DEEL 1 Probleemstelling 1

Transcriptie

1 DEEL 1 Probleemstelling 1 Hoofdstuk 1 Van Probleem naar Analyse 1.1 Notatie Types variabelen Types samenhang Sociaalwetenschappelijke probleemstellingen en hun basisformat Werkzaamheid en overgewicht: 6 de schijnbare causaliteit Regionale verschillen in bestaansonzekerheid: 7 de indirecte causaliteit Leeftijd en subjectieve bestaansonzekerheid: 8 suppressie van een samenhang Beroepsstatus en subjectieve gezondheid: 9 de interactieve structuur Politiek vertrouwen: Etnische identiteit bij minderheden: Schoolloopbanen van allochtone jongeren: Arbeidsregime in België: Attitudes van Turkse en Marokkaanse mannen in België: de latente structuur Kernbegrippen Geraadpleegde Literatuur 25 3

2 viii DEEL 2 Basis 27 Hoofdstuk 2 Meten en Meetniveaus 2.1 Wat is meten? Eigenschappen van meetschalen Ordenbaarheid Het bestaan van een meeteenheid Het bestaan van een absoluut nulpunt Meetniveaus Hiërarchie van meetniveaus Kernbegrippen Geraadpleegde Literatuur 38 Hoofdstuk 3 Frequentieverdelingen & Grafische Voorstellingen 3.1 Nominale variabelen Frequentietabel: absolute en relatieve frequenties Grafische voorstelling: histogram, cirkeldiagram Ordinale variabelen Frequentietabel: 42 absolute en relatieve cumulatieve frequenties Grafische voorstelling van ordinale variabelen Interval- en ratiovariabelen Niet in klassen gegroepeerde gegevens In klassen gegroepeerde gegevens Kernbegrippen 50 Hoofdstuk 4 Univariate Statistische Parameters 4.1 Inleiding Maatstaven voor ligging en centrale tendens Modus en modale klasse Kwantielen en mediaan Rekenkundig gemiddelde Meetkundig gemiddelde Harmonisch gemiddelde Maatstaven voor spreiding Variatiebreedte of range Kwantielafstanden Centraal moment van rang Gemiddelde absolute afwijking e Variatie en variantie

3 ix Standaardafwijking Variatiecoëfficiënt Even centrale momenten Maatstaven voor symmetrie Empirische coëfficiënt van Pearson Coëfficiënt van Yule en Kendall Oneven centrale momenten Coëfficiënt van Fisher Coëfficiënt van Pearson Maatstaven voor kurtosis Coëfficiënt van Pearson Coëfficiënt van Fisher Kernbegrippen Geraadpleegde Literatuur 72 Hoofdstuk 5 Inductieve Statistiek 5.1 De centrale limietstelling Toepassingen van de Centrale Limietstelling Test voor het populatiegemiddelde Berekenen van een betrouwbaarheidsinterval De Student s t-verdeling Hypothesetoets Berekenen van een betrouwbaarheidsinterval Kernbegrippen Geraadpleegde literatuur 86 DEEL 3 Analyse 87 Hoofdstuk 6 Samenhang en Statistische Controle 6.1 Analyse van nominale en/of ordinale variabelen Gegevens en probleemstelling Analyse van kruistabellen: doelstellingen Anatomie van een kruistabel Statistische onafhankelijkheid en samenhang Aard van de samenhang: rij- en kolompercentages Significantietoetsing bij kruistabellen: chi-kwadraat Sterkte van het verband: associatiematen Tabelsplitsing Tabelsplitsing: een voorbeeld Mogelijke uitkomsten bij tabelsplitsing Samenhang tussen variabelen van interval- en/of rationiveau

4 x Scatterplots Covariatie en covariantie Pearson product-moment correlatiecoëfficiënt Partiële correlatie Kernbegrippen Geraadpleegde Literatuur 124 Hoofdstuk 7 Bivariate Regressie 7.1 Probleemstelling en causaal diagram Gegevens en Operationalisering Grafische voorstelling Het model van bivariate regressie Doelstellingen van bivariate regressie Schatting van de regressieparameter Kleinste kwadratencriterium (Ordinary Least Squares) Eigenschappen van de OLS-schatters Interpretatie van de regressieparameters Sterkte van het verband en verklaarde variantie De correlatiecoëfficiënt De determinatiecoëfficiënt Regressie met gestandaardiseerde variabelen Significantietesten T-test en betrouwbaarheidsinterval voor en Modelvergelijkingsprocedure en F-test Kernbegrippen Geraadpleegde Literatuur 156 Hoofdstuk 8 Meervoudige Regressie 8.1 Probleemstelling en causaal diagram Gegevens en operationalisering Voorbereidende bivariate analyses Bivariate regressie in functie van Bivariate regressie in functie van Grafische voorstelling van meervoudige regressie Het model van meervoudige regressie Doelstellingen van meervoudige regressie Schatting van de regressieparameters Interpretatie van de regressieparameters Sterkte van het verband en verklaarde variantie Meervoudige correlatiecoëfficiënt Meervoudige determinatiecoëfficiënt

5 xi Adjusted Meervoudige regressie met gestandaardiseerde variabelen Significantietesten Modelvergelijkingsprocedure en F-test T-test partiële regressiecoëfficiënten F-test voor partiële regressiecoëfficiënten T-test regressiecoëfficiënt Regressiediagnostiek Lineariteitsassumptie Additiviteitsassumptie Multicollineariteit Afwezigheid van autocorrelatie Homoscedasticiteitsassumptie Normaliteitsassumptie residuen Outliers of uitbijters Hefboompunten Kernbegrippen Geraadpleegde Literatuur 208 Hoofdstuk 9 Dummy-regressie & Variantie-analyse 9.1 Probleemstelling en causaal diagram Gegevens en operationalisering Het model van regressie met dummyvariabelen Doelstellingen van meervoudige regressie met dummyvariabelen Schatting van de regressieparameters Meervoudige regressie met dummyvariabelen Regressie met een dichotome onafhankelijke variabele Regressie met een polytome onafhankelijke variabele Regressie met kwantitatieve en dummy onafhankelijke 229 variabelen Interacties tussen dummyvariabelen Niet-lineaire relaties Alternatieve codeerschema s Variantieanalyse T-test voor verschil tussen gemiddelden One-way analysis of variance N-way analysis of variance & analysis of covariance Kernbegrippen Geraadpleegde literatuur

6 xii Hoofdstuk 10 Logistische Regressie 10.1 Het linear probability model Het model van Logistische Regressie Odds Odds-ratio Logit Regressievergelijking Schatting van de regressieparameters Het principe van de likelihoodfunctie Kenmerken van maximum likelihood schatters Logistische regressie in de praktijk Model chi-square en model summary Pseudo R² Classificatie Wald-statistic Interpretatie van de coëfficiënten Alternatieve codeerschema s Hosmer-Lemeshow test Additiviteitsassumptie Lineariteitsassumptie Multinomial logit modellen Het model van multinimiale logistische regressie Significantietesten Interpretatie regressiecoëfficiënten Kernbegrippen Geraadpleegde literatuur 304 Hoofdstuk 11 Modelspecificatie in Regressie 11.1 Inleiding Causale diagrammen Padanalyse met variabelen van interval- of ratiomeetniveau Analyse van probleemrelaties door modelvergelijking Bivariate causale structuur Schijnbare causaliteit Indirecte relaties of mediatie Suppressie Interactie of moderatie Replicatie Kernbegrippen Geraadpleegde literatuur

7 xiii Hoofdstuk 12 Principale Componenten & Factoranalyse 12.1 Principes van schaalconstructie Constructie van somschalen Cumulatief categorische indexschaal Likertschaal Betrouwbaarheid van scomschalen Principale Componentenanalyse PCA: een intuïtieve benadering PCA als geometrie: eigenwaarden en eigenvectoren PCA: een bivariaat voorbeeld PCA: tweedimensionale oplossing en rotaties Van principale componenten naar principale factoranalyse Kernbegrippen Geraadpleegde literatuur 365 Appendix A Elementaire Algebra A.1 Machten 367 A.2 Merkwaardige producten 367 A.3 Sommatieteken 368 A.4 Productteken 369 A.5 Logaritmen 370 A.6 Geraadpleegde literatuur 370 Appendix B Tabellen B.1 Standaardnormale verdeling 371 B.2 T-verdeling 372 B.3 F-verdeling 373 B.4 F-verdeling 374 B.5 F-verdeling 375 B.6 Chi-kwadraatverdeling