Vraag- en antwoordlijst

Transcriptie

1 Vraag- en antwoordlijst Bodemonderzoek voormalig volkstuincomplex Nicolaas Beetslaan Uit diverse bodemonderzoeken die zijn uitgevoerd ter plaatse van het voormalig volkstuincomplex aan de Nicolaas Beetslaan is verontreinigde grond aangetroffen. Daarbij is bij zeven tuinen, afhankelijk van het gebruik, een mogelijk gezondheidsrisico geconstateerd. Het gaat de volkstuinen aan de Nicolaas Beetslaan te Voorburg met tuinnummer 53, 54, 55, 56, 57, 58 en 61. Het volkstuincomplex is sinds eind 2014 niet meer in gebruik. De voormalige gebruikers verhuizen volgens plan naar Stadspark t Loo. Hieronder vindt u de meest voorkomende vragen. 1 Waarom is de grond onderzocht? In Nederland is de bodem op veel plaatsen vervuild. Bijvoorbeeld door industrie uit het verleden. Leidschendam-Voorburg is daar geen uitzondering op. Overal in de gemeente wordt gebouwd, gesloopt, grond hergebruikt, en gebieden opnieuw ingericht. Daarbij kan de kwaliteit van de grond, afhankelijk van het eerdere gebruik, verschillen. In dit geval is de voorbereiding voor de uitvoering van Waterspoorpark Veen- en Binkhorspolder aanleiding voor het onderzoeken van de grond van het volkstuincomplex aan de Nicolaas Beetslaan. 2 Welke terreinen zijn onderzocht? De groenstrook met volkstuinen tussen de spoorbaan Den Haag Leiden en de Nicolaas Beetslaan, de grondstrook tussen spoorbaan en het CBS-gebouw en Park t Loo tussen de Spinozalaan en de Br. Ingenhoeslaan. Zie bijgaande tekeningen. 3 Wat voor onderzoek is er gedaan? Er zijn achtereenvolgend de volgende onderzoeken uitgevoerd: -1- Een historisch onderzoek om te kijken of op basis van de geschiedenis op deze locatie bodemverontreiniging verwacht kan worden -2- Een verkennend bodemonderzoek om te kijken of er verontreinigingen aanwezig zijn. Hierbij is een beperkt aantal grondmonsters genomen en geanalyseerd. Daarbij zijn verontreinigende stoffen aangetroffen. -3- Een aanvullend bodemonderzoek. Hierbij zijn de bodemmonsters afzonderlijk nog eens geanalyseerd en zijn aanvullende monsters genomen om vast te stellen wat de mate en omvang van de verontreiniging is en of er sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging. -4- Een aanvullend bodemonderzoek en een risico-inventarisatie om de milieuhygiënische kwaliteit van de grond per tuin in beeld te krijgen. Hierbij zijn in elke tuin twee bodemmonsters genomen. Deze monsters zijn gemengd en daarna geanalyseerd. 4 Wanneer zijn de bodemonderzoeken uitgevoerd? Het eerste bodemonderzoek is uitgevoerd in februari 2014 en gerapporteerd in maart Het laatste onderzoek is in februari 2015 uitgevoerd en gerapporteerd. 5 Is het bodemonderzoek uitgevoerd door een gecertificeerd bedrijf? Ja, de milieukundige adviesbureaus Wareco en Adverbo zijn gecertificeerde bedrijven en zijn erkend door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu.

2 6 Is het ministerie van I&M en RIVM geraadpleegd? Nee, het ministerie van I&M is niet geraadpleegd omdat zij niet over het uitvoeren en beoordelen van bodemonderzoeken gaan. De gemeente is namelijk in eerste instantie het bevoegde gezag. Het RIVM is ook niet geraadpleegd omdat de RIVM niet het bevoegde gezag is. GGD-Haaglanden heeft wel alle onderzoeksrapporten van RIVM geraadpleegd. Er was geen aanleiding om aan het RIVM advies te vragen. 7 Zijn de onderzoeken gemeld bij de ODH? De gemeente heeft in februari 2015 door middel van een BUS-melding (inclusief diverse onderzoeksrapporten) het gemeld aan de Omgevingsdienst Haagladen. De BUSmelding betreft het voornemen om de sterk verontreinigde grond te saneren. 8 Is de gemeente Den Haag geïnformeerd over de onderzoeksresultaten? Nee. Het is niet gebruikelijk dat een gemeente de buur gemeente informeert, vooral niet als het gaat om niet mobiele verontreinigingen. Bij Leidschendam-Voorburg is het wel bekend dat de volkstuinen te Den Haag enkele jaren geleden zijn gesaneerd. 9 Wat is het resultaat van het onderzoek? Uit het bodemonderzoek blijkt dat er op enkele plekken sprake is van sterk verhoogde gehalten aan zware metalen, zoals koper, lood en zink. Van deze metalen leveren alleen de gevonden hoge gehalten aan lood, afhankelijk van het gebruik van de tuin, een mogelijk risico op voor de gezondheid. Hoge gehalten aan koper en zink zijn vooral een risico voor het milieu, de aangetroffen hoge gehalten aan koper en zink vormen dan ook geen risico voor de gezondheid van gebruikers van de tuintjes. Omdat er van plaats tot plaats grote verschillen zijn in gevonden gehalten, zijn alle individuele tuinen van het complex aan de Nicolaas Beetslaan onderzocht. In zeven tuinen was het loodgehalte hoger dan de toegestane norm. De huurders van deze tuinen zijn hierover apart geïnformeerd. De normen voor koper en zink zijn niet overschreden. 10 Wat is de oorzaak van de verontreiniging? In stedelijke bodems is het vooral het lood uit stadsafval dat verontreiniging van de bodem veroorzaakt. Het gaat dan bijvoorbeeld om met loodglazuur afgewerkt aardwerk, bouwmateriaalresten (zoals loodslabben), metaalslakken, loodhoudende verfresten en steenkoolassen uit kolenkachels. Waarschijnlijk is in de periode stadsafval gedeponeerd op de weilanden, dat weer is afgedekt met een laag grond. 11 Wat voor effect heeft de verontreiniging op de gezondheid? In de zeven tuinen waar het loodgehalte hoger is dan de toegestane norm, is er mogelijk een gezondheidsrisico. Of de gebruikers van de tuin daadwerkelijk een gezondheidsrisico hebben gelopen, hangt vooral af van de manier waarop de tuin is gebruikt. Daarnaast verschilt het gezondheidsrisico ook voor kinderen en volwassenen. Gezondheidsdeskundigen baseren hun inschatting op het gezondheidsrisico voor kinderen, omdat zij het meest gevoelig zijn voor lood. Ook nemen kinderen lood efficiënter op in het lichaam dan volwassenen. Jonge kinderen in de leeftijd tot ongeveer 6 jaar kunnen bij het spelen bijvoorbeeld grond binnenkrijgen door handmondcontact, maar ook door het eten van groente uit een tuin met vervuilde grond. Bekend is dat een te hoge inname van lood, een nadelig effect kan hebben op het leervermogen.

3 12 Is er in deze situatie een risico geweest voor de gezondheid van mijn kind(eren)? Alleen in de zeven tuinen waar het aangetroffen loodgehalte hoger is dan de toegestane norm, kan sprake zijn van een gezondheidsrisico. In de andere tuinen zijn geen gezondheidseffecten te verwachten. Of er in de zeven tuinen daadwerkelijk sprake is van een gezondheidsrisico hangt af van een aantal factoren. Bijvoorbeeld de mate van verontreiniging (concentratie in de bodem), de mate van contact met de vervuilde grond (wie, op welke manier en hoe vaak) en in welke mate men gewassen uit eigen tuin heeft geconsumeerd, en wat voor gewassen dit zijn geweest. Bladgroenten zoals sla nemen meer lood op dan bijvoorbeeld aardappelen en fruit. Andere factoren waar naar gekeken moet worden zijn bijvoorbeeld of men de gewassen wel heeft gewassen voor de consumptie en of er ook nog andere bronnen van lood zijn waarmee men in aanraking komt, bijvoorbeeld door de aanwezigheid van loden waterleidingen in de woning. Kortom het inschatten van mogelijke gezondheidsrisico s is afhankelijk van een aantal factoren en dit is dus maatwerk. 13 Ik heb groente/fruit uit eigen tuin gegeten. Heb ik nu mogelijk een gezondheidsrisico gelopen? Alleen in de zeven tuinen waar het loodgehalte hoger is dan de toegestane norm, kan sprake zijn van een gezondheidsrisico door het eten van gewassen uit eigen tuin. Of er daadwerkelijk sprake is van een gezondheidsrisico, hangt onder andere af van welke gewassen zijn gegeten, hoe vaak dit is gebeurd en in welke hoeveelheid. Niet alle gewassen nemen evenveel lood op. Bijvoorbeeld fruitbomen en vruchtenstruiken, zoals frambozen en bramen, nemen nauwelijks lood op. Aardbeien kunnen wel lood opnemen en er kan makkelijk (verontreinigde) grond aan blijven zitten. Groenten zoals bladgewassen en knolgewassen kunnen ook lood opnemen. Recent onderzoek heeft echter uitgewezen dat de hoeveelheid lood die door aardappels en groenten wordt opgenomen, aanzienlijk minder is dan eerder werd aangenomen. 14 Heeft het nut om mijzelf te laten onderzoeken? Mensen met deze vraag kunnen het beste contact opnemen met de GGD. In een persoonlijk gesprek kan de GGD uw persoonlijke situatie bespreken en beoordelen. In het algemeen heeft het weinig zin om een lichamelijk onderzoek te laten uitvoeren. Onderzoek (bijv. bloedonderzoek) heeft namelijk geen consequenties voor therapeutische behandeling. De belangrijkste maatregel die getroffen moet worden is het voorkomen dat mensen, in bijzonder kinderen, in contact komen met de vervuilde grond. De locatie is momenteel niet meer in gebruik, daarmee wordt verder contact met de grond voorkomen. 15 Waar kan ik terecht met vragen over mijn gezondheid? Als u gezondheidsklachten heeft, neemt u contact op met uw huisarts. Als u vragen heeft of zich zorgen maakt over uw gezondheid in verband met de aangetroffen bodemverontreiniging, kunt u contact opnemen met de afdeling Leefomgeving van GGD Haaglanden. De afdeling is bereikbaar per mail: gezondheidenmilieu@ggdhaaglanden.nl. Of u kunt bellen naar

4 16 Wordt de grond gesaneerd? Ja, de grond wordt gesaneerd vanwege de herinrichting van het gebied Waterspoorpark Veen- en Binkhorspolder. 17 Wat wordt met de verontreinigde grond gedaan De sterk verontreinigde grond wordt verwijderd en afgevoerd naar een erkend verwerkingsbedrijf. 18 Is het slootwater onderzocht, zo nee waarom niet? De milieuhygiënische kwaliteit van het slootwater is niet onderzocht. Er is geen aanleiding om te vermoeden dat het water verontreinigd zou zijn. Het Hoogheemraadschap van Delfland is verantwoordelijk over de kwaliteit van het oppervlaktewater en is geïnformeerd over de bodemverontreiniging. 19 Is de bagger uit de sloot onderzocht en wat zijn de resultaten daarvan? Door Wareco is in 2014 de kwaliteit van de baggerspecie onderzocht. Op basis van de resultaten van dit onderzoek is sanering niet noodzakelijk. 20 Kan de vervuiling (bijv. via grondwater) ook in tuinen van omwonenden zijn terechtgekomen? Nee, het grondwater is onderzocht en bevat geen (verhoogde) gehalten aan diverse stoffen. 21 Zijn de tuinen van de woningen ook verontreinigd. In verband met de aankoop van gemeentegrond heeft Fugro in 2005, in opdracht van WoonInvest, diverse tuinen behorend bij de woningen onderzocht. Uit dit onderzoek is gebleken dat de grond geschikt was voor de functie wonen met tuin en dus zonder problemen gekocht kon worden. 22 Worden andere terreinen in de nabije omgeving van het complex ook onderzocht? (bijv. speeltuinen, schoolpleinen, parken, etc.) Nee, een onderzoek wordt pas uitgevoerd als daar aanleiding toe is. Bijvoorbeeld het herinrichten van een gebied of graafwerkzaamheden. 23 Hoe zijn betrokkenen door de gemeente geïnformeerd? Het bestuur van de tuindersvereniging Nicolaas Beetslaan is geïnformeerd in een gesprek en de gebruikers van enkele tuintjes met hoge gehalten aan lood zijn ook geïnformeerd. Voor de leden van de tuindersvereniging wordt op woensdag 5 maart een informatiebijeenkomst georganiseerd in de Koningkerk te Voorburg. 24 Kan de gemeente een toelichting geven bij de algemene Ledenvergadering van ATV Nicolaas Beetslaan? Ja, dat is mogelijk. 25 Waar gaan de tuinders nu naar toe? Het volkstuincomplex aan de Nicolaas Beetslaan is niet meer in gebruik. Vanwege de herinrichting van het Waterspoorpark Veen- en Binkhorspolder gebied, verhuist het volkstuincomplex naar de nieuwe stadstuin Park t Loo. De grond van Park t Loo is onderzocht. De grond is geschikt voor de functie volkstuin. 26 Hoe staat het met de bodemkwaliteit van andere volkstuincomplexen in de gemeente? In principe wordt alleen bodem onderzoek gedaan als daar aanleiding voor is, bijvoorbeeld bij het herinrichten van een gebied of graafwerkzaamheden. Tot nu toe

5 was er geen aanleiding om de bodemkwaliteit van volkstuinen, met uitzondering van de Schipholboog, te onderzoeken. Nu ook bij de Nicolaas Beetslaan verontreinigde grond is aangetroffen, vindt dit college het noodzakelijk om een bodemonderzoek uit te voeren in alle volkstuincomplexen waarvan de gemeente grondeigenaar is. Het gaat dan om de volgende complexen: - Tuinenlaan en Noordheypad te Leidschendam; - Prinsenhof ter plaatse van de bouwspeelplaats; - Overgoo (voormalige volkstuinen) te Leidschendam; - De Groene Zoom te Den Haag; - Arentsburghlaan te Voorburg De gemeente gaat in maart met de besturen van de verschillende complexen om de tafel om afspraken te maken. Bijlage: - Tekening (grond toplaag tot 0,5 meter met risico s) - Tekening (verontreinigingssituatie grond in de toplaag tot 0,5 meter)

6

7