1. Notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 23 mei Regeling van werkzaamheden...4

Transcriptie

1 Inhoudsopgave 1. Notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 23 mei Regeling van werkzaamheden...4 B.1 Bekrachtiging geheimhouding exploitatiecijfers REP-aanvraag Grote Markt Groningen...4 A.1 Voorjaarsnota Algemene beschouwingen PvdA-fractie 5 Algemene beschouwingen VVD-fractie 11 Algemene beschouwingen SP-fractie 16 Algemene beschouwingen CDA-fractie 20 Algemene beschouwingen D66-fractie 25 Algemene beschouwingen PVV-fractie 27 Algemene beschouwingen ChristenUnie-fractie 35 Algemene beschouwingen GroenLinks-fractie 37 Algemene beschouwingen Veerenhuis-Lens-fractie 42 Algemene beschouwingen PvdD-fractie 45 Antwoorden van Gedeputeerde Staten 50 Repliek van de PvdA-fractie 68 Repliek van de VVD-fractie 70 Repliek van de SP-fractie 71 Repliek van de CDA-fractie 73 Repliek van de D66-fractie 75 Repliek van de PVV-fractie 76 Repliek van de ChristenUnie-fractie 76 Repliek van de GroenLinks-fractie 77 Repliek van de Veerenhuis-Lens-fractie 78 Repliek van de PvdD-fractie 79 Dupliek van Gedeputeerde Staten 80 1

2 2

3 Voorzitter: de heer M.J. van den Berg, commissaris der Koningin Griffier: de heer J.M.C.A. Berkhout Aanwezig zijn 40 Statenleden, te weten: N. Bakker (VVD), B. Batterman (PvdA), J. Batting (PvdA), mevrouw S.M. Beckerman (SP), mevrouw A. Beenen (PvdA), mevrouw P.H. Benjamins-van Oudheusden (D66), C.M. Bezuijen (SP), R.H. van der Born (ChristenUnie), mevrouw L.K. Broekhuizen-Smit (PvdA), P.H.R. Brouns (CDA), L.A. Dieters (PvdA), mevrouw G. van Galen (GroenLinks), mevrouw P.W. Geerdink (VVD), mevrouw P. de Graaf-Drijvers (D66), mevrouw S.J.F. van der Graaf (ChristenUnie), mevrouw D. Gruben-Abbas (PvdA), mevrouw O.G. Hartman-Togtema (VVD), mevrouw A.A.H. Hazekamp (PvdD) vanaf uur, mevrouw K.A. Hazewinkel (PvdA), H.L. Hilarides (VVD), M.W.H. Jansen (PVV), A.J.M. van Kesteren (PVV), F.A.M. Keurentjes (CDA), S.J. Krajenbrink (CDA), J.H. Mastenbroek (SP), H. Miedema (GroenLinks), mevrouw I.P.A. Mortiers (PvdA), M.H. Post (GroenLinks), R.D. Rijploeg (PvdA), R. Sangers (SP) vanaf uur, R.J. Schoenmaker (PvdA), H. Staghouwer (ChristenUnie), C. Swagerman (SP), mevrouw L. Tuin-Kuipers, van der (CDA), mevrouw G. Uuldriks-Van der Wielen (PvdA), mevrouw L. Veenstra (SP), J.W.M. Veerenhuis-Lens (fractie Veerenhuis-Lens), B.J. Vlonk (VVD), mevrouw E.M. Wulfse (VVD), T. Zwertbroek (D66). Afwezig: IJ.J. Rijzebol (CDA), R. Visser (PvdA), mevrouw K. Wolthof (PVV). Aanwezige leden Gedeputeerde Staten: mevrouw M. Besselink, M. Boumans, mevrouw W.J. Mansveld, W.J. Moorlag, W. van der Ploeg, P.G. de Vey Mestdagh. Opening De VOORZITTER: Ik open de vergadering van Provinciale Staten van 29 juni Allemaal van harte welkom. Een bijzonder welkom aan de gasten van de Staten. Fijn dat u er bent en een gedeelte van de vergadering mee kunt maken. Mevrouw Wulfse is uw gastvrouw en dan bent u in goede handen. Ze zal u wegwijs maken in alles wat hier gebeurt. Vandaag spreken de Staten hun algemene politieke beschouwingen bij de Voorjaarsnota uit. Het dagelijks bestuur van Gedeputeerde Staten heeft in deze nota het beleidsmatige en financiële kader voor de periode gepresenteerd. Binnen deze kaders zijn de voorstellen en de bijbehorende middelen afgewogen. De basis voor deze voorstellen is te vinden in het collegeprogramma Ook is rekening gehouden met de bezuinigingen die op ons afkomen als gevolg van het regeerakkoord voor de komende jaren. De Staten zijn straks aan bod en spreken hun oordeel uit, zo nodig via moties en amendementen, over de kaders, uitgangspunten en voorgestelde keuzes van het beleid. Het gaat dus om het algemene kader en de prioriteiten. De uitspraken van de Staten worden dan weer verwerkt in de programmabegroting Dat is de praktische uitwerking, maar eerst worden hier de kaders en lijnen uitgezet. Er is bericht van verhindering van de heer Rijzebol en van de heer Romke Visser. Zijn vader is overleden en we hebben er alle begrip voor dat hij daar nu is. Ik heb hem ook persoonlijk namens u allen sterkte gewenst en ons medeleven betuigd. De heer Sangers zal later komen. Hij heeft ons een brief doen toekomen, die een beetje beschrijft hoe zijn ziektegeschiedenis verloopt. Hoe zwaar hij het heeft en tegelijkertijd ook hoe stevig hij probeert vol te houden. Hij hoopt zich af en toe bij stemmingen te melden en geeft ons een gedragsaanwijzing hoe we met hem om moeten gaan. Het is hoe we Rinus kennen en hopelijk kan hij zich tijdens de stemming bij ons voegen. Anja Hazekamp komt iets later. Dan hebben we van Lea van der Tuin bericht ontvangen dat zij wethouder is geworden in de gemeente Bellingwedde, ze is daar al geïnstalleerd. Deze ochtend is ze nog bij ons. We hebben natuurlijk ook bericht ontvangen van haar ontslag als Statenlid. We zullen aan het eind van de ochtend afscheid nemen van Lea. Volgende week zal haar opvolging aan de orde zijn in de volgende Statenvergadering. De heer JANSEN (PVV): Mevrouw Wolthof is wegens ziekte ook afwezig. De VOORZITTER: Het staat genoteerd. De meesten van u zullen wel gehoord hebben dat het zoontje van noordelijk kamerlid Sander de Rouw is overleden door verdrinking. Het is een hele nare geschiedenis, die voor dat gezin een enorme klap is. De begrafenis was afgelopen maandag. 3

4 Het is een kamerlid dat actief bezig is voor het Noorden en het is mooi als we als Staten even ons medeleven naar de familie betuigen bij het overlijden van Jesse. Is dat akkoord? Dan doen we dat zo. 1. Notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 23 mei 2011 De VOORZITTER: De notulen zijn vastgesteld. 2. Regeling van werkzaamheden De VOORZITTER: De agenda is vastgesteld. B-stukken B.1 Bekrachtiging geheimhouding exploitatiecijfers opgenomen in REP-aanvraag Grote Markt Groningen van september 2010, zoals aangegeven in de brief van Gedeputeerde Staten van 1 juni 2011, nr /22/A. 13, EZP Mevrouw VEENSTRA (SP): Misschien niet helemaal als verrassing, maar mijn fractie tekent aan tegen geheimhouding op deze stukken te zijn. De heer VAN KESTEREN (PVV): Onze partij sluit zich hierbij aan. De heer VEERENHUIS-LENS (Fractie Veerenhuis-Lens): Ik wil mij daar ook graag bij aansluiten. Mevrouw GEERDINK (VVD): Wij willen voordat we hier iets van vinden, toch nog een keer de uitleg vragen waarom dit stuk bekrachtiging van geheimhouding verdient. Wij zijn namelijk een partij die transparantie hoog in het vaandel heeft staan. Wij vragen dus het college dit nog een keer toe te lichten. De VOORZITTER: Ik schets het formele kader. GS hebben u een brief doen toekomen, waarin ze in het kader van de Wob redenen en argumenten aangaven voor het opleggen van geheimhouding. GS kan dat maar tot een zekere tijd doen, daarna dient het bekrachtigd te worden door de Staten. Daar zitten we nu in de formele procedure. De vraag is dus aan gedeputeerde Mansveld waarom bij stuk B1 de exploitatiecijfers, zoals opgenomen in de REP-subsidieaanvraag Grote Markt Groningen van september 2010, vertrouwelijk dienen te zijn. Mevrouw MANSVELD (gedeputeerde): Het is zo dat in de exploitatie gegevens bekend worden zoals grondwaarden, die in onderhandelingen en aanbestedingen van belang kunnen zijn. Om niet geheel alle kaarten weg te geven voor onderhandelingen, is het van belang dat een deel van de gegevens vertrouwelijk blijft om de stad in haar binnenstedelijke ontwikkeling daar een goede partij te laten zijn in aanbestedingen en onderhandelingen. Mevrouw GEERDINK (VVD): Dank u wel. De VOORZITTER: Drie fracties gaan niet mee in de bekrachtiging. De overige fracties bekrachtigen de geheimhouding. Aldus besloten. A-stukken A.1 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 23 mei 2011, nr , FC, betreffende de Voorjaarsnota 2011: - Cofinanciering Kompas, Provinciale Meefinanciering en RSP (3 e wijziging begroting 2011) - Bezuinigingen 2011 op kredietniveau (4 e wijziging 2011) - Ontwikkeling begrotingsbeeld 2011, inclusief beleidsbrief 2011 (5 e wijziging begroting 2011) - Nieuw beleid 2011 (6 e wijziging 2011) 4

5 Hierbij is ook de volgende brief aan de orde: Brief van Gedeputeerde Staten van 29 april 2011, nr /17/A.4, ABJ, betreffende Bestuursakkoord Rijk, IPO, VNG en UvW De VOORZITTER: In overleg met het presidium is een spreektijd vastgesteld bij de algemene politieke beschouwingen en de Voorjaarsnota op 20 minuten per fractie in eerste en tweede termijn. We hebben als richting 15 en 5 minuten aangegeven, omdat het ook wel aardig is in tweede instantie op elkaar te kunnen reageren. Iedereen mag interrumperen, maar vaak lenen deze debatten zich daar iets minder toe. Reacties in tweede termijn geven iets meer het karakter van hoor, wederhoor en debat, maar het is aan u om dit uiteindelijk vorm te geven. Het college heeft een maximale spreektijd van 75 minuten. Gisteren heb ik per nog een brief van het college gekregen over het managementcontract van beheer wegen en kanalen. U treft deze aan op uw tafels. Het lijkt me verstandig om dit te betrekken bij de Voorjaarsnota, omdat het ook gaat over ruimte en verdeling van gelden. Uiteindelijk valt de beslissing bij begrotingen, maar het is nu wel een relevant moment. U heeft er als Staten eerder ook uitspraken gedaan over de integrale bijstelling. Ik stel aan de orde agendapunt A1 met onderliggende stukken. Ook aan de orde is de brief van GS van 29 april 2011, dat raakt het bestuursakkoord tussen Rijk, IPO, VNG en UvW waarover debat plaatsvindt. Bij de brief over de ontwikkeling van het begrotingsbeeld hoort ook de brief van de gemeente Pekela aangaande de motie jaarlijkse bijdrage Reserve Leefbaarheid voor krimpgebieden d.d. 29 april De door u uitgesproken teksten zijn via streaming beschikbaar. Zodra u ze heeft uitgesproken, worden ze ook op de provinciale website geplaatst, zodat iedereen er gelijk toegang toe heeft. Dan beginnen we met mevrouw Beenen van de PvdA. Mevrouw BEENEN (PvdA): Willem Vliegen, een van onze grote voormannen, omschreef het bedrijven van politiek als L art des possibilités, de kunst der mogelijkheden. Hij schreef dit in een andere tijd en onder andere omstandigheden. De man, die van een revolutionair tot een bedachtzaam parlementair sociaal-democraat werd en mogelijkheden zocht om mensen ruimte te geven en het vangnet te bieden indien nodig. Hij vond dat je dat het best in de politiek kon doen omdat daar echte wijzigingen mogelijk waren. De Voorjaarsnota is een mooi moment voor ons om te kijken naar mogelijkheden om ook andere zaken aan te stippen die de PvdA belangrijk vindt ten aanzien van het beleid van onze provincie. Maar ik wil graag eerst beginnen met een woord van dank voor deze Voorjaarsnota, de eerste van deze nieuwe Statenperiode. Naast continuering van beleid uit de vorige Statenperiode bevat deze Voorjaarsnota ook de voorstellen, zoals vastgelegd in het nieuwe Collegeprogramma. Er is zelfs enige financiële ruimte om bovenop die voorstellen nieuw beleid te formuleren. Maar tegelijkertijd moet aangemerkt worden dat er ook nog veel onzekerheden zijn. Zoals de te verwachten nieuwe CAO en de uitkomsten van het bestuursakkoord. De PvdA heeft zich over het bestuursakkoord al meerdere keren uitgesproken. Voor de provincie ligt de pijn voornamelijk in de 600 miljoen euro bezuinigingen op de natuurontwikkeling, de 500 miljoen euro bezuiniging op de BDU en de korting op de jeugdzorg. Voor gemeenten is de pijn echter vele malen groter. Gemeenten hebben op hun congres ingestemd met het bestuursakkoord met uitzondering van de zogeheten sociale paragraaf. Juist deze paragraaf heeft grote gevolgen voor vooral de meest kwetsbare mensen in onze samenleving. Voor de PvdA is het onaanvaardbaar dat juist deze groep in onze samenleving de rekening krijgt gepresenteerd. Wij betonen ons dan ook solidair met het besluit van de gemeenten. De reactie van minister Donner op het besluit van de VNG was dat alle gemaakte afspraken daarmee van de baan zijn. Zijn woorden waren: Niet helemaal is helemaal niet. De VNG zal de onderhandelingen met het Rijk gaan hervatten. De PvdA kiest voor een bestuursstijl waarin het samen wordt opgelost en het niet eenzijdig wordt bepaald. We kijken dan ook met belangstelling naar dit proces. Dan nog het volgende. Zolang de onderhandelingen met staatssecretaris Bleker over het zogenaamde deelakkoord Natuur en Landelijk gebied nog lopen, is het financieel perspectief van de provincie niet helemaal te overzien. Zeker is wel dat de inhoud van deze besprekingen de levensader van het provinciale beleid raakt. Het betreft immers een integrerend onderdeel van ons ruimtelijk-economisch beleid. Het heeft niet alleen betrekking op de natuurlijke omgeving van onze Groningers, maar ook op de cultuur. Een cultuur van eeuwen die zich laat aflezen aan de gevarieerde landschappen die Groningen rijk is. Voor ons is dit aanleiding tot het indienen van de volgende motie. 5

6 Motie 1 (PvdA) Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 29 juni Overwegende dat: - het bestuursakkoord van het Rijk met VNG, IPO, UvW op onderdelen zeer schadelijke gevolgen heeft voor de sociale werkplaatsen en tevens de financiële positie van gemeenten, vooral in Oost-Groningen, onevenredig zwaar treft; - het akkoord tekortkomingen bevat, met name op de punten: reductie van het ILG, de transitie van de jeugdzorg en het schrappen van het regionaal economisch beleid; - het deelakkoord natuur nog niet is uitonderhandeld; - het IPO en de UvW het Rijk hebben opgeroepen om een overhedenoverleg te beleggen in verband met de ontstane situatie na het VNG-congres van 8 juni. Spreken uit: - de VNG te steunen in het streven naar het wegnemen van de schadelijke gevolgen van het bestuursakkoord voor de sociale werkplaatsen. Roepen het college op: - in het overhedenoverleg de VNG te steunen; - te streven naar een aanvaardbaar deelakkoord natuur, betere condities voor een zorgvuldige overgang van de jeugdzorg naar de gemeenten en onverminderd te blijven pleiten voor het toekennen van de status van Energyport aan Noord-Nederland met daaraan gekoppeld rijksinzet voor het doorontwikkelen van onze kansrijke energiesector die van nationale betekenis is. En gaan over tot de orde van de dag. Mevrouw BEENEN (PvdA): Het is van belang dat we de geboden financiële ruimte effectief gaan gebruiken. Het komt er op aan om goede keuzes te maken. De PvdA kiest ervoor een sociale, innovatieve en duurzame politiek te voeren, waarbij wij uitgaan van duurzame keuzes die toekomstbestendig zijn. Keuzes die niet alleen maar uitgaan van marktwerking en groei, maar een balans zoeken tussen persoonlijke behoeften en kwaliteit van leven nu en in de toekomst. De PvdA ziet een overheid als een overheid die mensen mogelijkheden en kansen geeft om mee te doen in de samenleving en op de arbeidsmarkt. Een overheid die uitgaat van eigen kracht, zelfregie en respect. Ook een overheid die het stevige vangnet vormt voor degenen die het nodig hebben en mensen begeleidt en stimuleert om eigen verantwoordelijkheid te nemen en eigen keuzes te maken. En dat is, ik zeg het maar eens nadrukkelijk, iets anders dan mensen aan hun lot overlaten. Voor de PvdA in deze Staten gelden er drie belangrijke pijlers: verdere economische structuurversterking; sociale cohesie en leefbaarheid; en de noodzaak tot verduurzaming. Voor de vooruitgang van onze provincie is het zoeken naar de beste balans tussen deze pijlers. Vanuit deze drie pijlers wil ik een aantal voor de PvdA belangrijke onderwerpen aanstippen. Als eerste economie, energietransitie, innovatie en verduurzaming. Langzaamaan lopen we onze achterstand op randstedelijke economische ontwikkelingen in wat betreft werkloosheid, werkgelegenheid, kennis en ondernemerschap. Onze speerpunten, gericht op energie, water- en sensortechnologie, agribusiness en healthy ageing, zetten zoden aan de dijk. We zijn blij met het belang van het predicaat Energyport. Energyport is meer dan een erkenning dat de energietransitie er moet komen. Het moet een keus inhouden om het noorden voorop te helpen in Europa en een substantiële bijdrage leveren aan de transitie naar duurzame energie en biobased gebaseerde grondstoffen. Samenwerking met Noord-Duitsland vinden we nog steeds van belang. Vorig jaar is hierover een motie aangenomen. Van het college vernemen we dan ook graag de stand van zaken. We menen dat tot dusver burgers en kleine bedrijven enerzijds veel te weinig gelegenheid is geboden en anderzijds te weinig gemotiveerd en geprikkeld zijn om de transitie mee vorm te geven. We hebben de vindingrijkheid en ervaringen van allen nodig bij dit proces van maatschappelijke vernieuwing. NoordBaak, voorheen het COS, speelt een goede rol in dat proces door groepen mensen bij deze transitie te betrekken in Groningen en in de wereld. Zij verdienen onze steun. De heer SWAGERMAN (SP): Het is een mooi verhaal van mevrouw Van Beenen tot nu toe. Zij geeft een aantal argumenten over Energyport en dat Nederland het goed doet ten opzichte van de rest van het land. Waarom werkt de PvdA dan in het college samen met een partij, die heeft besloten vrijwel 6

7 niets meer te doen aan milieu- en alternatief energiebeleid en al het geld in het vervolg in het de economische ontwikkeling van het Westen te gaan steken? Mevrouw BEENEN (PvdA): Wij hebben als vier partijen een collegeprogramma gemaakt, waarin duidelijk de keuzes voor de komende vier jaar staan. Inzet op verduurzaming is de rode draad door het collegeprogramma. Natuurlijk zullen we onze uiterste best doen. U heeft dat afgelopen vrijdag nog kunnen lezen in het Dagblad van het Noorden waar stond dat Noord-Nederland het beste was voor de BV Nederland. We zullen ons natuurlijk sterk inzetten richting Den Haag om met name de erkenning van Energyport ook in klinkende munt te laten vertalen. We roepen het college op meer in te zetten op het betrekken en faciliteren van initiatieven vanuit dorpen en buurten en ons midden- en kleinbedrijf daarbij de kans te geven zich in de transitierichting te ontwikkelen. Naast de middelen die vanuit het collegeprogramma gereserveerd worden, willen wij een verdere intensivering en we dienen hiervoor de volgende motie in. Motie 2 (PvdA, ChristenUnie, CDA, GroenLinks, D66) Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 29 juni 2011 ter behandeling van de Voorjaarsnota Overwegende dat: - innovatie en duurzaamheid kernbegrippen zijn binnen speerpuntsectoren als Life Sciences, Sensortechnologie, Energie, Agribusiness en Creatieve Industrie; - betreffende begrippen van evident belang zijn op weg naar een biobased economy; - energie- en grondstoffentransitie een sterke innovatieve benadering vereisen om doelen van CO 2 -emissie te bereiken; - onze provincie een voortrekkersrol wil vervullen bij het scherper bij het scherper op de kaart zetten van Groningen als innovatie- en duurzaamheidsregio; - de regionale bestedingen met betrekking tot innovatie en duurzaamheid achterblijven bij het landelijk gemiddelde. Acht het van belang dat: - innovatie en duurzaamheid met kracht door onze provincie wordt geïnitieerd, gestimuleerd en gefaciliteerd; - krachten worden gebundeld door gebruik te maken van de kennis en ervaring bij bedrijven, kennisinstellingen, Energy Valley en de NOM. Nodigen het college uit, samen met bovengenoemde partijen, een plan van aanpak te ontwikkelen met bijbehorend financieel kader, met specifiek aandacht voor: - aantrekkelijker cofinancieringvoorwaarden bij innovatie- en duurzaamheidtrajecten; - mogelijkheden om het valoriseren van nieuwe producten en toepassingen te stimuleren en te vergemakkelijken; - het innovatief stimuleren van de Groningse creatieve industrie; - kleinschalige bewonersprojecten gericht op het duurzaam voorzien in de eigen energiebehoefte; - intensievere vraagbundeling opdat zich versnelt kansen voor nieuwe producten en toepassingen aandienen. Roepen het college op: - uit de vrij besteedbare begrotingsruimte een bedrag te reserveren van euro structureel. En gaan over tot de orde van de dag. De heer SWAGERMAN (SP): Het is misschien aan te bevelen om bij dit soort moties een woordenboekje aan te gaan leveren, want als ik kijk naar het woordgebruik dan zal de gemiddelde Groninger er misschien wat weinig van volgen. Maar hoe moet ik nu de zin over het innovatief stimuleren lezen, waarin zo ongeveer staat dat we op onze kop moeten gaan staan om op de goede ideeën te komen. En dan komt u met een motie, die niets anders doet dan bevestigen wat er allang gebeurt. Namelijk samenwerken met Energy Valley en de NOM. U gooit er ook nog eens een bak geld extra tegenaan. Ik hoop dat u straks ook nog een motie gaat indienen op gebieden waar dat geld veel harder nodig is. Het antwoord op die vraag komt dan misschien nog. Maar waarom vindt u het 7

8 noodzakelijk om nogmaals euro in deze pot te gooien, terwijl op andere gebieden ook al forse bedragen als nieuw en continuering bestaand beleid in de begroting staan. Mevrouw BEENEN (PvdA): Allereerst, u heeft misschien wel gelijk wat betreft de ingewikkelde aard van de motie. Maar je wilt in een motie toch eigenlijk zoveel mogelijk stoppen en dan leidt dat inderdaad vaak tot deze vorm van taalgebruik. In de toekomst zullen we daar een beetje op letten, dat beloof ik u. Waarom extra geld? U zegt terecht dat er al heel veel middelen beschikbaar zijn voor het innoveren. Wij spreken ook over de Energy Academy en dergelijke. Maar als je heel goed kijkt, dan zie je dat met name kleinere bedrijven juist heel creatief zijn om die innovatieslag te maken, maar toch wat moeite hebben om de financiën rond te krijgen. Dus we spreken hier ook over cofinanciering. We willen ook graag een bijdrage leveren middels cofinanciering aan de uitvoering van ideeën die van onderaf opkomen, vanuit buurten, wijken en kleine dorpen. Je moet de motie ook wat breder zien en vooral ook gericht op wat kleinschaligere initiatieven, die via deze middelen gehonoreerd kunnen worden om die slag te maken naar verduurzaming. Kennisontwikkeling en innovatie zijn heden ten dage onze sleutelwoorden. De stad Groningen, waar veel van deze diensten samenkomen, vaart er wel bij. Als PvdA vinden we dat we oog moeten hebben voor het platteland. Zonder een vitaal platteland met duidelijke kernen als bijvoorbeeld Winschoten, Delfzijl en Veendam, blijft er van de wisselwerking van een aantrekkelijke provincie niets over. Immers, zonder de regio is de stad niets en vice versa. Regionale economische ontwikkeling is van belang, naast aandacht voor voorzieningen, mobiliteit en de organisatie van zorg en onderwijs. Landbouwgelden zullen op een andere manier ingezet moeten worden. Niet alleen te besteden als inkomenssteun voor boeren, maar met een maatschappelijke taakstelling voor landschapsbeheer, natuur, milieu, diervriendelijkheid, klimaat en plattelandseconomie. Kansen liggen er ook op het gebied van communicatie- en informatietechnologie, terwijl dienstverlening één van onze werkgelegenheidspeilers is en vooral ook moet blijven. Groningen is een waterrijke provincie. Water is een element in ons leven waar we niet zonder kunnen, maar waar we ook niet te veel van moeten hebben. Om hier een goede balans in te vinden, beheren Rijk en waterschappen op een gedegen wijze onze waterhuishouding. Het is dan ook een goede zaak dat water tot een Topsector is bestempeld door het Rijk. Maar om dit alles betaalbaar te houden, heeft het Rijk er voor gekozen om een andere financiering toe te passen. Dit betekent dat investeringen voor 50 procent voor rekening komen van de waterschappen. Dit zal uiteindelijk leiden tot een belastingverhoging voor de burgers, doordat er een waterschapsbijdrage komt aan het Hoogwaterbeschermingsprogramma. Wij vragen het college dan ook, om bij de uitwerking van het Programma Doelmatig Waterbeheer, erop toe te zien dat de evenwichtige verdeling van de lasten voor de belastingplichtigen ook daadwerkelijk gehaald wordt. De heer SWAGERMAN (SP): Is mijn conclusie dan juist dat de PvdA niet met een motie komt, waarin meer geld gaat naar de ontwikkeling buiten de stad Groningen waar u zo aan lijkt te hechten en dan met name wat betreft de economisch sterke punten die de omgeving heeft? Mevrouw BEENEN (PvdA): Ik kom hier straks in een ander hoofdstuk op terug. Duisternis is een kernkarakteristiek van onze provincie, die om bescherming vraagt. De laatste jaren zijn melkveestallen als paddenstoelen uit de grond geschoten en daarmee ook de lichtemissie uit deze stallen. In een motie hebben wij gevraagd onderzoek te doen naar maatregelen om deze emissie terug te dringen, verder dan nu in het POV verwoord. Dat onderzoek ligt er. Het is mooi dat LTO op basis van het onderzoek de bereidheid heeft uitgesproken om de komende tijd met de melkveehouders in gesprek te gaan en hen op te roepen maatregelen te nemen de emissie terug te dringen, maar het is te vrijblijvend. In het collegeprogramma staat dat het college een dialoog aan wil gaan met de sector en natuur- en landschapsorganisaties voor een toekomstgerichte aanpak, waarin op basis van duurzame concepten een evenwicht wordt gezocht tussen de ontwikkeling van de sector en de andere belangrijke functies in het landelijk gebied. Het college wil daarmee ruimte bieden voor het maken van een kwaliteitsprong. De PvdA ziet dit als een prima kans om sluitende afspraken te maken voor het verder terugdringen van de lichtemissie. Graag een reactie van het college. De fractie van de PvdA wil graag goede scholen en goed onderwijs voor onze kinderen in onze provincie. Wij vinden het dan ook jammer dat er nog steeds sprake is van zwakke en zeer zwakke scholen in onze provincie. Onze fractie is dan ook van mening dat het kwaliteitsakkoord voor het basisonderwijs verlengd dient te worden. Wij willen investeren in het onderwijs en daarmee in onze kinderen. We maken ons zorgen over de bezuinigingen op de BDU en de voortdurende onduidelijkheid op dit punt, maar juichen het toe dat de coalitie ervoor kiest het OV daar niet de rekening voor te laten 8

9 betalen. De toekomst heeft een beter en geen slechter OV nodig en de mensen die er afhankelijk van zijn kunnen we op deze manier ontzien. Maar de inzet om te komen tot slimmer vraagafhankelijk vervoer, met meer kwaliteit en meer integratie met en afstemming op de dienstregelingen van het reguliere OV, vraagt grotere aandacht. In het collegeprogramma wordt aangegeven dat een eventueel besluit om met de tram de regio in te rijden genomen wordt na Over deze opmerking in het akkoord is aardig wat commotie ontstaan. Onze inzet blijft onveranderd: de komst van een RegioTram, in overeenstemming met onze motie van december 2010, in zowel de zogenaamde eerste fase in de stad en de tweede fase in de regio. Verder willen we dat er nu snel wordt doorgepakt met de plannen voor de N361, de ringweg om Mensingeweer moet er voor het einde van deze collegeperiode liggen, vindt de PvdA. Ik dien hierover een motie in. Motie 3 (PvdA, VVD, CDA, GroenLinks, D66, SP) De Staten van Groningen, bijeen op woensdag 29 juni 2011, besprekende de voordracht van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten van Groningen betreffende de Voorjaarsnota. Constaterende dat: - in het collegeprogramma is vastgelegd dat zaken rond de N361 leefbaarheidmaatregelen, snelle fietsroute Winsum-Groningen, fietspad Eenrum-Baflo en de aanleg van de rondweg Mensingeweer, op de zogenaamde a-lijst zijn geplaatste; - in het bijzonder de rondweg om Mensingeweer al jaren geleden statenbreed is toegezegd en daarmee verwachtingen zijn gewekt. Roepen het college op: - de Staten op de kortst mogelijke termijn voorstellen voor te leggen voor de aanpak van bovengenoemde projecten. Spreken uit dat: - in elk geval de weg om Mensingeweer naar Ranum er ruim voor het einde van deze bestuursperiode moet liggen en zo enigszins mogelijk ook de andere projecten gerealiseerd zijn. En gaat over tot de orde van de dag. De heer STAGHOUWER (ChristenUnie): U zegt in de motie dat u de rondweg om Mensingeweer van belang vindt. Volgens mij is dat niet anders dan wat wij al eerder besloten hebben in deze Staten. Waarom dient deze motie nu in? Wat is het belang van deze motie? En begrijp ik dat u volledig afscheid neemt van de rest van het besluit over de N361? De heer SWAGERMAN (SP): Wij hebben de motie meeondertekend, omdat het eigenlijk de weerslag is van een knipmotie die wij twee jaar geleden hebben ingediend, waarin wij al meteen vroegen om dit maar uit te gaan voeren. We waren toch blij met deze opmerking. Maar waarom heeft nu ineens die wijsheid bij de PvdA toegeslagen en waarom kan er met een PvdA-logo erboven blijkbaar wel iets binnengehaald worden? Mevrouw BEENEN (PvdA): Wij zijn van mening dat er zich een aantal knelpunten voordoen wat betreft de N361, die echt vragen om een goede oplossing. Daarom hebben we ook gemeend ervoor te moeten zorgen dat het er in elk geval in deze periode komt. Daarvoor dient deze motie. De heer STAGHOUWER (ChristenUnie): Waarin zijn die knelpunten anders dan de knelpunten van vorig jaar? Mevrouw BEENEN (PvdA): U hebt gelijk, het gaat om dezelfde knelpunten. Toen hadden we nog het beeld van een hele weg, die situatie is nu duidelijk veranderd. Dus we hebben gezegd dat we in elk geval in deze periode de knelpunten die er zijn aan zullen moeten pakken. U hebt gelijk dat het niet veel anders is dan wat voorheen gezegd is. Het is alleen denk ik voor ons nu nog nijpender dan eerder. De heer STAGHOUWER (ChristenUnie): Hecht u dan geen belang aan de problemen die zich van Winsum naar Groningen voordoen? 9

10 Mevrouw BEENEN (PvdA): Wij gaan uit van de situatie die nu is ontstaan en het feit dat Winsum daar ook een besluit over heeft genomen. We kijken dus nu naar de ontstane werkelijkheid en daarom kiezen we er nu voor te zeggen dat we een aantal knelpunten zo snel mogelijk aangepakt willen hebben. Vandaar deze motie. Op het punt van krimp willen we beginnen met het uitdelen van een compliment. Het college is erin geslaagd om 3 miljoen euro via de Subsidieregeling Reserve Leefbaarheid Krimpgebieden structureel uit te trekken voor het krimpvraagstuk. Daarnaast zijn er nog de volgende middelen: het Financieel arrangement Eemsdelta, de ISV-middelen, de overige provinciale middelen en er is de tijdelijke Maatstaf Krimp Gemeentefonds. De fractie van de PvdA ziet echter graag dat er tempo wordt gemaakt in het realiseren van de woon- en leefbaarheidplannen, welke uiteraard van onderaf worden gevoed. Tot nu toe heeft het Rijk voor een belangrijk deel bijgedragen aan de financiering en wij achten het van groot belang dat het Rijk zijn financiële steentje blijft bijdragen. We willen uw college vragen of u door blijft gaan met de gezamenlijke succesvolle lobby, samen met Limburg en Zeeland. Uit de vraagstelling mag onze insteek blijken. Er is namelijk alle aanleiding om deze succesvolle lobby voort te zetten. We hoeven in dit kader alleen maar te wijzen op een omissie in het bestuursakkoord. Naar aanleiding van dat bestuursakkoord zijn wij met u van mening dat het, met het oog op het opvangen van de demografische veranderingen, door groei, stagnatie en krimp, prima is dat er door IPO, VNG, het Rijk en de grote steden samen wordt gewerkt aan het opstellen van een agenda voor de stedelijke vernieuwing. Maar dat dit genoemde partners niet ontslaat van de verantwoordelijkheid om ook te blijven werken aan een agenda voor de transformatieopgave die voortvloeit uit krimp. De heer SWAGERMAN (SP): Mag ik concluderen dat de PvdA met de complimenten aan het college voor het uitgeven van 3 miljoen euro aan het Leefbaarheidprogramma Krimp hier blij en tevreden mee is? En dat wij deze zitting geen toezegging zullen krijgen over meer geld? Want u weet net zo goed als de SP dat 3 miljoen euro in geen verhouding staat tot het bedrag, waarvan gesignaleerd is dat het noodzakelijk is. Dat is ruim boven 1 miljard euro. Mevrouw BEENEN (PvdA): Als je goed kijkt naar alles wat er in deze gebieden aan problematiek op ons afkomt, dan is drie miljoen euro inderdaad heel weinig. Maar er zijn veel meer middelen beschikbaar, ik heb ze al even opgenoemd. In totaal zit er in het Financieel arrangement van de Eemsdelta 42,7 miljoen euro. Er zijn ook andere middelen beschikbaar vanuit de ISV, die geoormerkt zijn voor de krimpproblematiek. Wij zeggen op dit moment dat we eerst eens moeten kijken naar de plannen. Met name de woon- en leefbaarheidplannen moeten ons inzicht geven in de volle omvang van de problematiek en wat er zoal gebeurd. Wij willen dan ook heel graag dat er een stuk versnelling in komt. Tegelijkertijd zeggen we dat de problematiek in de volle breedte zodanig groot is, dat gemeenten, provincie en woningcorporaties dat nooit alleen kunnen trekken. Dus het Rijk zal zijn verantwoordelijkheid moeten nemen en daarin bij moeten springen. Cultuur is datgene wat het leven waardevol maakt. Het is de manier waarop mensen zich tot de samenleving verhouden. Dat wat je wilt behouden (ons erfgoed), de wijze waarop we naar de wereld om ons heen kijken (de kunst) en hoe je met mensen en gebeurtenissen omgaat (de immateriële cultuur zoals theater). Kortom, cultuur is iets wat ons allemaal ten diepste raakt en beweegt. De grote maatschappelijke waarde van cultuur is niet gemakkelijk in cijfers uit te drukken. Dat is onder andere de waarde van al die vrijwilligers die veel tijd en energie in de cultuursector steken, waardoor de samenleving rijker wordt en er meer samenhang ontstaat. Niet alleen in de steden, maar ook in de regio is een rijk cultureel klimaat van groot belang. Voor de mensen die zich in een gebied willen vestigen, maar ook voor de ondernemers die er hun brood moeten verdienen. De effecten van de rijksbezuiniging zullen in onze provincie hard neerslaan. In het collegeprogramma is opgenomen dat stapeling van kortingen op subsidies moeten worden voorkomen. Wij dienen daarom de volgende motie en een amendement in. Motie 4 (PvdA, D66) Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 29 juni 2011 ter behandeling van de voordracht betreffende de Voorjaarsnota 2011 (nummer ). Constaterende dat: - vanuit de begroting, zoals die voorligt, er nog financiële middelen vrij besteedbaar zijn. 10

11 Overwegende dat: - de definitieve behandeling van de Cultuurnota waarschijnlijk zal plaatsvinden aan het eind van dit jaar of begin 2012 in de Staten; - zoals nu berekend er 21 procent bezuinigd is door de provincie Groningen op de cultuur. Dat is aanmerkelijk meer dan in andere provincies en veel meer dan in Friesland (0 procent) en Drenthe (5 procent); - de voorgestelde bezuiniging van 21 procent verlaagd kan worden met 6 tot 15 procent en daarmee de bezuinigingen op cultuur minder ingrijpend kunnen zijn in de provincie Groningen, zeker gezien de andere noordelijke provincies; - te verwachten valt dat door de aangekondigde bezuinigingen van de rijksoverheid er ernstige verschraling kan ontstaan in het cultuuraanbod in de provincie Groningen. Verzoeken het college: euro uit de vrije bestedingsruimte van de begroting te oormerken voor cultuur. En gaan over tot de orde van de dag. Amendement A (PvdA, D66) Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 29 juni 2011 ter behandeling van de voordracht betreffende de Voorjaarsnota 2011 (nummer ) inzake wijziging van de provinciale programmabegroting Besluiten in bovengenoemde wijziging: - de euro, die tijdens de behandeling van de Voorjaarsnota 2008 is opgenomen in de Cultuurnota , opnieuw beschikbaar te stellen c.q. te verlengen voor cultuur in de provincie Groningen. Toelichting: Op initiatief van de vorige coalitie is per amendement tijdens de behandeling van de Voorjaarsnota euro extra gereserveerd voor de Cultuurnota , om op deze wijze knelpunten op te lossen. Bij het vaststellen van de Cultuurnota hebben de voltallige Staten ingestemd bij het destijds voorliggend voorstel. Het advies van de Kunstraad (nummer ) gaat bij de te nemen bezuinigingen uit van het totale bedrag van de Cultuurnota Dit is inclusief de euro, die destijds is vastgesteld. Mevrouw BEENEN (PvdA): Ik sluit af, maar niet voordat ik even kort vooruitblik. In de vorige collegeperiode is een motie aangenomen over extra openbaar vervoer bij grote evenementen, waaronder Roze Zaterdag. Deze motie kon op grote instemming rekenen van de Staten. De provincie draagt euro bij aan Roze Zaterdag en we hebben kunnen zien dat er extra bussen worden ingezet. We zijn daar heel tevreden mee. De PvdA staat voor gelijk kansen en mogelijkheden voor iedereen. Maar mogen we ons ook verheugen op meer? Loopt een delegatie van dit huis en het college bijvoorbeeld mee in de optocht? Graag horen wij uw reactie. Wij steunen wat er in deze Voorjaarsnota aan besluiten is opgenomen en voegen daaraan toe de punten die ik in mijn Algemene Beschouwingen heb verwoord. Er zijn voor onze mooie provincie vele kansen en mogelijkheden. Het is de kunst deze mogelijkheden in daden om te zetten. Daarbij blijft samenwerking met Friesland en Drenthe van belang, moeten we ook de blik op het Oosten gericht houden en Brussel als bondgenoot blijven benutten. Wat de PvdA betreft zou daartoe een nieuwe Agenda van het Noorden gemaakt moeten worden. Ik eindig met Willem Vliegen. Willem Vliegen zocht in zijn dagen naar mogelijkheden om solidariteit te bevorderen en kaders te scheppen om mensen in staat te stellen volwaardig mee te doen aan de maatschappij. Mijn fractie doet dat met de blik vooruit en vol energie. Mevrouw GEERDINK (VVD): Deze eerste Algemene Beschouwingen van de fractie van de VVD in haar nieuwe samenstelling staan wat ons betreft in het teken van ruimte. Groningse ruimte, de ruimte waar Groningen in positieve zin bekend om staat buiten Groningen. We onderscheiden ons daarmee met iets wat wij heel vanzelfsprekend vinden. De Groningse ruimte is er op vele niveaus. Natuurlijk en op de eerste plaats de weidsheid van het landschap. De verten die tot nadenken stemmen. De aard van de Groninger, die het beste gedijt met ruimte om zich heen. De ruimte die ondernemers nodig hebben om te groeien, om werk te creëren en zo weer ruimte kunnen geven aan werknemers die er in financiële zin en als persoon op hun beurt meer ruimte door krijgen. Ruimte voor organisaties, voor 11

12 mensen achter deze organisaties, om buiten gebaande paden te denken en te doen, waardoor innovatie de ruimte krijgt. Ongeacht het terrein waarop de organisatie zich begeeft. Ruimte ook voor ons als Staten om accenten te leggen, besluiten te nemen en vast te kunnen houden aan wat de fractie vindt dat de juiste koers is. Ruimte geven, is ruimte krijgen. Want door het geven van ruimte krijg je vrijheid en verantwoordelijkheid. Denk in dit kader aan de aanpak van de zogenaamde krimp, omdat Groningers relatief ouder worden, blijven wonen in de streek waar ze vandaan komen en jongeren naar de stad trekken, vaak omdat daar werk is. Moet de provincie daar een probleem van maken? Moet er nog meer geld bij? Nee, de oplossing zit wat betreft onze fractie hem in het doen, het aanpakken en het uitvoeren van plannen om het gebied, de provincie, aantrekkelijk te houden voor haar inwoners. Daarvoor is financiële ruimte geboden, maar het wordt nu tijd voor betrokkenen om verantwoordelijkheid te nemen. De heer SWAGERMAN (SP): Ik begrijp het verhaal niet helemaal. De VVD is voor economische ontplooiing en ontwikkeling in de provincie om te zorgen dat wij mee kunnen groeien. Ik ga ervan uit dat u niet alleen de stad Groningen bedoeld. Ik heb ook begrepen dat de VVD in het verleden geen voorstander was van een specifiek economische kernzone. Betekent het dat u nu het oude VVDstandpunt verlaat dat we in principe op zoveel mogelijk plekken werkgelegenheid moeten creëren? Om daarmee vervolgens geldstromen te genereren, zodat mensen niet meer naar die stad hoeven en dat ze gewoon thuis kunnen blijven wonen. U heeft net gezegd dat ze dat graag willen. Een van de kernwoorden is dan dat ze daar ook een bezigheid hebben met een fatsoenlijk salaris en met fatsoenlijke voorzieningen. U zegt nu dat u daar niets in wilt steken, dus niet in die economie en niet in het bestrijden van de krimp. Mevrouw GEERDINK (VVD): Dat heb ik niet gezegd. Ik vind het woord krimp een vreselijk woord. Daarom heb ik uitgelegd wat er gebeurt, dat wil niet zeggen dat ik het wenselijk vind. Ik vind wel dat er nu heel veel geld op de plank ligt. Wij vinden dat het geld nu moet worden uitgegeven, in de zin dat er nu echt wel wat gedaan moet worden. Dat is de boodschap die ik hier heb neergelegd en niet de boodschap zoals u die hoorde. Wat zou er dan aan verantwoordelijkheid genomen moeten worden? Laat onze Groningers via de Vereniging Groninger Dorpen en het Loket Levende Dorpen aangeven en uitvoeren wat nodig is. Betrek daarbij de conclusie uit het recent verschenen CAB-rapport dat zo mooi is samengevat in de zin contact is de ziel van het dorp. Daarmee wordt impliciet bedoeld dat de voorzieningen niet heilig zijn. Gaat het college de aanpak in de desbetreffende gebieden vanuit dit inzicht aanpassen of gaat het college er rekening mee houden in de leefbaarheidplannen? Steek energie in het aanpakken van zwakke scholen door ze samen te laten werken met sterke scholen. Maak geen extra regels die de ruimte van bewoners inperken. En dat geldt voor heel Groningen, niet alleen voor de gebieden die het stempel krimp hebben gekregen. Met andere woorden college, wanneer en hoe pakt u de ruimte die u van de Staten heeft gekregen en wanneer zien de inwoners van Groningen en wij de resultaten van de inspanningen die door de provincie genomen worden? En bent u het met ons eens dat het resultaat uiteindelijk meer werk zou moeten zijn? Dan naar deregulering. Wij zijn voor regels die de ruimte en de vrijheid dienen. Dat zijn praktische regels, regels in de trant van laten we allemaal aan dezelfde kant van de weg gaan rijden. Dat soort regels vergroten de ruimte en de vrijheid. Maar regels die alleen tot doel hebben om gerust te stellen, kaders te bieden, zeker te stellen, om te ontvluchten aan de angst voor de vrijheid; dat soort regels die mogen weg wat de VVD betreft. Die regels kunnen meteen worden afgeschaft. Ze staan ons sterke punt ruimte in de weg. Daarom zijn wij voorstanders van regelluwe zones, van gebieden of gemeenten waar het ken nait niet klinkt. Regelluwe zones leiden tot innovatie, ondernemerschap en ruimte. En uiteindelijk leidt dat tot werk. Dus deregulering leidt tot werk. College, durft u het aan regels los te laten? Bent u al begonnen met de dereguleringsoperatie? En denkt u er ook aan als u bezig bent met de herziening van de Provinciale Omgevingsverordening? In het collegeprogramma staat het akkoord met ondernemers naar het voorbeeld van Grootegast. De VVD hecht veel waarde aan het ontregelen van deze provincie en zal actief meedenken over oplossingen. Dat zullen we ook met alle plezier doen als er extra regels dreigen te komen op de reeds bestaande Europese regels. De heer SWAGERMAN (SP): Ik denk dat de VVD het misschien niet eens is met de uitspraak die ik nu gaan doen. Maar je bent toch een zielige ondernemer als je in een fatsoenlijk land als Nederland met fatsoenlijke regelgeving niet in staat bent om een fatsoenlijk normaal draaiend bedrijf op te zetten. Het lijkt me niet dat we daar per se regelluwe zones voor moeten maken. Waarom zet u zich nu niet gewoon in voor een normale gang van zaken, waar mensen normaal kunnen werken en ondernemen en gewoon op een fatsoenlijke manier hun gang kunnen gaan? 12

13 Mevrouw GEERDINK (VVD): Dat doen wij. Maar als je naar ondernemers luistert en toevallig heb ik laatst nog een bijeenkomst bijgewoond waar juist dit punt weer naar voren kwam dan geven ondernemers aan dat juist die regeldruk het grootste probleem is. Laatst heeft de Kamer van Koophandel daar ook weer onderzoek naar gedaan. Als dat het grootste probleem is, dan vind ik dat wij ook onze verantwoordelijkheid moeten nemen en daar serieus naar moeten kijken. Meerstad. Ook het college heeft soms ruimte nodig. Dat hebben we gezien bij Meerstad. We verwachten dat de ruimte die we geboden hebben, dit maal in tijd, leidt tot een gewijzigde voortvarende aanpak van Meerstad. In het belang van de bewoners en ook in het belang van de bouwondernemers, de verhuizers, de stratenmakers, de interieurverzorgers et cetera, die het moeilijk hebben en graag aan het werk willen. U heeft de ruimte gekregen, maar we willen als Staten wel resultaat: een afgeslankt en aantrekkelijk Meerstad zonder blijvende en zichtbare financiële kleerscheuren voor de betrokkenen. Provincie en gemeenten krijgen ook meer ruimte door decentralisatie vanuit het Rijk. Het bestuursakkoord is daarover helder. Meer vrijheid, meer verantwoordelijkheden, maar wel voor minder geld. Bezuinigen moeten we allemaal. Bezuinigingen dwingen overheden tot keuzes met voor iedere overheidslaag zijn eigen kerntaken. Afgesproken is het systeem van trap op, trap af, zowel in het bestuursakkoord als in het collegeakkoord. Krachtige gemeenten zullen de verantwoordelijkheden kunnen dragen en naar verwachting betere dienstverlening kunnen bieden voor de inwoners van de desbetreffende gemeente. Maar we weten allemaal dat er ook minder krachtige gemeenten zijn, die nu pijnlijke besluiten moeten nemen en de tering naar de nering moeten zetten of de lasten zullen doorberekenen aan de inwoners. Belastingverhogingen zijn in dit kader het afschuiven van de pijn. Bezuinigingen, afstoten van taken, snijden in eigen vlees, samenwerking, fusies, dat zijn andere manieren om de gemeente weer op krachten te laten komen. Dat zullen we in Groningen zien de komende jaren. De provincie kan en zal daarbij helpen en niet aan de kant blijven staan. De heer SWAGERMAN (SP): Een mooi verhaal van de VVD, het klinkt bijna als een echo in Den Haag. Wij zullen het inderdaad gaan merken in deze provincie, met name in Oost-Groningen. Daar gaan duizenden arbeidsplaatsen verdwijnen bij de meest sociaal zwakkeren, omdat er buitenissig veel bezuinigd wordt. Veel meer dan mogelijk nodig zou zijn. Dat is wat we hier van de VVD mee gaan krijgen over het economische beleid, waar mensen zwaar de dupe van worden. De PvdA heeft al verwachtingen naar u uitgesproken en ze verwachten nogal wat van wat u in Den Haag blijkbaar zou kunnen bereiken. Namelijk dat die kernzone niet alleen maar de Randstad wordt, maar dat we ook hier iets gaan doen. Waar gaan wij de VVD hier straks op afrekenen? Wat is er straks reëel door de VVD in dit college in Den Haag binnengehaald, wat niet door een ander college zou mogen worden bereikt? Ik heb daar grote vraagtekens bij. Wat we nu op ons af zien komen is alleen maar rampspoed. Cultuur, Wsw, jeugdzorg met onvoldoende middelen, noem het maar op. We zien alleen maar snijden. En u beweert dat het banen oplevert. Hoe denkt u af te rekenen? Mevrouw GEERDINK (VVD): Ik zou de vraag het liefst terugleggen. Op het moment dat we bezuinigen, moeten er keuzes worden gemaakt. De keuzes die nu gemaakt worden, daarvan weet u dat wij ook onze twijfels hebben. Over de Wsw-problematiek; ook de VNG heeft dat besluit tegengehouden. Dus dat wordt nog weer verder uitgewerkt. Maar als VVD staan wij achter alle andere keuzes. De vraag is wat de SP zou gaan bezuinigen op het moment dat ze mogen bezuinigen. Ik zou die discussie graag een keer voeren, al ligt die buiten deze Voorjaarsnota. De VOORZITTER: Dat kan best ook hier, zo lang het relevant is voor de provincie. Veel is van belang voor de provincie, ook landelijke politiek, dus dat mag ook best hier in de Statenzaal. Misschien kan de heer Swagerman er in zijn termijn op ingaan. Mevrouw GEERDINK (VVD): Herindelingen gaan plaatsvinden. De provincie biedt daarvoor uitdrukkelijk en nadrukkelijk ruimte. College, hoe gaat u ons op de hoogte houden van de ontwikkelingen de komende jaren? Ik zeg in zijn algemeenheid dat we de Statenkast de komende jaren eigenlijk het liefst gewoon niet meer willen betreden. Het ontsluiten van gebieden door middel van infrastructuur over de weg, het spoor, het water en via de digitale wegen, zal steeds belangrijker worden de komende jaren. Om gebieden aantrekkelijker te maken, om er te wonen en om er te kunnen werken. Daarom is de N33-verdubbeling van belang en daarom is de N361 van belang, ook al zijn het vooralsnog stukjes. Snel en veilig. Om in de haven van Lauwersoog en in de Eemshaven voor werk te kunnen zorgen. Ruimte om infrastructuur mogelijk te maken vertaalt zich naar ruimte voor werk. Dan kunnen de mensen daar blijven wonen en houden we de gebieden leefbaar. En het werkt, onze werkgelegenheid stijgt meer dan het landelijk gemiddelde 13

14 hebben we laatst weer gehoord. Laten we het gas erop houden en in sneltreinvaart op de bestemming aankomen. Dat geldt ook voor het internationale vervoer. Cultuur is de sector die bloeit bij veel ruimte. Daar zijn we het allemaal over eens. Wat mooi is en wat niet mooi is, wat wel en geen kwaliteit heeft, dat wordt niet bepaald door geld, maar door smaak. En over smaak valt niet te twisten. Dat maakt bezuinigen op cultuur zo ingewikkeld. De armste componisten uit hun tijd waren niet de slechtste componisten. De rijkste niet de beste. Wat we weten is dat cultuur nodig is, aantrekkingskracht heeft en zorgt voor levendigheid en aantrekkelijkheid van een gebied. Daarom moeten we er heel zorgvuldig mee omgaan en niet toestaan dat overschrijdingen op een verbouwing van een museum zonder blikken of blozen ten koste van de ruimte van andere culturele groepen en instellingen wordt goedgekeurd of geaccepteerd. Want vrijheid of ruimte leidt wel tot verantwoordelijkheid. En wie zijn billen brandt, moet op de blaren zitten. De heer SWAGERMAN (SP): We kunnen het alleen maar eens zijn met dat laatste verhaal over geldsmijterij, zeker ook bij Groningse instituten. Maar nu wordt er landelijk buitenproportioneel veel op het blijkbaar uitermate belangrijke thema cultuur bezuinigd. U stemt daarmee in. U geeft ook een goede kanttekening, maar het blijft een buitenproportioneel verhaal. U komt blijkbaar ook niet op het idee dat deze provincie die bezuiniging van het Rijk niet kan trekken, maar eigenlijk ook provinciaal niet. De VVD zegt altijd dat de economische waarde van cultuur ook groot is. Waarom doet u dan niet een voorstel om wat extra te investeren om die buitenproportionele bezuiniging een beetje tegen te gaan? Mevrouw GEERDINK (VVD): Ik wil dat graag overlaten aan D66, zij zullen nog een door ons ondertekende motie in gaan dienen. Daar wordt voor gezorgd. Dan naar het Forum. Datzelfde geldt ook voor het Forum en de stad Groningen. Alvast beginnen met een cultuurpaleis is ruimte nemen, die je nog niet hebt gekregen. De VVD wil dat de Grote Markt als hart van de stad en van de provincie een publiekstrekker wordt. Daarom willen wij economische structuurversterking met de publiekstrekker kabelbaan. Daarom willen wij dat de ondernemers de invulling van het Forum mede bepalen. Enerzijds loopt de stad vooruit door het alvast beginnen met de eigen plannen. Anderzijds heeft de dienst RO/EZ in het verleden de kabelbaan rücksichtslos afgeschoten. De heer SWAGERMAN (SP): Zonder een voorschot te willen nemen op de Statenzitting van volgende week is dit wel een beetje een uitnodiging van de VVD natuurlijk. U haalt er een thema bij dat niets met de subsidieaanvraag te maken heeft. U haalt er ook een potentiële investering van marktpartijen bij van 26 miljoen euro. Waarom haalt u die ondernemers niet over om in plaats van zoveel geld te investeren in een zinloze onderneming als een kabelbaan, dat geld in het Forum in te zetten? Door een invulling daaraan te geven die echt gewoon bezoekers van buiten Nederland en buiten de stad Groningen naar deze provincie haalt. Mevrouw GEERDINK (VVD): Volgens mij doen wij dat exact door deze dubbelslag. Die is bedoeld om zowel ondernemers te betrekken op vele manieren als publiek te trekken naar het Forum. De VVD is ervan overtuigd dat wanneer je het Forum alleen het Forum laat zijn, dat het dan niet genoeg is. Deze feiten, in combinatie met het tot nu door de gemeenteraad van Groningen nog niet uitgesproken woorden wij willen daadwerkelijk een kabelbaan realiseren als het haalbaarheidsonderzoek positief is en wij willen daadwerkelijk de ondernemers betrekken bij de invulling van het Groninger Forum, maken dat de VVD heel kritisch is over de ruimte die zij wil geven aan de stad Groningen. Waarbij natuurlijk voorop blijft staan dat de stad Groningen haar eigen afwegingen en keuzes maakt. Maar ons oordeel zal volgende week mede afhangen van wat de stad met de kabelbaan wil. Een kabelbaan waarvan de exploitatie in handen is van een commerciële partij. U zult volgende week te weten komen welk oordeel wij geveld hebben. Wat wel de economische structuur van de provincie Groningen versterkt zijn de resultaten, de werkgelegenheid, de innovatie, de power, die afstralen van de sector energie, healthy ageing en de biobased economy. Aandacht voor de grote bedrijven en vanaf nu serieus ruimte voor de midden- en kleinbedrijven in Groningen. Innovatie vindt juist daar plaats en niet alleen bij de grote ondernemingen. Misschien wel juist niet bij de grote, bureaucratische, subsidiegenietende bedrijven, maar bij de vrije ondernemers, die geen behoefte hebben aan subsidie, maar wel aan minder regels, meer vrijheid en meer ruimte. College, wat gaat u specifiek voor het Groningse MKB doen? Dan naar de landbouw, van oudsher de parel en de pijler van de economie en van de provincie. Waar het draait om veiligheid, om ons voedsel, om ondernemerschap en vooral om ruimte. Ruimte voor innovatie, om kwaliteit te verbeteren en om te groeien. Elke agrarische ondernemer heeft daarbij zijn 14

15 eigen ruimtewensen. Gemeenten voeren de gesprekken over deze ruimtewensen aan de keukentafel en ze krijgen daarbij meer bevoegdheden, meer verantwoordelijkheden en meer ruimte. De VVD volgt deze ontwikkelingen op de voet en we hopen dit college aan onze zijde te hebben in het handhaven en versterken van onze agrarische positie in de wereld. Is het college van mening dat ook de landbouw moet kunnen rekenen op een faciliterende provincie die haar uiterste best doet deze sector levend te houden? Dat brengt ons bij de positie van Groningen in de wereld. We kunnen onze zaken nog zo goed op orde hebben hier in de provincie, maar als de rest van de wereld het niet weet, niet hoort of niet kent, dan nemen we niet de ruimte die we wel zouden kunnen nemen. Dan laten we onze kracht onbenut. Internationaal moeten we bereikbaar zijn. Internationaal moeten we contacten hebben. Internationaal moeten we de bekendheid hebben. Daarom hechten we aan een goede verbinding over de weg en het spoor met Duitsland en vinden we het onacceptabel dat de baanverlening van Airport Eelde weer een jaar is uitgesteld. Daarom hechten we aan samenwerkingsverbanden als de EDR, het Eemsdollard business forum en vele andere samenwerkingsverbanden. Daarom zijn we zo trots om onze multinationals, de Gasunie, GasTerra, onze agrarische ondernemers en vele andere bedrijven die internationaal zaken doen. Wij willen alle ruimte, die ons op dit terrein geboden wordt, kunnen versnellen, versterken en grijpen. Daartoe dienen we twee moties in over mobiliteit en samenwerkingsverbanden. Motie 5 (VVD, D66) De Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 29 juni Constaterende dat: - Groningen van nature de toegangspoort is tot (Noord-)Duitsland; - er veel kansen liggen op economisch gebied in Duitsland; - goede en snelle infrastructuur van Groningen naar Noord-Duitsland bijdraagt aan het verzilveren van deze kansen; - gesprekken gaande zijn met Niedersaksen om de verbindingen te versterken over spoor en over de weg; - de inzet van Groningen bij deze internationale verbindingen in de Structuurnota van het Rijk gebaat is bij een bescheiden eigen bijdrage van de provincie Groningen. Roepen het college op: - om de resterende ruimte in het flexibele budget van de Voorjaarsnota 2011 tot een bedrag ad euro te bestemmen als initiatiefgeld ter verbetering van de internationale OVverbinding van Groningen naar Duitsland, om een sterkere positie te kunnen innemen in de Structuurnota die het Rijk vaststelt. En gaat over tot de orde van de dag. Motie 6 (VVD) De Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 29 juni Constaterende dat: - de Noordelijke Hanze Interregio een andere invulling krijgt; - er behoefte is van zowel Duitse als Nederlandse zijde de contacten tussen ondernemers en overheden te versterken. Overwegende dat: - Groningen van nature de toegangspoort is tot (Noord-)Duitsland en haar achterland; - de gebieden aan weerszijden van de grens een hogere werkloosheid kennen dan het landelijk gemiddelde; - beide gebieden een stimulans nodig hebben om (in)direct de werkgelegenheid en innovatie te vergroten; - directe contacten tussen ondernemers en overheden hiervoor een stimulans zijn. 15

16 Roepen het college op: - om een deel van de resterende ruimte in het flexibele budget van de Voorjaarsnota 2011 tot een bedrag ad euro te bestemmen voor het stimuleren en de contacten tussen ondernemers en lokale overheden in Groningen en Niedersaksen; - hierbij geen nieuwe structuur te organiseren, maar aan te sluiten bij de bestaande initiatieven zoals Eems Dollard Business Forum. En gaan over tot de orde van de dag. Mevrouw GEERDINK (VVD): Wij geven, versterken en verkopen als Staten de hoge kwaliteit van de Groningse ruimte, nationaal en internationaal. Met maar één doel: werk, werk en nog eens werk. Gronings werk wel te verstaan. Dank u wel. Mevrouw VEENSTRA (SP): Dit is mijn derde Voorjaarsnota als fractievoorzitter van de SP in Groningen, het lijkt voor mij wel op een mijlpaaltje. En wat doe je bij mijlpalen? Ik mag dan graag nog eens achterom kijken, zo ook in mijn voorbereiding op vandaag. En wat schetst mijn verbazing dan? De tekst van vorig jaar is in grote mate nu nog actueel. Deze Voorjaarsnota blinkt, net als de vorige niet uit in ambities of daadkracht. Het college ziet een financieel perspectief, dus in mijn woorden een vrije ruimte die behoorlijk te noemen is. Maar wat doet zij daarmee? Dit college kijkt naar de penningmeester in haar midden en zegt: "Bewaar het maar goed, stop het maar in het provinciale geldkistje en berg de sleutel nog maar even goed op". Waarom doet zij dat? Zij doet dat uit onzekerheid over wat er misschien nog komen gaat uit Den Haag. Wij delen als SP die ongerustheid als het gaat om de plannen die dit kabinet van VVD/CDA/PVV gemaakt heeft en nog aan het maken is. Ik deel die zorgen als ik kijk naar wat er op de gemeenten afkomt aan bezuinigingen en daar bovenop ook nog eens extra uitvoeringstaken. Ik deel die angst nog veel meer als ik kijk naar die groepen in dit land, die alle klappen mogen opvangen voor een crisis die ze niet veroorzaakt hebben. De mensen in de Wsw, de mensen in de Wajong, de mensen in de bijstand, de mensen met huurwoningen, de mensen werkzaam als kunstenaars en de mensen werkzaam in en gebruikmakend van de zorg. Er is zojuist door de fractie van de PvdA een motie ingediend rondom de gevolgen van het bestuursakkoord. Wij zullen die motie ondersteunen, kan ik op voorhand alvast zeggen. Maar hij gaat ons eigenlijk nog niet ver genoeg. Zij is ons niet stellig genoeg. Daarom geef ik mijn geachte collega s de volgende motie in overweging. Motie 7 (SP) Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 29 juni Constaterende dat: - het bereikte bestuursakkoord tussen Rijk en IPO, VNG en UvW op onderdelen zeer schadelijk is en de gemeenten onevenredig zwaar treft op financieel gebied. Overwegende dat: - een overheveling van taken richting provincies en gemeenten zonder bijbehorend budget onaanvaardbaar is; - door het bestuursakkoord er een stapeling van bezuinigingen dreigt aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Spreken uit dat: - de voorgenomen decentralisaties niet gepaard mogen gaan met forse bezuinigingen die een adequate uitvoering van de nieuwe taken onmogelijk maakt en daarmee onder andere schadelijke gevolgen van het bestuursakkoord voor de sociale werkplaatsen en Jeugdzorg wegneemt. En gaan over tot de orde van de dag. Mevrouw VEENSTRA (SP): U ziet dat op die motie zes namen staan. In het verleden hebben wij gekozen voor dubbele woordvoeringen bij de Voorjaarsnota, deze keer kiezen wij voor zesvoudige ondertekening. Het bestuursakkoord verdient die aandacht gezien de gevolgen die het gaat hebben in dit land. Want aan de andere kant daar waar zoveel mensen klappen gaan krijgen zien we de oneerlijke verdeling. Helemaal als ik recent hoor dat Nederland het afgelopen jaar het land was met de grootste toename in het aantal miljonairs. Wat is er gebeurd met eerlijk delen? Wat is er gebeurd 16

17 met de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten? Dit kabinet zet op vele vlakken de botte bijl in wat ons land groot heeft gemaakt, de botte bijl in de onderlinge solidariteit. Dit kabinet probeert een land te creëren, waarin de mentaliteit verwordt tot "ikke, ikke, en zorg goed voor jezelf". Dit is niet ons kabinet, dat is niet het land dat wij, als SP voor ogen hebben. Ik hoop oprecht dat u via die ene regeringspartij in uw midden enige positieve invloed kunt uitoefenen in het Haagse. Ik hoop ook oprecht dat de andere drie partijen in dit college vanuit Groningen een fors oppositiegeluid laten horen bij het kabinet. Bij die oppositie vindt u de SP aan uw zijde. U bent als college niet direct verantwoordelijk voor de maatregelen die uit Den Haag komen. Dat weet ik en ik zal ze u ook niet aanrekenen. Maar u bent wel verantwoordelijk voor hoe u omgaat met de genoemde onzekerheid over die plannen uit Den Haag. U kiest ervoor het geldkistje op slot te draaien met de sleutel. Als SP willen wij kiezen voor Groningen. We hebben in mijn woorden een vrije ruimte van 13,9 miljoen euro over de periode Daar legt u een voorbeslag op van gemiddeld 8,1 miljoen euro voor beleidswijzigingen die voort zullen komen uit het nieuwe collegeprogramma. Nu kunnen we dat op voorhand allemaal al ter discussie gaan stellen, maar dat doen we niet. Wij zullen inspanning die plannen afwachten en beoordelen op de inhoud. U houdt dus of wij houden dus een bedrag over van gemiddeld 5,8 miljoen euro per jaar. Geld dat u in het geldkistje stopt, in afwachting van Den Haag, omdat u niet precies weet welke bezuinigingen er op uw pad komen. Dat klinkt verstandig, maar we hebben hier reserves en eventuele tekorten kunnen zo nodig eerst tijdelijk opgevangen worden en eventueel daarna via heroverwegingen van eerdere besluiten alsnog structureel opgelost worden. Want wie weet hoe lang dit kabinet nog zit en hoe de wereld er daarna zal uitzien? Die 5,8 miljoen euro hebben wij hard nodig in Groningen. Het is niet allemaal hosanna in deze provincie. We hebben problemen met de milieuhandhaving en het toezicht op milieu, er dreigen grote problemen in het openbaar vervoer en Den Haag breekt onze cultuur af. Maar onze grootste uitdaging is om de komende vier jaar echt vooruitgang te boeken als het gaat om de bestrijding van leegloop, als het gaat om het in stand houden en verbeteren van de leefbaarheid. Daar moet het over gaan, daar moeten de keuzes gemaakt worden, daar moet u in investeren samen met de gemeenten. Geachte Staten, kies niet net als de afgelopen vier jaar voor het doen van een pas op de plaats in afwachting van wat de penningmeester uit Den Haag gaat terugvorderen of wat het kabinet nog aan streken gaat bedenken. Investeer nu in Groningen! Als SP willen wij de volgende keuzes maken en investeren in het volgende. Als het gaat om het programma Schoon en Veilig dan herinnert u zich vast ons pleidooi tegen de 5 procent bezuiniging op de wettelijke taak van handhaving en toezicht op de milieunormen. Door een aantal grote namen zijn wij recent ook weer bevestigd in onze overtuiging dat een stevige investering in de controle en handhaving gerechtvaardigd is. Ik noem alleen maar de recente zaak rondom North Refinery. Het zou heel makkelijk zijn om de motie die wij al twee keer eerder indienden nu weer aan u te overhandigen. Een derde keer, wie weet, drie keer is scheepsrecht. Maar deze keer komen wij met een amendement, waarin wij de eerder doorgevoerde bezuiniging weer repareren uit het eerder genoemde overschot. Amendement B (SP) Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 29 juni 1011 ter behandeling van voordracht 12/2011 Voorjaarsnota 2011, inzake Schoon/Veilig Groningen. Besluiten in bovengenoemd Programma Schoon/Veilig Groningen de budgetten te verhogen met: euro euro euro euro euro Toelichting: De SP is tegen de eerder doorgevoerde bezuinigingen op het thema Schoon/Veilig Groningen en ziet nu al een tekort aan middelen in 2011 op het gebied van controle en handhaving. Recent is uit onderzoeken gebleken dat de provincie niet adequaat kan controleren en handhaven op naleving van milieunormen. Met de toename van activiteiten, onder andere in de Eemshaven en haven en chemiepark Delfzijl, zal dit tekort aan middelen alleen maar toenemen. Beoogd wordt met name het budget voor controle en handhaving te verruimen. 17

18 Mevrouw VEENSTRA (SP): Dan het hoofdstuk Bereikbaar Groningen. Als er iemand in deze Staten een vurig pleidooi kan houden voor de nuttigheid én de noodzaak van openbaar vervoer, dan is het wel mijn collegaatje Sandra. Zij heeft ook geconstateerd dat er bij het OV-bureau een structureel te kort is, dat er kortingen dreigen op de BDU-uitkering én dat het OV-bureau dus een pakket aan bezuinigingsmaatregelen aan het voorbereiden is om dit op te vangen. Eén van die bezuinigingsmaatregelen zou kunnen zijn het schrappen van de zogenaamde dunne buslijnen. Maar die dunne lijnen waren al een ronde eerder geschrapt. Om deze bezuiniging te halen zal het OVbureau waarschijnlijk huidige buslijnen op een streng dieet zetten, zodat ze aan de kwalificatie dun gaan voldoen. Als SP-fractie vinden wij dat we onze verantwoordelijkheid moeten nemen als provincie en met financiën over de brug moeten komen, helemaal als die financiën er zijn. Openbaar vervoer is van essentieel belang voor de bereikbaarheid en dus voor de leefbaarheid van stad en Ommeland. U begrijpt, deze gelden zijn niet bedoeld om de exploitatie van een eventuele stadstram sluitend te maken. Amendement C (SP) Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 29 juni 1011 ter behandeling van voordracht 12/2011 Voorjaarsnota 2011, inzake Bereikbaar Groningen. Besluiten inzake Bereikbaar Groningen het budget voor het OV-bureau te verhogen met: euro euro euro euro euro Toelichting: De SP is van mening dat er voor diverse verbindingen, met name busverbindingen, extra geld beschikbaar moet komen. Te denken valt aan de lijn naar de Eemshaven, herstel van de busverbinding Veendam-Groningen of gratis OV voor Mbo-jongeren. Ook gezien het structurele tekort bij het OV-bureau en (mogelijke) kortingen op de BDU is er alle reden om het budget voor het OVbureau te verhogen. Daarnaast wordt er dit jaar een pakket gepresenteerd om voor 1,7 miljoen euro structureel te bezuinigen en dat is nog zonder (eventuele) BDU-kortingen (wel voor de hele GGD). De heer SWAGERMAN (SP): Moties zijn tot nu toe volledig voorgelezen. Er staat tekst in die moties, die beduidend langer is dan ons amendement. Het belang van onze amendementen is juist dat wij substantiële ingrepen doen, die volgens mij tot nu toe geen enkele partij in deze Staten doet, op basisprincipes die voor de provincie zeer belangrijk zijn. Ik hecht er dus zelf wel aan en ik denk dat mijn fractievoorzitter mij daarin zal steunen dat u de amendementen wel voorleest. De VOORZITTER: Ik voel er niet voor om het gebruik dat we hier hebben nu ad hoc even te veranderen. Maar ik was u al behulpzaam door de essentie te vertellen, zodat duidelijk wordt waar u zich voor inzet. Ik zal als het nuttig is de toelichting ook af en toe even doen. Ik moet wel fair zijn en het dan bij iedereen doen. Tot nu toe hebben we niet het gebruik amendementen voor te lezen. U mag dat in het presidium ter discussie stellen, maar ik houd nu vast aan het gebruik. Gaat u voort. Mevrouw VEENSTRA (SP): Dan naar Ondernemend Groningen. Dit is een lastige voor de SP. Waar het gaat om nieuw beleid van dit college zien we dat u vanaf 2012 per jaar 4 miljoen euro wilt bijschrijven, dus bestemmen, voor de post reserve provinciale meefinanciering binnen het veld Ondernemend Groningen. Als SP hebben wij absoluut geen hekel aan ondernemers. Integendeel, sinds 2007 zijn wij volgens mij de voorvechters voor de ondernemer die een Factory Outlet in Zuidbroek wil vestigen. Die ondernemer zal waarschijnlijk geen beroep doen op deze reserve, hij wil zelfstandig bouwen en werkgelegenheid realiseren. Maar dit terzijde, want ik heb niet echt het idee dat er iets is veranderd met betrekking tot een mogelijke vrijstelling in het POP in dit nieuwe college. Of kunt u mij misschien verrassen met een nieuwtje, gedeputeerde? Maar 4 miljoen euro is veel geld om vast te leggen. Helemaal als het volgens uw eigen toelichting op bladzijde 29 van de Voorjaarsnota bovenop een al bestaand bedrag van 4,5 miljoen euro komt. Dit geld zal ingezet worden op de projecten uit de speerpuntsectoren energie, healthy ageing (gezond oud worden) en agribusiness (boerenzaken). U ziet mevrouw Beenen, ik heb echt moeite met al die moeilijke termen, dus ik probeer er maar iets begrijpelijks van te maken. Volgens de SP-fractie is de afgelopen jaren grotendeels 18

19 terecht fors geïnvesteerd in deze drie onderwerpen en rechtvaardigt dat op dit moment niet direct een storting van nog eens 4 miljoen euro. Een storting van 2 miljoen euro extra per jaar, die dan ook nog eens ingezet gaat worden voor passende of afgeleide werkgelegenheid met bijzondere aandacht voor het MKB, lijkt ons meer op zijn plaats. Ik dien hierover een amendement in. Amendement D (SP) Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 29 juni 1011 ter behandeling van voordracht 12/2011 Voorjaarsnota 2011, inzake Ondernemend Groningen, Provinciale Meefinanciering. Besluiten inzake bovengenoemde regeling Provinciale Meefinanciering het budget te verlagen: euro euro euro euro Toelichting: Volgens de SP wordt de Reserve Provinciale Meefinanciering met een totaal bedrag van euro voldoende gevoed. Mevrouw VEENSTRA (SP): De 2 miljoen euro die wij daar weghalen, tellen wij op bij de vrije ruimte die ik al in het begin van mijn betoog genoemd heb en zo komen wij op een investeringsbudget van 7,8 miljoen euro wat wij vrij te besteden hebben in deze provincie. Dan ben ik bij cultuur. We kennen elkaar als een provincie die het hart met betrekking tot cultuur op de juiste plaats heeft zitten. Maar we kennen ook de vrienden in Den Haag, die alles met betrekking tot cultuur tot linkse hobby's gebombardeerd hebben. Op gemeentelijk niveau zien we het direct terug in sluiting van bibliotheken. Is lezen een linkse hobby? In sluiting van muziekscholen. Is blokfluitles een linkse hobby? En dans en theater hebben het helemaal gedaan. Mijn achtjarige dochter gaat met enorm veel plezier elke zaterdag naar de theaterschool in Winschoten. Wie zijn die dames en heren in Den Haag om mijn dochter niet alleen een linkse moeder toe te bedelen (wat klopt), maar haar ook gelijk maar te bestempelen als een linkse hobbyist? Wij zien in de Voorjaarsnota op bladzijde 73 dat u van plan bent om het beleid van het vorige college met betrekking tot cultuur voor een bedrag van circa euro te continueren de komende jaren. Ik zou daar heel graag een bevestiging op willen. Het kan zijn dat ik het niet goed begrepen heb, ik zie de gedeputeerde ook moeilijk kijken dus het is blijkbaar lastig. Als dat namelijk het geval is dan kan ik met dit amendement komen met lagere bedragen, die wij willen vrijmaken voor cultuur. Mocht uw antwoord negatief zijn, dan kom ik in tweede termijn met een amendement alsnog met hogere bedragen. Amendement E (SP) Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 29 juni 1011 ter behandeling van voordracht 12/2011 Voorjaarsnota 2011, inzake Cultuur. Besluiten inzake Cultuur de geplande bezuinigingen in te trekken en de volgende bedragen op te nemen als aanvulling op de geplande continuering van het oude collegebeleid: euro euro euro Toelichting: Volgens de SP is cultuur van groot belang voor de inwoners van de provincie Groningen, voor de economische ontwikkeling van de provincie en de leefbaarheid voor haar inwoners. Door toekenning van deze bedragen wil de SP-fractie een waarborg inbouwen voor de onderdelen cultuureducatie (voor jeugd en jongeren) en het stimuleren en instandhouden van de regionale cultuur. Mevrouw VEENSTRA (SP): Wij kunnen en willen niet alle ellende van de heer Zijlstra oplossen, maar met dit amendement willen we wel een aantal basisvoorzieningen bewaken. Het is nog lastig om nu aan te geven waar de nood het hoogst zal zijn, maar dit amendement spreekt een voorkeur uit voor 19

20 ondersteuning van cultuureducatie aan jeugd en jongeren en ondersteuning van regionale cultuur. U begrijpt het, deze gelden zijn niet bedoeld voor een Forum of een Groninger Museum. Dan het Leefbaarheidfonds. Eén van de goede dingen die in het collegeprogramma staat is de jaarlijkse storting van 3 miljoen euro in het fonds Leefbaarheid. Maar hier is de SP toch echt rupsje nooit genoeg. 3 miljoen euro is een mooi begin, een fundament in een geldkist die we samen met de gemeenten heel hard nodig hebben de komende jaren. Ik hoorde recent dat het project in Ganzendijk circa 2 miljoen euro gekost heeft. En begrijp me niet verkeerd, de SP vindt het fantastisch dat de mensen hun dorp teruggekregen hebben. Maar het toont aan dat alleen op het onderdeel woningverbetering, woningaanpassing, dorpsinrichting er enorme bedragen nodig zijn. Gelukkig hebben we in Groningen niet tien Ganzedijken, maar we hebben nu waarschijnlijk ook al een aantal Ganzeterpjes die de aandacht verdienen. Daarnaast blijft voor de SP overeind staan dat de gedeputeerde in nauwe samenwerking met de gemeenten op zoek moet gaan naar die projecten die de leefbaarheid ten goede komen. Niet wachten tot er iets voorbij komt, maar samen met die gemeenten goede voorwaarden voor aanvragen en criteria opstellen. Welke doelen willen we bereiken met dit geld én dan ook aan de slag gaan met de mensen in die dorpen. Als dat de opstelling wordt, dan heeft de gedeputeerde niet genoeg aan 3 miljoen euro. Met het volgende amendement wil de SP de komende jaren een fors bedrag aan het Fonds Leefbaarheid toevoegen. Dit is ook in lijn met een motie die de afgelopen weken in verschillende gemeenteraden in de provincie aan de orde is geweest. Een motie met daarin de oproep aan Provinciale Staten van Groningen om meer gelden beschikbaar te stellen voor de krimpproblematiek. In diverse raden, onder andere in Pekela, Delfzijl en Oldambt, is deze motie aangenomen, vaak ook met steun van de huidige provinciale collegepartijen, daar vertegenwoordigd in die gemeenten. De opgave is groot, de uitdaging is groot, de kansen zijn groot, dan moet de geldkist ook groot. Amendement F (SP) Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 29 juni 1011 ter behandeling van voordracht 12/2011 Voorjaarsnota 2011, inzake Leefbaarheidfonds Krimp. Besluiten in bovengenoemde regeling Leefbaarheidfonds Krimp het budget op te hoge met: euro euro euro euro euro Toelichting: Volgens de SP is het Leefbaarheidfonds Krimp gevuld met een veel te laag budget en kan het wel enige aanvulling gebruiken. Mevrouw VEENSTRA (SP): Wanneer we alle bedragen, die ik net per amendement heb ingediend, optellen en onder elkaar zetten, dan blijft er zelfs nog geld over om toe te voegen aan het zogenaamde Flexibel budget. Ja, dat is beduidend minder dan dat het college wenst over te boeken naar de spaarrekening. Maar, daar waar de SP rupsje nooit genoeg is als het gaat om de bestrijding van de leegloop en de leefbaarheidproblemen, daar hoeft het college niet rupsje nooit genoeg te zijn als het gaat om het geldkistje. Ik heb een aantal malen dat geldkistje aangehaald. Het kistje dat ik noemde, waarvan de provinciale penningmeester het slot van wil dichtdraaien en de sleutel eerst van wil opbergen. Ik wil de penningmeester verzoeken om dit kistje te gaan gebruiken, maar dan zal het u niet verbazen dat u van mij de sleutels er niet bij krijgt. [Overhandigt kistje zonder sleutels.] De heer BROUNS (CDA): De SP heeft u zojuist het schatkistje overhandigd met een oproep. Ik moet zeggen dat die oproep van het schatkistje mij wel aanstaat. Als ik de betogen tot nu toe hoor en de voorstellen van het college in de Voorjaarsnota bekijk, dan bekruipt mij het gevoel dat wij met elkaar een stelletje eekhoorns in het bos zijn, die allemaal eikeltjes (potjes met geld) aan het verzamelen zijn en verstoppen om nog eens te gaan nadenken wat we daarmee gaan doen. Dan is het misschien goed om het geld in een schatkistje te stoppen en te beginnen met een visie, om vanuit die visie te werken aan concrete maatregelen en dan het gereserveerde geld ook gericht in te gaan zetten. Dus ik bedank de SP voor die openingszet daarin. Dan wil ik met twee voorbeelden het motto van dit college in beeld brengen. Het zijn geen uitputtende voorbeelden, ze zijn exemplarisch bedoeld. Als we het over die potjes hebben, dan wordt er namelijk 1 20