Inhoudelijke overwegingen Verbreding A12 Waterberg-Velperbroek

Transcriptie

1 Inhoudelijke overwegingen Verbreding A12 Waterberg-Velperbroek Verzetslaan HX Deventer Postbus AN Deventer T F Bijlage nummer 1 Horend bij Vergunning; Nb-wet mei 2011 Contactpersoon Bijlagen - DE AANVRAAG Het wegvak Rijksweg A12, Waterberg-Velperbroek, verbindt de Randstad met de Achterhoek, de Liemers en Duitsland. De huidige verkeersdoorstroming voldoet tijdens spitstijden herhaaldelijk niet aan de verkeersvraag, waardoor deze belangrijke (inter)nationale verbinding een bottleneck vormt. Om deze problematiek op te lossen zijn maatregelen noodzakelijk, omdat rond 2020 het wegvak anders volledig overbelast raakt. De oplossing van de probleemstelling is gericht op de uitbreiding van de capaciteit binnen het wegvak Waterberg- Velperbroek, door het verbreden van de weg van 2x2 rijstroken naar 2x3 rijstroken. De in- en uitvoegingen gelegen rond het knooppunt Waterberg en het verkeersplein Velperbroek dienen aangepast te worden. Daarnaast moeten de kunstwerken in het tracé verbreed en waar nodig vervangen worden en zullen de bestaande geluidsschermen moeten worden aangepast. Voor een uitgebreidere beschrijving van de voorgenomen activiteiten wordt kortheidshalve verwezen naar het Tracébesluit A12 Waterberg-Velperbroek. WETTELIJK KADER Natura 2000-gebieden In relatie tot het betrokken Natura 2000-gebied zijn in deze relevant de artikelen 19d (lid 1), 19e, 19ia en het artikel 19f (lid 1) van de Nb-wet De exacte wetsteksten zijn te raadplegen op onder wet- en regelgeving. BELEID Nota Ruimte In zijn algemeenheid is het ruimtelijk beleid voor de VHR-, Nb-wet- en EHSgebieden gericht op het behoud, herstel en de ontwikkeling van de wezenlijke kenmerken en waarden van een gebied. De wezenlijke kenmerken en waarden zijn de actuele en potentiële waarden, gebaseerd op de natuurdoelen voor het gebied. Het gaat daarbij om: de bij het gebied behorende natuurdoelen en - Pagina 1 van 8

2 kwaliteit, geomorfologische en aardkundige waarden en processen, de waterhuishouding, de kwaliteit van bodem, water en lucht, rust, stilte, donkerte en openheid, de landschapsstructuur en de belevingswaarde. De bescherming van de wezenlijke kenmerken en waarden vindt plaats door toepassing van een specifiek afwegingskader, het zogenoemde «nee, tenzij»-regime. In de Nota Ruimte staat specifiek met betrekking tot hoofdverbindingsassen: Het rijk streeft ernaar op de gehele hoofdinfrastructuur een basiskwaliteit te bieden. Daar waar zich knelpunten voordoen, geeft het rijk prioriteit aan de oplossing van knelpunten op de hoofdverbindingsassen boven knelpunten elders in de hoofdinfrastructuur. De knelpunten op de hoofdverbindingsassen en daarbinnen de triple A-verbindingen (A2, A4 en A12) worden in samenhang bezien en kunnen prioriteit krijgen, ook in geval een enigszins gunstiger verhouding van kosten en baten bij knelpunten op andere verbindingen. Nota Mobiliteit In de Nota Mobiliteit wordt het ruimtelijk beleid, zoals dat is vastgelegd in de Nota Ruimte, nader uitgewerkt en wordt het verkeers- en vervoersbeleid beschreven. Het rijk neemt maatregelen, zoals onderhoud, incidentmanagement en actuele reisinformatie, benuttingsmaatregelen en ook extra bouwmaatregelen om de betrouwbaarheid te vergroten en de vertragingen te beperken. Vanwege het bijzondere belang voor de economie hebben de hoofdverbindingsassen prioriteit bij de verbetering van betrouwbaarheid en reistijd, en daarbinnen de Triple A- verbindingen (A2, A4 en A12). VERGUNNINGPLICHT De aangevraagde activiteiten vinden plaats in of nabij de Natura 2000-gebieden Veluwe en Uiterwaarden IJssel. Ik stel vast dat de aangevraagde activiteiten mogelijk de natuurlijke waarden en kenmerken van de bovengenoemde beschermde Natura 2000-gebieden kunnen aantasten. Om die reden ben ik van mening dat de voorgenomen activiteiten als vergunningplichtig onder de Nb-wet 1998 dienen te worden aangemerkt. PASSENDE BEOORDELING Beheerplan In dit geval kan vastgesteld worden dat ten aanzien van de voorgenomen activiteit, op het moment van besluitvorming, geen beletsel voortvloeit uit enig beheerplan o.b.v. de Nb-wet Geen beheer, nieuw project De voorgenomen activiteit vormt een project dat geen direct verband heeft met of nodig is voor het beheer van de betrokken Natura 2000-gebieden. De voorgenomen activiteit is voorts nog niet eerder beoordeeld in het kader van de Nb-wet Mogelijk significante gevolgen Op grond van artikel 19f, lid 1, van de Nb-wet 1998 in combinatie met artikel 19g, lid 1, van de Nb-wet 1998 dient een passende beoordeling aangeleverd te worden door de initiatiefnemer. Het Europese Hof van Justitie heeft in haar uitspraak van 7 september 2004 aangegeven dat een passende beoordeling slechts dan achterwege kan worden gelaten indien op grond van objectieve gegevens kan Pagina 2 van 8

3 worden uitgesloten dat uitvoering van de werkzaamheden afzonderlijk of in combinatie met andere plannen of projecten significante gevolgen kan hebben voor dat gebied. In dit geval kunnen dergelijke gevolgen niet bij voorbaat uitgesloten worden. Ik concludeer dat een passende beoordeling vereist is. U heeft een dergelijke passende beoordeling bij uw aanvraag gevoegd. In het onderstaande volgt mijn beoordeling van uw effectenanalyse en conclusies. De gevraagde vergunning kan slechts verleend worden indien ik mij ervan heb kunnen verzekeren dat de beschermde waarden van het desbetreffende gebied niet aangetast zullen worden. BESCHERMDE NATUURWAARDEN De diverse beschermde waarden van de betrokken Natura 2000-gebieden staan vermeld op ( Onderwerpen > Natuur > Natura 2000 ). Selectie van relevante natuurwaarden In relatie tot het betrokken Natura 2000-gebied Veluwe blijkt uit de bij de aanvraag aangeleverde documentatie dat op de volgende habitattypen- en soorten mogelijk effecten kunnen optreden: Stuifzandheide (H2310), Zandverstuivingen (H2330), Zwakgebufferde vennen (H3130), Droge heide (H4030), Heischraal grasland (H6230), Beuken-eikenbossen (h9120), Oude eikenbossen (H9190), Meervleermuis en Vliegend hert. In relatie tot het betrokken Natura 2000-gebied Uiterwaarden IJssel kunnen mogelijk effecten optreden op de volgende habitattypen- en soorten: Stroomdalgrasland (H6120) en Glanshaverhooiland (H6510 A&B) Voor wat de beschermde vogelsoorten van het Natura 2000-gebied Veluwe betreft, zijn in de passende beoordeling de navolgende vogelsoorten in dat kader geselecteerd: Zwarte specht, Wespendief, IJsvogel en Boomleeuwerik. Met betrekking tot de in de passende beoordeling geselecteerde beschermde habitattypen en soorten, merk ik deze als volledig en juist aan. PASSENDE BEOORDELING UITERWAARDEN IJSSEL Ecologie Uit de voortoets, zoals die is beschreven in de passende beoordeling, wordt geconcludeerd dat voor het Natura 2000-gebied Uiterwaarden IJssel voor de aspecten oppervlakteverlies, barrièrewerking, verstoring licht en geluid geen effecten zullen optreden voor zowel habitattypen als habitat- en Vogelrichtlijnsoorten. Omdat de stikstofdepositie in de plansituatie hoger is dan in de autonome situatie kunnen significante effecten niet op voorhand worden uitgesloten. Effecten van stikstofdepositie Pagina 3 van 8

4 Als gevolg van overheidsmaatregelen (strengere emissienormen en NSL 1 ) wordt het wegverkeer steeds schoner. Het gevolg van deze maatregelen is dat de depositie van stikstof op het Natura 2000-gebied Uiterwaarden IJssel, als gevolg van het wegverkeer op de A12 Waterberg-Velperbroek, in de toekomst fors lager zal zijn dan in de huidige situatie. Dit betekent dat de depositie door de wegverbreding ten opzichte van de autonome situatie weliswaar iets stijgt, maar dat er ten opzichte van de huidige situatie sprake is van een forse daling. H6120 Stroomdalgrasland en H6510 A&B Glanshaverhooiland Stroomdalgrasland en Glanshaverhooiland (glanshaver en/of grote vossenstaart) komen (mogelijk 2 ) voor ten oosten van de brug in de uiterwaarden van de IJssel. De ligging is tussen punt 2 en 4 in (zie passende beoordeling, kaart bijlage 4). Zoals op de kaart is te zien, ligt H6120 direct naast H6510 en liggen de waarneempunten 2 en 4 in de directe nabijheid van beide habitats. In de autonome situatie (2015) neemt de stikstofdepositie van het wegverkeer af met 19,2-30,7 mol N ha -1 jr -1. Door uitvoering van het plan vermindert deze daling met 0,7 mol N ha -1 jr -1. In 2020 is de autonome situatie iets minder gunstig ten opzichte van de huidige situatie (daling tot 13,5 mol N ha -1 jr -1 ). De autonome ontwikkeling draagt bij aan een afname van stikstofdepositie. Door uitvoering van het plan wordt deze afname verminderd. Mede gezien de daling ten opzichte van de huidige situatie is er geen sprake van een (significant) effect op beide habitattypen. Conclusie Ik onderschrijf de conclusie uit de passende beoordeling dat er als gevolg van de wegverbreding van de A12 op de knooppunten Waterberg en Velperbroek geen significante verstoring of verslechtering door stikstofdepositie optreedt op het Natura 2000-gebied Uiterwaarden IJssel. PASSENDE BEOORDELING VELUWE Ecologie Uit de voortoets, zoals die is beschreven in de passende beoordeling, wordt geconcludeerd dat voor het Natura 2000-gebied Veluwe voor de aspecten oppervlakteverlies, barrièrewerking en verstoring door licht en geluid geen effecten worden verwacht op habitattypen. Voor stikstofdepositie geldt dat voor habitattypen mogelijk significante effecten worden verwacht. Voor Habitat- en Vogelrichtlijnsoorten worden geen effecten verwacht door oppervlakteverlies en barrièrewerking. Hoewel de Boomleeuwerik, Wespendief, IJsvogel en Zwarte specht gevoelig zijn voor licht, kunnen effecten van de verlichting van de A12 met zekerheid worden uitgesloten. Voor verstoring door licht zijn de overige aangewezen soorten niet gevoelig, met uitzondering van Vliegend hert. Aangezien de directe omgeving van de A12 geen geschikt leefgebied vormt voor het Vliegend hert, worden er geen effecten op deze soort verwacht. Verstoring door geluid treedt op voor de Wespendief en Zwarte specht. Als gevolg van de 1 Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit 2 De habitattypekaart voor Beheerplan Rijntakken is nog niet vastgesteld. Mogelijk kwalificeren deze percelen toch niet voor habitattypen. Zekerheidshalve wordt in de PB uitgegaan dat deze percelen wel kwalificeren. Pagina 4 van 8

5 bouw van het nieuwe viaduct voor de Schelmseweg is er sprake van een tijdelijk verlies van leefgebied voor de Zwarte specht en Wespendief. Effecten van stikstofdepositie Als gevolg van overheidsmaatregelen (strengere emissienormen en NSL 3 ) wordt het autoverkeer steeds schoner. Het gevolg van deze maatregelen is dat de depositie van stikstof op het Natura 2000-gebied Veluwe als gevolg van de A12 Waterberg-Velperbroek in de toekomst fors lager zal zijn dan in de huidige situatie. Dit betekent dat de depositie door de wegverbreding ten opzichte van de autonome situatie weliswaar iets stijgt, maar dat er ten opzichte van de huidige situatie sprake is van een forse daling. H2310 Stuifduinheide Er zijn twee plaatsen waar stuifduinheide voorkomt. Deze plekken komen ongeveer overeen met de berekening van nummers 51, 52, 53 en 91 (zie passende beoordeling, kaart bijlage 4). In de autonome situatie (2015) neemt de stikstofdepositie van het wegverkeer af met 2,5-6,2 mol N ha -1 jr -1. Door uitvoering van het plan vermindert deze daling met 0,2-0,8 mol N ha -1 jr -1. In 2020 zijn de verschillen ongeveer gelijk aan die in H2330 Zandverstuivingen Er zijn op twee plaatsen zandverstuivingen, de ligging hiervan komt ongeveer overeen met punten 51, 52 en 82 (zie passende beoordeling, kaart bijlage 4). In de autonome situatie (2015) neemt de stikstofdepositie van het wegverkeer af met 5,2-6,2 mol N ha -1 jr -1. Door de uitvoering van het plan vermindert deze daling met 0,7-0,8 mol N ha -1 jr -1. In 2020 is het beeld ongeveer gelijk. H3130 Zwakgebufferde vennen Er is een zwakgebufferd ven, de ligging hiervan komt ongeveer overeen met punt 26 (zie passende beoordeling, kaart bijlage 4). In de autonome situatie (2015) neemt de stikstofdepositie van het wegverkeer af met 9,3 mol N ha -1 jr -1. Door uitvoering van het plan vermindert deze daling met 1,5 mol N ha -1 jr -1. In 2020 is het beeld ongeveer gelijk. H4030 Droge heide Habitattype droge heide ligt voornamelijk aan de noordzijde van de A12, de ligging komt hiervan komt ongeveer overeen met punten 20, 37, 38, 39, 66, 68, 72, 73, 76 en 78 (zie passende beoordeling, kaart bijlage 4). In de autonome situatie (2015) neemt de stikstofdepositie van het wegverkeer af met 2,4-8,9 mol N ha -1 jr -1. Door uitvoering van het plan vermindert deze daling met 0,1-1,1 mol N ha -1 jr -1. In 2020 is het beeld ongeveer gelijk. H6230 Heischraal grasland Op een aantal plaatsen is heischraal grasland gelegen, de ligging hiervan komt ongeveer overeen met de punten 81, 83 en 88 (zie PB, kaart bijlage 4). In de autonome situatie (2015) neemt de stikstofdepositie van het wegverkeer af met 2,9-4,2 N ha -1 jr -1. Door uitvoering van het plan vermindert deze daling met 0,3-0,4 N ha -1 jr -1. In 2020 is het beeld ongeveer gelijk. 3 Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit Pagina 5 van 8

6 H9120 Beuken-eikenbossen Beuken-eikenbossen komen verspreid voor rondom het plangebied; zowel ten noorden als ten zuiden van de A12. Rondom Rozendaal komen de meeste van deze bossen voor. De ligging van de bossen komt ongeveer overeen met de meetpunten 26, 29, 36, 45 en 14 (zie passende beoordeling, kaart bijlage 4). In de autonome situatie (2015) neemt de stikstofdepositie van het wegverkeer af met 8,0-13,3 N ha -1 jr -1. Door uitvoering van het plan vermindert deze daling met 0,5-2,6 N ha -1 jr -1. In 2020 is het beeld ongeveer gelijk. H9190 Oude eikenbossen Oude eikenbossen komen verspreid voor rondom het plangebied; zowel ten noorden als ten zuiden van de A12. De ligging van de bossen komt ongeveer overeen met de meetpunten 26, 31, 49, 51, 52 en 86 (zie passende beoordeling, kaart bijlage 4). In de autonome situatie (2015) neemt de stikstofdepositie van het wegverkeer af met 3,9-17,3 N ha -1 jr -1. Door de uitvoering van het plan vermindert deze daling met 0,4-2,1 N ha -1 jr -1. In 2020 is het beeld ongeveer gelijk. De autonome ontwikkeling draagt bij aan een afname van stikstofdepositie. Door uitvoering van het plan wordt deze afname verminderd. Mede gezien de daling ten opzichte van de huidige situatie is er geen sprake van een (significant) effect op beide habitattypen. Effecten van de toegenomen geluidsbelasting Uit de voortoets, beschreven in de passende beoordeling, wordt geconcludeerd dat er sprake is van een toename van het geluidsbelast oppervlak voor de Wespendief en Zwarte specht. Beide soorten broeden niet in het geluidsbelaste gebied en als foerageergebied is het gebied marginaal geschikt door de al aanwezige verstoring. Volgens de passende beoordeling zal er dan ook geen sprake zijn van een onaanvaardbare verslechtering van de kwaliteit van het leefgebied van deze soorten. De autonome ontwikkeling draagt bij aan een afname van stikstofdepositie. Door uitvoering van het plan wordt deze afname verminderd. Mede gezien de daling ten opzichte van de huidige situatie is er geen sprake van een (significant) effect op beide habitattypen. Conclusie Ik onderschrijf de conclusie uit de passende beoordeling dat voor de instandhoudingdoelen van het Natura 2000-gebied Veluwe geldt dat er geen significante verslechtering of verstoring op zal treden. De toename van het geluidsbelast oppervlak zal geen effect hebben op de staat van instandhouding van de Wespendief en Zwarte specht. Ook de verminderde daling van de stikstofdepositie ten opzichte van de autonome situatie, in een situatie waarbij het depositieniveau lager is dan in de huidige situatie, leidt niet tot effecten op de staat van instandhouding van habitattypen H2310, H2330, H3130, H4030, H6230, H9120 en H9190. MITIGATIE Pagina 6 van 8

7 Geluid Om de geluidsbelasting voor de omgeving te verminderen worden door de aanvrager een aantal mitigerende maatregelen genomen, waaronder: het toepassen van geluidsreducerend wegdek met minimaal de akoestische kwaliteit van tweelaags ZOAB en het plaatsen van geluidsschermen. Licht De aanvrager geeft aan dat de verlichting wordt aangelegd volgens de normen van het Handboek dynamische verlichting autosnelwegen (Rijkswaterstaat 2006): de verlichting zal bij duisternis in rustige uren op de stand 20% worden ingeschakeld en langs natuurgebieden op de 0-stand; bij een combinatie van duisternis en extreme weersomstandigheden zal de verlichting bij alle verkeersintensiteiten op de 100% stand worden geschakeld; bij werk in uitvoering en calamiteiten zal de verlichting bij duisternis op de 100% stand worden geschakeld; de verlichting wordt over het gehele traject voorzien van afschermende armaturen. Oppervlakteverlies Natura 2000-gebied Veluwe Bij brief van 22 mei 2007, kenmerk DN.2007/1283, is de aanvrager door het voormalig ministerie van LNV (nu het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie) geïnformeerd dat in de definitieve aanwijzingsbeschikking de Rijkswegen eveneens als geëxclaveerd opgenomen zullen worden, maar dat het wildkerend raster als vaste grens tussen de weg en het Natura 2000-gebied Veluwe zal worden gehanteerd. In dat verband merk ik op dat ik als voorschrift aan de onderhavige vergunning verbind dat het wildkerend raster niet mag worden verplaatst. CUMULATIE Op basis van artikel 19f van de Nb-wet 1998 dient bij vergunningverlening voor projecten of andere handelingen een beoordeling plaats te vinden van de cumulatieve effecten indien deze projecten of handelingen, afzonderlijk of in combinatie met andere projecten of handelingen, significante gevolgen kunnen hebben voor het desbetreffende gebied. Ik heb hiervoor reeds geconcludeerd dat de uitvoering van de voorgenomen activiteiten zelfstandig beschouwd, niet kunnen leiden tot een verslechtering van de kwaliteit van de natuurlijke habitats en de habitats van soorten in de betreffende Natura 2000-gebieden of een significant verstorend effect kunnen hebben op de soorten waarvoor de betreffende gebieden zijn aangewezen. Het enige effect van de wegverbreding, dat tot binnen de grens van het Natura 2000-gebied Veluwe reikt, is de verstoring door geluid en depositie van stikstof. Er zijn enkele vergunningen verleend voor evenementen, die incidenteel plaatsvinden, die ook een geluidsverstoring kunnen veroorzaken. Cumulatie als gevolg hiervan treedt niet op. Er zijn binnen de verstoringcontour van de weg geen andere nieuwe plannen of projecten bekend die kunnen leiden tot een versterking van de geluidsverstoring en evenmin kunnen leiden tot een toename Pagina 7 van 8

8 van de stikstofdepositie in het door de weg beïnvloede gebied. De A50 ligt op ruime afstand (> 5 km) waardoor de depositiecontour niet overlapt. Ik concludeer dat binnen de aangeleverde passende beoordeling een volledige en juiste cumulatietoetsing is uitgevoerd. AFWEGINGSKADER NOTA RUIMTE Aangezien in dit geval het afwegingskader van de Nota Ruimte het afwegingskader van de Habitatrichtlijn volgt, is met het doorlopen van het afwegingskader, zoals opgenomen in de Nb-wet 1998, materieel aan de vereisten van het afwegingskader van de Nota Ruimte voldaan. BESPREKING VAN DE INSPRAAK Naar aanleiding van deze aanvraag zijn, op grond van artikel 44, lid 3, van de Nbwet 1998, de provincies Overijssel en Gelderland en de gemeenten Zwolle, Rozendaal, Arnhem en Rheden in de gelegenheid gesteld over deze aanvraag hun zienswijze kenbaar te maken. De genoemde provincies en gemeenten hebben geen zienswijze ingediend. CONCLUSIE Ik ben van mening dat de gevraagde vergunning onder voorschriften kan worden verleend. Pagina 8 van 8