Drinkwaterkwaliteit in de EU

Transcriptie

1 Drinkwaterkwaliteit in de EU Openbare raadpleging Vragenlijst Drinkwaterkwaliteit in de EU Inleiding In haar mededeling over het Europees burgerinitiatief "Right2Water, COM(2014)177 definitief, kondigde de Commissie aan van plan te zijn in heel Europa een openbare raadpleging te houden over de drinkwaterrichtlijn met het oog op een betere toegang tot drinkwater van hoge kwaliteit in de EU. Zij drong er ook bij de lidstaten op aan r te doen om de levering van schoon, veilig en gezond drinkwater voor de mens te garanderen, overeenkomstig de aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie. Via deze raadpleging wil zij te weten komen of en, zo ja, wat er volgens de burger moet worden gedaan om het aanbod van goed drinkwater te verbeteren. De resultaten van de raadpleging zullen als uitgangspunt dienen voor een besluit over een eventuele herziening van de EU-drinkwaterrichtlijn (98/83/EG). Deze vragenlijst gaat ook in op een paar andere zaken die het Europees burgerinitiatief aan de orde heeft gesteld, zoals betaalbaarheid. Die zijn nog geregeld met de huidige drinkwaterrichtlijn, daarvoor zijn andere EU- of nationale instrumenten of initiatieven noodzakelijk. De raadpleging loopt van tot en met De betrokkenen (nationale overheden, internationale organisaties, ngo's en andere belanghebbenden) wordt verzocht de vragenlijst in te vullen, maar zij kunnen daarnaast ook een standpuntnota sturen aan: ENV-DRINKING-WATER@ec.europa.eu Achtergrond Onder "drinkwater" verstaan we alle voor menselijke consumptie of huishoudelijke doeleinden bestemd water. De "drinkwaterrichtlijn" moet de gezondheid van de mens beschermen tegen de schadelijke gevolgen van verontreiniging. Zij garandeert dat het kraanwater gezond en schoon blijft. Natuurlijk mineraalwater valt echter onder de richtlijn. Gebotteld water, ook natuurlijk mineraalwater, moet voldoen aan de levensmiddelenwetgeving. De volledige tekst van de drinkwaterrichtlijn is in alle officiële EU-talen beschikbaar op: Achtergrondinformatie: Syntheseverslag over de kwaliteit van drinkwater in de EU op basis van de verslagen van de lidstaten voor de periode uit hoofde van Richtlijn 98/83/EG, COM(2014) 363 final

2 We wijzen erop dat de eerste drie vragen een algen karakter hebben, maar dat soms enige kennis van de drinkwaterrichtlijn nodig is om de overige vragen te beantwoorden. Vragen die relevant zijn voor u, mag u overslaan. U kunt de hele vragenlijst in ongeveer 15 minuten invullen. Hartelijk dank voor uw medewerking. Informatie over uzelf Mijn hoedanigheid: Ik antwoord als gewone burger of consument Ik spreek namens een belangenorganisatie of als deskundige Nadere toelichting: Sectorvertegenwoordiger: Waterbedrijven (drinkwater en afvalwater) -gouvernementele organisatie (ngo) Andere vereniging Academicus/wetenschapper Nationale drinkwaterautoriteit Andere nationale autoriteit Lokale/regionale drinkwaterautoriteit Andere lokale/regionale autoriteit Europese instelling Internationale instantie Overige (toelichten graag) In welke sector bent u actief: Drinkwatervoorziening Afvalwaterbehandeling Levensmiddelenfabrikanten en andere bedrijven die drinkwater gebruiken Overige sectoren (toelichten graag) Welke sector is dat dat?

3 Om wat voor een belanghebbendenorganisatie of deskundige gaat het dan? Indien u namens een organisatie, vereniging, autoriteit, bedrijf of instantie antwoordt, wat is dan de naam daarvan?

4 Uw land(en): AT - Oostenrijk BE - België BG - Bulgarije CY - Cyprus CZ - Tsjechië DE - Duitsland DK - Denemarken EE - Estland EL - Griekenland ES - Spanje FI - Finland FR - Frankrijk HR Kroatië HU - Hongarije IE - Ierland IT - Italië LT - Litouwen LU - Luxemburg LV - Letland MT - Malta NL - Nederland PL - Polen PT - Portugal RO Roemenië SE - Zweden SI - Slovenië SK - Slowakije UK - Verenigd Koninkrijk Ander land (toelichten graag) Om welk land gaat het dan? Woont u in een verstedelijkt gebied of op het platteland? Verstedelijkt gebied Platteland van toepassing/weet

5 u of uw huishouden tot een groot leveringsgebied voor drinkwater (r dan 5000 gebruikers) of tot een klein leveringsgebied (met minder dan 5000 gebruikers) behoort? Groot Klein van toepassing/weet rkeuzevragen Alle volgende rkeuzevragen of uitspraken zijn zo geformuleerd dat u kunt aangeven in hoeverre u het er of on bent. Lees alle vragen of uitspraken en geef uw mening. In de ste gevallen kunt u kiezen uit: " ", ", on", " on" of "weet / van toepassing". 1. De kwaliteit van uw drinkwater Deze uitspraken kunnen ons een idee geven van wat u over uw drinkwater weet. Ik ben goed geïnforrd over de kwaliteit van mijn drinkwater, / van on toepassing I Thuis gebruik ik Altijd stal Nooit of zelden / van toepassing kraanwater rechtstreeks als drinkwater gefiltreerd kraanwater als drinkwater gekookt kraanwater als drinkwater kraanwater om te koken gefiltreerd kraanwater om te koken kraanwater voor de (af)was en voor mijn persoonlijke verzorging 2. Toegang tot drinkwater

6 Aan de hand van deze uitspraken peilen we uw mening over een aantal zaken die door het Europees burgerinitiatief Right2Water ( zijn aangekaart, zoals de toegankelijkheid, betaalbaarheid en kwaliteit van het drinkwater in de EU. 2.1 Toegankelijkheid, on / van toepassing Waar ik woon, is de toegang tot gezond en schoon drinkwater goed De toegang tot gezond en schoon drinkwater is in de hele EU goed, on Waar ik woon is de aansluiting op het waterleidingnet goed De aansluiting op het waterleidingnet is in de hele EU goed Als u " " heeft aangekruist, licht uw antwoord dan toe:

7 2.2 Betaalbaarheid, on Waar ik woon, is het drinkwater (voor de consument) betaalbaar Het drinkwater (voor de consument) is in de hele EU betaalbaar, on Waar ik woon, is de prijs/kwaliteitverhouding van drinkwaterdiensten (klantenservice, continuïteit,...) goed De prijs/kwaliteitverhouding van drinkwaterdiensten (klantenservice, continuïteit,...) is in de hele EU goed Als u " " heeft aangekruist, licht uw antwoord dan toe: 2.3 Kwaliteit, on Waar ik woon, is de kwaliteit van het drinkwater goed (gezond en schoon) De kwaliteit van het drinkwater is in de hele EU goed (gezond en schoon)

8 , on Waar ik woon, maakt het drinkwater een goede indruk (qua geur, smaak, helderheid, hardheid, enz.) Het drinkwater maakt in de hele EU een goede indruk (qua geur, smaak, helderheid, hardheid, enz.) Als u " " heeft aangekruist, licht uw antwoord dan toe: 3. Risico's voor de drinkwaterkwaliteit De volgende zaken bedreigen de kwaliteit van het drinkwater:

9 , on Natuurlijke verontreiniging (zoals mineralen) Verontreiniging door de landbouw (zoals pesticiden, meststoffen en fecale verontreiniging) Verontreiniging door exploratie of exploitatie van koolwaterstoffen (zoals olie, schaliegas, enz.) Industriële verontreinigingen (zoals zware metalen, oplosmiddelen, additieven en andere gevaarlijke chemicaliën) Verontreiniging als gevolg van menselijke consumptie en gebrekkige waterzuivering (zoals ammonium, nitraten, farmaceutica, chloor, schoonmaakmiddelen en andere huishoudproducten) Verontreinigingen die afkomstig zijn van materialen die in direct contact komen met het drinkwater (door uitloging van pijpen, leidingen, fittingen, kranen enz.) De gevolgen van de klimaatverandering (zoals overstromingen, droogte, waterschaarste enz.) Andere bedreigingen of andere bronnen van verontreiniging (licht uw antwoord toe) Om welke andere bedreigingen of bronnen gaat het dan? 4. Kwaliteitsnormen van de drinkwaterrichtlijn De drinkwaterrichtlijn van 1980, die in 1998 werd herzien, bepaalt de grenswaarden voor 48 microbiologische, chemische en andere parameters. Bij de herziening van de lijst van deze parameters moet het volgende gebeuren:

10 , on Er hoeft s te veranderen ten opzichte van nu: de huidige lijst kan worden gehandhaafd en de grenswaarden zijn al in overtemming met de st recente wetenschappelijke inzichten (zoals de richtlijn voorschrijft) De lijst moet worden beperkt tot enkele belangrijke parameters die het st relevant zijn voor de gezondheid van de mens De lijst van parameters moet worden herzien en uitgebreid met nieuwe verontreinigingen die gevolgen voor de volksgezondheid kunnen hebben, voor zover de drinkwaterprijs daardoor significant stijgt De lijst van parameters moet worden herzien en uitgebreid met nieuwe verontreinigingen die gevolgen voor de volksgezondheid kunnen hebben, zelfs als de drinkwaterprijs daardoor significant stijgt Welke nieuwe parameters komen hiervoor in aanmerking?, on Fecale verontreinigingen, ziektekiemen, parasieten, virussen enz. die nog onder de richtlijn vallen Natuurlijke gifstoffen (bijv. door algen geproduceerd) In consumentenproducten gebruikte stoffen (bijv. weekmakers, persistente organische verontreinigingen) Farmaceutische stoffen zoals anticonceptiemiddelen Hormoonontregelende stoffen Andere parameters (toelichten graag)

11 Welke parameters zijn dit dan? 5. Toezicht en controle op drinkwater De drinkwaterautoriteiten moeten het drinkwater analyseren en controleren om de kwaliteit te waarborgen. De huidige drinkwaterrichtlijn bepaalt hoe vaak dit minimaal dient te gebeuren. Zij verplicht de drinkwaterautoriteiten ook om een controleprogramma op te stellen. De controle dient te gebeuren op het punt waar het water wordt afgetapt, m.a.w. tot aan de waterkraan van de consument. Momenteel wordt er in de EU gedacht aan een "risicoafhankelijke aanpak", wat wil zeggen dat er r wordt gecontroleerd waar er problemen zijn, en minder waar het nodig is. De "risicoafhankelijke aanpak" kan worden beheerd via "waterveiligheidsplannen" (zie de WHO-pagina: toezicht en de controle op het drinkwater betreft, dient het volgende te gebeuren: ). Wat het, on Er hoeft s te veranderen omdat het niveau van toezicht en controle adequaat is Toezicht en controle moeten worden verminderd omdat de kosten opwegen tegen de voordelen voor de volksgezondheid Er moet regelmatiger worden gecontroleerd, voor zover de drinkwaterprijs daardoor significant stijgt Er moet regelmatiger worden gecontroleerd, zelfs als de drinkwaterprijs daardoor significant stijgt Het toezicht moet transparanter worden en de resultaten moeten online worden gepubliceerd Andere (toelichten graag) Toelichting:

12 6. Informatie die de consument moet krijgen De huidige drinkwaterrichtlijn bepaalt dat de bevoegde instanties informatie over het drinkwater ter beschikking moeten stellen van de consument, maar laat in het midden welk soort informatie bedoeld wordt. Hieronder vindt u vijf mogelijkheden, gaande van eenvoudige tot uitgebreide informatie. Rangschik de mogelijkheden door alleen " " in te vullen bij de mogelijkheid waaraan u de voorkeur geeft:, on Voor iedereen te begrijpen informatie waaruit blijkt of het drinkwater aan de eisen voldoet (waterkwaliteit OK) Voor iedereen te begrijpen informatie waar de waterkwaliteit wordt samengevat (een etiket met kleuren, een vlag, een indexwaarde, enz.) Basiskwaliteitskenmerken (een aantal parameters zoals voor flessen-/mineraalwater) De volledige informatie van alle analyses en alle parameters waarop gecontroleerd wordt De volledige informatie van alle analyses en alle parameters waarop gecontroleerd wordt, waarbij voor elke parameter ook vermeld wordt of deze aan de wettelijke vereisten voldoet Andere (toelichten graag) Welke andere informatie zou de consument dan moeten krijgen? 7. Wijze waarop de consument moet worden geïnforrd

13 De EU-landen moeten ervoor zorgen dat de consument actuele informatie krijgt over de drinkwaterkwaliteit. Momenteel gebeurt dat overal in de EU op dezelfde wijze (zie onder r de nationale webpagina s: De volgende maatregelen moeten worden genomen om de consumenten voor te lichten:, on Er hoeft s te veranderen want de huidige voorschriften voor informatieverstrekking voldoen Er moet r actuele informatie online gepubliceerd worden Alle beschikbare informatie moet online gepubliceerd worden Er moet r gebruik worden gemaakt van nieuwe informatiekanalen (zoals sms en apps) om informatie over de drinkwaterkwaliteit te verspreiden Er moet alleen informatie over de drinkwatervoorziening worden gegeven. De gegevens moeten ook worden gekoppeld aan andere informatie en samen met ruimtelijke gegevens in kaart worden gebracht. Andere kanalen (toelichten graag) Welke kanalen zijn dat? 8. Maatregelen bij problemen Als de kwaliteitsnormen worden gehaald moeten de lidstaten volgens de huidige richtlijn corrigerende maatregelen nemen. Wat er precies moet gebeuren, hangt af van de mate waarin de betrokken parameter is overschreden en het gevaar daarvan voor de volksgezondheid. Het kan gaan om een zo snel mogelijk herstel van de kwaliteit, beperkingen aan het gebruik of het aanspreken van reserves. De EU-wetgeving zou in de volgende maatregelen moeten voorzien:

14 , on Geen aanvullende maatregelen want de huidige maatregelen voldoen De huidige herstelmaatregelen zijn te streng en overdreven Bij problemen moet de waterleiding worden afgesloten en moet er gratis drinkwater worden geleverd met behulp van flessen, houders en tankwagens Behalve herstelmaatregelen moet er ook extra preventieve actie worden ondernemen door te anticiperen op kritische trends, lang voor het mis dreigt te gaan De consument moet bij storingen verplicht via moderne communicatiemiddelen worden geïnforrd Andere maatregelen (toelichten graag) Welke maatregelen bedoelt u? 9. Ontheffingen Op grond van de huidige richtlijn mogen lidstaten voor maximaal 9 jaar ontheffingen verlenen voor individuele watervoorzieningen, mits dat geen gevaar oplevert voor de volksgezondheid. In de toekomst moeten afwijkingen op de volgende manier worden geregeld:

15 , on De huidige regeling voldoet en kan dus worden gehandhaafd Ontheffingen mogen worden toegestaan, ook als dat betekent dat er een duurder alternatief moet komen De huidige ontheffingen moeten opnieuw kunnen worden verlengd Er mogen alleen voor een beperkte duur en onder strenge voorwaarden nog nieuwe ontheffingen worden verleend Andere regeling (toelichten graag) Toelichting: 10. Overige aspecten Volgens de huidige EU-wetgeving mogen er op nationaal niveau aanvullende maatregelen worden genomen. Sommige maatregelen of aspecten kunnen echter ook in EU-verband worden geregeld. Welke aspecten of maatregelen kunnen volgens u beter op EU-niveau worden geregeld?

16 , on De regelgeving moet betrekking hebben op de totale leveringsketen en zich beperken tot de kwaliteit aan de kraan Bij de regeling voor drinkwater moet net als bij die voor de voedselproductie worden uitgegaan van een preventieve aanpak op basis van "risicobeoordeling en kritische controlepunten" (HACCP) Er moeten aanvullende bepalingen komen voor een verruimde verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van de waterleveranciers en voor markttoezicht en inspectieregelingen Er moeten geharmoniseerde regels komen voor de materialen die met drinkwater in aanraking komen (buizen, kranen, beslag, filters, kranen enz.) De kwestie van het watergebruik en -hergebruik door huishoudens en levensmiddelenindustrie moet expliciet aan de orde komen Er moeten nieuwe stimuleringsmaatregelen worden genomen om het drinkwatergebruik te beperken Er moeten andere aspecten worden geregeld (toelichten graag) Welke aspecten wilt u graag geregeld zien?

17 Mocht u verder nog iets kwijt willen, dan kan dat hieronder (max tekens).

18