JAARVERSLAG van de Stichting Emeritaatsvoorziening S.E.V. van Nederlands Gereformeerde Kerken

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2006 van de Stichting Emeritaatsvoorziening S.E.V. van Nederlands Gereformeerde Kerken Kerncijfers/vijfjarenoverzicht. 3 pagina Bestuursverslag 5 Jaarrekening 12 Overige gegevens 19 Actuarieel verslag Actuariële verklaring Accountantsverklaring Overzicht beleggingen Utrecht, 19 maart

2 2

3 kerncijfers KERNCIJFERS / VIJFJAREN-OVERZICHT Tenzij anders aangegeven zijn de bedragen afgerond in duizenden euro s Bijdragen kerken (bruto) aantal leden per 1 januari (volgens opgave) bijdrage per lid (in euro s) 30,-- 28,-- 26,-- 22,75 19,00 aftrek werkgeversdeel pensioenpremie pastoraal werkenden Bijdragen kerken (netto) Giften kerken Uitkeringen Opbrengst beleggingen (direct) Koersresultaat effecten (indirect) Beleggingen * obligaties * aandelen * vastgoed * internetspaarrekeningen Totaal beleggingen Pensioenvermogen Voorziening Pensioenverplichtingen Over-/(onder)dekking Dekkingsgraad 124,5% 115,2% 108,9% 100,5% 99,9% 3

4 bestuursverslag 4

5 bestuursverslag BESTUURSVERSLAG 1. DE SEV EN DE AANGESLOTEN KERKEN 1.1. Algemeen De voorjaarsvergadering van het bestuur met de aangesloten kerken vond plaats op donderdag 18 mei 2006 en de najaarsvergadering op dinsdag 21 november 2006, beide in de Jeruzalemkerk te Utrecht. Van de (per 1 januari 2006) bij de stichting aangesloten kerken (91) waren in de voorjaarsvergadering 26 kerken vertegenwoordigd; 28 kerken stuurden een bericht van verhindering. Voor de najaarsvergadering waren die aantallen 36 resp. 25. Die opkomst wijkt nauwelijks af van het voorgaande jaar. De extra informatieve bijeenkomst met de kerken op 20 april 2006 over de toekomst van de SEV werd goed bezocht. De vergaderingen werden als altijd gekenmerkt door betrokkenheid van de aanwezigen en vruchtbare, diepgaande, discussies in een goede, opbouwend kritische sfeer. Het bestuur is dankbaar voor de betrokkenheid van de kerken bij de predikanten, de emeriti en hun nabestaanden. De onduidelijkheid die het wetsontwerp voor de nieuwe Pensioenwet schiep ten aanzien van de positie van de kerkelijke fondsen heeft in het afgelopen jaar bij die fondsen vele vragen opgeroepen ten aanzien van de toekomst. Die vragen gingen de SEV niet voorbij; later in dit verslag wordt inhoudelijk op dit onderwerp ingegaan. Het bestuur hecht eraan op deze plaats te benadrukken dat het de nieuwe ontwikkelingen actief en met een open, positieve blik tegemoet kon - en kan - treden doordat het zich gesteund weet door het vertrouwen van de kerken die de stichting dragen. Bij alle overwegingen en beslissingen is er telkens weer het nadrukkelijke besef dat de SEV wordt gedragen door de steun en het gebed van de kerken. Het jaar 2007 lijkt voor de SEV een cruciaal jaar te gaan worden. Ook met het oog daarop beveelt het bestuur de emeritaatsvoorziening blijvend in het gebed van de kerken aan Jaarstukken In de voorjaarsvergadering werden de jaarstukken over 2005 ongewijzigd vastgesteld Reglementswijzigingen In het verslagjaar hebben geen wijzigingen in het reglement plaatsgevonden Begroting en bijdrage 2007 De najaarsvergadering keurde de begroting voor het jaar 2007 goed, waarbij de bijdrage per lid voor 2007 met inachtneming van de eerder overeengekomen uitgangspunten werd gesteld op 31, Aantal aangesloten kerken Per 1 januari 2006 waren 91 Nederlands Gereformeerde Kerken aangesloten bij de SEV Bestuurssamenstelling In de najaarsvergadering was br H. van Rees regulier aftredend. Het bestuur is dankbaar dat br Van Rees bereid en in staat was een herbenoeming te aanvaarden. Br F.W. Meijer was in de najaarsvergadering 2004 op zijn verzoek herbenoemd voor een periode van twee jaar. Br H. Strating was in 2005 herbenoemd voor een periode van één jaar. In de najaarsvergadering 2006 waren beiden dan ook aftredend. Bij hun afscheid werden zij geroemd vanwege hun kennis van zaken, niet alleen op hun eigen vakgebied, maar ook op het brede terrein van de pensioenvoorziening. 5

6 bestuursverslag Br Wattèl, die in de najaarsvergadering 2005 afscheid nam als voorzitter van het bestuur, was destijds bereid zich nog voor een jaar als adviseur aan het bestuur te verbinden. Die termijn liep aldus in het najaar van 2006 af. De gewenste versterking met een bestuurslid met algemene deskundigheid op het gebied van pensioenen kon in 2006 worden gerealiseerd door benoeming van br B.P. Vreugdenhil te Breukelen. Br Vreugdenhil is lid van de NGK in zijn woonplaats, bedrijfseconoom en in het dagelijks leven werkzaam bij ABN AMRO bank, o.a. als voorzitter van de raad van deelnemers van het pensioenfonds ABN AMRO. 2. BESTUURLIJKE ACTIVITEITEN EN AANDACHTSPUNTEN 2.1. Bestuursvergaderingen Het bestuur vergaderde in het verslagjaar tien keer Uitkeringen en uitkeringsgrondslagen Per 1 januari 2006 werden de S.E.V.-uitkeringen (inclusief de uitkeringen op grond van een individuele verzekering) verhoogd met 1,5 %, zijnde 100% van de prijsindex als bedoeld in artikel 1 q van de SEV-regeling. Overeenkomstig de eerdere besluitvorming over tijdelijke beperking van de indexering kwam 80% hiervan ten laste van de SEV. Voor de financiering van de overige 20% is de gift van de voormalige NGK te Bilthoven (groot ) aangewend. Dat bedrag was daarmee vrijwel uitgeput. De minimum pensioengrondslag werd per 1 januari 2006 vastgesteld op (in 2005 was de minimumgrondslag ). De maximum uitkeringsgrondslag werd per 1 januari 2006 vastgesteld op (in 2005: ) Maatschappelijke ontwikkelingen Tijdens de voorjaarsvergadering 2005 lichtte het bestuur zijn voornemen toe om een studie te verrichten met betrekking tot onderwerpen als de kosten van het pensioen, de bijdrageverdeling en de bijdrageontwikkeling in de toekomst, de mogelijkheid en eventuele wenselijkheid van herverzekering (en de consequenties van herverzekering voor de bijdragen) en tenslotte de kring van personen die als deelnemer in de SEV-regeling kunnen worden toegelaten. Verschillende ontwikkelingen en factoren spelen hierbij een rol en grijpen in elkaar. Om die reden is op verzoek vanuit de kerken op 20 april 2006 een informatieve bijeenkomst gehouden. Ter voorbereiding op die bijeenkomst is een notitie verspreid waarin alle beschikbare informatie met betrekking tot de verschillende onderwerpen op een rij stond. Ook was in die notitie een aantal modellen voor een alternatieve bijdrageverdeling naast elkaar gezet. Intussen had de toenmalige Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bij de Tweede Kamer het wetsvoorstel voor de nieuwe Pensioenwet c.a. ingediend. Die wet betekende een radicale breuk met het verleden. Voorheen werd het levensonderhoud van predikanten na hun emeritaat naar zijn aard niet aangemerkt als pensioenvoorziening in wettelijke zin. De instellingen die zorg dragen voor deze ouderdomsvoorziening vielen daardoor buiten het toezicht op grond van de PSW. Het wetsontwerp leek daar verandering in te brengen. Ook met het oog op de eerder aangehaalde studie wilde het bestuur zo spoedig mogelijk duidelijkheid verkrijgen omtrent de positie van de emeritaatsfondsen onder de nieuwe wetgeving - en de positie van de SEV in het bijzonder. Om die positie helder te krijgen heeft het bestuur, eerst alleen en vervolgens met een aantal andere fondsen, actief contact gezocht met het ministerie en De Nederlandsche Bank (DNB). De laatste vervult bij de implementatie van de wet een cruciale rol. 6

7 bestuursverslag Inmiddels heeft de Pensioenwet, met de Wet Financieel Toezicht en de Wet verplichte beroepspensioenregeling, per 1 januari 2007 de oude Pensioenwet (PSW) vervangen. Bij de parlementaire behandeling in de Tweede Kamer is de motie-huizinga aangenomen. Die motie strekte ertoe dat de kerkelijke fondsen die op 1 januari 2007 nog niet voldeden aan de uit het toezicht voortvloeiende financiële eisen, een langere overgangsperiode zouden krijgen om aan die eisen te gaan voldoen. Gezien de financiële positie van de SEV is die situatie niet op haar van toepassing. De gedachte achter de nieuwe Pensioenwet is de bescherming van de aanspraken van pensioengerechtigden. Die bescherming is in de optiek van het bestuur een goede zaak. Er is destijds bij de oprichting immers niet voor niets bewust gekozen voor de toekenning van rechten aan de predikanten zélf. Ook voor het overige tracht de SEV, juist vanwege de gedachte van bescherming van de rechten van deelnemers, zich zoveel mogelijk te conformeren aan de regelgeving voor pensioenfondsen. Daarbij past in de visie van het bestuur ook overheidstoezicht op de solvabiliteit. Over de (financiële en organisatorische) consequenties is er echter nog geen duidelijkheid. Ook voor de gebrekkige aansluiting tussen de wetgeving en de juridische positie van predikanten en kerken moet nog een oplossing worden gevonden. Op het moment dat die duidelijkheid zich begint af te tekenen, kunnen verdere keuzen worden gemaakt omtrent de toekomst van het fonds. Het is DNB duidelijk geworden dat de kerkelijke fondsen zeer verschillen in opzet en uitwerking. In overleg met het ministerie van Sociale Zaken zoekt DNB naar mogelijkheden om in het kader van het toezicht op de emeritaatsfondsen zoveel mogelijk maatwerk te leveren, afgestemd op de specifieke situatie van de respectieve fondsen Diverse bestuurlijke activiteiten en ontwikkelingen In het jaarverslag 2005 werd gemeld dat een bezinning op het onderwerp bestuursaansprakelijkheid op de agenda was gezet. Deze discussie heeft dit verslagjaar een vervolg gekregen met de afsluiting van een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering. 7

8 bestuursverslag 3. FINANCIËN 3.1. Beschouwingen bij de financiële positie en de dekkingsgraad Doelstelling en maatregelen In het voorjaar 2003 heeft het bestuur een aantal besluiten genomen ter verbetering van de financiële positie van het fonds. De financiële doelstelling is het bereiken van een dekkingsgraad van 110 à 115% binnen een periode van 10 jaar. De belangrijkste maatregelen zijn de volgende: Invoering van een middelloonregeling per 1 januari 2004; Jaarlijkse verhoging van de bijdrage gebaseerd op de traktementsontwikkeling; Een tijdelijke beperking van de indexatie van ingegane uitkeringen tot 80% van de prijsinflatie zolang de financiële doelstelling niet is gerealiseerd. Hoewel de verbetering van de financiële positie van het fonds met name te danken is aan de goede beleggingsresultaten, hebben de getroffen maatregelen daaraan in 2004 t/m 2006 mede bijgedragen. De uitkomsten van deze maatregelen kunnen pas op langere termijn worden geëvalueerd. Afgesproken is dat de evaluatie per 1 januari 2009 zal plaatsvinden. De financiële doelstelling van weleer is inmiddels ruimschoots gehaald. Hierbij moet worden aangetekend dat gevoeligheid voor beursontwikkelingen groot is door de waardering tegen marktwaarde van de beleggingen en de lage rentestand. Uit het Actuarieel verslag 2006 kan worden geconcludeerd dat de bereikte dekkingsgraad weliswaar voldoende is, maar toch slechts een geringe marge heeft ten opzichte van de norm van De Nederlandsche Bank (DNB) Dekkingsgraad De dekkingsgraad is de verhouding tussen de waarde van het Pensioenvermogen (bezittingen minus schulden) en de Voorziening Pensioenverplichtingen. Het Pensioenvermogen van de SEV bestaat nagenoeg volledig uit beleggingen in obligaties, aandelen en vastgoed. De beleggingen worden op beurswaarde gewaardeerd. Bij aandelen is het doel om naast direct rendement in de vorm van dividenden tevens indirect rendement te halen door stijging van de beurskoers. Bij obligaties reflecteert de beurswaarde de ontwikkeling van de marktrente: hogere rentestand, lagere beurswaarde en andersom. De werkelijke waarde van de beleggingen en daarmee van het Pensioenvermogen wordt op het moment van de jaarafsluiting weergegeven en is daarmee een momentopname. Voor de Voorziening Pensioenverplichtingen wordt een rekenrente gehanteerd onder de condities als beschreven in par Berekeningen tonen aan dat 1% daling van de rekenrente een stijging van circa 15% van de Voorziening Pensioenverplichtingen tot gevolg heeft. De dekkingsgraad zou bij een rekenrente van 3% dalen van 124,5% tot 107,9% (zie tabel op bladzijde 9) Rekenrente De rekenrente is de rente waartegen de verplichtingen contant worden gemaakt. Deze rekenrente wordt zodanig vastgesteld dat de werkelijke rente- en dividendopbrengsten er bij voorkeur ruimschoots boven liggen. Ultimo 2006 heeft de marktrente (Eurorente) voor alle looptijden zich hersteld tot een niveau net boven de 4%. In de nieuwe Pensioenwet per 1 januari 2007 wordt vereist dat zowel de beleggingen als de verplichtingen worden gewaardeerd tegen marktwaarde, waarbij voor de verplichtingen de rentetermijnstructuur (RTS) moet worden gehanteerd. De RTS geeft het verband weer tussen looptijd en rendement. De rendementen per looptijd worden ontleend aan een door DNB gepubliceerde tabel (rentetermijnstructuur). Het rendement dat behoort bij de gemiddelde looptijd van de pensioenverplichtingen van de SEV per ultimo 2006 is 4,26%. Ultimo 2005 was dit 3,71%. De Voorziening Pensioenverplichtingen wordt berekend met een rekenrente van 4% of met de RTS, indien lager dan 4%. De rekenrente is dus verhoogd van 3,71% ultimo 2005 tot 4% ultimo Hierdoor is de ultimo 2005 benodigde aanvulling van de voorziening ad vrijgevallen. 8

9 bestuursverslag 3.2 Toelichting op de financiële positie De dekkingsgraad is ultimo 2006 gestegen tot boven het niveau van de financiële doelstelling van %, namelijk 124,5%. De dekkingsgraad is met 9,3 procentpunt gestegen van 115.2% tot 124,5%. Het verloop van de financiële positie kan als volgt worden samengevat. Financiële Pensioenvermogen positie VPV bij RR 4% *) Dekkingsgraad bij RR 4% *) VPV bij RR 3% **) Dekkingsgraad bij RR 3% **) (in duizenden euro s) (in duizenden euro s) (in %) (in duizenden euro s) (in %) Ultimo Ultimo , ,0 Ultimo , ,7 Ultimo , ,3 Ultimo , ,7 Toename 2006 Toename 2005 Toename 2004 Toename , , , , , ,6 *) Rekenrente van 4% dan wel lagere rekenrente cfm. Rentetermijnstructuur, (3,71% in 2005) (RTS) **) ter indicatie zijn de Voorziening Pensioenverplichtingen en de dekkingsgraad ook weergegeven tegen een rekenrente van 3% In de begroting 2006 werd de dekkingsgraad ultimo 2006 nog geraamd op 118,5%. Een analyse van de verschillen met de begroting vindt u onder punt

10 bestuursverslag 3.3 Beleggingen en performance Algemeen De beleggingen bestaan ultimo 2006 uit obligaties, aandelen, hedge funds en vastgoed. De beleggingen in hedge funds worden tot de aandelen gerekend. De beleggingen in vastgoed betreffen uitsluitend participaties in vastgoedfondsen. De onderstaande tabel geeft de werkelijke verdeling over de beleggingscategorieën weer in relatie tot de strategische portefeuille en de normportefeuille. Strategische portefeuille Normportefeuille 2006 Werkelijk 2006 Obligaties 70% 70-80% 59% Aandelen 20% 10-20% 24% Vastgoed 10% 8-12% 15% Liquiditeiten 0% 0% 2% Totaal 100% 100% 100% De strategische beleggingsportefeuille betreft de beleggingsmix die de SEV op de lange termijn wil vasthouden. De vastgestelde portefeuille voor enig jaar kan van deze strategische portefeuille afwijken, afhankelijk van de verwachtingen op de korte termijn. Dit noemen we de normportefeuille. Uit het overzicht blijkt dat de SEV in 2006 ten opzichte van de normportefeuille een groter belang heeft gehad in aandelen en liquiditeiten, ten koste van de categorie obligaties. De liquiditeiten zijn aangehouden voor belegging in obligaties, waarvoor het juiste moment wordt afgewacht. De samenstelling van de beleggingsportefeuille in relatie tot ultimo vorig jaar is als volgt: (bedragen in duizenden euro s) 2006 in % 2005 In % Obligaties Aandelen Vastgoed Liquiditeiten Totaal De beleggingsperformance van het fonds bedraagt 7,0% over 2006, tegen 10,2% over Obligaties In het afgelopen jaar heeft de kapitaalmarktrente zich bewogen tussen ca. 3,5% en 4,3%. De verwachting dat deze rente in 2006 licht zou stijgen, is uitgekomen. Van momenten dat de rente boven de 4% was, hebben wij gebruik gemaakt om onze posities in lange (10 jaar en langer) staatsleningen uit te bouwen. De samenstelling van de obligatieleningen is als volgt: (bedragen in duizenden euro s) 2006 In % 2005 in % Staatsleningen Euroland Financiële instellingen Euroland Overige ondernemingen Euroland High-yield obligatiefondsen Overige leningen Totaal Het rendement op de obligatieportefeuille over 2006 is gedaald tot 0,14% (2005: 5,8%) door de sterke daling van de beurswaarde. De effectieve rente van de obligatieportefeuille - zijnde het gemiddelde voor de toekomst te verwachten rendement - bedraagt ultimo ,2% (2005: 3,8%). De portefeuille heeft een gemiddelde resterende looptijd van circa 7,2 jaar (2005: eveneens 7 jaar). De gemiddelde couponrente is over 2006 gedaald tot 4,7% (2005: 4,9%). 10

11 bestuursverslag Aandelen Over 2006 bedroeg het rendement 12,9% (2005: 23,9%). Vergeleken met de AEX (ca. 11%) is het rendement van de aandelenportefeuille net iets beter. De portefeuille is in sectorverdeling ongewijzigd gebleven Vastgoed Het jaar 2006 was absoluut een topjaar voor vastgoedbeleggingen. Het rendement op de vastgoedportefeuille bedraagt over ,7% (2005: 14,7%). 3.4 Vergelijking met de begroting De uitkomsten over het jaar 2006 laten zich als volgt vergelijken met de begroting (bedragen in duizenden euro s) werkelijk 2006 begroting 2006 verschil Toevoegingen aan het pensioenvermogen. bijdragen kerken inkomende waardeoverdrachten -- PM --. opbrengst beleggingen overige baten Onttrekkingen aan het pensioenvermogen. uitkeringen uitgaande waardeoverdrachten -- PM --. premie herverzekering algemene kosten Mutaties in het pensioenvermogen Mutaties in de voorziening pensioenverplichtingen Mutaties in onder-/overdekking Overdekking per 1 januari Overdekking per 31 december De mutatie in het pensioenvermogen is hoger dan begroot. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een hoger rendement dan verwacht op de beleggingsportefeuille ad en door een aanzienlijk bedrag, ontvangen uit herverzekering ter dekking van toekomstige uitgaven. Daarnaast is ook de voorziening pensioenverplichtingen in geringe mate gedaald doordat de extra aanvulling van de voorziening wegens lagere RTS dan de rekenrente van 4% ad uit 2005 kon vrijvallen in Utrecht, 19 maart 2007, mr H.G. Bronsveld-Taute, voorzitter W. van Veen, secretaris drs A.J. van der Molen RE RA, penningmeester 11

12 jaarrekening JAARREKENING OVERZICHT VAN DE GROOTTE EN DE SAMENSTELLING VAN HET PENSIOENVERMOGEN Per 31 december toelichting Beleggingen. obligaties aandelen vastgoed internetspaarrekeningen Vlottende activa. lopende rente vorderingen liquide middelen Tezamen Af:. overige kortlopende schulden Tezamen PENSIOENVERMOGEN ======== OVERZICHT VAN MUTATIES IN HET PENSIOENVERMOGEN toelichting Toevoegingen. bijdragen kerken giften kerken premies individuele verzekeringen uitkering herverzekering opbrengst beleggingen 2.6. rente en dividend koersresultaat effecten Totaal toevoegingen Onttrekkingen. uitkeringen uitgaande waardeoverdrachten - -. premie herverzekering algemene kosten Totaal onttrekkingen Saldo Pensioenvermogen per 1 januari Pensioenvermogen per 31 december ========= ========= 12

13 jaarrekening OVERZICHT VAN MUTATIES IN DE VOORZIENING PENSIOENVERPLICHTINGEN Stand per 1 januari Af: vrijval voorziening vanwege lage rentestand Stand per 1 januari Verhoging i.v.m. wijziging pensioengrondslagen/aow en 1 jaar inkoop Kosten indexaties Inkoopsom herverzekering wegens arbeidsongeschiktheid Resultaat op sterfte en arbeidsongeschiktheid Benodigde intrest Voorziening omrekening overlevingstafels Uitkeringen Uitkeringen pensioenen herverzekering Uitkeringen bij overlijden herverzekering Overige mutaties Aanvulling voorziening vanwege lage rentestand Stand per 31 december ========= ========= DEKKINGSGRAAD Pensioenvermogen Voorziening pensioenverplichtingen Overdekking ========= ========= Dekkingsgraad 124,5 % 115,2 % 13

14 jaarrekening TOELICHTING 1. Waarderingsgrondslagen Beleggingen: Beurswaarde; niet beursgenoteerde beleggingen worden gewaardeerd tegen de geschatte opbrengst bij verkoop. Voorziening Pensioenverplichtingen: De verplichtingen uit hoofde van pensioenrechten worden gewaardeerd tegen de contante waarde op basis van 4% rekenrente of lagere marktrente, i.c. de Rente Termijn Structuur (RTS). Daar de marktrente ultimo 2006 (RTS 4,26%) hoger was dan de rekenrente van 4% is de Voorziening Pensioenverplichtingen opgenomen voor de contante waarde op basis van 4% rekenrente per jaar. Voorts is uitgegaan van de overlevingstafels "CRC2003", die geconstrueerd zijn ten behoeve van pensioenverzekeraars met het oog op de toekomstige ontwikkeling van de overlevingskansen. De leeftijdscorrecties op deze tafels zijn: - ouderdomspensioen: min 1 jaar, - weduwepensioen : man plus 2 jaar tot pensioendatum, nul jaar na pensioendatum; vrouw min 1 jaar. De Voorziening Pensioenverplichtingen omvat een voorziening voor een toeslag op de AOW-uitkeringen voor deelnemers geboren in of na 1950 en gehuwd met een jongere echtgenote. Overige activa en passiva: Nominale waarde 2. Specifieke toelichtingen 2.1 Beleggingen obligaties aandelen vastgoed internetsparen Totaal Stand begin boekjaar Aankopen Uitlotingen/verkopen Koersresultaten Stand einde boekjaar ======== ======= ======= ======= ======== De nominale waarde van de obligatieportefeuille bedraagt ultimo ,-- (ultimo 2005: ,--). 14

15 jaarrekening 2.2 Vlottende activa Vorderingen Ultimo 2006 Ultimo 2005 Terug te vorderen dividendbelasting Te ontvangen bijdragen Overige te vorderen posten, w.o. commissie TOP Te ontvangen rente bank/internetrekening Te ontvangen dividend Te ontvangen rente R/C Fortis en ZwL Te vorderen sociale lasten Saldi R/C Fortis en ZwL ====== ====== Liquide middelen Ultimo 2006 Ultimo 2005 ABN AMRO bestuursrekening ABN AMRO Private Banking spaarrekening Postbank ====== ====== 2.3 Overige kortlopende schulden Ultimo 2006 Ultimo 2005 Loonheffing Salaris/spaarloon Accountantskosten Actuariskosten Terug te storten bijdragen Bestuurskosten Kantoorkosten Rekening courant ZwitserLeven Rekening courant Fortis Te betalen rente ====== ====== 2.4 Bijdragen kerken Per 31 december 2005 bedroeg het aantal aangesloten kerken: 89. Door aansluiting van de Wilhelminakerk te Haarlem en de Havenkerk te s Gravenhage steeg het aantal kerken per 1 januari 2006 naar 91. De bijdrage is in 2006 gesteld op 30,-- per jaar per lid (2005: 28,--). Het aantal leden per 1 januari 2006 bedroeg volgens opgave van de kerken (per 1 januari 2005: ). 2.5 Gift Bilthoven De SEV ontving in 2005 een gift van van de voormalige NGK te Bilthoven. Het bestuur heeft deze gift aangewend om voor 2006 de aftopping van de indexering van de uitkeringen ongedaan te maken. Daarmee was het bedrag nagenoeg uitgeput. Het restant is gereserveerd voor aanvulling van de indexering per 1 januari

16 jaarrekening 2.6 Specificatie directe en indirecte beleggingsopbrengsten direct indirect totaal direct indirect Totaal Obligaties Aandelen Vastgoed Internetspaarrek Af: bankkosten De directe beleggingsopbrengsten hebben betrekking op aan het verslagjaar toegerekende interest en dividenden onder aftrek van aan de beleggingen toegerekende kosten. De indirecte beleggingsopbrengsten hebben betrekking op gerealiseerde en ongerealiseerde waardestijgingen of waardedalingen (koersresultaten). 2.7 Uitkeringen aantal per Bij Af aantal per jaarbedrag uitkeringen einde boekjaar (niveau 2006) in uitkeringen 2006 in uitkeringen 2005 in Emeriti/a.o Weduwen (Half)wezen Totalen Algemene kosten Salariskosten Sociale lasten Bestuurskosten Accountantskosten Actuariskosten Kantoorkosten Diversen ===== ===== De Stichting had, naast het onbezoldigde bestuur, over het boekjaar - evenals over voorgaand boekjaar - 1 personeelslid in dienst. 16

17 jaarrekening VOORZIENING PENSIOENVERPLICHTINGEN (V.P.V.) V.P.V. ULTIMO 2006 V.P.V. ULTIMO 2005 bedragen in euro s aantallen per ultimo 2005 tussen haakjes Opgebouwde aanspraken door 83 (79) op reglementaire basis deelnemende predikanten, inclusief aanspraken op arbeidsongeschiktheidsrenten van 2 (2) geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikte predikanten Voorziening voor AOW-aanvulling vanaf Aanspraken van deelnemers tegen een op individuele basis vastgestelde premie: 1 (1) tegen premiebetaling en 2 (3) premievrij Aanspraken van 18 (18) gewezen deelnemers (reglementaire deelneming tussentijds beëindigd) Ingegane emeritaatsuitkeringen 31 (31) met bijbehorende niet-ingegane weduwe-uitkeringen Ingegane weduwe-en wezenuitkeringen 37 (34) Totale voorziening Af: herverzekering ingegane arbeidsongeschiktheidsuitkeringen

18 jaarrekening Kasstroomoverzicht (bedragen in duizenden euro s) Saldo liquide middelen per 1 januari Ontvangsten. bijdragen kerken premies individuele verzekeringen 9 9. ontvangen rente arbeidsongeschiktheid rente/dividend uitlotingen/verkopen obligaties verkopen aandelen verkopen vastgoed van internetrekeningen Totaal ontvangsten Uitgaven. aankopen obligaties aankopen aandelen aankopen vastgoed uitkeringen uitgaande waardeoverdrachten premie herverzekering bankkosten algemene kosten afname bankkrediet naar internetrekeningen Totaal uitgaven Saldo liquide middelen per 31 december ===== ===== Dit overzicht is opgesteld volgens de directe methode, waarin wordt uitgegaan van de werkelijke kasstromen. Utrecht, 19 maart 2007, het bestuur: mr H.G. Bronsveld-Taute, voorzitter W. van Veen, secretaris drs A.J. van der Molen RE RA, penningmeester drs J.G. van Dalen ds J. van t Hof W.H. Martens MBA H. van Rees, actuaris AG drs B.P. Vreugdenhil 18

19 inhoudsopgave overige gegevens Overige gegevens: Actuarieel verslag 20 Actuariële verklaring 26 Accountantsverklaring 28 Overzicht beleggingen 30 19

20 20

21 21

22 22

23 23

24 24

25 25

26 26

27 27

28 accountantsverklaring Deloitte Accountants B.V. Deloitte ~ Ad miraliteit skade 50 Rotterd am Postbus AK Rotte rda m Tel : (010) Fax: (010) Datum Behandeld door Kenmerk 19 maart 2007 Drs. R.R. Bijvoet RA /0702 Accountantsverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening Opdracht Wij hebben de in dit verslag op de pagina' s 12 tot en met 18 opgenomen jaarrekening 2006 van Stichting Emeritaatsvoorziening "S.E.V." te Rotterdam gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het pensioenverrnogen en de omvang van de pensioenverplichtingen alsmede de wijzigingen in het pensioenverrnogen en de pensioenverplichtingen getrouw dient weer te geven, alsook voor het opstellen van het bestuursverslag. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van het pensioenverrnogen en de omvang van de pensioenverplichtingen alsmede de wijzigingen in het pensioenverrnogen en de pensioenverplichtingen, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepa ssen van aanvaardbare grondslagen voor financiele verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Deloltte Accountants BV.ls Ingeschreven In het handelsreglster van de Kamervan Koophande l te Rotterdam onder nummer Member of Deloltte Touche Tohmatsu 28

29 Jaarvers/ag 2006 Stichting Emeritaatsvoorziening accountantsverklaring Deloltte maart /0702 Een controle omvat het uitvoeren van werkzaarnheden ter verkrijging van controle-inforrnatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaarnheden is,afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risicos van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van het pensioenvermogen en de omvang van de pensioenverplichtingen alsmede de wijzigingen in het pensioenvermogen en de pensioenverplichtingen relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaarnheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de stichting. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiele verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die het bestuur van de stichting heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een zodanig inzicht in de grootte en de samenstelling van het pensioenvermogen op 31 december 2006 en van de omvang van de pensioenverplichtingen op 31 december 2006 alsmede van de wijzigingen in het pensioenvermogen en de pensioenverplichtingen in 2006 in overeenstemming met in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiele verslaggeving. Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e BW melden wij dat het bestuursverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel2:391 lid 4 BW. Deloitte Accountants B.Y. 1. Moerman RA - --_.. _..--_.- _._._._._... 29

30 OVERZICHT BELEGGINGEN PER 31 DECEMBER 2006 overzicht obligaties looptijd nominale beurs en rente waarde waarde Staatsleningen en door de Staat gegarandeerde leningen Euroland Nederland S 8 1/ Idem S 7 1/ Idem S 7 1/ idem S 5 1/ Idem S Idem S 4 1/ Idem S 4% AAB staatsobl fd totaal Financiële instellingen Euroland BNG S 7 1/ BNG / BNG BNG / AAB / AAB / AAB / AAB RABO / RABO RABO / Fortis / NWB NWB / SNS / SNS / Var ING Groep 2003 perp Cred. Agricole 2003 perp Deutsche Bank perp. perp totaal Overige ondernemingen Euroland Akzo / Océ / totaal High yield obligatiefondsen AAB high yield Robeco high yield totaal TOTAAL OBLIGATIES

31 overzicht aandelen en vastgoed kostprijs beurswaarde overzicht aandelen wereld, sectorbreed AAB High Inc.Eq Triodos Meerwaarde Fd Fortis Obam Postbank hoog div Aand fonds Robeco Belegg.rek totaal wereld, sectorspecifiek AAB Nutsbedr. Fds ING Bank Health Care Fd totaal europa, sectorbreed AAB Ratio Inv. Eq. Fund Fidelity eur. smaller co. fd totaal nederland, sectorbreed Holland Fund Pb ING Bank Dutch Fund totaal individueel DSM General Electric Royal Dutch Shell (vh. Kon. Olie) Unilever ING Groep ABN/AMRO Holding Fortis totaal hedge funds Multi stategie fonds TOTAAL AANDELEN overzicht vastgoed beursgenoteerd Vastned Retail Wereldhave Corio AAB High Inc Prop Fd AAB Global Sec. Prop. Fd AAB Far East Prop. Fd Eurocommercial Prop totaal niet beursgenoteerd Euro American Holland Office Fd Euro American totaal TOTAAL VASTGOED

32