Leskist THEMA-handleiding Opgeruimd houdt netjes Groep 3 en 4
|
|
- Jonathan van der Wal
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Opgeruimd houdt netjes Groep 3 en 4
2 Dit is een NME product van BuitenWijs. BuitenWijs is een samenwerkingverband, waarbij de gemeenten Houten, Lopik, Nieuwegein en IJsselstein samen sterk in NME zijn. BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving. BuitenWijs Houten NME Houten Postbus DA Houten BuitenWijs IJsselstein Gemeente IJsselstein Postbus AA IJsselstein BuitenWijs Lopik Gemeente Lopik 3411 CH Lopik BuitenWijs Nieuwegein Gemeente Nieuwegein Postbus AA Nieuwegein buitenwijs@nieuwegein.nl Colofon Copyrights BuitenWijs Jaar van uitgave 2013 Eindredactie Erna Bod, Tjeerd Mijnster, Nicky Mertens Illustraties Ester van Winden Grafische vormgeving Maaike de Laat Met dank aan Eduniek / CED-groep BuitenWijs Opgeruimd houdt netjes 2
3 Inhoudsopgave In het kort 4 Overzicht van de lessen 5 Beschrijving van de lessen 6 Bijlagen 9 BuitenWijs Opgeruimd houdt netjes 3
4 1 In het kort Inleiding De leerlingen komen actief in aanraking met afval uit hun klas en worden zich bewust van hun omgang daarmee. Doelgroep Groep 3 en 4 Leerdoelen De leerlingen:» zijn gemotiveerd het eigen klaslokaal op te ruimen.» weten welke soorten afval er zijn.» kennen voorbeelden van afval dat slecht verteert.» kunnen turven. Aansluiting kerndoelen Kerndoel 39: De leerlingen leren met zorg om te gaan met het milieu. Duur van het thema De activiteiten zijn zo ontworpen dat ze gedurende een periode van 2 weken gelijkmatig verdeeld over de week aandacht vragen van de leerlingen. Structuur Het thema is opgezet volgens een vaste structuur 1) Introductie 2) Voorkennis ophalen 3) Vooruitblik met lesdoelen 4) Onderzoeken en verwerken volgens doe denk doe model 5) Afsluiten/ evalueren BuitenWijs Opgeruimd houdt netjes 4
5 2 Overzicht van de lessen WEEK 0 Voorbereiding voor de leerkracht WEEK 1 1. Introductie 2. Voorkennis ophalen 3. Vooruitblik met doelen WEEK Verzamelen 4.2 Hoe lang blijft het bestaan? 5 Afsluiting / reflectie: Wat heb ik geleerd? BuitenWijs Opgeruimd houdt netjes 5
6 3 Beschrijving van de lessen 1. Introductie Doel: Kinderen enthousiast maken voor het thema. Voorbereiding Voor elke leerling een print van het lokaal (bijlage 3). Activiteit Elke leerling krijgt een kopie.» Bedenk wat je van dat lokaal vindt en kruis één van de woorden aan (lees voor welke woorden er onder staan).» Vertel aan elkaar, om en om, welk woord je hebt aangekruist.» Vertel elkaar nu waarom je voor dat woord koos. (geef tijd). Is ons lokaal zo?? (zoals de poppenkast dat vraagt aan de kinderen) Nee!! Een hoe komt dat? (stilte laten vallen)..(zachtjes) omdat wij opruimen!! We doen sta op en vertel :» Bedenk welke woorden bij opruimen horen (in stilte)» Ga allemaal staan» Jij (kies een willekeurige leerling) begint: vertel welk woord jij bedacht had..en wie dat ook had (of een synoniem) gaat zitten» Vertel het maar.wie ook zitten!» Jij geeft de beurt door aan iemand verder weg/andere tafelgroep» Vertel maar enz. tot iedereen zit. De woorden komen intussen op het bord. 2. Voorkennis ophalen Doel: Het doel van de voorkennis activeren is dat kinderen betrokken raken bij het onderwerp en voor de leerkracht is het doel dat de aanwezige voorkennis van de kinderen gepeild kan worden. Voorbereiding Voor elke leerling werkblad 2 Opruimen (bijlage 2). Voor elk kind 3 kleuren kleurpotlood. Activiteit Deel de bladen uit en vertel wat er als opdracht boven staat. Kies daarbij één kleur voor elke vuilnisbak en trek een lijntje van het afval naar de juiste vuilnisbak. Dus b.v. alle papier met een blauwe lijn naar de blauwe papierbak. Verwerking Zoek iemand anders die ook klaar is en kijk of hij/zij het op dezelfde manier heeft opgeruimd. 3. Vooruitblik met doelen Doel: De vooruitblik geeft kinderen overzicht over wat ze gaan leren. Het richt hen op wat belangrijk is om te onthouden en laat hen zien dat de opdrachten die ze gaan maken, de proeven die ze gaan doen, de onderzoeken allemaal gericht zijn op het bereiken van de leerdoelen. Kinderen worden zich bewust van wat ze gaan leren en hoe ze dat gaan doen. Ze zullen hierdoor de informatie beter verwerken en beter in staat zijn verbanden leggen. BuitenWijs Opgeruimd houdt netjes 6
7 Laat de leerdoelen zien (Bijlage 1) en bespreek ze. Print de doelen uit en hang ze goed zichtbaar op in de klas en reflecteer hier regelmatig op. 4. Activiteiten 4.1. Verzamelen Doel De leerlingen leren welke soorten afval er (in de klas) (veel) voorkomen Voorbereiding» Voor elke tafelgroep een grote eierdoos.» Voor elke tafel een turfkaart (bijlage 3).» Zorg voor een stapel Allerhandes of andere (kook)tijdschriften.» Antwoordkaart maken waarop de volgorde van gevonden afval kan worden getoond. Activiteit Jullie gaan afval verzamelen. Op twee manieren: 1. Van elke soort afval die je in de klas tegenkomt doen jullie 1 voorbeeld in de eierdoos. 6) Je maakt er ook meteen een plaatje van op de turfkaart of je knipt/plakt er een plaatje van uit Allerhande. Steeds als je dat afval weer ziet zet je een streepje op de kaart.. Kijk zoals ik het voor doe (voorbeeld van turven geven en laten staan). Einde week» Welke afval hebben we allemaal in de klas?» Wat het meest, minst Ga in een rij staan met een afvalsoort in je hand. Bij de afvalbak waar het meeste van is, bij het raam waar het minste van is en daar tussenin dan kunnen we het goed zien. Maak dus een rij van heel veel naar weinig. Op een antwoordkaart komt de volgorde te staan. Om te onthouden Hoe lang blijft het bestaan? Doel De leerlingen leren dat afval soms bijna niet verteert. Voorbereiding Schema van hoe lang blijft het liggen? paraat op digibord. Voor elke leerling één kaartje van appel, boterhamzakje of ligadoosje. Activiteit Elke leerling krijgt één van de kaartjes (appel / boterhamzakje / liga ) Ga maar in de hoek staan: bij de deur, dan denk je dat jouw afval snel weg is, bij het raam als je denkt dat het heel lang blijft liggen, in het midden, nou ja, dan is het niet snel weg, maar blijft ook niet heel lang. Zoek je plek. Les Blijf staan en kijk of het klopt. De leraar vertelt het volgende schema: BuitenWijs Opgeruimd houdt netjes 7
8 WEETJE Hoe lang blijft zwerfafval liggen? kauwgom jaar pakje sap 6 maanden snoeppapiertje 5 jaar mandarijnenschil 1-3 jaar klokhuis - 14 dagen bananenschil - 3 jaar stukje papier - een paar dagen petfles jaar Verwerking Dus wat denk je van:» appelschil lang of kort of er tussen in?» Boterhamzakje» Ligadoosje Ga maar staan waar je denkt dat het nu hoort of misschien blijft je wel staan. 5. Afsluiting/reflectie Wat heb ik geleerd? De doelen waren: De kinderen» zijn gemotiveerd het eigen klaslokaal op te ruimen.» weten welke soorten afval er zijn.» kennen voorbeelden van afval dat slecht verteert.» kunnen turven. Doel De leerlingen leren tonen wat zij geleerd hebben. Activiteit 1. Werkblad (bijlage 5.1) over hoe lang blijft het liggen? maken. Zoek de valse : Maak, bedenk een rijtje van 3 afvalvoorbeelden, ééntje hoort er niet bij. Bijvoorbeeld: prop papier, klokhuis en wc rolletje. Klokhuis hort er niet bij, want dat is geen papier of karton. Bedenk nu allemaal zelf zo n rijtje en vertel ze om en om in je groepje, de anderen zeggen welke er niet bij hoort. Bedenk daarna als groepje de beste voor een ander groepje. 2. Opgeruimd houdt netjes. We maken (in de hal) een binnen en een buitenkring, met de gezichten naar elkaar. Leerkracht stelt steeds een vraag en je wisselt je antwoord uit met de leerling waar je tegenover staat. Na elke keer schuift de binnen of de buitenkring even door, kom je steeds bij iemand anders. Vragen:» We hebben de hele week opgeruimd, wat heb je gemerkt?» Wat heb jij vooral gedaan?» Wat vond je echt vies?» Als je iets ziet liggen dat niet van jou is, raap je het dan op?» Vind je dat een andere klas deze lessen ook moet krijgen?» Ruim je thuis beter op? BuitenWijs Opgeruimd houdt netjes 8
9 4 Bijlagen BuitenWijs Opgeruimd houdt netjes 9
10 4.1 Bijlage 1: Leerdoelen We leren het belang van het schoonhouden van ons lokaal welke soorten afval er zijn voorbeelden van afval dat slecht verteert BuitenWijs Opgeruimd houdt netjes 10
11 4.2 Bijlage 2: Het lokaal Ik vind dit lokaal: leuk stom gewoon mooi BuitenWijs Opgeruimd houdt netjes 11
12 4.3 Bijlage 3 Turfkaart Afval uit de klas Elk afval heeft een eigen vakje. Net zoals de eierdoos. Plak er een plaatje in of maar en een tekeningetje van. Zet voor elke keer dat je het in de klas ziet een streepje. Na 4 streepjes zet je er een dwars streepje doorheen en begin je weer met 4 nieuwe streepjes. BuitenWijs Opgeruimd houdt netjes 12
13 4.4 Bijlage 4 Hoe lang? Hoe lang?? Welke verpakking blijft het langste liggen op het plein? De schil of het zakje? Of het liga doosje? BuitenWijs Opgeruimd houdt netjes 13
14 4.5 Bijlage 5: Verwerkingswerkbladen 1. Verwerkingswerkblad Afval dat op straat ligt vergaat niet zomaar. Daar is tijd voor nodig. Hoeveel tijd denk je? Welk antwoord hoort waar bij? jaar 14 dagen 6 maanden 3 jaar 5 jaar een paar dagen 1-3 jaar 5-10 jaar BuitenWijs Opgeruimd houdt netjes 14
15 2. Opruimen Geef elke afvalbak een eigen kleur. Gooi het daarna in de prullenbak. Trek een lijn naar de juiste bak in de goede kleur. BuitenWijs Opgeruimd houdt netjes 15
16 BuitenWijs Opgeruimd houdt netjes 16
Buitenles THEMA-handleiding De hoorn van de Vikingkoning Groep 6, 7 en 8
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Buitenles THEMA-handleiding De hoorn van de Vikingkoning Groep
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Een weekend in de provincie Utrecht Groep 5 en 6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Een weekend in de provincie Utrecht
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Afhaalrestaurant Fitfood Groep 5 en 6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Afhaalrestaurant Fitfood Groep 5 en
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding De energieke club Groep 5 en 6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding De energieke club Groep 5 en 6 Dit
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Ontelbare kringlopen Groep 7 en 8
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Ontelbare kringlopen Groep 7 en 8 Dit
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Opgeruimd houdt het netjes Groep 3 en 4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding Opgeruimd houdt het netjes Groep 3 en
Nadere informatieBuitenles THEMA-handleiding Ribbeltje is zijn geheugen kwijt Groep 3 en 4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Buitenles THEMA-handleiding Ribbeltje is zijn geheugen kwijt
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding De wereld op je bord Groep 7 en 8
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding De wereld op je bord Groep 7 en 8 Dit
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Zijzoentje Groep 1 en 2
Leskist PLUS-handleiding Zijzoentje Groep 1 en 2 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een NME
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Dorstlessen Groep 5 en 6
Leskist PLUS-handleiding Dorstlessen Groep 5 en 6 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Drijven en zinken met Jip en Janneke Groep 3-4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Drijven en zinken met Jip en Janneke
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Kriebelpoten Groep 1 en 2
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Kriebelpoten Groep 1 en 2 Dit is een
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Kriebelpoten Groep 1 en 2
Leskist PLUShandleiding Kriebelpoten Groep 1 en 2 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Titel Koos Konijn Groep 3 en 4
Leskist PLUS-handleiding Titel Koos Konijn Groep 3 en 4 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Fossielen onderzoeken Groep 7 en 8
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Fossielen onderzoeken Groep 7 en 8
Nadere informatieNatuur in de klas product PLUS-handleiding Spriet de slak Groep 3 en 4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Natuur in de klas product PLUS-handleiding Spriet de slak Groep
Nadere informatieBuitenles PLUS-handleiding Kabouter IJssel Groep 1 en 2
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Buitenles PLUS-handleiding Kabouter IJssel Groep 1 en 2 J Dit
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Anders is leuk! Groep 3 & 4
Leskist PLUS-handleiding Anders is leuk! Groep 3 & 4 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Oud papier nieuw papier Groep 5 en 6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding Oud papier nieuw papier Groep 5 en 6
Nadere informatieNatuur in de klas product PLUS-handleiding Pieren en pissebedden Groep 5 en 6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Natuur in de klas product PLUS-handleiding Pieren en pissebedden
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Drijven en zinken met Jip & Janneke Groep 3 en 4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding Drijven en zinken met Jip & Janneke
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Energiek Groep 7 en 8
Leskist PLUS-handleiding Energiek Groep 7 en 8 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een NME
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding De verdwaalde boom Groep 3 en 4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding De verdwaalde boom Groep 3 en 4 Dit
Nadere informatieNatuur in de klas product PLUS-handleiding Uit de bol gaan Groep 1 en 2
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Natuur in de klas product PLUS-handleiding Uit de bol gaan Groep
Nadere informatieleskist PLUS-handleiding Topvogels Groep 7 en 8
leskist PLUS-handleiding Topvogels Groep 7 en 8 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een NME
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Op avontuur met je zintuigen Groep 3 en 4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding Op avontuur met je zintuigen Groep 3
Nadere informatieLeskist THEMA handleiding Dorstlessen Groep 5 en 6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA handleiding Dorstlessen Groep 5 en 6 Dit is een
Nadere informatieNatuur in de klas product PLUS-handleiding Vlijtig Liesje Groep 5-6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Natuur in de klas product PLUS-handleiding Vlijtig Liesje Groep
Nadere informatieBuitenles PLUS-handleiding De hoorn van de Vikingkoning Groep 6 en 7
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Buitenles PLUS-handleiding De hoorn van de Vikingkoning Groep
Nadere informatieNatuur in de klas product PLUS-handleiding De oppassers van de koolwitjes Groep 1 en 2
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Natuur in de klas product PLUS-handleiding De oppassers van de
Nadere informatieNatuur in de klas product PLUS-handleiding Vlijtig Liesje Groep 5 en 6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Natuur in de klas product PLUS-handleiding Vlijtig Liesje Groep
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Aquarium zoekt Boots en co Groep 5-6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding Aquarium zoekt Boots en co Groep 5-6
Nadere informatieBuitenles PLUS-handleiding Robin Hood Groep 5 en 6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Buitenles PLUS-handleiding Robin Hood Groep 5 en 6 Dit is een
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Bezige bijen Groep 5 en 6
Leskist PLUS-handleiding Bezige bijen Groep 5 en 6 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een
Nadere informatieAAN DE SLAG MET AFVAL HANDLEIDING EEN UUR AFVALLES
AAN DE SLAG MET AFVAL HANDLEIDING EEN UUR AFVALLES INLEIDING Aandacht voor zwerfafval en recycling in één les Rondslingerend afval is een bron van ergernis voor volwassenen én kinderen. Met dit lesmateriaal
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Op avontuur met je zintuigen Groep 3 en 4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Op avontuur met je zintuigen Groep
Nadere informatieBuitenles PLUS-handleiding Koning Poes Groep 1en 2
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Buitenles PLUS-handleiding Koning Poes Groep 1en 2. Dit is een
Nadere informatieAAN DE SLAG MET AFVAL HANDLEIDING EEN UUR AFVALLES
AAN DE SLAG MET AFVAL HANDLEIDING EEN UUR AFVALLES INLEIDING Aandacht voor zwerfafval en recycling in één les Rondslingerend afval is een bron van ergernis voor volwassenen én kinderen. Met dit lesmateriaal
Nadere informatieNatuur in de klas product PLUS-handleiding Zaden om te zaaien Groep 3-4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Natuur in de klas product PLUS-handleiding Zaden om te zaaien
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Energiek Groep 7 en 8
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Energiek Groep 7 en 8 Dit is een NME
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding De energieke club Groep 5 en 6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding De energieke club Groep 5 en 6 Dit is
Nadere informatieAfval Anne en de Sorteerbrigade
Afval Anne en de Sorteerbrigade Verhaal ontwikkeld voor educatieproject Afval groep 3 School en Cultuur Veenendaal 2014 Geschreven door: Sanne Heymann Tekeningen door: Sjoerd Kreijns Dit is Afval Anne.
Nadere informatieAfval scheiden. Yvonn van de Grootevheen. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/75826
Auteur Yvonn van de Grootevheen Laatst gewijzigd 25 May 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/75826 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieHet meten van effectiviteit van lessen over zwerfafval
Het meten van effectiviteit van lessen over zwerfafval ~ ~ ~ ~ ~ Ontwikkeld door Ernest Dandi, Fuad Fathurrahman, Jacqueline Langer, Bianca Oomkens en Niels de Vos In opdracht van Wetenschapswinkel Wageningen
Nadere informatieSCHOON GENOEG van ZWERFAFVAL? Een lespakket voor groep 5 & 6
SCHOON GENOEG van ZWERFAFVAL? Een lespakket voor groep 5 & 6 LES 1 Opdracht 1 - Mindmap (5 minuten) Maak een mindmap over zwerfafval Potlood & papier zwerfafval LES 1 Rommel in Rotjeknor 2 Les 1 Opdracht
Nadere informatieSchoolbrede start (15 min) Zie hoofdstuk Schoolbrede start.
EERLIJK DELEN EN OPRUIMEN In dit hoofdstuk zijn de activiteiten voor beschreven. Voor begint de Grote Rekendag met een gesprek over de meubels en materialen die in iedere kleutergroep te vinden zijn. Iedere
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Help de kerkuilenwerkgroep Groep 7 en 8
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Help de kerkuilenwerkgroep Groep 7
Nadere informatiePapier maken in de klas
Energieneutraal 2040 Aalsmeer - Amstelveen - Diemen - Ouder-Amstel - Uithoorn Groep 5 t/m 8 Informatieblad + Docentenhandleiding De regio zit vol energie! www.natuurmilieuweb.nl Overzicht Colofon COLOFON
Nadere informatieInhoudsopgave. Inhoud van de leskist
Inhoudsopgave Inhoud van de leskist... Inleiding... Leerdoelen... Opbouw van de les 1. Voorbereiding voor de leerkracht... 2. Introductie Brief van de jutter... 3. Veldwerk in de schoolomgeving Afval jutten...
Nadere informatieAAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN Groep 1-2-3
AAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN Groep 1-2-3 INLEIDING Onderdeel van de lesmodule Aan de slag met afval zijn verschillende doe-opdrachten die erop zijn gericht om het thema afval in de klas extra tot
Nadere informatieDoe-opdrachten Aan de slag met afval. Groep 1-2-3
Doe-opdrachten Aan de slag met afval Groep 1-2-3 > Inleiding Onderdeel van de lesmodule Aan de slag met afval zijn drie doe-opdrachten die erop zijn gericht om de thema s zwerfafval en afval scheiden,
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Bezige Bijen Groep 5 en 6
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Bezige Bijen Groep 5 en 6 Dit is een
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Anders is leuk Groep 3 en 4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Anders is leuk Groep 3 en 4 Dit is
Nadere informatieZWERFAFVAL EN PLASTIC SOEP
GROEP 5 T/M 8 ZWERFAFVAL EN PLASTIC SOEP Kom in actie met de klas Foto: Victor Andronache via Flickr DIA 1 Doel van deze les Je leert wat zwerfafval en plastic soep zijn en welke problemen hierdoor ontstaan.
Nadere informatiehandleiding 1. Inleiding 2. Achtergrondinformatie
handleiding 1. Inleiding www.twentezonderafval.nl is een website voor groep 1 tot en met 8 over het gescheiden inzamelen van afval in Twente. Op deze website ontdekken de leerlingen hoe ze hun afval zoveel
Nadere informatieHandleiding Afvalspel groep 3 en 4
Handleiding Afvalspel groep 3 en 4 voor de leerkracht groep 3 en 4 Hoe speel je het spel Verdeel de klas in groepjes van 3 leerlingen. Het spel bestaat uit 5 opdrachten. Elk groepje kan dus, afhankelijk
Nadere informatieLESBRIEF LES 2 DE THT-LES SAMENVATTING VOORBEREIDING BENODIGDHEDEN DUUR LESDOELEN LEGENDA. Het waarom van voedselverspilling
Het waarom van voedselverspilling SAMENVATTING In deze les wordt het onderwerp voedselverspilling uitgediept en komen de leerlingen meer te weten over de verschillende redenen van verspilling. Eén reden
Nadere informatieNatuur in de klas product PLUS-handleiding Op een grote paddenstoel Groep 1-2
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Natuur in de klas product PLUS-handleiding Op een grote paddenstoel
Nadere informatieLESBRIEF LES 2 DE THT-LES SAMENVATTING LES 2 BENODIGDHEDEN DUUR LESDOELEN WERKVORMEN LINK ZAAKVAKKENINHOUD VOORBEREIDING
SAMENVATTING In deze les wordt het onderwerp uitgediept en komen de leerlingen meer te weten over de verschillende redenen van verspilling. Eén reden van wordt uitgediept, namelijk de manier waarop de
Nadere informatieVerdiepingsopdrachten challenge 2: Spinaziekrachtproef
Verdiepingsopdrachten challenge 2: Spinaziekrachtproef Je eigen reclamecampagne In groepjes, eventueel als huiswerkopdracht Opdracht: Creatief denken Duur: 60 minuten (of twee lessen van 30 minuten) Introductie
Nadere informatie2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27
Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend
Nadere informatieAntwoordkaart Denkopdrachten.
Antwoordkaart Denkopdrachten. voor de leerling groep 5 8 Letter: Opdracht 1. Omcirkel het stukje afval en trek een lijn naar de tijd die het duurt vóór het afval is vergaan. Opdracht 2. Opdracht A. Omcirkel
Nadere informatieZWERFAFVAL EN PLASTIC SOEP
GROEP 5 T/M 8 ZWERFAFVAL EN PLASTIC SOEP Informatie voor de leerkracht Foto: Victor Andronache via Flickr DIA 16 DIA 1 DIA 2 DIA 4 Doel van deze les Je leert wat zwerfafval en plastic soep zijn en welke
Nadere informatieEen duurzame auto INHOUD OPDRACHT DOELEN
Een duurzame auto Dit is een eerste versie van de nieuwe activiteitsuggesties, passend bij de leerlijnen die ontwikkeld zijn bij de leer. Ze zijn nog in ontwikkeling en zullen in de komende tijd verder
Nadere informatieWij zijn een Mooi Schoon school
Wij zijn een Mooi Schoon school Lesbrief groepen 4, 5 en 6 WIJ ZIJN SUPPORTER VAN MOOI SCHOON Lesbrief groepen 4, 5 en 6 Onderwerp: Zwerfvuil. Doelgroep: Groepen 4, 5 en 6. Lesdoel: Inhoud: Tijdsduur:
Nadere informatieChina. Stadsgeluiden in China. 3 lessen rond geluiden in een Chinese stad. Vakgebied: Muziek. Lesduur: 60 minuten per les
China Stadsgeluiden in China 3 lessen rond geluiden in een Chinese stad Vakgebied: Muziek Lesduur: 60 minuten per les China Pagina 1 - Stadsgeluiden in China - Colofon Stadsgeluiden in China Les voor groep
Nadere informatieAAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN Groep 7-8
AAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN Groep 7-8 INLEIDING Onderdeel van de website Aan de slag met afval zijn verschillende doe-opdrachten die erop zijn gericht om het thema afval extra tot leven te brengen.
Nadere informatieLes 5: Hoe lang en hoog stuitert die bal?
Les 5: Hoe lang en hoog stuitert die bal? Deze les bestaat uit twee lessen. Een a les en een b les. Voor beide lessen gelden dezelfde voorbereidingen. Benodigdheden Doelen Doelen met m.b.t. rekenen/wiskunde
Nadere informatieEen wereld vol verhalen
Gratis proefles Een wereld vol verhalen Kennismaken met levensbeschouwelijke stromingen Jouw plek in de wereld lesdoel De kinderen maken kennis met de begrippen karma en reïncarnatie en ontdekken het belang
Nadere informatieAAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN 7-9 JAAR
AAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN 7-9 JAAR INLEIDING Onderdeel van de website Aan de slag met afval zijn verschillende doe-opdrachten die erop zijn gericht om het thema afval extra tot leven te brengen.
Nadere informatieBoer zoekt hulp NME-les voor groep 3 en 4
Boer zoekt hulp NME-les voor groep 3 en 4 Handleiding leerkracht H Inleiding Vooraf: Op school hebben de leerlingen al nagedacht over hoe het zou zijn op de kinderboerderij. Wat zou een boer allemaal moeten
Nadere informatieAAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN 4-6 jaar
AAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN INLEIDING Onderdeel van de website Aan de slag met afval zijn verschillende doe-opdrachten die erop zijn gericht om het thema afval extra tot leven te brengen. Alle
Nadere informatieVoorbereiding post 5. De eik elk seizoen anders Groep 1-2
Voorbereiding post 5 De eik elk seizoen anders Groep 1-2 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: De eik elk seizoen anders, voor groep 1 en 2. Inhoud: Algemeen Verhaal
Nadere informatieInhoud Voor de leerling Voor de leraar Algemeen
Vogel ABC Inhoud Voor de leerling... 2 Inleiding... 2 Aanpak... 2 Opdracht... 3 Evaluatie-formulier (groep 3-4)... 4 Voor de leraar... 5 Instructie en feedback... 5 Verbinding met hele groep... 5 Beoordeling...
Nadere informatieZET JEZELF OP DE FOTO
ZET JEZELF OP DE FOTO Een fotografieproject Digitale media onderbouw primair onderwijs Colofon Deze lesbrief hoort bij de leskist Zet jezelf op de foto. Ontwikkeling en tekst: Vormgeving en Lay-out: i.o.v.
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Waterkringloop Groep 7-8
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist PLUS-handleiding Waterkringloop Groep 7-8 Nieuwe methode
Nadere informatieLeskist PLUS-handleiding Waterkringloop Groep 7-8
Leskist PLUS-handleiding Waterkringloop Groep 7-8 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Dit is een
Nadere informatieBasisvaardigheden Nederlands Deel 1 van 2
Basisvaardigheden Nederlands Deel 1 van 2 Colofon Auteur: Hanneke Molenaar Inhoudelijke redactie: Ina Berlet Redactie: Edu Actief b.v. Vormgeving: Crius Group Illustraties: Edu Actief b.v. Titel: Basisvaardigheden
Nadere informatieKop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3
Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 minuten Voorbereiding: op www.meerdanliefde.nl is veel informatie te vinden in redelijk eenvoudige taal. Ook in het App Note Mouse draaiboek staan
Nadere informatieInhoudsopgave. Inhoud van de leskist
Inhoudsopgave Inhoud van de leskist... Inleiding... Leerdoelen... Opbouw van de les 1. Voorbereiding voor de leerkracht... 2. Introductie Brief van de jutter... 3. Veldwerk in de schoolomgeving Afval jutten...
Nadere informatieREKENEN MET AFLATOUN HOEVEEL MUNTJES? (15 MINUTEN) MUNTJES!! (15 MINUTEN) MEL & JOL OP DE MARKT (30 MINUTEN) VAN GROOT NAAR KLEIN (15 MINUTEN)
REKENEN MET AFLATOUN De leerlingen ontdekken dat er verschillende soorten munten zijn. Ze leren dat bepaalde voorwerpen verschillende waarden kunnen hebben. Ze leren sorteren op grootte, kleur en materiaal.
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt
Nadere informatieNatuur in de klas product PLUS-handleiding Op een grote paddenstoel Groep 1 en 2
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Natuur in de klas product PLUS-handleiding Op een grote paddenstoel
Nadere informatieAAN DE SLAG MET AFVAL HANDLEIDING EEN UUR AFVALLES
AAN DE SLAG MET AFVAL HANDLEIDING EEN UUR AFVALLES INLEIDING Aandacht voor zwerfafval en recycling in één les Rondslingerend afval is een bron van ergernis voor volwassenen én kinderen. Met dit lesmateriaal
Nadere informatieLeskist THEMA-handleiding Alles voor een pannenkoek Groep 1 en 2
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Alles voor een pannenkoek Groep 1 en
Nadere informatieLEVENDE OCEANEN DOCENTENHANDLEIDING
LEVENDE OCEANEN DOCENTENHANDLEIDING Leuk dat je aan de slag gaat met het lesmateriaal van Greenpeace! Leerlingen verwerven inzicht in de oceaanproblematiek en ontdekken wat ze hier zelf aan kunnen doen.
Nadere informatieHoe gaat het in groep 1/2 b
Hoe gaat het in groep 1/2 b Binnenkomst: - Als je op school komt hang je je jas op je eigen haakje onder je tent. Je tas zet je op de plank. - In de klas geef je de juf een hand en je pakt een spelletje
Nadere informatieWinkelen in het bos?
Winkelen in het bos? Natuur, tweede graad Doelstellingen Kinderen ervaren dat het bos uit verschillende delen en bewoners bestaat. Kinderen ontdekken verbanden tussen alle delen en bewoners van het bos.
Nadere informatieDoe-opdrachten Aan de slag met afval. Groep 4-5-6
Doe-opdrachten Aan de slag met afval Groep 4-5-6 1 > Inleiding Onderdeel van de lesmodule Aan de slag met afval zijn drie doe-opdrachten die erop zijn gericht om de thema s zwerfafval en afval scheiden,
Nadere informatieHandleiding les 1: Een verhaal schrijven over jouw dag in 2034 voor een toekomsttentoonstelling
Handleiding les 1: Een verhaal schrijven over jouw dag in 2034 voor een toekomsttentoonstelling Deze schrijfles sluit aan bij het Nieuwsbegriponderwerp van deze week: Vuurwerk bij Oud en Nieuw. De schrijftaak
Nadere informatieHANDBOEK POWER OF PLAY MAAK JE EIGEN SPEELMATERIAAL VOOR MIDDEN- EN BOVENBOUW VOORBEELD PAGINA S
HANDBOEK POWER OF PLAY MAAK JE EIGEN SPEELMATERIAAL VOOR MIDDEN- EN BOVENBOUW PAGINA S Copyright 2018 Right To Play & Jantje Beton ( de uitgever ) Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag
Nadere informatieLESINSTRUCTIE GROEP 5/6
LESINSTRUCTIE GROEP 5/6 Bij Samsam nr. 5 2018 Mijn buurt Burgerschap Met Samsam werkt u aan kennis, vaardigheden en gedrag op het gebied van burgerschap. Elke editie heeft een thema dat aansluit bij mondiale
Nadere informatieLesbeschrijving Nederlands
Lesbeschrijving Nederlands Overzicht Leerjaar 1 VOx leerlijn nr. 1 Mondelinge taalvaardigheid Onderdeel nr. 2. Leesvaardigheid Subonderdeel nr. 2.1 Zakelijke teksten Lesnummer 9 Titel van de les Onderdelen
Nadere informatieDoe-opdrachten Aan de slag met afval. Groep 7-8
Doe-opdrachten Aan de slag met afval Groep 7-8 > Inleiding Onderdeel van de lesmodule Aan de slag met afval zijn drie doe-opdrachten die erop zijn gericht om de thema s zwerfafval en afval scheiden, in
Nadere informatieDoelen: - De leerlingen weten dat talent, hard werken en een goede voorbereiding belangrijk zijn als je beroemd wilt worden;
Lesbrief 1 Beroemd worden Voorbereiding Doelen: - De leerlingen weten dat talent, hard werken en een goede voorbereiding belangrijk zijn als je beroemd wilt worden; - De leerlingen kennen de verschillende
Nadere informatieChina Pagina 1. - Wie nodig jij uit voor een Chinese maaltijd? -
China Pagina 1 Colofon Uitnodiging voor maaltijd in Chinees Les voor groep 6-8 150-180 minuten Handvaardigheid Let op! In deze les opzet werken leerlingen in tweetallen, en maken samen 1 werkstuk, maar
Nadere informatieLeerlingen leren hoe ze zelf (zonder hulp van de leerkracht) conflicten constructief kunnen oplossen.
Les 12 Drie petjes Doel blok 2: Leskern: Woordenschat: Materialen: Leerlingen leren hoe ze zelf (zonder hulp van de leerkracht) conflicten constructief kunnen oplossen. Met behulp van Aap en Tijger maken
Nadere informatieLesvoorbereiding. Datum: 26 februari 2013 aantal leerlingen: 33 tijd: tot Groep: 4
Zakelijke gegevens Naam student: Jessica Gotink Lesvoorbereiding Stageschool: Daltonbasisschool de Vlier Winterswijk Iselinge klas: VR3C mentor/mentrix: Natascha Hulzink Datum: 26 februari 2013 aantal
Nadere informatieReflectiegesprekken met kinderen
Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen
Nadere informatieWerkvorm: Bekend, Benieuwd en Bewaard.
Werkvorm: Bekend, Benieuwd en Bewaard. Doel: Eén van jullie groep gaat opschrijven wat jullie al weten over De Tweede Wereldoorlog (bekend). Daarna schrijven jullie op wat jullie graag willen weten over
Nadere informatie