JE PENSIOENOPBOUW KOST ZO N 20% VAN JE SALARIS VERDIEP JE IN JE PENSIOEN. HET IS ZÓ BELANGRIJK! PAUL KOOIJMANS Oude voorzitter

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "JE PENSIOENOPBOUW KOST ZO N 20% VAN JE SALARIS VERDIEP JE IN JE PENSIOEN. HET IS ZÓ BELANGRIJK! PAUL KOOIJMANS Oude voorzitter"

Transcriptie

1 Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2015 PAUL KOOIJMANS Oude voorzitter JE PENSIOENOPBOUW KOST ZO N 20% VAN JE SALARIS Na 10 jaar heb ik eind vorig jaar de voor zit tershamer overgedragen aan Frans Jan van Buren. Ik geniet nu van mijn pensioen en kijk met een heel goed gevoel terug op mijn periode bij het pensioenfonds. De spannendste tijd was natuur lijk de financiële crisis, rond De internatio nale aandelenmarkten stortten in en ook de rente daalde gigantisch. Beide hadden, los van de alsmaar stijgende levensverwachting, een negatief effect op de financiële positie van het pensioenfonds. Het is spannend geweest, maar in tegenstelling tot het pensioen van miljoenen andere Nederlanders hebben wij de pensioenen niet hoeven te verlagen. Dat was met name te danken aan het passieve en overwegend defensieve beleggingsbeleid dat het fonds altijd heeft gevoerd. Dat deden we dus ook al in de gloriejaren van de beurzen die direct vooraf gingen aan de crisis. Dankzij dat bedacht zame beleggingsbeleid hebben we dan ook relatief beperkte klappen gekregen toen de beurzen instortten. Wij hebben altijd goed voor ogen gehouden dat pensioen een heel waardevolle arbeidsvoorwaarde is. Wij hebben de opdracht de pensioenpremies zodanig te beheren dat de kans het grootst is dat iedereen het pensioen krijgt waar hij of zij op hoopt. Voor een goed pensioen móét het fonds de premies beleggen. Je moet dus een bepaalde mate van risico nemen. Volledige zekerheid over de hoogte van het pensioen bestaat daardoor helaas niet. Maar het fonds zorgt er wel voor dat de kans groot is dat je krijgt wat je verwacht. Het is de ambitie van het fonds dat er altijd genoeg vermogen is om de pensioenen te kunnen uitkeren en om de pensioenen te indexeren, ook voor de jongere generaties. >> FRANS JAN VAN BUREN Nieuwe voorzitter VERDIEP JE IN JE PENSIOEN. HET IS ZÓ BELANGRIJK! Ik ben weliswaar sinds dit jaar voorzitter van het pensioenfonds, maar helemaal nieuw ben ik niet. Ik heb van 2009 tot en met 2011 ook al in het bestuur gezeten. De belangrijkste reden dat ik graag voorzitter wilde worden van het pensioenfonds is dat ik pensioen altijd de meest onderschatte arbeidsvoorwaarde heb gevonden en het pensioenbewustzijn bij de deelnemers wil vergroten. Het is zó belangrijk. In zekere zin is het misschien nog wel belangrijker dan je salaris. Want of je vandaag wat meer of minder verdient, maakt voor de meesten niet veel uit in termen van levensstandaard. Echter, met pensioen ligt dat anders. Heel anders. We mogen onszelf gelukkig prijzen met een werkgever als Wolters Kluwer die voor iedereen twee / derde van de pensioenpremie inlegt. Helaas is dat geen aanleiding om achterover te leunen. Allerminst zelfs. Je zal jezelf meer en meer moeten verdiepen in je pensioen. Want ook al is de pensioenregeling bij Wolter Kluwer uiterst waardevol en kostbaar, een goed pensioen is geen vanzelfsprekendheid meer. Het pensioenlandschap in Nederland versobert in sneltreinvaart. Die versobering is deels ingegeven doordat we allemaal steeds ouder worden. Pensioen werd daardoor steeds duurder. Maar er zijn ook andere oorzaken. Zoals de overheid, die op zoek naar bezuinigingen, de pensioenen steeds beter weet te vinden. Pensioen wordt namelijk opgebouwd vanuit het bruto salaris. Je betaalt pas belasting bij uitkering van het pensioen. Daarmee loopt de overheid veel geld mis. In rap tempo worden de mogelijkheden voor fiscaalvriendelijke >> VERVOLG OP PAGINA 2 VERVOLG OP PAGINA 2 INHOUD 2. Benieuwd naar de ervaringen van uw collega s? 3. 53% heeft Op Koers bezocht 4. AOW sneller naar 67 jaar (of nog later) 4-5. Wat is er per 2015 veranderd in uw pensioenregeling? 6. Verslag van het bestuur 7. Kerngetallen uit het jaarverslag Verslag van het verantwoordingsorgaan

2 2 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2015 BENIEUWD NAAR DE ERVARINGEN VAN UW JAAP VAN DIJK (76) GING OP ZIJN 61STE MET DE VUT. ZES JAAR GELEDEN NAM HIJ PLAATS IN DE DEELNEMERSRAAD VAN HET PENSIOENFONDS, VORIG JAAR OMGEVORMD TOT HET VERANT- WOORDINGSORGAAN. WIJ BIEDEN KRITISCH TEGENWICHT AAN HET BESTUUR. IK HOUD DE PENSIOENWERELD DAAROM NU MEER IN DE GATEN DAN IK OOIT EERDER HEB GEDAAN. HET IS VERRASSEND BOEIEND EN LEUK OM ALLE ONTWIKKELINGEN TE VOLGEN. >> VERVOLG PAUL KOOIJMANS VAN PAGINA 1 Samen met de werkgever betaalt iedereen - jong en oud - elk jaar gemiddeld zo n 20% van zijn salaris aan pensioen. En toch zijn er nog veel mensen die niet de moeite nemen even te kijken hoe ze ervoor staan. Onbegrijpelijk en echt stupide. Met Op Koers bieden het pensioenfonds en de werkgever je een tool aan (die prominent op de website van het pensioenfonds staat) waarin je in een kwartier weet waar je staat. Een kwartier! Weten hoe je ervoor staat is zo waardevol. Van mij hoef je ook niet per se meer pensioen op te bouwen als je er volgens jou niet al te florissant voor staat. Het is wél belangrijk dat je het weet en dat je weet wat je kunt doen als de situatie daarom vraagt. Dat is dus niet alleen meer sparen voor later, maar kan ook zijn langer doorwerken, de hypotheek op je huis tijdig aflossen of anticiperen op een minder luxe leven na je pensioen. Gouden generatie Ik realiseer me dat ik tot de gouden generatie behoor. Wij hebben alle voordelen meegemaakt wat betreft pensioen: de eindloonregeling, de ouwelullendagen en de VUT. Toen ik op mijn 30ste bij Wolters Kluwer kwam werken, is mijn pensioen bij de oude werkgever zelfs gecorrigeerd met de eindloonregeling, de zogenoemde achterbalkon-constructie. Dat was echt een luxe! Niemand maakte zich in die tijd zorgen om zijn pensioen. Er was voldoende geld in kas, de rendementen waren goed en daardoor was en bleef de dekkingsgraad hoog. Pensioen was daarom ook helemaal geen onderwerp. Dat is nu wel anders. De politiek bemoeit zich er steeds meer mee en ook dat maakt het ontzettend ingewikkeld. Als lid van het verantwoordingsorgaan zie ik hoeveel regels het bestuur krijgt opgelegd. In mijn optiek slaat dat nu wel een beetje door. De bestuurders worden meer zetbazen die alle regeltjes uitvoeren, waardoor er steeds minder tijd overblijft om echt te besturen. Solidariteit Ik kom in het verantwoordingsorgaan niet alleen op voor de gepensioneerden, maar ook voor de belangen van de werkenden. De maatregelen die nu worden doorgevoerd treffen vooral deze werkenden enorm. Ik vind het dan ook volkomen logisch dat vanwege de lage dekkingsgraad mijn pensioen niet geïndexeerd wordt. Voor mensen met een klein pensioen is dit natuurlijk wel een ingrijpende beslissing, maar ik wil niet dat werkenden het idee hebben dat gepensioneerden de pot verteren. Naar mijn idee behartigt het bestuur van Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland de belangen van alle groepen op een evenwichtige manier. De solidariteit is daardoor goed en dat moet zo blijven. VERVOLG FRANS JAN VAN BUREN VAN PAGINA 1 >> pensioen opbouw daarom beperkt. Dat gaat de komende jaren ongetwijfeld verder. Tot slot initieert de overheid nu een Nationale Pensioendialoog met als doel om ons pensioen stelsel te vernieuwen. Een stelsel dat beter aansluit bij maatschappelijke veranderingen zoals individualisering, carrières met veel verschillende, lossere dienstverbanden (en dus pensioenregelingen) en de verschuiving van risico s in de pensioenregeling van de werkgever naar het individu. Kortom: je bent in toenemende mate zelf aan zet om te zorgen voor een goed inkomen voor later. Je zult je dus actief moeten gaan bezighouden met de vraag wat je op dit moment kunt doen om later een goed pensioeninkomen te krijgen. Voor onze rol als pensioenfonds heeft dat natuurlijk ook gevolgen. Enerzijds zullen we alle deelnemers met communicatie en tools, zoals Op Koers, handvatten moeten bieden om met deze nieuwe onzekere inkomensvoorziening op termijn om te gaan. Zodat iedereen weet waar hij aan toe is en weloverwogen actie kan ondernemen rond zijn pensioen. Anderzijds anticiperen we, samen met de werkgever, nu al op de geschetste ontwikkelingen. Wat voor type pensioenregeling past bij dit toekomstplaatje? Welke keuzes en verantwoordelijkheden moeten daarbij bij het individu liggen en hoe zou dat het best georganiseerd kunnen worden? We zullen dus rekening moeten houden met nieuwe veranderingen. We kijken daarbij ook naar de houd baarheid en wenselijkheid van ons huidige uitvoeringsmodel. Maar op dit moment is ons eigen pensioenfonds nog steeds het beste alternatief.

3 Jaarbericht juli 2015 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland 3 COLLEGA S? Inzicht in mijn pensioen Ik verwacht dat de AOW is afgeschaft tegen de tijd dat ik met pensioen ga. Als ik het leven wil blijven leven dat ik nu leef en dat wil ik graag zal ik iets extra s moeten regelen. Op dit moment studeer ik naast mijn werk en heb ik geen tijd om me in mijn pensioen te verdiepen. In de komende twee jaar zal daar verandering in komen. Ik wil graag grip krijgen op mijn pensioen en weten of ik genoeg opbouw. Vlak voor dit interview realiseerde ik me dat ik op mijn 21ste een bedrag heb laten wegzetten voor mijn pensioen. Er wordt dus wel van alles opgebouwd, maar het overzicht ontbreekt. Ik wil zeker Op Koers gaan bezoeken, want dat zal mij meer inzicht geven in mijn KYRA TAÏF (42), SENIOR PROJECTMANAGER, HEEFT HAAR PENSIOEN NOG NIET ZO OP DE RADAR. OM HEEL EERLIJK TE ZIJN: IK DENK ER WEL AAN, MAAR IK DOE ER NOG TE WEINIG MEE. VIA DE MEDIA EN VAN HET PENSIOENFONDS WEET IK DAT ER VAN ALLES IS VERANDERD RONDOM PENSIOENEN. WE BOU- WEN MINDER PENSIOEN OP EN KUNNEN PAS OP LATERE LEEFTIJD STOPPEN MET WERKEN. IN DE KOMENDE PERIODE WIL IK ME VERDIEPEN IN HOE IK ER NU EIGENLIJK VOOR STA. pensioensituatie. Het pensioenfonds is daarbij een belangrijke schakel voor vragen en ik ga dan ook een afspraak met Bea Lefeber van het pensioenbureau maken. Het pensioen bureau heeft de kennis en expertise en daar maak ik graag gebruik van. Balans Ik zie om me heen dat leeftijdsgenoten zich meer bewust worden van hun oude dag en ervoor kiezen om iets extra s opzij te zetten. Maar het is wel dubbel, want ik realiseer me ook meer dan voorheen dat het leven morgen voorbij kan zijn. Daarom wil ik in het nu leven met de juiste balans tussen mijn financiën voor nu en voor later. PENSIOEN- SPREEKUUR Indien u vragen heeft over uw pensioen kan het soms prettig zijn deze in een persoonlijk gesprek te bespreken. De collega s in Deventer kunnen hiervoor op elk gewenst moment binnenlopen bij het pensioenbureau. Voor de collega s in Alphen aan den Rijn organiseren wij regelmatig een zogenaamd pensioenspreekuur. Voor 2015 staan nog pensioenspreekuren gepland op donderdag 17 september en woensdag 2 december. U kunt u hiervoor aanmelden bij het pensioenbureau. Ongeveer een week van tevoren zult u de aankondiging van het pensioenspreekuur ook via uw mail ontvangen. U kunt natuurlijk ook terecht op onze website of bellen of mailen met het pensioenbureau ( of pensioenfonds@ wolterskluwer.com). U bent ook van harte welkom om bij ons langs te komen in Deventer (Staverenstraat 15, kamer B0.15). 53% VAN ALLE MEDEWERKERS HEEFT OP KOERS BEZOCHT! Bent u op koers? Al 53% zocht het uit! Sinds medio 2014 kunt u als werknemer via de tool Op Koers (te bereiken via de website bekijken hoe uw pensioenopbouw ervoor staat. Wat heeft u vandaag aan toekomstige pensioen- en AOW-inkomsten opgebouwd? En is dat genoeg om uw toekomstige uitgaven mee te financieren? Dat antwoord vindt u met Op Koers. In de online tool kunnen werknemers inloggen met behulp van hun pensioenregistratienummer en het toegestuurde wachtwoord. Wachtwoord kwijt? Vraag dan via de online tool een nieuwe aan. André Keur, directeur van het pensioenbureau: Ik zei laatst tegen een collega. Je stopt je kop in het zand als je niet even 15 minuten de tijd neemt voor Op Koers. En dat vind ik ook echt. Het is namelijk zó waardevol om een actueel overzicht te hebben van waar je staat met je pensioenopbouw. Je moet er straks gemiddeld meer dan 20 jaar van leven!. Meer dan de helft van uw collega s heeft inmiddels ingelogd in Op Koers. Maar veel mensen dus ook nog niet. En nog niet iedereen maakt de tool volledig af. Zonde. In Op Koers zet u namelijk uw toekomstige uitgaven (u wordt daarbij geholpen met de voorbeelduitgaven van een gemiddelde Nederlander met uw inkomen) af tegen uw (gezins)inkomen na pensioneren. Bij dat laatste wordt gebruik gemaakt van de gegevens in het Nationaal Pensioenregister, waar al uw pensioenen en uw AOW staan. Wat de tool de moeite waard maakt, is dat uw financiële toekomst vervolgens wordt geprojecteerd naar vandaag. U ziet dus meteen waar u nu staat. Is dat minder goed dan u zou willen? Dan wordt in Op Koers toegelicht wat u kunt doen. Er wordt bijvoorbeeld ook uitgerekend hoeveel u ongeveer jaarlijks extra zou moeten sparen om uit te komen op het pensioen dat u nodig verwacht te hebben. Natuurlijk, het kost even tijd. Maar plan 15 minuten in, houd uw DigiD bij de hand en loop de tool van A tot Z door. Gewoon doen!

4 4 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2015 WAT IS ER PER 2015 VERANDERD IN UW PENSIOENREGELING? Het Nederlandse pensioenstelsel verandert in hoog tempo. Wat niet iedereen weet, is dat deze veranderingen niet zijn geïnitieerd door de werkgever of door het pensioenfonds. De premie die voor uw pensioen wordt ingelegd, is bijvoorbeeld gelijk gebleven. En toch versobert het pensioen. De veranderingen rond uw pensioen komen voort uit demografische trends, ontwikkelingen op de financiële markten en vooral door het ingrijpen van de overheid. Wat is er allemaal veranderd? En wat betekenen deze veranderingen voor u? 1. Verhoging van de AOW- en pensioenrichtleeftijd Nederlanders leven steeds langer. Dat is een mooie ontwikkeling. Maar langer leven betekent ook langer genieten van een AOW- en pensioenuitkering en dat wordt steeds moeilijker te betalen. Dat is de reden dat de overheid de AOWleeftijd al in stappen heeft verhoogt naar 67 jaar in 2021 en nu plannen heeft gemaakt om dit versneld te verhogen naar 67 jaar. Overigens is nu al vastgelegd dat de AOWleeftijd na het jaar 2021 verder stijgt als blijkt dat we allemaal nog ouder worden dan nu wordt verondersteld (zie kader met schema AOW-leeftijd sneller naar 67 jaar (en mogelijk nog later!) Sinds 2013 gaat de AOW-leeftijd in stapjes omhoog richting 67 jaar. Het kabinet wil de verhoging nu nog verder versnellen en zowel de Tweede als de Eerste Kamer hebben hier mee ingestemd. De AOW-leeftijd gaat nu vanaf 2016 versneld omhoog naar 66 jaar in 2018 (was 2019) en naar 67 jaar in 2021 (was 2023). Vanaf 2022 wordt de AOW-leeftijd gekoppeld aan de levensverwachting. Als u geboren bent na 30 september1950 krijgt u te maken met de nieuwe AOW-leeftijd. Geboorteperiode Volgens huidige wet AOW-gerechtigd geboortejaren vs ingangsleeftijden AOW). In lijn met de Wet verhoging AOW- en pensioenrichtleeftijd is ook de pensioenrichtleeftijd bij Wolters Kluwer opgeschoven naar 67 jaar. Om precies te zijn 67 jaar en 1 maand. Dat wil overigens niet zeggen dat u ook pas op 67-jarige leeftijd met pensioen mag. U kunt er nog altijd voor kiezen om eerder met pensioen te gaan. Houd er wel rekening mee dat voor ieder jaar dat u eerder stopt met werken, uw pensioenuitkering zo n 6% lager uitvalt. Voor de goede orde: bij de omzetting van uw pensioen van ingangsleeftijd 65 jaar naar ingangsleeftijd 67 jaar, is uw pensioen dus ook afgerond 12% hoger geworden. Volgens nieuwe wet AOW-gerechtigd van t/m in op in op nov 1949 sep jr en 3 mnd jr en 3 mnd okt 1950 jun jr en 5 mnd jr en 6 mnd jul 1951 jul jr en 5 mnd jr en 9 mnd aug 1951 mrt jr en 7 mnd jr en 9 mnd apr 1952 mei jr en 7 mnd jr jun 1952 dec jr en 9 mnd jr jan 1953 mrt jr en 9 mnd jr en 4 mnd apr 1953 aug jr jr en 4 mnd sep 1953 dec jr jr en 8 mnd jan 1954 apr jr en 3 mnd jr en 8 mnd mei 1954 sep jr en 3 mnd jr okt 1954 dec jr en 6 mnd jr jan 1955 jun jr en 6 mnd na 2021 na 67 jr jul 1955 mrt jr en 9 mnd na 2021 na 67 jr apr 1956 dec jr na 2021 na 67 jr De omrekening heeft actuarieel neutraal plaatsgevonden. Kortweg betekent dit dat de omzetting u financieel niets gekost of opgeleverd heeft. 2. De overheid beperkt jaarlijkse opbouw van pensioen Om uw pensioen op te bouwen, wordt pensioenpremie ingelegd. Omdat pensioen een vorm van uitgesteld loon is, hoeft er geen belasting te worden betaald over de premieinleg. Pas bij de uitkering van uw pensioen betaalt u belasting. Daarmee is niet alleen sprake van uitstel van belastingbetaling, maar ook van een belastingvoordeel. Omdat u na pensioneren geen AOW-premie meer hoeft te betalen is de belastingdruk namelijk veelal lager. Om niet te veel belastinginkomsten mis te lopen, stelt de overheid maxima aan de hoeveelheid pensioen die u jaarlijks fiscaalvriendelijk mag opbouwen. Vanaf 2015 is deze zogeheten fiscale ruimte verder beperkt. Bij Wolters Kluwer bouwt u pensioen op met behulp van het fiscaal maximaal toegestane opbouwpercentage van 1,875% van uw salaris boven de franchise van Naast een beperking van het opbouwpercentage is er door de overheid nog iets veranderd. Nederlanders mogen niet langer fiscaalvriendelijk pensioen opbouwen over het salaris boven De werkgever en de werk nemer betalen een vaste pensioenpremie. Is het genoeg? Tussen sociale partners is een overeenkomst gesloten voor een periode van drie tot vijf jaar over de hoogte van de pensioenpremie. Dat is goed. Want het zorgt voor stabiliteit

5 Jaarbericht juli 2015 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland 5 rond uw pensioen. De totale premie die in deze periode wordt ingelegd voor de opbouw van uw pensioen bedraagt 24% van uw pensioengevend salaris tot een maximum van (uw bruto jaarsalaris, inclusief 8% vakantiegeld) boven de franchise van De werkgever betaalt daarvan twee derde deel, uzelf een derde. Het is de bedoeling dat u van deze premie elk jaar 1,875% aan pensioen kunt opbouwen. Voor de afgesproken periode is deze premie naar verwachting net voldoende om de beoogde opbouw van 1,875% te financieren. Maar geheel zeker is dat niet. Dat zit zo. De vraag of de jaarlijkse beoogde pensioenopbouw kan worden gefinancierd uit de premie, is zeer afhankelijk van de rentestand. Er geldt: hoe lager de rente, hoe meer premie moet worden ingelegd (zie het kader voor nadere uitleg). Het pensioenfonds rekent daarbij met een gemiddelde rente over de afgelopen 10 jaar. De rente is de afgelopen jaren voortdurend gedaald. We profiteren in dit 10-jaarsgemiddelde nu dus nog van de relatief hoge rente in eerdere jaren. Als de rente laag blijft, kan de 1,875%-opbouw vanaf 2017 al niet meer volledig worden gefinancierd met de premie van 24%. In 2015 en 2016 is de premie wel meer dan voldoende hoog. Daarom bouwt het pensioenfonds de Waarom zorgt een lage rente voor hogere pensioenpremies? Pensioen is een kwestie van de lange termijn. Iemand van 47 jaar krijgt immers pas over 20 jaar voor het eerst een pensioenuitkering. De pensioentoekenning die iemand krijgt in een bepaald jaar hoeft niet volledig te worden ingelegd. Er wordt namelijk niet ten onrechte verondersteld dat de ingelegde premie tot aan de pensioendatum aangroeit tot de benodigde inleg. Vergelijk het met een spaarrekening. Als u over 20 jaar wilt hebben en de rente bedraagt 2%, dan moet u nu 673 inleggen. Na 20 jaar 2% rente is dit bedrag dan namelijk aangegroeid tot Bij een rente van 4% gaat dat aangroeien veel sneller en volstaat een inleg van 456 om over 20 jaar gespaard te hebben. komende twee jaar een reserve op, waarmee in 2017 het tekort kan worden aangevuld. In 2018 en 2019 lukt dat waarschijnlijk grotendeels ook nog uit de opgebouwde reserve. Maar is de buffer eerder op? Dan zullen we vanaf dat moment rekening moeten houden met een wat lagere opbouw dan 1,875%. 4. De overheid stelt strengere regels op voor meer stabiliteit van de pensioenuitkeringen De overheid heeft vanaf 2015 nieuwe eisen opgesteld voor pensioenfondsen. Deze moeten ervoor zorgen dat de hoogte van onze pensioenuitkeringen stabieler wordt. Pensioenfondsen moeten bijvoorbeeld hogere buffers aanhouden. Dit om toekomstige schokken (bijvoorbeeld op de financiële markten of bij een verder stijgende levensverwachting) beter op te kunnen vangen. Het aanhouden van hogere buffers heeft tot gevolg dat pas bij hogere dekkingsgraden kan worden overgegaan op het verhogen (indexeren) van de pensioenen. Daar staat tegenover dat hogere buffers ervoor zorgen dat de pensioenuitkeringen minder snel verlaagd hoeven te worden. Moeten de pensioenuitkeringen toch worden verlaagd, dan mag deze verlaging worden uitgesmeerd over een periode van maximaal 10 jaar. Op dit moment worden de nieuwe strengere rekenregels uitgewerkt. Zodra de exacte uitwerking voor Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland bekend is, wordt dit vermeld op de website van het pensioenfonds SAMENWONEN OF UIT ELKAAR: MELDEN BIJ HET PENSIOENFONDS Ook als u ongehuwd samenwoont kan uw partner in aanmerking komen voor een partnerpensioen van het Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland als u komt te overlijden. U moet daarvoor wel aan enkele voorwaarden voldoen en bijvoorbeeld een notarieel vastgelegde samenlevingsovereenkomst hebben. De precieze voorwaarden vindt u in het pensioenreglement. Belangrijk is vooral dat u uw partner zelf moet aanmelden bij het pensioenfonds. Wat veel mensen niet weten: als u als samenwonenden uit elkaar gaat, moet u dat ook weer melden bij het pensioenfonds. Als u getrouwd bent of geregistreerd partners, hoeft dat niet (behalve als u in het buitenland woont). Nadat u uit elkaar bent gegaan heeft uw ex-partner geen recht meer op uw partnerpensioen.

6 6 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2015 VERSLAG VAN HET BESTUUR HOOG RENDEMENT BIEDT WEINIG PERSPECTIEF In 2014 is een rendement behaald van 22,8%. Dat is op het eerste gezicht een prima resultaat. De sterke daling van de rente gooide echter roet in het eten. Het rendement op obligaties was weliswaar hoog, maar door de lagere rente moest meer geld opzij gezet worden voor de financiering van de pensioenen. De dekkingsgraad steeg daardoor slechts in beperkte mate van 107,4% naar 110,9%. Toeslagverlening blijft daardoor voorlopig niet mogelijk. Dekkingsgraad Ontwikkeling dekkingsgraad Herstelplan Feitelijk Minimum Hogere buffereisen en een nieuw herstelplan Op 1 januari 2015 is de Pensioenwet gewijzigd. Het kabinet heeft met de wetswijziging een aantal spelregels voor de pensioenfondsen aangepast. Strengere regels zijn ingevoerd voor het toeslagenbeleid en het toepassen van kortingen op de pensioenen. Bovendien moeten pensioenfondsen hogere buffers aanhouden voor het opvangen van beleggingsrisico s. Dit laatste is een gevolg van de ontwikkeling van de beleggingen tijdens en na de crisis van De vereiste dekkingsgraad voor het pensioenfonds stijgt daardoor van 112,0% naar 116,4%. Dat betekent dat het reservetekort toeneemt. Het herstelplan, dat begin 2009 is opgesteld, is door de wetswijziging komen te vervallen. Daarom zal in 2015 een nieuw herstelplan worden opgesteld. In een grafiek op deze pagina wordt de ontwikkeling van de dekkingsgraad ten opzichte van het oude herstelplan weergegeven. 104 Beleggingsbeleid Het bestuur voert een beleggingsbeleid, dat past bij de risicohouding van de participanten. Deze risicohouding is in 2013 onderzocht. Uit dit onderzoek heeft het bestuur de conclusie getrokken, dat een gelijkblijvend of lager risico meer de voorkeur heeft dan een hoger risico. Het bestuur houdt rekening met deze wens door in 2015 het strategisch belang in aandelen en vastgoed met 5% te verlagen. Het pensioenfonds blijft echter voldoende investeren in risicodragende beleggingen. Zonder het nemen van risico wordt het rendement te laag. Dit rendement is nodig voor de realisatie van de geambieerde toeslagverlening. Zie voor de samenstelling van de beleggingen per eind 2014 een grafiek op deze pagina. Verwachte toeslagverlening (indexatie) Gezien de nog steeds te lage dekkingsgraad zal er de komende jaren geen of slechts in beperkte mate toeslagverlening kunnen plaatsvinden. Door de hogere buffereisen is het vooruitzicht voor toeslagverlening nog minder geworden. Indien kortingen noodzakelijk zijn, mogen deze wel worden uitgesmeerd over maximaal 10 jaar. Het pensioenfonds zal in het derde kwartaal 2015 een verplichte haalbaarheidstoets uitvoeren, op basis waarvan de participanten geïnformeerd zullen worden over de verwachte toeslagverlening voor de komende jaren. Alle pensioenfondsen moeten de haalbaarheidstoets op dezelfde wijze uitvoeren, zodat vergelijking met andere pensioenfondsen mogelijk is. De uitkomsten zullen ook op de website worden gepubliceerd. Uitvoeringskosten en kosten vermogensbeheer In het jaarverslag 2014 wordt inzicht gegeven in de kosten van de uitvoering van de pensioenregeling en van het vermogensbeheer. In de tabel op deze pagina zijn de kosten kort weergegeven. In vergelijking met andere pensioenfondsen vallen de kosten van het pensioenfonds gunstig uit. Kosten pensioenfonds Uitvoeringskosten - per participant (in ) per participant exclusief gewezen deelnemers (in ) in % van het gemiddeld belegd vermogen 0,08 0,09 Kosten vermogensbeheer (incl. transactiekosten) - in in % van het gemiddeld belegd vermogen 0,46 0,50

7 Jaarbericht juli 2015 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland 7 JAARVERSLAG 2014 Eind juni 2015 is het jaarverslag 2014 van het pensioenfonds gepubliceerd. U kunt het jaarverslag vinden op de website van het pensioenfonds ( U kunt het jaarverslag ook aanvragen: telefonisch ( ), (pensioenfonds@wolterskluwer.com) of schriftelijk: Stichting Pensioenfonds WKNL Postbus GA Deventer KERNGETALLEN UIT HET JAARVERSLAG 2014 (bedragen in miljoen) Aantal participanten - Actieve deelnemers Gewezen deelnemers Pensioengerechtigden Totaal participanten Premies en uitkeringen Premie (in %) 23,7 25,7 25,7 26,5 26,0 Ontvangen premie 7,5 9,2 9,9 11,0 11,8 Kostendekkende premie (FTK) 7,6 9,2 10,2 11,2 10,8 Pensioenuitkeringen 28,8 27,6 26,6 25,3 24,1 Toeslagverlening (in %) 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Solvabiliteit Fondsvermogen 1.024,4 854,7 860,0 764,9 720,7 Voorziening pensioenverplichtingen eigen rekening 923,7 795,8 831,4 782,1 686,8 Garantievermogen 100,7 58,9 28,6-17,1 33,9 Samenstelling beleggingen % (in %) Dekkingsgraad 110,9 107,4 103,4 97,8 104,9 Minimaal vereiste dekkingsgraad 104,0 104,2 104,2 104,2 105,0 Vereiste dekkingsgraad 112,0 113,3 113,3 112,5 114,6 Reële dekkingsgraad 84,2 76,9 70,1 63,0 72,9 Gemiddelde rente RTS (in %) 1,8 2,7 2,4 2,7 3,5 30% Rendement (in %) Gerealiseerd rendement 22,8 1,7 15,0 8,5 8,8 Benchmark 20,1 1,3 12,7 7,8 7,7 63% vastrentend vastgoed aandelen 3-jaarsgemiddelde 12,8 8,3 10,7 9,6 1,8 5-jaarsgemiddelde 11,1 9,1 5,7 3,0 2,9

8 8 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2015 VERSLAG VAN HET VERANTWOORDINGSORGAAN Een belangrijk onderwerp in 2014 was de wijziging van de Pensioenwet en een aantal andere wetten in verband met de versterking van het bestuur bij pensioenfondsen (Wet versterking bestuur pensioen fondsen). Als gevolg van de nieuwe wetgeving zijn de deelnemersraad en het verantwoordingsorgaan (oude stijl) verdwenen. Hiervoor in de plaats is een nieuw verantwoordings orgaan (VO) ingesteld. Dit bestaat uit vijf gepensioneerden, twee actieve deelnemers en een lid namens de werkgever. Na verkiezingen is het VO (nieuwe stijl) vanaf 1 juli 2014 samengesteld. De voorzitter blijft nog een termijn dezelfde, maar er kwam wel een nieuwe secretaris. Punten van aandacht bij de verkiezingen waren de verjonging bij de actieve werknemers(leden) en daarnaast dat voldoende reserveleden beschikbaar zijn en blijven. Dit is grotendeels gelukt. Het VO heeft de taken en bevoegdheden op basis van de gewijzigde Pensioenwet en de nieuwe Code Pensioenfondsen geïnven tariseerd en (verschillen) vastgelegd. Onze taken en bevoegd heden gaan duidelijk verder dan wat de wet minimaal voorschrijft. Er is een nieuwe profielschets van het VO beschikbaar op de website van het pensioenfonds (onder organisatie). Het VO heeft in 2014 structureel overleg gehad met het bestuur en het pensioenbureau, over alle lopende zaken. Het VO werd goed op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen binnen het eigen fonds en de ontwikkelingen op landelijk niveau. Er kon over alle relevante stukken worden beschikt. Voorafgaand aan de eigen VO vergaderingen werd steeds verslag gedaan van de conference calls van de voorzitter en de secretaris van het VO met de voorzitter en de secretaris van het bestuur en de directeur. Zo kreeg het VO steeds alle actuele informatie die nodig is voor directe behandeling in die eigen vergaderingen. Het VO heeft geparticipeerd in de commissies, waaronder de communicatie-, de beleggings- en de risicobeheercommissie. De deelnemers namens het VO aan deze commissies zijn in de nieuwe samenstelling van het VO opnieuw vastgesteld. Twee leden van het VO namen deel aan een interview over herijking strategische oriëntatie van het pensioenfonds. De leden en de reserveleden van het VO hebben weer een aantal bijscholingssessies gehouden in het kader van de deskundigheidsbevordering. Onderwerpen waren recente ontwikkelingen op het gebied van risicobeheer; strategische normportefeuille; het beleggingsplan en de risicorapportage. Eén lid van het VO heeft deelgenomen aan een cursus Opleiding voor Verantwoordingsorgaan. Aan de nieuwe leden van het VO werd de bestuursmap uitgelegd. In de bestuursmap zit alle informatie over het pensioenfonds, o.a. statuten, reglementen en informatie over alle commissies. Alle leden van het VO vulden de nalevingsverklaring van de gedragscode 2014 van het Nederlandse Compliance Instituut (NCI) in, evenals het overzicht van nevenfuncties. Per 1 januari 2015 werd de pensioenregeling aangepast. De pensioenregling is gewijzigd op initiatief van de sociale pensioencommissie, waarin de actieve werknemersleden van het VO zitting hebben. De uitwerking van de wijzigingen in het pensioenreglement is door de juridische commissie van het VO gecontroleerd en in orde bevonden. In de werkgroep die dat heeft voorbereid, had de voorzitter van het VO zitting. De juridische commissie van het VO heeft ook het reglement Verantwoordingsorgaan en de statuten bestudeerd en voorstellen voor wijziging gedaan. De voorstellen zullen bij een volgende wijzigingsronde worden meegenomen. Communicatie naar de achterban Pensioencommunicatie stond hoog op de agenda van het pensioenfonds. De financiële tool Op Koers voor actieve werknemers werd ingevoerd. De website geeft een stijgende lijn van (unieke) bezoekers aan. Veel inspanning werd gepleegd op het anticiperen op de invoering van de nieuwe Wet pensioencommunicatie in Het VO is positief over de inspanningen op communicatieterrein en de communicatie uitingen van het pensioenfonds. Vragen? Wilt u vragen richten aan de leden van het VO? Op de website van het pensioenfonds vindt u de relevante informatie om (een lid van) het VO te benaderen. Heeft u uw pensioenoverzicht al bekeken? Uw pensioenoverzicht is helemaal niet zo ingewikkeld als u denkt. U kunt erop terugvinden hoeveel pensioen u al heeft opgebouwd en hoeveel pensioen u bij uw pensionering zult ontvangen. In mei 2015 heeft u, als u nu in dienst bent van Wolters Kluwer, uw Uniform Pensioenoverzicht (UPO) ontvangen. Op dit overzicht vindt u onder het kopje Welk pensioen kunt u verwachten uw te bereiken pensioen en uw opgebouwd pensioen. Het staat er allemaal heel duidelijk, zodat u weet waar u straks op kunt rekenen. En als u het niet begrijpt dan beantwoorden onze medewerkers van het pensioenbureau graag uw vragen (tel ). Nationaal Pensioenregister Op de website kunt u de belangrijkste gegevens van uw UPO terugvinden, naast de voor u geldende bedragen voor de AOW en eventuele pensioenaanspraken bij vorige werkgevers. De site geeft ook een indicatie van de bruto-netto bedragen.

Geef pensioen de aandacht die het verdient. Jaarbericht Stichting Pensioenfonds

Geef pensioen de aandacht die het verdient. Jaarbericht Stichting Pensioenfonds Geef pensioen de aandacht die het verdient Jaarbericht Stichting Pensioenfonds Vijf mythes over pensioen Over pensioenen zijn meerdere mythes in omloop. Het is belangrijk om te weten hoe het wel zit. De

Nadere informatie

STIJGING LEVENSVERWACHTING MAAKT PENSIOEN DUURDER LANG ZULLEN WE LEVEN!

STIJGING LEVENSVERWACHTING MAAKT PENSIOEN DUURDER LANG ZULLEN WE LEVEN! Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland met o.a. Pensioen-APK en keuzemogelijkheden als u met pensioen gaat! STIJGING LEVENSVERWACHTING MAAKT PENSIOEN DUURDER LANG ZULLEN WE LEVEN! Vergelijk de

Nadere informatie

Je bouwt partnerpensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Voor je kinderen is er wezenpensioen.

Je bouwt partnerpensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Voor je kinderen is er wezenpensioen. Hoe is jouw pensioen geregeld? Wat krijg je in onze pensioenregeling? Ouderdomspensioen Je bouwt ouderdomspensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Je krijgt dit ouderdomspensioen

Nadere informatie

PensioenNieuws van Pensioenfonds TenCate

PensioenNieuws van Pensioenfonds TenCate PensioenNieuws van Pensioenfonds TenCate oktober 2016 Hoe verloopt 2016 tot nu toe? Om maar meteen met de deur in huis te vallen: de financiële situatie bij Pensioenfonds TenCate is niet goed. De alsmaar

Nadere informatie

POPULAIR JAARVERSLAG 2013

POPULAIR JAARVERSLAG 2013 POPULAIR JAARVERSLAG 2013 2 Het herstel van onze financiële positie blijft absolute topprioriteit. Twee gezichten Het jaar 2013, maar ook 2014 dat nog grotendeels voor ons ligt, kent twee gezichten. Enerzijds

Nadere informatie

Je bouwt partnerpensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Voor je kinderen is er wezenpensioen.

Je bouwt partnerpensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Voor je kinderen is er wezenpensioen. Hoe is jouw pensioen geregeld? Wat krijg je in onze pensioenregeling? Ouderdomspensioen Je bouwt ouderdomspensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Je krijgt dit ouderdomspensioen

Nadere informatie

15 vragen en antwoorden over de veranderingen in de pensioenregeling

15 vragen en antwoorden over de veranderingen in de pensioenregeling Er verandert wat aan je pensioen 15 vragen en antwoorden over de veranderingen in de pensioenregeling Over de pensioenleeftijd en de AOW 1. Moet ik nu blijven werken tot 67 jaar? Het pensioen dat je vanaf

Nadere informatie

Pensioen Nieuws. Wat komt er op ons af? #10 januari 14. Pensioenfonds

Pensioen Nieuws. Wat komt er op ons af? #10 januari 14. Pensioenfonds Pensioen Nieuws Een uitgave van Stichting Pensioenfonds AVEBE #10 januari 14 1 Wat komt er op ons af? Dekkingsgraad stabiel Alle pensioenen omhoog 2 Tijdelijke pensioenregeling 1 jaar verlengd 3 Anw-hiaatpensioenregeling

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Nieuwsbrief

Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Nieuwsbrief Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Nieuwsbrief NUMMER 12 > JAARGANG 8 > SEPTEMBER 2011 inhoud > De financiële situatie bij pensioenfondsen [p.1] Pensioenleeftijd 65 jaar, wat als ik eerder

Nadere informatie

Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Nieuwsbrief

Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Nieuwsbrief Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Nieuwsbrief Nummer 14 > Jaargang 10 > November 2012 inhoud > Financiële positie: dekkingsgraad blijft laag [p.1] Bestuur / Verantwoordingsorgaan [p.2] Uniform Pensioen

Nadere informatie

Strengere regels voor pensioenfondsen

Strengere regels voor pensioenfondsen Pensioenflits Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie + Verkort jaarverslag November 2015 De Pensioenflits is een uitgave van uw Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie

Nadere informatie

Hoe is jouw pensioen geregeld?

Hoe is jouw pensioen geregeld? Hoe is jouw pensioen geregeld? Beste deelnemer, Welkom bij Pensioenfonds Ernst & Young! Je bouwt vanaf je indiensttreding pensioen bij ons op. Dit doe je via je werkgever. Elke pensioenuitvoerder heeft

Nadere informatie

Pensioenfonds Robeco. Populair Jaarverslag 2014

Pensioenfonds Robeco. Populair Jaarverslag 2014 Pensioenfonds Robeco Populair Jaarverslag 2014 2014 was een bewogen jaar voor Pensioenfonds Robeco door de sterk dalende rente en de veranderende wet- en regelgeving. In het jaarverslag blikken wij als

Nadere informatie

VERANDERINGEN IN DE OUDEDAGSVOORZIENING IN NEDERLAND

VERANDERINGEN IN DE OUDEDAGSVOORZIENING IN NEDERLAND Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2013 VERANDERINGEN IN DE OUDEDAGSVOORZIENING IN NEDERLAND De oudedagsvoorziening in Nederland is gebaseerd op drie pijlers. De basisvoorziening

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Jaarbericht juli 2010 Met o.a. : Als er wat verandert en het toeslagenlabel

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Jaarbericht juli 2010 Met o.a. : Als er wat verandert en het toeslagenlabel Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2010 Met o.a. : Als er wat verandert en het toeslagenlabel 1 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2010 Kort

Nadere informatie

RBS pensioen update. Van premie tot pensioen

RBS pensioen update. Van premie tot pensioen RBS pensioen update Van premie tot pensioen Hoe is uw pensioen opgebouwd? Waarom zitten veel pensioenfondsen nu in de problemen? Hoe ziet de toekomst van pensioen in Nederland eruit? In deze RBS Pensioen

Nadere informatie

Uw pensioen bij SPOA. Deelnemersbijeenkomst 8 november 2016

Uw pensioen bij SPOA. Deelnemersbijeenkomst 8 november 2016 Uw pensioen bij SPOA Deelnemersbijeenkomst 8 november 2016 Agenda De pensioenregeling van SPOA Dekkingsgraad: Korten of niet? Premie voldoende voor pensioendoel? Uw pensioenoverzicht: wat staat er nu op?

Nadere informatie

flits+ Het is veel in het nieuws, maar ik weet niet exact hoe mijn eigen pensioen eruit ziet Ik vind dat ik het moet lezen bpfhibin.

flits+ Het is veel in het nieuws, maar ik weet niet exact hoe mijn eigen pensioen eruit ziet Ik vind dat ik het moet lezen bpfhibin. pensioen Hoe warm loop jij voor het onderwerp pensioen? Informatie over uw pensioen Minder kans op verlaging, ook minder kans op indexatie Bpf HiBiN kiest voor online en digitaal Waar houdt het bestuur

Nadere informatie

Pensioen Nieuws. Uw pensioenregeling verandert opnieuw. #12 februari 15 P4 P6. Pensioenfonds

Pensioen Nieuws. Uw pensioenregeling verandert opnieuw. #12 februari 15 P4 P6. Pensioenfonds Pensioen Nieuws Een uitgave van Stichting Pensioenfonds AVEBE www.pensioenfondsavebe.nl #12 februari 15 1 Uw pensioenregeling verandert opnieuw 3 Interview met Manager Martien Smid 4 Onze dekkingsgraad

Nadere informatie

Toelichting. Uniform Pensioenoverzicht 2015. Uitkeringsovereenkomst

Toelichting. Uniform Pensioenoverzicht 2015. Uitkeringsovereenkomst Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2015 Uitkeringsovereenkomst Actieve deelnemer Wat heeft u aan het Uniform Pensioenoverzicht? Het Uniform Pensioenoverzicht geeft inzicht in uw inkomen dat u van Hagee

Nadere informatie

Deelnemersbijeenkomsten. Grolsch Pensioenfonds

Deelnemersbijeenkomsten. Grolsch Pensioenfonds Deelnemersbijeenkomsten Grolsch Pensioenfonds 11 april 2016 Programma Welkom en Pensioen in het kort Eveline Paternotte Organisatie en kerncijfers Han Thoman 10 minuten Financiële positie en fondsbeleid

Nadere informatie

Waardeoverdracht. bij indiensttreding. Wat is waardeoverdracht? Is waardeoverdracht. verstandig? Goed om te weten. Een nieuwe baan.

Waardeoverdracht. bij indiensttreding. Wat is waardeoverdracht? Is waardeoverdracht. verstandig? Goed om te weten. Een nieuwe baan. Waardeoverdracht bij indiensttreding Meer weten? www.kpnpensioen.nl Wat is waardeoverdracht? 4 Zoek en vind 11 Een nieuwe baan 3 Is waardeoverdracht verstandig? Goed om te weten 6 Zo vraagt u aan 10 9

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl

Nadere informatie

Uw werknemers en hun pensioen in de Metaal en Techniek

Uw werknemers en hun pensioen in de Metaal en Techniek Uw werknemers en hun pensioen in de Metaal en Techniek Uw onderneming is actief in de Metaal en Techniek. Daarom is het pensioen van uw werknemers ondergebracht bij Pensioenfonds Metaal en Techniek (PMT).

Nadere informatie

Huidige systematiek oudedagsvoorzieningen

Huidige systematiek oudedagsvoorzieningen Pensioenmiddag PVGE 19 september 2018 Huidige systematiek oudedagsvoorzieningen DOOR RUUD VERBERNE 1. Vragen Systeem oudedagsvoorzieningen AGENDA 1) AOW = 1 e pijler. Is een basisvoorziening van de overheid.

Nadere informatie

onzekerheid blijft De crisis en uw pensioen; Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland

onzekerheid blijft De crisis en uw pensioen; Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Jaarbericht juli 2012 De crisis en uw pensioen; onzekerheid blijft Ook Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland heeft last van de financiële crisis. Onlangs

Nadere informatie

Jouw Cosun pensioen. Informatiebijeenkomsten voor deelnemers in actieve dienst mei 2014

Jouw Cosun pensioen. Informatiebijeenkomsten voor deelnemers in actieve dienst mei 2014 Jouw Cosun pensioen Informatiebijeenkomsten voor deelnemers in actieve dienst mei 2014 1 Agenda Pensioen in Nederland Onze regeling Keuzemogelijkheden Vragen 2 Pensioen in Nederland Nederlands pensioenstelsel

Nadere informatie

1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen?

1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen? 1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen? Het pensioenfonds staat er financieel niet goed voor. De twee belangrijkste oorzaken: 1. Nederlanders worden steeds ouder. Met name de laatste

Nadere informatie

OWASE Pensioenforum 26 juni 2013. 3 juli 2013 OWASE. Welkom. bij

OWASE Pensioenforum 26 juni 2013. 3 juli 2013 OWASE. Welkom. bij Welkom OWASE Pensioenforum 26 juni 2013 OWASE 3 juli 2013 bij Pensioenfonds en solidariteit: één voor allen, allen voor één! www.owase.nl PFO20130626/20130703 2 Programma Pensioenforum De bedoeling van

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Pensioenfonds Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt

Nadere informatie

Datum Briefnummer Behandeld door Doorkiesnummer 15-2-2012 20120215 N.W. Dijkhuizen 630

Datum Briefnummer Behandeld door Doorkiesnummer 15-2-2012 20120215 N.W. Dijkhuizen 630 Pensioenfonds Productschappen Bezoekadres Laan van Zuid Hoorn 165 2289 DD Rijswijk Postadres Postbus 3042 2280 GA Rijswijk Telefoon 070 4138630 Fax 070 4138650 E-mail info@pbodnl Website wwwpbodnl KvK

Nadere informatie

Via uw werkgever neemt u deel in de pensioenregeling van Q8 Pensioenfonds en bouwt u ouderdomspensioen op. Dat

Via uw werkgever neemt u deel in de pensioenregeling van Q8 Pensioenfonds en bouwt u ouderdomspensioen op. Dat WAT KRIJGT U IN UW PENSIOENREGELING? Ouderdomspensioen Gaat u met pensioen? Dan krijgt u ouderdomspensioen. Via uw werkgever neemt u deel in de pensioenregeling van Q8 Pensioenfonds en bouwt u ouderdomspensioen

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit. Oktober 2013

Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit. Oktober 2013 Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur de pensioenregeling

Nadere informatie

Het overzicht dat u nu heeft ontvangen, laat uw pensioensituatie zien zoals deze was op 31 december 2014.

Het overzicht dat u nu heeft ontvangen, laat uw pensioensituatie zien zoals deze was op 31 december 2014. Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht Hieronder vindt u een overzicht van de veelgestelde vragen rondom uw pensioenoverzicht. Heeft u na het lezen van deze veelgestelde vragen toch nog vragen?

Nadere informatie

Hoe is uw pensioen geregeld?

Hoe is uw pensioen geregeld? Hoe is uw pensioen geregeld? Wat is Pensioen 1-2-3? Pensioen 1-2-3 is een initiatief van de Pensioenfederatie en het Verbond van Verzekeraars. In drie stappen, van hoofdlijn tot in detail, wordt u wegwijs

Nadere informatie

Hoe is uw pensioen geregeld?

Hoe is uw pensioen geregeld? Hoe is uw pensioen geregeld? De Ahold Pensioenregeling 2015 Geachte heer, mevrouw, Welkom bij Ahold Pensioenfonds! Als u 21 jaar of ouder bent, bouwt u vanaf uw datum in dienst pensioen bij ons op. Dit

Nadere informatie

Update! WIJZIGINGEN PENSIOENREGELING PER 1 JANUARI 2015. bpfhibin.nl

Update! WIJZIGINGEN PENSIOENREGELING PER 1 JANUARI 2015. bpfhibin.nl Update! bpfhibin.nl stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de handel in bouwmaterialen December 2014 Kunt u uw werknemers uitleggen wat er per 1 januari 2015 is veranderd aan hun pensioen? WIJZIGINGEN

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl.

Nadere informatie

Extra informatie pensioenverlaging

Extra informatie pensioenverlaging Extra informatie pensioenverlaging Wat is de invloed van de verlaging op mijn netto pensioen? Als u nog niet met pensioen bent, kunnen we u nu niet zeggen hoe uw netto pensioen

Nadere informatie

1. Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

1. Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hartelijk welkom bij Pensioenfonds PGB! U bouwt pensioen bij ons op omdat u in de sector zeevisserij (walpersoneel) werkt. In dit Pensioen 1-2-3 leest u hoe het zit met uw pensioen. Lees in 3 stappen over

Nadere informatie

blad Ontmoet Paul op www.onsbpfschilders.nl wat vinden blijft gelijk 5 Meer inzicht in je pensioen: met UPO & de Pensioenplanner 2 Premie in 2015:

blad Ontmoet Paul op www.onsbpfschilders.nl wat vinden blijft gelijk 5 Meer inzicht in je pensioen: met UPO & de Pensioenplanner 2 Premie in 2015: Pensioen blad voor ondernemers april 2015 Meer inzicht in je pensioen: met UPO & de Pensioenplanner 2 wat vinden we van ons pensioenfonds 4 Premie in 2015: pensioenpremie blijft gelijk 5 Welk pensioenloon

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl

Nadere informatie

Presentatie met uitleg per slide

Presentatie met uitleg per slide Presentatie met uitleg per slide 1 Terug- en vooruitblik In het principe cao-akkoord van december 2012 hebben we afspraken gemaakt over de noodzaak van een nieuwe en toekomstbestendige pensioenregeling

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl.

Nadere informatie

PENSIOEN, WAT KUN JE ER MEE DOEN??

PENSIOEN, WAT KUN JE ER MEE DOEN?? PENSIOEN, WAT KUN JE ER MEE DOEN?? Agenda Algemeen UPO (uniform pensioen overzicht) Planner / Website Vragen 3 Pensioendriehoek Website Pensioenfonds Huidige situatie Stijgende levensverwachting Financiële

Nadere informatie

Uw pensioen in onzekere tijden

Uw pensioen in onzekere tijden Uw pensioen in onzekere tijden Stichting Pensioenfonds 1 Inleiding Dekkingsgraad per 31 december 2011 is 83,7%. Het pensioenfonds loopt (ver) achter op herstelplan. Voorlopig kortingsbesluit is noodzakelijk.

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl.

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl

Nadere informatie

Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht

Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht Hieronder vindt u een overzicht van de veelgestelde vragen rondom uw Uniform Pensioenoverzicht (UPO). Heeft u na het lezen van deze veelgestelde vragen toch

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl

Nadere informatie

Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht

Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht Hieronder vindt u een overzicht van de veelgestelde vragen rondom uw pensioenoverzicht. Heeft u na het lezen van deze veelgestelde vragen toch nog vragen?

Nadere informatie

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2017 Uitkeringsovereenkomst

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2017 Uitkeringsovereenkomst Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2017 Uitkeringsovereenkomst Voor wie is deze toelichting? - U bent actief deelnemer aan deze pensioenregeling; - U bent arbeidsongeschikt. Het Uniform Pensioenoverzicht

Nadere informatie

2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG

2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het jaarverslag legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen

Nadere informatie

Jaarbericht 2014. Financiële positie Pensioenfonds Forbo 3. 2014 in cijfers 5. Wijzigingen in de pensioenregeling 7

Jaarbericht 2014. Financiële positie Pensioenfonds Forbo 3. 2014 in cijfers 5. Wijzigingen in de pensioenregeling 7 Jaarbericht 2014 Financiële positie Pensioenfonds Forbo 3 2014 in cijfers 5 Wijzigingen in de pensioenregeling 7 De organisatie Pensioenfonds Forbo 8 Kerncijfers 11 2014 stond vooral in het teken van gewijzigde

Nadere informatie

Principeakkoord cao-pensioenregeling Q&A Intern

Principeakkoord cao-pensioenregeling Q&A Intern Voor publicatie op de websites van de vakorganisaties en Mijn PostNL Algemeen Is het echt nodig om de pensioenregeling aan te passen? Ja. De fiscale wetgeving voor pensioen wijzigt. Dit betreft met name

Nadere informatie

Pensioen Informatie sessie

Pensioen Informatie sessie Pensioen Informatie sessie Pensioenreglement B Oktober 2013 Voorbehoud De tekst in deze presentatie is louter ter informatie bedoeld. Er kunnen dan ook geen rechten aan worden ontleend. Bij onduidelijkheden

Nadere informatie

Pensioenen Oktober 2015

Pensioenen Oktober 2015 Pensioenen Oktober 2015 Agenda Waarom deze bijeenkomst? Waarom Pensioenfonds PGB? Pensioenregelingen 2016 Volgende stappen Vragen 2 Waarom deze bijeenkomst? Informeren over veranderingen op pensioengebied

Nadere informatie

Pensioenactualiteiten

Pensioenactualiteiten Pensioenactualiteiten Medezeggenschap Waterbedrijven, Waterschappen, Netwerkbedrijven 16-05-2013 Agenda Dekkingsgraad en financiële positie fonds Wijzigingen in 2012 Ontwikkelingen en gevolgen voor ABP

Nadere informatie

Nieuw bestuurslid Ronald van Hees over ontwikkelingen bij SBZ

Nieuw bestuurslid Ronald van Hees over ontwikkelingen bij SBZ Nieuwsbrief van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars april 2014 Nieuw bestuurslid Ronald van Hees over ontwikkelingen bij SBZ Het bestuur van SBZ telt een nieuw gezicht. Ronald van Hees,

Nadere informatie

Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht

Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht Hieronder vindt u een overzicht van de veelgestelde vragen rondom uw pensioenoverzicht. Heeft u na het lezen van deze veelgestelde vragen toch nog vragen?

Nadere informatie

De heer W.I.W. Voorbeeld Straat 12 1234 AB WOONPLAATS 1234ab49. Heerlen, April 2016. Beste heer Voorbeeld,

De heer W.I.W. Voorbeeld Straat 12 1234 AB WOONPLAATS 1234ab49. Heerlen, April 2016. Beste heer Voorbeeld, De heer W.I.W. Voorbeeld Straat 12 1234 AB WOONPLAATS 1234ab49 Heerlen, April 2016 Beste heer Voorbeeld, U bouwt pensioen op bij het Pensioenfonds Werk en (re)integratie (PWRI). Gaat u met pensioen? Dan

Nadere informatie

HALLO ALLEMAAL LIKE BPF SCHILDERS OP FACEBOOK WAT DE DEKKINGSGRAAD ONS VERTELT 2. WAT IS ER VERANDERD IN 2016? Wijzigingen pensioenregeling 4

HALLO ALLEMAAL LIKE BPF SCHILDERS OP FACEBOOK WAT DE DEKKINGSGRAAD ONS VERTELT 2. WAT IS ER VERANDERD IN 2016? Wijzigingen pensioenregeling 4 Pensioen voor pensioengerechtigdenblad maart 2016 WAT DE DEKKINGSGRAAD ONS VERTELT 2 Online klantenpanel GEZOCHT: MENSEN MET EEN MENING! 3 WAT IS ER VERANDERD IN 2016? Wijzigingen pensioenregeling 4 BELEGGEN

Nadere informatie

Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014. Stand van zaken SVG. 1 van 20

Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014. Stand van zaken SVG. 1 van 20 Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014 Stand van zaken SVG 1 van 20 Programma Pensioenfonds SVG Wat speelt er rond de pensioenen? Financiële positie SVG Kortingsmaatregel Vooruitblik 2014-2015

Nadere informatie

Via deze brief krijgt u verdere (achtergrond)informatie over de huidige situatie en wat dit voor uw pensioen betekent.

Via deze brief krijgt u verdere (achtergrond)informatie over de huidige situatie en wat dit voor uw pensioen betekent. Naam Adres Postcode + woonplaats Land ONDERWERP: SITUATIE PENSIOENFONDS ROCKWOOL EN MOGELIJKE VERLAGING VAN UW PENSIOEN BIJLAGEN: EVALUATIEMOMENTEN IN HERSTELPLAN, ONTWIKKELING DEKKINGSGRAAD, DEKKINGSGRAAD

Nadere informatie

Pensioenbijeenkomst. 22 maart 2018

Pensioenbijeenkomst. 22 maart 2018 Pensioenbijeenkomst 22 maart 2018 Programma Welkom! Het fonds - mensen en cijfers* Financiële positie en beleid* Pensioenregeling en keuzes Actualiteiten 5 minuten 15 minuten 10 minuten 5 minuten Vragen?

Nadere informatie

Stichting St. Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Presentatie over het. Uniform Pensioen Overzicht 15 mei 2013

Stichting St. Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Presentatie over het. Uniform Pensioen Overzicht 15 mei 2013 Pagina 1 Stichting St. Stichting Pensioenfonds Avery Dennison Presentatie over het Uniform Pensioen Overzicht 15 mei 2013 mei 2012 Pagina 2 1. Agenda 1. Opening 2. Wat is pensioen? 3. UPO 4. Als er iets

Nadere informatie

Pensioen aanvullende pensioenregelingen. Wat krijg je in onze aanvullende regelingen? Extra ouderdomspensioen. Laag 1.

Pensioen aanvullende pensioenregelingen. Wat krijg je in onze aanvullende regelingen? Extra ouderdomspensioen. Laag 1. Pensioen 1-2-3 aanvullende pensioenregelingen Werk je bij een werkgever die bij ons is aangesloten, dan bouw je automatisch ouderdomspensioen bij ons op in de basispensioenregeling. Daarnaast kan je werkgever

Nadere informatie

VERKORT JAARVERSLAG 2017

VERKORT JAARVERSLAG 2017 VERKORT JAARVERSLAG 2017 De belangrijkste ontwikkelingen in 2017 bij Pensioenfonds TNT Express op een rij in deze verkorte en vereenvoudigde versie van het jaarverslag. Het volledige jaarverslag vindt

Nadere informatie

Deelnemersbijeenkomst

Deelnemersbijeenkomst Deelnemersbijeenkomst Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland 2 juli 2015 1 Agenda Opening 2014 Financiën: Dekkingsgraad en financiële situatie Henk nftk Henk Herstelplan Henk Beleggingsbeleid Bert

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl

Nadere informatie

Deelnemersbijeenkomsten. Grolsch Pensioenfonds

Deelnemersbijeenkomsten. Grolsch Pensioenfonds Deelnemersbijeenkomsten Grolsch Pensioenfonds 4 en 5 maart 2015 Pensioen in het kort Wie beslist er over je pensioen? Pensioenovereenkomst Arbeidscontract CAO werkgever werknemers Uitvoeringsovereenkomst

Nadere informatie

Deelnemersbijeenkomst

Deelnemersbijeenkomst Deelnemersbijeenkomst Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland 18 november 2014 13 oktober 2010 Deelnemersbijeenkomst Agenda Opening 2013 Financiën: Dekkingsgraad en financiële situatie Henk Beleggingsbeleid

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl.

Nadere informatie

Wat krijgt u in uw pensioenregeling?

Wat krijgt u in uw pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? Welkom bij de Nationale APF. U bouwt via uw werkgever Stichting Autoriteit Financiële Markten pensioen bij ons op. In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl.

Nadere informatie

Nieuwe pensioenregeling per 1 januari 2015. Geachte heer, mevrouw,

Nieuwe pensioenregeling per 1 januari 2015. Geachte heer, mevrouw, Nieuwe pensioenregeling per 1 januari 2015 Geachte heer, mevrouw, U bouwt pensioen op bij het Pensioenfonds Thales Nederland. Per 1 januari 2015 heeft Pensioenfonds Thales een nieuwe pensioenregeling.

Nadere informatie

Deutsche Bank Nederland Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland

Deutsche Bank Nederland Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland In deze nieuwsbrief Voorwoord Wat betekenen de nieuwe pensioenmaatregelen voor u? De informatie in dit document is eigendom van en mag noch in haar geheel noch gedeeltelijk van. Page 2 of 5 Voorwoord In

Nadere informatie

Waardeoverdracht. bij indiensttreding. Wat is waardeoverdracht? Is waardeoverdracht. verstandig? Goed om te weten. Een nieuwe baan.

Waardeoverdracht. bij indiensttreding. Wat is waardeoverdracht? Is waardeoverdracht. verstandig? Goed om te weten. Een nieuwe baan. Waardeoverdracht bij indiensttreding Meer weten? www.kpnpensioen.nl Wat is waardeoverdracht? 4 Zoek en vind 11 Een nieuwe baan 3 Is waardeoverdracht verstandig? Goed om te weten 6 Zo vraagt u aan 10 9

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? Welkom bij de Nationale APF. U bouwt via uw werkgever Stichting Autoriteit Financiële Markten pensioen bij ons op. In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in

Nadere informatie

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2015. Wat heeft u aan het Uniform Pensioenoverzicht? Welke gebeurtenissen beïnvloeden uw pensioen?

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2015. Wat heeft u aan het Uniform Pensioenoverzicht? Welke gebeurtenissen beïnvloeden uw pensioen? Wat heeft u aan het Uniform Pensioenoverzicht? Het Uniform Pensioenoverzicht geeft u inzicht in wat u krijgt bij pensionering en arbeidsongeschiktheid. In dit overzicht staat ook wat uw eventuele partner

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl

Nadere informatie

POPULAIR JAARVERSLAG. Financiële situatie. Beleggingen. De organisatie. Veranderingen. Communicatie. 2014 in cijfers

POPULAIR JAARVERSLAG. Financiële situatie. Beleggingen. De organisatie. Veranderingen. Communicatie. 2014 in cijfers POPULAIR JAARVERSLAG 2014 Financiële situatie Beleggingen De organisatie Veranderingen Communicatie 2014 in cijfers 2 Pensioenfonds UWV heeft in 2014 veel aandacht besteed aan de toekomst van het pensioenfonds,

Nadere informatie

Verkort Jaarverslag 2014

Verkort Jaarverslag 2014 Verkort Jaarverslag 2014 Het bestuur: de pensioenwereld blijft in beweging Ook in 2014 stond de pensioenwereld niet stil. Het bestuur volgde alle actuele politieke en maatschappelijke ontwikkelingen op

Nadere informatie

Pensioen Laag 2

Pensioen Laag 2 Pensioen 1-2- 3 Laag 2 Pensioen 1-2- 3 bestaat uit 3 lagen. In de eerste laag leest u in het kort de belangrijkste informatie over uw pensioenregeling. In deze laag 2 vindt u meer informatie over alle

Nadere informatie

Wat krijg je in onze pensioenregeling?

Wat krijg je in onze pensioenregeling? Pensioen 1-2-3 Hoe is je pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 lees je wat je wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over je pensioen. Die vind

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl.

Nadere informatie

Pensioenfonds B&S. Pensioenkrant Pensioen fonds B&S

Pensioenfonds B&S. Pensioenkrant Pensioen fonds B&S Pensioenfonds B&S Pensioenkrant 2014 Pensioen fonds B&S I n h o u d s o p g a v e Woord vooraf... 4 1. Jaarverslag 2013 in hoofdijnen... 5 2. Dekkingsgraad 2014... 7 3.Nieuw pensioenstelsel 2015... 8

Nadere informatie

StichtingPensioenfondsNIBC

StichtingPensioenfondsNIBC StichtingPensioenfondsNIBC Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen.

Nadere informatie

Nieuwe pensioenregeling vanaf 1 januari 2015. Jan Raaijmakers Aad van der Tak Michel Stok Voorzitter Manager Pensioenfonds Extern actuarieel adviseur

Nieuwe pensioenregeling vanaf 1 januari 2015. Jan Raaijmakers Aad van der Tak Michel Stok Voorzitter Manager Pensioenfonds Extern actuarieel adviseur Nieuwe pensioenregeling vanaf 1 januari 2015 Jan Raaijmakers Aad van der Tak Michel Stok Voorzitter Manager Pensioenfonds Extern actuarieel adviseur Agenda 1. Rol klankbordgroep 2. Waarom een nieuwe pensioenregeling?

Nadere informatie

Wanneer ga jij met pensioen?

Wanneer ga jij met pensioen? Wanneer ga jij met pensioen? Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 AOW-gerechtigde leeftijd... 4 1.1 Algemeen... 4 1.2 Verhoging van 65 naar 67... 4 1.3 Verdere verhoging op basis van de levensverwachting...

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? Pensioenreglement A In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die

Nadere informatie

VERKORT JAARVERSLAG 2016

VERKORT JAARVERSLAG 2016 VERKORT JAARVERSLAG 2016 2016: wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen van 2016 bij Pensioenfonds TNT Express? U leest het in deze verkorte en vereenvoudigde versie van het jaarverslag. Het volledige

Nadere informatie

Tijden veranderen, uw pensioen verandert mee

Tijden veranderen, uw pensioen verandert mee Tijden veranderen, uw pensioen verandert mee Nieuwe pensioenregeling KPN Contact Meer weten? www.kpnpensioen.nl Nieuwe pensioenregeling voor u U werkt bij KPN. Sinds april 2014 heeft KPN een nieuwe cao.

Nadere informatie

blad Ontmoet mij op www.onsbpfschilders.nl UITNODIGING gratis uitleg over je pensioen 7 WAT VINDEN WE VAN ONS PENSIOENFONDS 4

blad Ontmoet mij op www.onsbpfschilders.nl UITNODIGING gratis uitleg over je pensioen 7 WAT VINDEN WE VAN ONS PENSIOENFONDS 4 Pensioen blad voor werknemers maart 2015 Meer inzicht in je pensioen: MET UPO & DE PENSIOENPLANNER 2 WAT VINDEN WE VAN ONS PENSIOENFONDS 4 Premie in 2015: PENSIOENPREMIE BLIJFT GELIJK 5 UITNODIGING gratis

Nadere informatie

Rabo BedrijvenPensioen. Een aandeel in elkaar

Rabo BedrijvenPensioen. Een aandeel in elkaar Rabo BedrijvenPensioen Een aandeel in elkaar Inhoud Het Rabo BedrijvenPensioen: modern en overzichtelijk Pensioen voor uw werknemers: hoe werkt het? Zorg voor uw werknemers, hun partners en hun kinderen

Nadere informatie

Een overzicht van de kerncijfers vindt u op <pagina 8 en 9> van het volledige jaarverslag.

Een overzicht van de kerncijfers vindt u op <pagina 8 en 9> van het volledige jaarverslag. 12 vragen over het jaarverslag 2013 De hoofdpunten uit het jaarverslag van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (SPV) behandelen we aan de hand van 12 vragen en antwoorden. Een volledig exemplaar

Nadere informatie

De dekkingsgraad van het Pensioenfonds is bijna elke maand anders. Dat komt vooral door de rentestand en onze beleggingsopbrengsten.

De dekkingsgraad van het Pensioenfonds is bijna elke maand anders. Dat komt vooral door de rentestand en onze beleggingsopbrengsten. Nieuwsbrief Ballast Nedam Pensioenfonds September 2013 Tijd voor een nieuwsbrief van uw Pensioenfonds. Er gebeurt veel in de Nederlandse pensioenwereld; dat kan u bijna niet zijn ontgaan. In onze vorige

Nadere informatie