De voorspellende waarde

Transcriptie

1 De voorspellende waarde van patiëntervaringen De relatie tussen CQI uitkomsten en IGZ maatregelen in ziekenhuizen N. Zwijnenberg, MSc. rof. dr. ir. R. Friele rof. dr. D. Delnoij School of Social and Behavioral Sciences

2 De voorspellende waarde van patiëntervaringen De relatie tussen CQI uitkomsten en IGZ maatregelen in ziekenhuizen N. Zwijnenberg, MSc. rof. dr. ir. R. Friele rof. dr. D. Delnoij Tranzo, Tilburg University Wetenschappelijk centrum voor zorg en welzijn Interactie tussen wetenschap, praktijk en zorgvraag

3 Colofon Uitvoering: Tranzo, Tilburg University Tilburg University Tilburg School of Social and Behavioral Sciences Tranzo ostbus LE Tilburg Bezoekadres: Warandelaan 2 Tiasbuilding, 5 e etage Tel. Secretariaat Fax Secretariaat tranzo@uvt.nl Internet: In samenwerking met de Inspectie van de Gezondheidszorg Tranzo, 2012 Tilburg

4 Inhoud 1. Inleiding 4 2. Methode 5 Data 5 CQI gegevens 5 IGZ gegevens 5 Analyses 6 CQI gegevens 6 IGZ gegevens 6 Toetsing 6 3. Resultaten 7 CQI gegevens en de IGZ maatregel 7 CQI gegevens en de instellingsrapportages Conclusie 15 Bijlagen 16 CQI Ziekenhuisopname 17 3

5 Inleiding Er ontstaat een misverstand tussen de assistente en mij. De assistente vraagt mij of ik voor een bepaalde ingreep kom, en ik geef aan dat ik daar niet voor aanwezig ben. Daarop zegt zij dat dit wel zo in mijn dossier is opgenomen. Achteraf blijkt dat niet te kloppen. Ik heb al meerdere keren meegemaakt, dat er niet goed gecommuniceerd wordt tussen de verschillende afdelingen. Ik moet er echt zelf achteraan gaan om te controleren of iets klopt en ook conform de afspraak doorgaat. Onderling werken de verpleegkundigen wel goed samen. De overdracht loopt echter niet altijd goed, daar moeten ze beter met elkaar over communiceren. De hygiëne van het interieur is ondermaats. De vloeren zijn vies, als de randen van de gordijnrail afgestoft worden, dwarrelt het stof in de kamer. Laatst stond er een prullenbak met maandverband in de wc in de gang die vier dagen later pas geleegd werd. De schoonmaak moet echt veel beter geregeld worden. Citaten uit een onderzoek naar patiëntervaringen in een ziekenhuis Bovenstaande voorbeelden laten zien dat patiënten wel degelijk inzicht hebben in dingen die mis kunnen gaan of beter kunnen in de (ziekenhuis)zorg. Een interessante vraag die hieruit voortvloeit, is of patiëntervaringen een voorspellende waarde hebben op bijv. het onder verscherpt toezicht komen te staan van een ziekenhuis (of een andere zorginstelling). Dit is één van de corrigerende maatregelen 1 die de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) kan toepassen om haar toezichtsfunctie te handhaven. Een andere maatregel die de IGZ kan treffen is het opleggen van een bevel (een bestuursrechtelijke maatregel), bijv. het bevel tot sluiten van een afdeling of praktijk. Naast het treffen van dit soort zware maatregelen, brengt de IGZ ook jaarlijks een bezoek aan alle Nederlandse ziekenhuizen en rapporteert de bevindingen in een instellingsrapportage. In deze rapportage wordt verslag gedaan van een onderzoek waarin is gekeken of patiëntervaringen, gemeten met de CQ-index, een voorspellende waarde hebben op zware maatregelen (verscherpt toezicht en bevel) die de IGZ heeft toegepast en op bevindingen uit de instellingsrapportage in de Nederlandse ziekenhuiszorg. De onderzoeksvraag die in dit onderzoek centraal staat is: Zijn patiëntervaringen een voorspeller voor maatregelen die door de IGZ worden getroffen bij ziekenhuizen? Sub-onderzoeksvragen betreffen: Hebben CQI resultaten een voorspellende waarde op IGZ maatregelen (verscherpt toezicht en bevel) die zijn toegepast in ziekenhuizen in 2008 t/m 2011? Hebben CQI resultaten uit 2007 een voorspellende waarde op instellingsrapportages die door de IGZ zijn opgesteld voor ziekenhuizen in 2008/2009? Hebben CQI resultaten uit 2009 een voorspellende waarde op instellingsrapportages die door de IGZ zijn opgesteld voor ziekenhuizen in 2010/2011? 1 Voor een overzicht aan maatregelen die de IGZ kan treffen, zie: 4

6 Methode Data In dit onderzoek is gebruik gemaakt van CQI gegevens en IGZ gegevens. CQI gegevens Data van de CQI Ziekenhuisopname, welke in 2007 en 2009 zijn verzameld, zijn gebruikt in dit onderzoek. Deze data zijn opgevraagd bij Stichting Miletus. Op diverse thema s (o.a. veiligheid, communicatie verpleegkundigen, eigen inbreng) zijn sterscores (een ziekenhuis kan 1, 2 of 3 sterren scoren op een thema) en gemiddelde scores bekend. In dit onderzoek is gebruik gemaakt van zowel de sterscores als de gemiddelde scores. In 2007 hebben 78 ziekenhuizen aan de meting met de CQI Ziekenhuisopname meegedaan, in 2009 zijn van 94 ziekenhuizen data beschikbaar. IGZ gegevens De IGZ gegevens bestonden uit twee soorten gegevens: de IGZ maatregelen en de instellingsrapporten (IR). De IGZ heeft een bestand aangeleverd met daarin de zware maatregelen die door de IGZ zijn toegepast (verscherpt toezicht, bevel) in het jaar In totaal zijn er in deze periode bij 7 ziekenhuizen door de IGZ maatregelen toegepast 2. Jaarlijks maakt de IGZ bij ziekenhuizen een instellingsrapportage o.b.v. het jaarlijks bezoek. De instellingsrapportages die openbaar zijn (in februari 2012 op de website van het IGZ verkrijgbaar), zijn gebruikt voor dit onderzoek. Alleen de instellingsrapportages van ziekenhuizen die aan één van de twee CQI metingen hebben meegedaan, zijn gebruikt voor dit onderzoek. De beschikbare instellingsrapportages zijn gescoord op basis van de conclusie uit het rapport door twee onderzoekers. In een eerste pre-test zijn 7 rapporten door de twee onderzoekers gescoord aan de hand van een opgezet analysekader. Dit analysekader is voorgelegd aan de IGZ en akkoord bevonden. Vervolgens is het analysekader verder geëxpliciteerd en is deze in twee vervolg pre-testen toegepast. Daarna zijn alle rapportages door de twee onderzoekers onafhankelijk gescoord. Het analysekader dat is gebruikt bij het scoren van de instellingsrapportages is als volgt: luis: Overall beeld is positief: IGZ geeft aan vertrouwen te hebben, er zijn geen belangrijke risico's of risico's zijn te overzien zonder extra maatregelen/inspanningen IGZ. Twijfel: Overall beeld is twijfelachtig: IGZ geeft plus en minpunten aan, waarbij een of meerdere minpunten zwaarwegend zijn. IGZ geeft expliciet aan dat er op een of meerdere aspecten extra toezicht nodig is door de IGZ/zich zorgen te maken en wil bepaalde resultaten nader bespreken. Niet : Overall beeld is negatief. Er is sprake van verscherpt toezicht of de IGZ heeft zware maatregelen (aanbeveling, bevel, verscherpt toezicht) ingesteld. Daar waar een conclusie ontbrak, of waar alleen gemaakte afspraken zijn geschreven en geen eindoordeel was beschreven, is geen score toegekend aan een instellingsrapportage. In totaal hebben de onderzoekers 142 rapporten bekeken 3 ; bij 19 rapporten (13%) hadden de onderzoekers een verschillende score toegekend. Overleg tussen de onderzoekers heeft geleid tot de definitieve score. Voor de analyses is voor de instellingsrapportages een pool en gemaakt. Als van één instelling twee rapporten in een pool zaten, is de meest recente score gebruikt. De pool bestond uit 57 rapporten (waarvan 5 geen score, i.v.m. ontbreken conclusie), pool bestond uit 67 rapporten. De categorie niet kwam niet voor bij het scoren 4. Deze categorie is vervolgens ontleend aan het overzicht van de IGZ over het instellen van verscherpt toezicht dan wel het instellen van maatregelen. 2 In deze periode zijn in een aantal andere ziekenhuizen ook maatregelen toegepast in de ziekenhuisapotheek. Gezien de CQI Ziekenhuisopname niet de ziekenhuisapotheek betreft, zijn deze maatregelen buiten beschouwing gelaten in dit onderzoek. 3 Soms zaten in één pool (08/09 of 10/11) twee rapportages van een instelling. De onderzoekers hebben beide rapportages gescoord. Uiteindelijk is besloten om de score van de meest recente rapportage te gebruiken. 4 De IGZ heeft aangegeven dat bij ziekenhuizen die onder toezicht staan, geen instellingsrapportage wordt gemaakt. Bij deze instellingen worden op dat moment namelijk regelmatig bezoeken gebracht door de IGZ. 5

7 Analyses In de analyses is gekeken naar de relatie tussen de CQI resultaten (sterscores en gemiddelde scores) en de IGZ gegevens (IGZ maatregelen en instellingsrapportages). CQI gegevens Er zijn voor de analyse per ziekenhuis 3 items aangemaakt: een overall score (somscore) van de sterscores op alle CQI thema s (in de meting van 2007 waren er 14 CQI thema s; in CQI thema s). Op basis van de mediaan is een indeling gemaakt in 2 groepen (groepen met een laag en een hoog totaal aantal sterren). Een item die aangeeft op hoeveel CQI thema s een ziekenhuis 1 ster heeft gescoord. Op basis van de mediaan is een indeling gemaakt in twee groepen: ziekenhuizen die op één of minder dan één thema 1 ster hebben gescoord, en ziekenhuizen die op meer dan één thema 1 ster hebben gescoord. Een item die aangeeft op hoeveel CQI thema s een ziekenhuis 3 sterren heeft gescoord. Ook hier is op basis van de mediaan een indeling gemaakt in twee groepen (zie hierboven). Deze items zijn aangemaakt voor zowel de gegevens uit 2007 als van Daarnaast zijn in de analyses ook de sterscores en gemiddelde scores op individuele CQI thema s gebruikt. IGZ gegevens Voor de analyse zijn per ziekenhuis 4 items aangemaakt: een item die aangeeft of bij een ziekenhuis wel of geen IGZ maatregel is toegepast. een item die de score op de IR aangeeft (=1, twijfel=2; niet =3 ) voor de pool een item die de score op de IR aangeeft (=1, twijfel=2; niet =3 ) voor de pool een item die een overall score aangeeft (maatregel IGZ=1; 2xtwijfel IR=2; 1xtwijfel IR=3; alles =4) Toetsing De relatie tussen de CQI gegevens van 2007 en (overall sterrenscore, aantal 1 en 3 sterren en sterscores op individuele CQI thema s) en de IGZ maatregel is getoetst met behulp van de Fisher s exact test. Daarnaast is met de Two- sample Wilcoxon rank-sum test (gezien de data niet normaal verdeeld was) een vergelijking gemaakt tussen ziekenhuizen bij wie wel en geen IGZ maatregel is toegepast, waarbij is gekeken naar de gemiddelde scores op de overall sterrenscore, en aantal 1 en 3 sterren op CQI thema s. Ook is er een regressieanalyse uitgevoerd waarin de relatie tussen de overall score van de IGZ gegevens en de gemiddelde score op de individuele CQI thema s is bekeken. De relatie tussen de CQI gegevens van 2007 en 2009 (overall sterrenscore, aantal1 en 3 sterren, en sterscores op individuele CQI thema s ) en scores op instellingsrapportages van respectievelijk en zijn getoetst met behulp van de Kruskall Wallis test. Verschillen werden significant geacht bij een <0.05. Het onderzoek is uitgevoerd van januari t/m mei Bij 1 ziekenhuis was de IGZ maatregel van toepassing in 2008; deze is bij de analyses van de CQI data uit 2009 buiten beschouwing gelaten. Bij analyses met de CQI gegevens uit 2007 zijn alle IGZ maatregelen meegenomen (dus ook bijv. van 2011), omdat weinig maatregelen in ziekenhuizen zijn toegepast (7) 6

8 Resultaten In deze sectie worden in tabelvorm de resultaten weergegeven van de relatie tussen enerzijds de algemene CQI gegevens (overall sterrenscore, aantal1 en 3 sterren) en CQI sterscores op individuele thema s en anderzijds de IGZ gegevens. De resultaten van de vergelijking tussen ziekenhuizen bij wie wel/geen IGZ maatregel is toegepast (Two- sample Wilcoxon rank-sum test) en de regressieanalyse worden beschreven. CQI gegevens en de IGZ maatregel Tabel 1. Relatie tussen CQI gegevens (overall sterrenscore, aantal 1 en 3 sterren) en IGZ maatregel maatregel IGZ maatregel IGZ nee (n=72) ja (n=6) nee (n=87) ja (n=6) CQI 2007 CQI 2009 overall sterrenscore Ns overall sterrenscore Ns 28 sterren 40(56%) 3(50%) 26 sterren 51(59%) 3(50%) > 28 sterren 32(44%) 3(50%) > 26 sterren 36(41%) 3(50%) aantal 1 sterren Ns aantal 1 sterren Ns 1 thema 51(71%) 3(50%) 1 thema 48(55%) 3(50%) > 1 thema 21(29%) 3(50%) > 1 thema 39(45%) 3(50%) aantal 3 sterren Ns aantal 3 sterren Ns 1 thema 49(68%) 3(50%) 1 thema 53(61%) 3(50%) > 1 thema 23(32%) 3(50%) > 1 thema 34(39%) 3(50%) Ns= niet significante -waarde ( 0.05). -waarde van Fisher s Exact test Tabel 2. Relatie tussen CQI gegevens (sterscores individuele CQI thema s) en IGZ maatregel maatregel IGZ maatregel IGZ nee (n=72) ja (n=6) nee (n=87) ja (n=6) CQI 2007 CQI 2009 CQI 2007 bereikbaarheid Ns bereikbaarheid Ns * 20(28%) 1(17%) * 24(28%) 2(33%) ** 21(29%) 4(67%) ** 24(28%) 1(17%) *** 31(43%) 1(17%) *** 39(45%) 3(50%) inhoud opnamegesprek Ns inhoud opnamegesprek Ns * 5(7%) 1(17%) * 8(9%) 2(33%) ** 59(82%) 3(50%) ** 66(76%) 3(50%) *** 8(11%) 2(33%) *** 13(15%) 1(17%) ontvangst afdeling Ns ontvangst afdeling Ns * 2(3%) 1(17%) * 7(8%) 0(0%) ** 69(96%) 5(83%) ** 74(85%) 5(83%) *** 1(1%) 0(0%) *** 6(7%) 1(17%) communicatie verpleegkundigen 0,002 communicatie verpleegkundigen Ns * 11(15%) 3(50%) * 21 (24%) 2(33%) ** 51(71%) 0(0%) ** 49(56%) 1(17%) *** 10(14%) 3(50%) *** 17(20%) 3(50%) Ns= niet significante -waarde ( 0.05). -waarde van Fisher s Exact test 7

9 Tabel 2 (vervolg). Relatie tussen CQI gegevens (sterscores individuele CQI thema s) en IGZ maatregel maatregel IGZ maatregel IGZ nee (n=72) ja (n=6) nee (n=87) ja (n=6) CQI 2007 CQI 2009 CQI 2007 communicatie arts Ns communicatie arts Ns * 5(7%) 2(33%) * 13(15%) 1(17%) ** 59(82%) 3(50%) ** 64(74%) 4(67%) *** 8(11%) 1(17%) *** 10(11%) 1(17%) kamer 0,020 kamer Ns * 18(25%) 3(50%) * 25(29%) 3(50%) ** 38(53%) 0(0%) ** 37(43%) 0(0%) *** 16(22%) 3(50%) *** 25(29%) 3(50%) eigen inbreng 0,040 eigen inbreng Ns * 7(10%) 3(50%) * 21(24%) 2(33%) ** 54(75%) 3(50%) ** 47(54%) 3(50%) *** 11(15%) 0(0%) *** 19(22%) 1(17%) uitleg behandeling Ns uitleg behandeling Ns * 4(6%) 1(17%) * 12(14%) 2(33%) ** 61(85%) 5(83%) ** 62(71%) 3(50%) *** 7(10%) 0(0%) *** 13(15%) 1(17%) controle pijn/pijnbeleid Ns controle pijn/pijnbeleid Ns * 4(6%) 1(17%) * 7(8%) 2(33%) ** 64(89%) 5(83%) ** 75(86%) 3(50%) *** 4(6%) 0(0%) *** 5(6%) 1(17%) informatie medicijnen Ns informatie medicijnen Ns * 3(4%) 0(0%) * 5(6%) 1(17%) ** 68(94%) 6(100%) ** 78(90%) 4(67%) *** 1(1%) 0(0%) *** 4(5%) 1(17%) veiligheid 0,001 veiligheid Ns * 7(10%) 3(50%) * 17(20%) 2(33%) ** 52(72%) 0(0%) ** 53(61%) 1(17%) *** 13(18%) 3(50%) *** 17(20%) 3(50%) informatie ontslag 0,014 informatie ontslag Ns * 7(10%) 3(50%) * 15(17%) 2(33%) ** 58(81%) 2(33%) ** 56(64%) 3(50%) *** 7(10%) 1(17%) *** 16(18%) 1(17%) tegenstrijdige informatie Ns tegenstrijdige informatie Ns * 4(6%) 0(0%) * 9(10%) 2(33%) ** 64(89%) 6(100%) ** 71(82%) 3(50%) *** 4(6%) 0(0%) *** 7(8%) 1(17%) afstemming werkzaamheden Ns afstemming werkzaamheden Ns * 3(4%) 1(17%) - - ** 64(89%) 4(67%) - - *** 5(7%) 1(17%) - - Ns= niet significante -waarde ( 0.05). -waarde van Fisher s Exact test 8

10 Uit de vergelijking tussen de ziekenhuizen (groep wel vs. geen IGZ maatregel), waarbij is gekeken naar het verschil in het gemiddelde op de overall score van de sterren op alle CQI thema s en het gemiddeld aantal 1 en 3 sterren op de CQI thema s, kwamen geen significante verschillen tussen de ziekenhuizen naar voren. Ook de regressieanalyse, waarin de relatie tussen de overall score van de IGZ gegevens en de gemiddelde score op de individuele CQI thema s is bekeken, liet geen significante resultaten zien. 9

11 CQI gegevens en de instellingsrapportages Tabel 3. Relatie tussen CQI gegevens (overall sterrenscore, aantal 1 en 3 sterren) en rapportages (IR) score IR score IR (n=33) twijfel (n=2) niet (n=1) (n=52) twijfel (n=11) niet (n=6) CQI 2007 CQI 2009 overall sterrenscore Ns overall sterrenscore Ns 28 sterren 21(64%) 2(100%) 1(100%) 26 sterren 32(62%) 5(45%) 3(50%) > 28 sterren 12(36%) 0(0%) 0(0%) > 26 sterren 20(38%) 6(55%) 3(50%) aantal 1 sterren Ns aantal 1 sterren Ns 1 thema 20(61%) 0(0%) 0(0%) 1 thema 27(52%) 7(64%) 3(50%) > 1 thema 13(39%) 2(100%) 1(100%) > 1 thema 25(48%) 4(36%) 3(50%) aantal 3 sterren Ns aantal 3 sterren Ns 1 thema 23(70%) 2(100%) 1(100%) 1 thema 32(62%) 5(45%) 3(50%) > 1 thema 10(30%) 0(0%) 0(0%) > 1 thema 20(38%) 6(55%) 3(50%) Ns= niet significante -waarde ( 0.05). -waarde van Kruskall Wallis test 6 In deze analyses is het aantal rapportages kleiner dan de oorspronkelijke rapportagepool 08/09. Van een aantal ziekenhuizen is wel een instellingsrapportage uit 2008/2009 beschikbaar, maar deze hebben niet meegedaan aan de CQI meting in 2007 (wel in 2009). 10

12 Tabel 4. Relatie tussen CQI gegevens (sterscores individuele thema s) en rapportages (IR) score IR score IR (n=33) twijfel (n=2) niet (n=1) (n=52) twijfel (n=11) niet (n=6) CQI 2007 CQI 2007 bereikbaarheid Ns bereikbaarheid Ns * 9(27%) 1(50%) 1(100%) * 14(27%) 1(9%) 2(33%) ** 12(36%) 1(50%) 0(0%) ** 14(27%) 2(18%) 1(17%) *** 12(36%) 0(0%) 0(0%) *** 24(46%) 8(73%) 3(50%) inhoud opnamegesprek 0,006 inhoud opnamegesprek Ns * 2(6%) 2(100%) 0(0%) * 6(12%) 1(9%) 2(33%) ** 28(85%) 0(0%) 1(100%) ** 37(71%) 9(82%) 3(50%) *** 3(9%) 0(0%) 0(0%) *** 9(17%) 1(9%) 1(17%) ontvangst afdeling Ns ontvangst afdeling Ns * 2(6%) 1(50%) 0(0%) * 4(8%) 0(0%) 0(0%) ** 31(94%) 1(50%) 1(100%) ** 45(87%) 9(82%) 5(83%) *** *** 3(6%) 2(18%) 1(17%) communicatie verpleegkundigen 0,045 communicatie verpleegkundigen Ns * 7(21%) 2(100%) 1(100%) * 14(27%) 1(9%) 2(33%) ** 20(61%) 0(0%) 0(0%) ** 29(56%) 7(64%) 1(17%) *** 6(18%) 0(0%) 0(0%) *** 9(17%) 3(27%) 3(50%) Ns= niet significante -waarde ( 0.05). -waarde van Kruskall Wallis test 11

13 Tabel 4 (vervolg). Relatie tussen CQI gegevens (sterscores individuele thema s) en rapportages (IR) score IR score IR (n=33) twijfel (n=2) niet (n=1) (n=52) twijfel (n=11) niet (n=6) CQI 2007 CQI 2007 communicatie arts 0,000 communicatie arts Ns * 0(0%) 2(100%) 1(100%) * 7(13%) 2(18%) 1(17%) ** 30(91%) 0(0%) 0(0%) ** 40(77%) 6(55%) 4(67%) *** 3(9%) 0(0%) 0(0%) *** 5(10%) 3(27%) 1(17%) kamer Ns kamer Ns * 11(33%) 2(100%) 1(100%) * 18(35%) 2(18%) 3(50%) ** 12(36%) 0(0%) 0(0%) ** 21(40%) 4(36%) 0(0%) *** 10(30%) 0(0%) 0(0%) *** 13(25%) 5(45%) 3(50%) eigen inbreng Ns eigen inbreng Ns * 6(18%) 1(50%) 1(100%) * 13(25%) 5(45%) 2(33%) ** 22(67%) 1(50%) 0(0%) ** 29(56%) 3(27%) 3(50%) *** 5(15%) 0(0%) 0(0%) *** 10(19%) 3(27%) 1(17%) uitleg behandeling 0,000 uitleg behandeling Ns * 1(3%) 2(100%) 0(0%) * 7(13%) 1(9%) 2(33%) ** 31(94%) 0(0%) 1(100%) ** 38(73%) 6(55%) 3(50%) *** 1(3%) 0(0%) 0(0%) *** 7(13%) 4(36%) 1(17%) Ns= niet significante -waarde ( 0.05). -waarde van Kruskall Wallis test 12

14 Tabel 4 (vervolg). Relatie tussen CQI gegevens (sterscores individuele thema s) en rapportages (IR) score IR score IR (n=33) twijfel (n=2) niet (n=1) (n=52) twijfel (n=11) niet (n=6) CQI 2007 CQI 2009 controle pijn/pijnbeleid 0,05 controle pijn/pijnbeleid Ns * 2(6%) 0(0%) 1(100%) * 4(8%) 0(0%) 2(33%) ** 28(85%) 2(100%) 0(0%) ** 46(88%) 9(82%) 3(50%) *** 3(9%) 0(0%) 0(0%) *** 2(4%) 2(18%) 1(17%) informatie medicijnen Ns informatie medicijnen Ns * 2(6%) 0(0%) 0(0%) * 2(4%) 1(9%) 1(17%) ** 31(94%) 2(100%) 1(100%) ** 48(92%) 10(91%) 4(67%) *** *** 2(4%) 0(0%) 1(17%) veiligheid Ns veiligheid Ns * 7(21%) 1(50%) 1(100%) * 11(21%) 2(18%) 2(33%) ** 19(58%) 1(50%) 0(0%) ** 32(62%) 5(45%) 1(17%) *** 7(21%) 0(0%) 0(0%) *** 9(17%) 4(36%) 3(50%) informatie ontslag Ns informatie ontslag Ns * 5(15%) 1(50%) 1(100%) * 8(15%) 1(9%) 2(33%) ** 27(82%) 1(50%) 0(0%) ** 32(62%) 9(82%) 3(50%) *** 1(3%) 0(0%) 0(0%) *** 12(23%) 1(9%) 1(17%) Ns= niet significante -waarde ( 0.05). -waarde van Kruskall Wallis test 13

15 Tabel 4 (vervolg). Relatie tussen CQI gegevens (sterscores individuele thema s) en rapportages (IR) score IR score IR (n=33) twijfel (n=2) niet (n=1) (n=52) twijfel (n=11) niet (n=6) CQI 2007 CQI 2007 tegenstrijdige informatie Ns tegenstrijdige informatie Ns * 3(9%) 0(0%) 0(0%) * 7(13%) 0(0%) 2(33%) ** 29(88%) 2(100%) 1(100%) ** 41(79%) 9(82%) 3(50%) *** 1(3%) 0(0%) 0(0%) *** 4(8%) 2(18%) 1(17%) afstemming werkzaamheden Ns afstemming werkzaamheden Ns * 0(0%) 1(50%) 0(0%) * ** 30(91%) 1(50%) 1(50%) ** *** 3(9%) 0(0%) 0(0%) *** Ns= niet significante -waarde ( 0.05). -waarde van Kruskall Wallis test 14

16 Conclusie De onderzoeksvraag die in dit onderzoek centraal stond, betrof: Zijn patiëntervaringen een voorspeller voor maatregelen die door de IGZ worden getroffen bij ziekenhuizen? Uit de resultaten blijkt dat patiëntervaringen geen duidelijke voorspeller zijn voor maatregelen die de IGZ toepast (verscherpt toezicht, bevel) in de Nederlandse ziekenhuiszorg. Hoewel er bij enkele CQI thema s uit 2007 (communicatie verpleegkundigen, eigen inbreng, kamer, veiligheid en informatie bij ontslag) een significant verschil is te zien tussen ziekenhuizen waar wel/geen IGZ maatregel is getroffen en de sterscores op deze thema s, ontbreekt vaak de logica in deze resultaten. Zo scoren ziekenhuizen waarbij een maatregel is getroffen zowel 1 als 3 sterren op bovenstaande CQI thema s. De overige gegevens uit 2007 en de gegevens uit 2009 laten verder geen significante resultaten zien tussen de CQI gegevens en maatregelen die door de IGZ zijn getroffen. Ook laten de resultaten zien dat patiëntervaringen geen goede voorspeller vormen voor de uitkomsten van instellingsrapportages die door de IGZ worden opgesteld. Wat betreft de significante verschillen tussen ziekenhuizen die /twijfel/niet scoren op een instellingsrapportage, die te zien zijn bij 5 specifieke thema s, is het wel opvallend dat de ziekenhuizen die twijfel of niet scoren ook vaak 1 ster (en maximaal 2 sterren) op een CQI thema scoren. Ook hier geldt dat voor de overige gegevens uit 2007 en alle gegevens uit 2009 geen significante resultaten zijn gevonden tussen de CQI gegevens en de scores op instellingsrapportages. Een mogelijke verklaring voor het ontbreken van een duidelijke relatie tussen CQI gegevens en maatregelen die de IGZ toepast, is het minimale aantal maatregelen (bij 7 ziekenhuizen) die door de IGZ zijn getroffen de laatste aantal jaren. Als we kijken naar het ontbreken van een relatie tussen CQI gegevens en de uitkomsten van instellingsrapportages zou de mogelijke discrepantie tussen hoe professionals (de IGZ) enerzijds, en patiënten anderzijds tegen het concept kwaliteit van zorg aankijken een mogelijke verklaring kunnen vormen. De focus van de instellingsrapportages ligt o.a. op het managementniveau, uitkomsten van prestatie-indicatoren en is ziekenhuis-breed georiënteerd. De CQI richt zich daarentegen meer op thema s als communicatie, veiligheid en afstemming van werkzaamheden en richt zich op afdelingsniveau. Een andere verklaringsgrond is dus dat het kwaliteitsoordeel van patiënten betrekking heeft op een ander domein, namelijk de directe patiëntenzorg op een specifieke afdeling, terwijl die van de IGZ veel breder is. Dit onderzoek laat zien dat CQI resultaten niet zozeer een voorspeller vormen voor maatregelen die de IGZ uitvoert in ziekenhuizen. CQI resultaten kunnen misschien wel als complementaire informatie dienen om de kwaliteit van zorg in instellingen te beoordelen. De CQI Ziekenhuisopname vormt op dit moment nog geen onderdeel van kwaliteitsoordelen van de IGZ bij ziekenhuizen. Een interessante vraag is of en hoe CQI gegevens kunnen worden geïntegreerd in het IGZ oordeel, en of integratie van de CQI ook resulteert in een beter kwaliteitsoordeel. 15

17 Bijlagen 16

18 Vragenlijst Ervaringen met ziekenhuiszorg Bestemd voor personen van 18 jaar en ouder die in de afgelopen 12 maanden zijn opgenomen in een ziekenhuis CQ-index Ziekenhuisopname Versie 2.1 Deze specifieke vragenlijst is gebaseerd op de internationaal gebruikte CAHS vragenlijsten. De vragenlijst is ontwikkeld door het NIVEL. Het basisontwerp van de CQI meetinstrumenten is ontwikkeld door het NIVEL in samenwerking met de afdeling Sociale Geneeskunde van het AMC. 17

19 INTRODUCTIE Deze vragenlijst gaat over uw ervaringen met de zorg in het ziekenhuis. Wij stellen het zeer op prijs als u deze vragenlijst wilt invullen. Het invullen van deze vragenlijst duurt ongeveer 30 tot 45 minuten. De vragenlijst wordt anoniem en vertrouwelijk gebruikt. Dit betekent dat niemand weet welke antwoorden u heeft gegeven. Ook worden uw gegevens niet met anderen gedeeld. Verder ziet u een nummer op de voorkant van deze vragenlijst staan. Dit nummer wordt ALLEEN gebruikt om te kijken of de vragenlijst al is teruggestuurd. U krijgt dan géén herinnering meer thuis gestuurd. Deelname aan dit onderzoek is geheel vrijwillig. Het wel of niet meedoen aan dit onderzoek heeft géén gevolgen voor de zorg die u krijgt. Als u niet wilt meedoen aan dit onderzoek, zet dan een kruisje in dit vakje. Stuur daarna deze bladzijde terug in de antwoordenvelop. Heeft u vragen, dan kunt u bellen met XXXX, telefoonnummer XXXX. Of u kunt een sturen naar: XXXX INVULINSTRUCTIE Het is belangrijk dat de vragen alleen worden ingevuld door de persoon die in de begeleidende brief staat. Het is niet de bedoeling om de vragenlijst aan iemand anders door te geven. Sommige aspecten van de zorg komen meerdere keren terug voor verschillende zorgverleners. Ook al lijken deze vragen soms op elkaar, wilt u deze vragen toch allemaal beantwoorden? De meeste vragen kunt u beantwoorden door een kruisje te zetten in het vakje van uw keuze. Kruisjes die buiten de vakjes staan worden door de computer niet gezien. Bij sommige vragen zijn meerdere antwoorden mogelijk. Bij deze vragen staat aangegeven dat u meerdere vakjes kunt aankruisen. Bij sommige vragen kunt u zelf een antwoord opschrijven. Wilt u dit met blokletters doen in het aangewezen vakje. Vragen kunnen niet van toepassing zijn omdat u een situatie of onderdeel van de zorg niet heeft meegemaakt. Als u een antwoord echt niet weet, kunt u het vakje weet ik niet aankruisen. Soms wordt u gevraagd om enkele vragen in deze vragenlijst over te slaan. U ziet dan een pijltje met een opmerking. Deze opmerking geeft aan welke vraag u daarna moet beantwoorden. Dit ziet er als volgt uit: Ga door naar vraag 3 Ja Heeft u een antwoord ingevuld, maar wilt u dat later veranderen? Zet het verkeerd ingevulde hokje dan tussen haakjes en kruis een ander antwoord aan, op de volgende manier: ( ) Nee Ja 18

20 INTRODUCTIE Deze vragenlijst gaat over uw (meest recente) opname in [ZIEKENHUIS-NAAM]. Betrek bij uw antwoorden geen andere opname(n) in dit ziekenhuis of opnamen in een ander ziekenhuis. Als u bij uw meest recente opname op meerdere afdelingen heeft gelegen, beantwoord u de vragen voor de afdeling waar u het laatst lag. 1 Bent u in de afgelopen 12 maanden opgenomen geweest in [ZIEKENHUISNAAM]? Deze vragenlijst is niet op u van toepassing. Wilt u zo vriendelijk zijn hem terug te sturen in de bijgevoegde omslag? Een postzegel is niet nodig., ik ben in de afgelopen 12 maanden minstens 1 nacht opgenomen geweest BEREIKBAARHEID ZIEKENHUIS De volgende vragen gaan over de bereikbaarheid van het ziekenhuis bij uw meest recente opname. 2 Was het een probleem om uw ziekenhuis overdag tussen 9.00 en uur telefonisch te bereiken? Een groot probleem Een klein probleem Geen probleem Niet van toepassing, ik heb niet gebeld 3 Was het een probleem om uw ziekenhuis met eigen vervoer (bijvoorbeeld de auto) te bereiken? Een groot probleem Een klein probleem Geen probleem Niet van toepassing, kom niet met eigen vervoer 4 Was het aantal parkeerplaatsen bij uw ziekenhuis een probleem? Een groot probleem Een klein probleem Geen probleem Niet van toepassing, ik ben niet met de auto gekomen 5 Was de bereikbaarheid van uw ziekenhuis met het openbaar vervoer (bus, trein) een probleem? Een groot probleem Een klein probleem Geen probleem Niet van toepassing, ik ben niet met het openbaar vervoer gekomen ONAME IN DIT ZIEKENHUIS De volgende vragen gaan over de opname in het ziekenhuis bij uw meest recente opname. 6 Hoe lang geleden is het dat u de laatste keer bent opgenomen in dit ziekenhuis? minder dan 1 maand geleden 1 2 maanden geleden 2 4 maanden geleden 4 8 maanden geleden 8 12 maanden geleden meer dan 12 maanden geleden 7 Voor welk specialisme bent u voor de laatste keer opgenomen in dit ziekenhuis? (meerdere antwoorden mogelijk) Cardiologie Dermatologie Heelkunde / Chirurgie Inwendige geneeskunde Klinische genetica Klinische geriatrie Klinische neurofysiologie Keel-Neus-Oor-heelkunde Longziekten en Tuberculose Gastro-enterologie (maag-darm-leverziekten) Gynaecologie / Verloskunde Neurochirurgie Neurologie Nucleaire geneeskunde Oogheelkunde Orthopedie lastische Chirurgie sychiatrie Reumatologie Revalidatie en Fysische geneeskunde Thoraxchirurgie Urologie Andere afdeling, namelijk: (a.u.b. in blokletters) Weet ik niet (meer) 19

21 8 Hoeveel nachten bent u de laatste keer opgenomen geweest? 1 nacht 2 5 nachten 6 13 nachten nachten meer dan 4 weken, namelijk weken Weet ik niet (meer) 9 Was het aantal dagen dat u moest wachten voordat u in het ziekenhuis werd opgenomen een probleem? Een groot probleem Een klein probleem Geen probleem Niet van toepassing, ik ben onverwachts (via de EHBO of afdeling Spoedeisende Hulp) opgenomen Ga door naar vraag Is, bij het bepalen van de dag van de opname in het ziekenhuis, rekening gehouden met uw wensen en mogelijkheden? HET ONAMEGESREK De volgende vragen gaan over het opnamegesprek bij uw meest recente opname. Aan het begin van een ziekenhuisopname (en soms kort daarvoor) vindt meestal een gesprek plaats met een verpleegkundige over organisatorische zaken. Dit is een opnamegesprek. 11 Kreeg u op de afdeling binnen 24 uur een opnamegesprek met een verpleegkundige?, geen opnamegesprek gehad Ga door naar vraag 13, op de dag van mijn opname Wel een opnamegesprek, maar niet binnen 24 uur Wel een opnamegesprek, maar voorafgaand aan mijn opname 12 Zijn in dit opnamegesprek onderstaande punten met u besproken of aan de orde geweest? weet ik nee ja niet meer a uw rechten als patiënt (klachtprocedure, enzovoorts) b de huisregels waar u zich als patiënt aan moet houden c wat er gaat gebeuren bij de opname d een kaart of film over patiëntveiligheid e de persoon in ziekenhuis bij wie u terecht kunt met vragen f uw contactpersoon (partner, vriend/vriendin) thuis g de medicijnen die u gebruikt h of u wel of niet gereanimeerd wil worden i eventuele dieet- en voedingsvoorschriften j eventuele overgevoeligheid voor stoffen/medicijnen k uw voorlopige ontslagdatum l uw persoonlijke wensen tijdens de opname 20

22 DE ONTVANGST O DE AFDELING De vragen hieronder gaan over de ontvangst op de afdeling bij uw meest recente opname. 13 Was er, bij de afdeling waar u werd opgenomen, iemand om u op te vangen en uitleg te geven?, er was niemand om mij op te vangen en uitleg te geven Ga door naar vraag Waren de medewerkers, bij de ontvangst op de afdeling, beleefd tegen u? 15 Luisterden de medewerkers, bij de ontvangst op de afdeling, aandachtig naar u? 16 Namen de medewerkers u, bij de ontvangst op de afdeling, serieus? 17 Hadden de medewerkers, bij de ontvangst op de afdeling, genoeg tijd voor u? 18 Legden de medewerkers, bij de ontvangst op de afdeling, dingen op een begrijpelijke manier uit? 19 Gaven medewerkers u, bij de ontvangst op de afdeling, tegenstrijdige informatie? 20 Welk cijfer geeft u dit ziekenhuis voor de ontvangst op de afdeling? Een 0 betekent: heel erg slecht. Een 10 betekent uitstekend. 0 Heel erg slechte ontvangst Uitstekende ontvangst ZORG DOOR VERLEEGKUNDIGEN TIJDENS UW ONAME De volgende vragen gaan over de zorg door de verpleegkundigen tijdens uw meest recente opname. 21 Waren de verpleegkundigen beleefd tegen u? 22 Luisterden de verpleegkundigen aandachtig naar u? 23 Hadden de verpleegkundigen genoeg tijd voor u? 24 Namen de verpleegkundigen u serieus? 21

23 25 Legden de verpleegkundigen u dingen op een begrijpelijke manier uit? 26 Gaven de verpleegkundigen u tegenstrijdige informatie? 27 Kwamen de verpleegkundigen de afspraken na die zij met u hadden gemaakt? 28 Welk cijfer geeft u de verpleegkundigen van dit ziekenhuis? Een 0 betekent: heel erg slecht. Een 10 betekent: uitstekend. 0 Heel erg slechte verpleegkundigen Uitstekende verpleegkundigen 30 Luisterden de artsen aandachtig naar u? 31 Hadden de artsen genoeg tijd voor u? 32 Namen de artsen u serieus? 33 Legden de artsen u dingen op een begrijpelijke manier uit? 34 Gaven artsen u tegenstrijdige informatie? 35 Kwamen artsen de afspraken die zij met u maakten, na? DE ZORG DOOR ARTSEN De volgende vragen gaan over de zorg door artsen bij uw meest recente opname. 29 Waren de artsen beleefd tegen u? 22

24 36 Welk cijfer geeft u de artsen van dit ziekenhuis? Een 0 betekent: heel erg slecht. Een 10 betekent: uitstekend. 0 Heel erg slechte artsen Uitstekende artsen UW VERBLIJF IN HET ZIEKENHUIS De vragen hieronder gaan over het verblijf in het ziekenhuis bij uw meest recente opname. 37 Was de temperatuur in uw kamer aangenaam? 38 Was uw kamer schoon? 39 Waren het toilet, de douche en de badkamer schoon? 40 Was het 's nachts (tussen uur en 6.00 uur) stil in de omgeving van uw kamer? 41 Had u genoeg privacy bij uw persoonlijke verzorging? 42 Had u genoeg privacy tijdens de bezoekuren? 43 Kon u bezoek ontvangen op de tijdstippen dat u dat wilde? 44 Kon u zich ongestoord even terugtrekken wanneer u dat wilde? 45 Kon u baden, douchen of wassen op de tijdstippen dat u dat wilde? 46 Was het eten lekker? 47 Kon u eten op de tijdstippen dat u dat wilde? 23

25 COMMUNICATIE RONDOM DE BEHANDELING De vragen hieronder gaan over de communicatie rondom de behandeling bij uw meest recente opname. 48 Vertelden artsen of verpleegkundigen u vooraf waarom een behandeling, onderzoek of ingreep nodig was? 49 Vertelden artsen of verpleegkundigen u vooraf wat een behandeling, onderzoek of ingreep precies inhield? 50 Vertelden artsen of verpleegkundigen u op een begrijpelijke manier over de eventuele bijwerkingen of gevolgen van de behandeling, onderzoek of ingreep? 51 Had u pijn tijdens uw ziekenhuisopname? Ga door naar vraag Reageerden medewerkers van het ziekenhuis snel wanneer u aangaf pijn te hebben? Niet van toepassing, ik heb nooit aangegeven dat ik pijn had 53 Werd uw pijn goed onder controle gehouden? 54 Deden medewerkers van het ziekenhuis alles wat ze konden om u met uw pijn te helpen? 55 Is er tijdens uw ziekenhuisopname iets veranderd in de medicatie of bij de geneesmiddelen die u nodig had? Ga door naar vraag 58 Niet van toepassing, ik gebruikte geen geneesmiddelen Ga door naar vraag Voordat u een nieuw geneesmiddel kreeg of de medicatie werd veranderd, werd toen verteld waarvoor het nieuwe geneesmiddel diende? 57 Voordat u een nieuw geneesmiddel kreeg of de medicatie werd veranderd, werden toen de mogelijke bijwerkingen op een begrijpelijke manier uitgelegd? 58 Kon u bij de bij uw opname in het ziekenhuis meebeslissen over zaken die u belangrijk vindt? 24

26 59 Was de afstemming van de werkzaamheden tussen de zorgverleners onderling een probleem? Een groot probleem Een klein probleem Geen probleem DE VEILIGHEID IN DIT ZIEKENHUIS De volgende vragen gaan over de veiligheid in het ziekenhuis bij uw meest recente opname. 60 Voelde u zich bij medewerkers van het ziekenhuis in vertrouwde handen? 61 Hadden medewerkers van het ziekenhuis genoeg aandacht voor het voorkomen van ongelukken? 62 Werd, bij het verstrekken van medicijnen, nagegaan of dit medicijn ook echt voor u bestemd was, bijvoorbeeld door te vragen naar uw naam of het controleren van uw polsbandje? Weet ik niet (meer) Niet van toepassing, ik gebruikte geen medicijnen 63 Kreeg u hulp zo snel als u wilde, wanneer u op de bel drukte? Weet ik niet, ik heb nooit op de bel gedrukt 64 Werd, voordat een behandeling, onderzoek of ingreep begon, gecontroleerd of u de juiste persoon was, bijvoorbeeld door te vragen naar uw naam en geboortedatum? Weet ik niet (meer) 65 Hadden medewerkers van het ziekenhuis genoeg aandacht voor onveilige situaties? 66 Heeft u, tijdens uw opname in het ziekenhuis, te maken gehad met één of meerdere van onderstaande gebeurtenissen? nee ja Bent u gevallen in het ziekenhuis Zijn er bij u doorligwond(en) ontstaan Zijn er bij u fouten met geneesmiddelen gemaakt Heeft u wondinfectie(s) gehad Heeft u complicatie(s) van een operatie/ ingreep gehad ONTSLAG UIT HET ZIEKENHUIS De volgende vragen gaan over het ontslag uit het ziekenhuis bij uw meest recente ziekenhuisopname. 67 Werden belangrijke personen en/of instellingen (bijvoorbeeld huisarts, thuiszorginstelling, revalidatiecentrum) door het ziekenhuis geïnformeerd over uw ontslag uit het ziekenhuis? Weet ik niet 25

27 68 Kreeg u, bij het ontslag uit het ziekenhuis, informatie over uw medicijngebruik na de opname? Weet ik niet (meer) Niet van toepassing, ik ben geen (nieuwe) medicijnen gaan gebruiken 69 Moest u, na uw ontslag uit dit ziekenhuis, medicijnen innemen die u voor uw opname niet gebruikte? Ga door naar vraag Kreeg u, bij uw ontslag uit het ziekenhuis, schriftelijke en mondelinge informatie over het gebruik van deze nieuwe medicijnen? (bijvoorbeeld: wijze van inname, aantal keren per dag, tijdstip) Weet ik niet (meer) 71 Kreeg u, bij uw ontslag uit het ziekenhuis, schriftelijke en mondelinge informatie over het gebruik van deze nieuwe medicijnen in combinatie met geneesmiddelen die u al gebruikte? Weet ik niet (meer) Niet van toepassing, ik gebruikte voor mijn ziekenhuisopname geen medicijnen 72 Kreeg u, bij uw ontslag uit het ziekenhuis, informatie over eventuele klachten of gezondheidsproblemen waarop u moest letten? Weet ik niet (meer) 73 Kreeg u, bij uw ontslag uit dit ziekenhuis, informatie over welke activiteiten u wel en niet kon doen? Weet ik niet (meer) 74 Hebt u, voor uw ontslag uit het ziekenhuis, met medewerkers van het ziekenhuis gesproken over de hulp die u na uw ontslag wellicht nodig zou hebben? Weet ik niet (meer) 75 Hebt u, bij uw ontslag uit het ziekenhuis, informatie gekregen over wat u moet doen als er na uw ontslag problemen optreden? Weet ik niet (meer) 76 Was het resultaat van uw ziekenhuisopname in overeenstemming met wat u had verwacht? Ik twijfel, maar eigenlijk niet Ik twijfel, maar eigenlijk wel TOTALE BEOORDELING ZIEKENHUIS 77 Welk cijfer geeft u dit ziekenhuis? Een 0 betekent: heel erg slecht. Een 10 betekent: uitstekend. 0 Heel erg slecht ziekenhuis Uitstekend ziekenhuis 78 Zou u dit ziekenhuis bij uw vrienden en familie aanbevelen? Beslist niet Waarschijnlijk niet Waarschijnlijk wel Beslist wel 26

28 79 Wat wilt u veranderen aan de zorg die u kreeg in dit ziekenhuis? U mag maar één ding noemen. (a.u.b. in blokletters) OVER UZELF De volgende vragen gaan ook over uzelf. Deze informatie kunnen we gebruiken om inzicht te krijgen in de ervaringen van verschillende groepen van mensen 80 Bent u een man of een vrouw? Man Vrouw 81 Wat is uw hoogst voltooide opleiding? (een opleiding afgerond met diploma of voldoende getuigschrift) Geen opleiding (lager onderwijs niet afgemaakt) Lager onderwijs (basisschool, speciaal basisonderwijs) Lager of voorbereidend beroepsonderwijs (zoals LTS, LEAO, LHNO, VMBO) Middelbaar algemeen voortgezet onderwijs (zoals MAVO, (M)ULO, MBO-kort, VMBO-t) Middelbaar beroepsonderwijs en beroepsbegeleidend onderwijs (zoals: MKBO-lang, MTS, MEAO, BOL, BBL, INAS) Hoger algemeen en voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (zoals: HAVO, VWO, Atheneum, Gymnasium, HBS, MMS) Hoger beroepsonderwijs (zoals: HBO, HTS, HEAO, HBO-V, kandidaats wetenschappelijk onderwijs) Wetenschappelijk onderwijs (universiteit) Anders, namelijk: 82 Wat is uw leeftijd? 18 t/m 24 jaar 25 t/m 34 jaar 35 t/m 44 jaar 45 t/m 54 jaar 55 t/m 64 jaar 65 t/m 74 jaar 75 jaar of ouder 83 Wat is het geboorteland van uzelf? Nederland Indonesië / Nederlands-Indië Suriname Marokko Turkije Duitsland (voormalig) Nederlandse Antillen Aruba Anders, namelijk: (a.u.b. in blokletters) 84 Wat is het geboorteland van uw vader? Nederland Indonesië / Nederlands-Indië Suriname Marokko Turkije Duitsland (voormalig) Nederlandse Antillen Aruba Anders, namelijk: (a.u.b. in blokletters) 85 Wat is het geboorteland van uw moeder? Nederland Indonesië / Nederlands-Indië Suriname Marokko Turkije Duitsland (voormalig) Nederlandse Antillen Aruba Anders, namelijk: (a.u.b. in blokletters) (a.u.b. in blokletters) 27

29 86 In welke taal praat u thuis het meest? Nederlands Fries Nederlands dialect Indonesisch Sranan (Surinaams) Marokkaans-Arabisch Turks Duits apiaments (Nederlandse Antillen) Anders, namelijk: (a.u.b. in blokletters) 87 Hoe zou u over het algemeen uw gezondheid noemen? Uitstekend Zeer goed Goed Matig Slecht 88 Hoe zou u over het algemeen uw geestelijke / psychische gezondheid noemen? Uitstekend Zeer goed Goed Matig Slecht 91 Hoe heeft die persoon u geholpen? (meerdere antwoorden mogelijk) Heeft de vragen voorgelezen Heeft mijn antwoorden opgeschreven Heeft de vragen in mijn plaats beantwoord Heeft de vragen in mijn taal vertaald Heeft op een andere manier geholpen, namelijk: (a.u.b. in blokletters) Hartelijk dank voor het invullen van de vragenlijst. Wilt u de ingevulde vragenlijst a.u.b. terugsturen in bijgevoegde antwoordenvelop. Een postzegel is niet nodig. 89 Hoeveel verschillende ziekenhuisopnames heeft u in de afgelopen 12 maanden gehad, deze ziekenhuisopname meegerekend? Eén Twee Drie Vier of meer opnames 90 Heeft iemand u geholpen om deze vragenlijst in te vullen? Ga door naar vraag 91 28

30