De Eurobarometer van het Europees Parlement (EB/EP 79.5)

Transcriptie

1 Directoraat-generaal Communicatie AFDELING ANALYSE VAN DE PUBLIEKE OPINIE De Eurobarometer van het Europees Parlement (EB/EP 79.5) SOCIAALDEMOGRAFISCHE FOCUS Deel economie en maatschappij Brussel, oktober 2013 Onderzoeksgebied: Bevolking: Methode: Veldwerk: EU-27/EU Europeanen van 15 jaar en ouder Persoonlijke interviews (CAPI) 7 tot 23 juni 2013, interviews uitgevoerd door TNS opinion A. DE ROL VAN DE EURO... 7 B. WELKE EUROZONE IN 2025? C. BUDGET VAN DE EUROPESE UNIE D. DRIE INITIATIEVEN OM DE PRESTATIES VAN DE EUROPESE ECONOMIE TE VERBETEREN E. EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN Met het oog op de toetreding van Kroatië op 1 juli 2013, 8 dagen nadat de periode voor dit onderzoek was verstreken, werden voor dit land enkele vragen lichtelijk aangepast opdat de resultaten op een efficiënte manier in het onderhavige Eurobarometer-onderzoek zouden kunnen worden opgenomen. KENNISGEVING Voor deze enquête zijn in de 28 EU lidstaten burgers persoonlijk geïnterviewd door TNS Opinion. De resultaten worden weergegeven voor de EU-28 (in het geval van nieuwe vragen) of in de vorm van tendensen voor de EU-27. Dit onderzoek van het EP wordt aangevuld met een vraag die in het kader van de door de Europese Commissie op 23 juli 2013 uitgegeven Eurobarometer Standaard 79.3 werd gepubliceerd. Afdeling Analyse van de publieke opinie Jacques Nancy EPEurobarometer@europarl.europa.eu 1

2 Leeftijd Geslacht Beroep Eurolanden/nieteurolanden INLEIDING Uit het onderzoek van de resultaten die werden uitgesplitst naar geslacht, leeftijd en beroepscategorie van de Europeanen, alsook naar landengroepen (eurolanden/nieteurolanden), blijken enkele tendensen. In het algemeen zijn er geen duidelijke verschillen tussen de geslachten, hoewel werd vastgesteld dat het idee dat de euro de negatieve gevolgen van de crisis in het algemeen heeft afgezwakt sterker leeft bij mannen dan bij vrouwen, en dat laatstgenoemden in het algemeen meer interesse tonen in maatschappelijke thema's. De verschillen tussen de leeftijdscategorieën zijn duidelijker afgetekend: jongeren (15-24 jaar) geven vaker de voorkeur aan een gecoördineerd optreden van de lidstaten tegen de crisis en willen dat de EU haar begroting besteedt aan onderwijs en opleiding. In de oudste leeftijdscategorie (55+) vinden de bevraagden het vaakst dat de begroting van de EU "te omvangrijk" is. Ook kunnen er bepaalde verschillen tussen de beroepscategorieën worden vastgesteld: kaderleden staan het positiefst tegenover de rol van de euro in de crisis, en zelfstandigen vinden dat groei de prioriteit moet krijgen in de EU-begroting. Huismannen en -vrouwen en werklozen menen het minst vaak dat de Europese Unie de meest geschikte speler is om hen in 2025 zo doeltreffend mogelijk van de positieve gevolgen van de mondialisering te laten genieten, of hen tegen negatieve gevolgen daarvan te beschermen. Er tekenen zich duidelijke verschillen af tussen de respondenten uit de eurolanden en die uit de niet-eurolanden: de eerste categorie geeft duidelijk de voorkeur aan gecoördineerde maatregelen en vindt vaker dat de hervorming van het bankwezen efficiënter zou zijn op Europees niveau; de tweede groep kiest daarentegen eerder voor individuele maatregelen en gelooft dat het efficiënter zou zijn om het bankstelsel aan de hand van nationale maatregelen te hervormen. In detail: Reacties op de crisis: een meerderheid van de respondenten is voorstander van gecoördineerde maatregelen tussen de lidstaten ter bestrijding van de crisis, behalve in de niet-eurolanden. De tewerkstelling blijft verreweg de belangrijkste prioriteit van de EU in de context van de crisis. - Alle categorieën samen genomen geven de Europeanen de voorkeur aan gecoördineerde maatregelen in plaats van aan afzonderlijke maatregelen, met name kaderleden (61%) en studenten (58%). - Er is echter een groot verschil tussen de eurolanden en de niet-eurolanden voor deze vraag: in de niet-eurolanden geven de respondenten de voorkeur aan individuele acties (49% ten opzichte van 41% die de voorkeur geeft aan gecoördineerde maatregelen); terwijl de rollen omgekeerd zijn in de eurolanden 2

3 (respectievelijk 36% en 55%). De Europese Unie is de meest geschikte speler om de crisis efficiënt te bestrijden, met name volgens studenten (27%), jarigen (25%) en inwoners van de eurolanden (23%). Hoewel in alle categorieën samen genomen de antwoorden gelijk verdeeld zijn tussen de Europese Unie en de nationale overheid, geniet laatstgenoemde de voorkeur in de niet-eurolanden (27%). - In de context van de crisis moet de EU van tewerkstelling een prioriteit maken, met name volgens werklozen (83%). De koopkracht en de overheidsschuld worden vaker genoemd in de eurolanden, terwijl huisvesting vaker genoemd wordt in niet-eurolanden. De rol van de euro: in alle categorieën overheerst het gevoel dat de euro de gevolgen van de crisis niet heeft kunnen verzachten, hoewel het gevoel dat de euro de gevolgen van de crisis heeft beperkt is gegroeid ten opzichte van september In de niet-eurolanden reageren de respondenten verdeeld op de vraag of hun land de gemeenschappelijke munt in 2025 ingevoerd zal hebben. - Mannen (41%) en kaderleden (43%) denken iets vaker dan vrouwen (35%), huismannen en -vrouwen en werklozen (34% in beide categorieën) dat de euro de gevolgen van de crisis verzacht heeft. Er is bijna geen verschil tussen de leeftijdscategorieën. - In de niet-eurolanden denkt een meerderheid van de vrouwen dat hun land de gemeenschappelijke munt ingevoerd zal hebben in 2025 (47% "ja" ten opzichte van 44% "nee"), terwijl de mannen eerder sceptisch blijven (45% "ja" ten opzichte van 48% "nee"). - Het merendeel van de personen jonger dan 40 jaar, huismannen en -vrouwen en werklozen uit de niet-eurolanden zijn ervan overtuigd dat hun land de gemeenschappelijke munt ingevoerd zal hebben in plussers, zelfstandigen en kaderleden denken daarentegen dat hun land zijn nationale munt zal behouden. De EU-begroting wordt "correct" bevonden door alle categorieën van Europeanen, met name mannen (42%), jarigen (43%), kaderleden (47%) en werknemers (49%). - Mannen (25%), Europeanen jonger dan 40 jaar (24%) en kaderleden (25%) vinden de EU-begroting vaker "niet omvangrijk genoeg" dan vrouwen (19%), 55-plussers (19%) en gepensioneerden (19%). - In de eurolanden zijn meer respondenten van mening dat de EU-begroting "niet omvangrijk genoeg" is, namelijk 25% ten opzichte van 17% in de nieteurolanden. De begrotingsprioriteiten van de Europese Unie verschillen gevoelig naargelang de categorieën. - Mannen (50%) en zelfstandigen (55%) vinden groei het belangrijkst. 3

4 - Vrouwen (52%), werkenden (52% van de jarigen), arbeiders (51%), huismannen en -vrouwen (50%) en werklozen (57%) geven de voorkeur aan sociale zaken en tewerkstelling. - Volgens jarigen (51%) en studenten (54%) moet de EU haar begroting vooral gebruiken voor onderwijs en opleiding. - Sociale zaken en tewerkstelling is de belangrijkste begrotingsprioriteit voor de respondenten uit de eurolanden (53% ten opzichte van 43% in de nieteurolanden). Deze noemen vaker dan mensen uit de niet-eurolanden onderwijs en opleiding (48% ten opzichte van 36%) en wetenschappelijk onderzoek (25% ten opzichte van 16%) als een prioriteit. - In de niet-eurolanden denken de respondenten dat de groei de belangrijkste begrotingspost van de EU zou moeten uitmaken (47%). In het geheel genomen denkt een meerderheid van de Europeanen dat de wereldwijde hervorming van het bankwezen efficiënter zou zijn op Europees niveau, hoewel de meningen verdeeld zijn wat betreft de garantie van de bankdeposito's van burgers. - Mannen, jarigen (behalve wat betreft het redden van banken in moeilijkheden) en kaderleden geloven het vaakst dat de verschillende maatregelen om het bankwezen te hervormen efficiënter zouden zijn op Europees niveau. - Vrouwen (46%), 55-plussers (48%), huismannen en -vrouwen (48%) en gepensioneerden (47%) zijn vaker van oordeel dat de garantie van bankdeposito's efficiënter zou zijn op nationaal niveau. - Er tekenen zich grote verschillen af tussen respondenten uit de eurolanden en uit de niet-eurolanden. De eerste categorie is vaker van mening dat de verschillende maatregelen efficiënter zouden zijn op Europees niveau. In de niet-eurolanden gelooft men daarentegen dat het voor drie op de vier maatregelen efficiënter zou zijn ze op nationaal niveau uit te voeren. Om de resultaten van de Europese economie te verbeteren, geloven de Europeanen dat in de eerste plaats het onderwijs en de beroepsopleidingen verbeterd moeten worden. Andere initiatieven worden in alle categorieën door ten minste een derde van de Europeanen genoemd. - Jongeren (53%) en studenten (55%) vermelden het vaakst het verbeteren van onderwijs en beroepsopleiding; dit is zo voor alle categorieën jarigen (34%) en vooral werklozen (39%) noemen iets vaker het oprichten van bedrijven vergemakkelijken. - Mannen (34%), jarigen (33%) en vooral kaderleden (41%) noemen vaker investeren in onderzoek en ontwikkeling. - In de eurolanden worden de eerste vijf initiatieven het vaakst genoemd, en met name investeringen in onderzoek en ontwikkeling (35% ten opzichte van 4

5 24%). Het omgekeerde is waar voor investeringen in vervoer; dit wordt vaker genoemd in de niet-eurolanden (18% ten opzichte van 9% in de eurolanden). Europeanen en de mondialisering in 2025: de EU werpt zich op als de geschiktste speler om ons zo efficiënt mogelijk te laten profiteren van de positieve gevolgen van de mondialisering, maar ook om ons te beschermen tegen de negatieve gevolgen daarvan (op gelijke voet met de nationale overheid). Volgens de respondenten zullen, met name, China en de Verenigde Staten de belangrijkste economische machten zijn in Mannen noemen vaker dan vrouwen de EU, maar ook alle andere spelers, zowel wat betreft het profiteren van de positieve gevolgen van de mondialisering in 2025, als het beschermen tegen de negatieve gevolgen daarvan. Dit verklaart waarom vrouwen vaker dan mannen "ik weet het niet" antwoorden, (22% ten opzichte van 14% van de mannen wat betreft het profiteren van de positieve gevolgen; 23% ten opzichte van 15% van de mannen wat betreft het beschermen tegen de negatieve gevolgen). - De Europese Unie krijgt het vaakst het vertrouwen van jarigen (53% wat betreft het profiteren van de positieve gevolgen; 52% wat betreft het beschermen tegen de negatieve gevolgen), studenten (57% en 54%) en kaderleden (55% en 56%). Laatstgenoemden kiezen vaker dan gemiddeld voor de nationale overheid; ze vinden haar de belangrijkste speler in het beschermen van de burgers tegen de negatieve gevolgen van de mondialisering (58%). - In de niet-eurolanden is de nationale overheid het geschiktst om de burgers te beschermen tegen de negatieve gevolgen van de mondialisering in 2025 (53% ten opzichte van 47% voor de EU). Het omgekeerde geldt voor de eurolanden (46% ten opzichte van 49%). 5

6 6

7 A. DE ROL VAN DE EURO 7

8 Leeftijdsgroepen DE ROL VAN DE EURO FOCUS OP LEEFTIJD 1. Resultaten Europese Unie Q35 Kunt u aangeven of u het eerder eens of eerder oneens bent met de volgende stelling: over het algemeen heeft de Euro de negatieve effecten van de huidige crisis verzacht. 8

9 DE ROL VAN DE EURO Leeftijdsgroepen 2. Nationale resultaten 9

10 Geslacht DE ROL VAN DE EURO FOCUS OP GESLACHT 1. Resultaten Europese Unie Q35 Kunt u aangeven of u het eerder eens of eerder oneens bent met de volgende stelling: over het algemeen heeft de Euro de negatieve effecten van de huidige crisis verzacht. 10

11 DE ROL VAN DE EURO Geslacht 2. Nationale resultaten 11

12 Beroepsgroepen DE ROL VAN DE EURO FOCUS OP BEROEP 1. Resultaten Europese Unie Q35 Kunt u aangeven of u het eerder eens of eerder oneens bent met de volgende stelling: over het algemeen heeft de Euro de negatieve effecten van de huidige crisis verzacht. 12

13 DE ROL VAN DE EURO Beroepsgroepen 2. Nationale resultaten 13

14 Eurozone Niet-Eurozone DE ROL VAN DE EURO FOCUS OP EUROZONE/LIDSTATEN BUITEN DE EUROZONE 1. Resultaten Europese Unie Q35 Kunt u aangeven of u het eerder eens of eerder oneens bent met de volgende stelling: over het algemeen heeft de Euro de negatieve effecten van de huidige crisis verzacht. 14

15 DE ROL VAN DE EURO Eurozone Niet-Eurozone 2. Nationale resultaten 15

16 B. WELKE EUROZONE IN 2025? Deze vraag werd enkel in de landen buiten de eurozone gesteld 16

17 Deze vraag werd enkel in de landen buiten de eurozone gesteld 17

18 Leeftijdsgroepen WELKE EUROZONE IN 2025? FOCUS OP LEEFTIJD 1. Resultaten van landen buiten de eurozone Q36 Denkt u dat tegen 2025 (ONS LAND) de euro zal hebben ingevoerd? Deze vraag werd enkel in de landen buiten de eurozone gesteld 18

19 WELKE EUROZONE IN 2025? Leeftijdsgroepen 2. Nationale resultaten Deze vraag werd enkel in de landen buiten de eurozone gesteld 19

20 Geslacht WELKE EUROZONE IN 2025? FOCUS OP GESLACHT 1. Resultaten van landen buiten de eurozone Q36 Denkt u dat tegen 2025 (ONS LAND) de euro zal hebben ingevoerd? Deze vraag werd enkel in de landen buiten de eurozone gesteld 20

21 WELKE EUROZONE IN 2025? Geslacht 2. Nationale resultaten Deze vraag werd enkel in de landen buiten de eurozone gesteld 21

22 Beroepsgroepen WELKE EUROZONE IN 2025? FOCUS OP BEROEP 1. Resultaten van landen buiten de eurozone Q36 Denkt u dat tegen 2025 (ONS LAND) de euro zal hebben ingevoerd? Deze vraag werd enkel in de landen buiten de eurozone gesteld 22

23 WELKE EUROZONE IN 2025? Beroepsgroepen 2. Nationale resultaten Deze vraag werd enkel in de landen buiten de eurozone gesteld 23

24 24

25 C. BUDGET VAN DE EUROPESE UNIE 25

26 Leeftijdsgroepen BUDGET VAN DE EUROPESE UNIE FOCUS OP LEEFTIJD 1. Resultaten Europese Unie Q41 Het totale budget van de EU vertegenwoordigt min of meer 1% van het bruto binnenlands product (BBP) van alle lidstaten, dat wil zeggen ongeveer 145 miljard euro. Zou u zeggen dat dit aandeel te hoog, ongeveer goed of te laag is? 26

27 BUDGET VAN DE EUROPESE UNIE Leeftijdsgroepen 2. Nationale resultaten 27

28 Geslacht BUDGET VAN DE EUROPESE UNIE FOCUS OP GESLACHT 1. Resultaten Europese Unie Q41 Het totale budget van de EU vertegenwoordigt min of meer 1% van het bruto binnenlands product (BBP) van alle lidstaten, dat wil zeggen ongeveer 145 miljard euro. Zou u zeggen dat dit aandeel te hoog, ongeveer goed of te laag is? 28

29 BUDGET VAN DE EUROPESE UNIE Geslacht 2. Nationale resultaten 29

30 Beroepsgroepen BUDGET VAN DE EUROPESE UNIE FOCUS OP BEROEP 1. Resultaten Europese Unie Q41 Het totale budget van de EU vertegenwoordigt min of meer 1% van het bruto binnenlands product (BBP) van alle lidstaten, dat wil zeggen ongeveer 145 miljard euro. Zou u zeggen dat dit aandeel te hoog, ongeveer goed of te laag is? 30

31 BUDGET VAN DE EUROPESE UNIE Beroepsgroepen 2. Nationale resultaten 31

32 Eurozone Niet-Eurozone BUDGET VAN DE EUROPESE UNIE FOCUS OP EUROZONE/LIDSTATEN BUITEN DE EUROZONE 1. Resultaten Europese Unie Q41 Het totale budget van de EU vertegenwoordigt min of meer 1% van het bruto binnenlands product (BBP) van alle lidstaten, dat wil zeggen ongeveer 145 miljard euro. Zou u zeggen dat dit aandeel te hoog, ongeveer goed of te laag is? 32

33 BUDGET VAN DE EUROPESE UNIE Eurozone Niet-Eurozone 2. Nationale resultaten 33

34 34

35 D. DRIE INITIATIEVEN OM DE PRESTATIES VAN DE EUROPESE ECONOMIE TE VERBETEREN 35

36 Leeftijdsgroepen DRIE INITIATIEVEN OM DE PRESTATIES VAN DE EUROPESE ECONOMIE TE VERBETEREN FOCUS OP LEEFTIJD 1. Resultaten Europese Unie Q43 Welke drie initiatieven zouden de prestaties van de Europese economie het meest kunnen verbeteren? (MAX. 3 ANTWOORDEN) 36

37 DRIE INITIATIEVEN OM DE PRESTATIES VAN DE EUROPESE ECONOMIE TE VERBETEREN Leeftijdsgroepen 2. Nationale resultaten 37

38 Geslacht DRIE INITIATIEVEN OM DE PRESTATIES VAN DE EUROPESE ECONOMIE TE VERBETEREN 1. Resultaten Europese Unie FOCUS OP GESLACHT Q43 Welke drie initiatieven zouden de prestaties van de Europese economie het meest kunnen verbeteren? (MAX. 3 ANTWOORDEN) 38

39 DRIE INITIATIEVEN OM DE PRESTATIES VAN DE EUROPESE ECONOMIE TE VERBETEREN Geslacht 2. Nationale resultaten 39

40 Beroepsgroepen DRIE INITIATIEVEN OM DE PRESTATIES VAN DE EUROPESE ECONOMIE TE VERBETEREN 1. Resultaten Europese Unie FOCUS OP BEROEP Q43 Welke drie initiatieven zouden de prestaties van de Europese economie het meest kunnen verbeteren? (MAX. 3 ANTWOORDEN) 40

41 DRIE INITIATIEVEN OM DE PRESTATIES VAN DE EUROPESE ECONOMIE TE VERBETEREN Beroepsgroepen 2. Nationale resultaten 41

42 Eurozone Niet-Eurozone DRIE INITIATIEVEN OM DE PRESTATIES VAN DE EUROPESE ECONOMIE TE VERBETEREN FOCUS OP EUROZONE/LIDSTATEN BUITEN DE EUROZONE 1. Resultaten Europese Unie Q43 Welke drie initiatieven zouden de prestaties van de Europese economie het meest kunnen verbeteren? (MAX. 3 ANTWOORDEN) 42

43 DRIE INITIATIEVEN OM DE PRESTATIES VAN DE EUROPESE ECONOMIE TE VERBETEREN Eurozone Niet-Eurozone 2. Nationale resultaten 43

44 44

45 E. EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN Best geplaatste personen om u mee te laten profiteren van de positieve effecten van globalisatie 45

46 Leeftijdsgroepen EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN 2025 FOCUS OP LEEFTIJD 1. Resultaten Europese Unie Q37T Naar uw mening, welke van de volgende personen of organisaties zullen in 2025 u in staat stellen om het meest effectief te profiteren van de positieve effecten van globalisatie? In de eerste plaats? En in de tweede plaats? (maximaal twee antwoorden mogelijk) 46

47 EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN 2025 Leeftijdsgroepen 2. Nationale resultaten 47

48 Geslacht EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN 2025 FOCUS OP GESLACHT 1. Resultaten Europese Unie Q37T Naar uw mening, welke van de volgende personen of organisaties zullen in 2025 u in staat stellen om het meest effectief te profiteren van de positieve effecten van globalisatie? In de eerste plaats? En in de tweede plaats? (maximaal twee antwoorden mogelijk) 48

49 EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN 2025 Geslacht 2. Nationale resultaten 49

50 Beroepsgroepen EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN 2025 FOCUS OP BEROEP 1. Resultaten Europese Unie Q37T Naar uw mening, welke van de volgende personen of organisaties zullen in 2025 u in staat stellen om het meest effectief te profiteren van de positieve effecten van globalisatie? In de eerste plaats? En in de tweede plaats? (maximaal twee antwoorden mogelijk) 50

51 EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN 2025 Beroepsgroepen 2. Nationale resultaten 51

52 Eurozone Niet-Eurozone EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN 2025 FOCUS OP EUROZONE/LIDSTATEN BUITEN DE EUROZONE 1. Resultaten Europese Unie Q37T Naar uw mening, welke van de volgende personen of organisaties zullen in 2025 u in staat stellen om het meest effectief te profiteren van de positieve effecten van globalisatie? In de eerste plaats? En in de tweede plaats? (maximaal twee antwoorden mogelijk) 52

53 EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN 2025 Eurozone Niet-Eurozone 2. Nationale resultaten 53

54 54

55 2. Best geplaatste personen om u te beschermen tegen de negatieve effecten van globalisatie 55

56 Leeftijdsgroepen EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN 2025 FOCUS OP LEEFTIJD 1. Resultaten Europese Unie Q38T Naar uw mening, welke van de volgende actoren zal in 2025 u in staat zijn om u het meest effectief te beschermen tegen de negatieve effecten van globalisatie? In de eerste plaats? En in de tweede plaats? (maximaal twee antwoorden mogelijk) 56

57 EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN 2025 Leeftijdsgroepen 2. Nationale resultaten 57

58 Geslacht EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN 2025 FOCUS OP GESLACHT 1. Resultaten Europese Unie Q38T Naar uw mening, welke van de volgende actoren zal in 2025 u in staat zijn om u het meest effectief te beschermen tegen de negatieve effecten van globalisatie? In de eerste plaats? En in de tweede plaats? (maximaal twee antwoorden mogelijk) 58

59 EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN 2025 Geslacht 2. Nationale resultaten 59

60 Beroepsgroepen EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN 2025 FOCUS OP BEROEP 1. Resultaten Europese Unie Q38T Naar uw mening, welke van de volgende actoren zal in 2025 u in staat zijn om u het meest effectief te beschermen tegen de negatieve effecten van globalisatie? In de eerste plaats? En in de tweede plaats? (maximaal twee antwoorden mogelijk) 60

61 EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN 2025 Beroepsgroepen 2. Nationale resultaten 61

62 Eurozone Niet-Eurozone EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN 2025 FOCUS OP EUROZONE/LIDSTATEN BUITEN DE EUROZONE 1. Resultaten Europese Unie Q38T Naar uw mening, welke van de volgende actoren zal in 2025 u in staat zijn om u het meest effectief te beschermen tegen de negatieve effecten van globalisatie? In de eerste plaats? En in de tweede plaats? (maximaal twee antwoorden mogelijk) 62

63 EUROPEANEN EN GLOBALISATIE IN 2025 Eurozone Niet-Eurozone 2. Nationale resultaten 63