Verslag Eurogroep en Ecofin 8 en 9 oktober Eurogroep

Transcriptie

1 Verslag Eurogroep en Ecofin 8 en 9 oktober 2007 Eurogroep In de Eurogroep geven diverse ministers van Financiën een toelichting bij de begroting voor 2008 die men onlangs heeft ingediend. Doel van dit soort besprekingen is het kritisch volgen van elkaars economische en budgettaire prestaties. Vanwege de gemeenschappelijke munt kan het beleid van de ene lidstaat, zeker als het een grote lidstaat is, immers van invloed zijn op dat van een andere. De Europese landen hebben afgesproken dat de goede economische tijden veel meer dan voorheen worden gebruikt voor het snel wegwerken van tekorten. Hierdoor is die begroting beter bestand tegen economische krimp en bereikt men minder snel de kritische grens van -3%. Minister Bos licht de Nederlandse begroting voor 2008 toe en ondervindt veel waardering voor de plannen. Voor alle landen is afgesproken dat men uiterlijk in 2010 de zogenaamde 'medium-term objective' (MTO) ten aanzien van de eigen overheidsfinanciën moet halen. Frankrijk zal, met de plannen die nu bekend zijn, die doelstelling op z'n vroegst in 2012 halen. Alleen in het gunstigste scenario voor de economische groei haalt Frankrijk die MTO in Frankrijk zal in december zijn nieuwe zogenaamde stabiliteitsprogramma officieel indienen bij de EU en dan zal deze besproken worden in de Eurogroep en Ecofin. Minister Bos geeft aan dat Frankrijk de belangstelling heeft van het Nederlandse parlement. Schending van de afspraken zoals de MTO zou de geloofwaardigheid schaden van het Pact. Positief is dat Duitsland, de afgelopen jaren geplaagd door buitensporige tekorten op de begroting, nu de goede economische tijden daadwerkelijk gebruikt voor budgettaire consolidatie en mogelijk al volgend jaar evenwicht op zijn begroting bereikt. De Eurogroep spreekt daarnaast over de wisselkoers van de euro. Doordat de waarde van de euro toeneemt ten opzichte van andere munten worden Europese exporten duurder. Dit kan enerzijds het Europese bedrijfsleven schaden. Anderzijds worden importen goedkoper, vindt het overgrote deel van de handel van Europese landen plaats binnen Europa en wordt de export veel meer bepaald door de groei (of krimp) van de wereldhandel. Sommige landen geven aan dat grote schommelingen in wisselkoersen ongewenst zijn, maar dat een geleidelijke appreciatie van de euro geen probleem hoeft te zijn. Het doel is altijd geweest om met de euro een sterke munt te krijgen. In het bijzonder de landen die hun concurrentiepositie (arbeidskosten) hebben zien verslechteren, hebben te maken met een verminderde export. Landen hebben er dan ook baat bij hun arbeidskosten in de hand te houden en te zorgen voor voldoende stijging van de arbeidsproductiviteit. Ecofin Raad Buitensporigtekortprocedure Verenigd Koninkrijk en Tsjechië Er is overeenstemming dat het Verenigd Koninkrijk voortgang heeft geboekt en de Ecofin Raad concludeert dat het tekort op een geloofwaardige en houdbare manier is gecorrigeerd in lijn met de aanbevelingen van de Ecofin Raad. Niettemin maakt de Raad een kritische aantekening wat betreft de 1

2 mate van fiscale consolidatie, in het bijzonder wat betreft de uitgavensfeer. De Commissie Spring Forecast voorziet voor een tekort van 2.6%. In neemt het tekort volgens de Commissie af tot 2.4%. De Ecofin Raad neemt het voorstel van de Commissie tot abrogatie van de buitensporigtekortprocedure voor het Verenigd Koninkrijk aan. Wat betreft Tsjechië stelt Commissaris Almunia dat in juli 2004 een buitensporig tekort is vastgesteld. Dit tekort dient in 2008 gecorrigeerd te zijn. Onder andere vanwege hoger dan verwachte economische groei en belastinginkomsten, leek het tot de verkiezingen van vorig jaar erop dat de voorgeschreven doelstelling zou worden gehaald. De begrotingsconsolidatie is echter vertraagd door de met de verkiezingen aangekondigde uitgavenverhogingen voor Het buitensporige tekort zal hierdoor op zijn vroegst in 2009 zijn gecorrigeerd. In de Raad is overeenstemming dat er geen reden is om van het voorgenomen tijdspad af te wijken. Met het juiste beleid is het mogelijk om het tekort in de loop van 2008 te corrigeren, mede gezien de goede economische tijden. De Ecofin Raad neemt de nieuwe aanbeveling van de Commissie om het excessieve tekort van Tsjechië te corrigeren aan. De besluiten zullen met instemming van het Verenigd Koninkrijk en Tsjechië worden gepubliceerd. Preventieve arm van het Stabiliteit- en Groei Pact 2007 Commissaris Almunia geeft aan dat twee jaar na de hervorming van het Stabiliteit- en Groei Pact geconstateerd kan worden dat de nieuwe afspraken goed werken. Niettemin kunnen verbeteringen worden doorgevoerd aan de preventieve kant van het Stabiliteitspact. De 'preventieve arm' heeft als doel lange termijn stabiliteit en moet zorgen dat landen veel minder snel in een situatie van buitensporige tekorten komen. De Ecofin Raad spreekt af dat door middel van een bredere macroeconomische analyse wordt bepaald of er sprake is van goede economische tijden. Bovendien wordt overeengekomen dat de vergrijzingslasten zo snel mogelijk in Europese middellange termijndoelstellingen worden geïncorporeerd. Ten slotte moeten lidstaten in hun stabiliteitsprogramma's explicieter aangeven of hun budgettaire middellange termijndoelstellingen haalbaar zijn bij ongewijzigd beleid of dat aanvullende maatregelen nodig zijn. De Ecofin Raad neemt zonder veel discussie raadsconclusies aan over versterking van de zogenaamde 'preventieve arm' van het Stabiliteitspact. Kwaliteit van de overheidsfinanciën De Ecofin Raad neemt zonder discussie Raadsconclusies aan over de kwaliteit van de overheidsfinanciën. Doel is om via het uitwisselen van ervaringen en via het opstellen van bruikbare analyses overheidsorganisaties efficiënter te maken. Dit is en blijft natuurlijk primair een nationale verantwoordelijkheid, maar passend en in lijn met de Lissabonstrategie. In het voorjaar zal dit onderwerp opnieuw worden geagendeerd waarbij de focus zal liggen op het terrein van de onderwijsuitgaven, het R&D beleid en de sociale zekerheid. 2

3 Economische situatie en financiële onrust Naar aanleiding van de onrust op de financiële markten bespreekt de Ecofin Raad een zogenaamd 'key issues paper' met daarin concrete onderzoeksvragen. Doel van het onderzoek is om lessen te trekken waardoor in de toekomst eerder en beter ingegrepen kan worden en wellicht de onrust, zoals die zich nu voordoet, kan worden voorkomen. Het onderzoek zal zich richten op transparantie, toezicht en het functioneren van de markten inclusief het functioneren van de credit rating agencies. Dit onderwerp zal wederom besproken worden tijdens de informele Ecofin van april. In de discussie komt naar voren dat het thema te complex is om in zo'n korte tijd al bruikbare beleidsconclusies te kunnen trekken. Opnieuw komt naar voren dat de ECB adequaat heeft gereageerd op de turbulenties, dat de fundamentals goed zijn en dat continue monitoren van belang is. Het Voorzitterschap concludeert dat er brede overeenstemming bestaat over het 'key issues paper'. De essentie van de discussie zal worden neergelegd in een brief aan de Europese Raad met een referentie aan het rapport en roadmap van het Economisch en Financieel Comité. Betere regelgeving In de Ecofin Raad is er overeenstemming dat vooruitgang is geboekt zowel door de lidstaten als op EU-niveau. De Ecofin Raad moedigt de lidstaten aan om met voorstellen te komen op welke wijze de administratieve lasten-reductie van 25% gerealiseerd dient te worden. De Voorjaarsraad heeft alle lidstaten uitgenodigd met deze plannen te komen. Tot nu hebben slechts zes lidstaten hierop gereageerd. De Commissie zal in januari de stand van zaken opmaken en met een review komen. Bovendien zal een high-level groep worden opgericht van stakeholders onder leiding van Edmund Stoiber om het verdere proces te begeleiden. De Ecofin Raad neemt zonder discussie de raadsconclusies aan die op basis van het Progress Report Reducing Administrative Burdens in the EU zijn opgesteld. Flexicurity Er is niet één standaard model van flexicurity dat alle lidstaten kunnen toepassen. Iedere lidstaat moet zijn eigen beleidsstrategie ontwikkelen. Om lidstaten hierbij te helpen heeft de Commissie een aantal gemeenschappelijke uitgangspunten opgesteld die het kader voor de lidstaten vormen. De Ecofin Raad accordeert de raadsconclusies over flexicurity. Uiteindelijk doel is dat de Europese Raad eind 2007 gezamenlijke uitgangspunten over flexicurity aanneemt. Daarnaast nodigt de Raad het EPC en de Commissie uit om de implementatie van de flexicurity-strategieën van de lidstaten goed te monitoren binnen het kader van de Lissabonstrategie voor groei en banen. Dialoog met derde landen Tijdens de Ecofin Raad geven Commissarissen McCreevy en Almunia een korte toelichting op het non-paper van de Commissie over de dialoog tussen de EU en de belangrijkste handelspartners op het terrein van financiële diensten (VS, China, Japan, India, Rusland). Commissaris McCreevy benadrukt het belang van voortzetting van de dialoog vanwege een toenemende vervlechting van de 3

4 financiële markten. Verst gevorderd is de dialoog tussen de VS en de EU die sedert het midden van de jaren negentig van de vorige eeuw plaatsvindt. De laatste jaren zijn belangrijke successen geboekt zoals convergentie van verslagleggingssstandaarden, toezicht op accountants en de implementatie van de nieuwe kapitaalakkoorden voor de financiële sector. De dialoog zal op informele basis worden voortgezet met de VS. Ook met Rusland, China en India zal een dialoog gestart worden. Clearing and Settlement De Ecofin heeft de ontwerp-raadsconclusies over clearing en settlement oftewel de afwikkeling van effectentransacties geaccordeerd. Deze afwikkeling is nationaal efficiënt georganiseerd maar voor grensoverschrijdende effectentransacties is nog sprake van hoge kosten en grote inefficiëntie. Dit vormt een belemmering voor het ontstaan van een Europese kapitaalmarkt, die weer van belang is voor de concurrentiekracht van Europa op wereldniveau. In de conclusies wordt het belang van lagere kosten voor grensoverschrijdende clearing en settlement onderstreept. De reeds geboekte voortgang op bepaalde aspecten wordt verwelkomd (werkzaamheden private sector). Het belang van voortgang op andere aspecten wordt benadrukt. Financiële stabiliteit De Ecofin raad neemt Raadsconclusies aan over het verder ontwikkelen van EU-brede regelingen voor financiële stabiliteit en crisismanagement. Een financiële crisis kan grote impact hebben op de stabiliteit van het financiële stelsel als er geen goede afspraken zijn over procedures en samenwerking tussen overheden, marktpartijen en toezichthouders. De ontwikkeling van bovengenoemde regelingen volgt niet uit de recente onrust op de financiële markten. Al in april 2006 werd een EU-brede oefening in crisismanagement gehouden. Wel maken de recente ontwikkelingen het belang van een verdere ontwikkeling van deze regelingen duidelijk. Met de raadsconclusies wordt besloten tot aanpassing van het EU brede Memorandum of Understanding (MoU) en vrijwillige bilaterale MoU s met daarin uitbreiding van bestaande EU afspraken over samenwerking en informatie-uitwisseling. Tevens is een aanzet gedaan tot het maken van afspraken over het verdelen van budgettaire lasten tussen betrokken lidstaten, die ontstaan bij steunverlening aan grensoverschrijdende financiële instellingen tijdens een crisis. a.o.b. Galileo De Europese ministers van Financiën wisselen van gedachte over het financieringsvoorstel van de Commissie voor de benodigde additionele financiering voor het Europese satellietnavigatiesysteem Galileo. Uit deze gedachtewisseling blijkt dat veel lidstaten kritische vragen hebben over het Commissievoorstel om de Financiële Perspectieven te herzien. Minister Bos geeft in lijn met veel andere lidstaten aan dat eerst de mogelijkheden binnen de relevante begrotingscategorie 1A moeten worden bekeken. Het Portugese voorzitterschap besluit dat er tijdens de Ecofin in november meer inhoudelijk zal worden gesproken over het financieringsvoorstel en mogelijke alternatieven en geeft aan nog terug te 4

5 zullen komen op de procedure ten aanzien van de voorbereiding van deze bespreking. 5