ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. Universiteit van Amsterdam. Bachelor Informatiekunde. Croho-registratienummer: 56842

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. Universiteit van Amsterdam. Bachelor Informatiekunde. Croho-registratienummer: 56842"

Transcriptie

1 ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de toetsing van Bachelor Informatiekunde Croho-registratienummer: aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 13 februari 2007 en 14 februari 2007 Inhoud van het verslag Identificatie... 2 Managementsamenvatting... 4 Bevindingen... 6 Bijlage 1: Programma...28 Bijlage 2: Documenten...31 Bijlage 3: Domeinspecifiek referentiekader...36 Bijlage 4: Visitatieteam...37 Bijlage 5: Onafhankelijkheidsverklaringen...38 De verantwoordelijke teamleider: ir. R.S. Kloosterman namens deze, M.I. van de Velde Certiked September 2007 Pagina 1 van 38

2 Identificatie Onderwijsinstituut Informatiewetenschappen Bachelor Informatiekunde Nieuwe Achtergracht WV Amsterdam Telefoon Website Voor kwaliteit verantwoordelijke bestuurder: prof.dr. K.J.F. Gaemers, decaan Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica (FNWI) Opleidingsdirecteur: prof.dr. M. de Rijke Scope en doel De visitatie heeft betrekking op: Bachelor Informatiekunde Voltijd Locatie: Nieuwe Achtergracht 166, 1018 WV Amsterdam Doel van het onderzoek is te beoordelen in welke mate het NVAO Beoordelingskader uit februari 2003 adequaat worden afgedekt. Teamsamenstelling Teamleider: ir. R.S. Kloosterman Externe deskundigen: prof.dr. E.W. Berghout en prof.dr. J.M. Akkermans Secretaris: drs. W.J.J.C. Vercouteren RC Studentlid: J. van der Mandele Pagina 2 van 38

3 Werkwijze De opleiding heeft een zelfevaluatie opgesteld ten aanzien van de gevisiteerde opleiding, en deze gezonden aan het visitatieteam in januari De eerste visitatiedag is uitgevoerd op 13 februari 2007 en de tweede visitatiedag heeft op 14 februari 2007 plaatsgevonden. Het conceptrapport is op 20 augustus 2007 toegezonden aan het management van de opleiding. Op 12 september 2007 zijn schriftelijke reacties opgesteld door de opleiding, die hebben geleid tot onderhavig definitief rapport. In de aanloop naar de visitatie is er eenmaal een bijeenkomst geweest tussen leden van het visitatieteam en vertegenwoordigers van de opleiding. De bijeenkomst had een voorlichtend en planningstechnisch karakter. Pagina 3 van 38

4 Managementsamenvatting Op 13 februari 2007 en 14 februari 2007 heeft een visitatieteam van Certiked een visitatie uitgevoerd bij de opleiding Bachelor Informatiekunde van de. Doelstelling was een toetsing uit te voeren van de kwaliteit van de opleiding, gerelateerd aan het NVAO Beoordelingskader. Algemeen beeld De opleiding Bachelor Informatiekunde is het resultaat van een fusie in het jaar 2000 van de opleidingen Bedrijfsinformatiekunde en Sociaal-Wetenschappelijke Informatica. De opleiding is als bacheloropleiding van start gegaan in het jaar 2003/2004. Tot dan toe bood de een geïntegreerde kandidaats/doctoraal opleiding aan. Voor de fusie hoorden genoemde opleidingen tot de Faculteit der Economie en Bedrijfskunde, de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen en de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica. Na de fusie is de opleiding sterker ingebed in de Faculteit Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica. De docenten van de opleiding zijn nog wel ook afkomstig van de Faculteit der Economie en Bedrijfskunde. Aanvankelijk was na de fusie de opleiding minder herkenbaar dan de opleidingen waaruit deze voortgekomen was. Sedert het jaar 2005 positioneert de opleiding zich, ook voor de aankomende studenten, als een brede, interdisciplinaire opleiding met duidelijke specialisatiepaden in de bovenbouw van de opleiding. De opleiding is een onderdeel van het Onderwijsinstituut Informatiewetenschappen. Dit instituut is op zijn beurt een onderdeel van de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica. De faculteit omvat drie onderwijsinstituten en elf onderzoeksinstituten. De onderwijsinstituten bieden opleidingen aan op het gebied van respectievelijk de exacte wetenschappen, de informatiewetenschappen en de life sciences en aardwetenschappen. Elk van de onderwijsinstituten heeft een directeur. Deze is verantwoordelijk voor de kwaliteit, de inhoud en de didactiek van de opleidingen, de samenhang tussen de verschillende opleidingen en het management van het onderwijsinstituut. Voor elke opleiding is een opleidingsdirecteur benoemd. Deze is belast met de ontwikkeling, de uitvoering en de kwaliteit van de opleiding op het niveau van de daadwerkelijke uitvoering. De onderwijsinstituten hebben zelf geen medewerkers in dienst. De docenten van de opleiding Bachelor Informatiekunde zijn in dienst van onderzoeksinstituten. Deze zijn het Instituut voor Informatica en het Centrum voor Wiskunde en Informatica. Enkele docenten zijn afkomstig van de Vrije Universiteit en één docent is afkomstig uit het bedrijfsleven. Deze docenten geven college op verzoek van de directeur van de opleiding, nadat deze daarover met de directeur van de onderzoeksinstituten heeft gesproken. Het Onderwijsinstituut Informatiewetenschappen omvat in totaal negen opleidingen, waarvan de Bachelor Informatiekunde er één is. Het Onderwijsinstituut draagt onder andere zorg voor het bewaken van de studievoortgang van de studenten, de vastlegging van de studieresultaten en studieadvies. Algemene en technische ondersteuning levert de. Binnen afzienbare tijd zullen alle bacheloropleidingen in één onderwijsinstituut opgenomen zijn. Pagina 4 van 38

5 De masterprogramma s zullen dan behoren tot één van vier masterinstituten, op het gebied van de informatica, exacte wetenschappen, life sciences en voor beroepsgerichte masteropleidingen. Het visitatieteam van Certiked heeft de opleiding Bachelor Informatiekunde van de Universiteit van Amsterdam gevisiteerd. Daarbij heeft het visitatieteam vastgesteld dat de opleiding voor elk van de onderwerpen een voldoende heeft behaald. Daarmee concludeert het visitatieteam van Certiked dat de opleiding Bachelor informatiekunde voldoet aan de eisen van de onderwerpen en facetten van het accreditatiekader van de NVAO. Pagina 5 van 38

6 Bevindingen Voor de NVAO-onderwerpen zijn hieronder de bevindingen van het visitatieteam weergegeven. Steeds zijn in de blokken de NVAO-criteria aangegeven die bij betreffend onderwerp en facetten horen, is een beschrijving gegeven van de bevindingen en wordt vervolgens een beoordeling ten aanzien van betreffend facet gegeven. Pagina 6 van 38

7 1. Onderwerp: doelstellingen opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein. De opleiding Bachelor Informatiekunde heeft doelstellingen en eindkwalificaties opgesteld. In de doelstellingen van de opleiding staat dat (a) de opleiding zich richt op het analyseren, ontwerpen en inrichten van samenwerkingsprocessen tussen mensen en geavanceerde computersystemen, waarbij kennis en informatie een centrale rol spelen, (b) de opleiding de theorievorming, het onderzoek en het onderwerp van de samenwerkingsprocessen benadert vanuit de gezichtspunten van het individu, de organisatie en de samenleving, (c) de afgestudeerde in staat is tot het uitvoeren van fundamenteel en toegepast onderzoek naar bedoelde samenwerkingsprocessen en (d) de afgestudeerde kennis heeft van de belangrijkste theorieën binnen de informatiekunde, in staat is deze verder te ontwikkelen, kritisch te beschouwen, te toetsen en te vertalen naar operationele systemen. De opleiding heeft de doelstellingen omgezet naar eindkwalificaties. De eindkwalificaties luiden dat de afgestudeerde (1) inzicht heeft in de belangrijkste theorieën van de informatiekunde en de wijze waarop zij zijn ontstaan door het combineren van inzichten uit de sociale en economische wetenschappen en de informatica, (2) kennis heeft van de maatschappelijke, strategische en organisatorische implicaties van het toepassen van geavanceerde informatie- en communicatietechnologie, (3) kennis en vaardigheden bezit op het gebied van modelleren, ontwerpen, ontwikkelen, evalueren en beheren van interactieve informatiesystemen, al dan niet verbonden middels netwerken, (4) kennis en vaardigheden bezit om de sociale en economische betekenis van informatie en kennis te doorgronden en toe te passen in organisaties, (5) academische onderzoeksvaardigheden bezit zoals het ontwerpen van theoretisch en praktijkgericht onderzoek, het toepassen van kwalitatieve en kwantitatieve methoden, het uitvoeren van literatuuronderzoek en het kritisch beschouwen van onderzoek en resultaten, (6) algemene academische vaardigheden bezit op de gebieden van communiceren, schrijven, presenteren, analyseren en projectmanagement en (7) interdisciplinair kan denken en werken. De opleiding heeft de eindkwalificaties vervolgens afgestemd met een tweetal bepalende kaders. Het ene kader is de gemeenschappelijke kern van de informatiekunde die de opleidingen in Nederland in 1999 hebben geformuleerd. Het andere kader is het internationaal maatgevend Modelcurriculum voor de opleidingen Information Systems van ACM (Association for Computing Machinery) en AIS (Association for Information Systems), ook uit De opleiding draagt zorg voor de afstemming tussen beide kaders en de eindkwalificaties en zorgt ook voor een periodieke herijking van deze afstemming, ook in het licht van actuele ontwikkelingen om te waarborgen dat de doelstellingen en eindkwalificaties in lijn blijven met beide kaders. De maatgevende kaders zijn ruim genoeg voor opleidingen om accenten te leggen. De opleiding heeft deze accenten gelegd door op een brede onderlaag van drie monodisciplines (economie, informatica en sociale wetenschappen) twee studiepaden aan te bieden, te weten Bedrijfsinformatiesystemen en Human centered multimedia. Pagina 7 van 38

8 Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding doelstellingen en eindkwalificaties heeft opgesteld. Het visitatieteam heeft eveneens gezien dat de opleiding deze heeft afgestemd met maatgevende nationale en internationale kaders op het gebied van de informatiekunde. De opleiding waarborgt deze afstemming door periodiek deze te ijken. Het visitatieteam beoordeelt de eindkwalificaties daarom als voldoende afgestemd met de eisen van de nationale en internationale vakgenoten. 1.2 Niveau: Bachelor en Master De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor of een Master. De opleiding heeft de eindkwalificaties vergeleken met de algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de bachelor, zoals deze tot uitdrukking komen in de Dublin descriptoren. Uit deze vergelijking komt naar voren dat de eindkwalificaties de Dublin descriptoren op het niveau van de bachelor afdoende weerspiegelen. De kennis en het inzicht komen in de eindkwalificaties (1), (2) en (3) aan de orde. De afgestudeerde heeft kennis van en inzicht in de belangrijkste theorieën in de informatiekunde, de maatschappelijke, strategische en organisatorische gevolgen van toepassing van informatie- en communicatietechnologie en modelleren, ontwerpen, ontwikkelen, evalueren en beheren van interactieve informatiesystemen. Het toepassen van kennis en inzicht is aangegeven in de eindkwalificaties (3) en (4). Daarin staat dat de afgestudeerde de interactieve informatiesystemen ook daadwerkelijk weet te modelleren, ontwerpen, ontwikkelen, evalueren en beheren en informatie en kennis in hun sociale en economische betekenis weet toe te passen in organisaties. Ten aanzien van de oordeelsvorming zijn de eindkwalificaties (3), (5) en (6) van toepassing. Daarin staat dat de afgestudeerde in staat is om op sociale en economische betekenis van informatie en kennis in organisaties te doorgronden, onderzoek te ontwerpen, literatuuronderzoek uit te voeren en onderzoek en resultaten kritisch weet te beschouwen. De communicatieve vaardigheden komen tot uiting in de eindkwalificaties (6) en (7). Ten aanzien van dat aspect beschikt de afgestudeerde over vaardigheden op het gebied van communiceren, schrijven, presenteren, analyseren en projectmanagement en beschikt hij ook over het vermogen interdisciplinair te denken en te werken. De leervaardigheden komen aan de orde in de eindkwalificaties (5), (6) en (7). De afgestudeerde bezit academische vaardigheden ten aanzien van het uitvoeren van en reflecteren op onderzoek en resultaten en ook op het gebied van het analyseren en multidisciplinair denken. In elk van deze gevallen dient de afgestudeerde te beschikken over de nodige zelfwerkzaamheid en reflectieve vermogens om zelf zich bepaalde zaken eigen te kunnen maken. Pagina 8 van 38

9 Het visitatieteam heeft gezien dat de opleiding de eigen eindkwalificaties heeft vergeleken met de algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van het bachelorniveau in de vorm van de Dublin descriptoren. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de eindkwalificaties van de opleiding met deze beschrijvingen overeenkomen. Het visitatieteam beoordeelt daarom het niveau van de eindkwalificaties als zijnde voldoende. 1.3 Oriëntatie HBO/WO De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de volgende beschrijvingen van een Bachelor en een Master in HBO en WO: HBO: De eindkwalificaties van de opleiding zijn mede ontleend aan de door of met het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. Een HBO-bachelor heeft de kwalificaties voor het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of in een samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een HBO-opleiding vereist of dienstig is. Een HBO-master heeft de kwalificaties voor het niveau van zelfstandig en/of leidinggevend beroepsbeoefenaar in een beroep of spectrum van beroepen, dan wel het niveau van het functioneren in een multidisciplinaire omgeving waarin een HBO-opleiding vereist of dienstig is. WO: De eindkwalificaties zijn ontleend aan eisen vanuit de wetenschappelijke discipline, de internationale wetenschapsbeoefening en voor daarvoor in aanmerking komende opleidingen de relevante praktijk in het toekomstige beroepenveld. Een WO-bachelor heeft de kwalificaties voor toegang tot tenminste één verdere WO-studie op masterniveau en eventueel voor het betreden van de arbeidsmarkt. Een WO-master heeft de kwalificaties om zelfstandig wetenschappelijk onderzoek te verrichten of multien interdisciplinaire vraagstukken op te lossen in een beroepspraktijk waarvoor een WO-opleiding vereist is of dienstig is. De opleiding heeft de eindkwalificaties afgestemd met het internationale modelcurriculum van ACM en AIS. Dit modelcurriculum is ontleend aan de afwegingen van de internationale gemeenschap van informatiekundigen. Daarom is het modelcurriculum de afspiegeling van de opvatting over de eindkwalificaties van de opleiding, gezien vanuit de internationale wetenschapsbeoefenaren op het gebied van de informatiekunde. Ook zijn de eindkwalificaties afgestemd met de gemeenschappelijke kern van de informatiekunde in Nederland. Deze gemeenschappelijke kern is tot stand gebracht op basis van het overleg dat alle opleidingen in Nederland hebben gehad. De gemeenschappelijke kern weerspiegelt aldus de opvattingen van de wetenschappelijke gemeenschap in Nederland. De opleiding legt daarnaast in de eindkwalificaties de nadruk op enkele specifieke wetenschappelijke aspecten. Deze zijn met name het aanleren van academische vaardigheden op het gebied van het uitvoeren en kritisch beschouwen van onderzoek, de algemene vaardigheden op het gebied van communiceren, schrijven, presenteren, analyseren en projectmanagement, het modelleren, ontwerpen, Pagina 9 van 38

10 ontwikkelen, evalueren en beheren van interactieve informatiesystemen en de implicaties van de toepassing van deze systemen. Daarnaast is in de ogen van de opleiding wezenlijk dat afgestudeerden in staat zijn wetenschappelijke ontwikkelingen te duiden en te volgen. De opleiding besteedt aandacht aan het bijbrengen van dit inzicht bij de afgestudeerden. Bij de eventuele actualisering en aanpassing van de eindkwalificaties ziet de opleiding erop toe dat de eindkwalificaties in lijn blijven met de nationale en internationale kaders. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding de eindkwalificaties heeft afgestemd met de nationale en internationale wetenschappelijke discipline door middel van de afstemming met de eerder genoemde kaders. Daarnaast heeft de opleiding in de eindkwalificaties een aantal in haar ogen relevante aspecten van het wetenschappelijke karakter opgenomen. Het visitatieteam beoordeelt daarom de WO-oriëntatie van de eindkwalificaties als voldoende. Beoordeling van het onderwerp Doelstellingen opleiding Het visitatieteam heeft gezien dat de opleiding de eindkwalificaties heeft opgesteld en heeft afgestemd met maatgevende nationale en internationale kaders. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de eindkwalificaties overeenkomen met de Dublin descriptoren. Ook heeft het visitatieteam vastgesteld dat de opleiding de eindkwalificaties heeft ontleend aan de wetenschappelijke discipline en in de eindkwalificaties aandacht besteedt aan een aantal specifieke relevante wetenschappelijke aspecten. Het visitatieteam beoordeelt om deze redenen het onderwerp Doelstellingen opleiding als positief. Pagina 10 van 38

11 2. Onderwerp: programma 2.1 Eisen HBO/WO Het programma sluit aan bij de volgende criteria voor het programma van een HBO- of een WOopleiding: HBO: Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline. Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. WO: Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats in interactie tussen het onderwijs en het wetenschappelijk onderzoek binnen relevante disciplines. Het programma sluit aan bij ontwikkelingen in de relevante wetenschappelijke discipline(s) door aantoonbare verbanden met actuele wetenschappelijke theorieën. Het programma waarborgt de ontwikkeling van vaardigheden op het gebied van wetenschappelijk onderzoek. Bij daarvoor in aanmerking komende opleidingen heeft het programma aantoonbare verbanden met de actuele praktijk van de relevante beroepen. De opleiding maakt gebruik van maatgevende, internationale vakliteratuur. Tot deze literatuur behoren boeken en artikelen uit internationale tijdschriften. De literatuur sluit aan op de onderwerpen binnen de vakken. De docenten zijn allen actief als onderzoeker. Zij participeren actief in onderzoek en zij bevinden zich in de voorhoede van het onderzoek dat op hun vakgebied actueel is. De docenten brengen het onderzoek in de colleges en de projecten in. De afstudeerders nemen dikwijls een onderwerp uit de bij de opleiding betrokken onderzoeksgroepen om op basis daarvan hun scriptie te schrijven. Aldus komen de studenten naast de colleges ook bij de afstudeerscriptie met het onderzoek in aanraking. De opleiding beschikt niet over een structurele afstemming van het curriculum op de eisen van het afnemende beroepenveld. Het is wel zo dat de opleiding voornemens is een externe adviescommissie met personen vanuit het beroepenveld op te richten. De ontwikkelingen in de informatiekunde gaan relatief snel. Ook al blijven de eindkwalificaties gelijk, dan nog kan de opleiding zich genoodzaakt zien het curriculum aan te passen aan de actualiteit. De opleiding ziet erop toe dat het curriculum in de pas blijft lopen met de actuele ontwikkelingen op het vakgebied. Pagina 11 van 38

12 Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding adequate vakliteratuur gebruikt, die de eisen van het WO weerspiegelen. Ook heeft het visitatieteam gezien dat de docenten gekwalificeerde onderzoekers zijn die zowel in de colleges als in de projecten het onderzoek inbrengen. Het visitatieteam heeft wel gezien dat de opleiding niet over een structurele vorm van afstemming met de beroepspraktijk beschikt. De opleiding heeft dat zelf ook erkend en heeft een externe adviescommissie in voorbereiding. Wel is er samenwerking met het bedrijfsleven binnen sommige projecten in het curriculum van de opleiding. De opleiding draagt zorg voor de actualiteit van het curriculum. Het visitatieteam beoordeelt om deze redenen de mate waarin de opleiding aan de WO eisen beantwoordt als voldoende. 2.2 Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. De eindkwalificaties zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. De inhoud van het programma biedt de studenten de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. De opleiding heeft voor elk van de vakken in het curriculum leerdoelen opgesteld. Deze leerdoelen verschaffen een duidelijk inzicht in wat de vakken aan leerstof aanbieden en wat de vakken beogen te realiseren. De opleiding heeft het curriculum in de eerste twee jaar verdeeld in een zestal stromen. Deze zijn achtereenvolgens Bedrijfsinformatiesystemen, Basisinformatica, Human centered multimedia, Synergie en integratie, Vaardigheden en Fundamentals. Bedrijfsinformatiesystemen omvat de basiskennis op het gebied van economie en organisatie. Basisinformatica bevat de basisvakken uit de informatica. Human centered multimedia zijn basisvakken over multimedia en sociale wetenschappen. Synergie en integratie zijn erop gericht de monodisciplinaire invalshoeken (economie, sociale wetenschappen en informatica) bij elkaar te brengen en te integreren. Vaardigheden betreffen vakken op het gebied van statistiek, methodologie en onderzoeksmethoden. Fundamentals zijn vakken die ingaan op de rol van informatie en de informatiekundige in economische en maatschappelijke processen. In het laatste jaar van de opleiding kunnen de studenten kiezen voor het studiepad Human centered multimedia of Bedrijfsinformatiesystemen. Het laatste studiepad omvat onder andere vakken zoals Informatiemanagement, Informatiearchitectuur en E-business en e-government. Het studiepad Human centered multimedia heeft onder meer de vakken Semantic web, Kennisengineering en het Project information retrieval. De opleiding besteedt in de vakken ruimschoots aandacht aan het verwerven van communicatieve, sociale en projectmatige vaardigheden en de academische vaardigheden, vooral ook op het gebied van het onderzoek. De opleiding heeft daarnaast van elk van de vakken aangegeven welke van de Dublin descriptoren zij bestrijken. Uit het overzicht is af te leiden dat de vakken de Dublin descriptoren in voldoende mate weerspiegelen. Pagina 12 van 38

13 De opleiding draagt zorg voor de afstemming van het programma met het internationale kader van ACM en AIS. Daarbij zij overigens aangetekend dat het internationale kader betrekking heeft op volledige masterprogramma s. Omdat deze opleiding zich op bachelorniveau richt, is de afdekking van het internationale kader weliswaar niet volledig maar wel een voldoende afspiegeling. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding de eindkwalificaties in leerdoelen van de vakken heeft omgezet. Verder heeft het visitatieteam vastgesteld dat de stromen en de vakken de eindkwalificaties weerspiegelen. In de vakken zijn de stromen duidelijk te onderscheiden. Ook zijn de vakken qua niveau voldoende, zoals is op te maken uit de overeenstemming van de vakken met de Dublin descriptoren. Daarnaast besteedt de opleiding op adequate wijze aandacht aan algemene en academische vaardigheden. De opleiding heeft in de ogen van het visitatieteam een zeer sterke focus op de kern van het vakgebied van de informatiekunde. Het visitatieteam waardeert dat. Buiten de kern van de informatiekunde blijft evenwel weinig ruimte voor de invulling van specifieke domeinkennis op economisch of sociaal-wetenschappelijk gebied. Het visitatieteam beoordeelt in deze afweging de afstemming tussen de doelstellingen en de inhoud van het programma als voldoende. 2.3 Samenhang programma Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend studieprogramma. De opleiding heeft het curriculum opgedeeld in de eerder genoemde zes stromen in de eerste twee jaren van de opleiding. Elk van deze stromen omvat een aantal vakken, te weten drie tot vijf vakken. Binnen een stroom is sprake van een inhoudelijke samenhang tussen de vakken. Als gevolg van het aanbieden van de zes verschillende stromen verwerven de studenten kennis, inzicht en vaardigheden op elk van de gebieden waaruit de informatiekunde volgens de keuze van de opleiding is opgebouwd. De opleiding heeft ook zorggedragen voor de samenhang tussen de vakken van de stromen onderling. Met name heeft de opleiding afhankelijkheden tussen deze vakken zichtbaar gemaakt. De opleiding heeft er zorg voor gedragen dat de propedeuse een breed en zo volledig mogelijk beeld verschaft van de inhoud van het complete curriculum. Elk van stromen is vertegenwoordigd in de propedeuse. Eén van de stromen is synergie en integratie. In deze stroom en de vakken van deze stroom komen de afzonderlijke monodisciplines van de opleiding samen op een geïntegreerde wijze. Aan het einde van de propedeuse en aan het einde van het tweede jaar zijn integrerende vakken geplaatst. Deze vakken bieden de studenten een compleet en geïntegreerd beeld van de leerstof. In het laatste jaar van de opleiding kiezen de studenten voor één van de twee studiepaden die de opleiding heeft ontwikkeld. Deze studiepaden bouwen op een logische wijze voort op de stromen en de vakken die daaraan voorafgaan. Naast het studiepad van hun keuze kiezen de studenten ook een minor. Deze minor kunnen de studenten aan een andere studie ontlenen. Zij kunnen ook het andere studiepad als minor kiezen. Pagina 13 van 38

14 Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding zorgdraagt voor de samenhang van het curriculum. Dat gebeurt in de vorm van de zes genoemde stromen en de vakken daarbinnen. Binnen de stromen is sprake van samenhang en tussen de stromen heeft de opleiding de afhankelijkheden en de volgorde van de vakken uitgeschreven. De opleiding heeft ook gezorgd voor integrerende vakken. De studiepaden in het derde jaar bouwen voort op de vakken in de voorgaande jaren. De opleiding heeft meerdere structuren aangebracht in het programma om de samenhang te waarborgen. Daarom beoordeelt het visitatieteam de samenhang van het programma als goed. 2.4 Studielast Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. De opleiding heeft het programma verdeeld in drie jaren van twee semesters. Elk van de semesters is in twee blokken van acht weken en één blok van vier weken verdeeld. Ieder semester is opgebouwd uit 30 ECTS, als gevolg waarvan de studenten in staat zijn om het programma in drie jaar te doorlopen. Aan het einde van de blokken vindt de tentaminering van dat vak plaats. De studenten hebben twee mogelijkheden om een onvoldoende afgesloten vak te herkansen. De eerste mogelijkheid is aan het einde van het betreffende semester. De tweede mogelijkheid is na de zomervakantie in augustus. De tweede herkansing kunnen de studenten gebruiken, als ze daartoe een verzoek indienen. De opleiding geeft de studenten na de propedeuse een niet-bindend studieadvies. Voor studenten met 40 ECTS of meer is dat advies positief met betrekking tot de continuering van de studie. Voor studenten met minder dan 40 ECTS is het advies negatief. De opleiding heeft doelbewust in het eerste jaar het struikelvak Webtechnologie en talen geplaatst. Dit vak heeft als functie voor de ingestroomde studenten met een WO-vooropleiding om te toetsen of zij de voor hen juiste keuze hebben gedaan. De opleiding heeft om dezelfde reden voor de instromende HBOstudenten in het derde jaar het struikelvak Datamining geplaatst. Zij kunnen dan nagaan of zij de juiste keuze hebben gemaakt nog voordat zij aan de masteropleiding deelnemen. Het aantal contacturen en het aantal zelfstudieuren is ongeveer half om half. Intensief zijn met name de projecten die aansluiten bij de integrerende vakken. Daarin voeren de studenten op basis van de theorie praktijkoefeningen uit. De opleiding ziet op de studielast daarvan dan ook toe. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding een gestructureerd curriculum opgezet heeft. Daarnaast heeft het visitatieteam gezien dat de opleiding instrumenten als studieadvies en struikelvakken ingezet heeft om de studenten te helpen bij het maken van een juiste studiekeuze. Daarom beoordeelt het visitatieteam de studeerbaarheid van het programma als voldoende. 2.5 Instroom Pagina 14 van 38

15 Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: HBO-bachelor: VWO, HAVO, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. WO-bachelor: VWO, HBO-propedeuse of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. HBO- en WO-master: bachelor en eventueel (inhoudelijke) selectie. De opleiding laat studenten toe die beschikken over een VWO-diploma, mits in het vakkenpakket ook wiskunde is opgenomen. Daarnaast kent de opleiding de mogelijkheid voor toelating van studenten op basis van een colloquium doctum. Daaraan stelt de opleiding een aantal eisen, waar alleen de examencommissie dispensatie van kan verlenen. De opleiding past vanaf het studiejaar 2005/2006 een procedure voor intake toe. Deze houdt in dat de aankomende studenten in een gesprek met de studieadviseur een toelichting geven op hun motivatie voor de studie. De opleiding heeft zowel instromende studenten vanuit HBO als vanuit WO. Voor de eerste groep heeft de opleiding een schakelprogramma opgezet dat toegang geeft tot de Masteropleiding Informatiekunde. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding zich houdt aan de wettelijke vereisten voor de toelating van studenten. Daarnaast past de opleiding een intakeprocedure toe. De opleiding geeft onderwijs aan HBO-studenten die zich willen kwalificeren voor de masteropleiding. Het visitatieteam beoordeelt om deze redenen het facet van de instroom als voldoende. 2.6 Duur De opleiding voldoet aan de formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum: HBO-bachelor: 240 studiepunten WO-bachelor: in de regel 180 studiepunten HBO-master: minimaal 60 studiepunten WO-master: minimaal 60 studiepunten, afhankelijk van de opleiding. De opleiding heeft een nominale studieduur van 180 ECTS van drie jaar van elk 60 ECTS ofwel uur. Uit evaluaties heeft de opleiding opgemaakt dat de reële studielast over het algemeen overeenkomt met de nominale studielast. De stellige indruk bestaat dat de vakken te licht noch te zwaar zijn. Pagina 15 van 38

16 Het visitatieteam heeft gezien dat de nominale studieduur aan de formele eisen voldoet. Het visitatieteam beoordeelt om die reden de duur van de studie als voldoende. 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. De opleiding heeft een didactisch concept opgesteld. Volgens dat concept zijn de studenten zelf verantwoordelijk voor het leerproces, ondervinden zij de uitdaging om zichzelf te ontplooien, houdt de opleiding rekening met verschillende leerstijlen van de studenten, krijgen studenten intensief te maken met academische vaardigheden en met alle aspecten van de onderwezen vakgebieden. De opleiding heeft dit didactisch concept omgezet in een viertal didactische basisvormen. Deze zijn als eerste de thematische vakken waarin de opleiding de monodisciplines aanbiedt en ook de verdieping daarvan. De thematische vakken bestaan uit hoorcolleges, werkcolleges en practica. Daarnaast kent de opleiding de integrerende vakken waarin de monodisciplinaire invalshoeken samenkomen. De leer- en werkvormen zijn het werken aan informatiekundige vraagstukken in kleine groepen met de ondersteuning van werkgroepbijeenkomsten, vakoefeningen en voordrachten. De derde vorm is het vaardigheden-onderwijs voor de academische vaardigheden. De werkvormen daarvoor zijn individueel gerichte hoorcolleges, practica, werkgroepen en teamwerk in kleine groepen. Tot slot kent de opleiding de fundamentals waarin de reflectie op het vakgebied en de rol van de informatiekundige aan bod komt. De leer- en werkvormen zijn hoorcolleges en werkcolleges met een sterke nadruk op discussie en debat. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding een didactisch concept heeft ontwikkeld en dit concept heeft omgezet in leer- en werkvormen. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de leervormen en werkvormen overeenkomen met de leerstof die de opleiding in de vakken wil overdragen. Om die redenen beoordeelt het visitatieteam de afstemming van vorm en inhoud als voldoende. Pagina 16 van 38

17 2.8 Beoordeling en toetsing Door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd. De opleiding kent een veelheid van vormen van toetsing en examinering. De toetsen die de opleiding gebruikt, sluiten aan bij de te toetsen leerdoelen van de vakken. Vormen van toetsing en beoordeling zijn tentamens met open vragen en met multiple-choicevragen, het schrijven van een essay, het uitvoeren van een onderzoek, mondelinge presentaties en rapporten van een verschillende omvang. Veel vakken bestaan uit een combinatie van kennis, inzicht en vaardigheden. De toetsing is daar dan ook op afgestemd. In die gevallen komt het eindcijfer tot stand op grond van een gewogen gemiddelde van de samenstellende toetsen. Als aanvullende eis geldt meestal dat alle samenstellende toetsen op zijn minst een cijfer van 5,0 hebben. De beoordeling van de toetsen gebeurt altijd op individuele basis, ook al zou er sprake zijn van een vorm van groepswerk. In dat geval krijgen de studenten een beoordeling over hun bijdrage aan het groepswerk. De opleiding zorgt voor de bewaking van de inhoud en het niveau van de toetsen door het bachelordocententeam en in een aantal gevallen door een medebeoordelaar. De opleiding neemt zich voor de kwaliteit van de toetsen op een meer structurele wijze te monitoren. De opleiding heeft een handleiding geschreven over de wijze waarop studenten hun afstudeerwerkstuk dienen te schrijven. In deze handleiding zijn zowel de procedure als de beoordelingscriteria vastgelegd. De beoordeling van de afstudeerwerkstukken vindt plaats door twee beoordelaars, mede op basis van een mondelinge verdediging. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding beschikt over de toetsen die aansluiten bij de leerdoelen. Daarnaast heeft het visitatieteam gezien dat de opleiding procedures hanteert om de toetsen en practica te vervaardigen en te beoordelen. Het visitatieteam juicht het toe dat de opleiding dit op een gestructureerder basis wil bewaken. Eén van de onderwerpen die daar in de ogen van het visitatieteam bij zouden moeten horen, is de terugkoppeling door de opleiding aan de studenten over de beoordeling van de werkstukken. De opleiding heeft het protocol en de beoordelingscriteria voor de beoordeling van de afstudeerwerkstukken correct opgesteld. Het visitatieteam is om deze redenen van oordeel dat de toetsing en beoordeling van een voldoende niveau is. Pagina 17 van 38

18 Beoordeling van het onderwerp Programma Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding over adequate vakliteratuur beschikt en op een correcte wijze het onderzoek in het onderwijs naar voren laat komen. Grotere betrokkenheid van het beroepenveld bij het curriculum zal de opleiding sterker maken. Het visitatieteam heeft waardering voor de consequente wijze waarop de opleiding de kern van de informatiekunde doceert. De domeinen sociale wetenschappen en economie zouden in de ogen van het visitatieteam wel diepgaander dienen te zijn. De opleiding heeft met de stromen in het curriculum, de afhankelijkheden tussen de vakken en de integrerende vakken een goede samenhang in het programma weten te realiseren. Het visitatieteam heeft een gestructureerd programma gezien met aandacht voor het keuzeproces van de studenten. De studieduur voldoet aan de formele eisen. De reële studielast is in overeenstemming met de nominale studielast. Het didactisch concept en de leer- en werkvormen zijn in overeenstemming met de leerstof en op een voldoende wijze vormgegeven. Ook al kan de bewaking van de kwaliteit van de toetsen beter, toch zijn de toetsing en beoordeling adequaat in de ogen van het visitatieteam. Om deze redenen beoordeelt het visitatieteam het onderwerp Programma als positief. Pagina 18 van 38

19 3. Onderwerp: inzet van personeel 3.1 Eisen HBO/WO De opleiding sluit aan bij de volgende criteria voor de inzet van personeel van een HBO- of een WOopleiding: HBO: Het onderwijs wordt voor een belangrijk deel verzorgd door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk. WO: Het onderwijs wordt voor een belangrijk deel verzorgd door onderzoekers die een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het vakgebied. Het onderwijs is grotendeels de verantwoordelijkheid van de docenten die deel uitmaken van het bachelorteam. In het geval van specialisaties treden andere docenten op. Het onderwijs in de opleiding is in handen van docenten die enerzijds verbonden zijn aan het Instituut voor Informatica van de Faculteit Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica en anderzijds een aanstelling hebben bij de sectie Informatiemanagement van de Business School van de Faculteit der Economie en Bedrijfskunde. De docenten zijn actief als onderzoeker van het PrimaVera onderzoeksprogramma, het Human Computer Studies Lab of het Intelligent Systems Lab Amsterdam. De docenten die het onderwijs verzorgen, zijn gerenommeerde onderzoekers op hun vakgebied. Zij publiceren op bepalende congressen en in vooraanstaande vaktijdschriften. Op deze wijze dragen zij er zorg voor dat het onderzoek op het hoge niveau blijft. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de docenten van de opleiding in staat zijn om het verband tussen het onderwijs en het onderzoek te leggen. Het gaat bij deze docenten, zo heeft het visitatieteam gezien, om vooraanstaande onderzoekers op hun vakgebied. Het visitatieteam beoordeelt om deze redenen de WO eisen van de docenten als voldoende. 3.2 Kwantiteit personeel Er wordt voldoende personeel ingezet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen. De opleiding heeft een berekening gemaakt van de fte s die beschikbaar zijn voor het onderwijs. De student-docent ratio bedraagt in 2006/2007 op basis van de gegevens van de opleiding 8,7 : 1. Bij de docenten zijn zowel de docenten van het bachelorteam als de overige docenten geteld. Bij de studenten behoren zowel de WO-studenten als de studenten die een HBO-schakelprogramma volgen. Pagina 19 van 38

20 Omdat de opleiding een verzwaring van de student-docentratio verwacht in de komende jaren, zal zij deze op basis van deze cijfers goed kunnen opvangen. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de student-docentratio binnen de daaraan te stellen grenzen valt. Het visitatieteam beoordeelt op basis van deze gegevens de kwantiteit van het onderwijzend personeel als zijnde voldoende. 3.3 Kwaliteit personeel Het personeel is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma. De docenten houden de ontwikkelingen op hun vakgebied bij en zijn daarom op de hoogte van de meest actuele ontwikkelingen. De vakinhoudelijke expertise van de docenten blijkt ook uit hun onderzoek en hun publicaties. De docenten die onderwijs verzorgen bij de opleiding, zijn ook op hun onderwijskundige kwaliteiten geselecteerd. De beoordeling van de docenten vindt plaats volgens het systeem Universitair Functie Ordenen van de. Tot dat systeem behoren functioneringsgesprekken waarin de docenten en de leidinggevende doelen voor het volgende jaar afspreken. Docenten komen in aanmerking voor aanvullende cursussen, zoals cursussen didactiek als daar aanleiding voor is. De docenten geven ook buiten de opleiding onderwijs, zoals summer schools en onderwijs aan AIO s in onderzoeksscholen. Ook daaruit blijken hun vaardigheden als docent. Het visitatieteam heft vastgesteld dat de docenten vakinhoudelijk, didactisch en organisatorisch over de juiste kwalificaties beschikken. Ook heeft het visitatieteam gezien dat de opleiding de docenten beoordeelt op hun vaardigheden en aanvullende cursussen ter beschikking stelt. Het visitatieteam heeft een grote betrokkenheid bij de docenten gezien. Het visitatieteam beoordeelt om deze redenen de kwaliteit van het personeel als goed. Beoordeling van het onderwerp Inzet van personeel Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de docenten gerenommeerde onderzoekers zijn en de verbinding weten te leggen tussen het onderzoek en het onderwijs. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat het aantal beschikbare vaste docenten voldoende is. Het visitatieteam heeft daarnaast vastgesteld dat de docenten vakinhoudelijk, didactisch en organisatorisch aan de te stellen eisen voldoen. Daarom beoordeelt het visitatieteam het onderwerp Inzet van personeel als positief. Pagina 20 van 38

21 4. Onderwerp: voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen De huisvesting en materiële voorzieningen zijn toereikend om het programma te realiseren. De opleiding beschikt over de voorzieningen van de. Deze voorzieningen omvatten collegezalen, de bibliotheek en electronische omgevingen voor zowel de informatie voor de studenten als voor onderwijsdoeleinden. De bibliotheek beschikt over alle boeken en tijdschriften die de studenten nodig hebben. De meeste van de tijdschriften zijn digitaal beschikbaar. De computerfaciliteiten zijn voldoende, zowel ten aanzien van de computerruimten, het aantal en het vermogen van de personal computers en het aantal printers. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de huisvesting en de materiële voorzieningen van de opleiding aan de eisen voldoen. Daarom beoordeelt de opleiding dit facet als voldoende. 4.2 Studiebegeleiding en informatievoorziening De studiebegeleiding en de informatievoorziening aan studenten zijn adequaat met het oog op studievoortgang. De studiebegeleiding en de informatievoorziening sluiten aan bij de behoefte van studenten. De opleiding verschaft de studenten met een studiegids met studieprogramma s, vakomschrijvingen en een overzicht van regelingen en voorzieningen. De studenten kunnen terecht bij het Onderwijsbureau, waar zij informatie kunnen krijgen over inschrijvingen, tentamens en andere zaken. De opleiding heeft de studiebegeleiding georganiseerd door middel van het studentenmentoraat, het docentenmentoraat en de studieadviseurs. De studentenmentoren begeleiden de studenten in de eerste fase van hun studie. De docentenmentoren blijven de gehele duur van de opleiding voor de studenten beschikbaar. De studenten kunnen bij hen terecht voor inhoudelijke vragen. De frequentie van de bijeenkomsten met de docentenmentor neemt af naarmate de studie in de latere jaren komt. De studieadviseurs zorgen voor de begeleiding van de studenten met betrekking tot de studieplanning en studievoortgang. Tijdens het afstudeerproject is tussen de student en zijn begeleider gesprekken over de voortgang van het project. Daarvoor zijn zes uren beschikbaar. Daaraan voorafgaand organiseert de opleiding een scriptieklas voor de studenten. Pagina 21 van 38

22 De studenten hebben de gelegenheid snel een antwoord op hun vragen te krijgen, omdat de docenten zeer toegankelijk zijn. Het visitatieteam heeft gezien dat de informatievoorziening voldoet. Het visitatieteam heeft wel vastgesteld dat de studiebegeleiding van de opleiding intensiever zou kunnen zijn. De docentenmentoren zouden beter kunnen toezien op de begeleiding van studenten die niet helemaal kunnen meekomen in de studie. Dat is geen reden om tot een onvoldoende beoordeling te besluiten. Het visitatieteam beoordeelt om deze redenen de informatievoorziening en de studiebegeleiding als voldoende. Beoordeling van het onderwerp Voorzieningen Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de huisvesting, materiële voorzieningen en informatievoorziening van de opleiding op het juiste niveau staan. In de studiebegeleiding zouden de docentenmentoren de minder goed presterende studenten beter kunnen begeleiden. Het visitatieteam beoordeelt het onderwerp Voorzieningen overigens wel zonder terughoudendheid als positief. Pagina 22 van 38

23 5. Onderwerp: interne kwaliteitszorg 5.1 Evaluatie resultaten De opleiding wordt periodiek geëvalueerd, mede aan de hand van toetsbare streefdoelen. De Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica heeft een kwaliteitszorgplan geschreven op basis van het kwaliteitszorgplan van de. De opleiding hanteert het plan van de faculteit. Het kwaliteitsbeleid van de opleiding richt zich achtereenvolgens op de uitvoering van het onderwijs, het onderwijsprogramma, de onderwijsvoorzieningen en de aansluiting op de arbeidsmarkt. Voor elk van deze onderwerpen heeft de opleiding streefdoelen geformuleerd. Onder de vier onderwerpen vallen talrijke punten, waaronder het geven van colleges, de kwaliteit van het studiemateriaal en de aansluiting van de tentamens op de leerstof. De taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden voor de kwaliteitszorg berusten bij de geledingen van de opleiding, te weten de opleidingscommissie, de examencommissie, de onderwijsdirecteur, de opleidingsdirecteur en de docenten. De opleidingscommissie, die bestaat uit docenten en studenten, adviseert de opleidingsdirecteur over het programma, de afzonderlijke vakken en de Onderwijs- en Examenregeling. De examencommissie is onder meer belast met het geven van toestemming voor het programma dat de studenten doorlopen, de examinering en het behandelen van klachten en fraudegevallen. De onderwijsdirecteur is belast met de inhoud en didactische kwaliteit van de opleiding. De opleidingsdirecteur is verantwoordelijk voor de ontwikkeling en uitvoering van het programma. De docenten zijn belast met het geven van kwalitatief goed onderwijs. Het goed functionerende docententeam heeft in de praktijk door de regelmatige (maandelijkse) overleggen een belangrijke feitelijke rol in de dagelijkse kwaliteitszorg op een continue basis. De opleiding voert evaluaties van vakken uit. De uitkomsten van de evaluaties komen aan bod in de opleidingscommissie. Deze bespreekt, na consultatie van de bij het vak betrokken docent, mogelijke knelpunten en adviseert eventueel de opleidingsdirecteur om maatregelen te nemen en verbeteringen aan te brengen. Daarnaast houdt het bachelorteam een jaarlijkse evaluatie van onder meer de samenhang en de studeerbaarheid van het programma. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding de kwaliteitszorg op een gestructureerde wijze heeft ingericht. De streefdoelen en de organisatie van de kwaliteitszorg zijn vastgesteld en functioneren ook. Curriculumevaluaties heeft de opleiding echter nog niet uitgevoerd. Het visitatieteam pleit daar wel voor. Het visitatieteam heeft wel gezien dat de opleiding vak- en jaarevaluaties uitvoert. Het visitatieteam beoordeelt om deze redenen de kwaliteitszorg van de opleiding als voldoende. Pagina 23 van 38

24 5.2 Maatregelen tot verbetering De uitkomsten van deze evaluatie vormen de basis voor aantoonbare verbetermaatregelen die bijdragen aan de realisatie van de streefdoelen. De opleiding neemt verbetermaatregelen en voert deze ook uit. In het geval van knelpunten in colleges vraagt de opleiding de betrokken docent om een verbeterplan. Dit verbeterplan maakt het jaar daarna deel uit van de jaarlijkse evaluatie. Een voorbeeld van een verbetermaatregel is de verbetering van de practica door de practicumassistent zich beter te laten inwerken in de gevraagde werkzaamheden. Een voorgenomen verbetermaatregel van de opleiding is om de kwaliteit van de toetsing en beoordeling meer in structurele zin te bewaken. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding beschikt over overlegstructuren en instrumenten om verbeteringen aan te brengen. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding verbeteringen heeft aangebracht. Het visitatieteam beoordeelt om die redenen de maatregelen tot verbetering van de opleiding als voldoende. 5.3 Betrekken van medewerkers, studenten alumni en beroepenveld Bij de interne kwaliteitszorg zijn medewerkers, studenten alumni en beroepenveld van de opleiding actief betrokken. De opleiding betrekt de studenten bij de kwaliteitszorg. Dat geldt enerzijds de vertegenwoordiging van de studenten in de opleidingscommissie waarin zij meepraten over de kwaliteitszorg. Anderzijds vraagt de opleiding hen door middel van de evaluaties naar hun oordeel over een aantal zaken betreffende de opleiding. De opleiding betrekt ook de docenten bij de kwaliteitszorg. Zij hebben zitting in de opleidingscommissie en in de examencommissie. De docenten zijn ook binnen het docententeam actief met de kwaliteit doende. De opleiding onderhoudt contacten met zowel het beroepenveld als de alumni, zij het in geen van beide gevallen op een structurele wijze. De opleiding heeft het voornemen een adviesraad in het leven te roepen. Pagina 24 van 38

25 Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding de studenten en docenten structureel bij de kwaliteit van de opleiding betrekt. Daarnaast heeft de opleiding contacten met het beroepenveld en met de alumni. Het visitatieteam beoordeelt het betrekken van de stakeholders bij de opleiding als voldoende. Beoordeling van het onderwerp Interne kwaliteitszorg Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding over een kwaliteitsbeleid beschikt en de organisatie en evaluatie daarvan structureel heeft ingericht. Het visitatieteam heeft een aantal concreet door de opleiding uitgevoerde verbetermaatregelen gezien. Het visitatieteam heeft ook vastgesteld dat de opleiding ervoor zorgt dat de stakeholders bij de opleiding zijn betrokken. Het visitatieteam beoordeelt om deze redenen het onderwerp Interne kwaliteitszorg als positief. Pagina 25 van 38

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. Universiteit van Amsterdam. Master Artificial Intelligence. Croho-registratienummer: 66981

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. Universiteit van Amsterdam. Master Artificial Intelligence. Croho-registratienummer: 66981 ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de toetsing van Master Artificial Intelligence Croho-registratienummer: 66981 aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 10 mei 2007 en 7 juni 2007 Inhoud

Nadere informatie

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten

Nadere informatie

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. Universiteit van Amsterdam Bachelor Kunstmatige Intelligentie. Croho-registratienummer: 56981

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. Universiteit van Amsterdam Bachelor Kunstmatige Intelligentie. Croho-registratienummer: 56981 ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de toetsing van Bachelor Kunstmatige Intelligentie Croho-registratienummer: 56981 aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 10 mei 2007 en 7 juni 2007

Nadere informatie

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase 11 februari 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Accreditatiekader, toegespitst

Nadere informatie

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. Universiteit Utrecht Master Natuurwetenschappen en Bedrijf. Croho-registratienummer: 60710

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. Universiteit Utrecht Master Natuurwetenschappen en Bedrijf. Croho-registratienummer: 60710 ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de toetsing van Master Natuurwetenschappen en Bedrijf Croho-registratienummer: 60710 aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 29 mei 2007, 6 juni 2007

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING studiejaar Deel B

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING studiejaar Deel B UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA College of Science ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING studiejaar 2008-2009 Deel B BACHELOROPLEIDING INFORMATIEKUNDE HOOFDSTUK

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor nvao w n e d e rla n d s- vlaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie ; fluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Aarde en Economie van de Vrije Universiteit

Nadere informatie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie Breakout sessie 2-5 Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling De voorstellen beschreven in deze notitie dienen als uitwerking van (aangekondigde) wetswijzigingen. Op basis van deze wetswijzigingen

Nadere informatie

DEEL B VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE BACHELOROPLEIDING ROEMEENSE TAAL EN CULTUUR

DEEL B VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE BACHELOROPLEIDING ROEMEENSE TAAL EN CULTUUR DEEL B VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE BACHELOROPLEIDING ROEMEENSE TAAL EN CULTUUR 2015-2016 Deel B: opleidingsspecifiek deel 1. Algemene bepalingen Artikel 1.1 Begripsbepalingen Artikel 1.2

Nadere informatie

Master Communicatie en Educatie van de Natuurwetenschappen Certiked-VBI ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van

Master Communicatie en Educatie van de Natuurwetenschappen Certiked-VBI ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de toetsing van Master Communicatie en Educatie van de Natuurwetenschappen Croho-registratienummer: 60708 aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 29

Nadere informatie

ONDERZOEKSVERSLAG. Tweede conceptrapportage van de toetsing van. Opleiding bachelor Economie & Informatica Erasmus Universiteit Rotterdam

ONDERZOEKSVERSLAG. Tweede conceptrapportage van de toetsing van. Opleiding bachelor Economie & Informatica Erasmus Universiteit Rotterdam ONDERZOEKSVERSLAG Tweede conceptrapportage van de toetsing van Opleiding bachelor Economie & Informatica Erasmus Universiteit Rotterdam Croho-registratienummer: 50951 aan het NVAO Accreditatiekader De

Nadere informatie

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs OCW Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs 22 mei 2003/Nr. WO/BS-2003/24136-I Nederlandse Accreditatie Organisatie 1 Opbouw toetsingskader Het toetsingskader voor nieuwe opleidingen in het hoger

Nadere informatie

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de Toets Nieuwe Opleiding van. Master of Studies in Real Estate. Amsterdam School of Real Estate

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de Toets Nieuwe Opleiding van. Master of Studies in Real Estate. Amsterdam School of Real Estate ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de Toets Nieuwe Opleiding van Amsterdam School of Real Estate aan het NVAO Toetsingskader voor nieuwe opleidingen De visitatie vond plaats op 4 april 2007 Inhoud van het

Nadere informatie

Concept. Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA

Concept. Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA Versie juli 2013 Concept Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders NOVA Algemene toelichting bij de Accreditatiekaders April 2012 0 Inhoud Gebruikte begrippen en afkortingen... 2 Inleiding... 5 Opbouw

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP

Besluit. Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus CA LEIDERDORP Aan het Bestuur van de Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) Postbus 4200 2350 CA LEIDERDORP Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs

Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs Mededelingen OCenW Bestemd voor: instellingen voor hoger onderwijs Voorlichting Datum: 12 juni 2003 Kenmerk: WO/BS-2003/24136-I Datum inwerkingtreding: n.v.t. Geldigheidsduur beleidsregel: n.v.t. Juridische

Nadere informatie

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014

PEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014 PEER REVIEWS Managementgroep Interactum September 2014 Met peer review wordt een systeem bedoeld waarbij de betreffende opleidingen structureel gebruik maken van elkaars deskundigheid en elkaars critical

Nadere informatie

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. wo master Verzekeringskunde Universiteit van Amsterdam. Croho-registratienummer: 75000

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. wo master Verzekeringskunde Universiteit van Amsterdam. Croho-registratienummer: 75000 ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de toetsing van Universiteit van Amsterdam Croho-registratienummer: 75000 aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 12 januari 2010 en 26 januari 2010

Nadere informatie

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. WO bachelor Biologie Universiteit van Amsterdam. Croho-registratienummer: 56860

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. WO bachelor Biologie Universiteit van Amsterdam. Croho-registratienummer: 56860 ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de toetsing van Universiteit van Amsterdam Croho-registratienummer: 56860 aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 26 maart 2009 en 20 april 2009 Inhoud

Nadere informatie

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Opleidingsspecifieke deel OER, 2018-2019 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V.

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. {nvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. datum 29

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling

Onderwijs- en examenregeling Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2017 Opleidingsspecifiek deel: Bacheloropleiding: Russische studies Deze onderwijs- en examenregeling is gebaseerd op de Wet op het hoger onderwijs

Nadere informatie

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. WO bachelor Psychobiologie Universiteit van Amsterdam. Croho-registratienummer: 50014

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. WO bachelor Psychobiologie Universiteit van Amsterdam. Croho-registratienummer: 50014 ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de toetsing van Universiteit van Amsterdam Croho-registratienummer: 50014 aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 26 maart 2009 en 16 april 2009 Inhoud

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe College van Bestuur Hogeschool Drenthe Postbus 2080 7801 CB EMMEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool

Nadere informatie

Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen

Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Het is aan het beoordelingspanel om te bepalen of deze toelichting relevant is bij de beoordeling van de onderhavige opleiding. Positionering

Nadere informatie

Richtlijn voor het schrijven van een zelfevaluatierapport ten behoeve van accreditatie van een opleiding in het wetenschappelijk onderwijs

Richtlijn voor het schrijven van een zelfevaluatierapport ten behoeve van accreditatie van een opleiding in het wetenschappelijk onderwijs Richtlijn voor het schrijven van een zelfevaluatierapport ten behoeve van accreditatie van een opleiding in het wetenschappelijk onderwijs Versie 0.9, november 2008 QANU (Quality Assurance Netherlands

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Vrije Universiteit Amsterdam

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Vrije Universiteit Amsterdam nuao w nederlands -vlaam se accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Biologie van de Vrije Universiteit Amsterdam datum 29 juli 2016 Onderwerp

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Bachelor Religiewetenschappen

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Bachelor Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2015-2016 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel) Bachelor Religiewetenschappen Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR)

Nadere informatie

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Beste student, U heeft onlangs alle onderdelen van uw bacheloropleiding Wijsbegeerte afgerond en kunt nu het BA-diploma aanvragen. Het bestuur van het Instituut voor

Nadere informatie

Informatievergadering. Hervisitatie Specifieke lerarenopleiding

Informatievergadering. Hervisitatie Specifieke lerarenopleiding Informatievergadering Hervisitatie Specifieke lerarenopleiding Wie zijn we? Besluit Vlaamse Regering Visitatieprotocol Planning ZER en beoordelingskader Visitatieproces Visitatiecommissie 23/04/2014 2

Nadere informatie

Aanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam

Aanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam Aanvraagformulier nieuwe opleiding Basisgegevens Naam instelling(en) Contactpersoon/contactpersonen Universiteit van Amsterdam Postbus 19268 1000 GG Amsterdam Contactgegevens Naam opleiding Internationale

Nadere informatie

Toetsplan Masteropleiding Midden-Oosten Studies

Toetsplan Masteropleiding Midden-Oosten Studies Toetsplan Masteropleiding Studies 2017-2018 JAAR 1 semester 1 Blok 1 Blok 2 vaktitel vakcode week 1-7 colleges week 8/9/10 (her)toetsing week 11-17 colleges week 18/19/20 (her)toetsing Conflicten in het

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek Studiejaar 2013-2014 Algemeen 1. Deze bijlage bij het algemene gedeelte van de Onderwijs- en examenregeling van Codarts is van toepassing

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de uitgebreide toets nieuwe opleiding van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de uitgebreide toets nieuwe opleiding van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791). ?nvao * nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-master Master Leiderschap in Onderwijs van de

Nadere informatie

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. Croho-registratienummer: aan het NVAO Accreditatiekader

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. Croho-registratienummer: aan het NVAO Accreditatiekader ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de toetsing van Bachelor Technische Wetenschappen (Advanced Technology) Croho-registratienummer: 50002 aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 12 september

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 B ZWOLLE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

ICLON Powerpoint sjabloon

ICLON Powerpoint sjabloon ICLON Powerpoint sjabloon Een voorbeeld van een ICLON presentatie Piet Presentator & Co Copresentator (ICLON) Coby Collega (Leiden University) Max Medewerker (Instituut voor Cooperatie) [Congresnaam, Plaats,

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool NAO nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool Datum: 1 oktober

Nadere informatie

: 25 mei 2016 : 25 juli 2016

: 25 mei 2016 : 25 juli 2016 ,nuao v n e d e rla n d s- vlaam se a ccre d ita tie o rg a n is a tie es luit Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor Bedrijfskunde MER

Nadere informatie

FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA. ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009

FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA. ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009 UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Masterschool Life and Earth Sciences studiejaar 2008-2009 DE MASTEROPLEIDING BIOMEDICAL

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool

Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool datum 29 december

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Spaanse taal en cultuur. Paragraaf 1 Algemene bepalingen

Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Spaanse taal en cultuur. Paragraaf 1 Algemene bepalingen [66810] Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Spaanse taal en cultuur Paragraaf 1 Algemene bepalingen art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling Deze regeling is van toepassing op het onderwijs

Nadere informatie

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 12 november 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Handreiking voor specifieke invulling van de standaarden

Nadere informatie

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. HBO Bachelor Maatschappelijk Werk en Dienstverlening. Noordelijke Hogeschool Leeuwarden

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. HBO Bachelor Maatschappelijk Werk en Dienstverlening. Noordelijke Hogeschool Leeuwarden ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de toetsing van HBO Bachelor Maatschappelijk Werk en Dienstverlening Croho-registratienummer: 34616 aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 29 mei 2007

Nadere informatie

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. HTO Informatica, IT Service Management. Croho-registratienummer: 34488

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. HTO Informatica, IT Service Management. Croho-registratienummer: 34488 ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de toetsing van HTO Informatica, IT Service Management Croho-registratienummer: 34488 aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 10 mei 2005 en 19 mei 2005

Nadere informatie

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten Document / Informatie P = Prettig ; N = Noodzakelijk Algemene input voor schrijven zelfevaluatie 1. (P) Interne rapport tussentijdse audit op onderwijskwaliteit/accre-ditatiewaardigheid Suggesties NQA

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling

Onderwijs- en examenregeling Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2017 Opleidingsspecifieke deel: Bacheloropleiding: Kunstgeschiedenis Deze onderwijs- en examenregeling is gebaseerd op de Wet op het hoger onderwijs

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-master Fiscale Economie van de Erasmus Universiteit Rotterdam

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-master Fiscale Economie van de Erasmus Universiteit Rotterdam ,nvao ~ n e d e rla n d s- vlaam se a c c re d ita tie o rg a n is a tie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-master Fiscale Economie van de Erasmus Universiteit Rotterdam

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2015-2016 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel): Bachelor Wijsbegeerte Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel)

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen. Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel) ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Deel 2 (Opleidingsspecifiek deel) Bachelor Religiewetenschappen Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR)

Nadere informatie

Protocol TNO Educatieve Master

Protocol TNO Educatieve Master Protocol TNO Educatieve Master NVAO 14 maart 2016 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Werkwijze toets nieuwe opleiding educatieve master (womaster) 4 3 Toelichting op het beoordelingskader beperkte toets nieuwe opleiding

Nadere informatie

2. Selectie van studenten geschiedt op basis van een oordeel over de volgende kerncompetenties van belangstellenden:

2. Selectie van studenten geschiedt op basis van een oordeel over de volgende kerncompetenties van belangstellenden: Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Theologie en Religiewetenschappen Programma: Religie en Samenleving Artikel Tekst 2.1 Toelatingseisen opleiding 1. Voor toelating tot de

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM

Besluit. College van Bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus AX AMSTERDAM College van Bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Media,

Nadere informatie

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. HBO SPD Bedrijfsadministratie. ABC Hogeschool Dordrecht e.o. Croho-registratienummer 34426

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. HBO SPD Bedrijfsadministratie. ABC Hogeschool Dordrecht e.o. Croho-registratienummer 34426 ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de toetsing van ABC Hogeschool Dordrecht e.o. Croho-registratienummer 34426 aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 23 april 2007 Inhoud van het verslag

Nadere informatie

BA-Doelstellingen - Informatics Institute

BA-Doelstellingen - Informatics Institute BA-Doelstellingen - Informatics Institute 03/17/2006 10:43 AM BA-Doelstellingen From Informatics Institute Schrijvers: Jacobijn, Toon, MdR Contents 1 Doelstellingen opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling

Onderwijs- en examenregeling Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2016 Opleidingsspecifieke deel: Bacheloropleiding: Kunstgeschiedenis Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel 7.13 van

Nadere informatie

Bijlage 1: Toetsingskader opleidingsschool

Bijlage 1: Toetsingskader opleidingsschool Bijlage 1: Toetsingskader opleidingsschool NVAO, 3 maart 2009 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Definitie 5 3 Beoordelingskader 6 4 Werkwijze 12 pagina 2 1 Inleiding In de kwaliteitsagenda voor het opleiden van leraren

Nadere informatie

Teamscan op accreditatiewaardigheid

Teamscan op accreditatiewaardigheid Teamscan op accreditatiewaardigheid De Teamscan accreditatiewaardigheid (in vervolg: scan) geeft inzicht in hoe het opleidingsteam ervoor staat met betrekking tot de opleidingsaccreditatie. De scan bestaat

Nadere informatie

Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015

Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015 Deel B van de onderwijs- en examenregeling voor de duale masteropleiding Communicatie- en informatiewetenschappen, 90 EC, 2014-2015 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Toepasselijkheid van de regeling Deze

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING studiejaar 2010-2011. Deel B. HOOFDSTUK 1 - Doelstellingen en eindtermen van de opleiding

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING studiejaar 2010-2011. Deel B. HOOFDSTUK 1 - Doelstellingen en eindtermen van de opleiding UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING studiejaar 2010-2011 Deel B MASTEROPLEIDING SOFTWARE ENGINEERING 1 september 2010 HOOFDSTUK

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling 2012/2013

Onderwijs- en Examenregeling 2012/2013 Onderwijs- en Examenregeling 2012/2013 Masteropleidingen Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Biologie Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Natuurkunde Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Scheikunde

Nadere informatie

[60738] Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Islam in de moderne wereld. Paragraaf 1 Algemene bepalingen

[60738] Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding Islam in de moderne wereld. Paragraaf 1 Algemene bepalingen [60738] Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Islam in de moderne wereld Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 - Toepasselijkheid van de regeling Deze regeling is van toepassing

Nadere informatie

: Afstudeerproject BSc KI : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 2, periode 5 en 6

: Afstudeerproject BSc KI : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 2, periode 5 en 6 Studiewijzer BACHELOR OPLEIDING KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE Vak : Afstudeerproject BSc KI Opleiding : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : 2015-2016 semester 2, periode 5 en

Nadere informatie

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. HBO SPD Bedrijfsadministratie Hogeschool Markus Verbeek. Croho-registratienummer: 34426

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. HBO SPD Bedrijfsadministratie Hogeschool Markus Verbeek. Croho-registratienummer: 34426 ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de toetsing van Hogeschool Markus Verbeek Croho-registratienummer: 34426 aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 15 oktober 2007 en 29 oktober 2007 Inhoud

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling

Onderwijs- en examenregeling Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2011 Opleidingsspecifiek deel: Bacheloropleiding: Russische Studies Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel 7.13 van

Nadere informatie

2. Bevindingen met betrekking tot het VBI-rapport

2. Bevindingen met betrekking tot het VBI-rapport Hogeschool Dirksen B.V. De heer D. van der Mark, directeur Postbus 3090 6802 DB ARNHEM Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Handreiking voor het schrijven van een kritische reflectie voor een uitgebreide opleidingsbeoordeling

Handreiking voor het schrijven van een kritische reflectie voor een uitgebreide opleidingsbeoordeling Handreiking voor het schrijven van een kritische reflectie voor een uitgebreide opleidingsbeoordeling September 2015 QANU (Quality Assurance Netherlands Universities) Catharijnesingel 56 Postbus 8035 3503

Nadere informatie

Format informatiedossier accreditatieaanvraag voor de aanvraag toets nieuwe opleiding hoger beroepsonderwijs

Format informatiedossier accreditatieaanvraag voor de aanvraag toets nieuwe opleiding hoger beroepsonderwijs Format informatiedossier accreditatieaanvraag voor de aanvraag toets nieuwe opleiding hoger beroepsonderwijs Dit format moet worden gebruikt voor het informatiedossier voor een accreditatieaanvraag voor

Nadere informatie

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. HTO Elektrotechniek, Datacommunicatie en Netwerken. Croho-registratienummer: 34313

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. HTO Elektrotechniek, Datacommunicatie en Netwerken. Croho-registratienummer: 34313 ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de toetsing van HTO Elektrotechniek, Datacommunicatie en Netwerken Croho-registratienummer: 34313 aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 10 mei 2005

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master SZ van de Capabel Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master SZ van de Capabel Hogeschool nvao nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master SZ van de Capabel Hogeschool datum 30 juni 2016 onderwerp Besluit

Nadere informatie

15 november januari Kader voor de uitgebreide toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832).

15 november januari Kader voor de uitgebreide toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 9832). ,nvao w nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie esiuif Wijzigingsbesluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Business Studies Logistiek van Hogeschool

Nadere informatie

Opleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences

Opleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences Opleidingsspecifiek deel bij de OER 2016-2017 Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences art. 2.1 Toelating 1. Naast de in de wet genoemde diploma s die

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor nuao nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Logistics Engineering van de NHTV internationale hogeschool Breda datum

Nadere informatie

Neerlandistiek CROHO 60849

Neerlandistiek CROHO 60849 Faculteit der Letteren Onderwijs- en Eamenregeling (OER) Deel B: Masteropleiding CROHO 60849 voor het studiejaar 2017-2018 Inhoud: 1. Algemene bepalingen 2. Toelating 3. Inhoud en inrichting van de opleiding

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM

Besluit. College van bestuur. Hogeschool van Amsterdam. Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM College van bestuur Hogeschool van Amsterdam Postbus 931 1000 AX AMSTERDAM Besluit Besluit strekkende tot positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-master Integraal Leiderschap

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling 2010/2011

Onderwijs- en Examenregeling 2010/2011 Onderwijs- en Examenregeling 2010/2011 Masteropleidingen Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Biologie Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Natuurkunde Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Scheikunde

Nadere informatie

Bijlage 2. Protocol toetsing Associatedegreeprogramma. 15 december 2009

Bijlage 2. Protocol toetsing Associatedegreeprogramma. 15 december 2009 Bi Bijlage 2 Protocol toetsing Associatedegreeprogramma door de NVAO 15 december 2009 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Toets Associate-degreeprogramma in de hbo-bachelor 4 2.1 2.2 Criteria De status van de bacheloropleiding

Nadere informatie

Midden-Oostenstudies CROHO 60842

Midden-Oostenstudies CROHO 60842 Faculteit der Letteren Onderwijs- en Examenregeling (OER) Deel B: Masteropleiding Midden-Oostenstudies CROHO 60842 Programma Midden-Oostenstudies voor het studiejaar 2016-2017 Inhoud: 1. Algemene bepalingen

Nadere informatie

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. HBO SPD Bedrijfsadministratie Fontys Bedrijfshogeschool. Croho-registratienummer 34426

ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de toetsing van. HBO SPD Bedrijfsadministratie Fontys Bedrijfshogeschool. Croho-registratienummer 34426 ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de toetsing van HBO SPD Bedrijfsadministratie Croho-registratienummer 34426 aan het NVAO Accreditatiekader De visitatie vond plaats op 20 april 2007 en op 23 mei 2007 Inhoud

Nadere informatie

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE MASTEROPLEIDING FILOSOFIE 120 EC (WIJSBEGEERTE VAN EEN BEPAALD WETENSCHAPSGEBIED) FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN 2016-2017 Deel

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2005-2006 Masteropleiding Italiaanse taal en cultuur. Paragraaf 1 Algemene bepalingen

Onderwijs- en examenregeling 2005-2006 Masteropleiding Italiaanse taal en cultuur. Paragraaf 1 Algemene bepalingen [66809] Onderwijs- en examenregeling 2005-2006 Masteropleiding Italiaanse taal en cultuur Paragraaf 1 Algemene bepalingen art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling Deze regeling is van toepassing op het

Nadere informatie

Toelichting beoordelingskader bij beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland

Toelichting beoordelingskader bij beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Toelichting beoordelingskader bij beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Het is aan het beoordelingspanel om te bepalen of deze toelichting relevant is bij de beoordeling van de onderhavige

Nadere informatie

DEEL B van de onderwijs- en examenregeling voor de bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen, 2014-2015

DEEL B van de onderwijs- en examenregeling voor de bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen, 2014-2015 DEEL B van de onderwijs- en examenregeling voor de bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen, 2014-2015 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Toepasselijkheid van de regeling Deze regeling bestaat uit

Nadere informatie

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs OCW Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs 22 mei 2003/Nr. WO/BS-2003/24136- II Nederlandse Accreditatie Organisatie 1 Opbouw accreditatiekader Het accreditatiekader voor bestaande opleidingen

Nadere informatie

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE DUALE PROGRAMMA NEDERLANDS ALS TWEEDE TAAL FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE DUALE PROGRAMMA NEDERLANDS ALS TWEEDE TAAL FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE DUALE MASTEROPLEIDING TAALWETENSCHAPPEN 90 EC PROGRAMMA NEDERLANDS ALS TWEEDE TAAL FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN 2015-201 Deel

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master nvao nederiands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Executive MBA van de Business School Nederland datum 28 april 2017 onderwerp

Nadere informatie

Handreiking voor het schrijven van een kritische reflectie voor een beperkte opleidingsbeoordeling

Handreiking voor het schrijven van een kritische reflectie voor een beperkte opleidingsbeoordeling Handreiking voor het schrijven van een kritische reflectie voor een beperkte opleidingsbeoordeling September 2015 QANU (Quality Assurance Netherlands Universities) Catharijnesingel 56 Postbus 8035 3503

Nadere informatie

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA

Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA Universiteit van Amsterdam FACULTEIT DER NATUURWETENSCHAPPEN, WISKUNDE EN INFORMATICA ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Voor de Bacheloropleidingen Bio-exact Natuurkunde en Sterrenkunde, Scheikunde, Wiskunde

Nadere informatie

2. Afgestudeerden in de bacheloropleiding Taalwetenschap:

2. Afgestudeerden in de bacheloropleiding Taalwetenschap: Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op vwo-niveau:

Nadere informatie

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE DUALE MASTEROPLEIDING MEDIASTUDIES: JOURNALISTIEK EN MEDIA FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN 2016-2017 Deel B: opleidingsspecifiek

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2010/2011 Master Gezondheidszorgpsychologie

Onderwijs- en examenregeling 2010/2011 Master Gezondheidszorgpsychologie Onderwijs- en examenregeling 2010/2011 Master Gezondheidszorgpsychologie Voor de Onderwijs- en examenregeling van de Master Gezondheidszorgpsychologie wordt verwezen naar de Onderwijs- en examenregeling

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Psychobiologie van de Universiteit van Amsterdam

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Psychobiologie van de Universiteit van Amsterdam }nvao r n e d e rlcw d s- vlaam se a ccre d ita tie o rg a n is a tie les Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding wo-bachelor Psychobiologie van de Universiteit van Amsterdam

Nadere informatie

Toetsplan Bacheloropleiding Informatiekunde 2014-2015

Toetsplan Bacheloropleiding Informatiekunde 2014-2015 Toetsplan Bacheloropleiding 2014-2015 BA 1 IK Blok 1 Blok 2 Blok 3 Blok 4 7 collegewekeweken 3 toetsweken 7 college- 2 blok 1 weken blok 2 weken blok 3 toetsweken blok 4 opdrachten schr. tent. schr. tent.

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Dramaturgie. Paragraaf 1 Algemene bepalingen. art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling

Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Dramaturgie. Paragraaf 1 Algemene bepalingen. art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling [60717] Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding Dramaturgie Paragraaf 1 Algemene bepalingen art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling Deze regeling is van toepassing op het onderwijs en

Nadere informatie

Beoordelingskader Pilot Bijzonder Kenmerk Ondernemen

Beoordelingskader Pilot Bijzonder Kenmerk Ondernemen Beoordelingskader Pilot Bijzonder Kenmerk Ondernemen 22 november 2011 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordeling van het bijzonder kenmerk ondernemen 5 2.1 Uitgangspunten voor de beoordeling van het bijzonder

Nadere informatie

Onderwijs- en Examen Regeling (OER) Programma Masteropleiding Sociologie Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Onderwijs- en Examen Regeling (OER) Programma Masteropleiding Sociologie Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Onderwijs- en Examen Regeling (OER) Programma Masteropleiding Sociologie Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2018-2019 Bijlage: het programma 1 Master-OER Sociologie 2018/2019 Artikel 1

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Opleidingsspecifiek deel Masteropleiding: Nederlandkunde/ Dutch Studies Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding American Studies. Paragraaf 1 Algemene bepalingen. art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling

Onderwijs- en examenregeling Masteropleiding American Studies. Paragraaf 1 Algemene bepalingen. art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling [66056] Onderwijs- en examenregeling 2004-2005 Masteropleiding American Studies Paragraaf 1 Algemene bepalingen art. 1.1 toepasselijkheid van de regeling Deze regeling is van toepassing op het onderwijs

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de uitgebreide toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt.2014, nr. 9832).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de uitgebreide toets nieuw Associate-degree (Ad-)programma van de NVAO (Stcrt.2014, nr. 9832). n ed erl a n d s - v I a a m s e a ccr ed t tati eor gani sati e Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Facility Management van

Nadere informatie