FocusPoint. 9 veelgestelde vragen over beleggen in Alternative Credit.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "FocusPoint. 9 veelgestelde vragen over beleggen in Alternative Credit."

Transcriptie

1 Diepgaande inzichten van NN Investment Partners FocusPoint 9 veelgestelde vragen over beleggen in Alternative Credit Alternative credit biedt interessante kenmerken, zoals lage correlatie met meer traditionele beleggingscategorieën, diversificatie, aantrekkelijke rendementen en relatief interessante spreads Door de voorspelbare kasstromen, stabiele inkomsten en hoge kredietwaardigheid zijn veel leningen potentieel een goede match voor de verplichtingen van een pensioenfonds of verzekeraar NN Investment Partners belegt in een zeer groot aantal subcategorieën van alternative credit en heeft daardoor goede kennis van de relatieve aantrekkelijkheid van al deze segmenten

2 9 veelgestelde vragen over beleggen in Alternative Credit Alternative credit vormt een dynamische, complexe markt, die zich sterk aan het ontwikkelen is en veel voordelen kan bieden. De categorie heeft al flink aan terrein gewonnen in institutionele portefeuilles, onder meer als middel om extra rendement en grotere diversificatie te genereren. Alternative credit groeit snel vanwege het tekort aan krediet bij banken, veroorzaakt door de kredietcrisis en de strengere regelgeving. Petra Stassen, Client Portfolio Manager Alternative Credit en Richard Sanders, Strategic Advice Specialist bij NN Investment Partners, beantwoorden negen veelgestelde vragen over beleggen in alternative credit. 1. Wat verstaat NN IP precies onder alternative credit? Petra Stassen: Onder Alternative credit verstaan wij leningen die worden afgesloten op de private markt en die derhalve niet publiek verhandeld worden. Er zijn voor deze categorie verschillende andere begrippen in omloop, zoals alternative lending, private debt, direct lending, private placements, leveraged loans, etc. Deze worden in de praktijk door elkaar gebruikt. Het betreft een groeiende beleggingscategorie die bestaat uit leningen verstrekt aan bedrijven, organisaties en projecten buiten het gereguleerde bankcircuit om. Denk daarbij aan het zeer brede spectrum van hypotheekleningen voor woningen of commercieel vastgoed, het financieren van infrastuurprojecten, bedrijven, lokale overheden, exportkredieten etc. We hanteren daarbij dezelfde hoge mate van fundamentele analyse, compliance, risicomanagement en dergelijke als de banken. We bieden dus eigenlijk dezelfde producten aan als banken, maar dan binnen een asset management-framework. Het is een markt die door de disintermediatie van de banken na de kredietcrisis snel is gegroeid. Alternative credit biedt beleggers interessante kenmerken, zoals lage correlatie met meer traditionele beleggingscategorieën, diversificatie, aantrekkelijke rendementen en relatief interessante spreads. De hoogte van het verwachte rendement verschilt uiteraard per type belegging. Wat veel beleggers nog niet in hun overwegingen meenemen is dat alternative credit ook een rol kan spelen in de matching portefeuille. Door de voorspelbare kasstromen, stabiele inkomsten en hoge kredietwaardigheid zijn veel leningen potentieel een goede match voor de (langlopende) verplichtingen van een pensioenfonds of verzekeraar. Richard Sanders: Ook niet onbelangrijk voor institutionele beleggers: de markt voor alternative credit is wat betreft beschikbare beleggingsmogelijkheden zowel breed als diep. Er zijn veel bedrijven en projecten die een financiering nodig hebben, maar deze om wat voor reden dan ook niet kunnen krijgen. Dit noemen we ook wel de financieringskloof, die vooral voor de kleinere bedrijven (SME s) groot is, maar bijvoorbeeld ook bestaat voor grote infrastructuurprojecten. Banken zijn vooral uit deze markt teruggetreden vanwege kapitaalbeperkingen. Dat is een maatschappelijk probleem, omdat SME s een primaire bron zijn van economische groei en twee derde van de werkgelegenheid vertegenwoordigen. 2. Is het risico van private leningen niet aanzienlijk hoger? Stassen: Wij richten ons voornamelijk op het meer conservatieve segment van de private markt. Deze leningen bevinden zich op de veiligste plek in de kapitaalstructuur ( senior ). De leningen worden vaak gedekt door activa en/of aandelen van de betreffende bedrijven ( secured ). Een belangrijk aspect van alternative credit is echter dat de documentatie per transactie wordt onderhandeld. Daarbij wordt steeds per project of bedrijf bekeken welke afspraken (convenanten) er kunnen worden opgenomen om de neerwaartse risico s te beperken, bijvoorbeeld een minimale interest coverage ratio. Het monitoren van deze afspraken (ratio s) vormt een belangrijk deel van het beleggen in leningen het is niet zo dat deze leningen in de kluis worden gelegd om er nooit meer uit te komen. Wanneer een van de afspraken niet wordt gehonoreerd, kan men tijdig met het bedrijf of de partij in gesprek gaan om te zorgen dat de situatie weer ten goede keert, of om samen tot een andere oplossing te komen. Dit leidt in de praktijk veelal tot een lagere kans op faillissement en een beter herstel wanneer het toch fout gaat. Sanders: Alternative credit kan helpen om risico s te beperken. Veel leningen hebben een variabele rente (afhankelijk van de sector), waardoor ze natuurlijke bescherming bieden tegen het risico van stijgende inflatie. De veelzijdigheid van de beleggingscategorie maakt spreiding goed mogelijk. 3. Welke plaats verdient alternative credit in de portefeuille? Sanders: Wij zien dat beleggers niet alleen meer spreiden binnen alternative credit, maar ook meer alternative credit opbouwen. Dit gaat ten koste van de allocatie naar bijvoorbeeld aandelen, omdat die een groot risicobeslag hebben, of ten koste van staatsleningen, omdat die nu te weinig opleveren en gevaar lopen bij een rentestijging. De impliciete rating van alternative credit is vaak BBB of hoger en daarom is alternative credit qua kredietrisicoprofiel vergelijkbaar met investment-grade credits of staatsobligaties. Deze liquide beleggingscategorieën vind je vaak terug in het deel van de portefeuille dat renterisico afdekt, de zogenaamde matching portefeuille, en daarom zien we dat alternative credit ook goed in dat deel van de portefeuille past. Er zijn (subtiele) verschillen tussen alternative credit en liquide matching instrumenten die van belang kunnen zijn voor succesvol het implementeren van de gewenste rente-afdekking. Alternative credit kan namelijk ook onregelmatige, of zelfs onverwachte, aflossing hebben. De rentegevoeligheid is daardoor anders dan bij obligaties. Door de alternative credit portefeuille te synchroniseren met de balansbrede Liability-Driven Investing strategie kan er voor worden gezorgd dat de gehele matching portefeuille, bestaande uit zowel alternative credit als liquide instrumenten, zo goed mogelijk de gewenste afdekkingseigenschappen heeft. Regelgeving omtrent 2

3 derivaten is structureel aan het veranderen met de komst van EMIR. De complexiteit van toezicht op de derivatenportefeuille en het risicomanagement daarvan is toegenomen. Ook ontstaat de noodzaak om laag renderend kasgeld aan te houden. Vastrentende alternative credit kan alternatieven bieden voor investeerders die daarom hun afhankelijkheid van rentederivaten willen verminderen. Investeerders die investment grade credits of staatsobligaties in hun rendementsportefeuille opnemen, bijvoorbeeld omdat er behoefte is aan zeer nauwkeurige rente-afdekking, zouden alternative credit in de rendementsportefeuille kunnen inpassen. Alternative credit is ook geschikt voor beleggers die hun balansbrede risicoprofiel willen verlagen, maar niet te veel rendementspotentieel willen inleveren. De allocatie naar bijvoorbeeld aandelen kan dan worden ingewisseld voor alternative credit, waarbij dan veelal wordt gekeken naar de hoger renderende, meer risicovolle strategieën. Alternative credit is hoe dan ook een interessante bouwsteen van een institutionele portefeuille, juist omdat de beleggingscategorie op meerdere manieren in te zetten is. 4. Aan welke opslag boven op de rente moeten we denken bij een alternative credit belegging? Stassen: De prijzen op iedere beleggingscategorie worden bepaald door vraag en aanbod. De private markt heeft echter een geheel eigen dynamiek. De meest voor de hand liggende vergelijking is om naar leningen versus obligaties te kijken. Bij leningen wordt door ons erg gefocust op neerwaartse risico s: Hoe wordt de lening gestructureerd? Hoe worden beschermingen zoals hypotheken en uitoefeningsrechten ervan in het contract vormgegeven? De leningen hebben vaak een complexe structuur en uitgebreide documentatie en dit wordt derhalve gecompenseerd middels een complexiteitspremie. Ook voor gebrek aan liquiditeit wordt door beleggers een premie gerekend, de illiquiditeitspremie. De spread wordt verder beïnvloed door marktinefficiënties, ofwel hoe gemakkelijk of moeilijk is het om kopers en verkopers bij elkaar te brengen, en de verwachte probability of default en recovery rates van de betreffende leningen. In het algemeen komt er een spread, ook wel private pricing differential (ppd) genoemd, van 0,5% tot 5% tot stand. Overigens is ook de liquiditeit van de publieke obligatiemarkten door regulering veranderd. Banken mogen door toenemende regulering steeds minder obligaties op eigen boek houden. Tegelijkertijd vindt er een concentratie plaats van wereldwijde belangen bij buy-and-hold -beleggers en centrale banken. Eigenlijk zouden beleggers nu ook voor de publieke obligatiemarkten een illiquiditeitspremie moeten rekenen. Door de lage rente en daarmee samenhangende search for yield en de lage volatiliteit is het maar de vraag of beleggers dat op dit moment rekenen. Al met al vinden wij het rendements-risicoprofiel van private leningen nu gunstig afsteken bij die van de publieke obligaties. Per subcategorie houden we met gespecialiseerde teams goed in de gaten wat er gebeurt aan de aanbodkant, middels het grote netwerk dat we hebben opgebouwd en een diepgaande kennis van de verschillende markten. Daarnaast hebben we veel aandacht voor de ontwikkelingen bij onze potentiële klanten. We zien dat diverse pensioenfondsen en verzekeraars een meer gediversifieerde portefeuille van alternative credits willen opbouwen. En daarbij kunnen wij ze helpen door op alternatieven met een beter profiel te wijzen. NN IP belegt in een zeer groot aantal subcategorieën van alternative credit en wij hebben daardoor goede kennis van de relatieve aantrekkelijkheid van al deze segmenten. Wij bieden zowel strategieën als een bredere vorm van advisering aan. We hebben hierin veel ervaring; wij doen dit voor onze verzekeraar al sinds begin jaren negentig. Hierin kunnen we ook de wensen op het gebied van duurzaam beleggen meenemen, wat de laatste jaren een steeds grotere rol is gaan spelen. 5. Hoe ga je om met de illiquiditeit van deze beleggingen? Wat zijn de voor- en nadelen? Sanders: Binnen de strategieën die vallen onder alternative credit zijn er aanzienlijke verschillen in de mate van illiquiditeit. Zo bestaat er voor senior bank loans nog een redelijke secundaire markt, terwijl het voor andere typen leningen een stuk lastiger kan zijn om een koper te vinden. Maar in alle gevallen is het van belang de lagere liquiditeit mee te nemen in de overwegingen, daarom adviseren wij beleggers een buy-and-hold -mentaliteit aan te nemen. Omdat er bij het maken van de beleggingsbeslissing vanuit wordt gegaan dat de belegging niet verkocht kan worden, is het verstandig dat de belegger goed in kaart brengt wat dat voor de balans kan betekenen. Hoeveel liquiditeit is er doorgaans nodig? Hoeveel is er beschikbaar? En hoe ziet dat beeld er uit in tijden van marktstress? Zodoende kan worden geanalyseerd wat een prudente allocatie is naar illiquide beleggingen. In de praktijk zien we overigens vaak dat institutionele beleggers de grens nog niet hebben opgezocht of er zelfs maar in de buurt gekomen zijn. Bewust concentreren op alternative credit deelcategorieën die aflossen (wat bij leningen vaak voorkomt) kan een goede manier zijn om liquiditeitstekorten te mitigeren. De hoeveelheid cash die een illiquide belegging elk jaar kan generen kan al gauw 10% van de totale investering bedragen. Een belangrijk nadeel van illiquiditeit is dat er weinig ankerpunten zijn om een zo objectief mogelijke waarde te bepalen. Er zijn verschillende manieren om toch tot een inschatting te komen van wat de belegging waard is, maar het gebrek aan een secundaire markt maakt dat het bij een inschatting blijft. 6. Zijn er ook inflation-linked beleggingscategorieeën in alternative credit? Stassen: De markt voor inflation-linked leningen is op het moment beperkt. Beleggers die blootstelling willen hebben aan inflatie investeren doorgaans in het eigen vermogen van bijvoorbeeld gebouwen of infrastructuurprojecten, maar ook infrastructuurleningen kunnen inflation-linked zijn. Bij commerciële vastgoedleningen kan inflatie ook een rol spelen, omdat de onderliggende huurcontracten vaak inflatie-geïndexeerd zijn en deze indexatie zich meestal vertaalt in een hogere couponbetaling aan de belegger. De hoofdsom is in dit geval echter niet geïndexeerd. Het bijzondere aan de onderhandse markten is dat het aanbod zich kan aanpassen aan de vraag: zowel leningnemer als verstrekker heeft de mogelijkheid om op maat gemaakte contracten te sluiten. 3

4 7. Hoe blijf je in control met een allocatie naar alternative credit? Sanders: Bestuurders die verantwoordelijk zijn voor beleggingsbeleid, risicomanagers en andere relevante beslismakers moeten voldoende kennis hebben om de belangrijkste voor- en nadelen en vooral ook de risico s van alternative credit te beoordelen. Het loont om goed inzicht te hebben in welke soorten alternative credit het beste passen bij de doelstellingen en daarvoor is een bepaalde mate van expertise nodig. Beleggers hoeven deze expertise overigens niet altijd in-house op te bouwen, ook externe partijen kunnen hier een belangrijke rol spelen. Desalniettemin blijft educatie een belangrijke rol spelen. Portefeuillemanagers zijn uiteraard doorslaggevend bij het succesvol investeren in alternative credit. Hun netwerk bepaalt de toegang tot de markt en hun vermogen om transacties te structureren draagt bij aan het beperken van kredietverliezen. Daarom moeten beleggers kennis opbouwen om de juiste manager te kunnen selecteren. Omdat de belegger leunt op informatie van de portefeuillemanager bij het vaststellen van waardering en ratings, moet de asset manager op geloofwaardige wijze aannemelijk maken dat dit op de juiste manier gebeurt. Beleggers die overwegen om alternative credit in de matching portefeuille op te nemen, kunnen behoefte hebben aan meer gedetailleerde informatie over individuele leningen, zoals verwachte kasstromen, wat doorwerkt in de eisen die worden gesteld aan rapportages. 8. Waar moet je opletten bij het vaststellen van de waardering en rating van alternative credit? Stassen: Omdat het kenmerk van alternative credit is dat het om private leningen gaat die niet publiek verhandeld worden, is er geen marktprijs beschikbaar voor waardering. Deze leningen worden derhalve gewaardeerd met mark-to-model. Modellen die de waardering en de kredietrating van een lening vaststellen zijn bijzonder belangrijk voor beleggers. De uitkomsten van deze modellen hebben immers invloed op de financiële prestaties en zijn nodig bij het vaststellen van de vereiste solvabiliteit. Het bouwen van een dergelijk waarderingsmodel vindt veelal plaats bij de vermogensbeheerder, soms in samenwerking met partijen als credit rating agencies als Moody s en S&P. Dit geldt ook voor modellen en/of methoden die worden gebruikt om de interne rating te bepalen. Aansluiting bij gangbare rating- en waarderingsmethodiek kan een sterke indicatie van kwaliteit zijn. Bij NN IP hebben we een beoordelingsmethode ontwikkeld waarmee de aantrekkelijkheid en de risico s van alternative credit beleggingen in een praktische matrix kunnen worden gewaardeerd en vergeleken. De matrix is gebaseerd op drie belangrijke aspecten van alternative credit: risicogewogen rendement, liquiditeit en complexiteit. Binnen deze driehoek (zie figuur 1) kijken we naar verschillende cashflowaspecten, de ontwikkeling van een risicogewogen rendementskader, het belang en de verantwoording van de hoogte van kosten en vergoedingen en aspecten met betrekking tot liquiditeit en complexiteit. In hoofdstuk 7 van ons handboek Alternative credit and its asset classes is een uitgebreide toelichting op deze benadering te vinden. Sanders: Daarnaast kan onafhankelijke modelvalidatie door een externe partij, zoals een consultant of credit rating agency, meer zekerheid bieden over de kwaliteit van de modellen en de processen die worden gevolgd om de uitkomsten te maken. Het is ten slotte verstandig om de certificeerder van de belegger te betrekken om te borgen dat de ratings en waarderingen voldoen aan de standaarden en vereisten. Figuur 1. De driehoeksbenadering van alternative credit Cash flow pattern Tenor and flexibility Expected return Security and expected loss RETURN Risk-adjusted return Management fees Net return Charges Governance and reputation risk Certainty about assumptions Overall intellectual complexity COMPLEXITY THE TRIANGLE APPROACH TO ALTERNATIVE CREDIT LIQUIDITY Illiquidity Volatility ESG factors Diversification Bron: NN Investment Partners 4

5 9. Is dit een goed moment om in te stappen? Sanders: Ja, dit is een goed moment. We zien dat de premie op korte termijn waarschijnlijk niet gaat verdwijnen, onder andere omdat het krediettekort bij banken voorlopig nog niet is opgelost. Tijd is verder een concept dat voor beleggen in leningen veel gezichten kent en erg relevant is, ten eerste omdat het een beslissing is die voor de langere termijn wordt genomen. Beleggen in alternative credit kan onderdeel uitmaken van de strategische asset allocatie, die zich veelal op de lange termijn focust. Beleggen in alternative credit betekent de keuze maken om voor lange tijd belegd te zijn. Een geleidelijke tussentijdse verschuiving naar andere categorieën kan worden gefaciliteerd door het herbeleggen van coupons en aflossingen. Stassen: Daarnaast kost het relatief veel tijd om een leningenportefeuille op te bouwen. Het afsluiten van leningen kan weken tot maanden duren en in het netwerk van de vermogensbeheerder moet naar beleggingsmogelijkheden worden gezocht. Dit kost meer tijd dan het opbouwen van een obligatieportefeuille, waarbij alle informatie publiekelijk beschikbaar is. Sanders: Tot slot wordt vaak de vraag gesteld of institutionele beleggers te vroeg of juist te laat zouden zijn. Een voorbeeld is beleggen in hypotheekleningen, een segment waar veel Nederlandse institutionele beleggers de afgelopen jaren zijn ingestapt. Hoewel de spreads ingekomen zijn sinds de huizenmarktcrisis, zijn ze nog steeds aantrekkelijk en is het zeker niet te laat om in te stappen. Voor andere, minder bekende strategieën kost het vaak juist veel tijd om alle details goed te doorgronden, mede op het gebied van boekhouding en toezicht, en alle betrokkenen in alle lagen van de organisatie te overtuigen. Petra Stassen-van Lochem Client Portfolio Manager Alternative Credit bij NN investment Partners Richard Sanders Strategic Advice Specialist bij NN Investment Partners Dit sluit aan bij onze overtuiging dat het voor iedere institutionele belegger van belang is om goed beslagen ten ijs te komen als men overweegt om te gaan beleggen in alternative credit. Daarom hechten wij veel waarde aan educatie en advies wij nodigen u graag uit om daar gebruik van te maken! Eerder dit jaar hebben we een uitgebreid handboek over alternative credit geschreven en beschikbaar gesteld op onze website. Deze wordt veel gedownload. Dit geeft aan hoeveel kennisbehoefte er voor de beleggingscategorie bestaat. Disclaimer Deze publicatie is uitsluitend bedoeld voor MiFID professionele beleggers. Deze publicatie is uitsluitend opgesteld ter informatie en is geen aanbod noch een uitnodiging om effecten of een ander beleggingsproduct te kopen of verkopen of om deel te nemen in een handelsstrategie noch het verlenen van een beleggingsdienst. Hoewel de inhoud van dit document met de meeste zorg is samengesteld en is gebaseerd op betrouwbare informatiebronnen, wordt er geen enkele uitdrukkelijke of impliciete garantie of verklaring gegeven omtrent de juistheid of volledigheid van de informatie. De informatie in deze publicatie kan zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd. NN Investment Partners B.V., NN Investment Partners Holdings N.V., noch enig andere vennootschap of onderdeel dat behoort tot de NN Group, noch een van haar bestuurders of werknemers aanvaarden enige aansprakelijkheid of verantwoordelijkheid met betrekking tot de hierin opgenomen informatie. Het gebruik van de informatie in deze publicatie is op eigen risico. Het is niet toegestaan dit document te vermenigvuldigen, reproduceren, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, zonder de voorafgaande uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van NN Investment Partners B.V. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Deze publicatie is niet bestemd voor US Persons als gedefinieerd in Rule 902 van Regulation S van de United States Securities Act of 1933, en mag niet gebruikt worden voor het werven van investeringen of inschrijven op effecten in landen waar dit niet is toegestaan door de lokale toezichthouder of wet- en regelgeving. Op deze disclaimer is Nederlands recht van toepassing. 5

Goed moment high yield obligaties te overwegen

Goed moment high yield obligaties te overwegen Goed moment high yield obligaties te overwegen Het tij zit mee voor hoogrentende bedrijfsobligaties, ofwel High Yield obligaties. Deze categorie bedrijfsobligaties kent een relatief hogere coupon dan reguliere

Nadere informatie

Prestatie Pensioen. Lifecycle onder de loep Alle cijfers zijn per 31/12/ Rendement per leeftijdsgroep (%) (netto)* jaar**

Prestatie Pensioen. Lifecycle onder de loep Alle cijfers zijn per 31/12/ Rendement per leeftijdsgroep (%) (netto)* jaar** Prestatie Pensioen Lifecycle onder de loep Alle cijfers zijn per 31/12/ Het Prestatie Pensioen maakt gebruik van LifeCycle Beleggen van NN Investment Partners. Met LifeCycle Beleggen hebben de specialisten

Nadere informatie

Infrastructuurleningen

Infrastructuurleningen Publicatie voor professionele beleggers september 018 Infrastructuurleningen Een goede match: Rendement en duurzaamheid aansluitend bij langlopende verplichtingen Infrastructuurleningen vormen een aantrekkelijk

Nadere informatie

converteerbare obligaties uit onmisbaar voor uw portefeuille

converteerbare obligaties uit onmisbaar voor uw portefeuille Converteerbare obligaties: onmisbaar voor uw portefeuille Voor veel beleggers waren converteerbare obligaties tot voor kort nog onbekend terrein. Dat is snel aan het veranderen: de markt voor convertibles

Nadere informatie

LifeCycle Prestatie Pensioen

LifeCycle Prestatie Pensioen LifeCycle Prestatie Pensioen 2018 www.nn.nl Wat houdt LifeCycle Beleggen in? Het maakt gebruik van LifeCycle Beleggen van NN Investment Partners. Met LifeCycle Beleggen hebben de specialisten van NN IP

Nadere informatie

Nedlloyd Pensioenfonds Beter in control bij alternatieve vastrentende waarden door samenwerking

Nedlloyd Pensioenfonds Beter in control bij alternatieve vastrentende waarden door samenwerking Nedlloyd Pensioenfonds Beter in control bij alternatieve vastrentende waarden door samenwerking Financial Investigator Zeist 19 juni 2017 Frans Dooren directeur Agenda Introductie Nedlloyd Pensioenfonds

Nadere informatie

Positieve flow voor leningen opkomende landen

Positieve flow voor leningen opkomende landen Positieve flow voor leningen opkomende landen Opkomende markten hebben de afgelopen jaren het beste groeimomentum laten zien. De verbetering van de groei houdt naar verwachting ook de komende tijd aan.

Nadere informatie

NN First Class Balanced Return Fund

NN First Class Balanced Return Fund NN First Class Balanced Return Fund Alle Fonds onder de loep cijfers zijn per 31/03/015 Het NN First Class Balanced Return Fonds won in het eerste kwartaal 8,9% Zeer sterke performances van aandelen en

Nadere informatie

NN First Class Return Fund - Passive

NN First Class Return Fund - Passive NN First Class Return Fund - Passive Alle Fonds onder de loep cijfers zijn per 31/03/019 Het NN First Class Selective Passive Return Fund won in het eerste kwartaal 11,4% Het sterke kwartaal volgde op

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 30/09/016 Het NN First Class Return Fund behaalde dit kwartaal,9% De groei in opkomende markten werd breder gedragen Wereldwijde aandelen

Nadere informatie

Verder gaan is elke stap zorgvuldig zetten.

Verder gaan is elke stap zorgvuldig zetten. Integrale aanpak Verder gaan is elke stap zorgvuldig zetten. Integrale aanpak Risicobeheersing staat aan de basis van elk beleggingsbeleid. Omdat het renterisico het belangrijkste risico voor pensioenfondsen

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 30/06/015 Het NN First Class Return Fund leverde in het tweede kwartaal 1,7% in De wereldeconomie vertraagde sterk, aandelen begonnen

Nadere informatie

MaandJournaal. Special Positieve vooruitzichten voor EMD. Fonds onder de aandacht

MaandJournaal. Special Positieve vooruitzichten voor EMD. Fonds onder de aandacht Januari 2019 MaandJournaal Special Positieve vooruitzichten voor EMD Fonds onder de aandacht NN (L) Emerging Markets Debt (Hard Currency) NN (L) Frontier Markets Debt (Hard Currency) www.nnip.nl EMD: klaar

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 30/09/015 Het NN First Class Return Fund verloor in het derde kwartaal 9,6% Het kwartaal werd gekenmerkt door winstnemingen na een positieve

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 30/06/016 Het NN First Class Return Fund won in het tweede kwartaal van 016 3,6% De stemming werd vooral bepaald door de zoektocht naar

Nadere informatie

Beleid Inzake Belangenverstrengeling

Beleid Inzake Belangenverstrengeling Beleid Inzake Belangenverstrengeling NN Investment Partners Policy datum Juni 2017 INFORMATIE OVERZICHT Uitgegeven door: NN Investment Partners Doelgroep: Alle medewerkers van NN Investment Partners Voor

Nadere informatie

Het inflatierisico van pensioenfondsen

Het inflatierisico van pensioenfondsen Het inflatierisico van pensioenfondsen Whitepaper Juli 218 Meer Inflation linked bonds in de portefeuille voor een waardevast pensioen Sinds de economische crisis is de inflatie erg laag. De economie is

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 30/06/019 Het NN First Class Return Fund won in Q circa % April was sterk, mei zwak en juni liet weer zeer positieve rendementen zien

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 31/1/017 Het NN First Class Return Fund steeg in dit kwartaal met,3% De economische groei bleef stevig, sterk kwartaal voor aandelen

Nadere informatie

Deelnemersbrochure Astellas 2019

Deelnemersbrochure Astellas 2019 Deelnemersbrochure Astellas 2019 Vermogen opbouwen via Mijn Pensioen Een unieke pensioenoplossing: Pensioenopbouw op maat; Altijd online inzage in uw vermogensopbouw. Pensioenopbouw op maat Mijn Pensioen

Nadere informatie

ALM & alternatieve beleggingen. Seminar IBS. 13 juni 2019 Martin Bakker

ALM & alternatieve beleggingen. Seminar IBS. 13 juni 2019 Martin Bakker ALM & alternatieve beleggingen Seminar IBS 13 juni 2019 Martin Bakker Agenda 1. Wie zijn wij? 2. Stichtingen vs. Pensioenfondsen 3. ALM en scenario analyse 4. Alternatieve beleggingen in ALM-context 2

Nadere informatie

Investment beliefs Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK

Investment beliefs Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK Investment beliefs 2017 Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK Mei 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 2. Investment beliefs 2014...4 3. Investment beliefs 2017...6 2 1. Inleiding Tijdens de strategiedag

Nadere informatie

Voor een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later

Voor een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later Vermogensbeheer Voor een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later Een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later. Dat is de belofte van uw pensioenfonds aan uw deelnemers. Verder gaan is nu zorgen voor

Nadere informatie

2. Spreiding verbetert effectief de verhouding tussen rendement en risico.

2. Spreiding verbetert effectief de verhouding tussen rendement en risico. Beleggingsbeginselen Spoorwegpensioenfonds 1. Rendement wordt behaald door het nemen van risico. Om de ambitie van SPF waar te maken is rendement op het belegd vermogen nodig. Sparen levert onvoldoende

Nadere informatie

NN First Class Return Fund - Passief

NN First Class Return Fund - Passief NN First Class Return Fund - Passief Alle Fonds onder de loep cijfers zijn per 31/03/018 Het NN First Class Selective Passive Return Fund verloor in het eerste kwartaal,6% De wereldwijde groei lijkt over

Nadere informatie

De LifeCycle Mix bij Mijn Pensioen. LifeCycle Mix (LCM): online oplossing met maximale transparantie en gemak

De LifeCycle Mix bij Mijn Pensioen. LifeCycle Mix (LCM): online oplossing met maximale transparantie en gemak De LifeCycle Mix bij Mijn Pensioen LifeCycle Mix (LCM): online oplossing met maximale transparantie en gemak Gespecialiseerd team onderhoudt en ontwikkelt LCM WWW.INGIM.COM 2 ING INVESTMENT MANAGEMENT

Nadere informatie

NN First Class Return Fund - Passive

NN First Class Return Fund - Passive NN First Class Return Fund - Passive Alle Fonds onder de loep cijfers zijn per 31/1/018 Het fonds verloor in het vierde kwartaal 8,6% Het was een van de slechtste kwartalen voor aandelen in 45 jaar Performance

Nadere informatie

De zoektocht naar rendement: een hernieuwde opleving van alternatives?

De zoektocht naar rendement: een hernieuwde opleving van alternatives? De zoektocht naar rendement: een hernieuwde opleving van alternatives? Nu de rente op obligaties volledig opgedroogd lijkt te zijn, staatsleningen en ook zelfs sommige bedrijfsleningen een negatieve rente

Nadere informatie

NN First Class Return Fund - Passive

NN First Class Return Fund - Passive NN First Class Return Fund - Passive Alle Fonds onder de loep cijfers zijn per 30/09/017 Het NN First Class Selective Passive Return Fund won in het derde kwartaal 1,3% Aandelen bleven gedurende het kwartaal

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 31/03/016 Het NN First Class Return Fund verloor in het eerste kwartaal van 016,1% Het was een historisch slecht begin van het jaar

Nadere informatie

Beleggen met LG Partners

Beleggen met LG Partners Beleggen met LG Partners Voordat u met ons gaat beleggen wilt u weten waar u aan toe bent. Bij LG Partners begrijpen we dat. Daarom zetten wij in deze brochure op een rijtje hoe wij tegen beleggen aankijken.

Nadere informatie

NN First Class Return Fund - Passive

NN First Class Return Fund - Passive NN First Class Return Fund - Passive Alle Fonds onder de loep cijfers zijn per 30/06/018 Het NN First Class Selective Passive Return Fund won in het tweede kwartaal 3,5% De wereldeconomie is in een consolidatiefase

Nadere informatie

VBA Congres. Zoektocht naar meer rendement (inkomen) uit vastrentende beleggingsportefeuilles. - Voor professionele beleggers -

VBA Congres. Zoektocht naar meer rendement (inkomen) uit vastrentende beleggingsportefeuilles. - Voor professionele beleggers - VBA Congres Zoektocht naar meer rendement (inkomen) uit vastrentende beleggingsportefeuilles - Voor professionele beleggers - Jelle van der Giessen ING Investment Management www.ingim.com Een tijdperk

Nadere informatie

Toelichting beleggingsbeleid Triodos Bank Private Banking

Toelichting beleggingsbeleid Triodos Bank Private Banking Toelichting beleggingsbeleid Triodos Bank Private Banking Heeft u vragen? Neemt u dan telefonisch contact op met Triodos Bank Private Banking via 030 693 65 05. Of stuur een e-mail naar private.banking@triodos.nl.

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering Arthur van der Wal Matthijs Claessens 30 september 2010 www.ingim.com Agenda Huidig mandaat bij ING IM Performance, beleid en vooruitzichten

Nadere informatie

Kleine bedrijven, groot potentieel

Kleine bedrijven, groot potentieel Kleine bedrijven, groot potentieel Het hoorde in 2017 tot de best presterende aandelenfondsen van NN Investment Partners. Dit wapenfeit was zeker geen toevalstreffer: het fonds heeft meerdere mooie jaren

Nadere informatie

Publicatie voor professionele beleggers Diepgaande inzichten van NN Investment Partners

Publicatie voor professionele beleggers Diepgaande inzichten van NN Investment Partners Diepgaande inzichten van NN Investment Partners FocusPoint De impact van economische groeiscenario s op matchingportefeuilles NN Investment Partners kijkt in detail naar de gevolgen van stijgende rentes

Nadere informatie

NN Dynamic Mix Fondsen Vol vertrouwen aan uw vermogen bouwen

NN Dynamic Mix Fondsen Vol vertrouwen aan uw vermogen bouwen NN Fondsen Vol vertrouwen aan uw vermogen bouwen Zoekt u een aantrekkelijke manier voor vermogensopbouw zonder veel omkijken? Dan zijn de NN Fondsen wellicht iets voor u. NN Fondsen als een moderne, heldere

Nadere informatie

Financieel risicobeheer op 1 A4. 2 november 2017 Armijn Eikelboom

Financieel risicobeheer op 1 A4. 2 november 2017 Armijn Eikelboom Financieel risicobeheer op 1 A4 2 november 2017 Armijn Eikelboom Financieel Risicobeheer op 1 A4 en in 5 stappen 1 Bepaal en controleer pijngrens en fijngrens 2 Bepaal en controleer omvang risicobudget

Nadere informatie

Bouw uw eigen beleggingsportefeuille

Bouw uw eigen beleggingsportefeuille Bouw uw eigen beleggingsportefeuille Joost van Leenders, oktober 2013 Bouw uw eigen beleggigsportefeuille I oktober 2013 I 2 Agenda Strategisch versus tactisch beleggingsbeleid Spreiding, waarom ook alweer?

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Huntsman Rozenburg Beleggingsplan 2011

Stichting Pensioenfonds Huntsman Rozenburg Beleggingsplan 2011 Stichting Pensioenfonds Huntsman Rozenburg Beleggingsplan 2011 April 2011 ING Investment Management / ICS Inleiding Jaarlijks stelt het Bestuur van de Stichting Pensioenfonds Huntsman Rozenburg (Huntsman)

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 31/1/015 Het NN First Class Return Fund won in het vierde kwartaal van 015 3,5% Het herstel van de wereldeconomie liet in het vierde

Nadere informatie

Risico pariteit -1- 1 Aandelen Wereldwijd Ontwikkelde Markten - MSCI World Index MSCI Daily Net TR World Euro, Aandelen Wereldwijd

Risico pariteit -1- 1 Aandelen Wereldwijd Ontwikkelde Markten - MSCI World Index MSCI Daily Net TR World Euro, Aandelen Wereldwijd Risico pariteit Risico pariteit is een techniek die wordt ingezet om de risico s in een beleggingsportefeuille te reduceren. Sinds 2008 heeft risico pariteit om drie redenen veel aandacht gekregen: 1.

Nadere informatie

Bescherm u tegen het rentespook!

Bescherm u tegen het rentespook! Bescherm u tegen het rentespook! Een van de belangrijkste factoren voor beleggers in obligaties is op dit moment zonder twijfel de renteontwikkeling; een stijgende rente kan een grote, negatieve impact

Nadere informatie

S&V Reflector. Buy Low - Sell High. Praktische handvatten voor het beleggingsplan

S&V Reflector. Buy Low - Sell High. Praktische handvatten voor het beleggingsplan S&V Reflector Buy Low - Sell High Praktische handvatten voor het beleggingsplan Oktober 2015 Opmerkingen vooraf In deze reflector bespreken wij hoe een pensioenfonds de aantrekkelijkheid van beleggingscategorieën

Nadere informatie

Experts van NN IP geven hun visie op de ontwikkelingen op de financiële markten en in de economie

Experts van NN IP geven hun visie op de ontwikkelingen op de financiële markten en in de economie Publicatie voor professionele beleggers Kortlopende EMD voor stabiel inkomen Experts van NN IP geven hun visie op de ontwikkelingen op de financiële markten en in de economie Emerging Market Debt (EMD)

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering

Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering Marjon Brandenbarg 27 september 2012 www.ingim.com Agenda Mandaat ING Markt en Performance Vooruitzichten 2 2011: Mandaat ING Door het Bestuur

Nadere informatie

Onderbouwing Prudent Person regel Bijlage O bij ABTN

Onderbouwing Prudent Person regel Bijlage O bij ABTN Onderbouwing Prudent Person regel Bijlage O bij april 2017 Dit document heeft 5 pagina s Versiebeheer Versie Auteur Datum Revisie V1.0 BAC 11 april 2017 Nieuwe bijlage i Inhoudsopgave Strategisch beleggingsbeleid

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 31/03/017 Het NN First Class Return Fund won in dit kwartaal 4,0% Allocatie aan duurzame aandelen sterk uitgebreid Wereldwijde aandelen

Nadere informatie

DISCRETIONAIR BEHEER ONZE BEHEERSMANDATEN MET BELEGGINGSFONDSEN

DISCRETIONAIR BEHEER ONZE BEHEERSMANDATEN MET BELEGGINGSFONDSEN DISCRETIONAIR BEHEER ONZE BEHEERSMANDATEN MET BELEGGINGSFONDSEN ONZE BEHEERSMANDATEN MET BELEGGINGSFONDSEN Banque de Luxembourg biedt u haar expertise aan op het gebied van vermogensbeheer. Door ons een

Nadere informatie

Vermogen opbouwen via Mijn Pensioen

Vermogen opbouwen via Mijn Pensioen Deelnemersbrochure Mijn Pensioen 2014 Stichting Pensioenfonds Gasunie Vermogen opbouwen via Mijn Pensioen Een unieke pensioenoplossing: Pensioenopbouw op maat; Altijd online inzage in uw vermogensopbouw.

Nadere informatie

investment academy BNPP IP Campus Welkom bij de Investment Academy

investment academy BNPP IP Campus Welkom bij de Investment Academy investment academy Welkom bij de Investment Academy OpleIdIngen voor pensioenfondsbestuurders In 2013 investment academy Investment Academy Kennis en deskundigheid met u delen BNP Paribas Investment Partners

Nadere informatie

2. Uitwerking Investment beliefs De investment beliefs zijn onderstaand als volgt uitgewerkt.

2. Uitwerking Investment beliefs De investment beliefs zijn onderstaand als volgt uitgewerkt. 1. Inleiding Investment beliefs zijn de overtuigingen waarop Bpf MITT het beleggingsbeleid wil baseren. De investment beliefs zijn voor het pensioenfonds belangrijke uitgangspunten en dienen als kader

Nadere informatie

Kwartaalbericht 2e kwartaal 2009

Kwartaalbericht 2e kwartaal 2009 Kwartaalbericht 2e kwartaal 2009 Dekkingsgraad 100% Belegd vermogen 74,7 miljard Rendement tweede kwartaal 8,4% Herstelplan goedgekeurd In het tweede kwartaal heeft Pensioenfonds Zorg en Welzijn een rendement

Nadere informatie

ING Dynamic Mix Fondsen Vol vertrouwen aan uw vermogen bouwen

ING Dynamic Mix Fondsen Vol vertrouwen aan uw vermogen bouwen ING Fondsen Vol vertrouwen aan uw vermogen bouwen Zoekt u een aantrekkelijke manier voor vermogensopbouw zonder veel omkijken? Dan zijn de ING Fondsen wellicht iets voor u. ING Fondsen als een moderne,

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland in liquidatie

Stichting Pensioenfonds Unisys Nederland in liquidatie Vermogensbeheerrapportage 4e kwartaal 2017 In het vierde kwartaal van 2017 steeg wettelijke dekkingsgraad 1 met 1,4% punt van 108,1% naar 109,5%. De actuele dekkingsgraad 2 daalde met 0,1%-punt van 109,9%

Nadere informatie

Wat te doen met je pensioen? Grip op je Vermogen - Dirk van Ommeren - 3 oktober 2014

Wat te doen met je pensioen? Grip op je Vermogen - Dirk van Ommeren - 3 oktober 2014 Wat te doen met je pensioen? Grip op je Vermogen - Dirk van Ommeren - 3 oktober 2014 2 Pensioen: turen naar de vrijheid 50 jaar lang werken we toe naar ons pensioen Dan willen we onafhankelijk zijn En

Nadere informatie

Waar liggen nu beleggingskansen

Waar liggen nu beleggingskansen Waar liggen nu beleggingskansen En wat zijn de risico s? Bob Homan Valentijn van Nieuwenhuijzen Bob Homan Hoofd ING Investment Office Valentijn van Nieuwenhuijzen Hoofd Multi-Asset NN Investment Partners

Nadere informatie

Diepgaande inzichten van NN Investment Partners. Op weg naar een meer duurzaam leven

Diepgaande inzichten van NN Investment Partners. Op weg naar een meer duurzaam leven Diepgaande inzichten van NN Investment Partners Juni 2018 FocusPoint Op weg naar een meer duurzaam leven In een grootschalige studie bij 2167 ondervraagden, representatief voor de Belgische bevolking,

Nadere informatie

Verklaring van Beleggingsbeginselen. Joachim Aelvoet CBFA

Verklaring van Beleggingsbeginselen. Joachim Aelvoet CBFA Verklaring van Beleggingsbeginselen Joachim Aelvoet CBFA 17 maart 2011 Onderzoek 29 IBP's +/- 4,5 miljard euro vermogen +/- 100.000 aangeslotenen methode: eerste analyse individueel gesprek conclusies

Nadere informatie

Januari MaandJournaal. Special Licht op groen voor cyclische aandelen.

Januari MaandJournaal. Special Licht op groen voor cyclische aandelen. Januari 2018 MaandJournaal Special Licht op groen voor cyclische aandelen www.nnip.nl Licht op groen voor cyclische aandelen Cyclische aandelen hoorden in 2017 tot de uitblinkers op de financiële markten.

Nadere informatie

DISCRETIONAIR BEHEER ONZE BEHEERSMANDATEN MET EFFECTEN

DISCRETIONAIR BEHEER ONZE BEHEERSMANDATEN MET EFFECTEN DISCRETIONAIR BEHEER ONZE BEHEERSMANDATEN MET EFFECTEN ONZE BEHEERSMANDATEN MET EFFECTEN Banque de Luxembourg biedt u haar expertise aan op het gebied van vermogensbeheer. Door ons een discretionair beheersmandaat

Nadere informatie

integratie van illiquiditeit in de Strategische Asset Allocatie

integratie van illiquiditeit in de Strategische Asset Allocatie integratie van illiquiditeit in de Strategische Asset Allocatie Jack Julicher, Chief Investment Officer a.s.r. Oktober 2017 opzet van de presentatie 1. wat is liquiditeit? 2. premie voor illiquide beleggingen

Nadere informatie

Beleggen met LG Partners

Beleggen met LG Partners Beleggen met LG Partners Voordat u met ons gaat beleggen wilt u weten waar u aan toe bent. Bij LG Partners begrijpen we dat. Daarom zetten wij in deze brochure op een rijtje hoe wij tegen beleggen aankijken.

Nadere informatie

Beleggingsbeleid in de bedrijfsvoering

Beleggingsbeleid in de bedrijfsvoering De Handreiking Kwaliteit Beleggingsbeleid in de praktijk 26 maart 2015 Alex Poel Beleggingsbeleid in de bedrijfsvoering 1 Achtergrond 2 Dienstverleningsproces 3 Beleggingsbeleid 4 Handreiking beleggingsbeleid

Nadere informatie

vba _beleggingsprofessionals JOURNAAL 12 PRAKTIJK Private debt in de matching portfolio

vba _beleggingsprofessionals JOURNAAL 12 PRAKTIJK Private debt in de matching portfolio PRAKTIJK Private debt in de matching portfolio Auteurs Arjen Monster (r) Richard Sanders (l) 1 Inleiding Veranderende pensioencontracten in combinatie met vergrijzing gaan de komende jaren verschuivingen

Nadere informatie

Consumentenbrief beleggingen van. Tielkemeijer & Partners Vermogensbeheer

Consumentenbrief beleggingen van. Tielkemeijer & Partners Vermogensbeheer Consumentenbrief beleggingen van Tielkemeijer & Partners Vermogensbeheer Introductie Een groot aantal brancheorganisaties waaronder DSI, DUFAS, NVB, VBA en VV&A hebben het initiatief genomen om Consumentenbrief

Nadere informatie

Beschermd Beheer. Guarding gains and managing risks

Beschermd Beheer. Guarding gains and managing risks Beschermd Beheer Guarding gains and managing risks Agenda De noodzaak om risicovol te beleggen Aandelenbeleggen zonder neerwaarts risico Voor wie geschikt 2 Vermogensgroei: de afweging tussen risico en

Nadere informatie

NN First Class Return Fund

NN First Class Return Fund NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 30/06/017 Het NN First Class Return Fund verloor in het tweede kwartaal 0,6% Aandelen bleven in lokale valuta s gemeten stijgen De euro

Nadere informatie

BELEGGINGSSTATUUT. Stichting Fonds Oncologie Holland. April 2015. Beleggingsstatuut SFOH 30 april 2015, pag. 1

BELEGGINGSSTATUUT. Stichting Fonds Oncologie Holland. April 2015. Beleggingsstatuut SFOH 30 april 2015, pag. 1 BELEGGINGSSTATUUT Stichting Fonds Oncologie Holland April 2015 30 april 2015, pag. 1 Inhoudsopgave I Beleid.... 3 Algemeen 4 Hefbomen 4 Restricties....4 II Middelenverdeling......5 Strategische asset allocatie

Nadere informatie

Brochure. Beleggingsbeleid

Brochure. Beleggingsbeleid Brochure Beleggingsbeleid van SPF Beleggingsbeleid van SPF Waarom belegt SPF? Werkgever en werknemers betalen iedere maand pensioenbijdrage. Met dat geld wordt later het pensioen van de werknemer betaald.

Nadere informatie

Renterisico bij banken: een commercieel of investering vraagstuk. VBA ALM conferentie November 2017

Renterisico bij banken: een commercieel of investering vraagstuk. VBA ALM conferentie November 2017 Renterisico bij banken: een commercieel of investering vraagstuk VBA ALM conferentie November 2017 Onderwerpen Waarom staat renterisico plots in de belangstelling Waarom lopen we nu renterisico Hoe stuurt

Nadere informatie

Onderbouwing van de rendementsverwachtingen

Onderbouwing van de rendementsverwachtingen Onderbouwing van de rendementsverwachtingen 2013 Portfolio Management Ostrica BV Februari 2013 Rendementsverwachtingen Ostrica 2013 In dit document wordt een onderbouwing gegeven van de rendementsverwachtingen

Nadere informatie

EMPEN C REDIT L INKED N OTE

EMPEN C REDIT L INKED N OTE EMPEN C REDIT L INKED N OTE per juli 2011 Profiteer van een aantrekkelijke rente met een beperkt risico Profiteer van een aantrekkelijke rente met een beperkt risico De Europese rente staat momenteel op

Nadere informatie

NN Investment Partners Voorheen ING Investment Management

NN Investment Partners Voorheen ING Investment Management NN Investment Partners Voorheen ING Investment Management Onderdeel van NN Group N.V. Hoofdkantoor: Den Haag AuM: EUR 184 miljard (per 30 juni 2015) 1.100 medewerkers Actief in 16 landen in Europa, het

Nadere informatie

November MaandJournaal. Special Outlook Aantrekkelijke aandelenmarkten.

November MaandJournaal. Special Outlook Aantrekkelijke aandelenmarkten. November 2017 MaandJournaal Special Outlook 2018 - Aantrekkelijke aandelenmarkten www.nnip.nl Beleggingsvooruitzichten 2018 De wereldeconomie staat er goed voor. Het economisch vertrouwen, winstgroei en

Nadere informatie

Beleggen met impact: donkergroen rendement

Beleggen met impact: donkergroen rendement Beleggen met impact: donkergroen rendement Impactbeleggen is bezig aan een onstuitbare opkomst. De belangstelling voor deze beleggingscategorie is de laatste jaren explosief toegenomen: het is allang niet

Nadere informatie

Beleggen met impact: voor mens, milieu én rendement

Beleggen met impact: voor mens, milieu én rendement Beleggen met impact: voor mens, milieu én rendement Kunnen beleggers tegelijk financieel rendement behalen én een positieve invloed uitoefenen op milieu, mens en maatschappij? Impactbeleggen maakt dit

Nadere informatie

Kwartaalbericht 4e kwartaal 2008

Kwartaalbericht 4e kwartaal 2008 Kwartaalbericht 4e kwartaal 2008 Dekkingsgraad 92% Belegd vermogen daalt naar 71,5 miljard Geen indexering in 2009 In het vierde kwartaal heeft Pensioenfonds Zorg en Welzijn een verlies op beleggingen

Nadere informatie

STICHTING PENSIOENFONDS SAGITTARIUS BELEGGINGSBEGINSELEN

STICHTING PENSIOENFONDS SAGITTARIUS BELEGGINGSBEGINSELEN STICHTING PENSIOENFONDS SAGITTARIUS BELEGGINGSBEGINSELEN 22 september 2016 Beleggingsbeginselen De beleggingsbeginselen van het pensioenfonds zijn de uitgangspunten ten aanzien van beleid en uitvoering,

Nadere informatie

Hoe te beleggen onder Solvency II regelgeving t.a.v. verdiscontering verplichtingen?

Hoe te beleggen onder Solvency II regelgeving t.a.v. verdiscontering verplichtingen? Hoe te beleggen onder Solvency II regelgeving t.a.v. verdiscontering verplichtingen? 1 Impact regelgeving t.a.v. beleggingsbeleid! "! # $ %&! $' (" ' )* + *! " &,!,, --- 2 Verdisconteringscurve: van economisch

Nadere informatie

Obligaties een financieringsinstrument en een beleggingscategorie

Obligaties een financieringsinstrument en een beleggingscategorie Obligaties een financieringsinstrument en een beleggingscategorie Mr A. van Dijk RBA 1 Inleiding Wat zijn obligaties? Kenmerken Rendement Risico Obligatiesoorten 2 Kenmerken van Obligaties Vordering Vaste

Nadere informatie

Essentiële Beleggersinformatie

Essentiële Beleggersinformatie Essentiële Beleggersinformatie Dit document verschaft u essentiële beleggersinformatie aangaande dit fonds. Het is geen marketingmateriaal. De verstrekte informatie is bij wet voorgeschreven en is bedoeld

Nadere informatie

Risicoprofielen. Het belang van een passend risicoprofiel. HOF HOORNEMAN BANKIERS NV Risicoprofielen 1

Risicoprofielen. Het belang van een passend risicoprofiel. HOF HOORNEMAN BANKIERS NV Risicoprofielen 1 Risicoprofielen Het belang van een passend risicoprofiel HOF HOORNEMAN BANKIERS NV Risicoprofielen 1 Hof Hoorneman Bankiers is een onafhankelijke vermogensbeheerder met een bankvergunning. Wij hebben als

Nadere informatie

Beleggingsovertuigingen

Beleggingsovertuigingen Beleggingsovertuigingen Inhoudsopgave 1 Beleggingsovertuigingen bpfbouw 1.1 Inleiding 1.2 Beleggingsovertuigingen t.a.v. Financiële Markten 1.3 Beleggingsovertuigingen t.a.v. de portefeuille en instrumenten

Nadere informatie

High Yield Bonds: de kameel van de bond markt?

High Yield Bonds: de kameel van de bond markt? High Yield Bonds: de kameel van de bond markt? 1. In veel beleggingsportefeuilles komen high yield bonds voor. Er zijn beleggers die er van uitgaan dat het dan gaat om gewone bedrijfsobligaties die een

Nadere informatie

FitVoorLater klaar voor de toekomst

FitVoorLater klaar voor de toekomst FitVoorLater klaar voor de toekomst Het is verstandig om nu iets extra s te regelen. Met FitVoorLater bent u financieel voorbereid. 1 Nieuwe pensioenregels: wat verandert er? Vanaf 1 januari 2015 geldt

Nadere informatie

NN Investment Partners Voorheen ING Investment Management

NN Investment Partners Voorheen ING Investment Management NN Investment Partners Voorheen ING Investment Management Onderdeel van NN Group N.V. Hoofdkantoor: Den Haag AuM: EUR 180 miljard (per 30 sept. 2015) 1.100 medewerkers Actief in 16 landen in Europa, het

Nadere informatie

Klaar voor de toekomst met FitVoorLater

Klaar voor de toekomst met FitVoorLater Prijswinnende fondsen Aantoonbaar lage kosten Dagelijks starten & stoppen Klaar voor de toekomst met FitVoorLater Uw pensioen: u bent zelf aan zet Wilt u later kunnen genieten van een comfortabel pensioen?

Nadere informatie

Verklaring inzake de beleggingsbeginselen

Verklaring inzake de beleggingsbeginselen Verklaring inzake de beleggingsbeginselen van Stichting Bedrijfspensioenfonds AVH 1. Introductie 1.1 Inleiding Deze verklaring inzake de beleggingsbeginselen geeft beknopt de uitgangspunten weer van het

Nadere informatie

Infrastructuur 2017 en verder! 30 januari 2018 Harry van den Heuvel Zeist

Infrastructuur 2017 en verder! 30 januari 2018 Harry van den Heuvel Zeist Verwijder deze afbeelding en voeg een nieuwe in. Verwijder deze afbeelding en voeg een nieuwe in. Infrastructuur 2017 en verder! 30 januari 2018 Harry van den Heuvel Zeist Inhoudsopgave Ontwikkelingen

Nadere informatie

Verklaring beleggingsbeginselen

Verklaring beleggingsbeginselen Verklaring beleggingsbeginselen Inleiding Het beleggingsbeleid van de Stichting Cappital Premiepensioeninstelling (Cappital) is voor zowel de zekerheid als de betaalbaarheid van het pensioen van cruciaal

Nadere informatie

Publicatie voor professionele beleggers Diepgaande inzichten van NN Investment Partners. Worden green bonds daadwerkelijk tegen een premie verhandeld?

Publicatie voor professionele beleggers Diepgaande inzichten van NN Investment Partners. Worden green bonds daadwerkelijk tegen een premie verhandeld? Diepgaande inzichten van NN Investment Partners FocusPoint februari 218 Worden green bonds daadwerkelijk tegen een premie verhandeld? Een analyse van NN IP van de pricing in de secundaire markt geeft belangrijke

Nadere informatie

Impact beleggen: Streven naar een duurzamere wereld met aandacht voor rendement

Impact beleggen: Streven naar een duurzamere wereld met aandacht voor rendement Impact beleggen: Streven naar een duurzamere wereld met aandacht voor rendement Hoe ziet de wereld er in de toekomst uit? Met impactbeleggen streeft NN Investment Partners (NNIP) naar meetbare positieve

Nadere informatie

Terug naar de kern Bob Hendriks

Terug naar de kern Bob Hendriks Terug naar de kern Bob Hendriks Oktober 2013 Waarom nog beleggen? 2 Agenda BlackRock? Sparen & beleggen We leven langer/pensioen Inkomsten uit beleggen Conclusie 3 BlackRock is opgericht voor deze nieuwe

Nadere informatie

Deelnemersbrochure Mijn Pensioen 2019

Deelnemersbrochure Mijn Pensioen 2019 Deelnemersbrochure Mijn Pensioen 2019 Vermogen opbouwen via Mijn Pensioen Een unieke pensioenoplossing: Pensioenopbouw op maat; Zelf beleggen of uitbesteden aan professionals; In plaats van beleggen kunt

Nadere informatie

SPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 >

SPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Eind 2012 liep het herverzekeringscontract met Nationale-Nederlanden

Nadere informatie

Uitsluitend voor professioneel gebruik Inzichten van NN Investment Partners

Uitsluitend voor professioneel gebruik Inzichten van NN Investment Partners Inzichten van NN Investment Partners FocusPoint Alternative Fixed Income: Op zoek naar kansen in een veranderend landschap Alternative Fixed Income kan beleggers met een sterke buy-and-hold-focus aantrekkelijke

Nadere informatie

Portefeuillekeuze voor lange-termijn beleggers met liquiditeitsrisico's. Joost Driessen 26 maart 2013

Portefeuillekeuze voor lange-termijn beleggers met liquiditeitsrisico's. Joost Driessen 26 maart 2013 Portefeuillekeuze voor lange-termijn beleggers met liquiditeitsrisico's Joost Driessen 26 maart 2013 Illiquide assets voor lange-termijn beleggers? David Swensen, CIO Yale endowment: "Accepting illiquidity

Nadere informatie

Beleggingsbeleid Ardanta Risicobewustzijn Doelstellingen Beleggingsbeleid

Beleggingsbeleid Ardanta Risicobewustzijn Doelstellingen Beleggingsbeleid Beleggingsbeleid Ardanta Het beleggingsbeleid van Ardanta is uitbesteed aan de afdeling Financial Markets van ASR Nederland. Jaarlijks stellen wij het beleid in samenspraak met deze afdeling vast, waarna

Nadere informatie