FEITEN, CIJFERS EN KAARTEN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "FEITEN, CIJFERS EN KAARTEN"

Transcriptie

1 FEITEN, CIJFERS EN KAARTEN Een toekomstbestendig perspectief voor DTB vraagt om goed begrip van de ruimtelijke context en het huidige energiesysteem. Hoe is het (energie) landschap opgebouwd? Wat zijn gebieden met een hoog energieverbruik? Waar lopen essentiële transportassen? Wat is het aandeel van de binnenvaart aan de totale energiebehoefte? Een systematische landschapsanalyse van de natuurlijke ondergrond, het landgebruik en de infrastructuur maakt de ruimtelijke opbouw van het plangebied inzichtelijk. Gegevens vanuit de provinciale Energieatlas laten de potenties en beperkingen zien voor verschillende vormen van duurzame energie. Deze gegevens laten niet alleen zien waar potentie is voor duurzame energie, maar laten ook discussiepunten zien. Wie legt bijvoorbeeld beperkingen op? Hoe bindend zijn deze beperkingen? Kunnen we beperkingen met creativiteit en samenwerking ombuigen tot kansen? Dit zijn belangrijke vragen die in verband met een duurzame energietransitie moeten worden gesteld en gediscussieerd in een brede maatschappelijke setting. Naast context-specifieke gegevens is een ambitie gebaat bij inzicht in ruimtelijke en sociaal-economische effecten van duurzame energie. Onderzoek vanuit verschillende bronnen is gebruikt om cijfers over ruimtebeslag, emissies, kosten en werkgelegenheid per duurzame energiebron inzichtelijk te maken. Deze zogenaamde infographics geven een indicatief beeld van de effecten van een transitie naar duurzame energiebronnen. Omdat data veranderlijk zijn door vernieuwende techniek en wisselende ruimtelijke omstandigheden, en bovendien normatieve keuzes de uitkomst beïnvloeden, is steeds aangegeven welke variabelen en bronnen zijn gebruikt. Waar mogelijk zijn de uitkomsten geverifieerd met verschillende bronnen. 18

2 ILLUSTRATIES ANALYSE DTB INFOGRAPHICS DUURZAME ENERGIE 19

3 FIGUUR ALGEMENE CIJFERS EN GEGEVENS FIGUUR DUURZAME ENERGIEPRODUCTIE 20

4 FIG ENERGIESYSTEEM TERUG NAAR ENERGIEVERBRUIK POSTCODE-4 GEBIED ENERGIEVERBRUIK WEGVERKEER 21 ENERGIEVERBRUIK BINNENVAART ONDERGROND

5 FIG ENERGIEPOTENTIE ZON WKO WIND LEGENDA TERUG NAAR 22 BIOMASSA GEOTHERMIE WATER

6 FIGUUR WERKGELEGENHEID PER TJ FIGUUR KOSTEN PER TJ 23

7 FIGUUR VERMEDEN EMISSIES PER TJ FIGUUR RUIMTEBESLAG VAN 11 PJ ENERGIEPRODUCTIE i Klikopeenvormvanduurzameenergieomhetruimtebeslagtezienvan11PJ TERUG NAAR 24 i

8 FIGUUR LANDSCHAPSANALYSE Denatuurlijkelaag(terreinvorm,bodem,waterenecologie)isgevormdonderinvloed vanhetrivierensysteem.eensamenhangendsysteemgekenmerktdooroverstroombare uiterwaarden hoogendroogliggendeoeverwallen,rivierduinen enlaaggelegen openennattekommen.vruchtbarerivierbodemsvankleienzand. Opbasisvandenatuurlijkelaagendefunctionelesamenhangmethetgrondgebruikkan het DTB gebied ingedeeld worden in drie gebieden: DE ONDERGROND 2. De Oeverwallen; evenwijdig en dicht op elkaar gelegen oeverwallendichtlangsderiviermetuitgestrektesmallekommen. Eengebieddatnugekenmerktwordtdoorbebouwing(wonen,werkenenagribusiness) 3.Splitsingspuntvanrivieren;bredeuiterwaardenenoverstromingsvlakten(oost).Brede uiterwaarden,strangen.oeverwallenenkommenontbrekennagenoeg. Eengebieddatnugekenmerktwordtdoornatuur(ontwikkeling). 1. De Waarden; Pallet aan komgronden, eilanden in het westen Eenverwevengebiedmeteenrijkgeschakeerdpatroonvanoeverwallenenkommen metderivierdelingealsherkenbaarhistorischpatroonvaneenriviermeander.een gebieddatnugekenmerktwordtdoorgrondgebondenland-entuinbouw. TERUG NAAR HET GRONDGEBRUIK 25 INFRASTRUCTUUR SCHATKIST

Energie in de provincie Utrecht. Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel

Energie in de provincie Utrecht. Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel Energie in de provincie Utrecht Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel Doel van Onderzoek Dit onderzoek dient om: 1. Een nieuw overzicht samen te stellen van het energiegebruik

Nadere informatie

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Doelstellingen - Mondiaal Parijs-akkoord: Well below 2 degrees. Mondiaal circa 50% emissiereductie nodig in

Nadere informatie

WKO in duurzame gebiedsontwikkeling case Westland Ir. Marion Bakker SenterNovem 030 2393677 m.m.c.bakker@senternovem.nl

WKO in duurzame gebiedsontwikkeling case Westland Ir. Marion Bakker SenterNovem 030 2393677 m.m.c.bakker@senternovem.nl WKO in duurzame gebiedsontwikkeling case Westland Ir. Marion Bakker SenterNovem 030 2393677 m.m.c.bakker@senternovem.nl 12-11-2007Sheet nummer 1 Ontwikkelingen wereldwijd Heeft de Al Gore film impact?

Nadere informatie

Startnotitie Energietransitie. November 2018

Startnotitie Energietransitie. November 2018 Startnotitie Energietransitie November 2018 Startnotitie Energietransitie Een klimaatneutrale stad. Dat is wat Rotterdam wil zijn. Een groene en gezonde stad met schone lucht voor iedereen. Met een economie

Nadere informatie

Gemeente Reusel-De Mierden. Stand van zaken Klimaatvisie

Gemeente Reusel-De Mierden. Stand van zaken Klimaatvisie Gemeente Reusel-De Mierden Stand van zaken Klimaatvisie 20 juni 2017 Inhoudsopgave 1. Opening door wethouder 2. Tot stand koming Klimaatvisie 3. Wat is er bereikt? 4. Wat is er nog nodig? 5. Wat is de

Nadere informatie

Raadsakkoord energietransitie. Februari 2019

Raadsakkoord energietransitie. Februari 2019 Raadsakkoord energietransitie Februari 2019 De energietransitie in Rotterdam Een klimaatneutraal en duurzaam Rotterdam. Dat is waar we naar toe willen. Een groene en gezonde stad met schone lucht, waarin

Nadere informatie

Provincie Vlaams Brabant

Provincie Vlaams Brabant 170 Provincie Vlaams Brabant ENERGIE Energie is een relatief nieuw thema. De opgave om klimaatneutraal te worden, vraagt dat we vandaag nadenken over hoe we in de toekomst onze energiebehoefte gaan invullen.

Nadere informatie

Naar een 100% duurzame energievoorziening voor Flevoland?! Vera Pieterman, plv. directeur Energie & Omgeving

Naar een 100% duurzame energievoorziening voor Flevoland?! Vera Pieterman, plv. directeur Energie & Omgeving Naar een 100% duurzame energievoorziening voor Flevoland?! Vera Pieterman, plv. directeur Energie & Omgeving 6 december 2016 Hoofdpunten (Inter)nationale context van de ambitie van Flevoland De energietransitie

Nadere informatie

Energietransitie. Energietransitie in Overijssel: op weg naar opschaling

Energietransitie. Energietransitie in Overijssel: op weg naar opschaling Energietransitie Energietransitie in Overijssel: op weg naar opschaling Kern van het advies De energietransitie is een belangrijke maatschappelijke opgave. Een opgave die de komende decennia zal leiden

Nadere informatie

Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET)

Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) Startbijeenkomst Energiestrategie Midden-Holland Woensdag 22 juni 2016 Workshopronde I sessie C Parkstad Limburg EnergieTransitie (PALET) GR: samenwerking van

Nadere informatie

Raadsakkoord energietransitie. April 2019

Raadsakkoord energietransitie. April 2019 Raadsakkoord energietransitie April 2019 Inhoudsopgave De energietransitie in Rotterdam 1 De energietransitie als kans 1 Tegengaan energiearmoede 1 Klimaatakkoord van Parijs 2 Rotterdamse klimaatambitie

Nadere informatie

Transformatie van het Energiesysteem. Atelier Flevo-perspectieven

Transformatie van het Energiesysteem. Atelier Flevo-perspectieven Transformatie van het Energiesysteem Atelier Flevo-perspectieven NVDE NVDE Bundeling van partijen die transitie willen versnellen Hoofdpunten uit agenda Volledig duurzame energievoorziening in 2050 en

Nadere informatie

Energietransitie in de Betuwse Bloem

Energietransitie in de Betuwse Bloem Energietransitie in de Betuwse Bloem Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw Energietransitie Landelijk niveau (Nederland) Energie infrastructuur: Landelijke grids aardgas en electra Kennis: landelijke energietransitie

Nadere informatie

Energievisie Borne 22 september 2011. Michel Leermakers Linda Rutgers Twence. Co Kuip HVC. www.twence.nl

Energievisie Borne 22 september 2011. Michel Leermakers Linda Rutgers Twence. Co Kuip HVC. www.twence.nl Energievisie Borne 22 september 2011 Michel Leermakers Linda Rutgers Twence Co Kuip HVC Inhoud van vanochtend Gemeente Borne Visie Twence Werkwijze Energievisie Resultaten Huidige energieconsumptie Bronpotentieel

Nadere informatie

Titel van de presentatie :44

Titel van de presentatie :44 1 Alliander is een netwerkbedrijf. Wij zorgen voor een betrouwbare, betaalbare en duurzame energievoorziening. Zodat overheden, bedrijven en burgers met een energiebehoefte er altijd op kunnen rekenen

Nadere informatie

Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2

Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2 Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2 Energietransitie Papierketen De ambities binnen Energietransitie Papierketen: Halvering van het energieverbruik per eindproduct in de keten per

Nadere informatie

Regio Stedendriehoek

Regio Stedendriehoek Regio Stedendriehoek 1 Energieneutrale regio Energietransitie Stedendriehoek Apeldoorn, Brummen, Deventer, Epe, Lochem, Voorst,Zutphen Netbeheer en Duurzame Gebiedsontwikkeling Pieter van der Ploeg, Alliander

Nadere informatie

Zonder Energieopslag geen Energietransitie. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013

Zonder Energieopslag geen Energietransitie. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013 Zonder Energieopslag geen Energietransitie Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013 Duurzame Energie Koepel 6 brancheorganisaties (wind, zon, bodemenergie, bio, warmtepompen,

Nadere informatie

Beleidskader windenergie

Beleidskader windenergie Bijlage 1 Beleidskader windenergie Europese richtlijn 2009/28/EG De Europese richtlijn 2009/28/EG verplicht Nederland om in 2020 14 procent van het totale bruto-eindverbruik aan energie afkomstig te laten

Nadere informatie

Verbruik van duurzame energie,

Verbruik van duurzame energie, Indicator 21 mei 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel duurzaam in het binnenlandse

Nadere informatie

Position paper regietafel energietransitie utrecht

Position paper regietafel energietransitie utrecht Position paper regietafel energietransitie utrecht februari 2017 position paper regietafel energietransitie utrecht 2/6 Regietafel Energietransitie Utrecht Dit document beschrijft de opzet van de Regietafel

Nadere informatie

Ellen van Selm. P10 - Ingrediënten. Wij zijn de bestuurders van het platteland, van 16 gemeenten met:

Ellen van Selm. P10 - Ingrediënten. Wij zijn de bestuurders van het platteland, van 16 gemeenten met: en wat het te bieden heeft een bodem voor de borrel bij de P10 Ellen van Selm voorzitter P10 & burgemeester gemeente Opsterland P10 - Wij zijn de bestuurders van het platteland, van 16 gemeenten met: Veel

Nadere informatie

Energieverbruik en -opwek Bestuurlijke regio s provincie Fryslân

Energieverbruik en -opwek Bestuurlijke regio s provincie Fryslân Energieverbruik en -opwek Bestuurlijke regio s provincie Fryslân 28 november 2016 1 Context Procesgang Energiestrategie Fryslân Voorbereiding Proces ontwerpen Definiëren uitgangspunten Zoeken en committeren

Nadere informatie

STRUCTUURVISIE ZON Beleidskader ten behoeve van het opwekken van grondgebonden zonne-energie in het landelijk gebied

STRUCTUURVISIE ZON Beleidskader ten behoeve van het opwekken van grondgebonden zonne-energie in het landelijk gebied STRUCTUURVISIE ZON Beleidskader ten behoeve van het opwekken van grondgebonden zonne-energie in het landelijk gebied Status: Ontwerp Versie: vastgesteld Provinciale Staten 18 april 2018 1 1 Aanleiding

Nadere informatie

Structuurvisie Energie

Structuurvisie Energie Energietransitie en landschap Voor welkeplan-m.e.r opgave staan we? Structuurvisie Energie Pondera Consult Gemeente Enschede Oplossingen voor energie, klimaat en duurzaamheid 19 januari 2017 14 juni 2018

Nadere informatie

STRUCTUURVISIE ZON Beleidskader ten behoeve van het opwekken van grondgebonden zonne-energie in het landelijk gebied

STRUCTUURVISIE ZON Beleidskader ten behoeve van het opwekken van grondgebonden zonne-energie in het landelijk gebied STRUCTUURVISIE ZON Beleidskader ten behoeve van het opwekken van grondgebonden zonne-energie in het landelijk gebied Status: definitief Versie: ter besluitvorming Gedeputeerde Staten 19 juni 2018 1 1 Aanleiding

Nadere informatie

Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Werkgroep Ruimte voor Energie. Partnerforum Gent 18 oktober 2016

Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Werkgroep Ruimte voor Energie. Partnerforum Gent 18 oktober 2016 Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Werkgroep Ruimte voor Energie Partnerforum Gent 18 oktober 2016 Energie uitdagingen VISIE 2050: 7. energietransitie Daling uitstoot broeikasgassen in EU met 80-95% t.o.v.

Nadere informatie

PROVINCIAAL BLAD. Nr. 8478

PROVINCIAAL BLAD. Nr. 8478 PROVINCIAAL BLAD Officiële uitgave van de provincie Flevoland Nr. 8478 15 november 2018 Besluit van Provinciale Staten van de provincie Flevoland houdende regels omtrent Structuurvisie zon, Beleidskader

Nadere informatie

Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025

Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025 Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025 Willemien Veele Cor Kamminga 08-04-16 www.rijksmonumenten.nl Achtergrond en aanleiding Ambitie om in 2020 16% van de energie duurzaam op te wekken in Fryslân

Nadere informatie

Zonnevelden: hoe zorg je voor een goede ruimtelijke inpassing. Rik Olde Loohuis (Rom3D) Tim de Weerd (Provincie Overijssel)

Zonnevelden: hoe zorg je voor een goede ruimtelijke inpassing. Rik Olde Loohuis (Rom3D) Tim de Weerd (Provincie Overijssel) Zonnevelden: hoe zorg je voor een goede ruimtelijke inpassing Rik Olde Loohuis (Rom3D) Tim de Weerd (Provincie Overijssel) 1 kort voorstelrondje en wat hoop je hier op te halen? ambities en getallen inpassen

Nadere informatie

EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, Korte uitleg over de bijeenkomsten. KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16

EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, Korte uitleg over de bijeenkomsten. KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16 EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 Korte uitleg over de bijeenkomsten KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16 EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 (1) Organisatie: KIVI

Nadere informatie

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op? Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Groen gas Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 100 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 3 PJ. Extra inspanning 200 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 6 PJ.

Nadere informatie

Presentatie Duurzame Energie. Podiumbijeenkomst 17 maart

Presentatie Duurzame Energie. Podiumbijeenkomst 17 maart Presentatie Duurzame Energie Podiumbijeenkomst 17 maart Energie-opgave 2 Kader: Mondiaal Lokaal Klimaatakkoord Parijs (2015) Ministerie EZ/ NL Energie Neutraal 2050 Provinciaal uitvoeringsprogramma (2016)

Nadere informatie

Klimaat & Ruimte Een kwestie van verbinden. Landbouw en Klimaat.. mitigatie & geo-engineering. adaptatie: zeespiegel

Klimaat & Ruimte Een kwestie van verbinden. Landbouw en Klimaat.. mitigatie & geo-engineering. adaptatie: zeespiegel Klimaat Tafel Landbouw & Landgebruik (2018) RA (2004) Advies aan ministers (2007) Atlas Footprints (2009) Afstudeer studio s (2011-2012) Klimaat & Ruimte Een kwestie van verbinden Dirk Sijmons (H+N+S Landschapsarchitecten)

Nadere informatie

Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig?

Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig? Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig? Hier komt tekst Paulus Jansen Wethouden Hier komt ook Wonen tekst 17 mei 2018 Wat gebeurt er in Utrecht? de grote steden groeien vooral

Nadere informatie

Technisch-economische scenario s voor Nederland. Ton van Dril 20 mei 2015

Technisch-economische scenario s voor Nederland. Ton van Dril 20 mei 2015 Technisch-economische scenario s voor Nederland Ton van Dril 20 mei 2015 Overzicht Energieplaatje in historisch perspectief Hoeveel en hoe gebruiken we energie? Wat gebeurt er met verbruik en uitstoot

Nadere informatie

Verbruik van hernieuwbare energie,

Verbruik van hernieuwbare energie, Indicator 20 december 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel hernieuwbare energie

Nadere informatie

Dynamische Energie Atlas Limburg (DEA)

Dynamische Energie Atlas Limburg (DEA) Dynamische Energie Atlas Limburg (DEA) 1 Waarom een EnergieAtlas Limburg?» Hoe ontwikkelingen rond HE ruimtelijk beoordelen, ordenen, afstemmen, faciliteren, optimaliseren? => Dynamische Energie Atlas

Nadere informatie

Rijksbrede Initiatieven Duurzame Energie & Energiebesparing

Rijksbrede Initiatieven Duurzame Energie & Energiebesparing Rijksbrede Initiatieven Duurzame Energie & Energiebesparing Schakeldag 2015 25 juni 2015 Anita Baas, Michiel Bakker, Nelson Verheul Irma Thijssen Inhoud Rijksbrede aanpak & ambitie Rijksbrede programma

Nadere informatie

Aan: Regionale raadswerkgroep POL, thema s ruimte en economie Onderwerp: Analyse regionale energievisie Noord-Limburg Vergaderdatum: 22 oktober 2015

Aan: Regionale raadswerkgroep POL, thema s ruimte en economie Onderwerp: Analyse regionale energievisie Noord-Limburg Vergaderdatum: 22 oktober 2015 Aan: Regionale raadswerkgroep POL, thema s ruimte en economie Onderwerp: Analyse regionale energievisie Noord-Limburg Vergaderdatum: 22 oktober 2015 Inleiding Bij deze ontvangt u de analyse voor de regionale

Nadere informatie

Gelders Energieakkoord (GEA) OPWEKKING VAN HERNIEUWBARE ENERGIE HET POTENTIEEL IN KAART

Gelders Energieakkoord (GEA) OPWEKKING VAN HERNIEUWBARE ENERGIE HET POTENTIEEL IN KAART Gelders Energieakkoord (GEA) OPWEKKING VAN HERNIEUWBARE ENERGIE HET POTENTIEEL IN KAART Maart 2016 In opdracht van de Tafel Monitoring Uitgevoerd door: Alliander Klimaatverbond Introductie In Deel II van

Nadere informatie

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Coen Bernoster

Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Coen Bernoster Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken Coen Bernoster 19-7-2018 Voor wie? Regio, gemeenten, woningbouwcorporaties in Noord-Holland Voor wat? Aardgasvrij, duurzame bedrijventerreinen en energiebesparing Hoe?

Nadere informatie

Biomassa: brood of brandstof?

Biomassa: brood of brandstof? RUG3 Biomassa: brood of brandstof? Centrum voor Energie en Milieukunde dr ir Sanderine Nonhebel Dia 1 RUG3 To set the date: * >Insert >Date and Time * At Fixed: fill the date in format mm-dd-yy * >Apply

Nadere informatie

Vragen voor vragenuurtje raad 11 juni 2019 van fractie GemeenteBelangen over de Regionale Energie Strategie.

Vragen voor vragenuurtje raad 11 juni 2019 van fractie GemeenteBelangen over de Regionale Energie Strategie. 13-2018 Vragen voor vragenuurtje raad 11 juni 2019 van fractie GemeenteBelangen over de Regionale Energie Strategie. Aan het college van B&W van de gemeente Aalten, (tkn Raad) Geacht college, De fractie

Nadere informatie

E-Transitie S3H Energietransitie Stedendriehoek Apeldoorn, Brummen, Deventer, Epe, Lochem, Voorst,Zutphen

E-Transitie S3H Energietransitie Stedendriehoek Apeldoorn, Brummen, Deventer, Epe, Lochem, Voorst,Zutphen 1 E-Transitie S3H Energietransitie Stedendriehoek Apeldoorn, Brummen, Deventer, Epe, Lochem, Voorst,Zutphen Netbeheer en Duurzame Gebiedsontwikkeling Pieter van der Ploeg, Alliander Strategie 8 november

Nadere informatie

Latijns-Amerika aarzelt over hernieuwbare energie zaterdag, 15 augustus 2015 12:30

Latijns-Amerika aarzelt over hernieuwbare energie zaterdag, 15 augustus 2015 12:30 Waterkrachtcentrale's vormen een belangrijke energiebron in Zuid-Amerka, zoals hier bij de Itaipudam, een Braziliaans-Paraguyaanse stuwdam in de rivier de Paraná op de grens van de Braziliaanse staat Paraná

Nadere informatie

Particuliere zonneakkers in het buitengebied van de gemeente Lingewaard

Particuliere zonneakkers in het buitengebied van de gemeente Lingewaard Particuliere zonneakkers in het buitengebied van de gemeente Lingewaard Toelichting op de regels voor kleinschalige zonnevelden om te kunnen voorzien in eigen energiegebruik Inhoud In dit document wordt

Nadere informatie

Inzichten uit een regio:

Inzichten uit een regio: Er is een brede duurzaamheidsscope nodig voor afwegingen rond de bodem; de energietransitie staat daarin centraal. Inzichten uit een regio: Sneller afbouwen van fossiele energie De bodem is onmisbaar bij

Nadere informatie

Duurzaam A2-project Maastricht

Duurzaam A2-project Maastricht 1 Duurzaam A2-project Maastricht Hoe duurzaam is A2M-project en waar liggen kansen? Maastricht, 29 oktober 2014 Hoe duurzaam is A2 Maastricht? Project heeft in 2006-2009 essentiële duurzame keuzes gemaakt:

Nadere informatie

Agenda. Door Matthijs Kok, ODMH

Agenda. Door Matthijs Kok, ODMH Agenda Rondje kennismaking Presentatie regionale energiestrategie Uitwisselen kennis en ervaringen Vragen aanpak EZ/belastingdienst Verdere samenwerking EnCo s Midden Holland Door Matthijs Kok, ODMH Aanpak

Nadere informatie

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2016

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2016 1 Beknopte samenvatting van de Inventaris hernieuwbare energiebronnen Vlaanderen 2005-2016, Vito, oktober 2017 1 Het aandeel hernieuwbare energie in 2016 bedraagt 6,4% Figuur 1 groene stroom uit bio-energie

Nadere informatie

Zuid-Holland. Windmolens op land zijn belangrijk en zullen wij stimuleren. Doelstelling voor de provincie

Zuid-Holland. Windmolens op land zijn belangrijk en zullen wij stimuleren. Doelstelling voor de provincie CDA 2050: 100% Ja. Er was al afgesproken dat er veel windenergie moet worden gerealiseerd voor het jaar 2020. Binnenkort volgen er nieuwe afspraken over hernieuwbare energie, maar dat kan ook met andere

Nadere informatie

DUURZAME WARMTEVOORZIENING

DUURZAME WARMTEVOORZIENING DUURZAME WARMTEVOORZIENING Wijk van de Toekomst Xandra van Lipzig Pauline Tiecken ledenvergadering Zuidoost 20190423 Locatie: wijkcentrum De Stolp, Violierenplein 101. 24/4/19 Inhoud Verzoek om scenario

Nadere informatie

Verbruik van hernieuwbare energie

Verbruik van hernieuwbare energie Indicator 11 juli 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel hernieuwbare energie

Nadere informatie

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2015

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2015 1 Beknopte samenvatting van de Inventaris hernieuwbare energiebronnen Vlaanderen 2005-2015, Vito, september 2016 1 Het aandeel hernieuwbare energie in 2015 bedraagt 6,0 % Figuur 1 groene stroom uit bio-energie

Nadere informatie

STRUCTUURVISIE ZON. Beleidskader ten behoeve van het opwekken van grondgebonden zonne-energie in het landelijk gebied. Status vastgesteld

STRUCTUURVISIE ZON. Beleidskader ten behoeve van het opwekken van grondgebonden zonne-energie in het landelijk gebied. Status vastgesteld STRUCTUURVISIE ZON Beleidskader ten behoeve van het opwekken van grondgebonden zonne-energie in het landelijk gebied Status vastgesteld Versie: vastgesteld door Provinciale Staten op 18 juli 2018, gepubliceerd

Nadere informatie

Energietransitie bij Mobiliteit

Energietransitie bij Mobiliteit Energietransitie bij Mobiliteit Aanpak openbaar vervoer in Zuid-Holland Jan Ploeger Presentatie voor Inspiratiedag KPVV 15 oktober 2015 In Zuid-Holland is pas 2,2 % van het energieverbruik duurzaam. Nationale

Nadere informatie

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft Klimaatneutrale gemeenten Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en beleidsmatige expertise

Nadere informatie

Position paper Regietafel Energietransitie Utrecht

Position paper Regietafel Energietransitie Utrecht Position paper Regietafel Energietransitie Utrecht februari 2017 position paper regietafel energietransitie utrecht 2/6 Regietafel Energietransitie Utrecht Hieronder treft u informatie over de Regietafel

Nadere informatie

West-Friesland: warmte in transitie. Cor Leguijt, VVRE, 6 april 2017

West-Friesland: warmte in transitie. Cor Leguijt, VVRE, 6 april 2017 West-Friesland: warmte in transitie Cor Leguijt, VVRE, 6 april 2017 Inhoud Warmtetransitie, van het aardgas af, hoezo???? Aanpak in het project Uitkomsten regio West-Friesland Eindbeeld (welke oplossing

Nadere informatie

Energieneutraal keten sluisdeur Goese Sas

Energieneutraal keten sluisdeur Goese Sas Energieneutraal keten sluisdeur Goese Sas Door de vastgestelde energie- en klimaatdoelstelling binnen Europa om in 2050 energieneutraal te zijn, is het voor de hele samenleving maar met name voor bedrijven

Nadere informatie

Centrum voor Levenswetenschappen. Groningen

Centrum voor Levenswetenschappen. Groningen Centrum voor Levenswetenschappen Groningen Linnaeusborg Project Centrum voor Levenswetenschappen Opdrachtgever VGI, Rijksuniversiteit Groningen Projectarchitect Rudy Uytenhaak Tanja Buijs Linnaeusborg

Nadere informatie

MIRT - Verkenning Antwerpen Rotterdam VISIE

MIRT - Verkenning Antwerpen Rotterdam VISIE MIRT - Verkenning Antwerpen Rotterdam VISIE 2010-2020 POSITIONERING DELTALANDSCHAP 2010 BESTAANDE TOEKOMST DELTALANDSCHAP 2010-2020 STRUCTUURBEELD DELTALANDSCHAP 2020 POSITIONERING STEDELIJKE DELTA 2010

Nadere informatie

Concept Ruimtelijk Perspectief Windenergie op Land

Concept Ruimtelijk Perspectief Windenergie op Land Concept Ruimtelijk Perspectief Windenergie op Land 3 februari 2010 Inhoudsopgave 1. Aanleiding, doel en aanpak 2. Waar wél; concentratiegebieden 3. Waar niét: vrijwaringsgebieden i 4. Overig Nederland

Nadere informatie

Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig?

Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig? Naar een klimaatneutrale stad: wat doen we en wat is er nog nodig? Hier komt tekst Paulus Jansen Wethouden Hier komt ook Wonen tekst 17 mei 2018 Wat gebeurt er in Utrecht? de grote steden groeien vooral

Nadere informatie

Verbruik van hernieuwbare energie

Verbruik van hernieuwbare energie Indicator 14 mei 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel hernieuwbare energie

Nadere informatie

s t r u c t u u r v i s i e G o o r Goor 202

s t r u c t u u r v i s i e G o o r Goor 202 VISIEKAART 8 9 s t r u c t u u r v i s i e G o o r 2 0 2 5 structuu Goor 202 rvisie 5 1. Structuurvisie Goor 2025 2. Analyse 3. Visie en ambitie: Goor in 2025 4. Ruimtelijke kwaliteit 5. Wonen 6. Economie

Nadere informatie

Slim. Zakelijk. Dynamisch. Maasterras Drechtsteden. Kansen voor Duurzaamheid

Slim. Zakelijk. Dynamisch. Maasterras Drechtsteden. Kansen voor Duurzaamheid Slim Maasterras Drechtsteden Zakelijk Kansen voor Duurzaamheid Dynamisch Voorbeeld van hoogwaardig functioneel groen in stedelijke context Boston Children s Museum Plaza, Boston Michael van Valkenburg

Nadere informatie

en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018

en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018 Energie-infrastructuur: overzicht en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018 Indeling De drie fasen van ordening en regulering infrastructuur Nederland doorvoerland Wat is de opgave? Investeringen

Nadere informatie

Houtige biomassa in Nederland: markt, logistiek en potenties. Jan Oldenburger, Probos

Houtige biomassa in Nederland: markt, logistiek en potenties. Jan Oldenburger, Probos Houtige biomassa in Nederland: markt, logistiek en potenties Jan Oldenburger, Probos Arnhem, 27 januari 2011 Inhoud Houtige biomassa? De markt en logistiek Potenties Duurzaamheid Aandachtspunten Inhoud

Nadere informatie

COLLEGEVOORSTEL. Onderwerp Energieneutraal Krimpen aan den IJssel. Te besluiten om

COLLEGEVOORSTEL. Onderwerp Energieneutraal Krimpen aan den IJssel. Te besluiten om COLLEGEVOORSTEL Onderwerp Energieneutraal Krimpen aan den IJssel Te besluiten om 1. De ambitie vast te stellen om in 2050 als Krimpen aan den IJssel energieneutraal te zijn. 2. Een stappenplan op te stellen

Nadere informatie

Deel 1 voor mensen die niet aanwezig waren op 14 mei

Deel 1 voor mensen die niet aanwezig waren op 14 mei route naar Deel 1 voor mensen die niet aanwezig waren op 14 mei Ambitie Oost Gelre energieneutraal in 2030 Nu ca 6%, straks 100% Vraag en doel Gemeenteraad: op korte termijn een grote stap in de energietransitie

Nadere informatie

Agenda. Strategie Cogas en speerpunten. Stadsverwarming Windmolenbroek. Toekomstige ontwikkelingen Cogas op gebied van warmtenetten

Agenda. Strategie Cogas en speerpunten. Stadsverwarming Windmolenbroek. Toekomstige ontwikkelingen Cogas op gebied van warmtenetten Stadsverwarming Windmolenbroek Agenda Strategie Cogas en speerpunten Stadsverwarming Windmolenbroek Toekomstige ontwikkelingen Cogas op gebied van warmtenetten 1 Cogas staat voor verduurzaming Strategie

Nadere informatie

Klimaatakkoord Rijk en UvW

Klimaatakkoord Rijk en UvW Klimaatakkoord Rijk en UvW Politieke en beleidsmatige context (klimaatbeleid) Rafaël Lazaroms 25 mei 2010 1 Inhoud presentatie Voorstellen Internationaal en nationaal klimaatbeleid Positie waterschappen

Nadere informatie

HERNIEUWBARE ENERGIE IN ITALIË

HERNIEUWBARE ENERGIE IN ITALIË HERNIEUWBARE ENERGIE IN ITALIË Overzicht 1 Hernieuwbare energiebronnen (hierna ook: HE) spelen een belangrijke rol in het kader van het Italiaanse energiesysteem. Ze worden uitvoerig gebruikt om elektriciteit

Nadere informatie

Van gas los! Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw

Van gas los! Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw Van gas los! Klimaat Opties glastuinbouw Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw Minder energie gebruiken CO2

Nadere informatie

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST NOORD-NEDERLAND: PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST PROEFTUIN ENERGIE- TRANSITIE REGIONALE PARTNER IN DE EUROPESE ENERGIE UNIE Noord-Nederland is een grensoverschrijdende proeftuin

Nadere informatie

Notitie. Feiten en cijfers Energiehuishouding gemeente Heumen

Notitie. Feiten en cijfers Energiehuishouding gemeente Heumen Notitie HaskoningDHV Nederland B.V. Planning & Strategy Aan: Els Rademacher, Walter van Doesem van de gemeente Heumen Van: Edward Pfeiffer, Ralf Speek, Claudia Algra Datum: 19 november 2015 Kopie: -- Ons

Nadere informatie

Fryslân. Windmolens op land zijn belangrijk en zullen wij stimuleren. Doelstelling voor de provincie:

Fryslân. Windmolens op land zijn belangrijk en zullen wij stimuleren. Doelstelling voor de provincie: CDA - We willen geen nieuwe initiatieven voor grootschalige windparken op land. Deze moeten er komen, maar dan op zee. Ook willen we onderzoek stimuleren naar het kunnen hergebruiken van bijvoorbeeld in

Nadere informatie

Feiten en Cijfers Energie Gemeente Berg en Dal

Feiten en Cijfers Energie Gemeente Berg en Dal Feiten en Cijfers Energie Gemeente Berg en Dal Raadsbijeenkomst Edward Pfeiffer, Claudia Algra 7 april 2016 Gemeente Berg en Dal Programma Tijd Onderwerp Verantwoordelijke 21:30 21:35 Opening Wethouder

Nadere informatie

1 Inleiding. Verslag. HaskoningDHV Nederland B.V. Transport & Planning

1 Inleiding. Verslag. HaskoningDHV Nederland B.V. Transport & Planning Verslag In kader van: Ruimtelijke Visie Grootschalige Duurzame Energie Gemeente Heumen Datum: 30 november 2018 HaskoningDHV Nederland B.V. Transport & Planning Ons kenmerk: BG2639N004D01 Onderwerp: Verslag

Nadere informatie

Verbruik van duurzame energie,

Verbruik van duurzame energie, Indicator 15 december 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel duurzaam in het

Nadere informatie

Verbruik van duurzame energie,

Verbruik van duurzame energie, Indicator 28 april 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel duurzaam in het binnenlandse

Nadere informatie

Verbreed bodembeleid

Verbreed bodembeleid Verbreed bodembeleid Ondergrondkwaliteiten in beeld Structuurvisie Rijk Beleidsvisie Bodem provincie Atlas van de ondergrond Besluit bodemenergiesystemen Hij had tekeningen gezien van de gangen waar zulke

Nadere informatie

Commissie Ruimte Opmeer Eljo Vos-Brandjes/Marco van Soerland

Commissie Ruimte Opmeer Eljo Vos-Brandjes/Marco van Soerland Commissie Ruimte Opmeer 5-9-2017 Eljo Vos-Brandjes/Marco van Soerland Introductie HVC Opgericht in 1991 voor verwerken huishoudelijk en bedrijfsafval Ballotage overeenkomst op basis van Samen uit, samen

Nadere informatie

Maak. Ruimte. Oost voor. Vlaanderen

Maak. Ruimte. Oost voor. Vlaanderen Vlaanderen 20 50 Maak Ruimte Oost voor Huidig ruimtelijk beleidsplan : PRS Huidig toetsingskader voor ruimtelijke ontwikkelingen : PRS goedgekeurd in 2004 Addendum Wind 2009 Partiële herziening 2012 Nood

Nadere informatie

Energietransitie. 13 april 2018

Energietransitie. 13 april 2018 1 Welkom! Energietransitie 2 13 april 2018 3 2030 zonder Gronings aardgas 2040 of 2030 een klimaat neutrale stad. 2030 geen aardgas meer uit Groningen. Totaal 250.000 woningen, 30.000 bedrijfs- en nutspanden.

Nadere informatie

Ook de zorg van het aardgas af? Frans Rooijers directeur CE Delft

Ook de zorg van het aardgas af? Frans Rooijers directeur CE Delft Ook de zorg van het aardgas af? Frans Rooijers directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en beleidsmatige

Nadere informatie

De ontwikkeling van Smart grids. Our common future. Prof.dr.ir. Han Slootweg. 30 september 2016

De ontwikkeling van Smart grids. Our common future. Prof.dr.ir. Han Slootweg. 30 september 2016 De ontwikkeling van Smart grids Our common future Prof.dr.ir. Han Slootweg 30 september 2016 Agenda Het energiesysteem Verduurzaming van het energiesysteem De energietransitie Smart Grids 2 Energievoorziening

Nadere informatie

Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad. Hier komt tekst Joop Oude Lohuis. Utrecht.nl

Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad. Hier komt tekst Joop Oude Lohuis. Utrecht.nl Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad Hier komt tekst Joop Oude Lohuis Hier 22 mei komt 2017 ook tekst Van Globaal Doel naar Lokaal aan de Slag Klimaatakkoord Parijs In 2050

Nadere informatie

SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING. Wat kunnen wij voor u betekenen?

SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING. Wat kunnen wij voor u betekenen? SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING Wat kunnen wij voor u betekenen? Van fossiel naar duurzaam Jeroen Besseling Beleidsmedewerker Duurzaamheid EEN GREEP UIT DE MEDIA DUURZAAMHEIDSAGENDA 2018-2022

Nadere informatie

factsheets creatieve sessie

factsheets creatieve sessie factsheets creatieve sessie naar een rijk IJsselmeer natuur circulaire economie kennisontwikkeling (innovatie, educatie) natuur openheid vogels & vissen volume bevolking draagvlak kennishub veldstation

Nadere informatie

Vertrek van de Plek. Integraal benaderen van duurzame gebiedsontwikkeling

Vertrek van de Plek. Integraal benaderen van duurzame gebiedsontwikkeling Vertrek van de Plek Integraal benaderen van duurzame gebiedsontwikkeling Vertrek van de Plek Integraal benaderen van duurzame gebiedsontwikkeling Methodiek Vertrek van de plek Praktijkvoorbeelden Lonneke

Nadere informatie

Invulling van de 186 PJ - categorie Overige hernieuwbare energie

Invulling van de 186 PJ - categorie Overige hernieuwbare energie Invulling van de 186 PJ - categorie Overige hernieuwbare energie Tussenstand Duurzame Energie Koepel: Teun Bokhoven. 8 december 2014 Achtergrond 186 PJ opgave ENERGIEAKKOORD VOOR DUURZAME GROEI Concrete

Nadere informatie

Duurzaamheid De Hoef-West slotbijeenkomst. 6 juli 2017

Duurzaamheid De Hoef-West slotbijeenkomst. 6 juli 2017 Duurzaamheid De Hoef-West slotbijeenkomst 6 juli 2017 Wat is betekent duurzaamheid voor de Hoef-West? Klimaatbestendig Energieneutraal Circulair Aantrekkelijk Toekomstbestendig Flexibel 2 Wanneer is een

Nadere informatie

Les De productie van elektriciteit

Les De productie van elektriciteit LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les De productie van elektriciteit Werkblad Doe de stekker in het stopcontact en je hebt licht, geluid, beeld, beweging... Allemaal dankzij elektriciteit. Maar waar komt dat

Nadere informatie

Smart Grids, bouwstenen voor slimmer energiegebruik. ENGIE Infra & Mobility

Smart Grids, bouwstenen voor slimmer energiegebruik. ENGIE Infra & Mobility Smart Grids, bouwstenen voor slimmer energiegebruik ENGIE Infra & Mobility De daad bij het woord, de techniek bij de plannen Over een aantal jaren ziet de energievoorziening in Nederland er geheel anders

Nadere informatie

De Kromme Rijnstreek Off Grid in Hoe kan dat eruit zien?

De Kromme Rijnstreek Off Grid in Hoe kan dat eruit zien? De Kromme Rijnstreek Off Grid in 00. Hoe kan dat eruit zien? De gemeenten Houten, Wijk bij Duurstede en Bunnik op weg naar energieneutraal in 00 Exact bepalen hoe het energiesysteem van de toekomst er uit

Nadere informatie

Duurzaamheid & innovatie. Stadsraad Goedereede 25 september 2018

Duurzaamheid & innovatie. Stadsraad Goedereede 25 september 2018 Duurzaamheid & innovatie Stadsraad Goedereede 25 september 2018 Wat is duurzaamheid? Neem een minuut of 2 om met uw buurman van gedachten te wisselen: wat is duurzaamheid? Wat houdt het wel in? Wat niet?

Nadere informatie

Power to gas onderdeel van de energietransitie

Power to gas onderdeel van de energietransitie Power to gas onderdeel van de energietransitie 10 oktober 2013 K.G. Wiersma Gasunie: gasinfrastructuur & gastransport 1 Gastransportnet in Nederland en Noord-Duitsland Volume ~125 mrd m 3 aardgas p/j Lengte

Nadere informatie