Pedagogisch beleidsplan Gastouderopvang

Transcriptie

1 1. Doelstelling van Kinderopvang Walcheren KOW draagt zorg voor een zo gevarieerd en gespreid mogelijk aanbod van kinderopvangmogelijkheden op Walcheren. KOW bevordert de ontwikkeling van jonge kinderen door hen in groepsverband samen te brengen onder deskundige begeleiding. 2. Doelstelling van het pedagogisch beleidsplan Dit beleidsplan is een weergave van de manier waarop de gastouderopvang van KOW uitvoering wil geven aan de doelstelling van de organisatie op pedagogisch gebied. De doelstelling van het pedagogisch beleidsplan: Vormt een leidraad voor het pedagogisch handelen van gastouders. Onder pedagogisch handelen wordt verstaan het deskundig handelen gericht op de ontwikkeling van het kind met als doel de eigen mogelijkheden te laten ontdekken en zich optimaal te ontwikkelen binnen de eigen grenzen. Ontwikkeling verloopt voor een groot deel vanzelf, maar komt niet alleen van binnenuit tot stand. Het is ook een interactief proces. Kinderen ontwikkelen doordat ze daartoe worden uitgedaagd door de omgeving (KIJK!peuters, Bazalt 2008). Het is dan ook de rol van de gastouder om ervoor te zorgen dat kinderen kunnen ontwikkelen. Geeft ouders inzicht in de pedagogische doelstellingen van KOW Gastouderopvang. De werkwijze van het gastouderbureau inzichtelijk maken bij het inschrijven, bemiddelen en begeleiden van gastouders. 3. Missie KOW is partner van ouders in de ontwikkelingsgerichte begeleiding van kinderen tot 13 jaar. KOW geeft kinderen de ruimte om in de omgeving waar zij wonen te spelen, te leren en te genieten en geeft ouders de mogelijkheid zorg en arbeid te combineren. 4. Motto van Kinderopvang Walcheren KOW zet uw kind voorop. In al onze werkzaamheden stellen we het kind zoveel mogelijk centraal zodat het zich zo optimaal mogelijk kan ontwikkelen, binnen de grenzen van de reële organisatorische mogelijkheden. 5. Waarden en normen KOW Bij Kinderopvang Walcheren hanteren wij de volgende kernwaarden: Professioneel, betrouwbaar, hulpvaardig, zakelijk én betrokken. KOW verwacht ook van de aangesloten gastouders dat zij volgens deze waarden en normen werken. Professioneel o Ik heb een positieve houding naar kind en ouder o Ik handel op basis van kennis en ervaring o Ik anticipeer op behoeften van ouders of kinderen o Ik praat correct Nederlands, beleefd en klantvriendelijk Betrouwbaar o Ouders kunnen hun meest waardevolle bezit, hun kind, met een gerust hart door mij laten opvangen o Ik handel volgens de protocollen vastgelegd door KOW gastouderopvang o Ik kom mijn afspraken na Pagina 1 van 8

2 o Ik handel naar het pedagogisch beleid waarin ik mede zorg voor veilige opvang Hulpvaardig o Ik help een kind, ouder, collega, een andere professional o Ik neem initiatief (wat kan ik voor u betekenen?) o Ik stel open vragen (wie, wat, wanneer, waarom, hoe) aan de ouder o Ik heb oog voor de ander Zakelijk en betrokken o Ik handel op basis van de geldende afspraken en regels o Ik ben geïnteresseerd in het kind, de ouder, de gast, de collega o Ik luister met aandacht en denk mee met de ouder o Ik heb passie voor mijn vak, in mijn stem klinkt een lach door. 6. Visie van Kinderopvang Walcheren Visie op kinderopvang De gastouder geeft kinderen de ruimte om in een veilige omgeving samen te spelen te leren en te genieten, waarbij er oog is voor elkaar en het kind zich goed voelt. de gastouder hecht veel waarde aan de samenwerking met ouders om het kind te kunnen begeleiden en zoveel mogelijk in te spelen op de wensen van de ouders. KOW, en indien nodig de gastouder, werken nauw samen met de partners op het gebied van onderwijs, beleid, zorg, welzijn en ondersteuning aan het jonge kind. Een kind bevindt zich gedurende de week in verschillende opvoedingssituaties. Het gezin, de onderwijssituatie en de kinderopvang vormen samen een driehoek waarbinnen de opvoeding van kinderen zich afspeelt. Daarmee is de Gastouder medeopvoeder van kinderen. de gastouder biedt kinderen een eigen leef- en leeromgeving waarin het elementen vindt, die het eigen gezin en het onderwijs niet bieden. Een voorbeeld hiervan is dat de Gastouder kinderen, binnen kaders, de vrijheid geeft regie te voeren over hun eigen leven en daarmee te oefenen voor later met het kiezen van vrienden, nemen van initiatieven, ontwikkelen van voorkeuren voor activiteiten, ontwikkelen van democratische vaardigheden, formuleren van gedeelde normen en waarden, etc. Gastouderopvang Gastouderopvang is een bijzondere vorm van kinderopvang. Het is flexibele, kleinschalige opvang in een huiselijke omgeving, bedoeld voor kinderen tussen de 0 en 13 jaar. Gastouderopvang kent verschillende vormen van opvang: gastouderopvang en thuisopvang. Bij gastouderopvang wordt het kind opgevangen bij de gastouder thuis en doet mee aan het gewone dagelijkse leven. Thuisopvang is opvang in de meest vertrouwde omgeving: in het huis van de ouder(s). Een thuisopvangmedewerker neemt de zorg en aandacht van het kind over en volgt het eigen ritme. Gastouderopvang is mogelijk 24 uur per dag, 7 dagen per week en is prima te combineren met één van onze andere opvangvormen. Zorgkinderen Gastouderopvang is ook mogelijk als een kind extra zorg of aandacht nodig heeft. Onder zorgkinderen verstaan wij kinderen: Die aanwijsbaar en gedurende een langere periode meer dan normale aandacht of verzorging nodig hebben en / of Waarvoor extra materiele voorzieningen nodig zijn en / of Die op sociaal-medische indicatie worden geplaatst Pagina 2 van 8

3 De zorgen kunnen te maken hebben met de kinderen zelf; ontwikkelingsproblemen op sociaalemotioneel, verstandelijk, motorisch of zintuigelijk gebied of een lichamelijke beperking of samenhang met de thuissituatie. Zorgkinderen zijn onder te verdelen in twee groepen: Kinderen waarvan voor de opvang al bekend is dat zij mogelijk extra zorg nodig hebben Kinderen die al geplaatst zijn op een opvangvorm en waar de pedagogische medewerkers na verloop van tijd problemen signaleren in de ontwikkeling van het kind. Visie op kinderen in ontwikkeling Kinderen hebben een eigen persoonlijkheid en temperament, waarmee ze in hun eigen tempo de wereld ontdekken. Kinderen zijn van binnenuit gemotiveerd tot ontwikkeling. Onder deze motivatie liggen 3 psychologische basisbehoeften: de behoefte aan sociale relaties (veiligheid en ondersteuning), de behoefte aan competentie (dit kan ik) en de behoefte aan autonomie (onafhankelijkheid) (zie figuur 1). De kinderopvang moet zo zijn ingericht dat aan deze basisbehoeften wordt tegemoet gekomen. Autonomie Basisbehoeften Relatie Competentie Figuur 1. Basisbehoeften volgends de indeling van Stevens (Stevens, 1997 in: KIJK!peuters, Bazalt 2008). De gastouder respecteert de eigenheid van de kinderen. Zij biedt de kinderen de mogelijkheid om persoonlijke en sociale competenties te ontwikkelen en normen en waarden eigen te maken. Om ervoor te zorgen dat de kinderen zich zo veilig voelen dat zij deze ontwikkelingen door kunnen maken, zorgt de Gastouder voor het bieden van geborgenheid en structuur. Als medeopvoeder werkt de gastouder samen met de ouders. de gastouder wordt graag geïnformeerd over de bijzonderheden in het leven van het kind zodat de gastouder het kind zo goed mogelijk leert begrijpen en kan aansluiten bij de gewoonten van thuis. Samenwerking met ouders begint met een kennismakings- en koppelingsgesprek. Pagina 3 van 8

4 7. Pedagogische doelen De visie op kinderen en hun ontwikkeling en de rol die gastouders daarin spelen, leidt tot de volgende pedagogische doelen: Veilige opvang Elk kind voelt zich veilig en vertrouwd bij een Gastouder, door de geborgenheid en structuur die er geboden wordt door de Gastouder. Elk kind wordt emotioneel ondersteund door de Gastouder en er is sprake van respect en waardering voor de autonomie van het kind. Het huis van de Gastouder is veilig en voldoet aan de eisen van de Wet Kinderopvang. Om bovenstaande doelen te kunnen realiseren worden de volgende middelen gehanteerd: De gastouder laat het toezicht op de kinderen niet aan andere over. De Gemeenschappelijk of Gezondheidsdienst (GGD) voert als toezichthouder periodieke controles uit, om te zien of de gastouder en het gastouderbureau aan de beleidsregels voldoet die zijn opgesteld door de overheid. Na controle wordt een rapport opgesteld welke inzichtelijk is via het landelijk register kinderopvang (LRK), Van alle ingeschreven gastouders en inwonende volwassenen is een Verklaring omtrent het Gedrag (VOG) in het dossier van de g aanwezig. Jaarlijks wordt bij de gastouders de Risico Inventarisatie & Evaluatie (RIE) uitgevoerd. Een Kopie van de RIE ligt bij de gastouder ter inzage voor de ouders. Gastouders melden elke fout en elk ongeval of bijna ongeval bij de bemiddelingsmedewerker. Op basis van deze meldingen worden werkafspraken en/of huisregels opgesteld, indien nodig worden beleidswijzigingen doorgevoerd om de veiligheid zo goed mogelijk te blijven waarborgen. Veiligheid betekent ook zorgen dat er adequaat gehandeld wordt bij verschillende gebeurtenissen die zich in het leven van een kind kunnen voordoen. Daarom zijn er protocollen opgesteld, onder andere voor kindermishandeling, veilig slapen en zieke kinderen. Het maximum aantal kinderen dat een gastouder tegelijk mag opvangen is: Zes kinderen in de leeftijd van 0 tot 13 jaar, inclusief de eigen kinderen tot 10 jaar; Vijf kinderen wanneer zij allen jonger zijn dan 4 jaar, inclusief de eigen kinderen tot 4 jaar; Maximaal vier kinderen van 0 en 1 jaar oud, waarvan maximaal twee van 0 jaar, ook weer inclusief de eigen kinderen van deze leeftijd. Wanneer de gastouder vier of meer kinderen tegelijk opvangt, inclusief de eigen kinderen, moet een achterwacht beschikbaar zijn. Deze achterwacht is telefonisch bereikbaar tijdens de opvangtijden en kan binnen vijftien minuten aanwezig zijn op de opvanglocatie. Achterwacht bij een gastouder kan op verschillende manieren worden gerealiseerd: De gastouder heeft zelf een persoon benaderd om in geval van nood beschikbaar te zijn. Dit kan een echtgenoot, buurvrouw of anders zijn; Ziet de gastouder geen mogelijkheid om een achterwacht te realiseren dan kan zij een beroep doen op het netwerk van KOW. Mogelijkheid is een locatie van KOW waar meerdere personen werkzaam zijn. Ontwikkeling: samen spelen, leren en genieten Elk kind ontdekt in een eigen tempo hoe de wereld in elkaar zit door het opdoen van allerlei ervaringen. De Gastouder biedt daartoe, in aansluiting op de ontwikkeling van de kinderen, mogelijkheden voor uitdaging, verwondering, ontdekken en genieten. Pagina 4 van 8

5 Elk kind wordt verzorgd in de mate waarin hij/zij dit nodig heeft. Aan kinderen die dit nodig hebben wordt volledige verzorging geboden. Kinderen die al zelfstandiger zijn, worden daarin steeds gestimuleerd. Hygiënerichtlijnen vormen de basis voor het handelen m.b.t. verzorging. Elk kind ontwikkelt persoonlijke competenties als zelfvertrouwen, zelfstandigheid, veerkracht en creativiteit, onder andere door een positieve stimulerende benadering door de Gastouder. Elk kind ontwikkelt sociale competenties door te communiceren met anderen, te onderhandelen en samen te werken. Om bovenstaande doelen te kunnen realiseren worden de volgende middelen gehanteerd: De gastouder beoordeelt jaarlijks het welbevinden van de kinderen door het invullen van het instrument kijken naar kinderen. Wanneer er zorgen zijn over de ontwikkeling van kinderen wordt in overleg met de bemiddelingsmedewerker en ouder gebruik gemaakt van de expertise van andere organisaties, zoals jeugdgezondheidszorg. KOW heeft een zorgbeleid, gericht op geïntegreerde opvang van zorgkinderen. Samen met ouders De communicatie tussen ouders en g verloopt open en er wordt informatie uitgewisseld aan het begin en eind van de dag tussen de thuis- en de opvangsituatie. De betrokkenheid van ouders wordt zeer op prijs gesteld. Hun inbreng verhoogt de kwaliteit van de opvang. Om bovenstaande doelen te kunnen realiseren worden de volgende middelen gehanteerd: Tijdens de breng- en haalmomenten worden ouders mondeling geïnformeerd over het verloop van de dag. Daarnaast kan gebruik worden gemaakt van een schriftje waarin de belangrijkste informatie door ouder en gastouder wordt genoteerd. Gastouders hebben een pro-actieve houding in de informatie-uitwisseling met ouders. Er worden verschillende soorten gesprekken gevoerd om de start en de voortgang van de opvang te bespreken. In onderstaande tabel worden deze weergegeven. Gesprekken Kennismakingsgesprek Koppelingsgesprek Telefonische evaluatie opvang binnen 6 maanden na start Jaarlijkse evaluatie opvang Welbevinden kind, jaarlijks Welbevingen kind, jaarlijks Wie Gastouder en ouder Gastouder, ouder en bemiddelingsmedewerker Ouder en bemiddelingsmedewerker Ouder en bemiddelingsmedewerker Ouder en gastouder Gastouder en bemiddelingsmedewerker Drie keer per jaar verschijnt de TamTam, met beleidsmatige informatie over kinderopvang bij KOW. Twee maal per jaar verschijnt de Te Gast met informatie voor gastouders en ouders. Ouders kunnen meedenken en meepraten via de Ouderwerkgroep over zaken die Gastouderopvang aangaan. Er bestaat een klachtenregeling. Een klachtenfolder is op Centraal Kantoor aanwezig of te downloaden van Twee maal per wordt een klanttevredenheidsonderzoek gehouden om de diensten van KOW en de kwaliteit van de gastouderopvang te evalueren en te verbeteren. Ouders worden vertegenwoordigd door de Cliëntenraad en ouderwerkgroep gastouderopvang. Pagina 5 van 8

6 Oog voor elkaar Elk kind leert bij de Gastouder de volgende waarden en normen: respect voor elkaar, rekening houden met elkaar en elkaar helpen als dat nodig is. De Gastouder draagt vanuit haar voorbeeldfunctie deze waarden en normen uit. De Gastouder is zich ervan bewust dat iedereen vanuit eigen achtergrond en ervaring een eigen manier van kijken heeft. Daarom wordt er bij de Gastouder naar elkaar geluisterd en staat men open voor ieders ideeën van ouders, kinderen en gastouder. KOW is een organisatie met een HKZ-certificaat. Dit certificaat is een teken dat de organisatie de zaken intern goed op orde heeft, de klant centraal stelt en voortdurend werkt aan verbetering van de zorg of dienstverlening. 8. De gastouder als professional Een deskundige gastouder heeft inzicht in en reflectie op het eigen handelen. KOW biedt de gastouder, in de jaarlijkse voortgangsgesprekken met de bemiddelingsmedewerker en thema avonden, de mogelijkheid om hun deskundigheid te vergroten. Hoe duidelijker de gastouder is over haar opvoed ideeën, hoe beter de ouders met haar kunnen afstemmen over een duidelijke en vertrouwde leefomgeving voor het kind. de gastouder is vrij om haar eigen invulling te geven aan de vier basisdoelen. Zolang er maar wel een duidelijke verbinding is tussen het pedagogische doel (dit wil ik ermee bereiken) en de uitvoering (daarom pak ik het zo aan). De professioneel werken de gastouder kan haar aanpak uitleggen. Daardoor is zij een interessante gesprekspartner en informatiebron voor ouders en eventueel andere professionals. Pedagogisch beleidsplan Het gastouderbureau stimuleert gastouders om een pedagogisch werkplan op te stellen. In het werkplan kan de gastouder haar eigen opvoed ideeën en pedagogische aanpak beschrijven. Een pedagogisch werkplan geeft de gastouder houvast tijdens het werk, bij het in het oog houden van de vier pedagogische doelen en voor de gesprekken met de ouders en bemiddelingsmedewerker. De gastouderraad Om de professionalisering van de gastouderopvang te bevorderen heeft KOW een gastouderraad. Deze bestaat uit een afvaardiging van gastouders. Zij behartigen de belangen van gastouders en adviseren ten aanzien van de kwaliteit van de gastouderopvang aangaande pedagogisch beleid en de werkwijze m.b.t. de uitvoering van het werk van de gastouder. Eisen aan de gastouder Om ervoor te zorgen dat de gastouders de kinderen een omgeving kunnen bieden waarin zij kunnen spelen, leren en genieten, voldoen gastouders minimaal aan de volgende eisen: minimaal een diploma Helpende Welzijn niveau 2 een EHBO-certificaat gericht op kinderen een geldig VOG van de gastouder en alle volwassen inwonende lichamelijk en geestelijk gezond minimaal 20 jaar stabiele sociale omgeving, d.w.z. kinderen worden opgevangen in een huis van gastouder waar rust, ritme en regelmaat heerst bereid tot samenwerking met het gastouderbureau en tot het volgen van eventueel aanvullende cursussen / training / bijeenkomsten die gerelateerd zijn aan de gastouderopvang Pagina 6 van 8

7 respecteert privacygevoelige gegevens en geeft geen informatie aan derde telefonisch goed bereikbaar in staat tot reflecteren op het eigen handelen zorg en activiteiten zodanig op elkaar afstemmen dat een positieve, geborgen en huiselijke sfeer gecreëerd wordt correct taalgebruik en een goede beheersing van de Nederlandse taal beschikt over goede communicatieve vaardigheden en is in staat om op een professionele manier contact met ouders te onderhouder en afspraken te maken minimaal voor 1 jaar beschikbaar staat open en respecteert andere culturen, gewoonten, levenswijzen en opvoedideeën. Eisen aan de opvanglocatie Ouders die hun kind naar de gastouder brengen moeten erop kunnen vertrouwen dat hun kind in een veilige omgeving is. Het huis waarin de kinderen worden opgevangen moet minimaal voldoen aan de volgende eisen: de ruimten waar de kinderen worden opgevangen zijn veilig en hygiënisch, d.w.z. voldoen aan de risico inventarisatie uitgevoerd in samenwerking met het gastouderbureau te allen tijde rookvrij goed functionerende rookmelders en branddeken of brandblusser voor kinderen tot 1,5 jaar is er een aparte slaapruimte de buitenspeelruimte grenst aan de woning en is kindvriendelijk ingericht. De binnenruimte is kindvriendelijk ingericht. De beschikbare speel- en slaapruimte en de buitenspeelmogelijkheden in relatie tot het aantal en de leeftijd van de kinderen is voldoende. De rol van het gastouderbureau De belangrijkste opdracht van het gastouderbureau is om een bewaker te zijn van de pedagogische kwaliteit van de opvang. Het gastouderbureau is er verantwoordelijk voor dat bij alle gastouders die bij haar staan ingeschreven een goede opvangomgeving voor kinderen ontstaat en blijft bestaan. Het gastouderbureau helpt de gastouder en ouder door te zorgen dat de opvangsituatie een goede start maakt door o.a. de volgende werkzaamheden uit te voeren: ouders van dienst zijn bij inschrijven en voorlichten over opvangmogelijkheden, kosten en tegemoetkoming kinderopvangtoeslag bemiddelen tussen ouder en gastouder koppelingsgesprek voeren op het opvangadres in aanwezigheid van ouder en gastouder. De opvangsituatie wordt gevolgd, begeleid en ondersteund door o.a. de volgende werkzaamheden: jaarlijks risico inventarisatie veiligheid en hygiëne op het opvangadres jaarlijks voortgangsgeprek met de gastouder met o.a. aandacht voor de pedagogische kwaliteit van de opvang jaarlijkse evaluatie met de ouders overlegpartner zijn voor de gastouder bij zorgelijke situaties het aanbieden van scholing en thema avonden een gedegen uitvoering van de kassiersfunctie Pagina 7 van 8

8 9. Samenhang Hieronder worden de zaken beschreven die samenhangen met het pedagogisch beleid HKZ-certificaat Sinds 2001 werkt KOW met het kwaliteitssysteem HKZ (Stichting Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector). Dit is het certificeringschema van de kinderopvangbranche. Jaarlijks wordt door externe auditoren getoetst of nog wordt voldaan aan de normen met betrekking tot klanttevredenheid, medewerker tevredenheid, pedagogisch handelen, de wettelijke regelingen en efficiënt en effectief werken. Strategisch plan KOW In het strategisch plan is de missie en visie van KOW te lezen. In het plan is de positie van KOW uitgewerkt ten opzichte van de landelijke en provinciale trends en maatschappelijke ontwikkelingen. Het plan is te vinden op downloaden. Jaarverslag Jaarlijks brengt KOW een jaarverslag uit, dat te vinden is op Hiermee legt KOW verantwoording af en toont het hoe de voornemens verwoord in het meerjarenplan gerealiseerd worden. Wet- en regelgeving Bij KOW wordt de volgende wet- en regelgeving in acht genomen: Het Verdrag inzake de Rechten van het Kind, gebaseerd op de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Wet Kinderopvang met bijbehorende beleidsregels, die worden getoetst door de GGD. De Wet Medezeggenschap Cliënten (WMCZ), het Klachtrecht en de wet bescherming Persoonsgegevens (WBP) zijn van toepassing op ouders, de WBP is ook van toepassing op gastouders. De Cliëntenraad (CR) werkt volgens het Reglement Cliëntenraad, de Ouderwerkgroep volgens het Reglement Ouderwerkgroep die toegespitst zijn op de gastouderopvang van KOW KOW heeft een klachtenreglement dat is te vinden op de website van Kinderopvang Walcheren; Voor de organisatie zijn de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) en de afgeleide regelgeving van de gemeente(n) van toepassing. Literatuurlijst Pedagogisch kader gastouderopvang; Marianne Boogaard, Josette Hoex, Maartje van Daalen, Mirjam Gevers; Reed Business Education, 2013 KIJK!peutrs; Ab van den Bosch, Anneke Duvekot-Bimmel, Betty de Jaeger; Bazalt, 2008 Pagina 8 van 8