt met de Raad voor de Kinderbescherming. Adres Haaglanden: Advies- en Meldpunt Kindermishandeling Haaglanden Waldeck Pyrmontkade 872c 2518 JS Den Haag telefoon (070) fax (070)

16 JSO/Netwerk 0-6 jarigen Doelstelling De doelstelling van de Netwerken 0-6 jaar is, om de activiteiten ten behoeve van 0-6 jarigen en hun ouders/verzorgers op stadsdeelniveau op elkaar af te stemmen. Verder is een doel om samenwerking te bevorderen tussen de organisaties die met de doelgroep werken in het betreffende stadsdeel. Beroepskrachten treden daartoe met elkaar in overleg. Zodoende raken zij beter op de hoogte van het aanbod van elkaars organisaties. Gezamenlijk kan vastgesteld worden waar aanbod ontbreekt. Daar waar nodig kan nieuw aanbod ontwikkeld worden of signalen doorgespeeld worden aan betreffende beleidsambtenaren van de gemeente. Voor de duidelijkheid: het netwerk 0-6 is dus niet bestemd voor casuïstiek. De basis wordt gevormd door het consultatiebureau, de jeugdgezondheidszorg 4-19, de welzijnsorganisatie, de bibliotheek (afdeling GOA), peuterspeelzalen, opvoedsteunpunten en stadsdeelmedewerker. De Netwerken 0-6 jaar blijven actief om nieuwe deelnemers aan te trekken. In 2006 zijn de stadsdeelmanagers en -medewerkers toegevoegd aan de overleggen; in een aantal stadsdelen hebben basisscholen meegedraaid in het netwerkoverleg. Andere basisscholen hebben hun eigen manier gevonden om een actieve bijdrage te leveren, bijvoorbeeld in het Project Hopla, aan een netwerkmiddag of aan een samenwerkingsactiviteit die in de school plaatsvindt. In iedere wijk is een Netwerk 0-6 jarigen geïnstalleerd. De netwerken 0 tot 6 jaar worden gecoördineerd door JSO expertisecentrum voor jeugd, samenleving en opvoeding in opdracht van gemeente Den Haag. Netwerk 0-6 jaar Coördinator Telefoon adres - Loosduinen Monique Kierczak m.kierczak@jso.nl - Segbroek - Escamp Edith Onderstal e.onderstal@jso.nl -Schilderswijk Anneke Roozen a.roozen@jso.nl -Centrum -Transvaal Lia Kleijweg l.kleijweg@jso.nl -Haagse Hout Scheveningen Irene van Staalduinen i.van.staalduinen@jso.nl - Laak -Leidschenveen- Ypenburg Margreet van Staalduinen m.vanstaalduinen@jso.nl De projectleider en coördinator netwerken 0-6 jaar is voor externe contacten en algemene vragen bereikbaar: JSO Haaglanden, Irene van Staalduinen Torenstraat BW Den Haag Telefoon Fax: info@jso.nl; info@netwerken0tot6.nl Leger des Heils: 10 voor Toekomst Dit is een programma voor gezinnen die met meerdere complexe problemen tegelijk kampen. Het gaat om gezinnen met opgroeiende kinderen tot 18 jaar die op alle leefgebieden langdurig intensieve hulp nodig hebben. 10 voor Toekomst richt zich op deze gezinnen die hun zelfstandigheid dreigen te verliezen. Dit kan betekenen dat er sprake is van een dreigende huisuitzetting of een (dreigende) ondertoezichtstelling van de kinderen. Wat men wil bereiken is dat de gezinnen niet uit huis gezet worden en/of uiteenvallen. Men wil de ouders helpen beter met de opvoeding van hun kinderen om te gaan en grip te krijgen op de financiën van het gezin. 10 voor Toekomst heeft als doel het behoud van de zelfstandigheid van het gezin als geheel en het zelfstandig blijven wonen binnen algemeen aanvaarde maatschappelijke grenzen. Vaak ligt een meervoudige, complexe problematiek ten grondslag aan de problemen van een gezin.

17 Er is bijvoorbeeld chronisch geldgebrek, een zwak sociaal netwerk, zorg over de ontwikkeling van de kinderen, psychische problemen en gebrek aan structuur. Door de nadruk te leggen op het stimuleren en versterken van de eigen mogelijkheden, wordt er gewerkt aan een nieuwe toekomst voor het gezin. Contact: Om in contact te komen met gezinnen is 10 Voor Toekomst ook afhankelijk van signalen via ondermeer Bureau Jeugdzorg, het consultatiebureau, de politie, de school, de woningbouwvereniging, de sociale dienst of de huisarts. Nadat er een aanmelding is binnen gekomen, neemt een medewerker van 10 voor Toekomst contact op met het gezin. Dit bevordert de laagdrempeligheid en de toegankelijkheid van het project. Deelname geschiedt op vrijwillige basis. De ondersteuning en begeleiding richten zich op tien punten: huishoudelijke ondersteuning, hulp bij administratie en financieel beheer, ondersteuning in de kind- en zelfzorg, opvoedingsondersteuning, educatie, hulp bij het vinden van een goede dagindeling / daginvulling, ontwikkeling van het kind, aandacht voor psychische en/of verslavingsproblematiek, netwerkversterking, zorgcoördinatie. Kenmerkend voor de hulp is de integrale benadering. Wanneer specifieke hulp nodig is, bijvoorbeeld bij psychische of verslavingsproblemen van de ouder(s), zal de gezinscoach de ouder(s) stimuleren tot en meewerken bij het inschakelen van deze hulp. 10 voor Toekomst Joubertplantsoen WJ Den Haag /fax Jeugdhuis Vliet & Burgh Jeugdhuis Vliet & Burgh is een residentiële voorziening voor (crisis)opvang en observatie van 0 t/m 12-jarigen binnen de regio Haaglanden. Hulpvarianten: - Acute noodopvang (maximaal 2 nachten); - Crisisopvang (maximaal 4 tot 6 weken); - Observatie (maximaal 12 weken, eventueel gevolgd door een wachtkamer - periode van maximaal 12 weken). De meeste kinderen worden via Bureau Jeugdzorg Haaglanden en/of de Raad voor de Kinderbescherming geplaatst. De kinderen zijn vaak vanwege een acute crisis in de thuissituatie uit huis geplaatst. Meestal is er sprake van ernstige problemen op meerdere gebieden (sociaal, emotioneel, onderwijs, gezinssituatie, sociaal netwerk). Indien een kind (nog) niet terug naar huis kan, zal de plaatser kiezen voor een passend alternatief, zoals een pleeggezin, gezinshuis, behandelgroep of een andere setting die goed aansluit bij het kind. Er wordt nauw samengewerkt met huisarts/kinderarts, fysiotherapeut, logopedist en het consultatiebureau. De kinderen gaan overdag naar een school of peuterspeelzaal in de directe omgeving. Ouderbegeleiding gebeurt o.a. via het programma voor ouderbegeleiding van 10 voor Toekomst. Jeugdhuis Vliet & Burgh Oosteinde EJ Voorburg telefoon /fax Buiten kantooruren: Spoedhulp Opstap Opstap is een leer- en spelprogramma voor ouders en kleuters die naar groep één en twee van de basisschool gaan. Door mee te doen aan Opstap worden kleuters beter voorbereid op leren lezen, schrijven en rekenen op school. Het programma is afgestemd op de basisschool en duurt twee schooljaren. Dat lijkt een lange tijd, maar de kinderen hebben er later veel voordeel van. De Opstapleidster heeft regelmatig contact met de leerkracht van de kleuter. De deelnemers krijgen elke week een nieuw werkblad, waarmee elke dag ongeveer vijftien minuten met de kleuter thuis wordt geoefend. Speciaal opgeleide Opstapleidsters begeleiden de deelnemers.

18 Contact met ouders Eén keer per maand komt de leidster op huisbezoek. Daarnaast organiseren zij elke maand twee kringbezoeken en één themabijeenkomst op school of in een buurthuis. Tijdens deze bijeenkomsten worden ervaringen tussen de deelnemers uitgewisseld en wordt veel informatie gegeven. Kosten Meedoen aan twee jaar Opstap kost 60,-: deelname aan het eerste jaar kost 35,- en deelname aan het tweede jaar kost 25,-. Deze eigen bijdrage is noodzakelijk voor de aanschaf van het uitgebreide Opstap materialenpakket en de begeleiding door de Opstapleidsters. Contact: Voor meer informatie kunt u telefonisch contact opnemen met de Opstapleidsters, bereikbaar op het kantoor van Opstap tussen en uur, via telefoonnummer De contactpersonen zijn Serap Bultan en Farida Zizaoui. U kunt ook bellen naar het Centraal Bureau van St. MOOI, Zichtenburglaan 260, 2544 EB Den Haag, via telefoonnummer Samenspel/Samentaal Samenspel/samentaal is een speel- en leerprogramma voor moeders en hun kinderen van twee tot vier jaar. De samenspel/samentaalgroep komt één keer per week op een vaste ochtend of middag bij elkaar. De bijeenkomsten zijn in diverse peuterspeelzalen of in een nabijgelegen wijkcentrum. Programma Het programma bestaat voor een belangrijk deel uit activiteiten die het spreken van de Nederlandse taal kunnen bevorderen. De leidsters begeleiden de moeders om speelgoed, spelletjes en knutselen in de opvoeding te gebruiken. Er wordt regelmatig informatie gegeven over allerlei opvoedingsthema s, bijvoorbeeld over slapen, zindelijkheidtraining van kinderen en goed speelgoed. De bedoeling is dat de kinderen van de samenspel/samentaal groep maximaal één jaar deelnemen. De kinderen die meedoen aan samenspel/samentaal zijn beter voorbereid op de peuterspeelzaal en de basisschool. In de schoolvakanties zijn er geen bijeenkomsten. Kosten Deelname aan samenspel/samentaal is gratis. Contact Diverse Welzijnsorganisaties w.o. St. Mooi, en Welzijnsorganisatie Scheveningen Hulp/begeleiding door vrijwilligers Spel aan Huis (JSO) Spel aan Huis (SAH) is een landelijk gezinsgericht preventieprogramma, gericht op (zeer) moeilijk bereikbare gezinnen met jonge kinderen van 1 tot 6 à 8 jaar. De veelal allochtone gezinnen komen niet gemakkelijk met opvoedingsvragen bij reguliere voorzieningen en worden tegelijkertijd het minst bereikt via de gebruikelijke voorlichtingskanalen. Doordat deze kinderen opgroeien in een geïsoleerde situatie en weinig (Nederlandse) taalstimulering krijgen, lopen ze het risico dat ze aan het begin van de schoolperiode al een ontwikkelingsachterstand hebben. De medewerksters (meestal stagiaires) van een pedagogische opleiding komen wekelijks op huisbezoek ter bevordering van de spelontwikkeling van het kind en opvoedingsondersteuning. Doelstellingen van het project: - Stimuleren van de spel- en taalontwikkeling van kinderen (en hiermee hun algemene ontwikkeling), door het introduceren van spel of voort te bouwen op bestaande spelervaring; - Het vergroten van kennis in het gezin over de waarde van spel en over de spelmogelijkheden thuis en in de wijk; - Ondersteunen van de ouders bij de opvoeding; - Ouders meer inzicht bieden in het functioneren van de Nederlandse samenleving;

19 - Verlagen van de drempel van voorzieningen in de wijk rond onderwijs, opvoeding en kinderopvang; - Ouders activeren in het gebruik van en toeleiden naar collectieve voorzieningen die relevant zijn voor de opvoeding van het kind (zoals Peuterklas en Voor- en Vroegschoolse Educatie, VVE) en voor empowerment van de moeders en hun eigen maatschappelijke ontwikkeling (zoals creatieve moederbijeenkomsten van Spel aan Huis in samenwerking met het Algemeen Maatschappelijk Werk) Alle gezinnen die deelnemen, krijgen het programma een jaar lang aangeboden. Als er na die tijd nog haalbare doelen gesteld kunnen worden, kan het gezin maximaal een half jaar langer deelnemen. Via gezinsgerichte signalering en het winnen van vertrouwen van de ouders en de kinderen, kunnen zij komen tot een gerichte doorverwijzing (altijd in overleg met de ouders en in samenwerking met andere deskundigen, zoals een voorpostfunctionaris van Jeugdzorg, een opvoedingsvoorlichtster eigen taal en cultuur, een medewerker Ouder en Kindzorg, een maatschappelijk werker of iemand van het opvoedbureau). De gezinnen van Spel aan Huis worden aangemeld door vooral het consultatiebureau (Ouder en Kindzorg), scholen, jeugdzorg (als voortraject, parallel met een andere vorm van hulp of als nazorg), vluchtelingenwerk, blijf-van-mijn-lijfhuizen. Gezinnen kunnen zichzelf ook aanmelden. Voor informatie, vragen en aanmeldingen: Programmacoördinator Spel aan huis: Torenstraat BW Den Haag Tel Vitalis Doelstelling Vitalis Het begeleiden van kinderen in de leeftijd van 5 tot en met 18 jaar, die zich als gevolg van een tekort aan aandacht in een kwetsbare positie bevinden en het risico lopen in de problemen te raken. Dit ter voorkoming van intensieve professionele hulpverlening. De begeleiding wordt verricht door speciaal daartoe geschoolde vrijwilligers. De activiteiten die de vrijwilliger met een kind onderneemt zijn erop gericht het kind steun en aandacht te geven, op een manier die het thuis op dat moment niet kan krijgen of niet voldoende gewend is. In het contact wordt gestreefd naar een ongedwongen en vriendschappelijke sfeer. Achterliggende doelen kunnen zijn het kind te stimuleren zijn eigen interesses en mogelijkheden te ontwikkelen, zijn zelfvertrouwen en zelfredzaamheid te vergroten. Door de omgang met de vrijwilliger kunnen kinderen bovendien hun leefwereld vergroten en kennis maken met andere normen en waarden. Er kunnen verschillende redenen zijn waarom een kind in aanmerking komt voor begeleiding via Vitalis. Aandacht Het kind voelt zich soms wat eenzaam en heeft weinig vriendjes. Een Vitalisvrijwilliger trekt op met het kind en kan het kind helpen helpen om op een speelse manier nieuwe dingen te ontdekken en contacten te leggen. Hierdoor groeit het zelfvertrouwen. Meer ruimte voor de ouder:de ouder kan, bijvoorbeeld door lichamelijke en/of psychische klachten, wat steun gebruiken. Doordat het kind een middag met de vrijwilliger optrekt, heeft de ouder tijd voor zichzelf en krijgt het kind toch de nodige aandacht. Cultuurverschil Het kind leeft in twee werelden. Het is beperkt in het ondernemen van activiteiten buitenshuis bijvoorbeeld omdat de beheersing van de Nederlandse taal van de ouder nog niet zo goed is. De vrijwilliger kan hierin dan een rol spelen.

20 Gedrag Misschien wordt het kind als moeilijk wordt ervaren. Hij of zij luistert niet altijd, trekt soms met de verkeerde vrienden op. Een vrijwilliger haalt het kind uit die negatieve sfeer en fungeert als rolmodel. Daarnaast kan het voor de ouder prettig zijn om te weten dat het kind iets positiefs aan het doen is met de vrijwilliger, in plaats van rond te hangen in een winkelcentrum of op straat. Kinderen met Diabetes Voor kinderen met Diabetes die wat extra aandacht kunnen gebruiken, is er de mogelijkheid zich aan te melden via het project "Mate for you". Dit is een initiatief in het leven geroepen door de organisatie "Artsen voor kinderen" in samenwerking met het Juliana Kinderziekenhuis te Den Haag. Deze kinderen kunnen worden aangemeld via het Diabetesteam telefoonnummer Aanmelding: Ouders, school, Bureau Jeugdzorg of een andere instantie die denkt dat het kind iets aan Vitalis kan hebben. Het kind wordt aangemeld door middel van het aanmeldingsformulier. Aan de hand van diverse criteria wordt door de casemanagers van Vitalis bekeken of het kind binnen de doelstelling van Vitalis past. Als dat het geval is, volgt een kennismakingsgesprek met de aanmelder en de casemanager bij het kind thuis. Daarna wordt er een geschikte vrijwilliger gezocht. De vrijwilliger en het kind gaan gedurende een jaar een dagdeel per week of gedurende anderhalf jaar een dagdeel per twee weken, iets leuks samen doen. Ieder kwartaal wordt een evaluatie gepland met de vrijwilliger, het kind, de ouders en de casemanager van Vitalis. Hierin komt aan de orde hoe het onderlinge contact is en of er (positieve) veranderingen te bemerken zijn. Tevens zal aandacht worden besteed aan mogelijke vrijetijdsbesteding na Vitalis. Indien nodig is er tussentijds telefonisch contact met de aanmeldende instantie. Vitalis Waldeck Pyrmontkade 674 Den Haag Home-Start Home-Start, thuis in gezinnen, is een programma voor opvoedingsondersteuning. Ervaren en getrainde vrijwilligers bieden wekelijks ondersteuning, praktische hulp en vriendschap aan ouders met ten minste één kind van 6 jaar of jonger. In de gezinnen mogen er ook oudere kinderen zijn. De gezinnen geven zélf aan op welke gebieden zij steun wensen: hun vragen staan centraal. De hulp wordt kosteloos geboden. Door de ondersteuning probeert Home-Start: - te voorkomen dat alledaagse problemen uitgroeien tot ernstige en langdurige problemen - het zelfvertrouwen van ouders te vergroten - de sociale relaties van ouders te versterken - gezinnen aan te moedigen om efficiënt gebruik te maken van beschikbare diensten, voorzieningen en regelingen.

Kinderen. Samen op pad. Ondersteuning

Kinderen. Samen op pad. Ondersteuning Kinderen Kinderen Samen op pad Kind zijn betekent de kans krijgen om je te ontwikkelen, te groeien, te ontdekken, te leren, te spelen en te sporten in een veilige omgeving. Sommige kinderen hebben bijzondere

Nadere informatie

Therapeutische peutergroepen. Algemene informatie

Therapeutische peutergroepen. Algemene informatie Therapeutische peutergroepen Algemene informatie Therapeutische peutergroep Behandeling op een therapeutische peutergroep (TPG) bestaat uit een intensief revalidatieprogramma voor kinderen van ongeveer

Nadere informatie

maar niet alleen! Persoonlijk Toekomstgericht Deskundig

maar niet alleen! Persoonlijk Toekomstgericht Deskundig Zelf maar niet alleen! Persoonlijk Toekomstgericht Deskundig Gastenhof biedt Onze jeugdigen horen erbij Hoe doe je mee in een maatschappij waar het tempo vaak hoog ligt? 2 perspectief Inhoud 4 Voor wie

Nadere informatie

Opvoeding & Ontwikkeling

Opvoeding & Ontwikkeling MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Opvoeding & Ontwikkeling Opvoeding & Ontwikkeling MEE is een organisatie voor iedereen met een beperking of chronische ziekte. MEE biedt

Nadere informatie

Handreiking interne zorgstructuur peuters

Handreiking interne zorgstructuur peuters Handreiking interne zorgstructuur peuters - Stappenplan interne begeleiding in de Voorschool - Sociale kaart Status handreiking Dit stappenplan is bedoeld als een voorbeeld dat kan worden ingezet zoals

Nadere informatie

centrum voor verstandelijke beperking en psychiatrie MAAK KENNIS MET DE SWAAI

centrum voor verstandelijke beperking en psychiatrie MAAK KENNIS MET DE SWAAI centrum voor verstandelijke beperking en psychiatrie MAAK KENNIS MET DE SWAAI De Swaai is een samenwerking tussen GGZ Friesland en Talant en biedt jongeren en volwassenen met zowel een verstandelijke

Nadere informatie

Meander Nijmegen. Samen groot worden. Zorg voor jeugdigen. Begeleiding en (tijdelijk) wonen voor kinderen, jongeren en gezinnen BEGELEID (KAMER) WONEN

Meander Nijmegen. Samen groot worden. Zorg voor jeugdigen. Begeleiding en (tijdelijk) wonen voor kinderen, jongeren en gezinnen BEGELEID (KAMER) WONEN BEGELEID (KAMER) WONEN OPVOEDINGS- ONDERSTEUNING HULP OP MAAT LOGEERHUIS Meander Nijmegen stgmeander.nl Zorg voor jeugdigen Begeleiding en (tijdelijk) wonen voor kinderen, jongeren en gezinnen Samen groot

Nadere informatie

Presentatie verdiepingssessie inkoop Jeugd-AWBZ. Vrijdag 13 juni 2014

Presentatie verdiepingssessie inkoop Jeugd-AWBZ. Vrijdag 13 juni 2014 Presentatie verdiepingssessie inkoop Jeugd-AWBZ Vrijdag 13 juni 2014 Wie zijn we? Ons Tweede thuis is een organisatie ten dienste van ongeveer 2000 mensen met een verstandelijke, meervoudige of lichamelijke

Nadere informatie

&Ons Tweede Thuis KINDEREN

&Ons Tweede Thuis KINDEREN &Ons Tweede Thuis KINDEREN & & KINDEREN Inleiding Het liefst zorg je als ouder zelf voor je kind maar soms heb je hulp nodig. Bijvoorbeeld als je kind een achterstand in de ontwikkeling of een verstandelijke,

Nadere informatie

Orthopsychiatrie en ambulante forensische kinderen jeugdpsychiatrie. Kinderen en Jeugdigen. Informatie voor ouders/verzorgers

Orthopsychiatrie en ambulante forensische kinderen jeugdpsychiatrie. Kinderen en Jeugdigen. Informatie voor ouders/verzorgers Orthopsychiatrie en ambulante forensische kinderen jeugdpsychiatrie Kinderen en Jeugdigen Informatie voor ouders/verzorgers Orthopsychiatrie en ambulante forensische kinderen jeugdpsychiatrie Inleiding

Nadere informatie

HULP BIJ OPVOEDING BEHANDELING BEGELEIDING OBSERVATIE DIAGNOSTIEK. kinderen

HULP BIJ OPVOEDING BEHANDELING BEGELEIDING OBSERVATIE DIAGNOSTIEK. kinderen HULP BIJ OPVOEDING BEHANDELING BEGELEIDING OBSERVATIE DIAGNOSTIEK kinderen Soms heeft een gezin extra begeleiding nodig. Bijvoorbeeld als uw kind een achterstand in de ontwikkeling of een verstandelijke,

Nadere informatie

Vastgesteld Stuurgroep VVE Zaanstad 7 december 2017

Vastgesteld Stuurgroep VVE Zaanstad 7 december 2017 ONDERSTEUNING IN DE VOORSCHOOLSE PERIODE Vastgesteld Stuurgroep VVE Zaanstad 7 december 2017 INLEIDING Het grootste deel van de kinderen ontwikkelt zich normaal; zij bezoeken zonder noemenswaardige bijzonderheden

Nadere informatie

Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Jaarverslag Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/6

Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Jaarverslag Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/6 Jaarverslag 2015 Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/6 Inleiding Met dit jaarbericht informeer ik u over de ontwikkelingen binnen Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord in 2015. Dit jaar was vanwege

Nadere informatie

Psychologische zorg voor kinderen en jongeren. De Golfbreker Preventie en psychologische zorg voor kinderen en jongeren. Samen werken aan jezelf

Psychologische zorg voor kinderen en jongeren. De Golfbreker Preventie en psychologische zorg voor kinderen en jongeren. Samen werken aan jezelf Psychologische zorg voor kinderen en jongeren De Golfbreker Preventie en psychologische zorg voor kinderen en jongeren Samen werken aan jezelf Inhoud Belang psychologische zorg voor jeugd Psychologische

Nadere informatie

De kracht van pedagogisch adviseren

De kracht van pedagogisch adviseren De kracht van pedagogisch adviseren Colofon Uitgever: Datum uitgave: december 2010 Eindredactie: Rieneke de Groot, Monique Albeda & Geeske Hoogenboezem Bezoekadres: Nieuwe Gouwe Westzijde 1, 2802 AN Gouda

Nadere informatie

Bureau Jeugdzorg Noord-Holland

Bureau Jeugdzorg Noord-Holland Bureau Jeugdzorg Noord-Holland 2 Bureau Jeugdzorg Noord-Holland Ieder kind heeft het recht om op te groeien tot een gezonde en evenwichtige volwassene. Dat gaat niet altijd vanzelf. Soms is hulp nodig

Nadere informatie

Samen maken. mogelijk. wij meedoen voor jeugd ONDERSTEUNING BIJ LEVEN MET EEN BEPERKING

Samen maken. mogelijk. wij meedoen voor jeugd ONDERSTEUNING BIJ LEVEN MET EEN BEPERKING Samen maken wij meedoen voor jeugd mogelijk Kinderen en jongeren met een beperking moeten de kans krijgen zich optimaal te ontwikkelen, zodat zij zo zelfstandig mogelijk mee kunnen doen in de maatschappij.

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Informatie voor ouders Wat is De Banjaard? De Banjaard is een instelling voor geestelijke gezondheidszorg. We zijn er voor kinderen en jongeren tussen 4 en 19 jaar bij wie er (vermoedelijk) sprake is van

Nadere informatie

Jeugdarts en de Jeugdwet 2015

Jeugdarts en de Jeugdwet 2015 Factsheet Jeugdarts en de Jeugdwet 2015 Gemeenten worden vanaf 2015 verantwoordelijk voor alle jeugdhulp: ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en ouders bij opgroei- en opvoedproblemen, en geestelijke

Nadere informatie

Gebundelde krachten. Brochure voor verwijzers

Gebundelde krachten. Brochure voor verwijzers Gebundelde krachten Brochure voor verwijzers 2 Schakenbosch Gebundelde krachten Schakenbosch, behandelcentrum Jeugdzorgplus LVB Voor jongeren van 12 tot 18 jaar met een lichte verstandelijke beperking

Nadere informatie

Specialistische GGZ-zorg voor kinderen en jongeren.

Specialistische GGZ-zorg voor kinderen en jongeren. Specialistische GGZ-zorg voor kinderen en jongeren. Polikliniek Zeist Oog voor het kind als geheel. Diagnostiek en behandeling Polikliniek Zeist is een polikliniek voor specialistische GGZ-zorg. Wij bieden

Nadere informatie

Inzicht in de jeugdzorg en de samenhang met gerelateerde domeinen

Inzicht in de jeugdzorg en de samenhang met gerelateerde domeinen Inzicht in de jeugdzorg en de samenhang met gerelateerde domeinen Informatiebijeenkomst Transitie jeugdzorg, SRA 19 juni 2011 Startfoto en kennisdeling. Het Planetarium Amsterdam Caroline Mobach Presentatie

Nadere informatie

EVEN VOORSTELLEN. Met Cardea kun je verder!

EVEN VOORSTELLEN. Met Cardea kun je verder! EVEN VOORSTELLEN Met Cardea kun je verder! Als we over cliënten praten, bedoelen we kinderen, jongeren en hun ouders. Als we over ouders praten, bedoelen we ook eenoudergezinnen, verzorgers, voogden en/of

Nadere informatie

Gebundelde krachten. Brochure voor verwijzers

Gebundelde krachten. Brochure voor verwijzers Gebundelde krachten Brochure voor verwijzers 2 Schakenbosch Gebundelde krachten Schakenbosch, behandelcentrum Jeugdzorgplus LVB Voor jongeren van 12 tot 18 jaar met een lichte verstandelijke beperking

Nadere informatie

even VoorSTELLEN Met Cardea kun je verder!

even VoorSTELLEN Met Cardea kun je verder! even VoorSTELLEN Met Cardea kun je verder! Als we over cliënten praten, bedoelen we kinderen, jongeren en hun ouders. Als we over ouders praten, bedoelen we ook eenoudergezinnen, verzorgers, voogden en/of

Nadere informatie

MET CARDEA KUN JE VERDER

MET CARDEA KUN JE VERDER MET CARDEA KUN JE VERDER 2 met cardea kun je verder 3 met cardea kun je verder weerslag hebben op het gedrag van een kind. Een team van specialisten met een brede deskundigheid helpt bij het oplossen van

Nadere informatie

Combipoli Psychiatrie/Kinder- en Jeugdpsychiatrie

Combipoli Psychiatrie/Kinder- en Jeugdpsychiatrie Sophia Kinderziekenhuis U bent doorverwezen naar de combipoli Psychiatrie/Kinder- en Jeugdpsychiatrie om te onderzoeken of u extra hulp kunt gebruiken bij de omgang met uw kind. In deze folder leest u

Nadere informatie

even Als kinderen en ouders geen raad meer weten

even Als kinderen en ouders geen raad meer weten even Als kinderen en ouders geen raad meer weten Het ene kind is het andere niet. En de ene ouder is de andere niet. In Nederland groeien de meeste kinderen gelukkig op en hebben een veilig thuis. Voor

Nadere informatie

even Als kinderen en ouders geen raad meer weten

even Als kinderen en ouders geen raad meer weten even Als kinderen en ouders geen raad meer weten Het ene kind is het andere niet. En de ene ouder is de andere niet. In Nederland groeien de meeste kinderen gelukkig op en hebben zij een veilig thuis.

Nadere informatie

Preventieoverzicht opvoeden

Preventieoverzicht opvoeden 0-4 Ouders met kinderen 0-4 Stevig Ouderschap Stevig Ouderschap is een preventieprogramma dat zich richt op risicogezinnen en dat dmv. vroegtijdige opvoedingsondersteuning problemen op dit gebied wil voorkomen.

Nadere informatie

ZO dichtbij Zorg & Onderwijs passend in de reguliere leeromgeving

ZO dichtbij Zorg & Onderwijs passend in de reguliere leeromgeving ZO dichtbij Zorg & Onderwijs passend in de reguliere leeromgeving Informatiegids voor ouders Wat kan ZO dichtbij voor u betekenen? Adelante ZO dichtbij versterkt het regulier onderwijs en ondersteunt leerlingen

Nadere informatie

24 uurshulp. Met Cardea kun je verder!

24 uurshulp. Met Cardea kun je verder! 24 uurshulp Met Cardea kun je verder! Met Cardea kun je verder! 24 UURSHULP De meeste kinderen en jongeren wonen thuis bij hun ouders totdat ze op zichzelf gaan wonen. Toch kunnen er omstandigheden zijn,

Nadere informatie

Begeleiding in de thuissituatie

Begeleiding in de thuissituatie Begeleiding in de thuissituatie Wie zijn wij? Profila Zorg is een evangelische zorgorganisatie die naast de mogelijkheid voor wonen en dagbesteding ook begeleiding en ondersteuning biedt in de eigen woonomgeving

Nadere informatie

Behandeling in de algemene kinder- en jeugdpsychiatrie. Kinderen en Jeugdigen. Informatie voor ouders/verzorgers

Behandeling in de algemene kinder- en jeugdpsychiatrie. Kinderen en Jeugdigen. Informatie voor ouders/verzorgers Behandeling in de algemene kinder- en jeugdpsychiatrie Kinderen en Jeugdigen Informatie voor ouders/verzorgers Behandeling in de algemene kinder- en jeugdpsychiatrie Inleiding In deze brochure geven wij

Nadere informatie

Specialistische GGZ-zorg voor kinderen en jongeren.

Specialistische GGZ-zorg voor kinderen en jongeren. Specialistische GGZ-zorg voor kinderen en jongeren. Polikliniek Almelo Oog voor het kind als geheel. Diagnostiek en behandeling Polikliniek Almelo is een polikliniek voor specialistische GGZ-zorg. Wij

Nadere informatie

Laat het jonge kind dat vandaag opvalt, niet de jongere zijn die straks uitvalt Integrale Vroeghulp regio Delft en Zoetermeer

Laat het jonge kind dat vandaag opvalt, niet de jongere zijn die straks uitvalt Integrale Vroeghulp regio Delft en Zoetermeer Laat het jonge kind dat vandaag opvalt, niet de jongere zijn die straks uitvalt Ketenzorg voor jonge kinderen met ontwikkelingsproblemen 1 Inleiding De komende jaren verandert er veel op het gebied van

Nadere informatie

Jeugdhulpverlening Informatie voor ouders/verzorgers

Jeugdhulpverlening Informatie voor ouders/verzorgers Jeugdhulpverlening Informatie voor ouders/verzorgers Inhoudsopgave Algemene informatie over Bureau Jeugdzorg Limburg Jeugdhulpverlening Aanmelding Zorgmelding Welke regelingen kunnen voor u van belang

Nadere informatie

Gezondheid telt! Jeugdgezondheidszorg. voor alle kinderen tot 19 jaar. Folder voor ouder(s)/verzorger(s)

Gezondheid telt! Jeugdgezondheidszorg. voor alle kinderen tot 19 jaar. Folder voor ouder(s)/verzorger(s) Gezondheid telt! Jeugdgezondheidszorg voor alle kinderen tot 19 jaar Folder voor ouder(s)/verzorger(s) U wilt het beste voor uw kind: een onbezorgde jeugd en een goede gezondheid. Als ouder speelt u daarbij

Nadere informatie

Laat het jonge kind dat vandaag opvalt niet de jongere zijn die straks uitvalt

Laat het jonge kind dat vandaag opvalt niet de jongere zijn die straks uitvalt Laat het jonge kind dat vandaag opvalt niet de jongere zijn die straks uitvalt Ketenzorg voor jonge kinderen met ontwikkelingsproblemen 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Samenwerking met de verschillende gemeenten

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Informatie voor ouders Zo gewoon mogelijk, speciaal waar het moet Entrea biedt specialistische hulp en opvoedingsondersteuning aan kinderen en jongeren van 0 tot 18 jaar en hun ouders of opvoeders. Voor

Nadere informatie

De verschillen tussen Eerstelijns én Tweedelijns

De verschillen tussen Eerstelijns én Tweedelijns De verschillen tussen Eerstelijns én Tweedelijns & In de Bres biedt 'Eerstelijns Kortdurende Hulp' en 'Tweedelijns Specialistische Zorg', maar wat is het verschil? In Nederland ziet de zorgstructuur er

Nadere informatie

Klinische behandeling

Klinische behandeling Klinische behandeling voor kinderen met ASS informatie voor cliënten, ouders en verwijzers september 2013 centrum voor autisme dr. leo kannerhuis verder met autisme Klinische behandeling voor kinderen

Nadere informatie

Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk Geweld

Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk Geweld Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk Geweld Zorgroutes interne en externe zorgstructuur in basisscholen 23 juni 2014 1 Inhoud INLEIDING... 3 MELDCODE KINDERMISHANDELING EN HUISELIJK GEWELD... 3 CRITERIA

Nadere informatie

het Diagnostiek, Advies en ConsultatieTeam

het Diagnostiek, Advies en ConsultatieTeam het Diagnostiek, Advies en ConsultatieTeam informatie voor patiënten en verwijzers maart 2016 centrum voor autisme dr. leo kannerhuis verder met autisme Wat is het Diagnostiek, Advies en ConsultatieTeam?

Nadere informatie

GGZ Centrum Roermond Regionaal Centrum GGZ Venlo Regionaal Centrum GGZ Venray

GGZ Centrum Roermond Regionaal Centrum GGZ Venlo Regionaal Centrum GGZ Venray GGZ Centrum Roermond Regionaal Centrum GGZ Venlo Regionaal Centrum GGZ Venray GGZ Centrum Roermond Informatie voor de cliënt 2 De Regionale Centra GGZ Venray, Venlo en Roermond Lichamelijke klachten heeft

Nadere informatie

Kind. & gezinsondersteuning bij SDW. SDW ondersteunt mensen met een handicap.

Kind. & gezinsondersteuning bij SDW. SDW ondersteunt mensen met een handicap. Kind & gezinsondersteuning bij SDW SDW ondersteunt mensen met een handicap. Wat kan SDW voor u betekenen? Iedereen in West-Brabant met een verstandelijke beperking kan terecht bij SDW voor ondersteuning

Nadere informatie

Besluit jeugdhulp Gemeente Wierden 2015

Besluit jeugdhulp Gemeente Wierden 2015 Besluit jeugdhulp Gemeente Wierden 2015 HOOFDSTUK 1. BEGRIPSOMSCHRIJVINGEN... 2 Artikel 1. Begripsbepalingen... 2 HOOFDSTUK 2. VOORZIENINGEN JEUGDHULP... 2 Artikel 2. Algemene voorzieningen... 2 Artikel

Nadere informatie

De 5 hoek in Amsterdam werkt samen!

De 5 hoek in Amsterdam werkt samen! Er zijn 27 Ouder- en Kindteams. 22 teams zitten in de wijken, vier teams zijn er voor het voortgezet onderwijs en één team is er speciaal voor het MBO. We werken samen vanuit een aantal functies: ouder-

Nadere informatie

Maashorst helpt kinderen verder!

Maashorst helpt kinderen verder! Maashorst helpt kinderen verder! Inhoud Met goede hulp van buitenaf kunnen problemen worden opgelost. Maashorst is een betrouwbare partner met veel ervaring die u die hulp kan bieden. 5 Maashorst helpt

Nadere informatie

Aantal deelnemers. Pedagoog. Jeugdverpleegkundige.

Aantal deelnemers. Pedagoog. Jeugdverpleegkundige. Een online cursus waarin per les informatie wordt gegeven over een specifiek onderwerp. Bijvoorbeeld over: borst- en flesvoeding; ouderschap; verzorging van je kind; balans tussen kind en relatie. De lessen

Nadere informatie

INDIGO HET ANTWOORD OP DE BASIS GGZ

INDIGO HET ANTWOORD OP DE BASIS GGZ INDIGO HET ANTWOORD OP DE BASIS GGZ Inhoudsopgave Indigo Brabant 2 Wat is de Basis GGZ? 2 Wat kan Indigo mij bieden? 4 1. POH-GGZ 2. Generalistische Basis GGZ Specialistische GGZ 7 Heeft u vragen? 7 Contact

Nadere informatie

voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken

voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken Het Centrum voor Jeugd en Gezin is er voor iedereen Kinderen zijn voortdurend in ontwikkeling. Zowel lichamelijk, geestelijk

Nadere informatie

Wat biedt Irene? Voor wie? Therapeutische groep

Wat biedt Irene? Voor wie? Therapeutische groep Kinderopvang Irene Een bijzonder kind verdient speciale aandacht Kinderopvang Irene is een dagcentrum voor kinderen van nul tot vijf jaar met een ontwikkelingsachterstand, beperking of gedragsproblemen.

Nadere informatie

Informatiefolder voor ouders 2012 Activiteiten voor kinderen van 0 tot 12 jaar en hun ouders

Informatiefolder voor ouders 2012 Activiteiten voor kinderen van 0 tot 12 jaar en hun ouders Informatiefolder voor ouders 2012 Activiteiten voor kinderen van 0 tot 12 jaar en hun ouders Jeugd Toeleidingsactiviteiten Mijn kind is groep 3 Naschoolse activiteiten Weerbaarheid Opvoeden doe je niet

Nadere informatie

Jeugd gezond heids zorg en uw privacy

Jeugd gezond heids zorg en uw privacy Jeugd gezond heids zorg en uw privacy 5032 Hoe gaat Jeugdgezond heidszorg GGD Amsterdam met uw gegevens om? JGZ en uw privacy Hoe gaat Jeugdgezondheidszorg GGD Amsterdam met uw gegevens om? Bij de Jeugdgezondheidszorg

Nadere informatie

Versie april Cliëntroute Bureau Jeugdzorg Jeugdhulpverlening

Versie april Cliëntroute Bureau Jeugdzorg Jeugdhulpverlening Versie 1.0 19 april 2005 Cliëntroute Bureau Jeugdzorg Inleiding Het Bureau Jeugdzorg heeft als taak om te mensen te begeleiden die problemen hebben met de opvoeding van hun kind. Mensen die zich zorgen

Nadere informatie

Ieder zijn kracht, samen het resultaat

Ieder zijn kracht, samen het resultaat Ieder zijn kracht, samen het resultaat Jeugdhulp op Maat Soms zijn de problemen thuis zo groot of complex, dat een gezin er zelf of met lokale hulpverlening niet meer uitkomt. Jeugdhulp op Maat is er speciaal

Nadere informatie

Kinder- en jeugdpsychiatrie

Kinder- en jeugdpsychiatrie I n f o r m a t i e b r o c h u r e Kinder- en jeugdpsychiatrie Kinder- en jeugdpsychiatrie Tel. 016 34 38 21 De afdeling is bereikbaar via de rode pijl, tweede verdieping. INHOUD INLEIDING 2 3 Inleiding...3

Nadere informatie

Jeugdgezondheidszorg op de basisschool

Jeugdgezondheidszorg op de basisschool Jeugdgezondheidszorg Jeugdgezondheidszorg op de basisschool Waarom Jeugdgezondheidszorg? Op de basisschool maken kinderen een enorme ontwikkeling door, niet alleen lichamelijk maar ook op sociaal en emotioneel

Nadere informatie

Waarmee helpt Thuisbegeleiding?

Waarmee helpt Thuisbegeleiding? Waarmee helpt Thuisbegeleiding? Veelzijdig in zorg Verwijzersinformatie Vérian, veelzijdig in zorg Vérian biedt u een breed aanbod aan zorgdiensten, 24 uur per dag, 7 dagen in de week. In elke levensfase

Nadere informatie

Wegwijzer voor buurt- en wijkteams

Wegwijzer voor buurt- en wijkteams Wegwijzer voor buurt- en wijkteams IRISZORG IN DE ACHTERHOEK Wegwijzer voor buurt- en wijkteams Voor wie we er zijn Hoe je ons bereikt Onze gezichten Wat IrisZorg in de Achterhoek biedt Voor wie we er

Nadere informatie

JEUGDGEZONDHEIDSZORG 4-19 JAAR

JEUGDGEZONDHEIDSZORG 4-19 JAAR JEUGDGEZONDHEIDSZORG 4-19 JAAR EEN GEZONDE JEUGD HEEFT DE TOEKOMST Kinderen zijn lichamelijk, geestelijk en sociaal voortdurend in ontwikkeling. Bij de meeste kinderen gaat dit zonder al te grote problemen.

Nadere informatie

De Hondsberg. Ons aanbod in vogelvlucht

De Hondsberg. Ons aanbod in vogelvlucht De Hondsberg Ons aanbod in vogelvlucht 1 Samen op eigen kracht 2 Koraal-locatie De Hondsberg in Oisterwijk biedt landelijk specialistische observatie, diagnostiek en exploratieve behandeling aan kinderen

Nadere informatie

In deze notitie wordt bovengenoemde concrete actie nader uitgewerkt.

In deze notitie wordt bovengenoemde concrete actie nader uitgewerkt. Notititie Interne Zorgstructuur Voorschool d.d. 2 mei 2006 Vastgesteld Adviesgroep GOA 0-6 d.d. 6 juni 2006 1. Inleiding In oktober 2005 heeft de gemeenteraad de nota Haagse Klasse, Beleidskader voor het

Nadere informatie

Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord

Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Jaarverslag 2014 Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Inleiding Met dit jaarbericht informeer ik u over de ontwikkelingen binnen Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord in 2014. Dit jaar stonden, naast

Nadere informatie

Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Jaarverslag Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/7

Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Jaarverslag Jaarverslag Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/7 Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord Jaarverslag 2017 Jaarverslag 2017 Integrale Vroeghulp Noord-Holland-Noord 1/7 Voorwoord Met dit jaarverslag informeren wij u over de ontwikkeling en resultaten van

Nadere informatie

Behandeling bij Jongeren en Middelengebruik. Kinderen en Jeugdigen. Informatie voor ouders/verzorgers

Behandeling bij Jongeren en Middelengebruik. Kinderen en Jeugdigen. Informatie voor ouders/verzorgers Behandeling bij Jongeren en Middelengebruik Kinderen en Jeugdigen Informatie voor ouders/verzorgers Behandeling bij Jongeren en Middelengebruik Inleiding In deze brochure geven wij u informatie over de

Nadere informatie

Zorg op maat voor het jonge kind en zijn ouders

Zorg op maat voor het jonge kind en zijn ouders Zorg op maat voor het jonge kind en zijn ouders Wie zijn wij? Iedere ouder maakt zich wel eens zorgen om zijn kind. Eet mijn kind goed? Speelt hij genoeg met andere kinderen? Zijn die woedeaanvallen normaal?

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Informatie voor ouders Zo gewoon mogelijk, speciaal waar het moet Entrea biedt specialistische jeugdhulp en opvoedingsondersteuning aan kinderen en jongeren van 0 tot 18 jaar en hun ouders of opvoeders.

Nadere informatie

Nieuwsbrief project Ketenregie Zwerfjongeren nr. 1, zomer 2005

Nieuwsbrief project Ketenregie Zwerfjongeren nr. 1, zomer 2005 Nieuwsbrief project Ketenregie Zwerfjongeren nr. 1, zomer 2005 Inleiding Dit is de eerste nieuwsbrief van het project Ketenregie voor Zwerfjongeren. Werk jij met jongeren en kom je wel eens een jongere

Nadere informatie

het Diagnostiek, Advies en ConsultatieTeam

het Diagnostiek, Advies en ConsultatieTeam het Diagnostiek, Advies en ConsultatieTeam informatie voor patiënten en verwijzers november 2016 centrum voor autisme dr. leo kannerhuis verder met autisme Wat is het Diagnostiek, Advies en ConsultatieTeam?

Nadere informatie

Bureau Jeugdzorg Gelderland Bereikbaar en Beschikbaar

Bureau Jeugdzorg Gelderland Bereikbaar en Beschikbaar Bureau Jeugdzorg Gelderland Bereikbaar en Beschikbaar Hans Lomans Bestuurder BJzG 8 april 2011 2 U vindt ons Overal in Gelderland In alle regio s Zorg-en Adviesteams Centra voor Jeugd en Gezin Veiligheidshuizen

Nadere informatie

De Therapeutische Ontwikkelingsgroep Revalidatiecentrum Breda

De Therapeutische Ontwikkelingsgroep Revalidatiecentrum Breda De Therapeutische Ontwikkelingsgroep Revalidatiecentrum Breda Voor wie is de Therapeutische Ontwikkelingsgroep? De Therapeutische Ontwikkelingsgroep is speciaal bestemd voor kinderen met een primair motorische

Nadere informatie

Zorg voor Jeugd in Vlaardingen

Zorg voor Jeugd in Vlaardingen Zorg voor Jeugd in Vlaardingen Inge Parlevliet CJG Rijnmond 1 Alles onder 1 dak Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is het centrale punt waar jongeren (0-23) ouders/verzorgers, aanstaande ouders en professionals

Nadere informatie

Deeltijdbehandeling. Mondriaan. Informatie voor cliënten. Ouderen. voor geestelijke gezondheid

Deeltijdbehandeling. Mondriaan. Informatie voor cliënten. Ouderen. voor geestelijke gezondheid Deeltijdbehandeling Informatie voor cliënten Ouderen Mondriaan voor geestelijke gezondheid Ouderen Deeltijdbehandeling De Divisie Ouderen is een onderdeel van Mondriaan. We verlenen hulp aan mensen van

Nadere informatie

Schakenbosch in het kort

Schakenbosch in het kort Schakenbosch in het kort 2 Schakenbosch in het kort Schakenbosch is een behandelcentrum JeugdzorgPlus voor jongeren van 12 tot 18 jaar met ernstige gedragsproblemen. Daarnaast hebben de jongeren psychiatrische

Nadere informatie

4. Protocollen en reglementen Zorgstructuur Datum 9 januari 2014 Versie 2 Blad 1 van 5 ZORGSTRUCTUUR

4. Protocollen en reglementen Zorgstructuur Datum 9 januari 2014 Versie 2 Blad 1 van 5 ZORGSTRUCTUUR 4. Protocollen en reglementen 4.1.10 Zorgstructuur Blad 1 van 5 ZORGSTRUCTUUR Vastgesteld 9 januari 2014 Blad 2 van 5 Algemeen De peuterspeelzalen krijgen steeds meer te maken met peuters en ouders met

Nadere informatie

Medisch specialist ziekenhuis

Medisch specialist ziekenhuis Factsheet Medisch specialist ziekenhuis en de Jeugdhulp Almere 2015 Gemeenten worden vanaf 2015 verantwoordelijk voor alle jeugdhulp: ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en ouders bij opgroei- en

Nadere informatie

Integrale Vroeghulp. Bij zorgen over de ontwikkeling van jonge kinderen. Jaarverslag 2015 Regio Delft en Zoetermeer

Integrale Vroeghulp. Bij zorgen over de ontwikkeling van jonge kinderen. Jaarverslag 2015 Regio Delft en Zoetermeer Integrale Vroeghulp Bij zorgen over de ontwikkeling van jonge kinderen Jaarverslag 2015 Regio Delft en Zoetermeer Inhoudsopgave 1. Voorwoord 3 2. Regionale bereikbaarheid, bovenregionale expertise 4 2.1.

Nadere informatie

&Ons Tweede Thuis VOLWASSENEN

&Ons Tweede Thuis VOLWASSENEN &Ons Tweede Thuis VOLWASSENEN & & VOLWASSENEN Ondersteuning voor mensen met een beperking Heb je een beperking of heeft je zoon of dochter een beperking? Dan is wat ondersteuning soms erg welkom. Ons Tweede

Nadere informatie

Onderzoek, behandeling en ondersteuning van kinderen en jongeren tot 18 jaar

Onderzoek, behandeling en ondersteuning van kinderen en jongeren tot 18 jaar Onderzoek, behandeling en ondersteuning van kinderen en jongeren tot 18 jaar De specialisten van De Jeugdpraktijk geven kinderen en jongeren de persoonlijke en professionele aandacht die vereist is. De

Nadere informatie

Hersenletsel uw behandelprogramma bij Adelante

Hersenletsel uw behandelprogramma bij Adelante Hersenletsel uw behandelprogramma bij Adelante Voorwoord Hersenletsel Iedereen is anders. Elke situatie is anders en elk herstelproces verloopt anders. Dat realiseren wij ons heel goed. In dit hoofdstuk

Nadere informatie

Thuiszorg Groningen. Werken met zorg. Bel 0900-8615 *

Thuiszorg Groningen. Werken met zorg. Bel 0900-8615 * Thuiszorg Groningen Werken met zorg Bel 0900-8615 * Thuiszorg Groningen Werken met zorg 1 Thuiszorg Groningen Werken met zorg 2 Thuiszorg Groningen is er voor iedereen: ouders, kinderen, jonge gezinnen,

Nadere informatie

Behandeling en onderwijs in één. Dagbehandeling Aquamarijn

Behandeling en onderwijs in één. Dagbehandeling Aquamarijn Behandeling en onderwijs in één. Dagbehandeling Aquamarijn Sommige kinderen zijn vastgelopen in het onderwijs. Kinder- en jeugdpsychiatrische dagbehandeling Sommige kinderen hebben zoveel problemen, dat

Nadere informatie

Diagnostisch centrum

Diagnostisch centrum REINAERDE Diagnostisch Centrum Als uw kind zich anders ontwikkelt De ontwikkeling van kinderen verloopt niet altijd vanzelfsprekend. Bijvoorbeeld als uw kind een ontwikkelingsachterstand of beperking heeft

Nadere informatie

KINDERGENEESKUNDE. Pedagogische begeleiding van uw kind in het ziekenhuis

KINDERGENEESKUNDE. Pedagogische begeleiding van uw kind in het ziekenhuis KINDERGENEESKUNDE Pedagogisch team Pedagogische begeleiding van uw kind in het ziekenhuis Inleiding De kinderafdeling en de kinderpoli in het Laurentius ziekenhuis beschikken over een pedagogisch team.

Nadere informatie

Doelgroep. Programma onderdelen. Duur/frequentie

Doelgroep. Programma onderdelen. Duur/frequentie Onderwijs-Zorg Arrangementen 8 Doelgroep Jongeren vanaf 12-18 jaar en hun gezinnen, die al langere tijd ernstig zijn vastgelopen op school en waar sprake is van uitval uit het reguliere onderwijs of waar

Nadere informatie

Het psychosociaal kinderteam (PST)

Het psychosociaal kinderteam (PST) Het psychosociaal kinderteam (PST) Het bezoek van u en uw kind aan de kinderarts is aanleiding voor de kinderarts om de zorgen en vragen rondom uw kind te bespreken in het psychosociaal kinderteam. Deze

Nadere informatie

Audiologisch Centrum voor gehoor, spraak en taal Diagnose, advies en behandeling

Audiologisch Centrum voor gehoor, spraak en taal Diagnose, advies en behandeling Audiologisch Centrum voor gehoor, spraak en taal Diagnose, advies en behandeling Marslaan 7 T (0164) 26 65 99 E acbergenopzoom@auris.nl 4624 CT Bergen op Zoom F (0164) 23 81 73 W www.audiologischcentrum.nl

Nadere informatie

Nieuwsbrief Maart 2010 Nr. 1, Jaargang 3

Nieuwsbrief Maart 2010 Nr. 1, Jaargang 3 Centrum voor Jeugd en gezin Amersfoort Nieuwsbrief Maart 2010 Nr. 1, Jaargang 3 In deze nieuwsbrief Integrale Vroeghulp Utrecht Integrale Vroeghulp Utrecht Ouders worden betrokken bij het plan voor hun

Nadere informatie

4.2.2. Shantala babymassage (individuele begeleiding)

4.2.2. Shantala babymassage (individuele begeleiding) 4.2. Aanbod voor ouders van het jonge kind Dit aanbod is veelal gericht op ouders met kinderen tot 4 jaar. Een aantal producten zijn inzetbaar voor een bredere doelgroep. De producten Home-Start, Vroegtijdige

Nadere informatie

Factsheet jeugdhulp, algemene informatie over de (toegang tot) jeugdhulp voor asielzoekerskinderen en amv

Factsheet jeugdhulp, algemene informatie over de (toegang tot) jeugdhulp voor asielzoekerskinderen en amv Factsheet jeugdhulp, algemene informatie over de (toegang tot) jeugdhulp voor asielzoekerskinderen en amv Versie 2019 Doel van deze factsheet Deze factsheet dient als handleiding voor de samenwerking tussen

Nadere informatie

Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag

Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag Sara (3) praat slecht en maakt moeilijk contact. Ik maak me zorgen. Wat nu? Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag Wat is Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling

Nadere informatie

De lessen kunnen op elk gewenst tijdstip bekeken worden. Aantal deelnemers. Pedagoog. Jeugdverpleegkundige.

De lessen kunnen op elk gewenst tijdstip bekeken worden. Aantal deelnemers. Pedagoog. Jeugdverpleegkundige. 4.2.12. Digitale opvoedondersteuning voor ouders van het jonge kind Ondersteuning in de vorm van een aantal online lessen voor ouders met kinderen tot 4 jaar, om ze voor te bereiden op de (toekomstige)

Nadere informatie

amersfoort Hoe bereik ik CJG Amersfoort?

amersfoort Hoe bereik ik CJG Amersfoort? amersfoort Folder voor ouders van 0-8 jarigen Bezoekadres Heiligenbergerweg 36, 3816 AK Amersfoort T 033 47 94 000, E info@cjgamersfoort.nl I www.cjgamersfoort.nl carta U kunt binnenlopen bij CJG Amersfoort.

Nadere informatie

Residentiële opname voorkomen of verkorten. Intensieve Dagbehandeling

Residentiële opname voorkomen of verkorten. Intensieve Dagbehandeling Residentiële opname voorkomen of verkorten. Intensieve Dagbehandeling Als eerdere hulpverlening niet hielp. Intensieve dagbehandeling Soms zijn kinderen en jongeren niet geholpen met alleen ambulante hulpverlening

Nadere informatie

Zo werkt Bureau Jeugdzorg Flevoland

Zo werkt Bureau Jeugdzorg Flevoland Opvoedproblemen? Zo werkt Bureau Jeugdzorg Flevoland Informatie voor ouders en verzorgers Bureau Jeugdzorg Flevoland gaat uit van het recht van ieder kind om uit te groeien tot een gezonde en evenwichtige

Nadere informatie

v r o u w e n o p v a n g R SA MANUS informatie voor verwijzers

v r o u w e n o p v a n g R SA MANUS informatie voor verwijzers v r o u w e n o p v a n g R SA MANUS informatie voor verwijzers Vrouwenopvang Rosa Manus is een instelling voor opvang van en hulpverlening aan mishandelde of met mishandeling bedreigde vrouwen en hun

Nadere informatie

Opvoed aanbod. Dit is een uitgave van:

Opvoed aanbod. Dit is een uitgave van: Opvoed aanbod 058 Dit is een uitgave van: opvoedpunt Leeuwarden 2 Preventieve opvoedsteun Opvoeden en opgroeien, het is logisch dat ouders daar vragen over hebben. Het is fijn als iemand met je mee kan

Nadere informatie

Centrum Jeugd & Gezin Maasland

Centrum Jeugd & Gezin Maasland 1 Centrum Jeugd & Gezin Maasland Presentatie BJZ Centrum Jeugd & Gezin Maasland "Meer dan een gebouw alleen" 5 juni 2012 2 Het Centrum Jeugd & Gezin Maasland voor Kinderen en jongeren (0-23 jaar) Ouders

Nadere informatie