Beleidsplan Diaconie Gereformeerde Kerk Rijnsburg

Transcriptie

1 Beleidsplan Diaconie Gereformeerde Kerk Rijnsburg Inleiding In dit beleidsplan wil het College van Diakenen van de Gereformeerde Kerk Rijnsburg de uitgangspunten, werkwijzen en beleidvoornemens van haar diaconale activiteiten voor de periode uiteenzetten. De belangrijkste doelstellingen van dit beleidsplan zijn: Een leidraad zijn voor de wijze waarop we als diakenen onze activiteiten invullen en ontwikkelen; De gemeente bewust maken van haar diaconale opdracht en deze verder uitbouwen; Vormgeven aan de samenwerking met de diaconie van de Hervormde gemeente in Rijnsburg. Als College van Diakenen zien wij ons geroepen om de diaconale opdracht van onze kerk gestalte te geven om zich in te zetten voor wie lijden en hen bij te staan in het zoeken naar vertroosting en gerechtigheid. Het aandachtsgebied van onze diaconale arbeid omvat zowel de eigen gemeente, Nederland als de gehele wereld en bij de uitvoering zoeken wij naar samenwerking met kerken, gemeentelijke instanties en verwante instanties. De belangrijkste doelstellingen van ons diaconale werk vinden wij in het bestrijden van armoede en onrecht, het dragen van zorg voor personen en groepen in noodsituaties evenals het leveren van een bijdrage aan het welzijn van onze samenleving. In artikel 11 van de derde ordinantie van de PKN worden tot opbouw van de gemeente met het oog op haar dienst in de wereld de volgende zaken aan het College van Diakenen toevertrouwd: 1. de ambtelijke tegenwoordigheid in de kerkdiensten; 2. de dienst aan de Tafel van de Heer; 3. het mede voorbereiden van de voorbeden; 4. het inzamelen en besteden van de liefdegaven; 5. het toerusten van de gemeente tot het vervullen van haar diaconale roeping; 6. het verlenen van bijstand, verzorging of bescherming aan hen die dat behoeven; 7. het nemen of ondersteunen van initiatieven die gericht zijn op het bevorderen van het maatschappelijk welzijn; 8. het dienen van de gemeente en de kerk in haar bemoeienis met betrekking tot sociale vraagstukken en het aanspreken van de overheid en de samenleving op haar verantwoordelijkheid dienaangaande; 9. het beheren van de financiële zaken die bestemd zijn voor het diaconaat; 10. en zo zij daartoe geroepen worden, het dienen van de kerk in de meerdere vergaderingen. In het vervolg van dit beleidsplan zullen de uitgangspunten, werkwijzen en beleidvoornemens ten aanzien van bovenstaande onderwerpen nader uiteen worden gezet. Beleidsplan Diaconie Gereformeerde Kerk Rijnsburg Pag. 1

2 1. de ambtelijke tegenwoordigheid in de kerkdiensten God heeft het ambt geschonken om de door de gemeente ontvangen gaven te gebruiken in de dienst. Ambten en diensten zijn gericht op de opbouw van de gemeente en de toerusting tot haar taak. Ambtelijk werk is een dienst van sommigen in de gemeente ten dienste van het dienen van alle anderen in die gemeente. In de kerkdiensten is altijd minimaal 1 diaken aanwezig, die verantwoordelijk is voor het inzamelen van de liefdegaven (eventueel met hulp van andere ambtsdragers). Daarnaast hebben de diakenen een bijzondere bijdrage in de viering van het avondmaal. 2. de dienst aan de Tafel van de Heer Het voorbereiden en begeleiden van de avondmaalsviering is van oudsher een taak van de diakenen. Hoewel de onkosten van elke avondmaalsviering door het College van Diakenen wordt vergoed spelen de diakenen op dit moment in de kerkdienst geen bijzondere (zichtbare) rol bij de voorbereiding en uitvoering van het avondmaal. Het college van Diakenen zal zich de komende jaren bezinnen op een meer zichtbare rol bij de avondmaalsviering. Na de reguliere avondmaalsvieringen (4 keer per jaar) worden er deurcollectes gehouden voor een speciaal doel waar de diaconie extra aandacht voor wil vragen. In 2011 waren dat Stichting Goed voor Nood, De Brug, Werkgroep de Ruijter en de fruitbakjes voor gedetineerden, vluchtelingen en asielzoekers. In samenwerking met de diakenen van de Hervormde gemeente doen de diakenen dienst tijdens de avondmaalsvieringen in de Vlietstede. 3. het mede voorbereiden van de voorbeden Diaconaat dient in wezen een belangrijk onderdeel te zijn van de liturgie. In de gereformeerde kerken, ook in Rijnsburg, is dit niet altijd meer bekend en aanvaard. Juist het gebed voor de nood en de schuld in de wereld door een diaken had vroeger een basisplaats in de eredienst. Er is veel nood. Die nood hoeft de gemeente niet zelf te dragen, maar mag ze blijvend, dus elke zondag, aan God voorleggen. Het College van Diakenen is van mening dat deze gewoonte opnieuw meer aandacht verdient. Bidden betekent ook werken. De voorbede dient zichtbaar te worden. Het diaconaat brengt het lichaam van Christus in beweging, wij allen zijn immers de handen en voeten van de kerk. Als College van diakenen willen wij de komende periode nadenken op welke wijze wij dit willen vormgeven in afstemming met het moderamen van de Kleine Kerkenraad. Dit kan bijvoorbeeld door het maandelijks voorbereiden van een bepaalde inbreng bij de voorbeden in de kerkdiensten. 4. het inzamelen en besteden van de liefdegaven Beleidsplan Diaconie Gereformeerde Kerk Rijnsburg Pag. 2

3 In de kerkdiensten zamelen de diakenen de liefdegaven van de gemeenteleden in door middel van het collecteren in de kerk. Er zijn twee collectes, waarvan de eerste bestemd is voor de diaconie. Dit kan een speciaal doel zijn of een algemene diaconale collecte. Er wordt elk jaar door het College van Kerkrentmeesters een collecterooster opgesteld. Het College van Diakenen hecht er veel waarde aan dat wekelijks in ieder geval één collecte een diaconale bestemming heeft. Gedurende het jaar wordt een aantal diaconale collectes bestemd voor een specifiek doel. De reden hiervoor is dat het College van Diakenen het betreffende doel financieel wil ondersteunen en dit doel expliciet onder de aandacht van de gemeente wil brengen om daarmee haar diaconale roeping aan te spreken. Ten behoeve van het collecterooster wordt jaarlijks voorafgaand aan ieder kalenderjaar de specifieke collectes vastgesteld door het College van Diakenen. Dit geldt ook voor de bestemming van de avondmaalscollecten. In september wordt er door de gemeenten Katwijk aan zee, Katwijk aan de Rijn, Rijnsburg en Valkenburg(ZH) (KKRV) voor een gemeenschappelijk doel gecollecteerd. De bestemming wordt elk jaar bij tourbeurt door een gemeente gekozen. Daarnaast geldt dat in geval van uitzonderlijke noodsituaties het College van Diakenen gedurende het jaar kan besluiten om een algemene diaconale collecte aan een specifiek doel te bestemmen (noodhulp). Uiteraard dienen ook de landelijk gecoördineerde collectes van het werelddiaconaat in het collecterooster een plaats te krijgen. De opbrengst van de reguliere diaconale collecten wordt aangewend voor diverse uitgaven. Hierbij heeft het College van Diakenen te maken met verplichte landelijke afdrachten (zoals quotum). De uitgaven kunnen onderverdeeld worden naar onderstaande categorieën. De bedragen in onderstaande tabel zijn ontleend aan de werkelijke uitgaven in Diaconale hulp binnenland Diaconale hulp buitenland Diversen (o.a. quotum) Kerk in Actie (wereld diaconaat) Maatschappelijk welzijn binnen kerkelijke gemeente Noodhulp (Kerk in Actie) Persoonlijke noodhulp/ondersteuning Zending Totaal uitgave Een belangrijke taak van het College van Diakenen is de haar toevertrouwde gaven op een verantwoorde wijze aan te wenden. Daarnaast zullen er keuzes moeten worden gemaakt aangezien het totaal aan te besteden middelen ontoereikend is om alle nood te ledigen en alle verzoeken tot financiële ondersteuning te honoreren. Elke euro die aan een bepaald doel wordt uitgeven, kan niet voor een ander doel worden ingezet. Bij het aanwenden van de haar toevertrouwde gaven hanteert het College van Diakenen de volgende uitgangspunten. Beleidsplan Diaconie Gereformeerde Kerk Rijnsburg Pag. 3

4 Lokale initiatieven dragen we een warm hart toe. We vinden het als College van Diakenen belangrijk om plaatselijke initiatieven met een diaconale inslag te ondersteunen en aan te moedigen. We denken dat dit ook in positieve zin invloed zal hebben op de in te zamelen liefdegaven. Daarnaast kunnen gemeenteleden die met een diaconale missie zich voor een bepaalde tijd ergens in de wereld belangeloos gaan inzetten, (indien nodig) rekenen op financiële ondersteuning. Eén keer paar jaar worden er door het College van Diakenen levensmiddelen ingezameld voor de plaatselijke voedselbank. Naast het ledigen van broodnodige nood wordt hiermee de diaconale opdracht van de gemeente zichtbaar onder de aandacht gebracht. Verzoeken voor financiële ondersteuning van organisaties worden beoordeeld op basis van de volgende criteria. Heeft de organisatie een diaconale doelstelling of gaat het om ander werk (bijvoorbeeld zending, evangelisatie, bijbelverspreiding, theologisch onderwijs, algemeen jeugdwerk) In dit laatste geval is het geen prioriteit voor de diaconie. Heeft de organisatie de steun van onze diaconie echt nodig? Dit kan blijken uit officiële stukken van de organisatie (jaarrekening), uit de erkenning als bonafide hulporganisatie (richtlijnen Landelijk Dienstencentrum), of op andere wijze. Heeft de organisatie gericht om een gift van de diaconie gevraagd of heeft men door middel van een brede mailing om een bijdrage gevraagd. Ook kan het zijn dat een organisatie door middel van een persoon (bijvoorbeeld een gemeentelid) onder de aandacht van de diaconie is gebracht. Als dit onduidelijk is dan niet steunen. Voert de organisatie diaconaal werk uit (mede) namens de protestantse kerken of in verbinding daarmee. Zo niet, dan geen prioriteit. 5. het toerusten van de gemeente tot het vervullen van haar diaconale roeping Wij zijn van mening dat het gestalte geven aan haar diaconale opdracht belangrijk is voor de gemeente. Om die reden is het noodzakelijk dat het diaconaat geregeld en voldoende aan de orde komt. Een belangrijke doelstelling voor de diaconie de komende jaren is om leden van de gemeente (verder) toe te rusten tot deze taak. Dit kan op verschillende manieren worden bereikt. Een moment bij uitstek om de gemeente te bepalen bij deze opdracht is de zondagse eredienst, een moment waarop veel gemeenteleden bij elkaar komen. Aan de hand van een vooraf door de diaconie vast te stellen thema wordt een eredienst gehouden, passend binnen de gebruikelijke liturgie. Over het thema en de invulling van de dienst wordt overleg plaats met de voorganger. Na afloop van de dienst wordt er voor geïnteresseerden bijvoorbeeld een Beleidsplan Diaconie Gereformeerde Kerk Rijnsburg Pag. 4

5 vervolgprogramma aangeboden. Het is dan mogelijk met elkaar verder van gedachten te wisselen. Dit kan er toe leiden dat gemeenteleden echt betrokken worden bij het diaconaat. Ook onderwerpen veraf kunnen tijdens bijvoorbeeld een Diaconale Zondag de nodige aandacht krijgen. Daarbij kan aansluiting worden gezocht bij bestaande bijzondere zondagen, zoals de Zendingszondag of de Zondag van het Werelddiaconaat. Aangezien het toerusten van de gemeente begint met het verschaffen van kennis en informatie, is het belangrijk dat de gemeente geregeld en voldoende wordt geïnformeerd, niet alleen door bijvoorbeeld de genoemde Diaconale Zondag, maar ook frequenter door het uitgeven van een nieuwsbrief. Er is, vooruitlopend op het samengaan van de Gereformeerde Kerk en Hervormde Gemeente in Rijnsburg, een redactie samengesteld van genoemde gemeenten, die tot taak heeft periodiek een nieuwsbrief op te stellen en uit te brengen en zo de gemeente te informeren. Immers door voorlichting en voorbeeld kan een diaconie de gemeente helpen haar kijk op diaconaat te verbreden en te verdiepen. Diakenen zijn vaak uitvoerend bezig. De kerntaak van een diaken is dat hij/zij gemeenteleden stimuleert om zich in te zetten voor diaconale nood dichtbij en veraf. In Artikel X, lid 2 van de Kerkorde staat dat de gemeente als geheel de opdracht heeft om in kerk en samenleving te delen, te helpen waar geen helper is en te getuigen van gerechtigheid van God waar onrecht geschiedt. De diaken heeft hierin een stimulerende en toerustende taak en schept de mogelijkheden voor gemeenteleden, schakelt hen in. De Michacursus waaraan Kerk in Actie meedoet, is bijvoorbeeld een uitstekend hulpmiddel om gemeenteleden te stimuleren tot een diaconale inzet. De Michacursus is een middel voor kerken en diaconieën om gemeenteleden te stimuleren tot een diaconale en duurzame levenshouding. Tijdens zeven bijeenkomsten gaan deelnemers met elkaar in gesprek en ontdekken ze welke inzet voor hun naaste en de schepping er toe doet. (bron: website Wij willen onderzoeken of genoemde cursus een geschikt middel is om gemeenteleden te stimuleren tot een diaconale inzet. 6. het verlenen van bijstand, verzorging of bescherming aan hen die dat behoeven De diaken geeft aandacht aan noden en mensen die zorg behoeven in eigen gemeente, in eigen land en in de wereld. Het is belangrijk om nood op te sporen. Dat betekent dat naast het direct helpen van mensen in nood, het onderkennen van de oorzaken ook van belang is. Vanuit bijvoorbeeld de ervaring van en met mensen in nood kan de gemeente ontdekken dat meerderen in een identieke situatie kunnen verkeren. Naast financiële nood is er ook sprake van sociale nood. Wij vinden het van belang dat er goed wordt samengewerkt tussen diaconieën in bijvoorbeeld classicaal verband maar ook met (gemeentelijke) instanties, zoals bijvoorbeeld het Budget Informatiepunt van de Gemeente Katwijk. Het Budget Informatie Punt (BIP) is bestemd voor alle inwoners uit Katwijk, die niet als zelfstandige werkzaam zijn. Beleidsplan Diaconie Gereformeerde Kerk Rijnsburg Pag. 5

6 Men kan er terecht voor informatie over allerlei geldzaken, voor advies over het omgaan met geld, het oplossen van financiële problemen en het voorkomen en oplossen van (problematische) schuldsituaties. Indien wij een verzoek voor hulp binnen krijgen, gaan 2 diakenen op bezoek om de volledig situatie in kaart te brengen. Wij vragen o.a. of degene die in nood zit, al contact heeft gezocht met de Gemeente. Wij trekken in de regel samen op met de Gemeente (Katwijk). Bij financiële problemen heeft immers de burgerlijke gemeente de plicht de Wet werk en bijstand uit te voeren. Daarnaast kan schuldhulpverlening noodzakelijk zijn. Het geven van directe financiële ondersteuning is in principe tijdelijk van aard en wordt alleen gegeven als de gemeentelijke instanties geen soelaas bieden en de aanvrager meewerkt om zijn of haar financiële situatie op orde te krijgen. We verlenen directe financiële ondersteuning in principe alleen aan mensen die in Rijnsburg woonachtig zijn. Tevens omarmen wij van harte het project SchuldHulpMaatje. Het project is een initiatief van Kerk in Actie, het landelijk Katholiek Diaconaal Beraad(LKDB), Samen Kerk In Nederland - de migrantenkerken(skin), de Evangelische Alliantie en de Protestants Christelijke Ouderenbond(PCOB). De Kerken en Christelijke organisaties werken voor SchuldHulpMaatje samen met het Platform voor Christelijke Schuldhulp-preventie (PCS); een samenwerkingsverband van vier professionele bureaus voor schuldhulp en financieel advies: Modus Vivendi, De Budgetteer, Bos Consulting en Crown Financial Ministries. Het betreft praktische hulp en hoop via Nederlandse Kerken en PCOB door SchuldHulpMaatjes met als doelen: Mensen leren financieel vrij te zijn; Niet leren boekhouden maar praktische handreikingen om meer overzicht en controle te behouden, en een bijdrage aan een andere omgang met geld en consumeren. Anders gezegd, om te komen tot ander gedrag en houding op financieel gebied. (bron: website Het project heeft in Katwijk de naam Grip op de Knip Katwijk meegekregen. Het betreft een lokale stuurgroep, aangesloten bij het landelijk project SchuldHulpMaatje. 7. initiatieven die gericht zijn op het bevorderen van het maatschappelijk welzijn Het College van Diakenen zet zich in om het maatschappelijk welzijn te bevorderen. Binnen onze gemeente denken we hierbij in het bijzonder aan senioren (alleenstaande 65+; gehuwden 70+), weduwen en weduwnaren en leden met een beperking. Daarnaast willen wij ons medeleven tonen aan hen die in gevangenissen en detentie-inrichtingen zitten evenals de vluchtelingen en asielzoekers. Initiatieven die het College van Diakenen op dit moment in dit kader uitvoert zijn: Beleidsplan Diaconie Gereformeerde Kerk Rijnsburg Pag. 6

7 Bezoeken van senioren (alleenstaande 65+; gehuwden 70+), weduwen en weduwnaren en leden met een beperking in de periode voorafgaand aan het kerstfeest. Doel is door middel van persoonlijke aandacht en medeleven betrokkenheid van de Kerk bij deze mensen te tonen en een kleine attentie af te geven. Voor mensen die erg eenzaam zijn kunnen de kerstbezoeken aanleiding zijn voor een diaken om gedurende het jaar een aantal bezoekjes te brengen. Voor de gevangenen in detentiecentra in Nederland, vluchtelingen en asielzoekers worden elk jaar in de periode voorafgaand aan het kerstfeest fruitbakjes met een kerstgroet uitgedeeld om ons medeleven te tonen. Overige initiatieven zijn het organiseren van een wijkmiddag voor de senioren in onze gemeenten, het organiseren van kerkradio voor wie niet meer in staat is om zelf naar de kerk te gaan, aanbieden van vakanties voor hulpbehoevenden en mensen die door financiële omstandigheden niet met vakantie kunnen gaan (programma vakantiecentrum in Lunteren) en de contactcommissie Het College van Diakenen zal zich de komende periode herbezinnen op de wijze waarop zij maatschappelijk initiatieven verder wil invullen gezien de huidige maatschappelijke en financiële ontwikkelingen. 8. het dienen van de gemeente en de kerk in haar bemoeienis met betrekking tot sociale vraagstukken en het aanspreken van de overheid en de samenleving op haar verantwoordelijkheid dienaangaande We verwijzen hierbij naar de overige onderdelen van het beleidsplan. 9. het beheren van de financiële zaken die bestemd zijn voor het diaconaat Het College van Diakenen draagt zorg voor een verantwoord beheer van haar financiële zaken. Het College van Diakenen benoemt een diaken als penningmeester aan wie de primaire zaken betreffende het beheer van de financiële middelen wordt toevertrouwd. Dit beheer wordt jaarlijks geverifieerd door een onafhankelijke controlecommissie. Behoudens een kleine reserve voor noodgevallen worden de diaconale gaven aan diaconaal werk besteed en niet opgepot. Bij het beheer van deze kleine reserve wordt door het College van Diakenen onderzocht in welke mate dit bij een instelling kan worden ondergebracht met een ideële doelstelling in plaats van een spaarrekening bij een reguliere bank. Bij het inzamelen en verder onder beheer brengen van de liefdegaven is het 4-ogen principe van toepassing. Beleidsplan Diaconie Gereformeerde Kerk Rijnsburg Pag. 7

8 10. het dienen van de kerk in de meerdere vergaderingen Het College van Diakenen vergadert elke maand gedurende het actieve kerkelijk jaar. Het moderamen bestaande uit de voorzitter, secretaris en penningmeester, bereid de vergaderingen voor en zorgt voor de uitnodigingen. De voorzitter is vertegenwoordigd in het moderamen van de Kleine Kerkenraad en een lid van het moderamen is lid van de taakgroep Apostolaat. Daarnaast vertegenwoordigt een diaken ons in de classis. Diakenen nemen ook deel aan de wijkraadsvergaderingen. Hierin kunnen de diakenen informatie verschaffen over de diaconale werkzaamheden en ouderlingen attent maken op het signaleren van financiële noodsituaties. In de komende periode zal het College van Diakenen de samenwerking met de Hervormde Diaconie in Rijnsburg intensiveren en verder vormgeven mede in het licht van de beoogde kerkfusie. Rijnsburg, 10 oktober 2011 Beleidsplan Diaconie Gereformeerde Kerk Rijnsburg Pag. 8