Het verloftraject van terbeschikkinggestelden:

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Het verloftraject van terbeschikkinggestelden:"

Transcriptie

1 Het verloftraject van terbeschikkinggestelden: Een resocialisatieprognose naar psychopathologie, indexdelict en sekse Amber Jessen ANR: Begeleider en beoordelaar: prof. dr. Stefan Bogaerts Tweede begeleider en beoordelaar: drs. Paul Ter Horst Universiteit van Tilburg Faculteit Sociale Wetenschappen Departement Forensische Psychologie Augustus 2011 Aantal woorden: 3953

2 Samenvatting In deze studie is gekeken naar (1) de verdeling van verlofmodaliteiten, (2) de verschillen in duur tot het verkrijgen van verlof vanaf aanvangdatum tbs-maatregel, op basis van psychopathologie ( psychose gerelateerd, persoonlijkheidsproblematiek en ontwikkelingsstoornis of verstandelijke beperking ), indexdelict ( levensdelict, geweldsdelict, brandstichting en zedendelict ) en geslacht en (3) de relaties tussen deze onafhankelijke variabelen, bij 91 tbs-gestelden (61 mannen en 30 vrouwen) die op 1 september 2010 onder de verantwoordelijkheid van forensisch psychiatrisch centrum De Woenselse Poort vielen. In eerste instantie is begonnen met de totale onderzoeksgroep van 103 patiënten, uiteindelijk zijn 12 patiënten niet meegenomen in de analyses. Door middel van dossierstudie zijn gegevens verzameld over demografische eigenschappen, afgiftedata van verlofmachtigingen, psychopathologie en indexdelicten. De verschillen in duur tot verlof zijn onderzocht door middel van tweezijdige variantie-analyses en de onderlinge relaties van de onafhankelijke variabelen zijn bekeken met behulp van een Cramér s V-toets. De resultaten laten zien dat de verlofverdeling op basis van in-, door- en uitstroom nagenoeg gelijk is (rond de 33%). Er zijn geen significante verschillen gevonden in de duur tot begeleid verlof (p > 0.05), het duurt gemiddeld 4 jaar en 2 maanden voordat er een machtiging wordt gegeven (SD = 2;11). Er kan geen harde uitspraak worden gedaan over de duur tot het verkrijgen van andere verlofmodaliteiten. De onafhankelijke variabelen blijken gematigd significant met elkaar samen te hangen. Het lijkt erop dat de tijd die verstrijkt vooraleer er verlof aangevraagd wordt bij de onderzochte groepen gelijk is. Het in gang zetten van het verloftraject lijkt voor alle groepen een even tijdrovend proces. 2

3 Inleiding De justitiële maatregel terbeschikkingstelling (tbs) leidt regelmatig tot politieke en maatschappelijke discussies. Het tbs-systeem bevindt zich in het spanningsveld tussen het behandelen van tbs-gestelden en het beveiligen van de maatschappij. Verlofverlening is een fundamenteel onderdeel van de behandeling omdat het de tbs-gestelden in staat stelt om geleidelijk aan te resocialiseren. In de media wordt vaak stilgestaan bij tbs-gestelden die tijdens hun verlof betrokken raken bij een incident. Hierdoor neemt de publieke onrust en de druk om tbs-gestelden niet vrij te laten toe. De Tweede Kamer heeft door de jaren heen de effectiviteit van het tbs-systeem en het verlofbeleid meermaals laten onderzoeken. In de jaren 90 nam de capaciteitsproblematiek van de tbs-sector toe. Het aantal tbsopleggingen steeg, terwijl de door- en uitstroom van tbs-gestelden stagneerden en zelfs terugliepen in de laatste vijf jaren. Er werden verschillende Interdepartementale Beleidsonderzoeken en onderzoekscommissies ingesteld om de effectiviteit en de efficiëntie van het tbs-systeem te verbeteren en de intramurale behandelduur te verkorten (TK, , , nr. 1; , nr. 1). Om de door- en uitstroom te verbeteren, werden vanaf 1999 longstay afdelingen ingericht voor tbs-gestelden bij wie het recidiverisico, ondanks langdurige behandeling, niet tot een aanvaardbaar niveau is afgenomen (TK, , , nr. 33). Verder werd er geadviseerd om het samenwerkingsverband tussen de forensisch psychiatrische centra (fpc s) en de reguliere geestelijke gezondheidszorg te verbeteren (TK, , , nr. 75). Op 16 juni 2005 besluit de Tweede Kamer naar aanleiding van een tweetal ernstige incidenten met tbs-gestelden op verlof, een parlementaire onderzoekscommissie in te stellen. De Commissie Visser had als taak het tbssysteem grondig door te lichten, omdat het in zijn huidige vorm onvoldoende in staat is om de maatschappij te beschermen (TK, , , nr. 25). 3

4 In het eindrapport van de Commissie Visser worden lange termijn ontwikkelingen beschreven die hebben bijgedragen aan de vertraagde uitstroom waar al sinds de jaren 90 een oplossing voor wordt gezocht (TK, , , nrs. 4-5). Ten eerste neemt de complexiteit en diversiteit van de problematiek van tbs-gestelden toe. Ten tweede wordt verlof steeds meer een onderdeel van de behandeling, maar wordt er ook door zowel de overheid als klinieken steeds kritischer gekeken naar verlofverlening waardoor de aanvang van verlof vertraagt. De Commissie Visser komt met 17 aanbevelingen om dit probleem aan te pakken, waaronder capaciteitsuitbreiding, individuele plaatsing, het verbeteren (en verlengen) van het voor- en nazorgtraject en het inzetten van risicotaxatie ter verdere professionalisering van de forensische psychiatrie. Door de publieke druk moest het verlofbeleid opnieuw worden aangescherpt. In 1994 golden er nog geen specifieke eisen voor een verlofaanvraag en hoefde begeleid verlof niet te worden aangevraagd bij de Minister. Vanaf 2000 moest een verlofaanvraag al voorzien zijn van een verlofplan, waarin onder andere de functie van het verlof moest worden toegelicht en op basis van checklists, de risico s moesten worden geschat (Nagtegaal, Van Der Horst & Schönberger, 2011). In 2005 kwam de nadruk te liggen op de veiligheid van de maatschappij en werd risicotaxatie een verplicht onderdeel van een verlofaanvraag. Er werd besloten om de zes intramurale verlofmodaliteiten terug te brengen naar drie intramurale verlofmodaliteiten 1. Verleende machtigingen waren voorts één jaar geldig en moesten verplicht worden geëvalueerd (Staatsblad, 2005, 400). Om een uniforme regeling voor de aanvraag en verlening van verlofmachtigingen verder te bewerkstelligen, werd besloten om een onafhankelijke verlofcommissie in te stellen (TK, , / , nr. 48). 1 De zes intramurale verlofvormen begeleid verlof, semi-begeleid verlof, groepsverlof, onbegeleid verlof zonder overnachtingen, onbegeleid verlof met één of twee overnachtingen en onbegeleid verlof met meer dan twee overnachtingen, werden terug gebracht naar de drie intramurale verloffasen: begeleid verlof, onbegeleid verlof en transmuraal verlof. 4

5 Sinds 1 januari 2008 is dit gerealiseerd en toetst het Adviescollege Verloftoetsing Tbs (AVT) alle verlofaanvragen inhoudelijk alvorens een advies uit te brengen richting de Verlofunit van het ministerie. In 2010 heeft het AVT 89% van de verlofaanvragen positief beoordeeld. Opgemerkt dient te worden dat de doorlooptijd, ten opzichtte van de periode voor instelling van de AVT, nu is toegenomen tot gemiddeld 60 dagen. Daarvoor was dit gemiddeld 26 dagen (AVT, 2011). De Inspectie voor de Sanctietoepassing (ISt) heeft in 2008 en 2009 de acht 2 toenmalige fpc s doorgelicht. Er wordt geconcludeerd dat de genomen maatregelen hebben geleid tot een sterke daling in het aantal onttrekkingen en ontvluchtingen tijdens verlof, maar dat het moment waarop voor het eerst verlof wordt toegestaan, naar een steeds later tijdstip verschuift (ISt, 2009). Men is terughoudender geworden in het verzoeken om en het toekennen van verlof, de gemiddelde intramurale verblijfsduur neemt mede hierdoor toe en wordt nu rond de 9 jaar geschat. Van de in 2007 opgenomen tbs-gestelden, heeft slechts 25% binnen drie jaar begeleid verlof, terwijl dit in 1996 nog 53% was (Nagtegaal, Van Der Horst & Schönberger, 2011). Het totaal aantal tbs-gestelden dat een verlofmachtiging heeft is afgenomen van 58,3% in 2000 naar 43,7% in Dit percentage varieert per kliniek van 39% tot 79% (AVT, 2009). De verschillen in verlofpercentages en de duur tot het verkrijgen van een verlofmachtiging dienen echter nader te worden onderzocht. In deze studie wordt het verloop van het verloftraject van de tbs-gestelden onder de verantwoordelijkheid van fpc De Woenselse Poort in beeld gebracht. Er wordt explorerend gekeken naar (1) de verdeling van verlofmodaliteiten, (2) de verschillen in snelheid waarin het verloftraject doorlopen wordt, op basis van psychopathologie, indexdelict en geslacht en (3) de onderlinge relaties tussen deze variabelen. Hierbij is een onderscheid gemaakt tussen drie categorieën psychopathologie welke overeenkomsten vertonen met de zorgprogramma s binnen De Woenselse Poort. Dit zijn de categorieën ontwikkelingsstoornissen en verstandelijke beperkingen, persoonlijkheidsstoornissen en psychose gerelateerde stoornissen. De indexdelicten zijn 2 Te weten: fpc de Kijvelanden, fpc Oldenkotte, fpc De Rooyse Wissel, fpc Veldzicht, fpc Dr. S. van Mesdag, fpc Oostvaarderskliniek, de Van der Hoeven Kliniek en de Pompekliniek. 5

6 onderverdeeld in de groepen levensdelict, geweldsdelict, brandstichting en zedendelict. Er waren geen specifieke hypotheses voor dit onderzoek, omdat er weinig bekend is over de relatie tussen psychopathologie, type delict en sekse enerzijds en verloftraject anderzijds. Methode Patiënten De onderzoekspopulatie bestond uit 103 tbs-gestelden die op 1 september 2010 onder de verantwoordelijkheid van De Woenselse Poort vielen. Door middel van dossierstudie zijn gegevens verzameld over het verloftraject en de problematiek. Patiënten met uitzonderlijke ziektebeelden of waarbij ooit een verlofmodaliteit is ingetrokken of verlopen, zijn enkel beschreven en niet meegenomen in de analyses. Dit resulteert namelijk in een lange periode tussen de aanvang van de tbs-maatregel en het verkrijgen van een nog steeds gehonoreerde verlofmodaliteit. Uiteindelijk is één tbs-gestelde uitgesloten vanwege zijn ziektebeeld, een degeneratieve stoornis die niet behandeld kan worden. Bij elf tbs-gestelden is ooit een verlofmodaliteit ingetrokken of verlopen vanwege het plegen van strafbare feiten of het overtreden van voorwaarden. Twaalf patiënten, waaronder ook de longstay-cliënten, zijn daarmee niet opgenomen in de analyses. De uiteindelijke onderzoeksgroep betrof 91 tbs-gestelden, bestaande uit 61 mannen (67%) en 30 vrouwen (33%). De leeftijd varieerde van 22 tot 74 jaar (M = 41.88, SD = 10.63) en er waren 11 verschillende nationaliteiten, 66% is geboren in Nederland. Er waren 41 patiënten die hun tbs-maatregel opgelegd hebben gekregen vanwege een levensdelict (45%), 24 wegens een geweldsdelict (26%), 23 wegens brandstichting (23%) en 3 tbs-gestelden wegens een zedendelict (3%). De gemiddelde verblijfsduur, gemeten vanaf de opnamedatum in de Woenselse Poort tot aan wanneer mogelijk, het transmurale verlof, varieerde van 63 dagen tot 15 jaar en 3 maanden (M = dagen, SD = dagen). Bij de meeste tbs-gestelden, namelijk 41, was er sprake van psychose gerelateerde problematiek (45%), bij 28 van persoonlijkheidsproblematiek (31%) en 22 hadden een 6

7 ontwikkelingsstoornis of verstandelijke beperking (24%). In bijlage 1 zijn de demografische eigenschappen te vinden, bijlage 2 en 3 bevatten de specificaties van psychopathologie en indexdelicten, bijlage 4 de verblijfsduur en bijlage 8 de beschrijving van de uitgesloten casussen. Onderzoeksdesign In deze studie is gekeken naar de verdeling van verlofmodaliteiten ( geen, begeleid verlof, onbegeleid verlof, transmuraal verlof en proefverlof ) onder tbs-gestelden binnen De Woenselse Poort. Verder is retrospectief, explorerend onderzoek verricht naar de mogelijke verschillen in het verloftraject van tbs-gestelden, tussen bepaalde typen psychopathologie, indexdelict, sekse en hun interactie. De afhankelijke variabele is gedefinieerd als de periode in dagen vanaf de start van de tbs-maatregel tot het verkrijgen van een verlofmachtiging. Deze periodes zijn voor iedere verlofmodaliteit apart bekeken. De gegevens over verkregen machtigingen zijn alleen meegenomen in de analyses wanneer de machtiging op 1 september 2010 nog rechtsgeldig was of wanneer er een volgende stap in het verloftraject was gemaakt, omdat verlofmachtigingen van rechtswege vervallen bij overplaatsingen naar een ander fpc. Vanaf 1 januari 2011 is het zo dat verlofmachtigingen automatisch voor minimaal een jaar vervallen als de tbs-gestelde een strafbaar feit pleegt, zich (aan zijn begeleider) onttrekt of langer dan 24 uur ongeoorloofd afwezig is (Regeerakkoord VVD-CDA, 2010). Machtigingen die wel zijn afgegeven maar later zijn ingetrokken, zijn dus niet meegenomen in de analyse. De onafhankelijke variabelen zijn type psychopathologie ( ontwikkelingsstoornissen en verstandelijke beperkingen, persoonlijkheidsstoornissen of psychose gerelateerde stoornissen ), type indexdelict ( levensdelict, geweldsdelict, brandstichting of zedendelict ) en geslacht ( man of vrouw ). Ook is er gekeken naar de samenhang tussen deze onafhankelijke variabelen. 7

8 Instrumentarium De gegevens zijn verzameld met behulp van het algemeen landelijke Monitor Informatiesysteem Terbeschikkingstelling (MITS), USER (Elektronisch Patiënten Dossier dat GGzE gebruikt) en Excel databases van de onderzoeker. De aanvangsdata van de tbs-maatregel en van verschillende verlofmodaliteiten zijn grotendeels via MITS verzameld. Ontbrekende gegevens zijn nagezocht in de schriftelijke documentatie van de verlofcommissie van De Woenselse Poort. De kernproblematiek van de tbs-gestelden is vastgesteld op basis van voortgangsrapportages en andere recente documenten uit USER. Procedure Eerst is een inventarisatie gemaakt van de demografische gegevens van de 103 cliënten met een tbs-maatregel. Het verloftraject is in kaart gebracht met behulp van bovenstaande systemen, door vanaf 1 september 2010 retrospectief te kijken naar de momenten van verlofverlening tot aanvangdatum tbs-maatregel, de datum waarop de behandeling begint. Vervolgens zijn voor iedere verlofmodaliteit apart de periodes in dagen bepaald, tussen aanvang tbs behandeling en het verkrijgen van een machtiging. De verloftrajecten konden soms niet volledig in kaart worden gebracht vanwege onbekende gegevens. De huidige verlofvormen zijn in 2005 ingevoerd, ook het registratiesysteem is aangepast, waardoor gegevens van vóór 2005 niet altijd beschikbaar waren. In de steekproefpopulatie was sprake van comorbiditeit waardoor in eerste instantie besloten is de psychopathologie vast te stellen op basis van de hoofddiagnose. Het gebruik van de hoofddiagnoses uit USER bleek echter niet toereikend te zijn, omdat deze vanwege administratieve redenen niet frequent worden aangepast. Daarom is de kernproblematiek op basis van collaterale informatie verder verfijnd. De drie gekozen categorieën psychopathologie komen overeen met de verschillende afdelingen binnen De Woenselse Poort. De groepsgrootte liet het niet toe om deze categorieën nog verder te specificeren. 8

9 Statistische analyse De statistische analyses zijn uitgevoerd in SPSS 19. Door middel van tweezijdige variantieanalyses (ANOVA s) voor iedere verlofmodaliteit is gekeken naar verschillen in het doorlopen van het verloftraject op basis van psychopathologie, indexdelict en sekse. Het was niet mogelijk om een multiple variantie-analyse (MANOVA) uit te voeren, vanwege teveel ontbrekende data. Wanneer er geen verlofmachtiging is afgegeven, wordt dit namelijk gezien als een missend gegeven. De beperkte groepsgrootte maakt dat er niet aan alle assumpties van een ANOVA is voldaan, wat betreft de analyses van onbegeleid, transmuraal en proefverlof. Er kan op basis van de verkregen resultaten enkel een gedegen uitspraak worden gedaan over de geobserveerde trend van het doorlopen verloftraject. De onderlinge samenhang van de onafhankelijke variabelen is op basis van de frequentieverdeling onderzocht door middel van de Cramér s V-toets, omdat het aantal eenheden per cel kleiner dan 5, meer dan 20% bedroeg en dus geen Chi kwadraat-toets kon worden uitgevoerd. Resultaten Door middel van dossierstudie is de verdeling van de verloven binnen De Woenselse Poort per 1 september 2010 retrospectief geïnventariseerd. Uit de gegevens blijkt dat 68% van de tbsgestelden op dat moment beschikte over een vorm van verlof en 32% (nog) niet, bij deze laatste groep patiënten is er sprake van een korte behandelduur.. Op het moment van inventarisatie was er ook een aantal aanvragen in behandeling bij de interne verlofcommissie van De Woenselse Poort. Er waren vier aanvragen gedaan voor begeleid verlof, één voor onbegeleid verlof en drie voor transmuraal verlof. Van het totaal aantal tbs-gestelden had 20% begeleid verlof, 11% onbegeleid verlof, 25% transmuraal verlof en 12% proefverlof. Wanneer de verlofverdeling wordt opgesplitst op basis van psychopathologie, indexdelict en geslacht, zien we over het algemeen dezelfde trend. Per categorie hadden de meeste tbs-gestelden vaak nog geen verlof en van degenen die wel verlof 9

10 hadden, was dat vooral begeleid of transmuraal verlof. Enkele uitzonderingen zijn tbs-gestelden met persoonlijkheidsproblematiek. In deze groep hadden de meesten begeleid verlof (29%) en ligt het percentage met geen verlof en transmuraal verlof gelijk (21%). Verder valt op dat in de categorie brandstichters maar liefst 35% transmuraal verlof had en ook 35% begeleid verlof. Het hoogste percentage tbs-gestelden met proefverlof is te vinden in de groep met een levensdelict (22%). Wat geslachtsverschillen betreft valt op dat 43% van de vrouwen geen verlof had, terwijl dit bij de mannen 26% is. Opgemerkt dient te worden dat het merendeel van de vrouwen pas recentelijk ingestroomd is. De verdeling van toegekende verlofmodaliteiten staat op pagina 13 in tabel 1. De duur tot verlofverlening is bepaald door bij alle afgegeven verlofmachtigingen van de patiënten te kijken naar de periode tussen de afgiftedata en de aanvang van de tbs-maatregel. De gemiddelde duur in jaren en maanden is op pagina 14 in tabel 2 weergegeven, in bijlage 5 staan dezelfde gegevens in aantal dagen. De resultaten laten zien dat het binnen de onderzoeksgroep gemiddeld 4 jaar en 2 maanden (SD = 2;11) duurt voordat er een machtiging voor begeleid verlof wordt afgegeven. Er verstrijkt gemiddeld 5 jaar en 7 maanden (SD = 2;11) voordat er een machtiging onbegeleid verlof wordt gegeven, 7 jaar en 7 maanden (SD = 3;4) voor transmuraal verlof en 8 jaar en 6 maanden (SD = 3;4) voor proefverlof. Op beschrijvend niveau 3 zien we dat mannen gemiddeld later op onbegeleid verlof gaan (M = 5;11, SD = 2;12) dan vrouwen (M = 4;10, SD = 2;6), maar eerder op proefverlof gaan dan vrouwen (respectievelijk M = 7;11, SD = 3;6 voor mannen ten opzichte van M = 10;11, SD = 0;5 voor vrouwen). Wat psychopathologie betreft gaan tbs-gestelden met een psychose gerelateerde stoornis gemiddeld het snelste op begeleid verlof (M = 3;11, SD = 2;8) maar doen zij er het langste over om alle andere machtigingen te krijgen. Tbsgestelden met persoonlijkheidsproblematiek krijgen gemiddeld het snelste onbegeleid en 3 In de groep tbs-gestelden met een ontwikkelingsstoornis of een verstandelijke beperking is er slechts één persoon met een machtiging voor proefverlof en in de groep tbs-gestelden met een zedendelict is er slechts één persoon met een machtiging voor transmuraal verlof. Over de duur tot deze typen verlof voor deze groepen kan daarom geen uitspraak worden gedaan. 10

11 transmuraal verlof (M = 5;1, SD = 5;4 en M = 6;2, SD = 2;4). Wanneer onderscheid wordt gemaakt op basis van het type indexdelict, gaan zedendelinquenten gemiddeld het snelste op begeleid verlof (n = 2, M = 3;5, SD = 2;3) en geweldsdelinquenten het minst snel (M = 4;6, SD = 2;5). De duur tot transmuraal en proefverlof is gemiddeld het langst bij tbs-gestelden met een levensdelict. Deze groep gaat gemiddeld pas na 9 jaar en 2 maanden (SD = 2;10) op transmuraal verlof en na gemiddeld 8 jaar en 10 maanden (SD = 3;7) op proefverlof. De effecten van psychopathologie, indexdelict en geslacht op de duur tot verlofverlening zijn per verlofmodaliteit onderzocht met behulp van tweezijdige variantie-analyses (α = 0.05). De beperkte groepsgrootte voor onbegeleid, transmuraal en proefverlof maakt dat er over de uitkomst van deze analyses geen harde uitspraak kan worden gedaan en het resultaat louter indicatief is. Weliswaar niet significant, lijkt er een verband te zijn tussen het indexdelict en de duur tot transmuraal verlof (p = 0.06). Tbs-gestelden met een levensdelict lijken er langer over te doen om een dergelijke machtiging te krijgen dan tbs-gestelden met een gewelds- of brandstichtingsdelict. Er zijn geen significante verbanden van psychopathologie, indexdelict en sekse gevonden met de duur tot begeleid verlof. In tabel 3 op pagina 14 staan de resultaten van de ANOVA s weergegeven. In bijlage 6 staat een weergave van de interactie-effecten. Een Cramér s V-toets werd uitgevoerd om de relaties tussen psychopathologie, indexdelict en geslacht te onderzoeken. De geobserveerde frequentieverdeling staat op pagina 15 in tabel 4 en de verwachte frequentieverdeling in bijlage 7. Er zijn gematigd significante relaties tussen geslacht en psychopathologie (V = 0.497, p < 0.001), psychopathologie en indexdelict (V = 0.380, p < 0.001) en geslacht en indexdelict (V = 0.456, p < 0.001). Persoonlijkheidsproblematiek komt relatief meer voor bij vrouwen (63%) dan bij mannen (15%), vooral de borderline persoonlijkheidsstoornis komt bij vrouwen veel voor (57%). Bij mannen zien we vooral een psychose gerelateerde problematiek (54% ten opzichte van 27%). Mannen hebben relatief meer gewelddadige delicten gepleegd (36%) dan vrouwen (7%). De helft van de vrouwen heeft als indexdelict brandstichting, 11

12 bij de mannen is dit 13%. Opmerkelijk is dat mannen en vrouwen ongeveer een gelijk percentage aan levensdelicten hebben (46% van de mannen, 43% van de vrouwen). Patiënten met een psychotische stoornis hebben relatief meer levensdelicten gepleegd (56%) dan patiënten met persoonlijkheidsproblematiek, een ontwikkelingsstoornis of een verstandelijke beperking. Relatief veel tbs-gestelden met persoonlijkheidsproblematiek hebben brand gesticht (54%). 12

13 Tabel 1 Verdeling gehonoreerde verlofmodaliteiten op 1 september 2010, op basis van psychopathologie, indexdelict en geslacht Psychopathologie Indexdelict Geslacht Totaal Psychosegerelateerd ( n = 41 ) Persoonlijkheidsproblematiek ( n = 28 ) Ontwikkelingsstoornis / verstandelijke beperking ( n = 22 ) Levensdelict ( n = 41 ) Geweldsdelict ( n = 24 ) Brandstichting ( n = 23 ) Zedendelict ( n = 3 ) Man ( n = 61 ) Vrouw ( n = 30 ) ( n = 91) Variabele n ( % ) n ( % ) n ( % ) n ( % ) n ( % ) n ( % ) n ( % ) n ( % ) n ( % ) n ( % ) Verlofmachtiging * Geen 15 (37) 6 (21) 8 (36) 13 (32) 9 (38) 6 (26) 1 (33) 16 (26) 13 (43) 29 (32) Begeleid verlof 3 (7) 8 (29) 7 (32) 6 (15) 3 (13) 8 (35) 1 (33) 11 (18) 7 (23) 18 (20) Onbegeleid verlof 4 (10) 5 (18) 1 (5) 5 (12) 4 (17) 1 (4) 0 (0) 8 (13) 2 (7) 10 (11) Transmuraal verlof 12 (29) 6 (21) 5 (23) 8 (20) 6 (25) 8 (35) 1 (33) 17 (28) 6 (20) 23 (25) Proefverlof 7 (17) 3 (11) 1 (5) 9 (22) 2 (8) 0 (0) 0 (0) 9 (15) 2 (7) 11 (12) NOOT: Telt niet op tot 100% vanwege afgeronde percentages * Op waren er ook vier aanvragen in behandeling voor begeleid verlof, één voor onbegeleid verlof en drie voor transmuraal verlof 13

14 Tabel 2 Gemiddelde duur tot verlofverlening, op basis van psychopathologie, indexdelict en geslacht, in jaren;maanden Begeleid Onbegeleid Transmuraal Proefverlof n M SD n M SD n M SD n M SD Variabele (jaren;maanden) (jaren;maanden) (jaren;maanden) (jaren;maanden) Psychopathologie Psychose gerelateerd 21 3;11 2;8 16 6;1 3;3 15 8;6 3;2 7 8;8 3;12 Persoonlijkheidsproblematiek 20 4;3 2; ;1 2;5 7 6;2 2;4 3 8;2 2;10 Ontwikkelingsstoornis / verstandelijke beperking 11 4;6 3;6 4 5;4 3;3 6 6;8 4;3 1 7;12 - Indexdelict Levensdelict 23 4;5 3; ;7 3;4 12 9;2 2;10 9 8;10 3;7 Geweldsdelict 11 4;6 2;5 10 6;4 2;9 7 6;11 3;1 2 6;10 1;8 Brandstichting 16 3;8 1;7 6 4;6 1;6 8 6;3 3; Zedendelict 2 3;5 2; ; Geslacht Man 35 4;0 2; ;11 2; ;9 3;6 9 7;11 3;6 Vrouw 17 4;5 3;2 8 4;10 2;6 7 6;10 2;9 2 10;11 0;5 Totaal 52 4;2 2; ;7 2; ;7 3;4 11 8;6 3;4 NOOT: Er wordt gesproken over 12 maanden wanneer de maand december niet volledig is verstreken Tabel 3 Resultaten tweezijdige variantie-analyse per verlofmodaliteit, hoofdeffecten Begeleid Onbegeleid * Transmuraal * Proefverlof * Variabele F p η 2 F p η 2 F P η 2 F p η 2 Psychopathologie Indexdelict Geslacht NOOT: Geen van de gerapporteerde p-waarden bevinden zich onder de 0.05 * Gezien de beperkte groepsgrootte kunnen er over deze modaliteiten geen gedegen uitspraken worden gedaan 14

15 Tabel 4 Resultaten Cramér s V, geobserveerde frequentieverdeling op basis van psychopathologie, indexdelict en geslacht Geslacht ( n = 91 ) Psychopathologie ( n = 91 ) Man ( n = 61 ) Vrouw ( n = 30 ) Cramér s V Psychosegerelateerd ( n = 41 ) Persoonlijkheidsproblematiek ( n = 28 ) Ontwikkelingsstoornis / verstandelijke beperking ( n = 22 ) Cramér s V Variabele n ( % ) n ( % ) n ( % ) n ( % ) n ( % ) Indexdelict * * Levensdelict 28 (46) 13 (43) 23 (56) 10 (36) 8 (36) Geweldsdelict 22 (36) 2 (7) 10 (24) 3 (11) 11 (50) Brandstichting 8 (13) 15 (50) 7 (17) 15 (54) 1 (5) Zedendelict 3 (5) 0 (0) 1 (2) 0 (0) 2 (9) Psychopathologie * Psychose-gerelateerd 33 (54) 8 (27) Persoonlijkheidsproblematiek 9 (15) 19 (63) Ontwikkelingsstoornis / verstandelijke beperking 19 (31) 3 (10) NOOT: Telt niet op tot 100% vanwege afgeronde percentages * p < ( α = 0.05 ) 15

16 Discussie Deze studie werd uitgevoerd om de verlofverdeling en het verloftraject van tbs-gestelden binnen De Woenselse Poort in kaart te brengen. De onderzoeksgroep bestond uit 91 tbs-gestelden die op 1 september 2010 onder de verantwoordelijkheid van fpc De Woenselse Poort vielen. Van deze tbs-gestelden was 66% geboren in Nederland, terwijl dit percentage bij de landelijke gemiddelden tussen de jaren 2005 en 2009 rond de 72% lag (DJI, 2010). De diversiteit aan culturele achtergronden lijkt, zoals de Commissie Visser al concludeerde, inderdaad te zijn toegenomen, althans wat betreft de populatie in de Woenselse Poort. Het eerste doel van deze studie was om de verlofverdeling van tbs-gestelden binnen de inrichting inzichtelijk te maken. In de regel wordt het verloftraject gefaseerd opgebouwd. Binnen de kliniek wordt regelmatig gesproken in termen van in-, door- en uitstroom fase van patiënten. Deze begrippen zijn, met betrekking tot verlof, niet eenduidig gedefinieerd. Wanneer we instroom zien als geen verlofmachtiging, doorstroom als machtiging voor begeleid of onbegeleid verlof en uitstroom als machtiging voor transmuraal of proefverlof, zien we dat elk van deze gebieden ongeveer een derde van de tbs-gestelden omvat. Er kan geconcludeerd worden dat er binnen fpc De Woenselse Poort op het moment van de meting, ondanks het op het eerste gezicht hoge percentage tbs-gestelden zonder verlofmodaliteit, sprake was van een redelijk gelijkmatige verdeling wat betreft in-, door- en uitstroom. De totale gemiddelde intramurale verblijfsduur van 4 jaar en 3 maanden, gemeten op het peilmoment, is zelfs relatief laag ten opzichte van het landelijke gemiddelde van 5 jaar en bijna 5 maanden (Nagtegaal, Van Der Horst & Schönberger, 2011). Dit zou kunnen betekenen dat de onderzoeksgroep voor een groot deel bestond uit instromende tbsgestelden of dat het intramurale verloftraject sneller werd doorlopen dan het landelijke gemiddelde. Het tweede doel van deze studie was de verschillen in het verloftraject van deze tbsgestelden bekijken op basis van psychopathologie ( psychose gerelateerd, 16

17 persoonlijkheidsproblematiek en ontwikkelingsstoornis of verstandelijke beperking ), indexdelict ( levensdelict, geweldsdelict, brandstichting en zedendelict ) en geslacht. Er zijn analyses uitgevoerd voor elke verlofmodaliteit, maar gezien de kleine groepsgrootte kunnen er geen harde conclusies worden getrokken uit de resultaten voor onbegeleid, transmuraal en proefverlof. Wel is het belangrijk stil te staan bij de tegenstrijdige gemiddelden die we zien in de duur tot transmuraal verlof en proefverlof bij tbs-gestelden met een levens- of geweldsdelict, deze groepen zouden gemiddeld sneller op proefverlof gaan dan op transmuraal verlof. Dit verschil komt alleen bij deze groepen voor omdat alle 11 tbs-gestelden met een machtiging voor proefverlof een levens- of geweldsdelict hebben gepleegd. Het verschil kan verklaard worden doordat zes tbs-gestelden op proefverlof hun machtiging vóór 2005 hebben gekregen en de data van de eerder verkregen verlofmachtigingen onbekend zijn. Hierdoor valt de gemiddelde duur tot transmuraal verlof lager uit. De resultaten van de analyse voor transmuraal verlof wijzen in de richting van een mogelijk verband tussen indexdelict en duur tot transmuraal verlof. Uit de resultaten van de analyse voor begeleid verlof kunnen we concluderen dat noch psychopathologie, noch indexdelict, noch geslacht een invloed hebben op de duur tot het verkrijgen van begeleid verlof. Gezien verlof in het verlengde staat van behandeling, zou dit kunnen betekenen dat de behandeling voor iedere groep tbsgestelden even snel verloopt en even snel tot resocialisatie leidt. Het in gang zetten van het verloftraject lijkt echter een moeizaam proces aangezien de periode waarin patiënten gemiddeld moeten wachten om op begeleid verlof te gaan ongeveer vier jaar is. Wel zien we binnen de onderzochte groep dat tbs-gestelden met psychose gerelateerde stoornissen vlugger een machtiging voor begeleid verlof krijgen dan tbs-gestelden met persoonlijkheidsproblematiek, een ontwikkelingsstoornis of een verstandelijke beperking. Hoewel er bij psychotische patiënten over het algemeen sprake is van onderliggende persoonlijkheidsproblematiek, laat eerder onderzoek zien dat er een groep psychotische tbsgestelden is die zeer laag scoort op een aantal risico-indicatoren van het risicotaxatie-instrument 17

18 Historisch-Klinisch-Toekomst-30 (HKT-30), namelijk impulsiviteit, vijandigheid en cluster B persoonlijkheidsstoornissen in het verleden (Bogaerts & Spreen, 2011). In de huidige studie is er niet gecontroleerd voor HKT-30 scores, maar het is aannemelijk dat een dergelijke groep psychotische patiënten sneller kan worden geresocialiseerd en daarmee sneller aan het verloftraject begint. Het derde en laatste doel van deze studie was het bekijken van de onderlinge relaties tussen psychopathologie, indexdelict en geslacht, door middel van een Cramér s V-toets. De resultaten lieten gematigd significante verbanden zien tussen elke variabele. Onder de vrouwen zien we relatief veel bandstichtingsdelicten, dit wordt ook bevonden in een studie binnen forensische instellingen in Engeland (Coid, Kahtan, Gault & Jarman, 2000). Dit onderzoek concludeert ook dat persoonlijkheidsstoornissen vaker voorkomen bij vrouwen dan bij mannen, in het bijzonder de borderline persoonlijkheidsstoornis. Ook in de huidige studie komt persoonlijkheidsproblematiek en de borderline persoonlijkheidsstoornis vaker voor bij vrouwen. Dit kan ook het hoge aantal brandstichters binnen de groep tbs-gestelden met persoonlijkheidsproblematiek verklaren. Een ander opvallend gegeven is het hoge aantal tbs-gestelden met een psychotische stoornis dat een levensdelict heeft gepleegd. Meerdere studies hebben een verband aangetoond tussen psychotische stoornissen en ernstig gewelddadige delicten (o.a. Nijman, Van Marle & Kavelaars, 2006). Verder is meermaals vastgesteld dat mannen agressiever zijn dan vrouwen, een verschil dat groter wordt naarmate de ernst van het agressieve gedrag toeneemt (Archer, 2004). Gewelddadig en moorddadig gedrag komt over het algemeen vaker voor bij mannen dan bij vrouwen (Daly & Wilson, 1988). De resultaten uit de huidige studie laten zien dat hoewel meer mannen dan vrouwen geweldsdelicten hebben gepleegd, er ook relatief veel vrouwen zijn die een levensdelict hebben begaan. Dit laatste kan verklaard worden doordat het aantal vrouwen in de onderzoeksgroep relatief hoog is ten opzichte van het totaal aantal vrouwelijke tbs-gestelden, dat in 2010 slechts zeven procent was. (DJI, 2011). 18

19 De huidige studie kent enkele beperkingen, waaronder de al eerder beschreven groepsgrootte. Door de selectieve plaatsing van tbs-gestelden is de samenstelling van de onderzoeksgroep niet voldoende gelijkmatig om de resultaten te kunnen extrapoleren uitgaande van de aanname dat het verlofbeleid in elk van de dertien fpc s hetzelfde is. Wat betreft de analyses voor de duur tot verlof is er gekeken naar de periode tussen aanvang tbs-maatregel en de afgiftedata van machtigingen, waarbij het belangrijk is te vermelden dat er vanaf de aanvang van de tbs-maatregel vaak nog geen verlof kan worden aangevraagd. Wanneer een tbs-maatregel wordt opgelegd in combinatie met een gevangenisstraf, kan er namelijk pas verlof worden aangevraagd nadat de voorwaardelijke invrijheidsstelling is ingegaan. In de huidige studie is geen gebruik gemaakt van de data van voorwaardelijke invrijheidsstellingen, wat mogelijk heeft gezorgd voor de lange periode tot begeleid verlof. Vervolgstudies zouden zich kunnen richten op het mogelijke verband tussen indexdelict en de duur tot transmuraal verlof. Er zou goed aan worden gedaan om multicenter onderzoek uit te voeren en uit te gaan van de data van voorwaardelijke invrijheidsstelling, zodat de opgelegde gevangenisstraf geen invloed heeft op de duur tot verlof. Ook zou er kunnen worden uitgegaan van de psychopathologie bij opname, in plaats van de psychopathologie die later in de behandeling wordt vastgesteld. Hoewel het laatste maakt dat iemand wel of niet verantwoord op verlof mag, is het eerste datgene wat in relatie staat met het gepleegde delict en de oplegging van de tbsmaatregel. Ook zou het interessant zijn om te kijken naar veranderingen op risicofactoren van risicotaxatie intstrumenten in relatie tot het aanvragen van verlof. Mogelijk zouden ook variabelen zoals middelengebruik en zaken omtrent behandeling kunnen worden meegenomen. 19

20 Referenties Adviescollege Verloftoetsing Tbs. (2009). Verslag seminar 5 november 2009: Behandelduur en verlof in de tbs. Utrecht: Auteur. Adviescollege Verloftoetsing Tbs. (2011). Nieuwsbrief, 6. Utrecht: Auteur. Archer, J. (2004). Sex differences in aggression in real-world settings: A meta-analytic review. Review of General Psychology, 8, Bogaerts, S., & Spreen, M. (2011). Persoonlijkheidspathologie, slachtofferschap vóór het 18 e levensjaar, huiselijk geweld en delict informatie in een klinische groep terbeschikkinggestelden [Factsheet]. Coid, J., Kahtan, N., Gault, S., & Jarman, B. (2000). Women admitted to secure forensic psychiatric services: Comparison of women and men. Journal of Forensic Psychiatry, 11(2), Daly, M., & Wilson, M. (1988). Homicide. Hawthorne, New York: Aldine/De Gruyter. Dienst Justitiële Inrichtingen. (2010). Tbs in getal: Den Haag: Auteur. Dienst Justitiële Inrichtingen. (2011). Forensische zorg in getal: Den Haag: Auteur. Inspectie voor de Sanctietoepassing. (2009). De tenuitvoerlegging van de tbs-maatregel: Acht forensisch psychiatrische centra doorgelicht. Den Haag: Auteur. Nagtegaal, M., Horst, R. van der, & Schönberger, H. (2011). Inzicht in de verblijfsduur van tbsgestelden: Cijfers en mogelijke verklaringen. Meppel: Boom Juridische Uitgevers. Nijman, H., Marle, van, H., & Kavelaars, M. (2006). Psychotische patiënten in de tbs: Achtergronden, delictgedrag en behandeling. Pedagogiek, 26(3), Regeerakkoord VVD-CDA. (2010). Vrijheid en verantwoordelijkheid (pp. 41). Staatsblad. (2005). 400: Besluit van 23 juli 2005 tot wijziging van het Reglement verpleging ter beschikking gestelden in verband met een wijziging van de regels met betrekking tot verlof en proefverlof en enige andere bepalingen. 20

21 Tweede Kamer der Staten Generaal. ( ) , nr. 1: Interdepartementaal beleidsonderzoek 1995: Financieringssysteem van de forensisch psychiatrische hulpverlening. s Gravenhage: Sdu Uitgevers. Tweede Kamer der Staten Generaal. ( ) , nr. 33: Zorg voor vóórtdurend delictgevaarlijke tbs-verpleegden. s Gravenhage: Sdu Uitgevers. Tweede Kamer der Staten Generaal. ( ) , nr. 1: Interdepartementaal beleidsonderzoek: Tbs. s Gravenhage: Sdu Uitgevers. Tweede Kamer der Staten Generaal. ( ) , nr. 75: Veilig en wel. s Gravenhage: Sdu Uitgevers. Tweede Kamer der Staten Generaal. ( ) , nr. 25: Motie van de leden Wolfsen en Weekers. s Gravenhage: Sdu Uitgevers. Tweede Kamer der Staten Generaal. ( ) , nrs. 4-5: Parlementair onderzoek tbs. s Gravenhage: Sdu Uitgevers. Tweede Kamer der Staten Generaal. ( ) / , nr. 48: Parlementair onderzoek tbs (Plan van aanpak). s Gravenhage: Sdu Uitgevers. 21

22 Bijlagen Bijlage 1 Demografische eigenschappen Leeftijd Geslacht Psychopathologie Indexdelict Geboorteland Included ( n = 91 ) Excluded ( n = 12 ) Variabele M SD n % M SD n % Man Vrouw Man Vrouw Psychose gerelateerd Persoonlijkheidsproblematiek Ontwikkelingsstoornis / verstandelijke beperking Overig Levensdelict Geweldsdelict Brandstichting Zeden Dominicaanse Republiek Frankrijk Indonesië Iran Marokko Nederland Nederlandse Antillen Oostenrijk Sri Lanka Suriname Turkije Verenigd Koninkrijk

23 Bijlage 2 Specificatie psychopathologie Psychose gerelateerd Persoonlijkheidsproblematiek Ontwikkelingsstoornis / verstandelijke beperking Overig Included ( n = 91 ) Excluded ( n = 12 ) Variabele N % n % Schizofrenie Schizoaffectieve stoornis Psychotisch NAO Antisociale persoonlijkheidsstoornis Borderline persoonlijkheidsstoornis Persoonlijkheidsstoornis NAO; waarvan: Antisociale en narcistische trekken 1 - Antisociale en schizoïde trekken 1 - Borderline en afhankelijke trekken 1 1 Borderline en paranoïde trekken 1 - Paranoïde en narcistische trekken 2 - Autisme / autistiforme stoornis Verstandelijke beperking Pervasieve ontwikkelingsstoornis NAO Dementia paralytica NOOT: Telt niet op tot 100% vanwege afgeronde percentages 23

24 Bijlage 3 Specificatie indexdelict Levensdelict Included ( n = 91 ) Excluded ( n = 12 ) Variabele n % n % - - Moord Medeplegen moord Poging tot moord Doodslag Poging tot doodslag Geweldsdelict Brandstichting Zedendelict Zware mishandeling Poging tot zware mishandeling Mishandeling Diefstal met geweld Afpersing Poging tot afpersing Bedreiging Brandstichting Poging tot brandstichting Medeplegen verkrachting Poging tot verkrachting minderjarige Aanranding NOOT: Telt niet op tot 100% vanwege afgeronde percentages 24

25 Bijlage 4 Gemiddelde verblijfsduur gemeten van opnamedatum tot transmuraal verlof, op basis van huidige verlofverdeling Geen ( n = 29 ) Begeleid ( n = 18 ) Onbegeleid ( n = 10 ) Transmuraal ( n = 23 ) Proefverlof ( n = 5 ) * Totaal ( n = 85 ) * Variabele M SD M SD M SD M SD M SD M SD Verblijfsduur Jaren;maanden 2;4 2;11 4;12 2;5 5;8 1;4 4;10 2;4 7;2 3;10 4;3 2;11 Dagen 840, , ,72 863, ,20 462, ,43 851, , , , ,42 * De afgiftedata van de machtiging voor transmuraal verlof, waren voor zes patiënten op proefverlof niet te achterhalen. Bijlage 5 Gemiddelde duur tot verlofverlening, op basis van psychopathologie, indexdelict en geslacht, in dagen Begeleid Onbegeleid Transmuraal Proefverlof Problematiek Indexdelict Geslacht Variabele n M SD n M SD n M SD n M SD (dagen) (dagen) (dagen) (dagen) (dagen) (dagen) (dagen) (dagen) Psychose gerelateerd Persoonlijkheidsproblematiek Ontwikkelingsstoornis / verstandelijke beperking Levensdelict Geweldsdelict Brandstichting Zedendelict Man Vrouw

26 Bijlage 6 Resultaten tweezijdige variantie-analyse per verlofmodaliteit, interactie-effecten Begeleid Onbegeleid * Transmuraal * Proefverlof * Variabele F p η 2 F p η 2 F p η 2 F p η 2 Psychopatologie * indexdelict Psychopathologie * geslacht Indexdelict * geslacht Psychopathologie * indexdelict * geslacht NOOT: Geen van de gerapporteerde p-waarden bevinden zich onder de 0.05 * Gezien de beperkte groepsgrootte kunnen er over deze modaliteiten geen gedegen uitspraken worden gedaan 26

27 Bijlage 7 Resultaten Cramér s V, geobserveerde en verwachte frequentieverdeling op basis van psychopathologie, indexdelict en geslacht Indexdelict Geslacht ( n = 91 ) Man ( n = 61 ) Psychopathologie ( n = 91 ) Vrouw Psychose- Persoonlijkheids- Ontwikkelingsstoornis / gerelateerd problematiek ( n = 30 ) ( n = 41 ) ( n = 28 ) n geobserveerd n geobserveerd n geobserveerd n geobserveerd Variabele ( n verwacht ) ( n verwacht ) ( n verwacht ) ( n verwacht ) verstandelijke beperking ( n = 22 ) n geobserveerd ( n verwacht ) Levensdelict 28 (28) 13 (14) 23 (19) 10 (13) 8 (10) Geweldsdelict 22 (16) 2 (8) 10 (11) 3 (7) 11 (6) Brandstichting 8 (15) 15 (8) 7 (11) 15 (7) 1 (6) Zedendelict 3 (2) 0 (1) 1 (1) 0 (1) 2 (1) Psychopathologie Psychose gerelateerd 33 (28) 8 (14) Persoonlijkheidsproblematiek 9 (19) 19 (9) Ontwikkelingsstoornis / verstandelijke beperking 19 (15) 3 (7) 27

28 Bijlage 8 Beschrijving uitgesloten casussen Vervallen Reden Beschrijving Casus verlofmodaliteit 1 Onbegeleid verlof Winkeldiefstal Verlofmodaliteiten zijn een jaar later hervat. Betrokkene heeft zich eerder aan begeleiding onttrokken en is na herselectie binnen De Woenselse Poort geplaatst. Na praktisering 2 Transmuraal verlof Meermaals voorwaarden transmuraal verlof overschreden van het transmuraal verlof hebben er drie time-out opnames plaatsgevonden omdat betrokkene niet mee terug wilde komen van begeleid verlof, agressief grensoverschrijdend gedrag liet zien en zich aan begeleiding heeft onttrokken. Het transmuraal verlof is ingetrokken en drie jaar later is er opnieuw een aanvraag voor begeleid verlof ingediend. 3 Proefverlof Fysiek aanvallen van een reclasseringsmedewerker Betrokkene is gedecompenseerd met als luxerende factor het wegvallen van de begeleide woonvorm. Het proefverlof wordt ingetrokken en betrokkene wordt opgenomen in de Long Care. 4 Proefverlof Meermaals voorwaarden proefverlof overschreden Na machtiging proefverlof hebben er drie time-out opnames plaatsgevonden wegens onder andere niet terugkeren van onbegeleid verlof en cocaïnegebruik, betrokkene wordt uiteindelijk heropgenomen binnen De Woenselse Poort. Na een nieuwe plaatsing worden ook daar de voorwaarden tweemaal overschreden wegens drugs- en alcohol gebruik en is de machtiging proefverlof ingetrokken. Begeleid verlof is een jaar later opnieuw aangevraagd en gemachtigd. 5 Begeleid verlof Brandstichting van zijn matras Verlofmodaliteit is bevroren en maanden later hervat toen het incident geseponeerd werd. De machtiging voor onbegeleid verlof is ingetrokken en opnieuw opgebouwd nadat betrokkene drugs en alcohol naar binnen had gesmokkeld. Tijdens onbegeleid verlof ontvluchtte betrokkene, verkocht hij zijn fiets om cocaïne te kopen, stal hij een andere 6 Begeleid en onbegeleid verlof Meermaals voorwaarden begeleid en onbegeleid verlof overschreden fiets maar werd hij aangehouden. De onbegeleide vrijheden zijn door De Woenselse Poort ingetrokken (het ministerie doet dit pas bij een onttrekking van meer dan 24 uur) en het begeleide verlof is opnieuw opgebouwd. Betrokkene onttrekt zich een jaar later tijdens verlof aan de begeleiding, steelt geld van een personeelslid, gebruikt softdrugs. De machtiging begeleid verlof is ingetrokken en twee jaar later opnieuw aangevraagd, maar wegens exhibitionistisch gedrag weer bevroren. 28

29 Bijlage 8 Vervolg beschrijving uitgesloten casussen Vervallen Casus verlofmodaliteit 7 Onbegeleid verlof Reden Alcohol naar binnen gesmokkeld Beschrijving Onbegeleid verlof is ingetrokken wegens het meermaals naar binnen smokkelen van alcohol voor een ander. Het begeleide verlof is behouden. 8 Onbegeleid verlof Laten verlopen Betrokkene heeft tijdens begeleid verlof geprobeerd te ontvluchten. Drie jaar later heeft betrokkene een machtiging voor onbegeleid verlof gekregen, maar het heeft een half jaar geduurd voor betrokkene daar gebruik van wilde maken. Tijdens onbegeleid verlof wederom een poging tot ontvluchting, daarna is er vijf jaar lang geen gebruik gemaakt van de verlofmodaliteit, behalve twee wandelingen. Een jaar later zijn de vrijheden van betrokkene bevroren omdat betrokkene aangeeft weg te kunnen lopen, maar betrokkene zou wel graag begeleid kleding willen kopen. De machtiging onbegeleid verlof is verlopen en ongeveer anderhalf jaar na de laatste wandeling neemt betrokkene weer begeleid verlof op. 9 Onbegeleid verlof Meerdere incidenten Betrokkene heeft zich ooit ernstig psychotisch ontrokken aan begeleid verlof om de kroeg in te duiken, na aanleiding hiervan is de machtiging voor begeleid verlof ingetrokken. Ongeveer drie jaar later krijgt betrokkene opnieuw een machtiging voor begeleid verlof, wordt betrokkene overgeplaatst naar een andere afdeling en wordt er onbegeleid verlof gemachtigd. Betrokkene gedraagt zich correct maar de beveiliging ziet betrokkene via de brandtrap op het gebouw klimmen. Betrokkene wordt drie jaar later overgeplaatst naar een resocialisatiewoning en er wordt een aanvraag gedaan voor transmuraal verlof. Betrokkene vernielt zaken en eigen bezittingen, alle vrijheden worden ingetrokken. Begeleide en onbegeleide verlofmodaliteiten zijn twee jaar later hervat. 10 Onbegeleid verlof Brandstichting op de afdeling Na het intrekken van de vrijheden is drie jaar later opnieuw begeleid, onbegeleid en transmuraal verlof aangevraagd en gemachtigd. 11 Proefverlof Psychotische decompensatie Door de samenkomst van meerdere stressoren, waaronder de verhuizing, het regelen van bezoekrecht van kind en de tbs-verleningszitting, is betrokkene gedecompenseerd en teruggeplaatst binnen De Woenselse Poort. 29

Cijfers & bijzonderheden 2018

Cijfers & bijzonderheden 2018 Cijfers & bijzonderheden 218 1 Wat is TBS Nederland? TBS Nederland is een initiatief van de forensisch psychiatrische centra en klinieken in Nederland. In een forensisch psychiatrisch centrum (fpc) en

Nadere informatie

Samenvatting. Aanleiding onderzoek

Samenvatting. Aanleiding onderzoek Samenvatting Aanleiding onderzoek In Nederland kan aan individuen met een psychische stoornis die een ernstig misdrijf hebben gepleegd, de maatregel terbeschikkingstelling (tbs) worden opgelegd. Indien

Nadere informatie

Juridische basiskennis over de maatregel TBS, oplegging en verlenging

Juridische basiskennis over de maatregel TBS, oplegging en verlenging TBS voor Dummies Juridische basiskennis over de maatregel TBS, oplegging en verlenging Auteur: Miriam van der Mark, advocaat-generaal en lid van de Kerngroep Forum TBS Algemeen De terbeschikkingstelling

Nadere informatie

De psychometrische eigenschappen van de HKT-R Michelle Willems

De psychometrische eigenschappen van de HKT-R Michelle Willems De psychometrische eigenschappen van de HKT-R Michelle Willems Symposium HKT-R: introductie van een gereviseerd instrument voor risicotaxatie en behandelevaluatie Donderdag 13 juni 2013, Conferentiecentrum

Nadere informatie

Wie zijn onze patiënten?

Wie zijn onze patiënten? In deze folder vertellen wij u graag wat meer over Forensisch Psychiatrisch Centrum de Kijvelanden. De Kijvelanden behandelt mensen met een psychiatrische stoornis. De rechter heeft hen tbs met bevel tot

Nadere informatie

TBS uit de gratie. K.P.M.A. Muis L. van der Geest

TBS uit de gratie. K.P.M.A. Muis L. van der Geest K.P.M.A. Muis L. van der Geest Samenvatting en conclusies in hoofdpunten In 2008 en 2009 is er sprake van een opvallende daling van het aantal tbs-opleggingen met bevel tot verpleging. Het is onwaarschijnlijk

Nadere informatie

2017 was voor FPC Dr. S. van Mesdag een pittig jaar. De verwachting was dat het aantal bij ons geplaatste patiënten zou afnemen.

2017 was voor FPC Dr. S. van Mesdag een pittig jaar. De verwachting was dat het aantal bij ons geplaatste patiënten zou afnemen. 2017 2017 was voor FPC Dr. S. van Mesdag een pittig jaar. De verwachting was dat het aantal bij ons geplaatste patiënten zou afnemen. We moesten daarentegen echter alle zeilen bijzetten om een onverwachte

Nadere informatie

Directoraat-Generaal Preventie, Jeugd en Sancties

Directoraat-Generaal Preventie, Jeugd en Sancties Ministerie van Justitie j1 Directoraat-Generaal Preventie, Jeugd en Sancties Directie Sanctie- en Preventiebeleid Postadres: Postbus 20301, 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Forensisch Psychiatrisch Centrum de Kijvelanden. Over TBS

Forensisch Psychiatrisch Centrum de Kijvelanden. Over TBS Forensisch Psychiatrisch Centrum de Kijvelanden Over TBS In deze folder vertellen wij u graag meer over Forensisch Psychiatrisch Centrum de Kijvelanden en in het bijzonder over tbs. De Kijvelanden behandelt

Nadere informatie

Onderzoeken in hoeverre sekse, psychiatrische stoornis of het soort delict van invloed was op de duur tot het eerste verlof.

Onderzoeken in hoeverre sekse, psychiatrische stoornis of het soort delict van invloed was op de duur tot het eerste verlof. oorspronkelijk artikel Behandelduur tot eerste toekenning tbsverlof in een Nederlandse forensische psychiatrische kliniek; dossieronderzoek naar invloed van patiëntkenmerken en delict P. TER HORST, A.

Nadere informatie

Samenvatting. Achtergrond en doelstelling

Samenvatting. Achtergrond en doelstelling Samenvatting Achtergrond en doelstelling 01 Binnen het Nederlandse strafrecht heeft de terbeschikkingstelling (hierna: tbs) een bijzondere positie. Binnen een Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC) krijgt

Nadere informatie

Onderzoeken in hoeverre sekse, psychiatrische stoornis of het soort delict van invloed was op de duur tot het eerste verlof.

Onderzoeken in hoeverre sekse, psychiatrische stoornis of het soort delict van invloed was op de duur tot het eerste verlof. oorspronkelijk artikel Behandelduur tot eerste toekenning tbsverlof in een Nederlandse forensische psychiatrische kliniek; dossieronderzoek naar invloed van patiëntkenmerken en delict P. TER HORST, A.

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 29 452 Tenuitvoerlegging van de tbs-maatregel Nr. 187 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE Aan de Voorzitter van de Tweede

Nadere informatie

Van voorwaardelijk naar onvoorwaardelijk terbeschikkinggesteld

Van voorwaardelijk naar onvoorwaardelijk terbeschikkinggesteld Cahier 2017-5 Van voorwaardelijk naar onvoorwaardelijk terbeschikkinggesteld Over omzettingen en hervattingen M.H. Nagtegaal C. Boonmann J.J. Stuurman Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum

Nadere informatie

Onderzoek met de SAPROF

Onderzoek met de SAPROF Onderzoek met de SAPROF De Vries Robbé & De Vogel SAPROF 2 e Editie handleiding, 2012 Betrouwbaarheid en validiteit Retrospectief dossieronderzoek In verschillende internationale instellingen wordt momenteel

Nadere informatie

Datum 30 juni 2016 Onderwerp Inzet en verlenging van de maatregel van terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege

Datum 30 juni 2016 Onderwerp Inzet en verlenging van de maatregel van terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

Vervolgstudies huiselijk geweld Samenvatting

Vervolgstudies huiselijk geweld Samenvatting Vervolgstudies huiselijk geweld Samenvatting S. Bogaerts H. van der Veen Vervolgstudies huiselijk geweld Samenvatting Wat vooraf ging In opdracht van de Ministeries van Justitie, Volksgezondheid, Welzijn

Nadere informatie

Forensisch Psychiatrisch Toezicht; Evaluatie van de testfase van een vernieuwde vorm van toezicht op tbs-gestelden

Forensisch Psychiatrisch Toezicht; Evaluatie van de testfase van een vernieuwde vorm van toezicht op tbs-gestelden Samenvatting Forensisch Psychiatrisch Toezicht; Evaluatie van de testfase van een vernieuwde vorm van toezicht op tbs-gestelden Forensisch Psychiatrisch Toezicht In 2006 deed de commissie Visser, de tijdelijke

Nadere informatie

Risico gerelateerde behandelevaluatie met cliënten

Risico gerelateerde behandelevaluatie met cliënten Risico gerelateerde behandelevaluatie met cliënten Hoe ga ik met de cliënt in gesprek over veranderingen? 13 juni 2013 Paul Ter Horst Senior Wetenschappelijk Medewerker De Woenselse Poort Behandelevaluatie

Nadere informatie

Culturele diversiteit in de forensische psychiatrie; een exploratief onderzoek in Forensisch Psychiatrisch Centrum de Oostvaarderskliniek

Culturele diversiteit in de forensische psychiatrie; een exploratief onderzoek in Forensisch Psychiatrisch Centrum de Oostvaarderskliniek oorspronkelijk artikel Culturele diversiteit in de forensische psychiatrie; een exploratief onderzoek in Forensisch Psychiatrisch Centrum de Oostvaarderskliniek T. VAN DER STOEP ACHTERGROND Ten opzichte

Nadere informatie

Aangifteplicht in de tbs

Aangifteplicht in de tbs Aangifteplicht in de tbs Procesevaluatie van de handleiding Significant Thorbeckelaan 91 3771 ED Barneveld +31 342 40 52 40 KvK 3908 1506 info@significant.nl www.significant.nl WODC, Ministerie van Veiligheid

Nadere informatie

Verslaving binnen de forensische psychiatrie

Verslaving binnen de forensische psychiatrie Verslaving binnen de forensische psychiatrie Minor - Werken in gedwongen kader Praktijkverdieping Docent: Paul Berkers Geschreven door: Martine Bergshoeff Edith Yayla Louiza el Azzouzi Evelyne Bastien

Nadere informatie

Incidentonderzoek FPC de Oostvaarderskliniek. Plan van aanpak

Incidentonderzoek FPC de Oostvaarderskliniek. Plan van aanpak Incidentonderzoek FPC de Oostvaarderskliniek Plan van aanpak 1 Inleiding 3 1.1 Introductie 3 1.2 Aanleiding 3 2 Doelstelling en onderzoeksvragen 4 2.1 Inleiding 4 2.2 Doelstelling 4 2.3 Centrale onderzoeksvraag

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Schedeldoekshaven 100 2511 EX Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag

Nadere informatie

Drugs of Alcohol mee? Zeg nee! Informatie voor bezoekers

Drugs of Alcohol mee? Zeg nee! Informatie voor bezoekers Drugs of Alcohol mee? Zeg nee! Informatie voor bezoekers Inleiding Circa 80% van de patiënten in FPC Dr. S. van Mesdag heeft mede onder invloed van het gebruik van verslavende middelen een delict gepleegd.

Nadere informatie

Feiten en Achtergronden. Sanctietoepassing voor volwassenen. Terugdringen recidive door persoonsgerichte aanpak en nadruk op nazorg

Feiten en Achtergronden. Sanctietoepassing voor volwassenen. Terugdringen recidive door persoonsgerichte aanpak en nadruk op nazorg Sanctietoepassing voor volwassenen Terugdringen recidive door persoonsgerichte aanpak en nadruk op nazorg Oktober 2008 / F&A 8880 Ministerie van Justitie Directie Voorlichting Schedeldoekshaven 100 Postbus

Nadere informatie

TBS in getal 17 januari 2005

TBS in getal 17 januari 2005 17 januari 25 Voorwoord De TBS staat de laatste tijd sterk in de belangstelling bij politiek, pers en overige media en diverse overige instellingen. Er is veel vraag naar cijfers over deze doelgroep.

Nadere informatie

Sessie Weigerende observandi. Kijken naar mensen die niet bekeken willen worden

Sessie Weigerende observandi. Kijken naar mensen die niet bekeken willen worden Sessie Weigerende observandi Kijken naar mensen die niet bekeken willen worden Vandaag Michiel van der Wolf: De weigeraar, een probleemanalyse Arjen Schoute: Hoe kijk je naar mensen die niet bekeken willen

Nadere informatie

Toenemende verblijfsduur in de tbs

Toenemende verblijfsduur in de tbs Toenemende verblijfsduur in de tbs De ontwikkeling van de gemiddelde duur in de laatste 2 jaar Toenemende verblijfsduur in de tbs De ontwikkeling van de gemiddelde duur in de laatste 2 jaar Januari 29

Nadere informatie

Format verlengingsadvies. Format verlengingsadvies ten behoeve van ter beschikking gestelden

Format verlengingsadvies. Format verlengingsadvies ten behoeve van ter beschikking gestelden ten behoeve van ter beschikking gestelden Persoons- en aanvraaggegevens TBS-nummer Familienaam Volledige voorna(a)m(en) Geboortedatum Geboorteland en plaats Nationaliteit Geslacht Forensisch Psychiatrisch

Nadere informatie

SAMENVATTING. Inleiding

SAMENVATTING. Inleiding SAMENVATTING Inleiding De Wet tijdelijk huisverbod (Wth) is op 1 januari 2009 in werking getreden. Met een huisverbod kan een (potentiële) pleger van huiselijk geweld tien dagen uit huis worden geplaatst.

Nadere informatie

Samenvatting. Aanleiding en doelstellingen

Samenvatting. Aanleiding en doelstellingen Samenvatting Aanleiding en doelstellingen Het aantal personen met een maatregel terbeschikkingstelling (tbs) in Nederland is in een periode van 20 jaar sterk gestegen (van 405 tbs-gestelden in 1990 naar

Nadere informatie

Datum 30 april 2015 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over de onttrekking van een TBS-er tijdens zijn verlofperiode in de Rooyse Wissel

Datum 30 april 2015 Onderwerp Antwoorden Kamervragen over de onttrekking van een TBS-er tijdens zijn verlofperiode in de Rooyse Wissel 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

Instrument voor Forensische Behandel Evaluatie

Instrument voor Forensische Behandel Evaluatie Instrument voor Forensische Behandel Evaluatie IFBE Besluitvorming omtrent de voortgang van de behandeling gebeurt bij een forensisch psychiatrische patiënt doorgaans op basis van geschreven bijdrages

Nadere informatie

De TBS anno Toegang tot de tbs en de dilemma s

De TBS anno Toegang tot de tbs en de dilemma s De TBS anno 2017 Toegang tot de tbs en de dilemma s Toegang tot de tbs met verpleging: 1.oplegging door de rechter 2.hervatting verpleging na VB 3.omzetting tbs met voorwaarden 2 Oplegging door de rechter

Nadere informatie

P. de Beurs, psychiater en adviseur voor de IGZ

P. de Beurs, psychiater en adviseur voor de IGZ P. de Beurs, psychiater en adviseur voor de IGZ Dilemma s bij risicotaxatie Risicotaxatie is een nieuw en modieus thema in de GGZ Veilige zorg is een illusie Hoe veiliger de zorg, hoe minder vrijheid voor

Nadere informatie

Dubbele diagnosemonitor

Dubbele diagnosemonitor Dubbele diagnosemonitor Ervaringen met vijf jaar doelgroepenmonitoring Dr. Gerdien de Weert-van Oene Projectleider DD monitor g.weert@iriszorg.nl www.nispa.nl Schema *: DD-monitor De DD monitor naar meetinstrumenten

Nadere informatie

Verloftoetsingskader tbs 2007

Verloftoetsingskader tbs 2007 Verloftoetsingskader tbs 2007 Advies d.d. 4 april 2007 1 2 Inhoudsopgave Conclusies en aanbevelingen 5 Inleiding 7 1. Wijziging van het verloftoetsingskader 9 2. Invoering beveiligde fase in de fase van

Nadere informatie

Wijzigingen verlofbeleid tbs februari 2007

Wijzigingen verlofbeleid tbs februari 2007 Wijzigingen verlofbeleid tbs februari 2007 Advies van 23 februari 2007 De Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming draagt er door middel van rechtspraak en advies toe bij dat overheid en relevante

Nadere informatie

Aan de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Postbus GC Den Haag

Aan de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Postbus GC Den Haag Parkstraat 83 Den Haag Correspondentie: Postbus 30137 2500 GC Den Haag Telefoon (070) 361 93 00 www.rsj.nl info@rsj.nl Aan de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Postbus 20301 2500 GC Den Haag

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Beleidsregels met betrekking tot de verlofverlening aan ter beschikking gestelden

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Beleidsregels met betrekking tot de verlofverlening aan ter beschikking gestelden STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 50 50 13 13maart 2009 Beleidsregels met betrekking tot de verlofverlening aan ter beschikking gestelden 1. Toetsingskader

Nadere informatie

TBS.^- Nederland. Ministerie van Justitie en Veiligheid t.a.v. de Minister van Rechtsbescherming de heer S. Dekker Postbus EH DEN HAAG

TBS.^- Nederland. Ministerie van Justitie en Veiligheid t.a.v. de Minister van Rechtsbescherming de heer S. Dekker Postbus EH DEN HAAG TBS.^- Nederland Ministerie van Justitie en Veiligheid t.a.v. de Minister van Rechtsbescherming de heer S. Dekker Postbus 20301 2500 EH DEN HAAG Kenmerk: DIRUIT18/237/HB/svdk Groningen, 14 juni 2018 Betreft:

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2003 2004 29 452 Tenuitvoerlegging van de tbs-maatregel Nr. 6 BRIEF VAN DE MINISTER VAN JUSTITIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Format verlofaanvragen ten behoeve van ter beschikking gestelden of anderszins verpleegden

Format verlofaanvragen ten behoeve van ter beschikking gestelden of anderszins verpleegden Format verlofaanvragen ten behoeve van ter beschikking gestelden of anderszins verpleegden Persoons- en aanvraaggegevens TBS-nummer Familienaam Volledige voorna(a)m(en) Geboortedatum Geboorteland en plaats

Nadere informatie

Nieuwsbrief Adviescollege Verloftoetsing TBS

Nieuwsbrief Adviescollege Verloftoetsing TBS Nieuwsbrief Adviescollege Verloftoetsing TBS 26 april 2016 Sinds 1 januari 2008 toetst het Adviescollege Verloftoetsing TBS alle door de forensisch Psychiatrische Centra ingediende aanvragen voor verlof

Nadere informatie

Verlofregeling tbs. Advies d.d. 16 augustus Een reactie op de conceptregeling

Verlofregeling tbs. Advies d.d. 16 augustus Een reactie op de conceptregeling Verlofregeling tbs Een reactie op de conceptregeling Advies d.d. 16 augustus 2010 1 2 Inhoudsopgave Samenvatting 5 1. Aanleiding en context voor dit advies. 7 1.1 Aanleiding 7 1.2 Context voor het advies

Nadere informatie

Verloftoetsingskader ter beschikking gestelden

Verloftoetsingskader ter beschikking gestelden Verloftoetsingskader ter beschikking gestelden Beleidsregels met betrekking tot de verlofverlening aan ter beschikking gestelden Datum februari 2009 Colofon Afzendgegevens Directie Forensische Zorg Kwaliteit

Nadere informatie

Forensische Zorg in getal 2008-2012. Mei 2013

Forensische Zorg in getal 2008-2012. Mei 2013 Dd Forensische Zorg in getal 2008-2012 Mei 2013 Colofon Directie Afdeling Afzendgegevens Contactpersoon Auteurs Directie Bestuursondersteuning Analyse, Strategie & Kennis Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag

Nadere informatie

Oorzaken en achtergronden van delinquent gedrag in de huidige samenleving. HOVO 5 Klaas van Tuinen

Oorzaken en achtergronden van delinquent gedrag in de huidige samenleving. HOVO 5 Klaas van Tuinen Oorzaken en achtergronden van delinquent gedrag in de huidige samenleving HOVO 5 Klaas van Tuinen TBS = omstreden Uniek in de wereld? Zeer negatieve beeldvorming Rol van de media Politiek thema Onmisbaar

Nadere informatie

Wijziging verloftoetsingskader tbs 2009. Advies d.d. 28 januari 2009

Wijziging verloftoetsingskader tbs 2009. Advies d.d. 28 januari 2009 Wijziging verloftoetsingskader tbs Advies d.d. 28 januari Inhoudsopgave Samenvatting...3 Inleiding...4 Aanleiding en context voor dit advies...4 Conclusies en aanbevelingen...5 Afbakening advies...7 1.

Nadere informatie

Behandeling van middelengebruik in de forensische psychiatrie

Behandeling van middelengebruik in de forensische psychiatrie Behandeling van middelengebruik in de forensische psychiatrie Aanleiding Naar aanleiding van de reactie van GGZ Nederland op het IVO rapport dat in 2008 is gepubliceerd en betrekking heeft op middelengebruik

Nadere informatie

Prestatie-indicatoren forensische psychiatrie

Prestatie-indicatoren forensische psychiatrie Prestatie-indicatoren forensische psychiatrie Eindrapportage Verslagjaar 2016 versie 1.1 (defintief) INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding... 3 1.1 Doelstelling... 3 1.2 Eindrapportage... 3 1.3 Aanlevering data verslagjaar

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2008 222 Besluit van 16 juni 2008 tot wijziging van het Reglement verpleging ter beschikking gestelden in verband met een wijziging van de regels

Nadere informatie

Circulaire TOETSINGSKADER VERLOF TER BESCHIKKING GESTELDEN

Circulaire TOETSINGSKADER VERLOF TER BESCHIKKING GESTELDEN Circulaire TOETSINGSKADER VERLOF TER BESCHIKKING GESTELDEN 6 maart 2007 1 Toetsingskader verlof ter beschikking gestelden Toepassingsbereik Dit toetsings kader geldt voor alle inrichtingen waar de tbs

Nadere informatie

ECLI:NL:RBOBR:2014:5044

ECLI:NL:RBOBR:2014:5044 ECLI:NL:RBOBR:2014:5044 Instantie Datum uitspraak 21-08-2014 Datum publicatie 21-08-2014 Rechtbank Oost-Brabant Zaaknummer 01/025409-04 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Strafrecht Eerste

Nadere informatie

Incidentonderzoek FPC de Kijvelanden. Plan van aanpak incidentonderzoek

Incidentonderzoek FPC de Kijvelanden. Plan van aanpak incidentonderzoek Incidentonderzoek FPC de Kijvelanden Plan van aanpak incidentonderzoek 1 Aanleiding 3 2 Onderzoeksvragen 4 3 Onderzoeksmethode 6 4 Afstemming met andere onderzoeken naar het incident 8 Bijlage I Afkortingen

Nadere informatie

Datum 27 mei 2019 Onderwerp Brief naar aanleiding van VKC-verzoeken inzake moord in Lelystad

Datum 27 mei 2019 Onderwerp Brief naar aanleiding van VKC-verzoeken inzake moord in Lelystad 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/jenv

Nadere informatie

Bijna de helft van de geweldsmisdrijven wordt in de openbare ruimte gepleegd / foto: Inge van Mill.

Bijna de helft van de geweldsmisdrijven wordt in de openbare ruimte gepleegd / foto: Inge van Mill. Bijna de helft van de geweldsmisdrijven wordt in de openbare ruimte gepleegd / foto: Inge van Mill. secondant #2 april 2009 7 Geweldsdelicten tussen - Daling van geweld komt niet uit de verf Crimi-trends

Nadere informatie

Rapportage. Politie in aanraking met veteranen. Stuurgroep Politie in aanraking met veteranen

Rapportage. Politie in aanraking met veteranen. Stuurgroep Politie in aanraking met veteranen Rapportage Politie in aanraking met veteranen Stuurgroep Politie in aanraking met veteranen Doorn 9 juni 2011 1 Aanleiding en opzet van het onderzoek In de uitvoering van haar taak komt de politie ook

Nadere informatie

Onderzoek naar de resocialisatie in de forensische zorg. Plan van Aanpak

Onderzoek naar de resocialisatie in de forensische zorg. Plan van Aanpak Onderzoek naar de resocialisatie in de forensische zorg Plan van Aanpak 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding 4 2 Doel- en probleemstelling 6 2.1 Doelstelling 6 2.2 Centrale vraag van het onderzoek 6 2.3 Afbakening

Nadere informatie

ECLI:NL:RBOBR:2014:1092

ECLI:NL:RBOBR:2014:1092 ECLI:NL:RBOBR:2014:1092 Instantie Datum uitspraak 28-02-2014 Datum publicatie 11-03-2014 Rechtbank Oost-Brabant Zaaknummer 01/025267-98 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Strafrecht Eerste

Nadere informatie

PATIËNTEN STROMEN DOOR TRANSFORE. Tinie Hendriks Sanne Geul Yvonne Bouman

PATIËNTEN STROMEN DOOR TRANSFORE. Tinie Hendriks Sanne Geul Yvonne Bouman PATIËNTEN STROMEN DOOR TRANSFORE Tinie Hendriks Sanne Geul Yvonne Bouman OPBOUW PRESENTATIE 1 Wat is Transfore 2 Forensisch Circuit Oost Nederland (FCON) 3 Patientenstromen Transfore 4 Conclusies TRANSFORE:

Nadere informatie

TBS-PLAATSEN IN PENITENTIAIRE INRICHTINGEN. Managementsamenvatting

TBS-PLAATSEN IN PENITENTIAIRE INRICHTINGEN. Managementsamenvatting TBS-PLAATSEN IN PENITENTIAIRE INRICHTINGEN Managementsamenvatting MANAGEMENTSAMENVATTING Aanleiding De tbs-sector kent sinds jaren een capaciteitstekort. Vanwege dit tekort wacht een aanzienlijk aantal

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Schedeldoekshaven 100 2511 EX Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 19 juni 2017 Onderwerp FPK De Woenselse Poort

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 19 juni 2017 Onderwerp FPK De Woenselse Poort 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

Oostvaarderskliniek Waar komt de kliniek?

Oostvaarderskliniek Waar komt de kliniek? Maatschappelijke voorzieningen December 2005 Wat is een forensisch psychiatrisch behandelcentrum? Waar komt de kliniek? Stripheldenbuurt Welke veiligheidsmaatregelen worden genomen? Almere Buiten Wanneer

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING Zedendelicten vormen een groot maatschappelijk probleem met ernstige gevolgen voor zowel het slachtoffer als voor de dader. Hoewel de meeste zedendelicten worden gepleegd door

Nadere informatie

Forensische Zorg in getal 2010-2014

Forensische Zorg in getal 2010-2014 ka DD Forensische Zorg in getal 2010-2014 Mei 2015 Colofon Directie Afdeling Afzendgegevens Contactpersoon Auteurs Bestuursondersteuning Analyse, Strategie & Kennis Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus

Nadere informatie

Samenvatting. Doelstelling en onderzoeksvragen

Samenvatting. Doelstelling en onderzoeksvragen Samenvatting Het onderhavige onderzoek betreft de proces- en effectevaluatie van een speciale afdeling in het Pieter Baan Centrum (PBC) voor weigerende verdachten in het Pro Justitia (PJ-)onderzoek. Het

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj

Nadere informatie

Prestatie-indicatoren forensische psychiatrie

Prestatie-indicatoren forensische psychiatrie Prestatie-indicatoren forensische psychiatrie Eindrapportage Verslagjaar 2017 versie 1.1 (defintief) INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding... 3 1.1 Doelstelling... 3 1.2 Eindrapportage... 3 1.3 Aanlevering data verslagjaar

Nadere informatie

Samenwerkingsovereenkomst <naam ziekenhuis> <naam TBS instelling> Begeleiding Zorgverlening binnen <naam ziekenhuis> aan patiënten

Samenwerkingsovereenkomst <naam ziekenhuis> <naam TBS instelling> Begeleiding Zorgverlening binnen <naam ziekenhuis> aan patiënten Samenwerkingsovereenkomst tussen stichting en inzake begeleiding zorgverlening binnen aan patiënten 1 Samenwerkingsovereenkomst

Nadere informatie

Kinderdoding. Inhoud. Onderzoeksopzet. Aanleiding 17-10-2010. Aanleiding Onderzoeksopzet Wetgeving Resultaten Discussie. Verschil in berechting tussen

Kinderdoding. Inhoud. Onderzoeksopzet. Aanleiding 17-10-2010. Aanleiding Onderzoeksopzet Wetgeving Resultaten Discussie. Verschil in berechting tussen Kinderdoding Verschil in berechting tussen mannelijke en vrouwelijke kinderdoders Aanleiding Onderzoeksopzet Wetgeving Resultaten Discussie Inhoud E.J.C. Goetheer 13-1- Aanleiding Proefschrift A.J. Verheugt,

Nadere informatie

plan 2017 Jaarverslag 2017 Jaar plan 2017 Jaarverslag 2017 Jaar plan 2017 Jaarverslag 2017 Jaar plan 2017 Jaarverslag 2017 Jaar plan 2017

plan 2017 Jaarverslag 2017 Jaar plan 2017 Jaarverslag 2017 Jaar plan 2017 Jaarverslag 2017 Jaar plan 2017 Jaarverslag 2017 Jaar plan 2017 Jaarverslag 2017 Jaarverslag 2017 Inhoudsopgave 2 Jaarverslag 2017 Inleiding 4 Hoofdstuk 1 Kerntaak 6 1.1 Inleiding 7 1.2 Aantal adviezen in 2017 8 1.3 Adviezen met voorwaarden 9 1.4 Beslissingen namens

Nadere informatie

Virtual Reality in de forensische context. Festival Forensische Zorg Stéphanie Klein Tuente

Virtual Reality in de forensische context. Festival Forensische Zorg Stéphanie Klein Tuente Virtual Reality in de forensische context Festival Forensische Zorg Stéphanie Klein Tuente 22-01-2019 1968 Sword of Damocles Kracht van Virtual Reality Realistisch, maar niet echt Je lichaam en geest reageren

Nadere informatie

Aantal huisartsen en aantal FTE van huisartsen vanaf 2007 tot en met 2016

Aantal huisartsen en aantal FTE van huisartsen vanaf 2007 tot en met 2016 Aantal huisartsen en aantal FTE van huisartsen vanaf 2007 tot en met 2016 Werken er nu meer of minder huisartsen dan 10 jaar geleden en werken zij nu meer of minder FTE? LF.J. van der Velden & R.S. Batenburg,

Nadere informatie

Masterscriptie Strafrecht. De noodzaak van recente aanscherpingen van de tbs-verlofregeling in het licht van de beveiliging van de samenleving.

Masterscriptie Strafrecht. De noodzaak van recente aanscherpingen van de tbs-verlofregeling in het licht van de beveiliging van de samenleving. Masterscriptie Strafrecht De noodzaak van recente aanscherpingen van de tbs-verlofregeling in het licht van de beveiliging van de samenleving. Naam: Lilianne Janszen Studentnr.: 5601541 Inhoudsopgave Inleiding

Nadere informatie

TOETSINGSKADER DOORLICHTINGEN DE TENUITVOERLEGGING VAN DE TBS-MAATREGEL IN FORENSISCH PSYCHIATRISCHE KLINIEKEN

TOETSINGSKADER DOORLICHTINGEN DE TENUITVOERLEGGING VAN DE TBS-MAATREGEL IN FORENSISCH PSYCHIATRISCHE KLINIEKEN TOETSINGSKADER DOORLICHTINGEN DE TENUITVOERLEGGING VAN DE TBS-MAATREGEL IN FORENSISCH PSYCHIATRISCHE KLINIEKEN Inspectie voor de Sanctietoepassing juli 2011 1 1. INLEIDING De ISt houdt o.a. toezicht op

Nadere informatie

De intramurale behandeling van forensische patienten met een persoonlijkheidsstoornis

De intramurale behandeling van forensische patienten met een persoonlijkheidsstoornis De intramurale behandeling van forensische patienten met een persoonlijkheidsstoornis Een empirische studie Treatment outcome in personality disordered forensic patients An empirical study ( with a summary

Nadere informatie

III. Rapportage Civiel (beslissingsdiagnostiek jeugd) 7. Rapportages civiel (bladzijde 26) 7.1 Jeugdigen 7.1.1 Productie 7.1.

III. Rapportage Civiel (beslissingsdiagnostiek jeugd) 7. Rapportages civiel (bladzijde 26) 7.1 Jeugdigen 7.1.1 Productie 7.1. Jaarcijfers NIFP 2014: Inhoud I. Zorg 1. Zorg Gevangeniswezen (bladzijde 2) 1.1 Productie 1.2 Populatie 2. Zorg Directie Bijzondere Voorzieningen (bladzijde 5) 2.1 Productie 2.2 Populatie II. Rapportage

Nadere informatie

5 Samenvatting en conclusies

5 Samenvatting en conclusies 5 Samenvatting en conclusies In 2008 werden in Nederland bijna 5,2 miljoen mensen het slachtoffer van criminaliteit (cbs 2008). De meeste van deze slachtoffers kregen te maken met diefstal of vernieling,

Nadere informatie

Forensisch Psychiatrisch Toezicht

Forensisch Psychiatrisch Toezicht Forensisch Psychiatrisch Toezicht Evaluatie van de testfase van een vernieuwde vorm van toezicht op tbs-gestelden J.M. Harte W.D. van Kalmthout J.J.M.C. Knüppe Faculteit der Rechtsgeleerdheid Afdeling

Nadere informatie

TBS-behandeling geprofileerd een gestructureerde casussenanalyse. Samenvatting

TBS-behandeling geprofileerd een gestructureerde casussenanalyse. Samenvatting TBS-behandeling geprofileerd een gestructureerde casussenanalyse Samenvatting Ch. van Nieuwenhuizen S. Bogaerts E.A.W. de Ruijter I.L. Bongers M. Coppens R.A.A.C. Meijers Inleiding Na enkele ernstige incidenten

Nadere informatie

Q&A s Levenslange gevangenisstraf (vragen en antwoorden)

Q&A s Levenslange gevangenisstraf (vragen en antwoorden) Q&A s Levenslange gevangenisstraf (vragen en antwoorden) 1. Hoeveel levenslanggestraften zijn er nu in NL? Op dit moment zijn er 33 mensen onherroepelijk veroordeeld tot levenslang. Dat betekent dat zij

Nadere informatie

Middelengebruik bij jongens in Justitiële Jeugdinrichtingen

Middelengebruik bij jongens in Justitiële Jeugdinrichtingen Middelengebruik bij jongens in Justitiële Jeugdinrichtingen Het gebruik van tabak, alcohol, cannabis en drugs bij jongens met en zonder PIJmaatregel Samenvatting Annelies Kepper Violaine Veen Karin Monshouwer

Nadere informatie

Het detentieverloop van Michael P. Plan van aanpak

Het detentieverloop van Michael P. Plan van aanpak Het detentieverloop van Michael P. Plan van aanpak 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Afbakening 4 2 Doel- en vraagstelling 5 2.1 Doel van het onderzoek 5 2.2 Onderzoeksvraag 5 3 Onderzoeksaanpak 6 3.1

Nadere informatie

<ZIEKENHUIS> <TBS Instelling> <datum>

<ZIEKENHUIS> <TBS Instelling>     <datum> Samenwerkingsovereenkomst tussen stichting en inzake begeleiding zorgverlening binnen aan patiënten 1 Samenwerkingsovereenkomst

Nadere informatie

ECLI:NL:RBSHE:2012:BX9443

ECLI:NL:RBSHE:2012:BX9443 ECLI:NL:RBSHE:2012:BX9443 Instantie Datum uitspraak 09-10-2012 Datum publicatie 09-10-2012 Rechtbank 's-hertogenbosch Zaaknummer 01/825211-06 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Strafrecht

Nadere informatie

ECLI:NL:GHARN:2012:BW6050

ECLI:NL:GHARN:2012:BW6050 ECLI:NL:GHARN:2012:BW6050 Instantie Gerechtshof Arnhem Datum uitspraak 16-05-2012 Datum publicatie 16-05-2012 Zaaknummer TBS P12/0091 Formele relaties Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie

Nadere informatie

Recidive FPC De Rooyse Wissel. Plan van aanpak incidentonderzoek

Recidive FPC De Rooyse Wissel. Plan van aanpak incidentonderzoek Recidive FPC De Rooyse Wissel Plan van aanpak incidentonderzoek 1 Aanleiding 3 2 Onderzoeksvraag 4 3 Onderzoeksmethode 5 Bijlagen I Afkortingen 6 2 1 Op 24 oktober 2016 vindt er in Forensisch Psychiatrisch

Nadere informatie

Het verlof van de ter beschikking gestelde

Het verlof van de ter beschikking gestelde Samenvatting Het verlof van de ter beschikking gestelde Het Adviescollege Verloftoetsing TBS in de route van aanvraag tot beslissing Prof.dr. Frans Koenraadt Prof.dr. Philip Langbroek (projectleider) Mr.

Nadere informatie

Samenvatting. Vraagstelling. Welke ontwikkelingen zijn er in de omvang, aard en afdoening van jeugdcriminaliteit in de periode ?

Samenvatting. Vraagstelling. Welke ontwikkelingen zijn er in de omvang, aard en afdoening van jeugdcriminaliteit in de periode ? Samenvatting Het terugdringen van de jeugdcriminaliteit is een belangrijk thema van het beleid van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Met het beleidsprogramma Aanpak Jeugdcriminaliteit is de aanpak

Nadere informatie

Aandeel van de meest frequent vervolgde daders in de strafzaken van

Aandeel van de meest frequent vervolgde daders in de strafzaken van Samenvatting De problematiek van de veelplegers staat momenteel hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. Er is een wetsvoorstel ingediend om deze categorie delinquenten beter aan te kunnen pakken.

Nadere informatie

Forensische zorg in getal Mei 2012

Forensische zorg in getal Mei 2012 Forensische zorg in getal 2007-2011 Mei 2012 Colofon Directie Afdeling Afzendgegevens Contactpersoon Directie Bestuursondersteuning Analyse, Strategie & Kennis Schedeldoekshaven 101 2511 EM Den Haag Postbus

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2004 2005 29 452 Tenuitvoerlegging van de tbs-maatregel Nr. 35 BRIEF VAN DE MINISTER VAN JUSTITIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

ECLI:NL:RBZWB:2017:3349

ECLI:NL:RBZWB:2017:3349 ECLI:NL:RBZWB:2017:3349 Instantie Datum uitspraak 02-06-2017 Datum publicatie 02-06-2017 Zaaknummer 02/801428-06 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Rechtbank Zeeland-West-Brabant Strafrecht

Nadere informatie

Het van rechtswege vervallen van de verlofmachtiging in de tbs

Het van rechtswege vervallen van de verlofmachtiging in de tbs Het van rechtswege vervallen van de verlofmachtiging in de tbs Advies over het voorstel tot wijziging van het Reglement verpleging ter beschikking gestelden Advies d.d. 1 februari 2008 De Raad voor Strafrechtstoepassing

Nadere informatie

ANALYSE PATIËNTERVARINGEN ELZ HAAKSBERGEN

ANALYSE PATIËNTERVARINGEN ELZ HAAKSBERGEN ANALYSE PATIËNTERVARINGEN ELZ HAAKSBERGEN Dr. C.P. van Linschoten Drs. P. Moorer Definitieve versie 27 oktober 2014 ARGO BV Inhoudsopgave 1. INLEIDING EN VRAAGSTELLING... 3 1.1 Inleiding... 3 1.2 Vraagstelling...

Nadere informatie

Onderzoeksbulletin. Recidive bij jongeren in de ambulante forensische ggz. Joan van Horn, Jaap van Slageren & Mara Eisenberg

Onderzoeksbulletin. Recidive bij jongeren in de ambulante forensische ggz. Joan van Horn, Jaap van Slageren & Mara Eisenberg Onderzoeksbulletin Recidive bij jongeren in de ambulante forensische ggz Joan van Horn, Jaap van Slageren & Mara Eisenberg Recidive bij jongeren behandeld bij de Waag Eerder dit jaar verscheen het onderzoeksbulletin

Nadere informatie

Hepatitis C in penitentiaire inrichtingen Een onderzoek naar prevalentie

Hepatitis C in penitentiaire inrichtingen Een onderzoek naar prevalentie Hepatitis C in penitentiaire inrichtingen Een onderzoek naar prevalentie C.J. Leemrijse M.Bongers M. Nielen W. Devillé ISBN 978-90-6905-995-2 http://www.nivel.nl nivel@nivel.nl Telefoon 030 2 729 700 Fax

Nadere informatie