Jaarverslag stichting bedrijfstakpensioenfonds voor het levensmiddelenbedrijf

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jaarverslag 2011. stichting bedrijfstakpensioenfonds voor het levensmiddelenbedrijf"

Transcriptie

1 Jaarverslag 2011 stichting bedrijfstakpensioenfonds voor het levensmiddelenbedrijf

2 Jaarverslag 2011

3 Voorwoord

4 Het jaar 2011 was, net als 2010, een uitdagend jaar voor het pensioenfonds. De ontwikkelingen op de financiële markten en de dalende lange rente zorgden ervoor dat de dekkingsgraad weinig herstelkracht toonde in Eind 2011 was de dekkingsgraad 103,2%, waardoor het fonds zich in een situatie van dekkingstekort bevindt. Het bestuur heeft de ontwikkelingen op de financiële markten en met name de eurocrisis nauwgezet gevolgd. Risicomanagement heeft opnieuw veel aandacht gekregen, waarbij vooral is gelet op het zoveel mogelijk spreiden van tegenpartijrisico over verschillende landen en financiële instellingen. De premie van het fonds was in 2011 niet langer kostendekkend en droeg niet bij aan het herstel van de dekkingsgraad. De wet- en regelgeving vereist dit wel. DNB heeft fondsen de mogelijkheid geboden een adempauze aan te vragen voor het jaar 2012, zodat de premie voor dat jaar niet hoeft bij te dragen aan herstel van de dekkingsgraad. Het fonds maakt gebruik van de adempauze. Daarbij geldt dat de premie wel kostendekkend dient te zijn conform de voorwaarde die gelden voor een normale financiële positie, waarbij geen sprake is van een dekkingstekort. Vanwege die voorwaarden heeft het bestuur in overleg met sociale partners moeten besluiten de premie in 2012 te verhogen en het opbouwpercentage in 2012 te verlagen. In 2011 is de inrichting van het vermogensbeheer aangepast. Het bestuur heeft er voor gekozen om een aantal taken en verantwoordelijkheden duidelijk te scheiden en bij afzonderlijke partijen onder te brengen. Dit geldt onder meer voor het strategisch lange termijn beleggingsadvies, het fiduciair management van de portefeuille en de beleggingsadministratie. Het bestuur is van mening dat de nieuwe inrichting van het vermogensbeheer er toe leidt dat de checks and balances binnen het fonds sterk zijn verbeterd. Als gevolg van de gewijzigde inrichting heeft het bestuur een nieuwe fiduciair manager aangesteld. Dit is Kempen Capital Management N.V. Hiermee kwam een einde aan de jarenlange relatie met Syntrus Achmea Vermogensbeheer N.V. Naar de mening van het bestuur een pijnlijke beslissing, maar noodzakelijk vanwege de eisen die het fonds stelde aan de nieuwe structuur. De beleggingsportefeuille zoals die op 30 juni bestond is in de transitieperiode (de periode van 1 juli 2011 tot begin 2012) van samenstelling gewijzigd conform een vooraf opgesteld transitieplan. In hoofdstuk 2.3 leest u hier meer over. Het bestuur vindt het van belang dat er ook in mindere tijden duidelijk en tijdig gecommuniceerd wordt met de deelnemers, pensioengerechtigden en werkgevers. In 2011 is hier dan ook veel aandacht aan besteed. De website is uitgebreid en er wordt tweemaal per jaar een nieuwsbrief verzonden. Het doel van de communicatie is enerzijds om werknemers en hun werkgevers te stimuleren om (tijdig) over het pensioen na te denken. Anderzijds wil het bestuur verantwoording afleggen aan alle, bij het fonds betrokken, partijen. Het bestuur bedankt iedereen die in het verslagjaar heeft bijgedragen aan het goed functioneren van het fonds. I. van Duijn-Pennenburg H.H. van der Geest Werknemersvoorzitter Werkgeversvoorzitter 02

5 Inhoud

6 Voorwoord 1 Meerjarenoverzicht - Aantallen en Regeling 8 Meerjarenoverzicht - Financieel 9 1 Het fonds Over het fonds Naam en vestigingsplaats Doelstelling Samenwerkende organisaties Externe partijen Het bestuur Samenstelling Bestuurlijke commissies De visitatiecommissie Het verantwoordingsorgaan De deelnemersraad Het bestuursbureau 18 2 Bestuursverslag - Ontwikkelingen Uitwerking Pensioenakkoord Goed Pensioenfondsbestuur (Pension Fund Governance) Toezichthouders Uitbesteding Governance en Medezeggenschap Deskundigheidsbevordering Communicatie Vergaderonderwerpen Nieuwe inrichting vermogensbeheer Diversen Geen overdrachtsbelasting voor pensioenfondsen bij fusie Wet Uniformering Loonbegrip Vervroegen van de pensioeningangsdatum en gelijktijdig doorwerken Aandacht uit Europa heeft mogelijk grote impact Gevolgen verschuiving ingangsdatum AOW Pensioenregister 26 3 Bestuursverslag - Beleid Financiële paragraaf Financiële situatie fonds Evaluatie herstelplan Premie Toeslag Kosten uitvoering Toekomst Pensioenparagraaf Pensioenregeling Wijzigingen in het pensioenreglement Wijzigingen in het uitvoeringsreglement Toekomst Beleggingsparagraaf Terugblik economie en financiële markten Gevoerd beleid en resultaat 1e helft Gevoerd beleid en resultaat 2e helft Afdekking renterisico Verantwoord beleggen Vooruitzichten Z-score en performance toets Toekomst Actuariële paragraaf Actuariële analyse Uitkomst van de solvabiliteitstoets Oordeel certificerend actuaris over de financiële positie Toekomst Risicoparagraaf Renterisico Risico zakelijke waarden Valutarisico Grondstoffenrisico Kredietrisico Verzekeringstechnisch risico Liquiditeitsrisico Concentratierisico Operationeel risico Toekomst Slotopmerkingen 47 04

7 Bijlage 1 Volumeveranderingen 50 Bijlage 2 Mutatieoverzicht 51 4 Verslag van het Verantwoordingsorgaan Algemeen Bevindingen Oordeel Aanbevelingen Reactie van het bestuur op het verslag van het verantwoordingsorgaan 56 5 Verslag van de Deelnemersraad Jaarverslag Actuariële en bedrijfstechnische nota (ABTN) Gezamenlijke geschillencommissie Afkoop- en uitruilfactoren Toeslagverlening (per 1 januari 2012) Franchise Kostendekkende premie Reglementen Ingangsdatum AOW (per 1 januari 2012) Wet Uniformering loonbegrip (WUL) (per 1 januari 2012) Vervroegen pensioendatum en doorwerken 60 6 Verslag van de Visitatiecommissie Taakopdracht en wettelijk kader Samenvattend oordeel Belangrijkste bevindingen en aanbevelingen uit het visitatierapport Goed pensioenfondsbestuur Organisatie, uitvoering en uitbesteding Financiële opzet en pensioenbeleid Beleggingsbeleid en uitvoering Communicatie- en informatiebeleid Risicobeheersing Controle, toezicht, beheersing, verantwoording en advisering 65 7 Jaarrekening Balans per 31 december Staat van baten en lasten over Kasstroomoverzicht over Algemene toelichting Inleiding Overeenstemmingverklaring Algemene grondslagen Specifieke grondslagen Grondslagen voor de resultaatbepaling Grondslagen kasstroomoverzicht Toelichting op de balans Beleggingen voor risico fonds en risico deelnemers Beleggingen voor risico deelnemers Vorderingen en overlopende activa Overige activa Stichtingskapitaal en reserves Technische voorzieningen Voorziening pensioenverplichtingen voor risico deelnemers Overige schulden en overlopende passiva Risicobeheer en derivaten Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Verbonden partijen

8 7.6 Toelichting op de staat van baten en lasten Premiebijdragen risico fonds Premiebijdragen risico deelnemers Beleggingsresultaten risico fonds en risico deelnemers Beleggingsresultaten risico deelnemers Overige baten Pensioenopbouw Indexering en overige toeslagen Rentetoevoeging technische voorzieningen Pensioenuitkeringen Pensioenuitvoeringskosten Bezoldiging bestuurders Wijziging marktrente Wijziging overige actuariele uitgangspunten Overige wijzigingen in de technische voorzieningen Saldo overdracht van rechten Wijziging voorziening risico deelnemers Overige lasten Belastingen Ondertekening Overige gegevens Statutaire regeling omtrent de bestemming van het saldo van baten en lasten Gebeurtenissen na balansdatum Actuariële verklaring Controleverklaring 119 Bijlage 3 Begrippenlijst 122

9 Meerjarenoverzicht

10 Aantallen en Regeling Aantallen Werkgevers ultimo Deelnemers ultimo (exclusief arbeidsongeschikten) Gewezen deelnemers ultimo Gepensioneerden Ouderdomspensioen Partnerpensioen Wezenpensioen Arbeidsongeschiktheidspensioen Pensioenregeling 2004 Premie - Ouderdomspensioen en partnerpensioen 19,55% 19,55% 19,55% 19,55% 19,55% Premie - Prepensioen 4,30% 4,30% 4,30% 4,30% 4,30% Opbouwpercentage - Ouderdomspensioen 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% Opbouwpercentage - Partnerpensioen 1,40% 1,40% 1,40% 1,40% 1,40% Opbouwpercentage - Prepensioen 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% Franchise OP/PP Premiepercentage regeling voormalig Melk & Zuivel Premie - Ouderdomspensioen en partnerpensioen 11,50% 11,50% 11,50% 11,50% - Opbouwpercentage - Ouderdomspensioen 0,60% 0,60% 0,60% 0,60% - Opbouwpercentage - Partnerpensioen 0,42% 0,42% 0,42% 0,42% - Opbouwpercentage - Prepensioen 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% - Pensioenregeling 2006 Premie - Ouderdomspensioen en partnerpensioen 18,30% 18,30% 18,30% 18,30% 18,50% Premie - Overgangsmaatregelen 1,40% 1,40% 1,40% 1,40% 1,40% Opbouwpercentage - Ouderdomspensioen 2,25% 2,25% 2,25% 2,25% 2,25% Opbouwpercentage - Partnerpensioen 1,575% 1,575% 1,575% 1,575% 1,575% Franchise Toeslag op pensioen en pensioenaanspraken Actieven 0,00% 0,00% 1,35% 0,00% 1,50% Gewezen deelnemers en pensioengerechtigden 0,00% 0,00% 0,22% 0,00% 1,60% 08

11 Financieel Feitelijke premie (excl. aanvullende pensioenregeling) Kostendekkende premie Gedempte premie Uitkeringen Pensioenuitvoeringskosten Pensioenuitvoeringskosten per actieve deelnemer/ pensioengerechtigde 105,48 130,08 91,87 94,64 80,37 Uitvoeringskosten Vermogensbeheer n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Uitvoeringskosten Vermogensbeheer in percentage van het gemiddeld belegd vermogen 0,37% n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Beleggingsopbrengsten voor risico fonds (incl. hedge) Beleggingsrendement (excl. rente- en valutahedge) n.v.t. 8,5% 14,4% -19,0% 0,5% 2 Benchmark (excl. rente- en valutahedge) n.v.t. 8,2% 14,7% -17,4% 1,5% 2 Beleggingsrendement (incl. rente- en valutahedge) 13,1% n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Benchmark (incl. rente- en valutahedge) 3 16,1% n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Z-score 4 0,25 0,13-0,21-0,77-0,78 2 Performancetoets 1,00 0,43 0,32 0,36 0,56 2 Technische voorzieningen Pensioenvermogen Reserves Aanwezige dekkingsgraad 103% 112% 117% 109% 155% Vereiste dekkingsgraad 116% 115% 117% 114% 119% Reële dekkingsgraad 50% 60% 59% 74% 82% Resultaat In 2010 zijn er veel pensioenaanspraken afgekocht, dit was een eenmalige actie. De pensioenuitvoeringskosten waren hierdoor in 2010 fors hoger dan in de jaren ervoor en erna. 2 Deze cijfers zijn gegevens exclusief Bpf Melk & Zuivel. Alle overige vergelijkende cijfers zijn inclusief Bpf Melk & Zuivel. 3 Over de eerste helft van 2011 is het normresultaat voor de rentederivaten gelijkgesteld aan het werkelijk resultaat. 4 Voor de berekening van de Z-score over 2011 is het normresultaat voor de rentederivaten (eerste helft 2011) alsmede het normresultaat voor de matching portefeuille (tweede helft 2011) gelijkgesteld aan het werkelijke resultaat. 5 Er zijn geen gegevens beschikbaar over de jaren voor De transactiekosten en eenmalige transitiekosten zijn (voor het getal 2011) buiten beschouwing gelaten. Vanaf 2009 wordt de aanvullende pensioenregeling (excedentregeling) separaat weergegeven in het jaarverslag en de jaarrekening. De vergelijkende cijfers 2008 in het meerjarenoverzicht betreffen alleen de basisregeling. 09

12

13 1 Het fonds

14 1.1 Over het fonds Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf ( het fonds ) heeft verschillende organen, zoals het bestuur, diverse commissies en de deelnemersraad. Daarnaast is er een aantal externe partijen intensief bij het fonds betrokken. In dit hoofdstuk vindt u een overzicht van de bestuursorganen en externe partijen. Allereerst volgen de doelstelling en een aantal algemene gegevens van het fonds Naam en vestigingsplaats Het fonds is opgericht op 1 november 1968 en statutair gevestigd in Utrecht. Het fonds is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel in Utrecht onder nummer De laatste statutenwijziging vond plaats op 25 maart Het fonds is aangesloten bij de Vereniging voor Bedrijfstakpensioenfondsen (VB) Doelstelling Doelstelling van het fonds is het verlenen van pensioenen aan deelnemers, gewezen deelnemers en hun nabestaanden met inachtneming van de statuten en reglementen. Het fonds realiseert dit doel door premies te innen bij de aangesloten ondernemingen. De gelden worden belegd en beheerd en het fonds doet daaruit uitkeringen bij ouderdom, overlijden en arbeidsongeschiktheid Samenwerkende organisaties De volgende organisaties benoemen leden in het bestuur, het verantwoordingsorgaan en/ of de deelnemersraad: Vakcentrum Levensmiddelen (Vakcentrum) Blekerijlaan GR Woerden (0348) Vereniging van Grootwinkelbedrijven in Levensmiddelen (VGL) Postbus AD Leidschendam (070) FNV Bondgenoten (FNV) Postbus BW Utrecht CNV Dienstenbond (CNV) Postbus KC Hoofddorp (023)

15 1.1.4 Externe partijen Het fonds werkt samen met de volgende externe partijen: Uitvoeringsorganisatie Het fonds heeft de pensioenuitvoering uitbesteed aan Syntrus Achmea Pensioenbeheer N.V. (Syntrus Achmea). Het (fiduciair) vermogensbeheer is per 1 juli overgegaan van Syntrus Achmea Vermogensbeheer B.V. naar Kempen Capital Management N.V. (KCM). Kasbank N.V. is aangesteld als custodian. Certificerend actuaris De heer E.W.J.M. Schokker AAG, Towers Watson B.V., Amstelveen Controlerend accountant De heer J.P. Faber RA, KPMG Accountants N.V., De Meern. Toetsing naleving gedragscode De heer T.A. Van der Woerd, KPMG, Amstelveen. 1.2 Het bestuur Samenstelling Het paritaire bestuur is op 31 december 2011 als volgt samengesteld: Leden werkgevers Benoemd tot Organisatie De heer H.H. van der Geest Vakcentrum De heer H.B.M. ten Have Vakcentrum Mevrouw mr. P.E.H. Hoogstraaten Vakcentrum De heer drs. J. Kat VGL De heer drs. P.J. Verhoog VGL Leden werknemers Benoemd tot Organisatie Mevrouw I. van Duijn-Pennenburg FNV De heer J.M.J.J. de Keijzer FNV De heer J. Suarez Menendez FNV Mevrouw mr. N. Poelgeest CNV De heer C.H.L.M. Filippini CNV 13

16 In 2011 was mevrouw Van Duijn werknemersvoorzitter van het fonds, de heer Van der Geest was werkgeversvoorzitter. Mevrouw Van Duijn leidde in 2011 de vergaderingen. De samenstelling van het bestuur is in 2011 niet gewijzigd Bestuurlijke commissies In verband met de vele complexe taken van het bestuur heeft het fonds een aantal bestuurlijke commissies ingesteld. Deze commissies doen voorbereidend werk in kwesties waarover het bestuur een besluit moet nemen. Zij kunnen dieper ingaan op de achtergronden en consequenties van te nemen beleidsbeslissingen en vervolgens het bestuur hierover adviseren. In 2011 waren de volgende bestuurlijke commissies werkzaam: Beleggingsadviescommissie De beleggingsadviescommissie heeft de volgende taken: Het gevraagd en ongevraagd uitbrengen van advies aan het bestuur ten aanzien van het strategische beleggingsbeleid. Het toetsen van voorstellen met betrekking tot het jaarlijks beleggingsplan en het uitbrengen van advies aan het bestuur over het jaarlijks beleggingsplan. Het monitoren en evalueren van het proces bij KCM gericht op de selectie, evaluatie en ontslag van beleggingsinstellingen en externe vermogensbeheerders. Het monitoren en evalueren van de handelingen van KCM gericht op de implementatie van het beleggingsbeleid. Het monitoren en evalueren van de behaalde beleggingsresultaten. Het monitoren en evalueren van de handelingen van Kasbank gericht op de bewaarneming in engere zin, de beleggingsadministratie, de resultaatmeting en de compliance monitoring (controle op naleving van beleggingsrichtlijnen). De commissie vergadert minimaal vier maal per jaar, voorafgaand aan de bestuursvergadering. Daarnaast is de afgelopen jaren de noodzaak gebleken om ook tussentijds te vergaderen. De beleggingsadviescommissie wordt vanaf 2010 ondersteund door een externe deskundige (de heer Jeurissen) die structureel onderdeel uitmaakt van de commissie. De externe deskundige heeft geen stemrecht. De samenstelling is op 31 december 2011 als volgt: Leden De heer Filippini De heer Ten Have De heer Kat De heer Suarez Menendez 14

17 Financiële Commissie Vanuit een adviserende taak heeft de financiële commissie de volgende taken en bevoegdheden: het verrichten van de eerste bestuurlijke toets op het jaarwerk. het zijn van het primaire bestuurlijke contact met de certificerend actuaris en de controlerend accountant en het toezien op de opvolging van de aanbevelingen van deze externe deskundigen. het toetsen van de uitbesteding van het pensioenbeheer aan Syntrus Achmea op de volgende aspecten: kwaliteit van de uitvoeringsovereenkomsten; - de mate van marktconformiteit van de servicenormen voor het pensioenbeheer; - de mate van marktconformiteit van de wijze waarop de pensioenuitvoerder de processen beheerst, heeft georganiseerd en geautomatiseerd; - de verhouding tussen prijs en kwaliteit; - beoordeling van de uitvoering pensioenbeheer (in relatie tot gemaakte afspraken); - toezien op de kwaliteit van de uitvoering en de ontwikkeling daarin. Deze commissie vergadert minimaal vier maal per jaar, voorafgaand aan de bestuursvergadering. De samenstelling is op 31 december 2011 als volgt: Leden Mevrouw Van Duijn De heer Van der Geest Mevrouw Poelgeest De heer Verhoog Communicatiecommissie De communicatiecommissie vergadert minimaal vier keer per jaar voorafgaand aan de bestuursvergadering. Vanuit een adviserende taak heeft de communicatiecommissie de volgende taken en bevoegdheden: het verrichten van de eerste bestuurlijke toets op het communicatiejaarplan en het communicatiebeleidsplan en hier gedurende het jaar input voor leveren. bewaken en eventueel bijstellen van communicatieplannen. vaststellen van communicatie-uitingen. overleg voeren met de communicatieadviseur. De samenstelling is op 31 december 2011 als volgt: Leden De heer Filippini De heer Jansen De heer De Keijzer De heer Verhoog 15

18 1.3 De visitatiecommissie Voor het intern toezicht is gekozen voor een visitatiecommissie die eenmaal per drie jaar de volgende onderwerpen beoordeelt: Beleids- en bestuursprocedures en processen; De wijze waarop de uitvoering van de regeling wordt bestuurd en aangestuurd De wijze waarop wordt omgegaan met de risico s op de langere termijn voor (de dekkingsgraad van) het fonds De visitatiecommissie bestaat uit 3 leden: Leden De heer J. Groenewoud De heer H.J. Strang De heer D. Wenting Eind 2011 heeft het bestuur deze commissie opnieuw opdracht gegeven tot het uitvoeren van een visitatie, welke plaatsvindt in Het verantwoordingsorgaan Het bestuur legt aan het verantwoordingsorgaan verantwoording af over het beleid en de wijze waarop het is uitgevoerd. Tevens legt het bestuur verantwoording af over de naleving van de Principes voor goed pensioenfondsbestuur zoals vastgesteld door de Stichting van de Arbeid (STAR) op 16 december Het verantwoordingsorgaan heeft de bevoegdheid een oordeel te geven over het handelen van het bestuur, over het door het bestuur uitgevoerde beleid, alsmede over beleidskeuzes voor de toekomst. De werkwijze is zodanig dat waar mogelijk wordt samengewerkt met de deelnemersraad teneinde overlapping te voorkomen. De verantwoording die het bestuur aflegt aan het verantwoordingsorgaan is onderdeel van de jaarverslagcyclus. Het verantwoordingsorgaan bestaat uit negen leden: vijf namens de deelnemers, twee namens pensioengerechtigden en twee namens werkgevers. De leden zijn benoemd door het Vakcentrum, de VGL, de FNV en het CNV. Het verantwoordingsorgaan is op 31 december 2011 als volgt samengesteld: Leden (deelnemers) Benoemd tot Organisatie De heer L.C.G.M. Massop FNV Mevrouw M. Schults FNV De heer T. Teklenburg FNV Vacature - - Vacature - - Leden (pensioengerechtigden) Benoemd tot Organisatie De heer L. J. van Uden CNV Vacature

19 Leden (werkgevers) Benoemd tot Organisatie De heer W.G. van den Brink VGL De heer H. Ploegmakers Vakcentrum De heer Van den Brink was in 2011 voorzitter, de heer Teklenburg was plaatsvervangend voorzitter. In 2011 is de heer Eilers afgetreden, hierdoor is een vacature ontstaan. 1.5 De deelnemersraad De deelnemersraad adviseert het bestuur gevraagd of uit eigen beweging over aangelegenheden die het fonds betreffen. Het bestuur stelt de deelnemersraad in ieder geval in de gelegenheid advies uit te brengen over elk te nemen besluit van het bestuur tot: a. het nemen van maatregelen van algemene strekking; b. wijziging van de statuten en reglementen van het fonds; c. vaststelling van het jaarverslag, de jaarrekening, de actuariële en bedrijfstechnische nota en een langetermijnherstelplan; d. vermindering van de verworven pensioenaanspraken en pensioenrechten; e. het vaststellen en wijzigen van het toeslagbeleid, dan wel het verlenen van toeslag; f. gehele of gedeeltelijke overdracht van de verplichtingen van het fonds of de overname van verplichtingen door het fonds; g. liquidatie van het fonds; h. het sluiten, wijzigen of beëindigen van een uitvoeringsovereenkomst; i. het terugstorten van premie of geven van premiekorting. De deelnemersraad bestaat uit zes leden: vijf deelnemers en een pensioengerechtigde. De leden zijn benoemd door het CNV en de FNV. De deelnemersraad is op 31 december 2011 als volgt samengesteld: Leden (deelnemers) Benoemd tot Organisatie De heer L.C.G.M. Massop FNV Mevrouw M. Schults FNV De heer T. Teklenburg FNV Vacature - - Vacature - - Leden (pensioengerechtigden) De heer L. J. van Uden CNV De heer Teklenburg was in 2011 voorzitter, mevrouw Schults was plaatsvervangend voorzitter. In 2011 is de heer Eilers afgetreden, hierdoor is een vacature ontstaan. 17

20 1.6 Het bestuursbureau Sinds november 2008 is er door het bestuur een bestuursbureau aangesteld. Het bestuursbureau richt zich op de beleidsvoorbereiding en evaluatie ten behoeve van het bestuur en de commissies. In ieder geval de volgende taken worden onderscheiden: a. de beleids- en administratieve ondersteuning van het bestuur en de commissies; b. het onderhouden van externe relaties; c. het beheer en de evaluatie van de contracten die zijn overeengekomen met de partij belast met de uitvoering van het vermogensbeheer en de pensioenregeling. Bij het bestuursbureau zijn twee personen werkzaam, te weten de heer B. Onkenhout (directeur) en mevrouw I. Stouten (beleidsmedewerker). Het bestuursbureau is gevestigd aan de Blekerijlaan 1 te Woerden. 18

21 2 Bestuursverslag - Ontwikkelingen

22 2.1 Uitwerking pensioenakkoord De sociale partners in de STAR bereikten in juni 2011 overeenstemming over de uitwerking van het in juni 2010 gesloten pensioenakkoord. Met dit akkoord deden zij voorstellen over de AOW, de aanvullende pensioenen en de arbeidsmarktpositie van oudere werknemers. Het kabinet legt het akkoord in wetgeving vast. AOW-leeftijd omhoog vanaf 2013 Op 12 oktober 2011 diende minister Kamp een wetsvoorstel in bij de Tweede Kamer over verhoging van de AOW- en pensioenleeftijd. In het voorstel werd de AOW-leeftijd per 2020 verhoogd naar 66 jaar. En daarna gekoppeld aan de stijgende levensverwachting. Daardoor zou de AOW-leeftijd naar verwachting per 2025 naar 67 jaar worden verhoogd. Het kabinet Rutte viel op 23 april Onder druk van Europese begrotingsregels sloten VVD, CDA, D66, ChristenUnie en GroenLinks nog dezelfde week een akkoord over de begroting Nieuwe afspraken over de verhoging van de AOW-leeftijd maken daar deel van uit. De AOW-leeftijd wordt vanaf 2013 stapsgewijs verhoogd. De AOW-leeftijd is uiterlijk in jaar en uiterlijk in jaar. De stappen zijn kleiner, maar gebeuren eerder. Het begrotingsakkoord past per 2014 ook de fiscaal maximale opbouwpercentages neerwaarts aan. Dit betekent een lagere opbouw per jaar. Ongewijzigd ten opzichte van het pensioenakkoord blijft dat de pensioenleeftijd voor aanvullende pensioenen per 2014 verhoogd wordt naar 67 jaar. Ook blijft de AOW in de toekomst gekoppeld aan de levensverwachting. Fiscale pensioenleeftijd omhoog vanaf 2014 Voor pensioen geldt een fiscale omkeerregel: over pensioenpremie betaal je geen belasting, wel over de uitkering. De overheid was voornemens de fiscale pensioenrichtleeftijd voor de aanvullende pensioenen te verhogen met stappen van 1 jaar. Het wetsvoorstel heeft de minister in voorjaar 2012 aangepast naar een verhoging in één keer per 2014 naar 67 jaar. Daarna is de pensioenleeftijd gekoppeld aan de stijgende levensverwachting. De verhoging van de pensioenleeftijd loopt tien jaar vooruit op de verhoging van de AOW-leeftijd. Het bedrag waarmee fondsen rekening houden met de AOW-uitkering (de franchise) wordt gekoppeld aan de ontwikkeling van de verdiende lonen. Financieel toetsingskader verandert per 2014 In het pensioenakkoord is afgesproken de pensioenregelingen schokbestendig te maken voor een verdere stijging van de levensverwachting en voor schokken op de financiële markten. Het financieel toetsingskader (FTK) wordt naar verwachting per 2014 aangepast. Dan kunnen sociale partners de pensioencontracten aanpassen. Minister Kamp onderzoekt openstaande punten Minister Kamp laat ondertussen nog onderzoek doen naar diverse vraagstukken: toepassing van het nieuwe pensioencontract op reeds opgebouwde pensioenaanspraken en ingegane pensioenen; evenwichtige toedeling van risico s over de generaties; toezichts- en buffereisen in EU-verband; pensioencommunicatie van het nieuwe pensioencontract. Nadat de onderzoeken zijn afgerond, stuurt de minister in het voorjaar van 2012 zijn voorstellen over het nieuwe FTK en communicatie aan de Tweede Kamer. Het wetsvoorstel daarover wordt in het voorjaar van 2013 verwacht. 20

23 2.2 Goed Pensioenfondsbestuur (Pension Fund Governance) Het bestuur van het fonds besteedt conform de Pensioenwet en de daarin opgenomen eisen voor goed pensioenfondsbestuur veel aandacht aan de opzet en inrichting van de organisatie, inclusief de interne beheersing. Reglementair is bepaald hoe het bestuur omgaat met de rol als bestuur en invulling geeft aan begrippen als goed bestuur, verantwoording en intern toezicht. Het bestuur is niet bekend met overtredingen van wet- en regelgeving door het fonds. Jaarlijks wordt door de bestuursleden en medewerkers een gedragscode getekend. Dit is in het verslagjaar ook gebeurd Toezichthouders Een afvaardiging van het bestuur heeft op 16 februari een gesprek gehad met de toezichthouder van de AFM. Dit gesprek ging over het onderzoek dat AFM heeft gedaan over de informatievoorziening aan de actieve deelnemers van de pensioenregeling Het bestuur heeft op 5 december gesproken met de toezichthouder van DNB. Tijdens dit gesprek is gesproken over de kostendekkende premie voor 2012, het risicomanagement, het crisisplan en governance en deskundigheidseisen Uitbesteding Het bestuur heeft diverse malen overleg gevoerd met de uitvoeringsorganisaties over de dienstlening overeenkomstig de service level agreements. Daarnaast heeft een afvaardiging van het bestuur de Interne beheersingsrapportages besproken in de financiële commissies Governance en medezeggenschap Het kabinet wil de wettelijke regels in de Pensioenwet over governance en medezeggenschap voor pensioenfondsen integraal herzien. Het kabinet gaat hiermee verder dan het wetsvoorstel van de Kamerleden Koçer Kaya (D66) en Blok (VVD) over bestuursdeelname van pensioengerechtigden (dat in januari 2012 is aangenomen door de Eerste Kamer). Minister Kamp stuurde op 31 oktober zijn wetsvoorstel voor spoedadvies naar de Raad van State. De Eerste Kamer wil de voorstellen van het kabinet en de Kamerleden begin 2012 gezamenlijk behandelen. In een voorontwerp van 1 juli stelde minister Kamp drie bestuursmodellen voor. Paritair bestuursmodel Gemengd bestuursmodel (one tier board) Extern bestuursmodel In het paritair en externe bestuursmodel wordt intern toezicht uitgeoefend door een raad van toezicht Minister Kamp wijzigde enkele zaken in het in oktober aan de Raad van State voorgelegde wetsvoorstel. In het paritair bestuur worden pensioengerechtigden opgenomen. Daarom vervallen de adviestaken van de deelnemersraad. In het paritair bestuur kunnen externe deskundigen op neutrale zetels worden benoemd. Het gemengd bestuursmodel is vervallen. 21

24 Het wetsvoorstel is op 24 februari 2012 ingediend bij de Tweede Kamer en leidt tot veel vragen en discussie. Hoe de uiteindelijke wet er uit gaat zien zal in de loop van 2012 duidelijk moeten worden. Het bestuur is voorstander van een paritair bestuursmodel. Maximaal vijf toezichthoudende functies toegestaan De Wet bestuur en toezicht beperkt het aantal toezichthoudende functies dat een persoon mag vervullen bij pensioenfondsen tot in totaal vijf. Iemand met een bestuursfunctie mag die met maximaal twee toezichthoudende functies combineren. De limitering heeft geen gevolgen voor de zittende bestuurder of toezichthouder, behalve bij herbenoeming. De wet treedt naar verwachting in werking op 1 juli Er is een reparatiewet in voorbereiding waarbij heel kleine fondsen van deze wet worden uitgezonderd. Hier behoort dit fonds niet toe. De Pensioenfederatie vindt deze reparatiewet niet ver genoeg gaan en vroeg daarom aan het ministerie van SZW te werken aan een specifieke regeling voor pensioenfondsen Deskundigheidsbevordering Per 1 januari 2011 geldt de nieuwe Beleidsregel deskundigheid. Bestuursleden van pensioenfondsen kregen te maken met aangescherpte deskundigheidseisen. De Pensioenfederatie heeft een uitgewerkt Plan van Aanpak Deskundig en Goed Pensioenfonds bestuur opgesteld op basis waarvan het deskundigheids- en opleidingsplan wordt aangescherpt. Het bestuur is zich bewust van de steeds complexere wereld waarin het zich beweegt. De eisen op het gebied van de deskundigheid en competenties zijn aan gescherpt. Het bestuur heeft daarom een werkgroep opgericht die zich bezig houdt met deskundigheid en governance. Het bestuur zal in de loop van 2012 een nieuw opleidingsplan en deskundigheidsplan vaststellen. Daarnaast zal de werkgroep het bestuur adviseren over het nieuwe bestuursmodel. Drie bestuursleden hebben hun opleidingen afgerond (SPO, VU en Nyenrode). Twee andere bestuursleden hebben zich dit jaar aangemeld voor de opleiding Pensioen Executive aan de Erasmus School of Accounting & Assurance, welke start in januari Het bestuur heeft in 2011 diverse studiebijeenkomsten gehad Communicatie Het bestuur besteedt veel aandacht aan goede en heldere communicatie over het beleid, ontwikkelingen op pensioengebied en de gevolgen voor individuele deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden. Het beleid is vastgelegd in een communicatiebeleidsplan. Daarnaast werkt het bestuur de jaarlijkse doelen uit in een communicatiejaarplan. Hierin staat welke specifieke communicatieactiviteiten voor de verschillende doelgroepen zijn gepland én op welke trends en ontwikkelingen het fonds dat jaar nader ingaat. Nieuwsbrief Sinds 2011 brengt het bestuur twee maal per jaar een nieuwsbrief uit, deze wordt verzonden aan de actieve deelnemers en gepensioneerden. De nieuwsbrief wordt ook op de website van het fonds geplaatst zodat werkgevers en slapers het ook kunnen lezen. In de nieuwsbrief wordt onder andere stilgestaan bij de actualiteit, de financiële situatie en reglementswijzigingen. Website De website van het fonds ( is in 2011 verder uitgebreid. Op de website zijn actuele nieuwsberichten terug te vinden. De indeling en navigatie zijn aanzienlijk verbeterd. 22

25 Er kan sneller ingespeeld worden op de ontwikkelingen in de markt door het plaatsen van ondersteunend materiaal. De nieuwe website is sneller door technologische aanpassingen. In 2011 is begonnen met de uitrol van het systeem Pensioenaangifte. Een systeem waarmee werkgevers op maandbasis eenvoudig en snel de gegevens kunnen aanleveren bij het fonds. De werkgevers zijn positief over deze ontwikkeling. Het bestuur heeft besloten om een deelnemerportaal in te richten. Op dit beveiligde deel van de website kunnen deelnemers inloggen. Ze kunnen met de pensioenplanner spelenderwijs de mogelijkheden van hun pensioen bekijken, zoals eerder of later stoppen met werken. Ook zijn de verstuurde pensioenoverzichten hier inzichtelijk. Het deelnemersportaal wordt begin 2012 in werking gesteld Vergaderonderwerpen Bestuur Het bestuur van het fonds heeft het afgelopen jaar zes maal vergaderd. Naast de reguliere beleidscyclus stonden de volgende belangrijke onderwerpen op de agenda: De ontwikkeling van de kostendekkende premie in relatie tot eerder met sociale partners gemaakte afspraken over een vaste premie De gevolgen van de kredietcrisis voor het fonds en het herstelplan Uitbesteding vermogensbeheer Integriteitbeleid Beleggingsadviescommissie De beleggingsadviescommissie is dit jaar negen maal bijeengekomen. Dit waren de belangrijkste agendapunten: Uitbesteding Vermogensbeheer Wijzigen van het beleggingsbeleid Financiële commissie De financiële commissie is in 2011 vier maal bijeengekomen. De belangrijkste onderwerpen waren: Rapportages over de dienstverlening (inclusief de klachtenoverzichten) Rapportages over credit management Financiële rapportages Communicatiecommissie De communicatiecommissie is vier maal bijeengeweest. De belangrijkste onderwerpen voor de communicatiecommissie waren dit jaar: Nieuwsbrief Website Deelnemersportaal Social Media 23

26 2.3 Nieuwe inrichting vermogensbeheer In 2011 is de inrichting van het vermogensbeheer gewijzigd. Het bestuur heeft er voor gekozen om een aantal taken en verantwoordelijkheden duidelijk te scheiden en bij afzonderlijke partijen onder te brengen. Dit geldt onder meer voor het strategisch lange termijn beleggingsadvies, het fiduciair management van de portefeuille en de beleggingsadministratie. Het bestuur is van mening dat de nieuwe inrichting van het vermogensbeheer er toe leidt dat de checks and balances binnen het fonds sterk zijn verbeterd. Als gevolg van de gewijzigde inrichting heeft het bestuur een nieuwe fiduciair manager aangesteld. Dit is KCM, vanaf 1 juli is de beleggingsportefeuille van SAVB overgedragen aan KCM. De Kasbank is aangesteld als custodian. Naast de pure bewaarneming is zij daarbij tevens verantwoordelijk voor additionele diensten zoals een onafhankelijke rapportage richting het bestuur en het verzorgen van rapportage naar de DNB. Ortec is aangesteld als ALM-adviseur. Voorafgaand aan de verandering van vermogensbeheerder heeft het fonds de keuze gemaakt om een ALM studie uit te voeren. In de ALM studie is specifiek aandacht gegeven aan het onderwerp leverage aangezien het fonds per ultimo 2010 een forse positie in derivaten had. Daarmee zou een potentiële stijging van de korte rente een relatief groot negatief effect hebben. Daarnaast heeft de ALM studie het overall risicogebruik onder de loep genomen hetgeen heeft geleid tot een advies om te gaan werken met een lager risicobudget, minder leverage en een hoger percentage vastrentende waarden. De beleggingsadviescommissie heeft naast interne leden een extern lid (de heer Jeurissen) en fungeert als gesprekspartner en countervailing power op beleggingsgebied richting de externe partijen. De beleggingsportefeuille zoals die per 30 juni 2011 bestond is in de transitieperiode (de periode van 1 juli 2011 tot eind januari 2012) van samenstelling gewijzigd conform een vooraf opgesteld transitieplan. De belangrijkste wijzigingen hierbij waren: enkele aanpassingen in het beleggingsbeleid waarbij het fonds heeft besloten met een lager risicobudget te gaan werken en een hoger percentage vastrentende waarden vervanging van een aantal vermogensbeheerders waarbij een hoger percentage extern beheer en een hoger percentage passief beheer uitgangspunt waren vervanging van de portefeuillestructuur bestaande uit een beleggingsportefeuille met rente-overlay door enerzijds een matchingportefeuille ter afdekking van het renterisico en anderzijds een rendementsportefeuille die erop gericht is een additioneel rendement te behalen ter financiering van de indexatie en het zo laag mogelijk houden van de pensioenpremie. Minder gebruik van leverage door een verlaging van de positie in derivaten. Binnen de matchingportefeuille zijn de renteswaps en een belangrijk deel van de staatsobligaties omgezet naar participaties in LDI fondsen, waarmee de renteafdekking efficiënter aangestuurd kan worden en transactiekosten worden verlaagd. Gedurende de transitie is aangestuurd op enerzijds een zo efficient mogelijke omzetting van de bestaande portefeuille invulling naar de nieuwe portefeuille en anderszijds het behoud van marktexposure naar de verschillende beleggingscategorieën. Tijdens de uitvoering van de transitie is het transitieplan op punten wel bijgestuurd, onder andere door wijziging van de marktomstandigheden. De transitiekosten bedroegen in 2011 in totaal 3 miljoen euro. De kosten zitten met name in de aanpassing van de matchingportefeuille (mede als gevolg van de ALM studie). Het beter afdekken van de pensioenverplichtingen, het handelen in Staatsobligaties ter verbetering van de kredietkwaliteit (o.a. verkopen Spaanse en Italiaanse obligaties), het verbeteren van de contractsvoorwaarden van de rente-swaps en het realiseren van de waarde van de swaptions zijn de meest bepalende factoren geweest. De transitiekosten die met de veranderingen in de portefeuilles zijn gemaakt zijn door het bestuur extern getoetst en als marktconform beoordeeld. 24

27 2.4 Diversen In 2011 speelde nog een aantal andere onderwerpen, in deze paragraaf worden deze kort toegelicht Geen overdrachtsbelasting voor pensioenfondsen bij fusie Schaalvergroting levert pensioenfondsen kostenvoordeel op. Dit is een van de redenen dat de pensioenfondsen Melk & Zuivel en Levensmiddelen enkele jaren geleden gefuseerd zijn. Omdat Melk & Zuivel vastgoed in de portefeuille had moest er overdrachtsbelasting betaald worden. Het bestuur van Levensmiddelen vond dit onterecht en heeft op diverse manieren bezwaar gemaakt tegen de te betalen overdrachtsbelasting. Dit heeft niet tot het gewenste resultaat geleid. Vanaf 1 januari 2012 hebben pensioenfondsen vrijstelling voor de overdrachtsbelasting als zij fuseren. Dit kondigde de minister van Financiën in november 2011 aan. Hieraan ging een lobby van ruim twee jaar vooraf. Dit besluit heeft helaas geen terugwerkende kracht. Hierdoor wordt de betaalde overdrachtsbelasting bij de fusie van Melk en Zuivel met Levensmiddelen door de overheid niet aan het fonds terugbetaald Wet Uniformering Loonbegrip Op 21 juni 2011 is de Wet Uniformering Loonbegrip (WUL) in het Staatsblad geplaatst. Doel van de wet is te komen tot een vereenvoudiging van de loonheffingen, waardoor de administratieve lasten voor de werkgever worden verminderd, de uitvoering voor de Belastingdienst gemakkelijker wordt en het loonstrookje voor de werknemer begrijpelijker wordt. De WUL gaat over uniformering van het loon voor de loonheffing, de heffing van de premies voor de werknemers-verzekeringen en de inkomensafhankelijke bijdrage voor de Zorgverzekeringswet. Het fiscale loonbegrip is de basis. De ambitie is om de wet in te voeren per 1 januari De WUL heeft direct gevolgen voor fondsen die een loonbegrip hanteren dat gebaseerd is op het loon voor de sociale verzekeringen. Het bestuur zal zich hier in 2012 over buigen Vervroegen van de pensioeningangsdatum en gelijktijdig doorwerken Het pensioen vervroegen en gelijktijdig toch doorwerken mag vanaf 7 september 2011, zonder dat hier fiscale sancties tegenover staan. Met deze ommezwaai komt de overheid tegemoet aan bezwaren vanuit de praktijk en is meer flexibiliteit mogelijk. De werknemer kan pas daadwerkelijk kiezen voor de combinatie van vervroegd pensioen en doorwerken als het bestuur die mogelijkheid opneemt in de pensioenregeling. Het bestuur heeft in december besloten dat vervroegen tot 60 jaar en gelijktijdig doorwerken wordt toegestaan (60 jaar is de grens dat het is toegestaan zonder fiscale sancties). Openstaande vraag is echter nog of er gedurende de periode van vervroeging en doorwerken wel verdere pensioenopbouw mag plaatsvinden en zo ja, of dat ook wenselijk is. Hierover is het bestuur nog in afwachting van uitsluitsel van de fiscus. Pas daarna zal het besluit van het bestuur verwerkt worden in het pensioenreglement. 25

28 2.4.4 Aandacht uit Europa heeft mogelijk grote impact Vanwege de vergrijzing van de Europese bevolking en de fikse staatsschulden van lidstaten, willen de Europese instellingen zich meer mengen in pensioenbeleid van individuele landen. Pensioenen zijn namelijk onlosmakelijk verbonden met de financiële huishouding van landen. Sinds 2006 is de Europese pensioenrichtlijn direct opgenomen in de Nederlandse Pensioenwet. De Europese Commissie wil die richtlijn herzien. Mogelijk heeft dat ook ingrijpende gevolgen voor Nederlandse pensioenfondsen. Bijvoorbeeld doordat Brussel andere financiële eisen gaat stellen dan het huidige Nederlandse Financieel Toetsingskader. In 2011 zijn zowel de Europese Commissie als de Europese Toezichthouder op pensioenfondsen een consultatieronde gestart over de herziening van pensioenwetgeving. De Pensioenfederatie levert een actieve bijdrage aan het Europese debat. Het bestuur blijft de ontwikkelingen in 2012 nauwlettend volgen Gevolgen verschuiving ingangsdatum AOW De ingangsdatum van de AOW verschuift per 1 april 2012 van de eerste van de maand naar de 65ste verjaardag. De Eerste Kamer ging daarmee in december 2011 akkoord. Centrale vraag voor pensioen- en vutfondsen was of zij de verschuiving van de ingangsdatum van de AOW voor hun uitkeringen volgen. Verschuiving zou tot een aanzienlijke kostenverhoging leiden. Het bestuur heeft ervoor gekozen om vooralsnog niet mee te bewegen met de ingangsdatum van de AOW Pensioenregister In januari 2011 is het pensioenregister van start gegaan. Op de website van het pensioenregister kan elke burger een overzicht krijgen van de door hem of haar opgebouwde en op te bouwen pensioenaanspraken bij pensioenfondsen, pensioenverzekeraars en de Sociale Verzekeringsbank. Consumenten, pensioenuitvoerders en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) zijn positief over het pensioenregister. 26

29 3 Bestuursverslag - Beleid

30 Dit hoofdstuk gaat in op het door het bestuur gevoerde beleid in Dit hoofdstuk is onderverdeeld in het financiële beleid, het pensioeninhoudelijke beleid, het beleggingsbeleid en het actuariële beleid. De laatste paragraaf gaat in op het risicobeleid van het fonds. 3.1 Financiële paragraaf Financiële situatie fonds In 2009 heeft het fonds een herstelplan ingediend bij De Nederlandsche Bank (DNB) voor zowel de korte als de lange termijn. Aan het einde van 2010 steeg de marktrente waardoor het fonds op 31 december 2010 een dekkingsgraad van 112,0% had. De marktrente liep gedurende de eerste maanden van 2011 verder op. Daardoor herstelde de dekkingsgraad van het fonds zich gedurende de eerste maanden van het jaar verder. Het kortetermijn-herstelplan mocht zelfs al even als afgerond worden beschouwd. Echter door de daling van de marktrente vanaf juli 2011, daalde de dekkingsgraad weer waarbij het dieptepunt voor zowel de marktrente als de dekkingsgraad in september werd bereikt (dekkingsgraad: 99,0%). Op 6 januari 2012 concludeerde DNB dat er aan het einde van 2011 uitzonderlijke omstandigheden op de financiële markten waren. Daarom pasten zij de rentetermijnstructuur aan op basis waarvan de pensioenfondsen hun verplichtingen berekenen. Op 31 december 2011 was de dekkingsgraad van het fonds 103,2%. Door de maatregel van DNB kwam de dekkingsgraad van het fonds hoger uit dan in het geval dat deze maatregel niet zou zijn genomen. In onderstaand overzicht is weergegeven welke attributen positief en negatief bijdragen aan de dekkingsgraad. Werkelijk Herstelplan Stand 1 januari 112,0% 112,6% Attributie premie (M1) -1,3% 0,4% Attributie uitkering (M2) 0,4% 0,2% Attributie toeslagen (M3) 0,0% 0,0% Attributie RTS (M4) -19,3% 0,0% Attributie over-rendement (M5) 13,5% 2,7% Attributie overig (M6) -2,1% -0,2% Stand 31 december 103,2% 115,8% De per ultimo 2011 bepaalde voorziening kan gevonden worden door het actuarieel contant maken van de verworven pensioenaanspraken tegen een gelijkblijvende rekenrente van 2,75% (2010: 3,39%). Vanaf 2010 wordt in bovenstaand overzicht de constante rente vermeld in plaats van de rente die uitgaande van de duration gevonden wordt in de ultimo van het boekjaar geldende rentetermijnstructuur. 28

31 Dekkingsgraden Dekkingsgraden ultimo 103,2% 112,0% 117% 109% 155% Gemiddelde interest van verplichtingen 2,75% 3,39% 3,83% 3,37% 4,83% De dekkingsgraad wordt als volgt berekend: de som van de technische voorzieningen (exclusief excedentregeling), het stichtingskapitaal en de reserves, gedeeld door de technische voorzieningen (exclusief excedentregeling). Het saldo van baten en lasten kan als volgt worden geanalyseerd (exclusief aanvullende pensioenregeling): Bedragen x euro Premieresultaat Interestresultaat Overig resultaat Evaluatie herstelplan Eind september 2011 had het fonds een dekkingsgraad van 99%. Daarmee is het fonds (opnieuw) in een situatie van onderdekking geraakt. Het bestuur heeft in overleg met DNB besloten om het huidige herstelplan (van maart 2009) opnieuw in te zetten. Daarbij stelde DNB twee eisen: Zijn de maatregelen, die in 2009 in het herstelplan zijn benoemd, nog steeds uitvoerbaar? Is er sprake van voldoende herstel? De laatste eis houdt in dat het fonds moet kunnen aantonen dat uiterlijk eind 2013 sprake is van een dekkingsgraad ter hoogte van minimaal vereist vermogen (circa 105%). Het bestuur heeft een evaluatie van het herstelplan 2009 uitgevoerd waarbij rekening is gehouden met wijzigingen in het beleid en in de algemene situatie sinds De evaluatie geeft de volgende resultaten: Het fonds is naar verwachting ultimo 2013 net hersteld uit de huidige situatie van dekkingstekort. Het fonds slaagt niet voor het lange termijn herstelplan. Dit heeft vooral te maken met de huidige, lage stand van de marktrente. Hierdoor is er gedurende de gehele looptijd van het herstelplan een negatieve bijdrage vanuit de premie. De premie van het fonds moet kostendekkend zijn. Het fonds hanteert de gedempte premiemethodiek. De kostendekkende premie wordt vastgesteld op een verwacht rendement van 4%. Voor fondsen die zich eind 2011 in een situatie van dekkingstekort bevinden, moet de premie ook bijdragen aan het herstel van de dekkingsgraad. Dit betekent dat het niet toegestaan is om rekening te houden met een verwacht rendement van 4%, maar dat de premie moet worden vastgesteld op basis van de actuele marktrente. Het fonds bevond zich eind 2011 in deze situatie. 29

32 Medio oktober heeft DNB fondsen de mogelijkheid geboden een adempauze aan te vragen voor het jaar Dit houdt een ontheffing in van de verplichting dat de premie dient bij te dragen aan herstel van de dekkings graad. Het fonds maakt gebruik van de adempauze. Uiteraard geldt wel dat de te heffen premie kostendekkend dient te zijn op basis van een verwacht rendement van 4%. Als gevolg van deze eis heeft het bestuur in overleg met sociale partners besloten de premie in 2012 te verhogen en het opbouwpercentage in 2012 te verlagen. Communicatie over maatregelen Naast bovengenoemde maatregelen inzake de premie en het opbouwpercentage heeft het bestuur in december besloten om per 1 januari 2012 geen toeslag te verlenen over de tot en met 31 december 2011 opgebouwde rechten. Het fonds heeft hierover nieuwsberichten geplaatst op de website en in de eerste deelnemersnieuwsbrief van 2012 is hier ook bij stilgestaan. Fonds stelt financieel crisisplan op Tijdens een bijeenkomst voor bestuurders van pensioenfondsen op 21 september introduceerde De Nederlandsche Bank (DNB) een financieel crisisplan. Naar de mening van DNB waren veel pensioenfondsen tijdens de kredietcrisis namelijk onvoldoende voorbereid op een scenario waarin de dekkingsgraad snel verslechtert. Alle pensioenfondsen moeten als onderdeel van de Actuariële en Bedrijfs technische nota (ABTN) een financieel crisisplan opstellen. Een nieuwe beleidsregel stelt de deadline daarvoor op 1 mei Premie Het fonds financiert de pensioenregeling (ouderdomspensioen, partnerpensioen en wezenpensioen) met een doorsneepremie. Als pensioengrondslag gold in 2011 het loon op basis van de Wet financiering sociale verzekeringen met een maximum van verminderd met een franchise. De premie is door CAO-partijen voor onbepaalde tijd vastgesteld. In 2011 is gebleken dat de premie niet langer kostendekkend is. Het bestuur heeft de CAO-partijen verzocht zich te buigen over de hoogte van de premie in relatie tot de inhoud van de pensioenregeling. In december is besloten dat voor het jaar 2012 een verhoogde premie en een verlaagd opbouwpercentage geldt. Het fonds kent verschillende premies voor de drie regelingen die het fonds heeft: Pensioenregeling voor deelnemers geboren voor 1950 Premie basisregeling 19,55% Franchise Prepensioen 4,30% Pensioenregeling voor deelnemers geboren voor 1950 (afkomstig uit Bpf Melk & Zuivel) Premie basisregeling incl. prepensioen 11,50% Pensioenregeling voor deelnemers geboren na 1949 Premiebasisregeling 18,30% Franchise Overgangsmaatregelen 1,40% 30

Terugblik 2011 in cijfers

Terugblik 2011 in cijfers Terugblik 2011 in cijfers U vindt hier een samenvatting van het jaarverslag 2011. Het volledige jaarverslag kunt u downloaden via www.pensioenfondsricohnederland.nl. Financiële situatie Door de kredietcrisis

Nadere informatie

VERKORT JAARVERSLAG 2017

VERKORT JAARVERSLAG 2017 VERKORT JAARVERSLAG 2017 De belangrijkste ontwikkelingen in 2017 bij Pensioenfonds TNT Express op een rij in deze verkorte en vereenvoudigde versie van het jaarverslag. Het volledige jaarverslag vindt

Nadere informatie

stichting pensioenfonds wonen

stichting pensioenfonds wonen stichting pensioenfonds wonen Verkort Jaarverslag 2007 Kerncijfers Aantallen per 31-12 2007 2006 Werkgevers 4.331 4.161 Deelnemers 33.009 31.705 Gewezen deelnemers 70.948 62.860 Gepensioneerden 8.468 7.735

Nadere informatie

Een overzicht van de kerncijfers vindt u op <pagina 8 en 9> van het volledige jaarverslag.

Een overzicht van de kerncijfers vindt u op <pagina 8 en 9> van het volledige jaarverslag. 12 vragen over het jaarverslag 2013 De hoofdpunten uit het jaarverslag van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (SPV) behandelen we aan de hand van 12 vragen en antwoorden. Een volledig exemplaar

Nadere informatie

2013 verkort in beeld. Ontwikkelingen. Pensioenen Beleggingen Organogram

2013 verkort in beeld. Ontwikkelingen. Pensioenen Beleggingen Organogram 02 verkort in beeld 03 Ontwikkelingen 05 08 10 Pensioenen Beleggingen Organogram Aantal deelnemers dat pensioen opbouwt Aantal personen dat een ouderdomspensioen ontvangt Aantal deelnemers met slapende

Nadere informatie

VERKORT JAARVERSLAG 2016

VERKORT JAARVERSLAG 2016 VERKORT JAARVERSLAG 2016 2016: wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen van 2016 bij Pensioenfonds TNT Express? U leest het in deze verkorte en vereenvoudigde versie van het jaarverslag. Het volledige

Nadere informatie

Verkort jaarverslag

Verkort jaarverslag Verkort jaarverslag 2014 1 Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Meubelindustrie en Meubileringsbedrijven Hoe deed ons pensioenfonds het in 2014? Waar hield het bestuur zich mee bezig? En wat waren

Nadere informatie

SPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 >

SPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Eind 2012 liep het herverzekeringscontract met Nationale-Nederlanden

Nadere informatie

Het jaarverslag 2012 in vogelvlucht

Het jaarverslag 2012 in vogelvlucht Het jaarverslag 2012 in vogelvlucht De hoofdpunten uit het jaarverslag van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (SPV) behandelen we aan de hand van 10 vragen en antwoorden. Een volledig exemplaar

Nadere informatie

2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG

2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het jaarverslag legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen

Nadere informatie

JAAR. stichting bedrijfstakpensioenfonds voor het levensmiddelenbedrijf VERSLAG

JAAR. stichting bedrijfstakpensioenfonds voor het levensmiddelenbedrijf VERSLAG JAARVERSLAG 2010 stichting bedrijfstakpensioenfonds voor het levensmiddelenbedrijf stichting bedrijfstakpensioenfonds voor het levensmiddelenbedrijf JAAR VERSLAG 2010 Voorwoord 01 Zoals u ongetwijfeld

Nadere informatie

Wanneer gaat u met pensioen: eerder of later? AOW-leeftijd verschuift opnieuw

Wanneer gaat u met pensioen: eerder of later? AOW-leeftijd verschuift opnieuw Pensioenflits Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie + Verkort jaarverslag Juli 2017 De Pensioenflits is een uitgave van uw Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie

Nadere informatie

Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf

Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf Jaarverslag 2009 Dit jaarverslag is een uitgave van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf administrateur Syntrus

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit. Oktober 2013

Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit. Oktober 2013 Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur de pensioenregeling

Nadere informatie

jaarverslag Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf

jaarverslag Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf jaarverslag 2013 Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf 2013 jaarverslag Voorwoord 01 Het bestuur van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf geeft

Nadere informatie

Later AOW en pensioen

Later AOW en pensioen Pensioenflits Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie + Verkort jaarverslag Juli 2017 De Pensioenflits is een uitgave van uw Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie

Nadere informatie

2012 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG

2012 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 2012 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het Jaarverslag 2012 legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen

Nadere informatie

Strengere regels voor pensioenfondsen

Strengere regels voor pensioenfondsen Pensioenflits Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie + Verkort jaarverslag November 2015 De Pensioenflits is een uitgave van uw Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie

Nadere informatie

Pensioenfonds Robeco. Populair Jaarverslag 2014

Pensioenfonds Robeco. Populair Jaarverslag 2014 Pensioenfonds Robeco Populair Jaarverslag 2014 2014 was een bewogen jaar voor Pensioenfonds Robeco door de sterk dalende rente en de veranderende wet- en regelgeving. In het jaarverslag blikken wij als

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden. Oktober 2013

Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden. Oktober 2013 Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland

Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Papendorpseweg 100 3528 BJ Utrecht Ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer 41184467

Nadere informatie

Geef pensioen de aandacht die het verdient. Jaarbericht Stichting Pensioenfonds

Geef pensioen de aandacht die het verdient. Jaarbericht Stichting Pensioenfonds Geef pensioen de aandacht die het verdient Jaarbericht Stichting Pensioenfonds Vijf mythes over pensioen Over pensioenen zijn meerdere mythes in omloop. Het is belangrijk om te weten hoe het wel zit. De

Nadere informatie

Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016

Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Op woensdagmiddag 9 maart, aansluitend aan de jaarbijeenkomst van de Vereniging Gepensioneerden Getronics (VGG), organiseerde Stichting Voorzieningsfonds Getronics

Nadere informatie

Wet versterking bestuur pensioenfondsen

Wet versterking bestuur pensioenfondsen Wet versterking bestuur pensioenfondsen Presentatie voor het Platform Deelnemersraden Drs. Harrie J.P. Penders 12 april 2013 Leerdoelen inzicht bieden in het wetsvoorstel (sheet 3 24) inzicht bieden in

Nadere informatie

Herstelplan 2015 Compartiment SPDHV

Herstelplan 2015 Compartiment SPDHV Herstelplan 2015 Compartiment SPDHV Versie 1.0 17 juni 2015 Auteur: Corné van Bokhoven Status: vastgesteld door bestuur Inleiding Nadat Stichting Pensioenfonds DHV in 2008 in dekkingstekort kwam heeft

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland

Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland Papendorpseweg 100 3528 BJ Utrecht Ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer 41184467

Nadere informatie

2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG

2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG 2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het Jaarverslag 2013 legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen

Nadere informatie

stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de detailhandel Verkort jaarverslag 2007

stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de detailhandel Verkort jaarverslag 2007 stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de detailhandel Verkort jaarverslag 2007 Voorwoord Het bestuur van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Detailhandel heeft de ontwikkelingen, die zich in 2006

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 3 september 2018

Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 3 september 2018 Stichting Pensioenfonds Avery Dennison Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 3 september 2018 Agenda 1. Opening 2. Vaststelling notulen jaarvergadering 4 september 2017 3.

Nadere informatie

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2013

Verkort jaarverslag 2013 Verkort jaarverslag 2013 Wat waren in 2013 de belangrijkste feiten en gebeurtenissen voor GE Pensioen? U leest het in deze verkorte versie van het jaarverslag 2013. Naast deze bondige versie treft u ook

Nadere informatie

Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014. Stand van zaken SVG. 1 van 20

Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014. Stand van zaken SVG. 1 van 20 Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014 Stand van zaken SVG 1 van 20 Programma Pensioenfonds SVG Wat speelt er rond de pensioenen? Financiële positie SVG Kortingsmaatregel Vooruitblik 2014-2015

Nadere informatie

Datum Briefnummer Behandeld door Doorkiesnummer 15-2-2012 20120215 N.W. Dijkhuizen 630

Datum Briefnummer Behandeld door Doorkiesnummer 15-2-2012 20120215 N.W. Dijkhuizen 630 Pensioenfonds Productschappen Bezoekadres Laan van Zuid Hoorn 165 2289 DD Rijswijk Postadres Postbus 3042 2280 GA Rijswijk Telefoon 070 4138630 Fax 070 4138650 E-mail info@pbodnl Website wwwpbodnl KvK

Nadere informatie

stichting pensioenfonds wonen Verkort jaarverslag 2008

stichting pensioenfonds wonen Verkort jaarverslag 2008 stichting pensioenfonds wonen Verkort jaarverslag 2008 01 Voorwoord Over een paar jaar kijken we terug op 2008 en 2009 als een periode van economisch zwaar weer. We zitten midden in een wereldwijde crisis.

Nadere informatie

Verder in deze nieuwsbrief een samenvatting van het rapport van de visitatiecommissie.

Verder in deze nieuwsbrief een samenvatting van het rapport van de visitatiecommissie. Van het SPAN bestuur De maand mei staat in het teken van het afronden van het SPAN jaarverslag over 2012. Eind deze maand verwachten we dat het verslag wordt goedgekeurd door actuaris en accountant. Het

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds SABIC Innovative Plastics. Verkort Jaarverslag 2009

Stichting Pensioenfonds SABIC Innovative Plastics. Verkort Jaarverslag 2009 Stichting Pensioenfonds SABIC Innovative Plastics Verkort Jaarverslag 2009 Inleiding 2009 is voor de Stichting Pensioenfonds SABIC Innovative Plastics (hierna Pensioenfonds SABIC-IP) weer een bijzonder

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Leiden, 3 september 2012

Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Leiden, 3 september 2012 Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Leiden, 3 september 2012 Agenda 1. Opening 2. Vaststelling notulen jaarvergadering 8 september 2011 3. Jaarverslag 2011 4. Beleggingsbeleid 5. Terugblik

Nadere informatie

voor de beleggingscommissie van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (hierna: SPV).

voor de beleggingscommissie van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (hierna: SPV). REGLEMENT BELEGGINGSCOMMISSIE voor de beleggingscommissie van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (hierna: SPV). Artikel 1 Vaststelling en reikwijdte Dit reglement geeft, in aanvulling op de statuten,

Nadere informatie

De pensioenleeftijd zal omhoog gaan

De pensioenleeftijd zal omhoog gaan Jaarbericht 2011 Ruim 1.600 mensen ontvangen op dit moment een pensioenuitkering via ons pensioenfonds. Nog eens ruim 2.300 (oud) DuPont-medewerkers zullen in de toekomst een pensioenuitkering ontvangen.

Nadere informatie

Update! WIJZIGINGEN PENSIOENREGELING PER 1 JANUARI 2015. bpfhibin.nl

Update! WIJZIGINGEN PENSIOENREGELING PER 1 JANUARI 2015. bpfhibin.nl Update! bpfhibin.nl stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de handel in bouwmaterialen December 2014 Kunt u uw werknemers uitleggen wat er per 1 januari 2015 is veranderd aan hun pensioen? WIJZIGINGEN

Nadere informatie

Stichting Metro Pensioenfonds Populair jaarverslag 2008

Stichting Metro Pensioenfonds Populair jaarverslag 2008 Stichting Metro Pensioenfonds Populair jaarverslag 2008 blad 1 van 7 Het Metro Pensioenfonds Hieronder eerst een aantal bijzonderheden over het Metro Pensioenfonds. Het Metro Pensioenfonds is opgericht

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds. voor. Verloskundigen

Stichting Pensioenfonds. voor. Verloskundigen REGLEMENT BELEGGINGSADVIESCOMMISSIE Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen Datum: 8 oktober 2018 REGLEMENT BELEGGINGSADVIESCOMMISSIE BEGRIPSBEPALINGEN Artikel 1 Waar in dit reglement aanduidingen

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2014. In de verkorte versie van het jaarverslag leest u op hoofdlijnen hoe het jaar 2014 voor het pensioenfonds is verlopen.

Verkort jaarverslag 2014. In de verkorte versie van het jaarverslag leest u op hoofdlijnen hoe het jaar 2014 voor het pensioenfonds is verlopen. Verkort jaarverslag 2014 In de verkorte versie van het jaarverslag leest u op hoofdlijnen hoe het jaar 2014 voor het pensioenfonds is verlopen. U kunt het volledige jaarverslag downloaden op www.bpfmedewerkersnotariaat.nl.

Nadere informatie

In de Pensioenwet is vastgelegd dat wanneer een pensioenfonds niet langer voldoet aan de gestelde eisen ten aanzien van:

In de Pensioenwet is vastgelegd dat wanneer een pensioenfonds niet langer voldoet aan de gestelde eisen ten aanzien van: Financieel Crisisplan 1. Elementen crisisplan In de Pensioenwet is vastgelegd dat wanneer een pensioenfonds niet langer voldoet aan de gestelde eisen ten aanzien van: vereist eigen vermogen (ultimo 2011

Nadere informatie

delta lloyd pensioenfonds Over het jaar 2012

delta lloyd pensioenfonds Over het jaar 2012 delta lloyd pensioenfonds Over het jaar 2012 XY 13996-0513 In dit Jaarbericht leest u wat er in 2012 bij ons pensioenfonds gebeurde. We gaan wat dieper in op onze beleggingen en andere financiële zaken.

Nadere informatie

Wijziging uitvoerder & pensioenregeling 2015 25 november 2014

Wijziging uitvoerder & pensioenregeling 2015 25 november 2014 Wijziging uitvoerder & pensioenregeling 2015 25 november 2014 1 Doel van deze bijeenkomst Toelichting waarom overstap naar nieuwe pensioenuitvoerder Toelichting waarom nieuwe pensioenregeling per 1-1-2015

Nadere informatie

2009: een actief jaar met interessante ontwikkelingen

2009: een actief jaar met interessante ontwikkelingen Verkort jaarverslag 2009 2009: een actief jaar met interessante ontwikkelingen Het jaar 2009 stond in het teken van het treffen van maatregelen om de financiële positie van het fonds weer op het gewenste

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2006. stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de detailhandel

Verkort jaarverslag 2006. stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de detailhandel Verkort jaarverslag 2006 stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de detailhandel Inleiding Hierbij ontvangt u het verkorte jaarverslag 2006 van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Detailhandel

Nadere informatie

Beschrijving Pension Fund Governance Stichting Bedrijfspensioenfonds voor het Bakkersbedrijf

Beschrijving Pension Fund Governance Stichting Bedrijfspensioenfonds voor het Bakkersbedrijf Beschrijving Pension Fund Governance Stichting Bedrijfspensioenfonds voor het Bakkersbedrijf Dit is een uitgave van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Bakkersbedrijf Datum 15 juni 2012 1 Voorwoord

Nadere informatie

Deelnemersvergadering Stichting Pensioenfonds Thales Nederland. 20 juni 2013

Deelnemersvergadering Stichting Pensioenfonds Thales Nederland. 20 juni 2013 Deelnemersvergadering Stichting Pensioenfonds Thales Nederland 20 juni 2013 1. Agenda 1. Opening 2. Notulen van de vergadering van 26 juni 2012 3. Financiële gegevens uit Verslag en jaarrekening 2012 4.

Nadere informatie

Nieuw bestuurslid Ronald van Hees over ontwikkelingen bij SBZ

Nieuw bestuurslid Ronald van Hees over ontwikkelingen bij SBZ Nieuwsbrief van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars april 2014 Nieuw bestuurslid Ronald van Hees over ontwikkelingen bij SBZ Het bestuur van SBZ telt een nieuw gezicht. Ronald van Hees,

Nadere informatie

Persbericht. Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011

Persbericht. Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011 Persbericht Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011 Hoofdpunten: Dekkingsgraad van 94% is te laag: aanvullende maatregelen nodig Beschikbaar vermogen stijgt met ruim 11 miljard Door gedaalde rente nemen

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2012

Verkort jaarverslag 2012 1 Verkort jaarverslag 2012 Het jaarverslag 2012 voor u samengevat Stichting Pensioenfonds van de Grolsche Bierbrouwerij houdt u graag op de hoogte. Daarom bieden wij u deze samenvatting van ons jaarverslag

Nadere informatie

Ontwikkelingen in 2012

Ontwikkelingen in 2012 1 Jaarbericht 2012 Ontwikkelingen in 2012 2012 was, in alle opzichten, weer een bewogen jaar. We kregen onder meer te maken met hectische ontwikkelingen op de financiële markten, met veranderingen in de

Nadere informatie

Verkort jaarverslag SBZ 2011

Verkort jaarverslag SBZ 2011 Verkort jaarverslag SBZ 2011 uitgave van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars Verkort jaarverslag SBZ 2011 1 Voorwoord Hoe ging het in 2011 met SBZ? In het complete jaarverslag 2011 gaan

Nadere informatie

Actuariële en Bedrijfstechnische Nota. Nota, waarin het beleid van het fonds op alle relevante gebieden beschreven wordt.

Actuariële en Bedrijfstechnische Nota. Nota, waarin het beleid van het fonds op alle relevante gebieden beschreven wordt. ABTN A-Factor AFM Afkoop Anw AOW Arbeidsongeschiktheidspensioen Actuariële en Bedrijfstechnische Nota. Nota, waarin het beleid van het fonds op alle relevante gebieden beschreven wordt. Aanduiding voor

Nadere informatie

2010: Pensioen wereld volop in de schijnwerpers

2010: Pensioen wereld volop in de schijnwerpers Verkort jaarverslag 2010 nr 13 - januari 2009 Stichting Pensioen fonds KPN 2010: Pensioen wereld volop in de schijnwerpers Inleiding Het jaar 2010 is wederom een enerverend jaar geweest voor de pensioenwereld.

Nadere informatie

Haarlem 18 juni 2019 Boxmeer 20 juni 2019 Oss 20 juni 2019

Haarlem 18 juni 2019 Boxmeer 20 juni 2019 Oss 20 juni 2019 Haarlem 18 juni 2019 Boxmeer 20 juni 2019 Oss 20 juni 2019 Opening, mededelingen Toelichting organisatie van het fonds Ontwikkelingen 2018 & 2019 - IORP II & Bestuursmodel - Pensioenakkoord Beleggingen,

Nadere informatie

Pensioen-Bijeenkomst. 23 maart 2017

Pensioen-Bijeenkomst. 23 maart 2017 Pensioen-Bijeenkomst 23 maart 2017 Programma Welkom! Het fonds - mensen en cijfers 10 minuten Financiële positie en beleid 10 minuten Pensioenregeling en keuzes 20 minuten Website en digitalisering 10

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Hoogovens (SPH) Update voor ledenvergadering VHP Tata Steel

Stichting Pensioenfonds Hoogovens (SPH) Update voor ledenvergadering VHP Tata Steel Stichting Pensioenfonds Hoogovens (SPH) Update voor ledenvergadering VHP Tata Steel Wim Hamers Voorzitter Raad van Beheer 12 november 2012 Agenda 1. SPH op hoofdlijnen 2. SPH en andere pensioenfondsen

Nadere informatie

Deelnemers Het fonds betaalt maandelijks pensioen aan deelnemers. gaan in de toekomst pensioen ontvangen. 2,05%

Deelnemers Het fonds betaalt maandelijks pensioen aan deelnemers. gaan in de toekomst pensioen ontvangen. 2,05% deelnemers 15.654 In 2013 verdiende het fonds 28,3 miljoen dankzij beleggen. Dat bedrag staat voor een rendement van 2,05%. Deelnemers Het fonds betaalt maandelijks pensioen aan 5.038 deelnemers. De overige

Nadere informatie

Reservetekort weggewerkt, pensioenen verhoogd

Reservetekort weggewerkt, pensioenen verhoogd Verkort jaarverslag 2013 In dit verkorte jaarverslag 2013 zetten we de hoofdpunten uit het volledige jaarverslag van Metro Pensioenfonds voor u op een rij: we blikken terug op het pensioenjaar 2013 en

Nadere informatie

Profielschets lid Raad van Toezicht. 6 maart 2018

Profielschets lid Raad van Toezicht. 6 maart 2018 Profielschets lid Raad van Toezicht 6 maart 2018 71649 092004 1. INLEIDING In dit document zijn achtereenvolgens de kenmerken van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Kappersbedrijf (Bpf Kappers)

Nadere informatie

Reglement Raad van Toezicht. van de. Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf

Reglement Raad van Toezicht. van de. Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf Reglement Raad van Toezicht van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf Vastgesteld 22-12-2016 Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 3 Artikel 1 - Begripsomschrijvingen...

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst

Informatiebijeenkomst Stichting Pensioenfonds DHV Informatiebijeenkomst 24 september 2013 2013 Royal HaskoningDHV, All rights reserved Alleen voor intern gebruik Agenda Opening Jaarverslag 2012 Paul Canisius Actuele ontwikkelingen

Nadere informatie

Pensioenkrant 2013 AUGUSTUS

Pensioenkrant 2013 AUGUSTUS Pensioenkrant 2013 AUGUSTUS Disclaimer Hoewel deze krant met de grootst mogelijke zorgvuldigheid tot stand is gekomen, kunt u hieraan geen rechten ontlenen. Pensioenkrant augustus 2013 Woord van de voorzitter

Nadere informatie

Nieuws. Gezond maar alert. Pensioenfonds IN DIT NUMMER: Verkort jaarverslag. De financiële situatie van het pensioenfonds verbeterde in 2017.

Nieuws. Gezond maar alert. Pensioenfonds IN DIT NUMMER: Verkort jaarverslag. De financiële situatie van het pensioenfonds verbeterde in 2017. Pensioenfonds Verkort jaarverslag Gezond maar alert De financiële situatie van het pensioenfonds verbeterde in 2017. Nieuws IN DIT NUMMER: Augustus 2018 Hierdoor was het mogelijk de opgebouwde pensioenen

Nadere informatie

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere

Nadere informatie

Verkort jaarverslag PHI 2010

Verkort jaarverslag PHI 2010 Verkort jaarverslag PHI 2010 uitgave van stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de houtverwerkende industrie Voorwoord 2010 was een roerig jaar. Ook voor Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Houtverwerkende

Nadere informatie

Deelnemersvergadering. Haarlem 26 juni 2017 Boxmeer 29 juni 2017 Oss 29 juni 2017

Deelnemersvergadering. Haarlem 26 juni 2017 Boxmeer 29 juni 2017 Oss 29 juni 2017 Deelnemersvergadering Haarlem 26 juni 2017 Boxmeer 29 juni 2017 Oss 29 juni 2017 Agenda Opening, mededelingen Toelichting organisatie van het fonds Verantwoording en jaarverslag 2016: beleggingen en pensioenaanspraken

Nadere informatie

Pensioen Informatie sessie

Pensioen Informatie sessie Pensioen Informatie sessie Pensioenreglement B Oktober 2013 Voorbehoud De tekst in deze presentatie is louter ter informatie bedoeld. Er kunnen dan ook geen rechten aan worden ontleend. Bij onduidelijkheden

Nadere informatie

Verkort jaarverslag PHI 2012

Verkort jaarverslag PHI 2012 Verkort jaarverslag PHI 2012 Uitgave van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Houtverwerkende Industrie en Jachtbouw Voorwoord Eén sterk, toekomstbestendig pensioenfonds. Met dat doel gingen het

Nadere informatie

jaarverslag Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf

jaarverslag Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf jaarverslag 2014 Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf 2014 jaarverslag Voorwoord 01 Het bestuur van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf geeft

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland

Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarbericht 2015 AUGUSTUS 2016 In dit Jaarbericht over 2015 legt Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland op hoofdlijnen verantwoording af voor het

Nadere informatie

Verkort Jaarverslag 2014

Verkort Jaarverslag 2014 Verkort Jaarverslag 2014 Het bestuur: de pensioenwereld blijft in beweging Ook in 2014 stond de pensioenwereld niet stil. Het bestuur volgde alle actuele politieke en maatschappelijke ontwikkelingen op

Nadere informatie

In september 2016 werd het contract met Syntrus Achmea Pensioenbeheer opgezegd. In 2017 werd een nieuwe pensioenuitvoeringsorganisatie

In september 2016 werd het contract met Syntrus Achmea Pensioenbeheer opgezegd. In 2017 werd een nieuwe pensioenuitvoeringsorganisatie 2017in vogelvlucht Deelnemers Financieel Beleggingen Kosten Communicatie In juni 2018 hebben we ons jaarverslag 2017 uitgebracht. We hebben de belangrijkste ontwikkelingen van 2017 voor u samengevat. Het

Nadere informatie

Bestuur. Deelnemers: 2 Pensioengerechtigden:3 Werkgevers 2. Verantwoording en medezeggenschap

Bestuur. Deelnemers: 2 Pensioengerechtigden:3 Werkgevers 2. Verantwoording en medezeggenschap Governance Algemeen Het bestuur van het fonds streeft als eindverantwoordelijk uitvoerder van de door sociale partners overeengekomen pensioenregeling naar een optimale kwaliteit, zorgvuldigheid en openheid

Nadere informatie

Oegstgeest, 4 september Deelnemers en Gepensioneerden

Oegstgeest, 4 september Deelnemers en Gepensioneerden AVERY DENNISON stctting pensioenroncis Avery Dennison Stichting Pensioenfonds Avery Dennison Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 4 september 217 4XSON Agenda stichting pensioenfonds

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot

Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot Positie 2018 Gebaseerd op het jaarverslag over 2018 en recente ontwikkelingen Hoe werkt ons pensioenfonds voor jou? Financiële positie Waardevastheid pensioen 1

Nadere informatie

Profielschets lid Verantwoordingsorgaan oktober 2016

Profielschets lid Verantwoordingsorgaan oktober 2016 71649 092004 Profielschets lid Verantwoordingsorgaan oktober 2016 postadres postbus 3183 3502 GD Utrecht telefoon (030) 245 39 22 fax (030) 245 35 72 KvK 41178959 1. INLEIDING In dit document zijn achtereenvolgens

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2017 Pensioenfonds Cargill

Verkort jaarverslag 2017 Pensioenfonds Cargill Verkort jaarverslag 2017 Pensioenfonds Cargill Pensioenfonds Cargill 2017 in beeld Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen van 2017 van Pensioenfonds Cargill? U leest het in dit verkort jaarverslag. Financiële

Nadere informatie

Belanghebbendenvergadering. 24 september 2015

Belanghebbendenvergadering. 24 september 2015 Belanghebbendenvergadering 24 september 2015 Agenda 1. Opening 2. Actuele ontwikkelingen Ballast Nedam N.V. 3. Jaarverslag 2014 4. Nieuwe pensioenregelgeving en herstelplan 5. Toekomst pensioenfonds 6.

Nadere informatie

Functieprofielen Algemeen Bestuur Stichting Pensioenfonds ING. Algemeen functieprofiel Bestuur Stichting Pensioenfonds ING

Functieprofielen Algemeen Bestuur Stichting Pensioenfonds ING. Algemeen functieprofiel Bestuur Stichting Pensioenfonds ING Functieprofielen Algemeen Bestuur Stichting Pensioenfonds ING Algemeen functieprofiel Bestuur Stichting Pensioenfonds ING Kenmerken Fonds Stichting Pensioenfonds ING (hierna: het Fonds) is op 1 januari

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2012. 2012: Voortzetting koers 2011 en op naar herstel. Stichting Pensioenfonds PostNL. Meer weten? www.pensioenpostnl.

Verkort jaarverslag 2012. 2012: Voortzetting koers 2011 en op naar herstel. Stichting Pensioenfonds PostNL. Meer weten? www.pensioenpostnl. Verkort jaarverslag 2012 Stichting Pensioenfonds PostNL 2012: Voortzetting koers 2011 en op naar herstel Pensioenfondsen en pensioenen stonden ook in 2012 weer in het middelpunt van de belangstelling.

Nadere informatie

Verkort Jaarverslag 2013

Verkort Jaarverslag 2013 Verkort Jaarverslag Han Thoman: Ons bestuur is zich echt goed bewust van de risico s die het pensioenfonds loopt. Voorzitter Han Thoman Onze financiële positie is redelijk maar moet nog beter Een jaar

Nadere informatie

Jaarverslag Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf

Jaarverslag Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf Jaarverslag 2012 Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf Voorwoord 01 Het bestuur van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Levensmiddelenbedrijf geeft in dit jaarverslag

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2016

Verkort jaarverslag 2016 Verkort jaarverslag 2016 Wat waren in 2016 de belangrijkste feiten en gebeurtenissen voor GE Pensioen? U leest het in deze verkorte versie van het jaarverslag. Naast deze bondige versie treft u ook het

Nadere informatie

Een goede pensioenregeling tegen een aanvaardbare prijs. Dat is waar Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars (SBZ) voor staat.

Een goede pensioenregeling tegen een aanvaardbare prijs. Dat is waar Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars (SBZ) voor staat. Hoe ziet het beleggingsbeleid van SBZ eruit? Een goede pensioenregeling tegen een aanvaardbare prijs. Dat is waar Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars (SBZ) voor staat. Om iedereen het afgesproken

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot

Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot Bij de tijd: de huidige positie en verwachtingen voor de komende jaren Gebaseerd op het jaarverslag over 2016 en recente ontwikkelingen Hoe werkt ons pensioenfonds

Nadere informatie

WELKOM. Algemene Vergadering voor Deelnemers en Gepensioneerden 14 september 2016

WELKOM. Algemene Vergadering voor Deelnemers en Gepensioneerden 14 september 2016 WELKOM Algemene Vergadering voor Deelnemers en Gepensioneerden 14 september 2016 Agenda Opening Nieuws vanuit het bestuur Hoe staat het fonds ervoor? Pensioen: wat is er gewijzigd en wat betekent dat?

Nadere informatie

Deelnemersbijeenkomsten. Grolsch Pensioenfonds

Deelnemersbijeenkomsten. Grolsch Pensioenfonds Deelnemersbijeenkomsten Grolsch Pensioenfonds 11 april 2016 Programma Welkom en Pensioen in het kort Eveline Paternotte Organisatie en kerncijfers Han Thoman 10 minuten Financiële positie en fondsbeleid

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds SABIC

Stichting Pensioenfonds SABIC Stichting Pensioenfonds SABIC Presentatie SPF tijdens algemene ledenvergadering VGSE 15 april 2010 Jan van den Berg, voorzitter SPF 1 Programma 1. Algemeen 2. Situatie SPF eind 2008 3. Ontwikkelingen SPF

Nadere informatie

TRANSPARANTIEDOCUMENT

TRANSPARANTIEDOCUMENT TRANSPARANTIEDOCUMENT Vereniging Nederlands Pensioenfonds voor de Sigarenindustrie en aanverwante Bedrijven (VNPS) Dit is een uitgave van de Vereniging Nederlands Pensioenfonds voor de Sigarenindustrie

Nadere informatie

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 25 juni 2015

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 25 juni 2015 Welkom namens Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK AMSTERDAM, 25 juni 2015 AGENDA 1. Opening en voorstellen leden van het bestuur 2. Mededelingen van de voorzitter 3. Notulen deelnemersvergadering 26

Nadere informatie

Goed jaar Metro Pensioenfonds, toch geen verhoging pensioenen

Goed jaar Metro Pensioenfonds, toch geen verhoging pensioenen Verkort jaarverslag 2014 In dit verkorte jaarverslag 2014 zetten we de hoofdpunten uit het volledige jaarverslag van Metro Pensioenfonds voor u op een rij: we blikken terug op het pensioenjaar 2014 en

Nadere informatie

Jaarbericht 2014. Financiële positie Pensioenfonds Forbo 3. 2014 in cijfers 5. Wijzigingen in de pensioenregeling 7

Jaarbericht 2014. Financiële positie Pensioenfonds Forbo 3. 2014 in cijfers 5. Wijzigingen in de pensioenregeling 7 Jaarbericht 2014 Financiële positie Pensioenfonds Forbo 3 2014 in cijfers 5 Wijzigingen in de pensioenregeling 7 De organisatie Pensioenfonds Forbo 8 Kerncijfers 11 2014 stond vooral in het teken van gewijzigde

Nadere informatie

De Nederlandsche Bank NV T.a.v. de heer S. Keereweer AA Postbus 98 1000 AB AMSTERDAM

De Nederlandsche Bank NV T.a.v. de heer S. Keereweer AA Postbus 98 1000 AB AMSTERDAM De Nederlandsche Bank NV T.a.v. de heer S. Keereweer AA Postbus 98 1000 AB AMSTERDAM Wormerveer, 12 december 2011 Betreft: Herstelplan Stichting Pensioenfonds De Fracties Geachte heer Keereweer, De dekkingsgraad

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst deelnemers SPF 2016

Informatiebijeenkomst deelnemers SPF 2016 Informatiebijeenkomst deelnemers SPF 2016 1 Programma Agenda 1. Pensioenbewustzijn 2. Governance SPF 3. SPF 2015 4. SPF 2016 Q1 (recente ontwikkelingen) 5. Slotopmerkingen en rondvraag 2 1. Pensioenbewustzijn:

Nadere informatie