Het Comité van permanente vertegenwoordigers heeft op 27 mei 2009 overeenstemming bereikt over de tekst die in de bijlage gaat.

Transcriptie

1 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 28 mei 2009 (03.06) (OR. en) 10394/09 SOC 375 JAI 339 AG 46 EDUC 106 SAN 158 NOTA van: het Comité van permanente vertegenwoordigers (1e deel) aan: de Raad (EPSCO) nr. vorig doc.: 10121/09 SOC 358 JAI 318 AG 40 EDUC 96 SAN 141 Betreft: Integratie van de Roma = Ontwerp-conclusies van de Raad Na afloop van een bijeenkomst van het geïntegreerde Europees platform voor integratie van de Roma te Praag op 24 april 2009 heeft het Tsjechische voorzitterschap ontwerp-conclusies van de Raad over integratie van de Roma opgesteld. Het Comité van permanente vertegenwoordigers heeft op 27 mei 2009 overeenstemming bereikt over de tekst die in de bijlage gaat. De Raad EPSCO wordt verzocht de ontwerp-conclusies van de Raad in de zitting op 8/9 juni 2009 aan te nemen /09 van/ngs/sv 1 DG G NL

2 BIJLAGE Ontwerp Conclusies van de Raad over integratie van de Roma DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE, HERINNEREND AAN: 1. de conclusies van de Europese Raad van december en juni en de conclusies van de Raad Algemene Zaken van december ; 2. de resolutie van het Europees Parlement van maart 2009 over de sociale situatie van de Roma en de verbetering van hun toegang tot de arbeidsmarkt in de EU 4 ; ONDERKENNENDE 3. dat beleidsmaatregelen met het oog op integratie van de Roma het meest doeltreffend zijn, indien deze gericht zijn, en tevens beogen de Roma in de reguliere maatschappij te integreren; indien de Roma zich bewust zijn van het belang van hun actieve participatie en vertegenwoordiging in het integratieproces, onder meer via desbetreffende ngo's; en indien beleidsmaatregelen, waar passend, actief worden gesteund door vertegenwoordigers van de Roma, overeenkomstig de nationale wetgeving en/of mechanismen 5, waarbij rekening moet worden gehouden met het belang van een evenwichtige deelneming van vrouwen en mannen aan het besluitvormingsproces; Doc /1/07 REV 1. Doc /1/08 REV 1. Doc /1/08 REV 1. Doc. INI/2008/2137. Mechanismen die bijvoorbeeld zorgen voor participatie van leiders van de Roma-gemeenschap of vertegenwoordigers van de Roma-minderheden met zelfbestuur, of van Roma-vertegenwoordigers in de politieke en administratieve structuren, waar passend /09 van/ngs/sv 2 BIJLAGE DG G LIMITE NL

3 4. dat volledige participatie van de Roma in de samenleving en gelijke kansen voor iedere Roma - man, vrouw en kind - een algemene doelstelling vormen die de beleidsmakers op alle niveaus moeten verwezenlijken binnen de grenzen van hun bevoegdheid; 5. dat het van vitaal belang is de Roma als volwaardige en actieve partners te betrekken bij de uitwerking en uitvoering van en het toezicht op alle hen betreffende beleidsmaatregelen; ZICH VERHEUGEND OVER 6. de eerste Europese Roma-top, die is gehouden op 16 september 2008 en waaraan is deelgenomen door vertegenwoordigers van de Europese instellingen, de lidstaten en de ngo's, alsook over het feit dat die top tot een grote betrokkenheid van het maatschappelijk middenveld heeft geleid; 7. de organisatie en het resultaat van de eerste bijeenkomst van het geïntegreerde Europees platform voor integratie van de Roma in april 2009 te Praag, die gericht was op een geslaagde uitvoering van het beleid inzake integratie van de Roma en afstemming daarvan op het reguliere beleid inzake onderwijs, werkgelegenheid, sociale integratie, volksgezondheid en infrastructuur; 8. de toezegging van de regering van het Koninkrijk Spanje om op 8 april 2010 de tweede Europese Roma-top te organiseren, die onder meer zal worden voorbereid aan de hand van de binnen het kader van het platform verrichte activiteiten; 9. het engagement van de Commissie om voor de follow-up te zorgen van haar verslag van juli 2008 over communautaire instrumenten en beleidsmaatregelen voor de integratie van de Roma 6 en concrete stappen te ondernemen om de communautaire instrumenten en beleidsmaatregelen die van belang zijn voor de integratie van de Roma, efficiënter te maken; 6 Doc /08 ADD 1 + ADD 1 COR /09 van/ngs/sv 3 BIJLAGE DG G LIMITE NL

4 NEEMT NOTA VAN 10. de (bijgaande) gemeenschappelijke basisbeginselen inzake integratie van de Roma, die zijn voorgelegd aan en besproken door de deelnemers aan de eerste bijeenkomst van het geïntegreerde Europees platform voor integratie van de Roma, die in april 2009 te Praag is gehouden; VERZOEKT DE COMMISSIE EN DE LIDSTATEN, in nauwe samenwerking en binnen in de grenzen van hun bevoegdheden, 11. waar passend met de gemeenschappelijke basisbeginselen rekening te houden bij het uitstippelen en uitvoeren van beleid ter bevordering van de volledige integratie van de Roma, en bij het uitstippelen en uitvoeren van beleidsmaatregelen ter verdediging van de grondrechten, gendergelijkheid te waarborgen, bestrijding van discriminatie, armoede en sociale uitsluiting, en waarborging van toegang tot onderwijs, huisvesting, gezondheidszorg, werkgelegenheid, sociale diensten, justitie, sport en cultuur, alsmede in de betrekkingen van de EU met derde landen; 12. van het geïntegreerde Europees platform voor integratie van de Roma gebruik te maken voor de uitwisseling van goede praktijken en ervaringen tussen de lidstaten en met de landen die een perspectief van toetreding tot de EU hebben, en voor samenwerking tussen alle partijen en internationale organisaties die bij de Roma-problematiek betrokken zijn; 13. de werkzaamheden inzake het geïntegreerde Europees platform voor integratie van de Roma voort te zetten, waar passend, en na te gaan of de structuur ervan verder kan worden ontwikkeld; VERZOEKT DE COMMISSIE 14. om aan het geïntegreerde Europees platform voor integratie van de Roma de nodige administratieve bijstand te blijven verlenen, zodat de werkzaamheden van het platform maximaal effect kunnen sorteren /09 van/ngs/sv 4 BIJLAGE DG G LIMITE NL

5 Bijlage bij de BIJLAGE Gemeenschappelijke basisbeginselen inzake integratie van de Roma - zoals besproken tijdens de eerste bijeenkomst van het geïntegreerde Europees platform voor integratie van de Roma in april 2009 Roma zijn in onevenredige mate het slachtoffer van sociale uitsluiting, vooroordelen en discriminatie. Roma-gemeenschappen, die reeds eeuwenlang deel uitmaken van Europese samenlevingen, worden vaak gemarginaliseerd en soms vervolgd. In een aantal lidstaten van de EU is de sociaaleconomische situatie van vele Roma de jongste twintig jaar duidelijk gestagneerd of zelfs verslechterd. Vele Roma hebben te maken met werkloosheid, een laag inkomen, een lagere levensverwachting en een povere levenskwaliteit. Dit is een menselijke tragedie voor de betrokkenen en een immens verlies voor de samenleving in haar geheel. Voorts is het zo dat verregaande uitsluiting tot sociale instabiliteit leidt en economisch gezien een probleem vormt. Derhalve wordt in toenemende mate onderkend dat de problemen waarmee de Roma te maken hebben, zowel in ethisch als in praktisch opzicht uiterst dringend moeten worden aangepakt. De Europese Unie beseft dat er meer actieve en doeltreffende beleidsmaatregelen moeten komen voor de integratie van de Roma. De praktische uitvoering daarvan berust in de eerste plaats bij de lidstaten en, met name, bij de regio's en de gemeenten. Hoewel het aantal Roma en hun sociaaleconomische omstandigheden in de afzonderlijke lidstaten aanzienlijk verschillen, zijn er toch verscheidene punten van overeenkomst. Voorts toont de ervaring van verscheidene lidstaten aan dat er algemene beleidsbenaderingen zijn die nuttig zijn gebleken en dus aan andere kunnen worden aanbevolen. Beginsel 1: Constructief, pragmatisch en niet-discriminerend beleid Het beleid dat gericht is op de integratie van de Roma eerbiedigt en realiseert de kernwaarden van de Europese Unie, waartoe met name mensenrechten en waardigheid, non-discriminatie en gelijke kansen alsook economische ontwikkeling behoren. Het beleid inzake integratie van de Roma wordt geïntegreerd in het reguliere beleid, met name op het gebied van onderwijs, werkgelegenheid, sociale zaken, huisvesting, gezondheid en veiligheid. Het heeft tot doel de Roma daadwerkelijk toegang te geven tot gelijke kansen in de samenleving van de lidstaten /09 van/ngs/sv 5 Bijlage bij de BIJLAGE DG G LIMITE NL

6 Beginsel 2: Uitdrukkelijke maar niet-exclusieve gerichtheid Het is van essentieel belang dat initiatieven inzake integratiebeleid uitdrukkelijk, maar niet uitsluitend op de Roma gericht zijn. Dit houdt in dat op de Roma als doelgroep wordt gefocust, maar dat andere mensen in vergelijkbare sociaaleconomische omstandigheden niet worden uitgesloten. Deze aanpak maakt geen onderscheid tussen specifiek op de Roma gericht optreden en ruimere beleidsinitiatieven. Voorts moet in voorkomend geval worden nagedacht over de mogelijke impact van ruimere beleidsmaatregelen en besluiten op de sociale integratie van de Roma. Beginsel 3: Interculturele benadering Er moet een interculturele benadering komen waarbij zowel Roma als mensen met andere etnische achtergronden worden betrokken. Intercultureel onderricht en interculturele vaardigheden, die van essentieel belang zijn voor doeltreffende communicatie en doeltreffend beleid, verdienen het te worden gestimuleerd, naast maatregelen ter bestrijding van vooroordelen en stereotypen. Beginsel 4: Het reguliere als doel Alle integratiemaatregelen strekken ertoe de Roma in de reguliere maatschappij op te nemen (reguliere onderwijsinstellingen, reguliere banen en reguliere huisvesting). Daar waar nog geheel of gedeeltelijk gescheiden onderwijs of huisvesting bestaat, moet het beleid inzake integratie van de Roma erop gericht zijn deze overgeleverde toestand op te heffen. Het creëren van kunstmatige en aparte arbeidsmarkten voor Roma moet worden vermeden. Beginsel 5: Bewustmaking van het genderaspect Beleidsinitiatieven inzake integratie van de Roma moeten rekening houden met de behoeften en levensomstandigheden van de Roma-vrouwen. Zij behandelen niet alleen kwesties als meervoudige discriminatie en problemen inzake toegang tot gezondheidszorg en kinderbijslag, maar ook huiselijk geweld en uitbuiting /09 van/ngs/sv 6 Bijlage bij de BIJLAGE DG G LIMITE NL

7 Beginsel 6: Overdracht van op feiten gebaseerd beleid Het is van essentieel belang dat de lidstaten lering trekken uit hun eigen ervaringen met het uitwerken van initiatieven inzake integratie van de Roma en deze ervaringen delen met de andere lidstaten. Onderkend wordt dat de ontwikkeling en uitvoering van en het toezicht op beleid inzake integratie van de Roma een goede basis vereist van op gezette tijden verzamelde sociaaleconomische gegevens. In voorkomend geval wordt ook rekening gehouden met de voorbeelden van en de ervaringen met het beleid inzake sociale integratie van andere kwetsbare groepen, zowel van binnen als van buiten de EU. Beginsel 7: Gebruik van communautaire instrumenten Het is van cruciaal belang dat de lidstaten bij de ontwikkeling en uitvoering van hun beleid inzake integratie van de Roma ten volle gebruik maken van de communautaire instrumenten, met name rechtsinstrumenten (Richtlijn rassengelijkheid, Kaderbesluit betreffende racisme en vreemdelingenhaat), financiële instrumenten (Europees Sociaal Fonds, Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling, instrument voor pretoetredingssteun) en coördinatie-instrumenten (open coördinatiemethodes). De lidstaten moeten ervoor zorgen dat het gebruik van de financiële instrumenten spoort met deze gemeenschappelijke basisbeginselen, en moeten gebruik maken van de expertise bij de Europese Commissie, met betrekking tot de evaluatie van beleid en projecten. De wederzijdse beoordeling en de overdracht van goede praktijken worden tevens op deskundigenniveau gefaciliteerd door EURoma (Europees netwerk voor sociale insluiting en Roma in het kader van de structuurfondsen). Beginsel 8: Participatie van het lokale en het regionale bestuursniveau De lidstaten moeten initiatieven voor beleid inzake integratie van de Roma nemen, uitwerken, uitvoeren en evalueren in nauwe samenwerking met de regionale en lokale autoriteiten. Deze spelen een cruciale rol in de praktische uitvoering van het beleid /09 van/ngs/sv 7 Bijlage bij de BIJLAGE DG G LIMITE NL

8 Beginsel 9: Participatie van het maatschappelijk middenveld De lidstaten moeten eveneens initiatieven voor beleid inzake integratie van de Roma nemen, uitwerken, uitvoeren en evalueren in nauwe samenwerking met actoren uit het maatschappelijk middenveld, zoals niet-gouvernementele organisaties, de sociale partners en academici/ onderzoekers. De participatie van het maatschappelijk middenveld wordt erkend als zijnde essentieel voor zowel de mobilisatie van expertise als de verspreiding van kennis die is vereist om het publieke debat alsook verantwoording te ontwikkelen gedurende het volledige beleidsproces. Beginsel 10: Actieve participatie van de Roma De doeltreffendheid van het beleid wordt versterkt door de participatie van de Roma in iedere fase van het proces. De participatie van de Roma moet zowel op nationaal als op Europees niveau plaatsvinden door levering van expertise van Roma-deskundigen en ambtenaren, alsook door raadpleging van verscheidene Roma-belanghebbenden bij het nemen, uitvoeren en evalueren van beleidsinitiatieven. Het is van vitaal belang dat integratiebeleid op openheid en transparantie gebaseerd is en moeilijke onderwerpen of onderwerpen uit de taboesfeer op een adequate en doeltreffende manier aanpakt. Het steunen van de volledige deelname van de Roma aan het openbare leven, het stimuleren van hun actief burgerschap en het ontwikkelen van hun menselijk potentieel zijn eveneens essentieel /09 van/ngs/sv 8 Bijlage bij de BIJLAGE DG G LIMITE NL