Collegevoorstel. Zaaknummer Ondertekening intentieovereenkomst Zuiderwaterlinie

Transcriptie

1 Zaaknummer Onderwerp Ondertekening intentieovereenkomst Zuiderwaterlinie Collegevoorstel Aanleiding / voorgeschiedenis Op 30 september a.s. vindt in Fort Isabella, in Vught, een conferentie plaats over de Zuiderwaterlinie. De provincie Noord-Brabant, de gemeenten van de Brabantse Waterlinie en de Waterschappen Brabantse Delta en Aa en Maas worden uitgenodigd om daar een intentieovereenkomst te ondertekenen. In deze intentieovereenkomst spreken de partners uit het wenselijk te vinden om de Zuiderwaterlinie, als samenhangend geheel, verder tot ontwikkeling te brengen; als cultuurhistorisch ensemble én als richtinggevend thema voor de (vrijetijds)economie en ruimtelijke opgaven (waterberging, natuur, landschap, stedenbouw). Daarnaast verklaren zij samen te werken aan de uitwerking van het programma en de organisatie binnen het netwerk van partners. Dit voorstel gaat in op deze intentieovereenkomst. Feitelijke informatie De geschiedenis van Nederland en het water is een uniek cultuurhistorisch verhaal. Eeuwenlang verdedigden hier generaties zich niet alleen tegen het water, maar gebruikten zij het water ook om ons leefgebied te verdedigen. De Zuiderwaterlinie is de oudste, langste en meest benutte waterlinie van Nederland. Deze linie loopt in Brabant van Bergen op Zoom in het westen tot aan Grave in het oosten en verbindt elf historische vestingsteden waaronder Heusden. De linie is niet enkel een knap staaltje toegepaste ingenieurskunst en inundatietechniek, maar is ook in ecologisch opzicht uniek. De linie valt samen met de Naad van Brabant, waar kwelwater zorgt voor zeldzame flora en fauna. Waar ligt nu voor de gemeente Heusden de verbinding met de Zuiderwaterlinie? Zoals hierboven genoemd omvat het de thema s `Water en `Militair erfgoed die beide behoren tot het in de Erfgoednota benoemde Heusdens DNA. De aanpak van de Vestingwerken had in Heusden al zijn beslag gekregen. Met de aandacht voor de linie krijgt de herdenking (van de start) van de restauratie in de vesting Heusden vorm. Verder is de afgelopen jaren met name de visie op de Elshoutse Zeedijk tot uitvoering gebracht. Daarnaast is met de gemeenten s-hertogenbosch, Vught, Sint-Michielsgestel en de Stichting De Groene Vesting de blik gericht op onderdelen van de Linie 1629, het beleg van s-hertogenbosch. Verder wordt in het verband van de Zuiderwaterlinie een lange afstandswandeling voorbereid, ook over het grondgebied van Heusden. Samenwerking binnen het verband van de Zuiderwaterlinie is gericht op kennisdelen, belangenbehartiging en externe fondsenwerving. Actieve bestuurlijke en ambtelijke deelname in de Zuiderwaterlinie geeft ons de mogelijkheid om vastgelegde ambities een handvat en kader te bieden. De intentieovereenkomst vormt een belangrijke eerste stap in samenwerking over de hele linie. Afweging In de voorliggende intentieovereenkomst spreken we de intentie uit dat we: 1. het belang van de Zuiderwaterlinie als verbindend en onderscheidend thema voor Brabant onderkennen, evenals de kansen die de Zuiderwaterlinie biedt voor realisatie van onze eigen gemeentelijke doelstellingen; 2. het wenselijk te vinden om de Zuiderwaterlinie als samenhangend geheel verder tot ontwikkeling te brengen, als cultuurhistorisch ensemble én als richtinggevend thema voor de vrijetijdseconomie, voor ruimtelijke opgaven (zoals waterberging, natuur, landschap, stedenbouw e.d.); 3. samenwerken aan de uitwerking van het programma en de organisatie binnen het netwerk van partners en aan de gewenste ontwikkeling te zullen bijdragen door: a. als ambassadeur voor de Zuiderwaterlinie op te treden; b. de Zuiderwaterlinie duurzaam te agenderen binnen de eigen organisatie en zoveel mogelijk te verbinden aan de eigen taakstelling; c. afstemming te zoeken tussen de eigen activiteiten inzake de Zuiderwaterlinie en het grotere geheel; 1

2 Zaaknummer Onderwerp Ondertekening intentieovereenkomst Zuiderwaterlinie d. de eigen activiteiten rond de Zuiderwaterlinie duidelijk als zodanig te profileren, zowel in communicatieboodschap als door gebruik van de nog te ontwikkelen huisstijl Zuiderwaterlinie; e. medewerking te verlenen aan overkoepelende projecten door expertise, uren, netwerk e.d. in te zetten en dit voor eigen rekening en risico te doen; f. tijdig alle informatie te verstrekken die noodzakelijk is voor de voortgang van projecten en activiteiten zoals bijvoorbeeld de toekomstige webagenda; 4. een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben voor het succes van programma en organisatie. Na tussentijdse evaluatie in 2017 wordt de voortgang bepaald, alsmede de eigen bijdrage aan het netwerk; 5. ons voor de ontwikkeling van de Zuiderwaterlinie op overkoepelend niveau laten vertegenwoordigen door de stuurgroep en het programmateam onder leiding van de regisseur Zuiderwaterlinie. Gemeenten en waterschappen uit de Zuiderwaterlinie hebben voor stuurgroep en programmateam respectievelijk één bestuurder en ambtelijk vertegenwoordiger per stelling van de Zuiderwaterlinie afgevaardigd; 6. al het overige te zullen doen dat goede partners van elkaar mogen verwachten. Ad. 5. De gemeenten Heusden en s-hertogenbosch zijn in het programma Zuiderwaterlinie als één stellinggebied benoemd. Er wordt voorgesteld dat de portefeuillehouders voor erfgoed uit de beide gemeenten bij toerbeurt zitting nemen in de stuurgroepvergadering. Hiermee zou dan dezelfde werkwijze worden gevolgd als die in het programmateam, waarin de ondersteunende medewerkers van de gemeenten s-hertogenbosch en Heusden bij toerbeurt de beide gemeenten vertegenwoordigen. Gezien het vorenstaande is het voorstel om de Intentieovereenkomst Zuiderwaterlinie aan te gaan. Inzet van middelen Uit het sluiten van deze intentieovereenkomst vloeien voor onze gemeente enkel kosten voort door de inzet van eigen, interne uren. Wij gaan hierbij uit van circa 100 uur per jaar. Deze uren zijn al binnen de organisatie geraamd binnen monumentenzorg en toerisme en recreatie (onderdeel vestingsteden). Actieve deelname in netwerken is relevant voor erfgoedontwikkeling. De gemeentelijke ambitie om externe financiering aan te trekken, voor onder meer restauratie, kan hierdoor mogelijk worden gemaakt. Risico's Dit voorstel heeft geen risico s. Procedure / vervolgstappen Op 30 september a.s. vindt de hiervoor genoemde conferentie in Vught plaats. Bij die gelegenheid zullen de provincie Noord-Brabant, de gemeenten van de Brabantse Waterlinie en de Waterschappen Brabantse Delta en Aa en Maas de intentieovereenkomst ondertekenen. De pers is daarbij uitgenodigd. Het begrip Zuiderwaterlinie vergt aandacht en promotie; de ondertekening van de intentieovereenkomst en de betekenis hiervan zullen ook worden uitgewerkt op de gemeentelijke informatiepagina in De Scherper. Wethouder W.A. van Engeland zal de conferentie bijwonen. Om hem de intentieovereenkomst te kunnen laten ondertekenen is een volmacht van de burgemeester noodzakelijk. Deze treft u bijgaand aan. Voorgenomen besluit Het voorstel is om bijgaand besluit vast te stellen. 2

3 Zaaknummer Onderwerp Ondertekening intentieovereenkomst Zuiderwaterlinie BESLUIT Het college van Heusden heeft in de vergadering van 13 september 2016 besloten: de Intentieovereenkomst Zuiderwaterlinie aan te gaan; het stellinggebied van s-hertogenbosch in het kader van deze overeenkomst bij toerbeurt door de bestuurlijke vertegenwoordigers van de gemeenten s-hertogenbosch en Heusden te laten vertegenwoordigen. namens het college van Heusden, de secretaris, mr. H.J.M. Timmermans 3

4 Intentieovereenkomst Zuiderwaterlinie Inleiding Nederland heeft zich niet alleen eeuwenlang verdedigd tegen het water maar ook met behulp van het water. Dit blijkt wel uit de vele waterlinies die ons land kent. De Zuiderwaterlinie is daarvan de oudste, de langste én de meest benutte. Zij is een aaneenschakeling van 11 Brabantse vestingsteden en hun ommeland, van Bergen op Zoom tot voorbij Grave. Het was de indertijd wereldberoemde vestingbouwer Menno van Coehoorn die er rond 1700 een samenhangend geheel van maakte. De Zuiderwaterlinie was niet alleen een verdedigingslinie maar markeert ook altijd een culturele grens tussen Noord en Zuid, zand en klei, protestant en rooms-katholiek: voorbij de Zuiderwaterlinie begint een andere wereld. Samenwerking Voor de Zuiderwaterlinie geldt dat het geheel meer is dan de som der delen. Door de linie in haar samenhang te ontsluiten en te ontwikkelen, creëren we cultuurhistorische massa (lees ook: relevantie), ruimtelijke verbinding en een toeristische destinatie van formaat. Deze ontwikkeling kan alleen tot stand komen op basis van gedeeld eigenaarschap en partnerschap van maatschappelijke organisaties, ondernemers e.a. Samenwerking is echter niet alleen noodzakelijk voor het grote geheel, het biedt ook afzonderlijke partners voordelen op het gebied van kennisontwikkeling en uitwisseling, fondsenwerving en promotie. De partnerconferentie Zuiderwaterlinie van 27 mei 2016 was de aftrap voor de beoogde samenwerking. Ons doel is de Zuiderwaterlinie (inter)nationaal op de kaart te zetten als één groot cultuurhistorisch ensemble én om nieuwe gebiedsontwikkeling tot stand te brengen met de linie als richtinggevend thema. Het samenwerkingsverband concentreert zich op corporate projecten d.w.z. op activiteiten die de Zuiderwaterlinie in zijn geheel betreffen. Dit alles doen we naast en ter versterking van het vele dat er lokaal en regionaal gebeurt en dat zijn eigen dynamiek heeft. Partners Binnen het samenwerkingsverband Zuiderwaterlinie onderscheiden we: Strategische partners Dit zijn de provincie, de gemeenten en waterschappen langs de Zuiderwaterlinie en andere publieke of private organisaties met een Brabant-brede of Brabant overstijgende taakstelling. Een deel van deze partners draait direct mee in de organisatie van het programma (stuurgroep en programmateam ofwel: in het verbindingscentrum). Projectpartners Naast de strategische partners, die ook meewerken aan projecten, zijn er talloze lokale en regionale partijen die hun medewerking aan projecten verlenen, zoals ondernemers, onderwijsinstellingen, heemkundekringen.

5 Intentie Strategische partners ondertekenen een intentieovereenkomst. Zij verklaren: Het belang van de Zuiderwaterlinie als verbindend en onderscheidend thema voor Brabant te onderkennen evenals de kansen die de Zuiderwaterlinie biedt voor realisatie van hun eigen doelstellingen; Het wenselijk te vinden om de Zuiderwaterlinie-als-samenhangend-geheel verder tot ontwikkeling te brengen, als cultuurhistorisch ensemble én als richtinggevend thema voor de (vrijetijds)economie, ruimtelijke opgaven (waterberging, natuur, landschap, stedenbouw) e.d.; Samen te werken aan de uitwerking van het programma en de organisatie binnen het netwerk van partners en aan de gewenste ontwikkeling te zullen bijdragen door: o Als ambassadeur voor de Zuiderwaterlinie op te treden; o De Zuiderwaterlinie duurzaam te agenderen binnen de eigen organisatie en zoveel mogelijk te verbinden aan de eigen taakstelling; o Afstemming te zoeken tussen de eigen activiteiten inzake de Zuiderwaterlinie en het grotere geheel (zoals dat ook omgekeerd het geval is) o De eigen activiteiten rond de Zuiderwaterlinie duidelijk als zodanig te profileren, zowel in communicatieboodschap als door gebruik van de - nog te ontwikkelen - huisstijl Zuiderwaterlinie, in elk geval het logo. o Medewerking te verlenen aan overkoepelende projecten door expertise, uren, netwerk e.d. in te zetten en dit voor eigen rekening en risico te doen; o Tijdig alle informatie te verstrekken die noodzakelijk is voor de voortgang van projecten en activiteiten zoals bijvoorbeeld de toekomstige webagenda Een gezamenlijke verantwoordelijkheid te hebben voor het succes van programma en organisatie. Na tussentijdse evaluatie in 2017 bepalen zij de voortgang daarvan en hun eigen bijdrage daaraan. Zich voor de ontwikkeling van de Zuiderwaterlinie op overkoepelend niveau, te laten vertegenwoordigen door de stuurgroep en het programmateam o.l.v. de regisseur Zuiderwaterlinie. Gemeenten en waterschappen uit de Zuiderwaterlinie hebben voor stuurgroep en programmateam resp. 1 bestuurder en ambtelijk vertegenwoordiger per stelling van de Zuiderwaterlinie afgevaardigd Al het overige te zullen doen dat goede partners van elkaar mogen verwachten. Zuiderwaterlinie Noord Brabant 7 juli 2016

6 VOLMACHT De heer drs. J. Hamming, burgemeester van de gemeente Heusden, als zodanig die gemeente op grond van artikel 171 eerste lid van de Gemeentewet vertegenwoordigende, draagt hierbij de heer W.A. van Engeland, wethouder van de gemeente Heusden, op, om namens hem en ter uitvoering van het op 13 september 2016 door het college van Heusden genomen besluit, de Intentieovereenkomst Zuiderwaterlinie 2016 te ondertekenen. Heusden, 13 september 2016 De burgemeester voornoemd, drs. J. Hamming