Hoogheemraadschap van Delfland

Transcriptie

1 Hoogheemraadschap van Delfland Optimalisatie Afvalwatersysteem (OAS) De Groote Lucht Beleidsveld: Aard voorstel: Samenwerking Afvalwaterketen Besluitvormend Vergaderdatum: Agendapunt: Kenmerk VV: Aantal bijlagen: 31 januari 2008 H Aan de verenigde vergadering van Delfland, Ontwerpbesluit: Het Afvalwaterakkoord OAS De Groote Lucht vast te stellen waarmee de besparingen uit OAS De Groote Lucht worden ingezet voor compensatie van gemeenten met meerkosten en verdere optimalisatie en verbetering van de afvalwaterketen (zie bijlage 1) en het investeringsplan beschikbaar te stellen. Probleemstelling: In de OAS De Groote Lucht zijn de Investeringen uit de meerjarenraming, voor het transportsysteem en AWZI De Groote Lucht, gelegd naast de investeringen in gemeentelijke rioleringsplannen en is gezocht naar mogelijkheden voor besparing. De totale Investeringsopgave voor riolering, afvalwatertransport en AWZI die in de referentiesituatie is meegenomen bedraagt ca. 36 min (zie bijlage A van bijlage 1), Door de OAS kan hierop ca. 6 min. worden bespaard (ca. 15%, zie bijlage B van bijlage 1). Hierbij liggen de besparingen bij de gemeente Schiedam en Delfland, terwijl de gemeenten Westland, Midden- Delfland en Vlaardingen te maken krijgen met meerkosten. Tegelijk is tijdens de OAS naar voren gekomen dat er kansen liggen voor Delfland en de gemeenten om het afvalwatersysteem verder te optimaliseren en te verbeteren. Voor de maatregelen die hiervoor nodig zijn, zijn echter geen kosten in begrotingen van Delfland en gemeenten opgenomen. Beoogd effect: Partijen stellen zich ten doel om in 2010: de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor te realiseren; voldoende zuiveringscapaciteit op AWZI De Groote Lucht tegen de in de Wvovergunning gestelde lozingseisen te realiseren. Daarnaast stellen partijen zich ten doel om tot 2015 de afvalwaterketen verder te verbeteren door tegen de laagst maatschappelijke kosten: de Samenwerking te verbeteren door gezamenlijke planvorming, planrealisatie en communicatie; de Leefomgeving te verbeteren door ontvlechting van de afvalwaterketen en het watersysteem, optimalisatie van de afvalwaterketen en aanpak bij de bron; een Innovatieprogramma op te stellen en uit te voeren; door Monitoring het inzicht in het afvalwatersysteem te vergroten. Kortweg: een SLIM Afvalwatersysteem.

2 J^lir»^ Hoogbeemraadschap van Delfland \n/ wnnrst&l Inleiding Optimalisatiestudies en afvalwaterakkoorden zijn onderdeel van het uitvoeringsprogramma van Waterbeheersplan Hiermee wordt het volgende doel nagestreefd: ^'Afstemmen van alle schakels in de afvalwaterketen zodanig dat ontwerp en beheer van de gehele afvalwaterketen zijn gebaseerd op aanvaardbare maatschappelijke kosten en draagkracht van het watersysteem". In de periode is voor het leveringsgebied van AWZI De Groote Lucht, in samenwerking met de gemeenten Westland, Midden-Delfland, Maassluis, Vlaardingen en Schiedam en Rijkswaterstaat Directie Zuid-Holland, de eerste OAS binnen Delfland uitgevoerd. Naar aanleiding van de optimalisatiekansen is een maatregelenplan (bijlage 3, ter inzage) opgesteld en zijn afspraken gemaakt die zijn opgenomen in een afvalwaterakkoord (bijlage 1). Dit voorstel gaat over het vaststellen van het afvalwaterakkoord, zodat optimalisatiekansen kunnen worden benut en maatregelen in samenwerking worden uitgevoerd. Kader Uitgangspunten De doelstellingen en eisen die vanuit het watersysteem worden gesteld aan het afvalwatersysteem zijn bepalend voor de maatregelen in het kader van de OAS. Deze zijn onder andere opgenomen in het waterbeheersplan, de gemeentelijke waterplannen en de Wvo-vergunningen aan Delfland en gemeenten, ten aanzien van effluentkwaliteit en respectievelijk de lozingen vanuit riooloverstorten en overstortbemaling. Bij het uitvoeren van en OAS en het opstellen van het afvalwaterakkoord is uitgegaan van de handreikingen van de Unie van Waterschappen en de VNG ("Handreiking afvalwaterakkoorden" en "Doorpakken vanuit optimalisatiestudies"). Nationaal bestuurakkoord waterketen (BWK) Op 5 juli 2007 is het nationaal bestuursakkoord waterketen getekend door de minister van VROM, de staatssecretaris van V&W en de vertegenwoordigers van de Unie van Waterschappen, VNG, IPO en VEWIN (VV d.d. 22 november, kenmerk ). Doel van BWK is "... een extra impuls te geven aan de ontwikkeling van een meer doelmatige en transparante waterketen, met behoud en versterking van de goede prestaties op het gebied van volksgezondheid, milieu en leveringszekerheid."opt\rr\a\\satiestud\es als die van De Groote Lucht worden in dit akkoord genoemd als kans om vanuit deze bestaande samenwerking door te pakken naar een structurele samenwerking in de afvalwaterketen. Toelichting 1. Vaststellen afvalwaterakkoord Het afvalwaterakkoord is bedoeld om het afvalwatersysteem van AWZI De Groote Lucht te optimaliseren en te verbeteren. Dit is nodig omdat: ontwikkelingen als klimaatverandering en KRW vragen om een flexibeler en duurzamer systeem; er nog grote hoeveelheden rioolvreemd water via de gemeentelijke rioolstelsels naar de AWZI worden afgevoerd; er kansen liggen voor een doelmatiger afvalwatermanagement, zoals actieve sturing van afvalwater via meet- en regeltechniek en het actueel houden van afvalwaterprognoses; er meer inzicht nodig is in de werking van de afvalwaterketen als geheel en de werking van rioolstelsels in de praktijk (kennisbundeling, meten en monitoring). In het afvalwaterakkoord wordt onderscheid gemaakt in twee fasen. Fase 1 ( ) is de realisatie van de maatregelen die nodig zijn om de besparingen mogelijk te maken (OASmaatregelen). Bovendien worden in deze fase de partijen met meerkosten gecompenseerd door de partijen met de besparingen. Delfland compenseert de meerkosten bij de gemeenten Westland en Midden-Delfland, omdat hiermee de vergroting van transportsysteem en AWZI

3 J^ Hoogheemraadschap van Delfland wy VOOfStGl wordt voorkomen. De gemeente Schiedam compenseert de meerkosten voor het terugdringen van rioolvreemd water in de gemeente Vlaardingen. In fase 2 ( ) volgen de maatregelen voor verdere verbetering van afvalwaterketen. Het maatregelenplan werkt toe naar een "SLIM Afvalwatersysteem" in Hierbij staat slim voor: de Samenwerking verbeteren door gezamenlijke planvorming, planrealisatie en communicatie; de Leefomgeving verbeteren door ontvlechting van de afvalwaterketen en het watersysteem, optimalisatie van de afvalwaterketen en aanpak bij de bron; een Innovatieprogramma opstellen en uitvoeren; door Monitoring het inzicht in het afvalwatersysteem vergroten. In bestaande plannen van gemeenten en Delfland zijn nog geen maatregelen en kosten opgenomen voor de aanpak van fase 2. Door de besparing uit fase 1 hiervoor te benutten hoeven er geen extra kosten te worden gereserveerd. In het maatregelenplan (bijlage 3, ter inzage) is verder toegelicht welke maatregelen worden genomen om het streefbeeld, een "SLIM Afvalwatersysteem", te realiseren. De uitvoering van de maatregelen is tussen de verschillende partijen van de OAS verdeeld en worden bekostigd door de partijen met besparingen (Delfland en Schiedam). In bijlage B van bijlage 1 is aangegeven door welke partij de maatregelen worden uitgevoerd en welke partij de maatregelen bekostigd. Daarnaast is er een globale planning aangegeven. Het afvalwaterakkoord sluit aan bij het nationaal bestuursakkoord waterketen (VV d.d. 22 november, kenmerk ). Hierin staat dat vanuit de OAS moet worden doorgepakt naar een permanente vorm van samenwerking. Door het samen uitvoeren van maatregelen en het onderzoeken van nieuwe mogelijkheden wordt de doelmatigheid en transparantie in de afvalwaterketen verder vergroot. Op hoofdlijnen zijn de volgende afspraken in het afvalwaterakkoord vastgelegd: Maatregelen zijn onderling verdeeld over de deelnemende partijen. De partijen voeren de maatregelen onder eigen beheer en verantwoordelijkheid uit, inclusief de daaraan verbonden risico's. Het toezicht over de uitvoering vindt plaats in een programmaorganisatie bestaande uit een bestuurlijke stuurgroep en een ambtelijk afvalwaterteam. Hiermee wordt de voortgang van de samenwerking zowel op ambtelijk als op bestuurlijk niveau geborgd. De coördinatie over de uitvoering van de maatregelen vindt plaats door een programmamanager die door Delfland wordt geleverd en namens de bestuurlijke stuurgroep optreedt. Schiedam en Delfland bekostigen de maatregelen conform de verdeling in bijlage 1. Hiermee worden de besparingen bij deze partijen besteedt aan compensatie van meerkosten bij andere partijen en aan verdere verbetering van de afvalwaterketen. Er wordt afgerekend op basis van werkelijke kosten, exclusief BTW, waarbij de bedragen in bijlage 1 gelden als maximum bedragen. Binnen de hoofdposten: Maatregelen OAS, Samenwerking, Leefomgeving, Innovatie, Monitoring en Onvoorzien kan na goedkeuring door de stuurgroep met kosten worden geschoven. De beoordeling en vaststelling van de definitieve vergoedingen vindt plaats door een commissie financiën met afgevaardigden van Delfland en de gemeenten Schiedam en Westland. De post onvoorzien is bedoeld voor tegenvallers binnen geplande maatregelen en voor onvoorziene extra maatregelen. De stuurgroep besluit over besteding van deze post.

4 Hoogheemraadschap van Delfland ^j\j ynqfctql Financiën Bedrag : 11,1 min. Begroting : opgenomen in meerjarenbegroting (V.V. d.d. 22 nov 2007) Nummer : Investeringsnummers en De kosten voor Delfland die verband houden met de OAS zijn in de meerjarenbegroting opgenomen en geraamd op 11,1 min. (V.V. d.d. 22 november 2007, kenmerk ). Hierin is nog rekening gehouden met de kosten zoals geraamd op basis van het Basiszuiveringsplan De Groote Lucht (referentiesituatie). De totale kosten voor Delfland vóór en na de OAS zijn weergegeven in bijlage 2. De kosten na de OAS, inclusief compensatie en maatregelenprogramma, zijn maximaal gelijk aan de kosten vóór de OAS (referentiesituatie). Daar staat tegenover dat met de nieuwe voorgestelde maatregelen de afvalwaterketen verder wordt geoptimaliseerd en verbeterd. Dit zal uiteindelijk leiden tot een vergroting van de doelmatigheid en transparantie in de afvalwaterketen van AWZI De Groote Lucht. Risico's en beheersmaatregelen Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) In de OAS en het maatregelenplan is rekening gehouden met de nieuwste ontwikkelingen rond de KRW. Zo is in de configuratie rond aansluiting van de glastuinbouw rekening gehouden met de mogelijkheid om afvalwater uit de glastuinbouw om te leiden naar AWZI Nieuwe Waterweg, indien een extra zuiverende trap nodig mocht zijn voor verwijdering van bestrijdingsmiddelen. Hiermee wordt op de middellange termijn (2015) een extra zuiverende trap op AWZI De Groote Lucht voorkomen (mogelijke besparing ca. 13 min.). Het doel is om door middel van de permanente samenwerking doelmatige maatregelen voor de KRW verder te concretiseren (beslispunt 3). Beleid Rijkswaterstaat ten aanzien van overstortbemaling In de voorgestelde maatregelen is aangesloten bij de voorlopige beleidslijn Overstortbemaling (D&H 15 mei 2007, kenmerk ), waarin is besloten tot een "stand-still" beginsel voor overstortbemaling op rijkswater. Daarnaast wordt op de lange termijn gestreefd naar vermindering van de emissies door afkoppelen van verhard oppervlak en rioolvreemd water. De prioriteit ligt hierbij bij het terugdringen van emissies op (Delflands) binnenwater. Rijkswaterstaat is medeondertekenaar van de intentieverklaring en intensief betrokken bij de OAS en het bestuurlijke overleg. Personele en organisatorische consequenties Portefeuillehouder afvalwaterketen, Th. A. Fransen, zal plaatsnemen In de stuurgroep. Daarnaast neemt iemand van AWZI De Groote Lucht in het afvalwaterteam plaats. De coördinatie over de uitvoering van de maatregelen vindt plaats door een door Delfland geleverde programmamanager vanuit team WKI (ca. 0,2 fte). Deze programmamanager treedt op namens de gehele stuurgroep. Besluitvormingstraject/vervolgtraject en communicatie 1. Behandeling in VV (31 januari 2008) 2. Ondertekening en start van de uitvoering (maart 2008) In overleg met Bureau Communicatie van Delfland en de gemeenten wordt een communicatieplan opgesteld rond de ondertekening van het afvalwaterakkoord en de start van de uitvoering. Verder vormt communicatie een belangrijk onderdeel van het maatregelenplan.

5 Hoogheemraadschap van Delfland \n/ \/norstgt Bijlage(n) 1. Afvalwaterakkoord De Groote Lucht (inclusief vertrouwelijke bijlagen) 2. Kosten Delfland (incl.btw) vóór en na OAS De Groote Lucht (vertrouwelijk) 3. Maatregelenplan OAS De Groote Lucht (ter inzage, met vertrouwelijke bijlagen) Advies Over dit voorstel is advies gevraagd aan de commissie(s) Waterbeheer en Financiën. Dijkgraaf en Hoogheemraden van Delfland, de Secretaris, de Dijkgraaf, P.P. Spaak mr. M.A.P. van Haersma Buma

6

7 Hoogheemraadschap van Delfland Optimalisatie Afvalwatersysteem (OAS) De Groote Lucht Kenmerk VV: Beleidsveld: Samenwerking Afvalwaterketen Vergaderdatum: 31 januari 2008 Agendapunt: H.11 De verenigde vergadering van Delfland, gelezen het voorstel van dijkgraaf en hoogheemraden van d.d. 11 december 2007, kenmerk gelezen het advies van de commissie(s): Waterbeheer en Financiën BESLUIT Het Afvalwaterakkoord OAS De Groote Lucht vast te stellen waarmee de besparingen uit OAS De Groote Lucht worden ingezet voor compensatie van gemeenten met meerkosten en verdere optimalisatie en verbetering van de afvalwaterketen (zie bijlage 1) en het investeringsplan beschikbaar te stellen. Aldus besloten in de openbare vergadering van 31 januari De Verenigde Vergadering voornoemd, de Sec de Voorzitter, Boomsma P./van Haersma Buma

8

9 Hoogheemraadschap van Delfland Optimalisatie Afvalwatersysteem (OAS) De Groote Lucht Kenmerk VV: Vergaderdatum: 31 januari 2008 Agendapunt: H.11 KERNBOODSCHAP In de periode is een optimalisatiestudie afvalwatersysteem (OAS) uitgevoerd voor het afvalwaterwatersysteem van AWZI De Groote Lucht. Hierbij zijn de investeringsplannen van de gemeenten voor riolering vergeleken met de benodigde investeringen voor het transportsysteem en AWZI De Groote Lucht. Door deze investeringen op een andere wijze uit te voeren is besparing mogelijk bij Delfland en de gemeente Schiedam. Om realisatie mogelijk te maken is het Afvalwaterakkoord OAS De Groote Lucht opgesteld. De besparing wordt besteedt aan een voorzetting van de samenwerking in de afvalwaterketen gericht op: verbetering van de Samenwerking door gezamenlijke planvorming, planrealisatie en communicatie; verbetering van de Leefomgeving door ontvlechting van de afvalwaterketen en het watersysteem, optimalisatie van de afvalwaterketen en aanpak bij de bron; Innovatie; Vergroting van het inzicht in het afvalwatersysteem door Monitoring. Kortom een "SLIM Afvalwatersysteem". Hiermee wordt zonder meerkosten de samenwerking in de afvalwaterketen gecontinueerd en gericht op verdere verbetering van de doelmatigheid en transparantie in de afvalwaterketen.

10