Inhoudsopgave. Situatie en centrale vraagstelling

Transcriptie

1 Mei 2016

2 Inhoudsopgave Situatie en centrale vraagstelling Bevindingen, conclusies en aanbevelingen Deelnemers Pensioengerechtigden Deelnemers 45- versus deelnemers 45 + Deelnemers versus pensioengerechtigden Colofon In opdracht van: Irene Klein Bog irene.kleinbog@samr.nl

3 Situatie en centrale vraagstelling

4 Situatie en centrale vraagstelling Kansen om het communicatiebeleid te verbeteren Pensioen is voor veel mensen een grote black box. Je wilt het wel begrijpen, maar het is (te) complex en onzeker. Pensioenfondsen willen dat deelnemers en gerechtigden wel snappen waar het over gaat. Daarvoor zetten ze diverse communicatiemiddelen in, organiseren ze bijeenkomsten etc. Achmea doet dat ook voor het Rabobank Pensioenfonds. De deelnemers en pensioengerechtigden zijn vaak wel meer vertrouwd met de financiële materie, maar zelfs voor hen is pensioen een complex product. Om het communicatiebeleid meer handen en voeten te geven is een inventarisatie gedaan onder deelnemers en pensioengerechtigden van het Rabobank Pensioenfonds. De centrale vraag is: Welke kansen zijn er om het communicatiebeleid voor het Rabobank Pensioenfonds te verbeteren? Daaruit vloeien de volgende onderzoeksvragen voort: Kennis, houding en gedrag ten aanzien van het Rabobank pensioen Wat is de houding ten aanzien van de pensioenregeling? Wat is het kennisniveau over de eigen pensioenregeling? Wat zijn de vragen die spelen rondom het pensioen? Over de communicatiemiddelen Welke middelen kent men? Wat is het bereik van de ingezette communicatiemiddelen? Wat is het oordeel over de ingezette middelen? Wat kan/moet beter? Leidt de communicatie tot actie? 4

5 Inleiding Respons en weergave resultaten Voor dit onderzoek zijn zowel pensioengerechtigden als deelnemers van het Rabobank Pensioenfonds benaderd. Op basis van een door het Rabobank Pensioenfonds aangeleverd bestand heeft SAMR bijna betrokkenen per mail uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek. Respondenten konden via een link in de mail direct de vragenlijst benaderen. In totaal hebben respondenten de vragenlijst ingevuld. Met de keuze voor benadering per was de verwachting dat het aantal respondenten uit de groep pensioengerechtigden zou achter kunnen blijven. Het resultaat, 44%, laat het tegendeel zien. Een dergelijk percentage geeft een hoge betrokkenheid aan. Responsverdeling De resultaten zijn gesplitst naar pensioengerechtigden en deelnemers. Na eerst een weergave van de belangrijkste bevindingen per groep volgen conclusies en aanbevelingen. Verder is een grafische weergave van de resultaten opgenomen van de groepen. De resultaten van de deelnemers totaal, zijn uitgesplitst weergegeven naar de groep 45 jaar en ouder (45+) en jonger dan 45 (45-). Bij deze totaalrapportage hoort een bijlage met hierin alle gegeven toelichtingen, te weten de Bloemlezing. 5

6 Conclusies & aanbevelingen

7 Deelnemers Belangrijkste bevindingen Deelnemers (1): Ondanks goed beeld pensioen toch zorgen over opbouw Voor nagenoeg alle deelnemers is het pensioen straks een belangrijk deel van hun inkomens. Twee derde van deze groep vindt dat ze een goed beeld heeft van het pensioen dat zij opbouwt. Desondanks maakt bijna de helft van de groep zich (wel eens) zorgen over het pensioen. Deze zorg is vooral of er straks nog wel pensioen is en of de hoogte hiervan voldoende is. Ruim de helft van de deelnemers checkt of pensioenopbouw op schema ligt Ongeveer een kwart van de deelnemers geeft aan onvoldoende kennis en informatie te hebben om zelf keuzes m.b.t. het pensioen te maken. Meer dan de helft van de deelnemers houdt in de gaten of de pensioenopbouw op schema ligt. Hiervoor wordt vooral de informatie van de UPO vergeleken met het huidige salaris dan wel het huidige uitgaven patroon. Goede regeling maar zorgen over behoud levensstandaard Bijna twee derde van de respondenten vindt de pensioenregeling een goede regeling. Echter heeft ruim de helft er geen (vol) vertrouwen in dat de omvang van het pensioen voldoende zal zijn om de huidige levenstandaard t.z.t. voort te zetten. Waar mogelijk regelt de deelnemer aanvulling, vooral in de vorm van een eigen woning en sparen/beleggen. Anwhiaatverzekering bewuste keuze Voor 90% van de respondenten die een Anw-hiaatverzekering hebben afgesloten is dit een bewuste keuze. Zij die geen Anwhiaatverzekering hebben afgesloten vinden dit niet nodig/ hebben geen partner/kinderen of zijn er nog niet aan toe gekomen. Slechts 3% noemt gebrek aan financiële middelen als reden voor het niet hebben van een dergelijke verzekering. Weinig persoonlijke hulp ingeroepen Het overgrote deel van de respondenten heeft nog nooit voor het pensioen advies bij iemand ingewonnen. Van de groep die dat wel gedaan heeft (20%), noemt ruim één derde de adviseur van de Rabobank als gesprekspartner. 7

8 Deelnemers Belangrijkste bevindingen - Deelnemers (2): Meer dan de helft geeft 8 of hoger Op een enkeling na geven deelnemers het Rabobank Pensioenfonds minimaal een 6. Meer dan de helft geeft een 8 of hoger. Dit cijfer is vooral te danken aan de reputatie van het fonds. Redenen achter de enkele onvoldoende zijn de ontwikkeling van de hoogte van het pensioen en de communicatie (hierover). Tevreden over dienstverlening en informatie pensioenfonds Website, UPO en nieuwsbrief bekende communicatiemiddelen Ruim driekwart van de deelnemers is tevreden over de informatie van het pensioenfonds en diens dienstverlening. Over het algemeen heeft men ook vertrouwen in het bestuur. Critici daarentegen vinden dat het bestuur ver af staat van de doelgroep ( 60-ers die de belangen van hun generatie goed behartigt, maar niet die van de mijne ) en de resultaten ( De regeling is de laatste jaren erg verslechterd. Bestuur speelt daarbij belangrijke rol ). Bijna alle deelnemers kennen het Jaarlijks Uniform Pensioenoverzicht. Ook de website en nieuwsbrief Regie zijn bekende communicatiemiddelen. Echter veel deelnemers gebruiken deze middelen niet. Dit geldt ook voor de bijeenkomsten. 70% kent nieuwsbrief Regie Ruim 70% van de deelnemers kent de nieuwsbrief Regie. 66% hiervan leest de nieuwsbrief. Ruim 25% van deze lezers leest alle artikelen. Van de 37% die de nieuwsbrief kent, maar niet leest, geeft 25% aan de nieuwsbrief niet te ontvangen en vindt 39% de informatie (nog) niet interessant. UPO en pensioenplanner hoogste waardering Deelnemers waarderen het Uniform Pensioenoverzicht gemiddeld met een 8,1. De pensioenplanner krijgt een 8. Ook de waardering voor het telefonisch of contact met het KCC is met een 7,9 positief beoordeeld. 8

9 Pensioengerechtigden Belangrijkste bevindingen - Pensioengerechtigden(1): Belangrijkste zorg: blijft inkomen op peil Tevreden over pensioenregeling Voor nagenoeg alle pensioengerechtigden is het pensioen een belangrijk deel van het inkomen. De helft maakt zich (wel eens) zorgen of het inkomen op peil blijft. 75% van de pensioengerechtigden heeft (daarom) aanvullende maatregelen getroffen. Bij één op de vijf pensioengerechtigden die zich zorgen maakt over het pensioen betreft dit de onzekerheid bij eigen overlijden of dat van de partner. Bijna 90% is tevreden met de pensioenregeling. Deze groep is positief over het beheer en de indexaties tot op heden en vindt het pensioen een goede aanvulling op hun AOW. Er is echter ook kritiek. Deze kritiek omvat vooral het niet meer waardevast zijn en de omzetting van eindloon naar middelloon. Hoge waardering pensioenfonds Pensioengerechtigden waarderen het pensioenfonds met een gemiddeld rapportcijfer van 8,1. 80% van de gerechtigden geeft het pensioenfonds een 8 of hoger. 3% geeft zelfs een 10! De communicatie en reputatie van het pensioenfonds alsook de hoogte van het pensioen zijn aspecten waardoor betrokkenen een 8 of hoger geven. Tevreden over dienstverlening en informatie pensioenfonds Ruim 90% van de pensioengerechtigden is tevreden over de informatie van het pensioenfonds en diens dienstverlening. Over het algemeen heeft men ook vertrouwen in het bestuur. Een enkele criticus noemt oude jongens krentenbrood en old boys network als reden voor een lager vertrouwen. UPO meest bekende uiting 90% van de pensioengerechtigden kent het Jaarlijks Uniform Pensioenoverzicht. Zij waarderen dit overzicht met een 8,2. Het telefonisch en contact met het KCC (het Klant Contact Center) staat met een 8,0 op de tweede plaats. 9

10 Pensioengerechtigden Belangrijkste bevindingen Pensioengerechtigden (2): Nieuwsbrief gewaardeerd met een 7,7 Tevreden over soort communicatie Wens: meer aandacht voor dekkingsgraad 75% van de pensioengerechtigden kent de nieuwsbrief Regie. Bijna 75% van deze groep leest/gebruikt de nieuwsbrief. Waarbij 80% meerdere tot bijna alle artikelen leest. 25% van de groep die de nieuwsbrief niet leest geeft aan hier geen interesse in te hebben. 46% van de niet-lezers geeft aan de nieuwsbrief niet te ontvangen. Pensioengerechtigden zijn tevreden over de communicatie. Zij ervaren duidelijke en voldoende informatie die tijdig komt en begrijpelijk en relevant is. De toelichtingen staven dit beeld De informatie door het pensioenfonds is relevant en duidelijk ; Men doet het gewoon goed dit zegt een kritisch mens!. Meer dan de helft van de pensioengerechtigden noemt onderwerpen waar in de communicatie meer aandacht aan besteed mag worden. Een veel genoemde is de dekkingsgraad. UPO en pensioenplanner hoogste waardering 10

11 Deelnemers 45- versus 45+ Belangrijkste bevindingen Deelnemers 45 versus 45+ (1) Duidelijk verschil in verwachte pensioenleeftijd Deelnemers 45+ beter beeld van pensioenopbouw en mogelijke keuzes Bijna één vijfde van de deelnemers onder 45 jaar weet (nog) niet met welke leeftijd zij met pensioen zullen gaan. Een kwart verwacht dat dit voor hun 67 e is en één derde na hun 67 e. Bij deelnemers van 45 jaar en ouder verwacht ongeveer de helft voor hun 67 e met pensioen te gaan. Ruim één derde verwacht dat dit op hun 67 e is en slechts een enkeling denkt dat dit na 67 jaar is. Ruim 75% van de deelnemers 45+ heeft een goed beeld van de pensioenopbouw, ruim 50% geeft aan voldoende kennis te hebben om zelf (juiste) pensioenkeuzes te maken. Bij de 45- ers liggen deze percentages 10 tot 25% lager. Bij beide groepen geeft ongeveer 50% aan zich zorgen te maken over hun pensioen. 45- ers vragen zich vooral af óf er nog wel pensioen is (84%), 45+ ers of het pensioen voldoende zal zijn (75%). Goede regeling, vooral 45- zorgen over behoud levensstandaard Ruim de helft van de 45- ers vindt de pensioenregeling een goede regeling. Eén derde heeft er geen vertrouwen in dat het opgebouwde pensioen t.z.t. voldoende zal zijn. Bijna driekwart van de 45+ ers is tevreden over de regeling en bijna de helft verwacht met het opgebouwde pensioen hun levensstandaard te kunnen behouden. UPO belangrijke graadmeter voor pensioenopbouw 66% van de 45+ ers tegen 41% van de 45- ers geeft aan onderzocht te hebben of de pensioenopbouw op schema ligt. Beide groepen hebben hiervoor de UPO vergeleken met het huidige salaris / de uitgaven. 60% van de 45+ ers gebruikt hiervoor ook de pensioenplanner. Bij de 45- ers is dit 29%. Zowel 45- als 45+ beperkt persoonlijke hulp ingeroepen Zowel bij de 45- ers als de 45+ ers heeft ruim 80% nog nooit iemand benaderd voor pensioenadvies. Zij die dit wel gedaan hebben, hebben over het algemeen persoonlijk advies bij een adviseur van de Rabobank ingewonnen. 11

12 Deelnemers 45- versus 45+ Belangrijkste bevindingen Deelnemers 45 versus 45+ (2): Eigen huis bij 45- ers belangrijkste aanvulling op pensioen Bijna de helft van de 45- ers noemt het eigen huis als aanvulling op het pensioen en bijna één derde het spaargeld/de belegging. Ook bij de 45+ ers zijn deze twee aspecten het meest genoemd als pensioenaanvulling. Vooral 45+ ers hebben Anwhiaat verzekerd 60% van de 45+ ers, tegen 36% van de 45- ers heeft het Anwhiaat verzekerd. Bij beide groepen wordt gewoon nodig genoemd als belangrijkste reden voor deze verzekering. Zij die geen Anw-hiaatverzekering hebben afgesloten vinden het niet nodig of hebben geen partner/kinderen. Bij de 45- ers geeft 20% aan niet te begrijpen wat een Anw-hiaatverzekering is. Dit ligt 11% hoger dan bij de 45+ ers. Rapportcijfer 45+ ers vier tiende hoger dan 45- ers De 45+ ers geven het Rabobank Pensioenfonds gemiddeld een 7,7. De 45- ers een 7,3. 43% van deze laatste groep geeft een 8, 9 of 10 tegen 61% van de 45+ ers. Voor beide groepen is de communicatie door het pensioenfonds een belangrijke reden voor het gegeven cijfer (ruim 50%). Vooral bij 45+ ers speelt ook de verwachte hoogte van het pensioen mee (45%). 45+ ers iets meer vertrouwen in bestuur pensioenfonds Bijna 75% van de 45+ ers geeft aan vertrouwen te hebben in het bestuur van het pensioenfonds. Bij de 45- ers is dit net geen 70%. Ook de dienstverlening en informatie van het pensioenfonds wordt door 45+ ers iets positiever beoordeeld. 12 UPO meest bekend, meest gebruikt en hoog gewaardeerd Zowel 45- ers als 45+ ers noemen het Jaarlijks Uniform Pensioenoverzicht als meest bekende en gebruikte communicatiemiddel. De waardering voor dit overzicht is groot (45+ ers geven dit overzicht een 8,2 en 45- ers een 7,9). 84% van de 45+ ers kent de website en 73% de nieuwsbrief Regie. 59% gebruikt de website en 65% de nieuwsbrief. Bij de 45- ers kent 69% deze twee communicatiemiddelen, 37% gebruikt de website en 59% de nieuwsbrief.

13 Deelnemers 45- versus 45+ Belangrijkste bevindingen Deelnemers 45 versus 45+ (3) Nieuwsbrief iets beter gelezen door % van de 45+ ers leest meerdere tot bijna alle artikelen van de nieuwsbrief. Bij de 45- ers is dit nog geen 50%. Als reden voor het niet of beperkt lezen van de nieuwsbrief wordt vooral gebrek aan interesse genoemd (34% bij 45+ en 44% bij 45-). 23% van de 45- ers geeft aan dat de artikelen niet aanspreken, bij 45+ noemt 17% dit argument. Deelnemers 45+ iets positiever over de communicatie 45+ ers beter op de hoogte van maatregelen tekort situatie Deelnemers van 45- zijn positief over de duidelijkheid, hoeveelheid en tijdigheid van de communicatie van het pensioenfonds. Het oordeel van de 45+ ers is iets positiever. 81% vindt dat het pensioenfonds duidelijk communiceert, 79% vindt de informatie voldoende en 82% vindt de informatie begrijpelijk. Beide groepen noemen informatie over de dekkingsgraad en informatie meer gericht op de persoonlijke situatie als verbeterpunten. 31% van de 45- deelnemers geeft aan dat zij niet bekend waren met het feit dat het pensioenfonds maatregelen neemt om weer te voldoen aan de eisen van de toezichthouder. Ruim 80% van de 45+ ers heeft dit meegekregen, voor 36% is niet geheel duidelijk wat er precies aan de hand is. Niet meegroeien pensioenuitkering met inflatie vooral bij 45- onbekend 33% van de 45- ers geeft aan niet te weten dat het pensioenfonds de uitkering niet volledig mee laat groeien met de inflatie. Bij de groep 45+ ligt dit 10% lager. 33% van deze groep heeft geen begrip voor deze situatie. Bij de 45- ers is dit 27%. 13

14 Deelnemers - pensioengerechtigden Deelnemers versus pensioengerechtigden Zorgen over pensioen bij ruim de helft Tevreden over pensioenregeling Rapportcijfer 8,1 Pensioenfonds Ruim de helft van de pensioengerechtigden maakt zich (weleens) zorgen over het pensioen tegen 46% van de deelnemers. 30% van de deelnemers geeft aan zich (nagenoeg) nooit zorgen te maken over het pensioen. Bij de pensioengerechtigden is dit 23%. 88% van de pensioengerechtigden vindt de pensioenregeling een goede regeling. Bij de deelnemers ligt dit percentage 24% lager (64%). Een nagenoeg gelijk verschil geldt voor het vertrouwen in het bestuur van het pensioenfonds. Waar 69% van de deelnemers vertrouwen uitspreekt, is dit bij de pensioengerechtigden 91%. Pensioengerechtigden waarderen het pensioenfonds met een gemiddeld rapportcijfer van 8,1. Dit is ruim een halve punt hoger dan het gemiddelde rapportcijfer van de deelnemers (7,5). UPO en nieuwsbrief Regie bekendste communicatie middelen Zowel bij deelnemers als pensioengerechtigden is het jaarlijkse UPO het bekendste en meest gebruikte communicatiemiddel. Pensioengerechtigden noemen (en gebruiken) de website meer dan deelnemers. Driekwart van de deelnemers en van de pensioengerechtigden kennen de nieuwsbrief Regie. Het verschil is dat pensioengerechtigden de nieuwsbrief veel intensiever lezen. Pensioengerechtigden geven gemiddeld hogere rapportcijfers voor de communicatiemiddelen dan de deelnemers. Goede waardering communicatie Pensioengerechtigden zijn positiever over de duidelijkheid, hoeveelheid en de frequentie van de communicatie. Evenzo wat betreft de onderwerpen waarover gecommuniceerd wordt. 14

15 Deelnemers en pensioengerechtigden Conclusies en aanbevelingen Deelnemers & pensioengerechtigden Zowel deelnemers als pensioengerechtigden zijn positief over de Rabobank Pensioenregeling. Het vertrouwen bij pensioengerechtigden is iets hoger dan bij deelnemers. Dit komt vooral door de onzekerheid van (de hoogte van) het pensioen in de toekomst. Hoe verder deze datum weg ligt, hoe minder vertrouwen er is dat de levensstandaard behouden kan worden. Kennisgebrek en gebrek aan interesse ( ver van mijn bed show ) leveren de zorgen als blijft het inkomen op peil, kan ik mijn bestedingspatroon aanhouden. Met duidelijke, gerichte en persoonlijke informatie over de waarde ontwikkeling kan het Rabobank Pensioenfonds deze groep(en) (nog) meer van dienst zijn. Tevreden over pensioenregeling Blijf informeren over waardeontwikkeling Diverse communicatiemiddelen goed bekend Bied gericht what s in it for me informatie De huidige ge-eigende communicatiemiddelen van het Rabobank Pensioenfonds zijn goed bekend al worden ze niet door iedereen even goed gebruikt. Bij alle groepen wordt de UPO het meest gebruikt. Pensioengerechtigden noemen de website en de nieuwsbrief beduidend meer dan 45- en 45+ ers. Het lijkt er niet direct op dat betrokkenen ervaren informatie te missen door beperkt gebruik van de communicatiemiddelen. Hoe meer het pensioen aan de orde is, hoe meer betrokkenen de communicatiemiddelen gebruiken. Duidelijk is dat iedereen vooral met zijn/haar eigen situatie bezig is en dat daar de informatiebehoefte ligt; wat betekenen ontwikkelingen voor de persoonlijke situatie? Informatie over financiële zaken en pensioenen in het bijzonder, is voor velen een noodzakelijk kwaad. Voor alle groepen geldt: houd informatie laagdrempelig, niet te verspreid en stem (nog beter) af op persoonlijke situaties. 15

16 Deelnemers en pensioengerechtigden Conclusies en aanbevelingen Deelnemers & pensioengerechtigden Informeer over * dekkingsgraad * indexatie * beleggingsbeleid * gevolgen eigen inkomen * beleggingsbeleid Deelnemers 45-, deelnemers 45+ en pensioengerechtigden zijn allen vooral geïnteresseerd in de ontwikkeling van hun eigen (toekomstig) pensioen/inkomen. Hierop is ook hun wens met betrekking tot de informatie(voorziening) gebaseerd. Inzicht in het beleggingsbeleid, indexatie en dekkingsgraad zijn onderwerpen waar volgens deelnemers en pensioengerechtigden meer aandacht aan besteed mag worden. Voor deelnemers (zowel 45- als 45+) komt daar het gevolg van inkomensverlies in geval van ontslag bij. Inspelen op deze behoefte zal bijdragen aan (het behouden van) een positief beeld bij deelnemers en pensioengerechtigden over het Rabobank Pensioenfonds en haar (communicatie)beleid. 16

17