#02 Design. Print. Eat!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "#02 Design. Print. Eat!"

Transcriptie

1 4955 STP] EurekaCUP omslagen DEF_Opmaak :20 Pagina 2 #02 Design. Print. Eat!

2 #01. The Whole Package (leerjaar 1) LEGO Education is onderdeel van de LEGO Group, de ont wik - ke laar en producent van de wereldberoemde LEGO steentjes. De LEGO Group richt zich op de ontwikkeling van kinderen door middel van spelen en leren. Omdat leren zo n centraal thema is binnen het bedrijf, ontwikkelt LEGO Edu cation speci fieke onderwijsoplossingen die leerlingen in staat stelt om te werken als actieve, creatieve probleemoplossers. LEGO produceert jaarlijks ongeveer 44 miljard onderdelen, groot en klein. Hoe weet je als producent dat de juiste (aantallen) materialen in de doos terecht komen? Help de LEGO Group door na te denken over geschikte manieren om hun bouwpakketten samen te stellen! #02. Design. Print. Eat! (leerjaar 1) Océ ontwikkelt printers voor grote bedrijven. Een nieuw type printer is de 3D-printer, met een 3D-printer kun je producten in allerlei materialen uitprinten. Hierbij kun je denken aan maquettes, speelgoedpoppetjes en zelfs bonbons! Océ onder zoekt nieuwe toepassingen van deze printtechniek. Zoek uit hoe een 3D-printer werkt en gebruik deze kennis om Océ te helpen bij het ontwerpen van een 3D-foodprinter. Word jij straks de ultieme cake boss met de mooist geprinte taart? #03. Freeze the Floor (leerjaar 2) ASML produceert machines die gebruikt worden om moderne computerchips te maken. Het aanbrengen van structuren op deze chips gebeurt door middel van lithografie. ASML is marktleider op het gebied van zogenaamde lithografiemachines, dit zijn machines die zeer nauwkeurig kunnen schrijven op silicium. Deze machines staan op een vloer die de trillingen opvangt zodat het lithografieproces niet ontregeld raakt. Hoe voorkom je het trillen van een fabrieksvloer? Verdiep je in verschillende constructies en ontwerp voor ASML een trillingsvrije vloer, zodat de machines niet ontregeld raken! #04. Move the Earth (leerjaar 2) Boskalis is een toonaangevende dienstverlener op het gebied van baggeren & waterbouw en aanleg en onderhoud van maritieme infrastructuur. Baggeren en bouwen is de grootste activiteit binnen het bedrijf. Boskalis heeft projecten over de gehele wereld, van Brazilië tot Australië, van Nederland tot Mexico. Deze projecten moeten soms onder zeer uitdagende omstandigheden uitgevoerd worden, zoals bijvoorbeeld in de omgeving van koraalriffen of in arctische gebieden. Hoe zorg je er nu voor dat de natuur niet verstoord raakt door onze bagger- en bouwwerkzaamheden? Help Boskalis door na te denken over een geschikte manier van baggeren en bouwen, zodat de natuur daar geen last van heeft en zelfs versterkt wordt! #05. Right on Track (leerjaar 3) Thales is een bedrijf waarbij veiligheid erg belangrijk is! In Neder land werkt Thales aan defensiesystemen voor marinesche pen, de productie en ontwikkeling van elektro-optische apparatuur en aan communicatiesystemen voor transport, zoals de OV-chipkaart. Door de dreiging van aanslagen op het openbaar vervoer moeten deze communicatiesystemen steeds beter worden. Daarom aan jullie de vraag; hoe kan Thales een internationale trein (bijvoorbeeld de Thalys) beschermen tegen aanslagen zonder dat passagiers er iets van merken? #06. Go with the Flow (leerjaar 3) Rijkswaterstaat is de uitvoeringsorganisatie die in opdracht van de minister en de staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat de nationale infrastructurele netwerken beheert en ontwikkelt. Rijks waterstaat werkt voor jou aan droge voeten, voldoende en schoon water, vlot en veilig verkeer over weg en water én betrouwbare en bruikbare informatie. Een van de uitdagingen is het verkorten van wachttijden voor de scheepvaart bij de vele sluizen die Nederland rijk is. Kun jij echt out of the box denken? Bevrijd dan ons dagelijkse transport over water uit zijn BOX! Wie weet help je met jouw idee niet alleen de scheepvaart, maar los je ook nog s het fileprobleem op onze snelwegen op. 2

3 Eureka!Cup 2013 Wij dagen je uit! Hoe bouw je een nieuwe metrolijn onder een miljoenenstad? Hoeveel rijbanen moeten snelwegen hebben zodat files tot het verleden gaan behoren? Hoe bouw je een veilige luchthaven? Wat zijn de eigenschappen van een energiezuinige woning? Overal om ons heen wordt nagedacht over en gebouwd aan nieuwe oplossingen voor de problemen van de toekomst. Inhoud Design. Print. Eat Build your Imagination Opdrachtgever Opdracht Vooronderzoek Ontwerp en Test Planning Deelname aan Eureka!Day Veel bedrijven werken wereldwijd aan vergelijkbare uitdagingen en zijn constant op zoek naar nieuwe manieren om hun oplossingen technisch beter, sneller of goedkoper te maken. Zes van deze bedrijven vragen jullie om hulp door middel van de opdrachten in de Eureka!Cup. Omdat bedrijven vaak al lang met bepaalde moeilijkheden bezig zijn is het voor hen soms lastig om creatief te blijven. Jullie, als jonge ontwerpers van de toekomst, hebben een frisse blik en vaak verrassende invalshoeken om dezelfde problemen aan te pakken. Dat maakt de Eureka!Cup tot meer dan een theoretische oefening; jullie ontwerpen dragen echt bij aan de innovatiekracht van deze bedrijven! We dagen jullie uit om al jullie creativiteit, technisch inzicht en verbeelding te ge brui ken om deze uitdaging tot een succes te maken! De bedrijven kijken over jullie schou ders mee, dus mail je vragen, ideeën en vorderingen naar: Het Eureka!Cup projectteam wenst jullie veel succes en vooral plezier tijdens deze spannende ontwerpwedstrijd. Ilse Luyk namens het Eureka!Cup projectteam Design. Print. Eat. 3

4 Build your Imagination De meest bijzondere ontwerpen zijn dikwijls eenvou dig begonnen met een droom. Dus stel eerst deze vraag: wat zou het toch mooi zijn, als. Laat je ver volgens leiden door je onuitputtelijke fanta sie en deel vooral ook al je dromen met elkaar. Want hoe meer je om elkaars dromen kunt lachen, hoe dichter je bij een heel bijzondere oplossing bent. Door op deze manier te beginnen wordt een ontwerpproces niet meer geleid door onmogelijkheden. En ook niet door het vast blijven zitten in oplossingen die iedereen al kent. Denk dus vooral aan het begin van een ontwerpproces, niet dat iets onmogelijk is. Probeer juist je droom zo lang mogelijk vast te houden. Je zult merken dat dit niet alleen meer oplevert, maar vooral ook dat dit veel leuker is om te doen. Na het dromen wordt het meestal snel complexer, maar ook hier kun je het jezelf gemakkelijker maken door verschillende scenario s te bedenken. Want dat wat je ontwerpt heeft bijna altijd meerdere facetten, bijvoorbeeld in de nacht is iets totaal anders dan overdag. Als er sneeuw ligt ga je heel anders met iets om, dan datzelfde op een fantastisch zonnige dag. Ook heb je bij een ontwerp bijna altijd meerdere mensen met wie je rekening moet houden. Zo zal bijvoorbeeld iemand die elke dag gebruik maakt van een machine heel andere dingen belang rijk vinden dan degene die het product van de machine komt ophalen. Ook de directeur van een bedrijf ziet vast heel andere dingen als hij naar dezelfde machine kijkt. Een gemakkelijke manier om precies te weten waar je alle maal rekening mee moet houden, is door heel veel van deze verschillende gebruikers te beschouwen en voor elk van ze te bedenken wat ze allemaal op een dag doen. Je kunt daarbij ook nog in ge dachten nemen dat ze dit bijvoorbeeld een keer in de winter of in de zomer gebruiken. Maar je kunt ook een keer bedenken of het verschil uitmaakt of dit op een doorde week se dag is, of dat het in het weekend anders is, bijvoorbeeld op een zondag. Vooral als je je ontwerp begint met een heel gekke droom, dan is het belangrijk om veel verschillende scenario s te bedenken, daar wordt je ontwerp steeds beter van. Een ander belangrijk punt waar je bij een ontwerpproces aan moet denken, is dat andere mensen vaak heel veel niet weten, wat jij wel weet. Want als je een tijdje met een ontwerp bezig bent, worden veel dingen vanzelfsprekend voor jezelf. Maar wan - neer je het resultaat aan iemand wilt uitleggen, weet deze persoon dat natuurlijk niet. Toch zie je heel vaak dat een ontwer per maar een stukje van zijn ontwerp uitlegt, met als gevolg dat de ander niet begrijpt wat de ontwerper in gedachten heeft. Neem daarom altijd goed de tijd om na te denken op welke wijze je gaat uit leggen wat jij hebt bedacht, wat daar allemaal bij komt kijken en wie er allemaal gebruik van kunnen maken. Het is dan goed om ook weer eens terug te denken aan de scenario s die je aan het begin voor ogen had. Vergeet als het ontwerp af is voor al niet om ook je droom te vertellen, waarmee alles is begonnen. Ik wens jullie heel veel mooie dromen... dr.ir. Faas Moonen Onderwijsdirecteur Bouwkunde Technische Universiteit Eindhoven 4

5 Design. Print. Eat. 5

6 De opdrachtgever Océ Océ is een groot bedrijf in de kantoormachineindustrie die snelle printers ontwikkelt voor bedrijven. In de 19de eeuw, toen Océ net opgericht was, maakte ze nog kleurstoffen voor margarine. Die was toen nog grijs, maar door de boter te bleken en gele kleurstof toe te voegen, zag het er een stuk smake lijker uit. Océ was de eerste die deze kleurstof maakte en heeft de stof tot 1972 aan Unilever geleverd. Hoewel Océ ook kleine printers ontwikkelt, zijn de meeste van Océ s klanten bedrijven die snelle printers nodig hebben, om bijvoorbeeld 250 dubbelzijdige A4- pagina s per minuut te kunnen afdrukken. Ook heeft Océ printers die vellen papier van enkele meters breed kunnen bedrukken; ook weer op hoge snelheid natuurlijk. Een nieuwe techniek die Océ mede aan het ontwikkelen is, is 3D printen. Deze techniek kan gebruikt worden om van alles te printen. Het kan gaan van maquettes van gebouwen tot voedings middelen en van gereedschap tot KNEX onderdelen! Help Océ deze techniek te ontwikkelen door een printkop te ontwerpen die een 3D taartdecoratie kan printen, misschien komt jouw idee dan later wel terug in één van Océ s nieuwe 3D printers. 6

7 Design. Print. Eat. 7

8 8

9 De Opdracht 3D printen, kun je het je al voorstellen? Niet meer naar de winkel om een schaar te kopen maar er gewoon eentje thuis uitprinten? Zin in bonbons? Geen probleem, print het maar uit! Je kan je wel voorstellen dat 3D printen veel invloed kan gaan hebben op jouw leven. De printtechnieken in het algemeen maken een hele snelle ontwikkeling door en 3D printers zijn daar onderdeel van. Deze printers kunnen alles printen, in bijna elke vorm en in allerlei materialen. Deze printers kunnen zelfs eten printen! Hoe zou de wereld er uit gaan zien als het eten op je bord niet meer uit de pan komt maar uit een printer? Océ is bezig met het ontwikkelen van 3D printers. Het bedrijf onderzoekt verschillende toepassingsmogelijkheden van deze techniek. Jullie taak is om één van deze toepassingen verder te bestuderen. Jullie gaan onderzoek doen naar het 3D printen van eten. Heel gericht gaan jullie kijken naar hoe een taart gedecoreerd kan worden met behulp van 3D printers. Bakkers zijn nu vaak uren bezig om taarten er zo mooi mogelijk uit te laten zien. Dit werk is heel precies en soms best lastig. Jullie gaan ze helpen door het maken van een 3D printkop waarmee verschillende kleuren en smaken eten voor op de taart geprint kunnen worden. 3D printen gebeurt door middel van het opbouwen van laagjes. Telkens wordt er een heel dun laagje geprint en daar komt telkens een laagje bovenop waardoor er uiteindelijk een 3D vorm kan ontstaan. Het grote voordeel is dat zelfs heel moeilijke vormen nu in één keer geprint kunnen worden. Je kan je voorstellen dat hier behoorlijk wat uitdagingen aan verbonden zijn. Niet elk materiaal is bijvoorbeeld geschikt om geprint te worden. Een moeilijke vorm printen is heel leuk, maar zou het ook sterk genoeg zijn voor gebruik? Jullie zullen gaan brainstormen over wat voor soort printkop jullie gaan maken om een taartdecoratie te printen en welke materialen/ etenswaren jullie kunnen gebruiken. Deze printkop zal op de Eureka!Day in een 3D printermodel gezet worden en ver volgens worden getest. Daar kunnen jullie de jury tonen dat jullie echt de beste, mooiste en origineelste taartdecoratie kunnen printen. Design. Print. Eat. 9

10 Vooronderzoek Er komt nogal wat kijken bij het 3D printen van een taartdecoratie. Het vooronderzoek helpt jullie om een beter idee te krijgen hoe 3D printen in zijn werk gaat. Deelonderzoek 1: 3D printen Met dit deelonderzoek gaan jullie de werking van een 3D prin ter onderzoeken. Gebruik hierbij de volgende vragen: In welke richtingen kan de printkop van een 3D printer bewegen? Hoe wordt het printmateriaal aangeleverd aan de printkop? Hoe werkt de printkop? Hoe kan een 3D printer uiteindelijk een 3D vorm printen? Maak een duidelijk overzicht van de volledige werking van de printer. Dit overzicht helpt je later om je eigen 3D printkop te ontwikkelen. Deelonderzoek 2: In de bakkerij Om veel gebak te verkopen moet een bakker ervoor zorgen dat zijn taarten er mooi uitzien. Met dit deelonderzoek gaan jullie inspiratie opdoen voor de decoratie die jullie printkop straks moet kunnen printen. Zoek afbeeldingen van taarten die jullie mooi versierd vinden en plak deze op een groot vel papier. Bedenk minimaal drie smaken die jullie straks willen printen. Kies je smaken slim! Is het handig om dunne of dikke eetbare materialen te gebruiken bij het printen? En welke kleuren staan mooi op een taart? Maak een tekening van de decoratie die jullie uiteindelijk willen printen. Geef in de tekening alvast aan hoe de decoratie geprint moet worden. Deelonderzoek 3: De uitdagingen In de opdracht worden al wat uitdagingen genoemd die komen kijken bij 3D printen. Waar moet nog meer rekening mee worden gehouden? Vraag jezelf af wat er fout kan gaan en doe hier onderzoek naar. Maak een overzicht van de verschillende uitdagingen en pro blemen die kunnen ontstaan bij het 3D printen van taartdecoratie. Maak hiervan een duidelijke beschrijving, eventueel aangevuld met tekeningen. Deelonderzoek 4: Oplossingen In deelonderzoek 3 heb je een aantal uitdagingen gevonden. In deze opdracht zal je die uitdagingen proberen aan te gaan door zelf een 3D printkop te ontwikkelen. Ga met elkaar brainstormen en maak een overzicht op een groot vel papier van al jullie ideeën. Kies vervolgens twee of drie oplossingen en laat zien hoe die zoveel mogelijk problemen van deelonderzoek 3 oplossen. Nu je deze vier deelonderzoeken hebt gedaan, weet je een stuk meer over de mogelijkheden en uitdagingen van het 3D printproces voor Océ. Deze kennis kunnen jullie gebruiken om de beste oplossing te bedenken om taarten zo mooi mogelijk te versieren. Succes! 10

11 Informatiebronnen Om de deelonderzoeken goed te kunnen uitvoeren, hebben jullie informatiebronnen nodig. Op staan een paar handige links die jullie op weg kunnen helpen bij jullie onder zoek. Verder kun je natuurlijk ook zelf zoeken op het internet of in boeken, of misschien kunnen mensen uit je omgeving je meer informatie geven. Let er wel op dat je betrouwbare bronnen gebruikt, niet alles van internet is namelijk altijd waar. Probeer altijd na te gaan of de bron betrouwbaar is en of de informatie klopt. Probeer eventueel meerdere bronnen te gebruiken om te controleren of de informatie juist is. Vragen Niet alle informatie is te vinden op het internet of in de bibliotheek. Als jullie ergens vastlopen of vragen over hebben, kunnen jullie deze stellen aan jullie docent of een andere expert in jullie omgeving. Als deze personen jullie niet verder kunnen helpen, kunnen jullie je vraag per stellen via Poster Naast de maquette van jullie ontwerp, ontwerpen jullie ook een poster die onderdeel is van de jurering tijdens de Eureka!Day. Op deze poster is te zien hoe jullie door het ontwerpproces zijn gelopen en uiteindelijk tot de oplossing zijn gekomen. De poster mag maximaal één A1 groot zijn, de materiaalkeuze is vrij. De punten waarop de jury de poster zal beoordelen zijn: De poster laat de mate zien waarin vooronderzoek is gedaan. De poster laat zien welke afwegingen er zijn gemaakt in het ontwerpproces. De poster laat zien hoe het probleem en de oplossing zijn uitgewerkt. De poster is overzichtelijk. De poster toont jullie creativiteit. Design. Print. Eat. 11

12 Ontwerp en Test Het is zover, de laatste stap: het prototype ontwer pen. Jullie gaan je eigen printkop maken die in de testprin ter gebruikt kan worden. In het vooronderzoek hebben jullie gezien dat er best veel eisen en wensen zijn aan een printkop voor een 3D printer, de mate ria len/etenswaren en zeker niet onbelangrijk, de gewenste taartdecoratie. De printkop die jullie gaan maken wordt in een houder in een testprinter gezet. Deze kop hebben jullie zelf al gevuld met de eetbare materialen die jullie gaan printen. De testopstelling waar jullie printkop in wordt gezet, zorgt ervoor dat jullie de printkop kunnen bewegen boven een taartbodem waarop jullie de decoratie zullen gaan printen. De printkop kan door jullie op afstand bewogen worden over een horizontale lineaire as en over een verticale lineaire as. De testopstelling stelt jullie dus in staat de printkop over deze assen te laten verplaatsen. De printkop kan dus van links naar rechts en van boven naar beneden bewegen. Jullie zullen de decoratie gaan printen op een taartbodem van 24 centimeter doorsnede. Deze taart draait rond, in 1 minuut zal deze 1 rondje gemaakt hebben. Uiteindelijk zal de taart 10 rondjes draaien. Terwijl de taart ronddraait, zullen jullie de print kop bewegen en zo de decoratie op de juiste plek printen. Let op, één rondje printen aan de binnenkant van de taart levert een ander resultaat op dan een rondje printen aan de buitenkant van de taart! Tijdens het printen mogen jullie de printkop niet aanraken, het is de bedoeling dat jullie het printen van de printkop (dus de aanvoer van printmateriaal) vanaf een afstand kunnen besturen. De testopstelling zal een klem bevatten waar jullie printkop inge zet wordt. Deze klem kan door middel van de testopstelling door jullie bestuurd worden, zodat deze kan bewegen over zijn vrijheidsgraden. Ontwerpspecificaties Er zijn een aantal eisen waaraan de printkop moet voldoen: Reservoir: De printkop moet minstens drie smaken en/of kleuren kunnen printen, meer mag altijd. Het reservoir met de eetbare materialen moet op de printkop of naast de printer geplaatst worden. Bevestiging: De printkop wordt bevestigd in een klem die variabel ingesteld kan worden. De klem kan tot een breedte van 15 centimeter en vanaf een breedte van 5 centimeter de printkop vastklemmen. Grootte: De printkop mag niet groter zijn dan 15 centimeter breed. De printkop mag niet kleiner zijn dan 5 centimeter breed. Schakelen: De printkop moet aan- en uitgezet kunnen worden. De printkop in de klem kan bewegen over de horizontale en over de verticale as. De testopstelling zorgt ervoor dat jullie deze beweging handmatig kunnen sturen. De printkop, dus de aanvoer van printmateriaal, moeten jullie op afstand besturen maar het mag ook automatisch. Er moet wel enige afstand zijn tussen de printkop en het besturingssysteem. 12

13 Beoordelingscriteria De opstelling moet natuurlijk getest worden op bepaalde punten. Zo kan bepaald worden welk ontwerp het beste is op de Eureka!Day. Het prototype van de 3D printkop wordt beoordeeld op de volgende jureringseisen: Betrouwbaarheid: hoeveel lijkt de taartdecoratie die geprint is op de getekende decoratie. Welke problemen hebben jullie opgelost met jullie ontwerp van de printkop? Hoe vloeiend print jullie printkop, is de decoratie gelijkmatig opgebouwd? Uitwerking van het ontwerp Innovativiteit van de oplossing Creativiteit Materialen Voor het bouwen van het prototype van de printkop mogen alle materialen gebruikt worden, dus vraag op school en thuis wat er beschikbaar is. Voor het printen mogen alleen eetbare mate rialen gebruikt worden. Jullie kunnen dus op school al testen of het werkt, want tijdens de finaledag moeten jullie deze eetbare materialen zelf meebrengen. Bedenk goed dat de printkop in een klem wordt gezet en dat deze dus niet te zwak is. Design. Print. Eat. 13

14 Planning De teams voor dit project bestaan uit vier of vijf personen. Tijdens deze opdracht voor Océ is samenwerken erg belangrijk. Zorg voor goed overleg en een duidelijke taakverdeling. Jullie docent(e) is jullie begeleider, bij hem of haar kunnen jullie terecht met jullie vragen en/of problemen. Als hij/zij jullie niet verder kan helpen, kun je je vraag mailen naar We doen ons best jullie zo snel mogelijk te helpen met tips of aanwijzingen. Bij grote drukte kan het echter even duren, dus blijf vooral bezig en wees creatief in je aanpak. Plan van aanpak Voordat jullie aan de verschillende deelonderzoeken beginnen, is het belangrijk dat jullie voor ieder deelonderzoek een plan van aanpak maken. In een plan van aanpak komen de volgende zaken aan bod: Naam van het project Naam van het deelonderzoek Overzicht van werkzaamheden die jullie gaan uitvoeren De taakverdeling Overzicht van wanneer jullie deze taken gaan uitvoeren Overzicht van wanneer jullie gaan overleggen als team Deze aanpak is ook belangrijk wanneer je het ontwerp en het prototype gaat maken. Houd hierbij ook rekening met eventuele tegenslagen; vaak gaat iets niet zoals jullie van te voren gedacht hadden. Tijdsplanning De planning van het project is verdeeld over zeven weken. Hieronder staat een richtlijn voor het verloop van het project: Week 1 Maken plan van aanpak voor deelonderzoek 3D printen Uitvoeren deelonderzoek 3D printen Week 2 Maken plan van aanpak voor deelonderzoek In de bakkerij Uitvoeren deelonderzoek In de bakkerij Week 3 Maken plan van aanpak voor deelonderzoek De uitdagingen Uitvoeren deelonderzoek De uitdagingen Maken plan van aanpak voor deelonderzoek Oplossingen Uitvoeren deelonderzoek Oplossingen Week 4 Beste idee/oplossing kiezen en het ontwerp uitwerken met tekeningen Week 5 en 6 Maken/bouwen prototype Week 7 Afronden/aanpassen prototype Afmaken poster en afronden van het project 14

15 Deelname aan de Eureka!Day De Eureka!Day is de landelijke finaledag van de Eureka!Cup. De beste teams uit heel Nederland reizen dit jaar af naar Ahoy Rotter dam om daar aan een deskundige jury hun ontwerp (proces) te presenteren. Er mag maxi maal één team per opdracht per klas deelnemen, daarom worden er vaak voorrondes op school georganiseerd om het beste team te selecteren. Wat kun je op de finaledag verwachten en welke onderdelen zijn er? Posterpresentatie In het hoofdstuk vooronderzoek is je gevraagd een poster te maken van het ontwerpproces. Hier staan ook enkele criteria genoemd, bijvoorbeeld dat je moet laten zien met welke ideeën jullie gestart zijn en hoe deze zich hebben ontwikkeld tot het eindontwerp. De poster mag maximaal formaat A1 hebben. Neem deze poster mee naar de Eureka!Day! Elk team krijgt daar een wand om de poster op te hangen met daarvoor een tafel waarop het ontwerp getoond kan worden. Op deze manier wordt er een expositieruimte gecreëerd. Hier kan ook het publiek de ontwerpen uitgebreid bewonderen en heb je zelf de mogelijkheid de ontwerpen van andere teams te bekijken. Daarnaast zal de poster onderdeel uitmaken van de beoordeling. Beoordelingscriteria Op de Eureka!Day zal de jury jullie ontwerp nader bekijken. Omdat een maquette zonder toelichting niet volledig tot zijn recht komt, krijgen jullie als team anderhalve minuut (maximaal) om het ontwerp te presenteren. Dit mag aan de hand van jullie poster, die jullie ter onder steuning van het ontwerp maken. De criteria die de jury hanteert voor de beoordeling van jullie maquette staan in dit boekje vermeld bij jureringscriteria. Teamwork Bij het bedenken, ontwerpen en bouwen van een nieuw idee of product is het super belangrijk dat je goed kan samenwerken. Tijdens het teamwork-onderdeel krijgt jullie team een opdracht voorgelegd. Het is de bedoeling dat jullie als team, met z n allen, deze opdracht zo goed mogelijk uitvoeren. Een jurylid beoordeelt vervolgens jullie teamwork. Shell Eco-marathon Dit jaar wordt de Eureka!Day tegelijkertijd met de Shell Eco-marathon georganiseerd. Dit wereldwijde evenement biedt jullie de mogelijkheid om een kijkje te nemen in de wereld van techniek, mobiliteit en duurzaamheid. Dus heeft je team of hebben je supporters even wat tijd vrij tussen de verschillende jureringen? Loop dan even naar Het Lab ( waar je allerlei spannende attracties hebt op het gebied van energie en technologische innovatie. Dit maakt jullie deelname aan de Eureka!Day nog meer de moeite waard! Design. Print. Eat. 15

16 4955 STP] EurekaCUP omslagen_az_opmaak :39 Pagina 2 Opdracht #02 Design. Print. Eat! Eureka!Cup 2013: samen gaan we de uitdaging aan! Leerjaar Océ ontwikkelt printers voor grote bedrijven. Een nieuw type printer is de 3D-printer, met een 3D-printer kun je producten in allerlei materialen uitprinten. Hierbij kun je denken aan maquettes, speel - goedpoppetjes en zelfs bonbons! Océ onderzoekt nieuwe toepas - singen van deze printtechniek Zoek uit hoe een 3D-printer werkt en gebruik deze kennis om Océ te helpen bij het ontwerpen van een 3D-foodprinter. Word jij straks de ultieme cake boss met de mooist geprinte taart? Dit lesmateriaal is geschreven en ontwikkeld door Twente Academy (Universiteit Twente) en Stichting Techniekpromotie. 2013: Build your imagination Stichting Techniekpromotie Postbus 513, 5600 MB Eindhoven Telefoon: info@eurekacup.nl De Eureka!Cup is een programma van Stichting Techniekpromotie. Stichting Techniekpromotie inspireert jaarlijks ruim kinderen tussen de 4 en 15 jaar voor een toekomst in techniek en wetenschap. Via een breed scala aan activiteiten stimuleren we een positieve attitude en talent ontwikkeling. De activiteiten worden op regionaal niveau uitgerold door partners in Stichting Techniek promotie; in Delft: Science Center Delft, in Eindhoven: scoolscience en in Twente: Twente Academy Young. Op landelijk niveau bundelen Technische Universiteiten, Hogescholen en ROC s samen met overheden, bedrijven en partners hun krachten in Stichting Techniek - promotie. De regionale instellingen maken naar eigen inzicht gebruik van de expertise, creativiteit, onderzoeks resultaten en budget die landelijk worden gedeeld. Door samen te werken levert Stichting Techniek promotie een substantiële bijdrage aan de invulling van het dreigende tekort aan technische en weten schappe lijke professionals. Meer informatie

#01 The Whole Package

#01 The Whole Package 4955 STP] EurekaCUP omslagen DEF_Opmaak 1 30-01-13 14:20 Pagina 1 #01 The Whole Package #01. The Whole Package (leerjaar 1) LEGO Education is onderdeel van de LEGO Group, de ont wik - ke laar en producent

Nadere informatie

Fileprobleem. Leerjaar 1, schooljaar De opdrachtgever

Fileprobleem. Leerjaar 1, schooljaar De opdrachtgever Fileprobleem Verkeersknooppunt Verkeerscentrale Leerjaar 1, schooljaar 2017-2018 1. De opdrachtgever Dagelijks maken miljoenen reizigers gebruik van het Nederlandse wegennet. Het wordt steeds drukker en

Nadere informatie

Level 5 OPDRACHTGEVER

Level 5 OPDRACHTGEVER Vragen over de opdracht Stel ze dan eerst aan je docent. Als hij/zij jullie Vragen over de Eureka!Day Mail deze naar: info@eurekacup.nl START OPDRACHTGEVER OPDRACHT AANPAK MEER... OPDRACHTGEVER Je loopt,

Nadere informatie

The undercover games - Politie Nederland Leerjaar 3, schooljaar

The undercover games - Politie Nederland Leerjaar 3, schooljaar The undercover games - Politie Nederland Leerjaar 3, schooljaar 2017-2018 1. De opdrachtgever Wat doet de Politie Nederland? Politie Nederland is een organisatie die garant staat voor orde en handhaving

Nadere informatie

Workshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?

Workshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent? Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt

Nadere informatie

# 02 BABY S FIRST. r 1) (leerjaar 1) Philips Research is één van de grootste onderzoeksorganisaties van de wereld. Onderzoekers van Philips

# 02 BABY S FIRST. r 1) (leerjaar 1) Philips Research is één van de grootste onderzoeksorganisaties van de wereld. Onderzoekers van Philips # 02 BABY S FIRST (leerjaar 1) Philips Research is één van de grootste onderzoeksorganisaties van de wereld. Onderzoekers van Philips ontwikkelen nieuwe technologieën die de kwaliteit van leven van mensen

Nadere informatie

De zeven uitdagingen van 2016

De zeven uitdagingen van 2016 De zeven uitdagingen van Onderzoek! Ontdek! Onderneem! Wat? De Eureka!Cup is een landelijke ontwerpwedstrijd met technologische en (natuur-)wetenschappelijke vraagstukken voor jongeren uit leerjaar 1 t/m

Nadere informatie

HET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS

HET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS HET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS Lesbrief Naam Groep Naam ontwerpteam Iedereen aan tafel Bij jullie thuis staat vast een tafel in de woon- of eetkamer. Ook hebben jullie vast stoelen, bestek en servies. Allemaal

Nadere informatie

Verstoppingsproof station

Verstoppingsproof station Vragen over de opdracht Stel ze dan eerst aan je docent. Als hij/zij jullie Vragen over de Eureka!Day Mail deze naar: info@eurekacup.nl START OPDRACHTGEVER OPDRACHT AANPAK MEER... OPDRACHTGEVER Het Nederlandse

Nadere informatie

Kuijpers Installaties in de OK Leerjaar 2, schooljaar

Kuijpers Installaties in de OK Leerjaar 2, schooljaar Kuijpers Installaties in de OK Leerjaar 2, schooljaar 2017-2018 1. De opdrachtgever In het Rijksmuseum worden de installaties van de nachtwacht continue gecontroleerd. Er mag niet te veel licht op schijnen,

Nadere informatie

Architectuur. Naam: Klas:

Architectuur. Naam: Klas: Naam: Klas: inhoud Inhoud Planning Blz. 1 Opdracht 1 - Een eigen huis Blz. 2 Opdracht 2 - Schetsen Blz. 3 Opdracht 3-3D ontwerpen Blz. 4 informatie - Aan de slag met Cura Blz. 5 Opdracht 4 - Dossier &

Nadere informatie

DOMINO DAY 2014 PROJECT. Antoniuscollege Gouda. Informatie voor de leerlingen. Inhoud

DOMINO DAY 2014 PROJECT. Antoniuscollege Gouda. Informatie voor de leerlingen. Inhoud PROJECT DOMINO DAY 2014 Antoniuscollege Gouda Informatie voor de leerlingen Inhoud 1 De opdracht 2 De organisatie 3 Begeleiding 4 Beoordeling en evaluatie A Plan van Aanpak B Persoonlijk verslag C Evaluatielijst

Nadere informatie

PROJECT 2014 FLL WORLD CLASS SM

PROJECT 2014 FLL WORLD CLASS SM PROJECT 2014 FLL WORLD CLASS SM In het FLL World Class SM Project zal jullie team: Een onderwerp kiezen waar jullie enthousiast over zijn of altijd al meer over hebben willen weten. Een innovatieve oplossing

Nadere informatie

Ontwerp je eigen prefabhuis

Ontwerp je eigen prefabhuis Ontwerp je eigen prefabhuis Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Wist jij dat er in Nederland iets meer dan 7 miljoen huizen staan? Tegenwoordig worden de meeste

Nadere informatie

Lesbrief: Slimme oplossingen Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst

Lesbrief: Slimme oplossingen Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Lesbrief: Slimme oplossingen Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Slimme oplossingen beginnen altijd met een probleem.

Nadere informatie

Lesbrief: Woonwijk van de toekomst Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst

Lesbrief: Woonwijk van de toekomst Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Lesbrief: Woonwijk van de toekomst Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding In de toekomst zal onze samenleving er anders

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Project Verwenmorgen voor ouderen organiseren Groepen van 5 leerlingen Totaal: 560 minuten

Project Verwenmorgen voor ouderen organiseren Groepen van 5 leerlingen Totaal: 560 minuten Project Verwenmorgen voor ouderen organiseren Groepen van 5 leerlingen Totaal: 560 minuten Inleiding en werkwijze: De meeste ouderen vinden het leuk om samen met jongeren iets te doen. Op deze manier hebben

Nadere informatie

Werkstukken maken op PCBO-Het Mozaiek Groep 6

Werkstukken maken op PCBO-Het Mozaiek Groep 6 We gaan een werkstuk maken en je mag het helemaal zelf doen. Het is helemaal jouw eigen werkstuk. Maar om je even goed op weg te helpen hebben we hieronder alle stapjes even op een rij gezet. Wat moet

Nadere informatie

Printkop. Omaima Poeya Suna

Printkop. Omaima Poeya Suna Voorwoord Wij zijn groepje 9 van de technasiumklassen 1VZ1 en 1VZ2. Dit groepje bestaat uit :Yaro, Omaima, Poeya en Suna. Wij komen van het Calandlyceum. Wij hebben een opdracht gekregen.van de onderzoeken,

Nadere informatie

De lamp. Copyright Vakcollege Groep B.V. 2011. Alle rechten voorbehouden.

De lamp. Copyright Vakcollege Groep B.V. 2011. Alle rechten voorbehouden. De lamp Copyright Vakcollege Groep B.V. 2011. Alle rechten voorbehouden. De lamp Met lampen is het als met schoenen; ze zijn vanzelfsprekend en je ziet ze overal. Pas als de stroom een keer uitvalt, merk

Nadere informatie

Takenblad Plusklas Ontdekken Periode 2 : Herfstvakantie tot kerstvakantie. Opdracht: Spoorzoekers Van wie is die vingerafdruk?

Takenblad Plusklas Ontdekken Periode 2 : Herfstvakantie tot kerstvakantie. Opdracht: Spoorzoekers Van wie is die vingerafdruk? Takenblad Plusklas Ontdekken Periode 2 : Herfstvakantie tot kerstvakantie Naam : Wat is de bedoeling? Opdracht: Spoorzoekers Van wie is die vingerafdruk? Er is een misdaad gepleegd! Een dief heeft de computer

Nadere informatie

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

3M SCIENCE CHALLENGE VOOR DE LEERLINGEN

3M SCIENCE CHALLENGE VOOR DE LEERLINGEN 3M SCIENCE CHALLENGE VOOR DE LEERLINGEN WAT IS HET? De 3M Science Challenge is een wedstrijd voor leerlingen van middelbare scholen scholen die draait om creativiteit, vindingrijkheid en innovatie. OPDRACHT

Nadere informatie

Teken een architect. Lees het volgende verhaal:

Teken een architect. Lees het volgende verhaal: Teken een architect Lees het volgende verhaal: Een architect heeft een hele dag nagedacht over een nieuwe brug die gebouwd moet worden. Via de brug moet het verkeer, ook zware vrachtwagens, over een brede

Nadere informatie

Dit document hoort bij de training voor mentoren blok 4 coachingsinstrumenten, leerstijlen.

Dit document hoort bij de training voor mentoren blok 4 coachingsinstrumenten, leerstijlen. Dit document hoort bij de training voor mentoren blok 4 coachingsinstrumenten, leerstijlen. Leerstijlentest van David Kolb Mensen, scholieren dus ook, verschillen nogal in de wijze waarop ze leren. Voor

Nadere informatie

H.A.N.G. PLEKKEN. Heel Aardig? Niet Geweldig! > OP BEZOEK BIJ HET NAI

H.A.N.G. PLEKKEN. Heel Aardig? Niet Geweldig! > OP BEZOEK BIJ HET NAI H.A.N.G. PLEKKEN Heel Aardig? Niet Geweldig! > OP BEZOEK BIJ HET NAI Binnenkort ga je met je klas op bezoek bij het Nederlands Architectuur instituut (NAi). Daar zal je het programma H.A.N.G. plekken volgen.

Nadere informatie

Docentenbijlage An Eye-Opener Eureka!Cup 2010: Movin On! Beste docent(e),

Docentenbijlage An Eye-Opener Eureka!Cup 2010: Movin On! Beste docent(e), Docentenbijlage An Eye-Opener Eureka!Cup 2010: Movin On! Beste docent(e), Voor u ligt de specifieke docentenbijlage behorende bij de opdracht An Eye- Opener van de Eureka!Cup 2010: Movin On! Voordat u

Nadere informatie

Maak van je kind een maker!

Maak van je kind een maker! Maak van je kind een maker! En word er zelf ook één. Zes regels waarmee dat waarschijnlijk best wel lukt. 1 Welkom In dit boekje vertellen we over maken. Het is speciaal gemaakt voor ouders die samen met

Nadere informatie

Lesbrief voor leerlingen: hoe ontwerp je een omslag voor een boek

Lesbrief voor leerlingen: hoe ontwerp je een omslag voor een boek Lesbrief voor leerlingen: hoe ontwerp je een omslag voor een boek KIEZEN Een goed begin is het kiezen van het juiste boek. Er zijn zo veel mooie verhalen waardoor het soms lastig is om een goede keuze

Nadere informatie

Het beste idee van Nederland

Het beste idee van Nederland Het beste idee van Nederland H O&O-Manon Vos-Vlamings (opleiding Human Technology) O&O-KEUZE COLLEGE PROJECT Industrieel product ontwerpen INFORMATIE VOOR DE LEERLINGEN Dit jaar najaar start op t.v. het

Nadere informatie

Het etiket van de toekomst

Het etiket van de toekomst Vragen over de opdracht Stel ze dan eerst aan je docent. Als hij/zij jullie Vragen over de Eureka!Day Mail deze naar: info@eurekacup.nl START OPDRACHTGEVER OPDRACHT AANPAK BEOORDELING MEER... OPDRACHTGEVER

Nadere informatie

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014 LERAREN HANDBOEK 1e Editie, 2014 1. Je eerste Workshop Om te beginnen In dit Leraren Handboek vind je een paar tips en tricks die je kunnen helpen bij het voorbereiden van je workshop. Als je nog nooit

Nadere informatie

Zorg dat je een onderwerp kiest, waarvan je echt meer wilt weten. Dat is interessanter, leuker en makkelijker om mee bezig te zijn.

Zorg dat je een onderwerp kiest, waarvan je echt meer wilt weten. Dat is interessanter, leuker en makkelijker om mee bezig te zijn. Werkstukwijzer Deze werkstukwijzer helpt je om een werkstuk in elkaar te zetten. Je vult eerst een formulier in. Op dit formulier komt te staan waar je werkstuk over gaat en hoe je het aanpakt. Met behulp

Nadere informatie

maandag 9.30-12.30 dinsdag 9.30-12.30, 11.00-14.00, 19.30-22.30 woensdag 19.30-22.30 donderdag 9.30-12.30

maandag 9.30-12.30 dinsdag 9.30-12.30, 11.00-14.00, 19.30-22.30 woensdag 19.30-22.30 donderdag 9.30-12.30 Workshops! Meer creativiteit in je werk Interactieve bijeenkomsten vormgeven Ideeën voor promotie van jouw onderneming Nieuwe producten voor jouw bedrijf Creatieve werkvormen (serie van 4 workshops) Wegens

Nadere informatie

De lol van wetenschap en technologie ontdekken,

De lol van wetenschap en technologie ontdekken, FIRST LEGO League Informatie voor jongeren en coaches De lol van wetenschap en technologie ontdekken, samen met leeftijdsgenoten uitdagende problemen oplossen, je kennis vergroten en vooral heel veel spanning,

Nadere informatie

Midweek naar een stad

Midweek naar een stad Auteur Marjolein Schuiling Laatst gewijzigd 09 April 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/72001 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

De FIRST LEGO League (FLL ) is sinds 1986 een welbekend mondiaal spektakel. Ruim 200.000 jongeren

De FIRST LEGO League (FLL ) is sinds 1986 een welbekend mondiaal spektakel. Ruim 200.000 jongeren INFORMATIEBROCHURE De FIRST LEGO League (FLL ) is sinds 1986 een welbekend mondiaal spektakel. Ruim 200.000 jongeren van 9 tot en met 15 jaar uit 62 landen worden tijdens dit evenement geïnspireerd de

Nadere informatie

Teken een architect. Lees het volgende verhaal:

Teken een architect. Lees het volgende verhaal: Teken een architect Lees het volgende verhaal: Een architect heeft een hele dag nagedacht over een nieuwe brug die gebouwd moet worden. Via de brug moet het verkeer, ook zware vrachtwagens, over een brede

Nadere informatie

Spreekbeurt, en werkstuk

Spreekbeurt, en werkstuk Spreekbeurt, krantenkring en werkstuk Dit boekje is van: Datum spreekbeurt Datum krantenkring Inleverdatum werkstukken Werkstuk 1: 11 november 2015 Werkstuk 2: 6 april 2016 Bewaar dit goed! Hoe bereid

Nadere informatie

Persoonlijk opleiding plan

Persoonlijk opleiding plan Persoonlijk opleiding plan Een opdrachtgever adviseren Hem vertellen wat jou de beste optie lijkt. Het klopt dat ik deze competenties zo had ingevuld. Ik heb hiermee ervaring doordat ik vaak op forums

Nadere informatie

Lesbrief: Mediawijs Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst

Lesbrief: Mediawijs Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Lesbrief: Mediawijs Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Dat mensen gebruik maken van media is niet nieuw. Er zijn

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de

Nadere informatie

Sectorwerkstuk 2010-2011

Sectorwerkstuk 2010-2011 Sectorwerkstuk 2010-2011 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------

Nadere informatie

Een uitvinding hoeft niet alleen je eigen leven een stukje makkelijker te maken, denk ook aan de wereldproblemen

Een uitvinding hoeft niet alleen je eigen leven een stukje makkelijker te maken, denk ook aan de wereldproblemen Wat is jouw uitvinders naam? INTRODUCTIE Als je dit boekje in handen hebt, ben je waarschijnlijk iemand die al een uitvinding heeft bedacht en daarmee de wereld gaat veranderen voor jezelf en anderen,

Nadere informatie

Digitaal printen binnen Grafimedia VMBO. Opdracht

Digitaal printen binnen Grafimedia VMBO. Opdracht Digitaal printen binnen Grafimedia VMBO Opdracht Opdrachtkaart DR-06-14-01 Voorkennis: Je kunt: Een eenvoudige PDF-opdracht uitvoeren Een PDF-printopdracht naar de digitale printer sturen Het juiste formaat

Nadere informatie

Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële

Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële uitingen. Als startend ondernemer is alles nieuw. De boekhouding,

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

1. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Bekijk je plaatje goed. 3. Zoek samen nog vier klasgenoten met een ander plaatje.

1. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Bekijk je plaatje goed. 3. Zoek samen nog vier klasgenoten met een ander plaatje. Opdracht 1 Ongeveer 150 jaar geleden stonden er veel steenfabrieken langs de IJssel. De stenen werden van klei gemaakt. Dat kon je langs de IJssel vinden. Als de rivier overstroomde, bleef er een laagje

Nadere informatie

S C I E N C E C E N T E R

S C I E N C E C E N T E R WELKOM! Een bezoeker die een science center binnenkomt, moet gelijk in de stemming komen om van alles te ontdekken. Dat kan doordat er iets verrassends gebeurt. Daar gaan jullie op een heel speciale manier

Nadere informatie

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument

Nadere informatie

Waar een wil is, is een Weg!

Waar een wil is, is een Weg! 5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht

Nadere informatie

De wereld van civiele techniek... jouw wereld?

De wereld van civiele techniek... jouw wereld? rijkswaterstaat zoektdesigners diegraagdeboot afhouden De wereld van civiele techniek... jouw wereld? Wij dagen je uit! Heb je wel eens gehoord dat de helft van Nederland onder water zou staan als er geen

Nadere informatie

De wereld van civiele techniek... jouw wereld?

De wereld van civiele techniek... jouw wereld? rijkswaterstaat zoektdesigners diegraagdeboot afhouden De wereld van civiele techniek... jouw wereld? 2 Wij dagen je uit! Heb je wel eens gehoord dat de helft van Nederland onder water zou staan als er

Nadere informatie

Handboek Maatschappelijke stage Handen uit de mouwen voor ZOA

Handboek Maatschappelijke stage Handen uit de mouwen voor ZOA Handboek Maatschappelijke stage Handen uit de mouwen voor ZOA Dit document helpt je om een actie voor ZOA op te zetten. Je kan met een maatschappelijke stage voor ZOA 15 tot 30 uur maken. Wat vind je in

Nadere informatie

Welkom bij Sociaal Succesvol Ondernemen. Week 2: je bedrijf op orde Les 2: een goed businessmodel

Welkom bij Sociaal Succesvol Ondernemen. Week 2: je bedrijf op orde Les 2: een goed businessmodel Welkom bij Sociaal Succesvol Ondernemen Week 2: je bedrijf op orde Les 2: een goed businessmodel Pen en papier? Wat is een businessmodel? Jouw businessmodel is de manier waarop jij in business bent Twee

Nadere informatie

DE NATIONALE WETENSCHAPSAGENDA VOOR SCHOLIEREN - DEEL 1 HAVO

DE NATIONALE WETENSCHAPSAGENDA VOOR SCHOLIEREN - DEEL 1 HAVO DEEL 1 DE NATIONALE WETENSCHAPSAGENDA VOOR SCHOLIEREN - DEEL 1 In Nederland wordt veel wetenschappelijk onderzoek gedaan. Maar wie bepaalt wat er onderzocht wordt? In het voorjaar van 2015 hebben Nederlanders

Nadere informatie

S C I E N C E C E N T E R

S C I E N C E C E N T E R HOE KUN JE JEZELF EEN NIEUW GEZICHT GEVEN? Jullie gaan een exhibit ontwerpen waarbij jullie de bezoekers kennis laten maken met de eigenschappen van spiegels. Met de exhibit kunnen de bezoekers een nieuw

Nadere informatie

Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf!

Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf! Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf! Het gaat erom dat je laat merken dat jij zélf verantwoordelijk bent voor het leren: jij kiest de opdrachten, workshops en klussen zélf,

Nadere informatie

Energiek water Leerjaar 2, schooljaar

Energiek water Leerjaar 2, schooljaar Energiek water Leerjaar 2, schooljaar 2017-2018 Rivier buiten haar oevers Maaslandkering 1. De opdrachtgever Nederland heeft veel grote rivieren en een groot deel van ons land ligt onder de zeespiegel.

Nadere informatie

Hand-out Methodiek Lookalike

Hand-out Methodiek Lookalike Hand-out Methodiek Lookalike Methodiek Lookalike www.lookalike-traject.nl Amsterdam 2011 INHOUDSOPGAVE INTRODUCTIE LOOKALIKE... 3 FILOSOFIE EN WERKWIJZE... 3 INTRODUCTIE VOOR HET ONDERWIJS... 3 KUNSTZINNEGE

Nadere informatie

Technasium. Stap in de moderne wereld van bèta en techniek Denken en doen Uitdagende opdrachten voor leerlingen havo en vwo

Technasium. Stap in de moderne wereld van bèta en techniek Denken en doen Uitdagende opdrachten voor leerlingen havo en vwo Technasium 1 INHOUDSOPGAVE Voorwoord 3 1 Wat is het Technasium? 4 2 Voor wie is het Technasium? 5 3 Hoe werk je op het Technasium? 6 4 Wat kun je er mee? 6 5 Meer weten? 7 Het Dr. Nassau College is genoemd

Nadere informatie

TC Webdesign [9 TIPS VOOR DOMEINNAMEN ] 9 tips voor het kiezen en gebruiken van domeinnamen

TC Webdesign [9 TIPS VOOR DOMEINNAMEN ] 9 tips voor het kiezen en gebruiken van domeinnamen 2014 TC Webdesign [9 TIPS VOOR DOMEINNAMEN ] 9 tips voor het kiezen en gebruiken van domeinnamen Wat is een domeinnaam? Zonder een webadres heb je geen website. Als mensen naar je website toe willen dan

Nadere informatie

ALGEMENE INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT

ALGEMENE INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT ALGEMENE INFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT Je kunt als alternatief kalligraferen met wasknijpers (laat deze eerst even inweken, dan pakken ze de inkt beter), brede viltstiften of tweelingpotloden. Dit zijn

Nadere informatie

Workshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?

Workshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent? Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt

Nadere informatie

Sectorwerkstuk 2012-2013

Sectorwerkstuk 2012-2013 Sectorwerkstuk 2012-2013 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------

Nadere informatie

DOCENTENDAG EUREKA!CUP

DOCENTENDAG EUREKA!CUP DOCENTENDAG EUREKA!CUP 2016-2017 IN DEZE PRESENTATIE: Pre-U Opdrachten Eureka!Cup 2016-2017 Opdrachtomschrijving Eindproduct Eisen en beoordelingscriteria Aandachtspunten en korte vragenronde Algemene

Nadere informatie

Designopdracht Groenten pimpen

Designopdracht Groenten pimpen Designopdracht Groenten pimpen Opdracht Groenteboer Gert Stoofpeer maakt zich zorgen! Kinderen (vooral kleuters) eten te weinig groenten. Kinderen vinden groenten vaak niet lekker en niet leuk. Gert wil

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een

Nadere informatie

BE HAPPY. 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma

BE HAPPY. 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma BE HAPPY 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma Alle rechten voorbehouden. Geen deel van dit boek mag worden gereproduceerd op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Nadere informatie

We wensen jullie veel succes en een leuke en leerzame Eureka Cup!

We wensen jullie veel succes en een leuke en leerzame Eureka Cup! Space exploration gaat over ruimtevaart. Nergens is techniek zo belangrijk als in de ruimtevaart. De allernieuwste technieken worden gebruikt in spaceshuttles en marslandertjes. Nieuwe materialen worden

Nadere informatie

MODULE #6 DREAMBOARD PROCES

MODULE #6 DREAMBOARD PROCES MODULE #6 DREAMBOARD PROCES Welkom bij het 90 dagen mindset coachings programma. Dit programma heeft de potentie om jouw leven compleet te veranderen de komende 90 dagen. Daarin is het belangrijk dat je

Nadere informatie

Hoe bereid ik een spreekbeurt voor?

Hoe bereid ik een spreekbeurt voor? Hoe bereid ik een spreekbeurt voor? Het maken van een spreekbeurt is eigenlijk niets anders dan het schrijven van een informatieve tekst (weettekst). Het is daarom handig om net zo te werk te gaan als

Nadere informatie

Minidisco Thema: Wat is er?

Minidisco Thema: Wat is er? Thema: Wat is er? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding De dwergen willen mee met de tijd. Feesten rond een vuur met een gitaar is niet meer interessant. Lichtslangen,

Nadere informatie

Tweede wereldoorlog:

Tweede wereldoorlog: geschiedenis Tweede wereldoorlog: Een bekende Omschrijving van de opdracht: Wat doe je als leerkracht? Introductie Thema: Tweede Wereldoorlog: een bekende Introduceren thema Tweede Wereldoorlog: een bekende

Nadere informatie

Presentaties: presenteer jezelf met PowerPoint

Presentaties: presenteer jezelf met PowerPoint Werkblad 13C Presentaties: presenteer jezelf met PowerPoint Leerjaar 1 Presentaties maken Presentaties algemeen Stappenplan: wat gaan we deze week doen? Praten over presentaties en presenteren Een PowerPoint-presentatie

Nadere informatie

Lesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk

Lesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk Lesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding In de lesbrieven van het thema Aan het werk hebben jullie

Nadere informatie

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen! 1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk

Nadere informatie

2.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot.

2.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot. Fase.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot. 1 1 Lees onderstaande tekst. Daarna ga je zelf een soortgelijke tekst schrijven.

Nadere informatie

DOCENT. Thema: natuur BOMEN BIJ MIJN SCHOOL. groep 3 en 4. Stadshagen

DOCENT. Thema: natuur BOMEN BIJ MIJN SCHOOL. groep 3 en 4. Stadshagen In groep 1 en 2 hebben de leerlingen binnen dit thema geleerd dat er in de natuur verschillende kleuren, vormen en texturen te vinden zijn. De leerlingen in groep 3 en 4 richten zich in dit thema op bomen.

Nadere informatie

Leidraad om een onderzoek te maken dat aan alle voorwaarden van de FLL voldoet.

Leidraad om een onderzoek te maken dat aan alle voorwaarden van de FLL voldoet. Leidraad om een onderzoek te maken dat aan alle voorwaarden van de FLL voldoet. Verwonderen.. Werkvorm Welk plaatje voelt warmer of kouder aan? Noteer dit Controleer met infrarood thermometer Wat gaat

Nadere informatie

Sensoren en maatschappij

Sensoren en maatschappij PROJECT Sensoren en maatschappij Informatie voor de leerlingen Inhoud 1 De opdracht 2 Het beroep 3 De organisatie 4 Begeleiding 5 Beoordeling en evaluatie [1] PROJECT Sensoren en maatschappij [Technasium]

Nadere informatie

*Ook met het programma Paint van Windows kunnen foto s bewerkt worden

*Ook met het programma Paint van Windows kunnen foto s bewerkt worden Lesbrief Online pesten Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 55 minuten Voorbereiding: op http://mediawijsheid.nl/onlinepesten staan allerlei filmpjes, informatie en artikelen over online pesten, bruikbaar

Nadere informatie

Werken als productvormgever

Werken als productvormgever 08764 product Design 05-03-2009 08:23 Pagina 1 werkproces 1 1 2 3 4 5 6 Werken als productvormgever Product Design Wat laat je zien? Je brengt creatieve ideeën en technische mogelijkheden bij elkaar Je

Nadere informatie

Nederlands in Uitvoering

Nederlands in Uitvoering Nederlands in Uitvoering Leerjaar 1 Toekomst Een interview houden Algemene modulegegevens Leerjaar: 1 Taaltaak: Een interview houden Thema: Toekomst Leerstijlvariant: BEKIJK - DENK - DOE - ERVAAR Beschrijving

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

Les 1 Probleem verkennen, ideeën verzinnen en kiezen

Les 1 Probleem verkennen, ideeën verzinnen en kiezen en Casus Tafels leren in samenwerking met OBS Het Galjoen, Den Hoorn Wetenschapsknooppunt Zuid-Holland TU Delft en ontwerpbureau Meeple In deze casus ontwerpen leerlingen een leuke manier om tafels te

Nadere informatie

Bij u schuil ik, u bent mijn schild,

Bij u schuil ik, u bent mijn schild, Bij u schuil ik, u bent mijn schild, in uw woord stel ik mijn hoop. Psalm 119:114 inleiding Laten we eerlijk zijn: het is niet zo eenvoudig om regelmatig uit de Bijbel te lezen en te bidden. Onze volle

Nadere informatie

http://www.kidzlab.nl/index2.php?option=com_content&task=vi...

http://www.kidzlab.nl/index2.php?option=com_content&task=vi... Veelvlakken De perfecte vorm Plato was een grote denker in de tijd van de Oude Grieken. Hij was een van de eerste die de regelmatige veelvlakken heel bijzonder vond. Hij hield ervan omdat ze zulke mooie,

Nadere informatie

5 stappen DESIGN SPRINT 5 STAPPEN. Design Sprint. Maak betere producten, sneller!

5 stappen DESIGN SPRINT 5 STAPPEN. Design Sprint. Maak betere producten, sneller! 5 stappen DESIGN SPRINT 5 STAPPEN Design Sprint Maak betere producten, sneller! Maak het verschil Hey! In dit e-boek zul je gaan ontdekken wat in mijn optiek de meest effectieve design werkwijze is van

Nadere informatie

kunstbv beeldende vorming Afsluiting kunstbv 5 Havo / 6VWO afsluiting Naam:... Klas...

kunstbv beeldende vorming Afsluiting kunstbv 5 Havo / 6VWO afsluiting Naam:... Klas... Naam:... Klas... Afsluiting 5 Havo / 6VWO In periode 2, 3 en 4 gaan jullie werken aan een eigen thema om het vak af te sluiten. De volgende onderdelen zullen aan bod komen: - eigen werk rond thema + logboek

Nadere informatie

Voor een groep. Korte Workshop Time-management. Slim Werken + Creatief Werken

Voor een groep. Korte Workshop Time-management. Slim Werken + Creatief Werken Voor een groep Korte Workshop Time-management Slim Werken + Creatief Werken edere dag een SlimWerken.COM Julianapark 48-5 5046 GB Tilburg T 013-5770495 M 06-27326562 E contact@slimwerken.com W www.slimwerken.com

Nadere informatie

Leerstijlentest van David Kolb Davy Jacobs, GDD1B

Leerstijlentest van David Kolb Davy Jacobs, GDD1B Leerstijlentest van David Kolb Davy Jacobs, GDD1B Inleiding Mensen, studenten dus ook, verschillen nogal in de wijze waarop ze leren. Als je dat weet, begrijp je beter waarom een student iets aanpakt,

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Uitnodigingen en promotie

Uitnodigingen en promotie Oriëntatie Wat ga je doen? Het is bijna zover, nog even en dan denderen de zeepkisten over het parcours. Wie wint er? Wie komt er heelhuids over de finish? Voor het zover is moeten er nog een aantal dingen

Nadere informatie