Software-ontwerp User stories Use cases Opdracht. Ontwerpmethodologie. Nick Vannieuwenhoven. October 17 18,

Transcriptie

1 October 17 18, 2013

2 1 Software-ontwerp 2 User stories 3 Use cases 4 Opdracht

3 Overview 1 Software-ontwerp 2 User stories 3 Use cases 4 Opdracht

4 Het waarom van softwareontwerp Enkele veelvoorkomende redenen voor het falen van softwareprojecten: Unrealistic or unarticulated project goals, inaccurate estimates of needed resources, badly defined system requirements, poor reporting of the project s status, unmanaged risks, poor communication among customers, developers, and users, use of immature technology, inability to handle the project s complexity, sloppy development practices, poor project management, stakeholder politics, and commercial pressures (Volgens R Charette in Why software fails, IEEE Spectrum, 2005)

5 Iteratieve ontwikkelingsmethodologie Stappen bij een iteratief ontwikkelingsproces: 1 Scoping en haalbaarheidsstudie 2 Analyse * Gedetailleerd ontwerp, implementatie en testen

6 1 Scoping en haalbaarheid Doel: Bepalen van de scope en haalbaarheid van het project Bepalen van de belangrijkste vereisten (functioneel, gebruiksgemak, performantie, veiligheid ) waaraan het softwareproduct moet voldoen Modellen en technieken: User stories, Use cases, interface mockups, user interviews,

7 2 Analyse Doel: Verder uitwerken en stabiliseren van de vereisten Bepalen van de belangrijkste architecturale beslissingen; kwaliteitsvereisten, architecturaal model (client-server, gedistribueerd, webapplicatie) Modellen en technieken: Use cases, Domeinmodel, Architectuurmodellen: quality scenarios, deploymentdiagrammen, client-serverdiagrammen, interfacedocumentatie Storyboards, gebruikersinterfaceprototypes, Risico-analyse

8 3 N Ontwerp en implementatie Doel: In detail uitwerken van de use cases en vereisten die in de huidige iteratie geïmplementeerd worden Implementeren van de use cases Testen en kwaliteitscontrole (toetsen adhv use cases) Oplevering van een werkend deelproduct Modellen en technieken: Interactiediagrammen, Pakketdiagrammen, Klassendiagrammen, Programmeertaal en -omgeving (Raspberry pi, Python, JavaScript, AJAX, D3, Google App Engine, SQLite3 )

9 Overview 1 Software-ontwerp 2 User stories 3 Use cases 4 Opdracht

10 User stories Definitie User stories illustreren de belangrijkste functionaliteit en typische interacties tussen gebruikers en het systeem door middel van eenvoudige verhalen, die beperkt zijn in de tijd, functionaliteit en het aantal gebruikers Doelstelling Identificeren en concretiseren van de hoofdfunctionaliteit, teneinde als ontwikkelaar inzicht te verwerven in de grote lijnen van het systeem dat de klant wenst te gebruiken

11 Voorbeeld Groep CWB2, AJ Benjamin was altijd al nogal sceptisch, maar aangezien zijn eerste semester niet goed is geweest, beslist hij om het dashboard toch een kans te geven Hij registreert zich en selecteert zijn vakken Hij wil zien hoever de andere studenten al staan en gaat naar de statistieken Daar kan hij statistieken over de gemiddeldes van andere studenten, die de applicatie gebruiken, bekijken Hij ziet hoe andere studenten hun tijd gemiddeld verdelen tussen de verschillende vakken Per vak gaat hij zien hoever de andere studenten al gevorderd zijn Hij merkt dat hij al een stevige achterstand heeft opgelopen Om zijn achterstand in te halen stelt hij enkele persoonlijke trofeeën in Hij beslist dan toch om maar naar een hoorcollege te gaan Eens hij aangekomen is in het hoorcollege, zet hij de timer aan via zijn smartphone en begint de les te volgen Na de les stopt hij de tracking Hij vond dit hoorcollege echter niet zo interessant en besluit om een lagere rating voor dit hoorcollege te geven Hij volgt de komende week nog enkele lessen waarbij hij dit ritueel herhaalt Na een week hoorcolleges en oefenzittingen gevolgd te hebben ziet hij dat hij zijn achterstand bijna heeft ingehaald

12 Overview 1 Software-ontwerp 2 User stories 3 Use cases 4 Opdracht

13 Use cases Definitie Een use case definieert een stappenplan dat de interactie tussen een gebruiker en het systeem vastlegt, teneinde een duidelijk te onderscheiden doel met waarde voor de gebruiker te bereiken Doelstelling Een use case legt de functionele vereisten van de klant vast: het is een testbaar contract tussen de klant, software-ontwikkelaar en -tester

14 Use cases in de softwareontwikkelingscyclus Use cases worden opgesteld tijdens de analyse, uitgediept tijdens het ontwerp, gerealiseerd tijdens de implementatiefase, en geverifiëerd tijdens de testfase Use cases are the glue that binds the lifecycle process together Jacobson

15 Use cases in P&O3 We vragen: een lijst van alle use cases die jullie systeem implementeert, de drie belangrijkste use cases volledig uit te werken Voor de beoordeling van dit vak zal de correcte implementatie van de drie belangrijkste use cases worden nagegaan

16 Voorbeeld Start tracken van CWB2 ( ) Samenvatting Ḍe student start het opmeten van een activiteit Belangrijkste initiator Ḍe student Geïnteresseerde partijen Ḍe student wil zijn activiteit opmeten Precondities Ḍe student is ingelogd Postcondities Ḅij een succesvolle uitvoering van het hoofdscenario, loopt de timer

17 Voorbeeld Start tracken van CWB2 ( ) Hoofdscenario 1 Het systeem geeft een mogelijkheid om een hoofdactiviteit te kiezen uit de volgende mogelijkheden: zelfstudie, les volgen, of oefenzitting volgen 2 De student kiest zelfstudie 3 Het systeem geeft de mogelijkheid om een vak te kiezen uit de lijst met vakken die momenteel door de student zijn opgenomen 4 De student kiest een vak 5 Het systeem geeft de student de mogelijkheid om de timer te starten 6 De student wenst de timer te starten 7 Het systeem start de timer en geeft de reeds verlopen tijd weer

18 Voorbeeld Start tracken van CWB2 ( ) Alternatieve wegen: 3 Er zijn geen huidig opgenomen vakken 1 Het systeem meldt dat de student geen vakken heeft opgenomen en geeft de student de mogelijkheid om de use case Vakken toevoegen te starten 2 De student start de use case Vakken toevoegen Alternatieve wegen: 1 De timer loopt nog 1 De huidige use case wordt beëindigd en het systeem start de use case Stop tracken

19 Voorbeeld Start tracken van CWB2 ( ) Alternatieve wegen: 1 6 De student wil de use case beëindigen 1 De student geeft aan dat de use case beëindigd mag worden 2 De use case wordt beëindigd Alternatieve wegen: 3 5 De student wijzigt de hoofdactiviteit 1 Ga naar stap 2 Alternatieve wegen: 5 6 De student wijzigt het vak 1 Ga naar stap 5

20 Formele eigenschappen Naam: Een use case is actief De naam bevat een werkwoord Bv: Registreer een gebruiker, Koop een product, Schrijf een blogpost Samenvatting: Omschrijft in een zin het doel van de use case dat de gebruiker wil bereiken Belangrijkste initiator: De actor die de use case start Geïnteresseerde partijen Een lijst van actoren met een interesse in de uitkomst van de use case, inclusief een beschrijving van diens reden van interesse

21 Formele eigenschappen Precondities: Een lijst van eigenschappen waaraan voldaan moet zijn opdat de use case uitgevoerd kan worden Postcondities: Een lijst van observeerbare eindresultaten van belang voor de geïnteresseerde partijen waaraan na uitvoering van de use case (onder eender welk scenario) zal voldaan zijn

22 Formele eigenschappen Hoofdscenario: Een stappenplan dat de interactie tussen de belangrijkste initiator en het systeem weergeeft Enkel de stappen relevant voor de belangrijkste initiator worden in dit stappenplan opgenomen Een use case bevat geen technische details De geïnteresseerde partijen zijn niet geïnteresseerd in SQL injections, databanken, JSON request headers, REST services, XML marshalling, man-in-the-middle attacks, muisklikken, toetsenbordaanslagen, Raspberry pi s, webservers, SSH tunneling

23 Formele eigenschappen Alternatieve scenario s Geven een alternatief stappenplan weer, als aanvulling op het hoofdscenario

24 Overview 1 Software-ontwerp 2 User stories 3 Use cases 4 Opdracht

25 Opdracht Nu: 1 Stel 3 user stories op 2 Identificeer, adhv de user stories, de use cases van jullie systeem en lijst deze op Dit wordt geacht op de dag van de eerstvolgende sessie om 7u ( s ochtends) beschikbaar te zijn op de wiki Wordt ten sterkste aangeraden: werk de 3 belangrijkste use cases volledig uit