Doel van college 2. College 2: CASNET systeem. Bestuderen van een concreet systeem dat model-gebaseerd redeneert. CASNET is een medisch expertsysteem:
|
|
- Annemie Maas
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 College 2: CASNET systeem Doel van college 2 CASNET is een medisch expertsysteem: diagnose therapie selectie model gebaseerde methode toepassing in glaucoom domein Bestuderen van een concreet systeem dat model-gebaseerd redeneert. Twee aspecten: Domein model Redeneer methode MBR AtT 1 MBR AtT 2 Artikel voor college 2 Domein-model van CASNET A model-based method for computer-aided medical decision-making S.Weiss, C.Kulikowski, S. Amarel causaal associatie netwerk voor ziektes 3 soorten domein-kennis: observaties (geassocieerd met toestanden) pathophysiologische toestanden (toestanden causaal gerelateerd) categorieën (geassocieerd met patronen van toestanden) MBR AtT 3 MBR AtT 4 Redeneer methode van CASNET causaal associatie netwerk methode voor diagnose & therapie selectie algemene beslissingsregels voor het medische domein beslissingsregels onafhankelijk van de toepassing (hier: glaucoom) categorieën classificatie relaties pathophysiologische toestanden causale relaties associatie relaties observaties MBR AtT 5 MBR AtT 6 1
2 Laag 1: observaties alle mogelijke observaties in het glaucoom domein patient specifiek voorbeeld: pijn, verwijde pupil Laag 2: pathophysiologisch model Modeleren van ziekte processen mogelijke pathophysiologische toestanden causale relaties tussen deze toestanden verschillende sterkte van causale relaties pad is een ziekte proces partieel pad is een deel van een ziekte proces MBR AtT 7 MBR AtT 8 Laag 3: categorieën ziektes (diagnostische categorie) voorbeeld: open angle glaucoma (mild) therapieën voorbeeld: miotic therapie CASNET model Domein model 3 lagen-model Associatie linken tussen pathophysiologische en observatie Classificatie linken tussen pathophysiologische en categorieën MBR AtT 9 Methode: redeneren met dit domein-model MBR AtT 10 In meer detail... e e Causal model tussen pathophysiologische toestanden. Toestand netwerk: <S,F,N,X> S: Start knopen (hebben geen oorzaak) F: Final knopen (veroorzaken geen effect) N: totale verzameling van knopen X: verzameling causale linken MBR AtT 11 MBR AtT 12 2
3 Toestand netwerk Causaal verband met sterkte: n 1 veroorzaakt n 2 met frequentie a 12 a n 12 1 n 2 NB: onafhankelijk van andere gebeurtenissen Start knopen: a 1 representeert de start frequentie a 12 representeert sterkte causaal verband getal tussen 0-1 ranges geven aan: soms,vaak,eventueel,altijd, gewoonlijk MBR AtT 13 e n1 n2 a 1 n3 a 12 a 34 a24 n4 n7 a 3 a 47 MBR AtT 14 a 54 n5 n6 a 56 a 5 e n19 n25 : primary open angle : visual field loss : decreased blood supply to optic nerve head MBR AtT e acyclische graaf graaf representeert ziekte processen compleet pad = ziekte proces n19 partieel pad = deel ziekte proces n25 MBR AtT 16 e (n:m relatie) n19 : primary open angle : visual field loss : decreased blood supply to optic nerve head n25 MBR AtT 17 Associatie regels Idee: e observaties van een patiënt gebruiken voor het bevestigen/uitsluiten van toestanden in het ziekteproces. Let wel relatie is niet causaal! Associatie relatie toestand æ observatie is een n:m relatie MBR AtT 18 3
4 associatie relaties: s - patho-toestanden eveved IOP t4 + = t2 + +t3 + Optic nerve damage visual field loss t1 + t2 + t3 + t5 - t5 + Associatie regels sterke/zwakke associatie regels observatie t 1 wordt geassocieerd met toestand n 2 met vertrouwen q 12 q t 12 1 n 2-1 <= q 12 <= 1 positief: aanwezigheid t 1 support aanwezigheid van toestand n 2 negatief: aanwezigheid t 1 support de afwezigheid van toestand n 2 MBR AtT 19 MBR AtT 20 Classificatie regels voor ziektes Een ziekte wordt geassocieerd met aanwezigheid van toestanden Classificatie tabel = geordende patronen van regels n 1 & ÿn 2 Æ d 1 n 1 & n 2 & ÿn 3 Æ d 2... n 1 & n 2 &...n n Æ d n Uitbreiding: therapie toevoegen diangosetherapie Casnet: domein model 3 lagen e 3 soorten relaties: Causale relaties Associatie relaties Classificatie relaties MBR AtT 21 MBR AtT 22 Methode van CASNET PAUZE onafhankelijk van inhoud van het model fi onafhankelijk van glaucoom afhankelijk van structuur van het model fi afhankelijk van het lagen model MBR AtT 23 MBR AtT 24 4
5 Methode van CASNET Onderwerpen: Beslissingsregels: (1) interpretatie van testen (observaties) (2) test selectie (3) generatie van verklaringen (4) classificatie van ziektes (5) toekennen van behandelingen inferentie-stappen formalisatie MBR AtT 25 (I) Beslissingsregels Pathologische Toekennen van behandelingen Classificatie van ziektes Generatie van verklaringen Test selectie Interpretatie van testen MBR AtT Interpretatie van testen 1. Interpretatie van testen Toestand met behulp van observatie: bevestigen of verwerpen of onbepaald regel 1: bepaal de confidence waarde van n 2 (Cf(n 2 )) q 12 t 1 n 2 initieel: Cf(n 2 ) := 0 if ÁCf(n 2 ) Á < Áq 12 Á then Cf(n 2 ) := q 12 if Cf(n 2 ) = -q 12 then Cf(n 2 ) := 0, conflict anders: Cf(n 2 ) := Cf(n 2 ) Toestand met behulp van observatie: bevestigen of verwerpen of onbepaald regel 2: if Cf(n 2 ) > grenswaarde dan n 2 bevestigen if Cf(n 2 ) < - grenswaarde dan n 2 verwerpen anders n 2 onbepaald. MBR AtT 27 MBR AtT 28 associatie relaties: s - patho-toestanden 2. Selectie van testen eveved IOP t4 + = t2 + +t3 + Optic nerve damage visual field loss q 1,26 = Benaderingen: lokaal logische constraints op basis van causale pad op waarschijnlijkheid van toestanden t1 + t2 + t3 + t5 - t5 + MBR AtT 29 MBR AtT 30 5
6 2. Selectie van testen Op basis van waarschijnlijkheid van toestanden Voorwaartse gewicht Inverse gewicht Totale gewicht (voorwaarts & inverse) Gewicht & kosten van de test MBR AtT 31 Terminologie "Admissible" pad van n 1 naar n 2 : Indien geen enkele knoop op het pad n 1 naar n 2 "verworpen is admissible pad van n i naar n j Gewicht van n j = product van alle gewichten op pad n i - - > n j j -1 W F (j i) = P a k,k+1 k = i MBR AtT 32 2a Voorwaarts test selectie Idee: het gewicht van de toestand wordt bepaald door de bevestigingen van de oorzaken van de toestand Voorwaarts gewicht van n j = som van alle W F (j i) waarbij i de dichtsbijzijnde bevestigde toestand op het admissible pad is als er geen bevestigde toestand n i is neem dan het start gewicht van de initiele toestand n i MBR AtT 33 e n17 n7 n18 n19 - n7 bevestigd - n17 ontkend - rest onbekend W F (n19 7)=* W F (n19 17)= W F (n19 14)= n25 MBR AtT a Voorwaarts test selectie Indien n i niet bevestigd: factor i = a i Indien n i wel bevestigd: factor i = 1 W f (j) = S W f (j i) *. factor j i = a j indien j is start knoop n i n j e n17 n7 n18 n19 - n7 bevestigd - n17 ontkend - rest onbekend W F (n19 n7)=* W F (n19 n17)= W F (n19 )= n W F (n19)= W F (n19 n7)*1 + W F (n19 )* MBR AtT 35 MBR AtT 36 6
7 2b Inverse test selectie Idee: gewicht van een knoop wordt bepaald door de gevonden bevestigingen van de effecten van de knoop. inverse gewicht (analogy Bayes): n i W I (i j) = [W F (j i).w F (i)] / W F (j) W I (i) = max {W I (i j)} MBR AtT 37 n j e n19 n25 : primary open angle : visual field loss : decreased blood supply to optic nerve head MBR AtT Voorbeeld:, onbekend rest ontkend bevestigd 3. Generatie van verklaringen 3. Generatie van verklaringen mogelijke verklaring: pad van een starttoestand n 1 naar een toestand n 2 waarop geen verworpen toestanden zijn hypothese: is een verzameling starttoestanden {h 1,..,h n } voor elke bevestigde toestand n j is er een starttoestand h i in de hypothese, zodat h i fi n j een mogelijke verklaring is. Single fault diagnose: de meeste observaties verklaard, en de hoogste waarschijnlijkheid heeft. 1+n fault diagnose Eventueel: potentiële verklaringen (alle paden die een bevestigende toestand bereiken) verklaringen die nog niet verworpen zijn (alle paden die geen verworpen toestand hebben) MBR AtT 39 MBR AtT Classificatie van aandoeningen Diagnostische labels Patiënten met dezelfde aandoening kunnen zich in verschillende toestanden bevinden. CASNET twee categorieën: mechanisme van de aandoening/ziekte oorzaken uit het causale netwerk (pathophysiologische ) ernst en de mate van progressie van de aandoening (volgorde van de diagnostische tabel) MBR AtT Bepalen van de behandeling Diagnostisch label is gekoppeld aan een therapie (eenvoudig!) Werkelijkheid: Therapie bepalen is complex probleem! Denk aan: monitoring, effectiviteit behandeling etc. MBR AtT 42 7
8 (II) Inferentie stappen (II) Inferentie stap Toekennen van behandelingen e Classificatie van ziektes Generatie van verklaringen Test selectie testen interpretatie van testen patho.toestand bevestigen/ verwerpen/ onbekend Interpretatie van testen associatie relaties obs/patho MBR AtT 43 MBR AtT 44 (II) Inferentie stap (III) Formalisatie patho.toestand bevestigen/ verwerpen/ onbekend genereren van verklaring mogelijke verklaring Causal redeneren fi basis is abductief Redeneren met empirische associatie regels fi basis is deductief pathophysiologische Redeneren met classificatie regels fi basis is deductief MBR AtT 45 MBR AtT 46 Lessen CASNET heeft een complex domein model (ontwerp en representatie van model) CASNET redeneert op basis van de structuur van het domein model: CASNET heeft een algemene methode voor het doen van diagnose (en therapie selectie) aanwezig implementatie (o.a. glaucoom, diabetes) afwezig formalisatie MBR AtT 47 Glaucoom systeem > 100 toestanden > 400 testen 75 classificatie tabellen 200 diagnostische labels & behandelingen MBR AtT 48 8
9 Volgende keer: MAB diagnose model Artikel: A theory of diagnosis for incomplete causal models L.Console, D.Theseider Dupre, P. Torasso MBR AtT 49 9
Model-gebaseerd Redeneren. Ervaringsregels. Medische diagnostiek: facialisparese. Gebruik van modellen. Probleemoplossen op grond van ervaringsregels:
Model-gebaseerd Redeneren Ervaringsregels Traditionele kennissystemen: regel gebaseerd (ervaringsregels) if conditions then actions/conclusions fi. gebruikte redeneermethoden: top-down inferentie: redeneer
Nadere informatieAI Kaleidoscoop. College 6: Deel 1:Expert systemen Deel 2: Onzekerheid in redeneren. Deel II: Redeneren met onzekerheid. Redeneren met onzekerheid
AI Kaleidoscoop College 6: Deel 1:Expert systemen Deel 2: Onzekerheid in redeneren Leeswijzer: 8.0-7.1 + 5.2 + 9.2.1 AI6 1 Deel II: Redeneren met onzekerheid Onzekerheid is aanwezig in alle KBS systemen
Nadere informatieBig Data. Gaat het iets voor de zorg betekenen? Dr N.S. Hekster 18 maart 2015. Big Data in de Zorg. 2015 IBM Corporation
Big Data Gaat het iets voor de zorg betekenen? Dr N.S. Hekster 18 maart 2015 1 Introductie Spreker Nicky Hekster Technical Leader Healthcare & LifeSciences IBM Nederland BV Johan Huizingalaan 765 1066
Nadere informatieCollege 7 : covering theorie (Deel 2) Effects en causes (HERHALING) MAB diagnose model:
College 7 : covering theorie (Deel 2) MAB diagnose model: werkelijk systeem model abnormaal gedrag observeren voorspellen geobserveerd gedrag voorspeld gedrag College 6: Covering theorie College 7: Algoritme
Nadere informatieRedeneren met Onzekerheid II. Manipulatie van Onzekerheid. Kansverdeling. if E 2 then H y2 fi. if E 1 and E 2 then H z fi.
Redeneren met Onzekerheid II Classificatieregel-gebaseerd redeneren met onzekerheid: kies een geschikte theorie vind een invulling voor de combinatiefuncties implementeer de combinatiefuncties als onderdeel
Nadere informatieTentamen Kunstmatige Intelligentie (INFOB2KI)
Tentamen Kunstmatige Intelligentie (INFOB2KI) 30 januari 2014 10:30-12:30 Vooraf Mobiele telefoons dienen uitgeschakeld te zijn. Het tentamen bestaat uit 7 opgaven; in totaal kunnen er 100 punten behaald
Nadere informatieOpgaven bij Hoofdstuk 3 - Productiesystemen
Opgaven bij Hoofdstuk 3 - Productiesystemen Top-down inferentie In de opgaven in deze paragraaf over top-down inferentie wordt aangenomen dat de feitenverzameling alleen feiten bevat die als getraceerd
Nadere informatieManipulatie van onzekerheid in regels
Redeneren met onzekerheid Onderwerpen: waarom speelt onzekerheid een belangrijke rol? hoe leggen we onzekere kennis vast? ontwikkelingen: jaren 1980 aanpak: representatie in regels (MYIN, Prospector) jaren
Nadere informatieBij gebrek aan bewijs
Bij gebrek aan bewijs kennis is macht! internet in de spreekkamer P.A. Flach Bedrijfsarts Arbo- en milieudienst RuG 09-10-2006 1 3 onderdelen 1. Wat is EBM 2. Zoeken in PubMed 3. Beoordelen van de resultaten
Nadere informatieInleiding tot het wetenschappelijk werk
3de bach FBE Inleiding tot het wetenschappelijk werk WEW / notities Q www.quickprinter.be uickprinter Koningstraat 13 2000 Antwerpen 178 3,20 1 2 Samenvatting Wetenschappelijk economisch werk (WEW) Research
Nadere informatieTiende college algoritmiek. 2 mei Gretige algoritmen, Dijkstra
College 10 Tiende college algoritmiek mei 013 Gretige algoritmen, Dijkstra 1 Muntenprobleem Gegeven onbeperkt veel munten van d 1,d,...d m eurocent, en een te betalen bedrag van n (n 0) eurocent. Alle
Nadere informatieMultimorbiditeit & Klinisch redeneren. Karin Timm Hester Vermeulen
Multimorbiditeit & Klinisch redeneren Karin Timm Hester Vermeulen Mw B Voorstellen Gezondheidsprobleem Multimorbiditeit Twee of meer (chronische) ziekten tegelijkertijd Bijna 2 miljoen mensen! Bij 2/3
Nadere informatieOnderzoeksontwerp. (wo 16 sept 2015) Jac Christis
Onderzoeksontwerp (wo 16 sept 2015) Jac Christis Interventie projecten Praktijkstroom: interventies bij bedrijven 1 2 3 4 E D V O Standaard werkwijze Empirisch onderzoek Kwantitatief Kwalitatief (Survey)
Nadere informatieMinimum Opspannende Bomen. Algoritmiek
Minimum Opspannende Bomen Inhoud Het minimum opspannende bomen probleem Een principe om een minimum opspannende boom te laten groeien Twee greedy algoritmen + tijd en datastructuren: Het algoritme van
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nicotine en alcohol kunnen de placenta passeren en zo het risico op nadelige uitkomsten voor het ongeboren kind verhogen. Stoppen met roken en alcoholgebruik tijdens de zwangerschap lijkt vanzelfsprekend,
Nadere informatieTweede college algoritmiek. 12 februari Grafen en bomen
College 2 Tweede college algoritmiek 12 februari 2016 Grafen en bomen 1 Grafen (herhaling) Een graaf G wordt gedefinieerd als een paar (V,E), waarbij V een eindige verzameling is van knopen (vertices)
Nadere informatieTiende college algoritmiek. 14 april Gretige algoritmen
College 10 Tiende college algoritmiek 1 april 011 Gretige algoritmen 1 Greedy algorithms Greed = hebzucht Voor oplossen van optimalisatieproblemen Oplossing wordt stap voor stap opgebouwd In elke stap
Nadere informatieKennis toepassen, en beslissingen nemen. Hoe denkt de arts? 2. Wat doet de arts? Hoe wordt kennis toegepast? Wat is differentiaal diagnose?
Hoe denkt de arts? 2 Kennis toepassen, en beslissingen nemen Dr. Peter Moorman Medische Informatica ErasmusMC 1 Hoe weet je of een ziektebeeld waarschijnlijk is? de differentiaal diagnose Hoe wordt een
Nadere informatieNeuroanatomical changes in patients with loss of visual function Prins, Doety
Neuroanatomical changes in patients with loss of visual function Prins, Doety IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check
Nadere informatieOnderzoeksmethodologie van praktijkgericht en toegepast onderzoek. Jac Christis, 29 januari 2014
Onderzoeksmethodologie van praktijkgericht en toegepast onderzoek Jac Christis, 29 januari 2014 Onderzoeksopzet 1. Formuleer je onderzoeksvraag 2. Bepaal welke gegevens je nodig hebt 3. Bepaal hoe je die
Nadere informatieDe ziekte van Alzheimer. Diagnose
De ziekte van Alzheimer Bij dementie is er sprake van een globale achteruitgang van de cognitieve functies, zoals het geheugen of de taalfuncties. Deze achteruitgang leidt tot functionele beperkingen in
Nadere informatieOnderzoeksmethodologie van praktijkgericht en toegepast onderzoek. Jac Christis, 14 februari 2013
Onderzoeksmethodologie van praktijkgericht en toegepast onderzoek Jac Christis, 14 februari 2013 Onderzoeksopzet 1. Formuleer je onderzoeksvraag 2. Bepaal welke gegevens je nodig hebt 3. Bepaal hoe je
Nadere informatieVerpleegkundig proces en klinisch redeneren
en klinisch redeneren Kennislijn Blok1 wk 1 College verpleegkunde Drs. Helen de Graaf Inhoud college Overeenkomsten en verschillen Kader op Hogeschool Rotterdam 1 2 Definitie vpk proces Het verpleegkundig
Nadere informatieFYSIOTHERAPIE en het behandelen van patiënten met SCHOUDERKLACHTEN. Januari 2014, blok 3, Gerard Koel.
FYSIOTHERAPIE en het behandelen van patiënten met SCHOUDERKLACHTEN. Januari 2014, blok 3, Gerard Koel. INHOUD : 1. Enige statistische begrippen omtrent studies naar diagnostische middelen. 2. Diagnostische
Nadere informatieVAN ZORG NAAR PREVENTIE
VAN ZORG NAAR PREVENTIE Jaap van der Stel Jaap van der Stel Lector GGz Hogeschool Leiden Brijder-Parnassia GGZ ingeest Legitimatie psychische gezondheidszorg Legitimiteit van de psychische gezondheidszorg
Nadere informatieHoe kijken we naar het DNA van een patiënt?
Hoe kijken we naar het DNA van een patiënt? Ies Nijman UMC Utrecht Dept of Genetics, Centre for Molecular Medicine Center for Personalized Cancer Treatment (CPCT), Hartwig Medical Foundation 1994 DNA sequenties,
Nadere informatieIntelligente coaching van mensen via smartphones
Intelligente coaching van mensen via smartphones Vrije Universiteit Amsterdam Afdeling Informatica / Kunstmatige Intelligentie Michel Klein Body@Work symposium 23 mei 2012 Overzicht Wie zijn wij? Voorbeeld
Nadere informatieMethodisch handelen & Klinisch redeneren
Methodisch handelen & Klinisch redeneren Methodisch handelen & Doel: Begripsverheldering Kennismaken en oefenen met de methodiek en systematiek van klinisch redeneren aan de hand van casuïstiek Nieuwe
Nadere informatieNederlandse samenvatting. (summary in Dutch)
(summary in Dutch) Type 2 diabetes is een chronische ziekte, waarvan het voorkomen wereldwijd fors toeneemt. De ziekte wordt gekarakteriseerd door chronisch verhoogde glucose spiegels, wat op den duur
Nadere informatieInleiding tot Medische Beslissingsondersteuning
Onzekerheid Inleiding tot Medische Beslissingsondersteuning (deel 4) Bij de behandeling van een patiënt heeft een arts te maken met onzekerheden: de gegevens van de anamnese en het lichamelijk onderzoek
Nadere informatieSummary in Dutch / Nederlandse Samenvatting
Summary in Dutch / Nederlandse Samenvatting 2 In dit proefschrift wordt met behulp van radiologische technieken de veroudering van de hersenen bestudeerd. Hierbij wordt in het bijzonder aandacht besteed
Nadere informatieDoorzoeken van grafen. Algoritmiek
Doorzoeken van grafen Algoritmiek Vandaag Methoden om door grafen te wandelen Depth First Search Breadth First Search Gerichte Acyclische Grafen en topologische sorteringen 2 Doolhof start eind 3 Depth
Nadere informatieHOOFDSTUK I - INLEIDENDE BEGRIPPEN
HOOFDSTUK I - INLEIDENDE BEGRIPPEN 1.1 Waarschijnlijkheidsrekening 1 Beschouw een toevallig experiment (de resultaten zijn aan het toeval te danken) Noem V de verzameling van alle mogelijke uitkomsten
Nadere informatieSebastiaan Blok Hypertensie in het digitale tijdperk
Sebastiaan Blok Hypertensie in het digitale tijdperk Disclosure potential conflicts of interest Geen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties: Bedrijfsnamen Sponsoring
Nadere informatieDIAGNOSTIEK. Hans Reitsma, arts-epidemioloog Afd. Klinische Epidemiologie, Biostatistiek & Bioinformatica Academisch Medisch Centrum
DIAGNOSTIEK Hans Reitsma, arts-epidemioloog Afd. Klinische Epidemiologie, Biostatistiek & Bioinformatica Academisch Medisch Centrum Test Evaluatie Meer aandacht voor de evaluatie van testen Snelle groei
Nadere informatieAmyloïd-bindende eiwitten bij de ziekte van Alzheimer
Amyloïd-bindende eiwitten bij de ziekte van Alzheimer Introductie onderzoeksproject De ziekte van Alzheimer De ziekte van Alzheimer is een neurologische aandoening en is de meest voorkomende vorm van dementie.
Nadere informatieAls je alleen een hamer hebt, zie je overal spijkers w w w. b u r e a u p e e r s. n l
Kannerlezing 12 maart 2018 Als je alleen een hamer hebt, zie je overal spijkers w w w. b u r e a u p e e r s. n l Even voorstellen 35 jaar roots in de kinder- en jeugdpsychiatrie 20 jaar als professional
Nadere informatieTiende college algoritmiek. 13/21 april Gretige Algoritmen Algoritme van Dijkstra
Algoritmiek 017/Gretige Algoritmen Tiende college algoritmiek 13/1 april 017 Gretige Algoritmen Algoritme van Dijkstra 1 Algoritmiek 017/Gretige Algoritmen Muntenprobleem Gegeven onbeperkt veel munten
Nadere informatieHoofdstuk 7: Werken met arrays
Programmeren in Microsoft Visual Basic 6.0, lessenserie voor het voortgezet onderwijs HAVO/VWO David Lans, Emmauscollege, Marnix Gymnasium Rotterdam, januari 2004 Hoofdstuk 7: Werken met arrays 7.0 Leerdoel
Nadere informatieHoofdstuk 3: Keuzestructuren
Programmeren in Microsoft Visual Basic 2010 Express, lessenserie voor het voortgezet onderwijs HAVO/VWO David Lans, Emmauscollege, Vespucci College, Marnix Gymnasium Rotterdam, december 2011 Hoofdstuk
Nadere informatieKennislacunes NHG-Standaard Artritis
Kennislacunes Kennislacunes* (Etiologie jichtartritis, reactieve artritis, reumatoïde artritis (hoofdtekst)) (Betrouwbare cijfers over het voorkomen van artritiden in de huisartspraktijk (met uitzondering
Nadere informatieEen succesvolle implementatie van een antibioticum richtlijn!?
Een succesvolle implementatie van een antibioticum richtlijn!? Peter Mol, Prashant V Nannan Panday, John E Degener, Marian Laseur, Rijk OB Gans, Flora M Haaijer-Ruskamp Doel van de studie Model voor de
Nadere informatieInfo ICF. International classification of functioning, disability and health Internationale classificatie van het menselijke functioneren
Info ICF ICF? o o International classification of functioning, disability and health Internationale classificatie van het menselijke functioneren Ontstaan ICF ICF is een classificatiesysteem, ontwikkeld
Nadere informatieOnafhankelijke verzamelingen en Gewogen Oplossingen, door Donald E. Knuth, The Art of Computer Programming, Volume 4, Combinatorial Algorithms
Onafhankelijke verzamelingen en Gewogen Oplossingen, door Donald E. Knuth, The Art of Computer Programming, Volume 4, Combinatorial Algorithms Giso Dal (0752975) Pagina s 5 7 1 Deelverzameling Representatie
Nadere informatieConstraint satisfaction. Computationele Intelligentie. Voorbeelden. Een constraint satisfaction probleem. Constraint Satisfaction
Constraint satisfaction Computationele Intelligentie Constraint Satisfaction Een constraint satisfaction probleem (CSP) bestaat uit: een verzameling variabelen; een domein van waarden voor elke variabele;
Nadere informatieTRAINING INDICEREN MET NANDA NIC NOC Welkom
TRAINING INDICEREN MET NANDA NIC NOC Welkom PROGRAMMA Hervormingen in de langdurige zorg Wetgeving Achtergrond en uitgangspunten indiceren Classificatiesystemen Methodisch werken NANDA: introductie Anamnese
Nadere informatieTussentijdse toets Expertsystemen
Dit tentamen is in elektronische vorm beschikbaar gemaakt door de TBC van A Eskwadraat. A Eskwadraat kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de gevolgen van eventuele fouten in dit tentamen. Tussentijdse
Nadere informatieChapter 10 Samenvatting
Chapter 10 Samenvatting Chapter 10 De laatste jaren is de mortaliteit bij patiënten met psychotische aandoeningen gestegen terwijl deze in de algemene populatie per leeftijdscategorie is gedaald. Een belangrijke
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/21978 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/21978 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Goeij, Moniek Cornelia Maria de Title: Disease progression in pre-dialysis patients:
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/21710 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Buurma, Aletta Title: On the pathology of preeclampsia : genetic variants, complement
Nadere informatieChapter 11. Samenvatting
Chapter 11 Samenvatting 11. Samenvatting Hoge plasmaspiegels van von Willebrand factor (VWF) en stollingsfactor VIII (FVIII) zijn geassocieerd met een verhoogd risico op het krijgen van zowel arteriële
Nadere informatieMarvaanse reminiscentie 3 medische besliskunde
Marvaanse reminiscentie 3 medische besliskunde Johan WENS 26 ste IWC-congres 2 april 2016 Ons dagelijks werk Zoeken naar verklaringen en oplossingen voor problemen = waarnemen verzamelen interpreteren
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Analyse van chromosomale afwijkingen in gastrointestinale tumoren In het ontstaan van kanker spelen vele moleculaire processen een rol. Deze processen worden in gang gezet door
Nadere informatieExperimenteel Onderzoek en Experimentele Controle
Experimenteel Onderzoek en Experimentele Controle ECO 2011-2012 Hemmo Smit Wilhelm Wundt en William James 3 criteria voor Causaliteit (herhaling) 1. Covariantie: samenhang tussen variabelen aantonen 2.
Nadere informatieSchema Afasie. 1 De logopedist neemt bij het vermoeden van een afasie de ScreeLing af, bij voorkeur binnen een week na de beroerte.
Schema Afasie Stap Methodisch handelen nr. Uitgangsvraag nr. Aanbeveling Verwijzing en aanmelding 3 Welke invloed hebben duur en intensiteit van afasietherapie op het herstel van de afasie? 11 De logopedist
Nadere informatieVierde college complexiteit. 16 februari Beslissingsbomen en selectie
Complexiteit 2016/04 College 4 Vierde college complexiteit 16 februari 2016 Beslissingsbomen en selectie 1 Complexiteit 2016/04 Zoeken: samengevat Ongeordend lineair zoeken: Θ(n) sleutelvergelijkingen
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting GENETISCHE EN RADIOLOGISCHE MARKERS VOOR DE PROGNOSE EN DIAGNOSE VAN MULTIPLE SCLEROSE Multiple Sclerose (MS) is een aandoening van het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg)
Nadere informatieTiende college algoritmiek. 4 mei Gretige Algoritmen Algoritme van Dijkstra
Tiende college algoritmiek mei 018 Gretige Algoritmen Algoritme van Dijkstra 1 Muntenprobleem Gegeven onbeperkt veel munten van d 1,d,...d m eurocent, en een te betalen bedrag van n (n 0) eurocent. Alle
Nadere informatieHoofdstuk 1 hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3
Hoofdstuk 1 geeft een algemene inleiding op dit proefschrift. Artrose is een chronische progressieve gewrichtsaandoening. Men schat dat de hoge prevalentie wereldwijd verder zal toenemen vanwege de stijgende
Nadere informatieCompatibility Process Scale (ACPS). De therapeutische alliantie is gemeten met de Werk
De invloed van indicatiestelling door overleg (the Negotiated Approach) op patiëntbehandelingcompatibiliteit en uitkomst bij de behandeling van depressieve stoornissen 185 In deze thesis staat de vraag
Nadere informatieWondzorg: De patiënt & de politiek en de zorgverzekeraar. Iris van Bennekom
Wondzorg: De patiënt & de politiek en de zorgverzekeraar Iris van Bennekom Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/20358 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20358 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Witsenburg, Tijn Title: Hybrid similarities : a method to insert relational information
Nadere informatieOORZAAK EN GEVOLG IN DE GENEESKUNDE
OORZAAK EN GEVOLG IN DE GENEESKUNDE OBJECTIEVE FEITEN OF BRUIKBARE FICTIE? Leen De Vreese leen.devreese@ugent.be Centrum voor Logica en Wetenschapsfilosofie Inleiding Belang van oorzaak en gevolg: Behandeling
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting De levensverwachting van mensen met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA) is gemiddeld 13-30 jaar korter dan die van de algemene bevolking. Onnatuurlijke doodsoorzaken zoals
Nadere informatieHoorcollege 1: Onderzoeksmethoden 06-01-13!!
Hoorcollege 1: Onderzoeksmethoden 06-01-13 Stof hoorcollege Hennie Boeije, Harm t Hart, Joop Hox (2009). Onderzoeksmethoden, Boom onderwijs, achtste geheel herziene druk, ISBN 978-90-473-0111-0. Hoofdstuk
Nadere informatieWat zijn polyq ziektes?
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Zijn er genetische verbanden tussen neurodegeneratieve ziektes?
Nadere informatieClinical Decision Support Systems
Clinical Decision Support Systems Een visie vanuit de praktijk Do s / don ts Seminar Medical Intelligence, Utrecht 12 september 2014 Ernst de Bel Informatie Architect Arts (voorheen internist intensivist)
Nadere informatiePijnsyndromen van de ledematen
www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro Pijnsyndromen van de ledematen Versie 2016 title PIJNSYNDROMEN VAN DE LEDEMATEN 10. Osteochondrose (synoniemen: osteonecrose, avasculaire necrose) 10.1 Wat
Nadere informatieCombinatorische Algoritmen: Binary Decision Diagrams, Deel III
Combinatorische Algoritmen: Binary Decision Diagrams, Deel III Sjoerd van Egmond LIACS, Leiden University, The Netherlands svegmond@liacs.nl 2 juni 2010 Samenvatting Deze notitie beschrijft een nederlandse
Nadere informatieAPR-DRG (versie 15.0)
APR-DRG (versie 15.0) Met de AP-DRG s (All Patient Diagnosis Related Groups) kan de ernst van de aandoening, zoals gedefinieerd door de artsen (de ernst van de pathologie, de prognose, het risico op overlijden,
Nadere informatieWelkom op de implementatie cursus KNGF-richtlijn Manuele Therapie bij Lage-rugpijn
Welkom op de implementatie cursus KNGF-richtlijn Manuele Therapie bij Lage-rugpijn Samengesteld door: Marcel Heijmans, MSc Leo Hagenaars Dr. Erik Hendriks Prof.dr. Rob Oostendorp 2 Opzet van de cursus
Nadere informatieBijkomende informatie voor de registratie van de doodsoorzaak
Bijkomende informatie voor de registratie van de doodsoorzaak 1. Veld 31: A2_CODE_DIAG_CAUSE_DEATH Veld 31 A2_CODE_DIAG_CAUSE_DEATH behoort tot het bestand STAYHOSP in domein 3 van de administratieve gegevens.
Nadere informatieHoe maakt u het medewerkers en patiënten gemakkelijk? Diagnostiek. Een update over de laatste stand van zaken.
Hoe maakt u het medewerkers en patiënten gemakkelijk? Diagnostiek. Een update over de laatste stand van zaken. Met één druk op de knop heeft u alles haarscherp in beeld. Binnen de diagnostiek speelt innovatie
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting nelleke tolboom binnenwerk aangepast.indd 161 28-12-2009 09:42:54 nelleke tolboom binnenwerk aangepast.indd 162 28-12-2009 09:42:54 Beeldvorming van Alzheimerpathologie in vivo:
Nadere informatieHOOFDSTUK 1: INLEIDING
168 Samenvatting 169 HOOFDSTUK 1: INLEIDING Bij circa 13.5% van de ouderen komen depressieve klachten voor. Met de term depressieve klachten worden klachten bedoeld die klinisch relevant zijn, maar niet
Nadere informatieHet verzamelen van Pompe patiënten informatie
Het verzamelen van Pompe patiënten informatie Toegang tot goede en recente medische informatie is van groot belang voor u en uw arts. Om deze informatie te verkrijgen hebben wetenschappers, patiënten en
Nadere informatieContext Informatiestandaarden
Context Informatiestandaarden Inleiding Om zorgverleners in staat te stellen om volgens een kwaliteitsstandaard te werken moeten proces, organisatie en ondersteunende middelen daarop aansluiten. Voor ICT-systemen
Nadere informatieCover Page. The following handle holds various files of this Leiden University dissertation:
Cover Page The following handle holds various files of this Leiden University dissertation: http://hdl.handle.net/1887/59477 Author: Hillger, J.M. Title: Take it personal! Genetic differences in G protein-coupled
Nadere informatieStarten van de tool De tool wordt opgestart door een web browser te openen (bij voorkeur Google Chrome) en in de adresbalk te typen:
Gist demo Toelichting op de interface en werking van de tool. v0.1, 20 januari 2016, Erik Boertjes v0.2, 1 februari 2016, Rianne Kaptein v0.3, 9 mei 2016, Rianne Kaptein Doel Met behulp van de tool beschreven
Nadere informatieTiende college algoritmiek. 26 april Gretige algoritmen
Algoritmiek 01/10 College 10 Tiende college algoritmiek april 01 Gretige algoritmen 1 Algoritmiek 01/10 Muntenprobleem Gegeven onbeperkt veel munten van d 1,d,...d m eurocent, en een te betalen bedrag
Nadere informatie1 Beschrijving eindproduct
1 Beschrijving eindproduct 1.1 Functioneel ontwerp Een functioneel ontwerp bevat alle te ontwikkelen functionaliteiten voor Furo. Deze zijn opgesteld in de beginfase. Dit functionele ontwerp vormt een
Nadere informatieSamenvat ting en Conclusies
Samenvat ting en Conclusies Samenvatting en Conclusies 125 SAMENVAT TING EN CONCLUSIES In dit proefschrift werd de invloed van viscerale obesitas en daarmee samenhangende metabole ontregelingen, en het
Nadere informatieEvaluatie stage extra muros
Evaluatie stage extra muros Naam student: Stageplaats: Stagemeester ZIV Nummer : Stageperiode : Een competentie is het vermogen om adequaat te functioneren in een bepaalde (beroeps)context door het kiezen
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting 169 170 Samenvatting Samenvatting Jicht is een reumatische ziekte die wordt veroorzaakt door het neerslaan van urinezuur (in de vorm van kleine naaldvormige kristallen) in en rond de gewrichten.
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 119 120 Samenvatting 121 Inleiding Vermoeidheid is een veel voorkomende klacht bij de ziekte sarcoïdose en is geassocieerd met een verminderde kwaliteit van leven. In de literatuur
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/47897 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: He, M. Title: Systems diagnosis of chronic diseases, explored by metabolomics
Nadere informatieOverzicht meetinstrumentarium
Overzicht meetinstrumentarium Inhoud Functietyperen P. 2 Vragenlijsten Inleiding en beschikbaarheid talen P. 3 Shapes executive P. 4 Shapes P. 5 Shapes Basic P. 6 Views P. 7 Tests Inleiding en beschikbaarheid
Nadere informatieI Identificatie van de rechthebbende (naam, voornaam, inschrijvingsnummer bij de V.I.)
BIJLAGE A : Model van formulier voor een eerste aanvraag Formulier voor eerste aanvraag tot terugbetaling van de specialiteit ENBREL bij spondylitis ankylosans (volgens de Modified New York Criteria) (
Nadere informatieTentamen Data Mining
Tentamen Data Mining Algemene Opmerkingen Dit is geen open boek tentamen, noch mogen er aantekeningen gebruikt worden. Laat bij het uitvoeren van berekeningen zien hoe je aan een antwoord gekomen bent.
Nadere informatieHet minimale aantal sleutels op niveau h is derhalve
1 (a) In een B-boom van orde m bevat de wortel minimaal 1 sleutel en maximaal m 1 sleutels De andere knopen bevatten minimaal m 1 sleutels en maximaal m 1 sleutels (b) In een B-boom van orde 5 bevat elke
Nadere informatieHoofdstuk 1 Hoofdstuk 2
179 In dit proefschrift werden de resultaten beschreven van studies die zijn verricht bij volwassen vrouwen met symptomen van bekkenbodem dysfunctie. Deze symptomen komen frequent voor en kunnen de kwaliteit
Nadere informatieGebruik van PROMs individueel versus groepsniveau. Riekie de Vet
Gebruik van PROMs individueel versus groepsniveau Riekie de Vet Klinimetrie: meten in de geneeskunde Het meten van symptomen, diagnostiek, uitkomsten van behandelingen, gezondheidsstatus en bijvoorbeeld
Nadere informatien-queens Local Search met Conflict Minimalizatie
n-queens Local Search met Conflict Minimalizatie Efficient Local Search with Conflict Minimalization: A Case Study of the n-queens Problem, door Rok Sosič en Jun Gu. Sjoerd van Egmond svegmond@liacs.nl
Nadere informatieMoral Misfits. The Role of Moral Judgments and Emotions in Derogating Other Groups C. Wirtz
Moral Misfits. The Role of Moral Judgments and Emotions in Derogating Other Groups C. Wirtz Mensen die als afwijkend worden gezien zijn vaak het slachtoffer van vooroordelen, sociale uitsluiting, en discriminatie.
Nadere informatieHet begrijpen van heterogeniteit binnen de ziekte van Alzheimer: een neurofysiologisch
Het begrijpen van heterogeniteit binnen de ziekte van Alzheimer: een neurofysiologisch perspectief Inleiding De ziekte van Alzheimer wordt gezien als een typische ziekte van de oudere leeftijd, echter
Nadere informatieEen voorbeeld vervolg De verschijnselen van de patiënt zijn onvoldoende specifiek om de diagnose betrouwbaar te stellen. Mogelijke diagnostische tests
Medische Besliskunde Docent: Michael Egmont-Petersen CGN, kamer A36, toestel 429 e-mail: michael@cs.uu.nl Aantekeningen bij Sox et al. Hoofdstuk Hoofdstuk 2 Werkgroep- Daniëlle Sent docente: CGN, kamer
Nadere informatiewerkcollege 6 - D&P10: Hypothesis testing using a single sample
cursus huiswerk opgaven Ch.9: 1, 8, 11, 12, 20, 26, 36, 37, 71 werkcollege 6 - D&P10: Hypothesis testing using a single sample Activities 9.3 en 9.4 van schatting naar toetsing vorige bijeenkomst: populatie-kenmerk
Nadere informatieDivide & Conquer: Verdeel en Heers vervolg. Algoritmiek
Divide & Conquer: Verdeel en Heers vervolg Algoritmiek Algoritmische technieken Vorige keer: Divide and conquer techniek Aantal toepassingen van de techniek Analyse met Master theorem en substitutie Vandaag:
Nadere informatieOnderzoek in het kader van de interventiecyclus. Jac Christis, 11 september 2013
Onderzoek in het kader van de interventiecyclus Jac Christis, 11 september 2013 Onderzoeksopzet 1. Formuleer je onderzoeksvraag 2. Bepaal welke gegevens je nodig hebt 3. Bepaal hoe je die gegevens verzamelt
Nadere informatie