PlattelandsParlement, 17 juni Onno van Bekkum

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "PlattelandsParlement, 17 juni Onno van Bekkum"

Transcriptie

1 PlattelandsParlement, 17 juni 2017 Onno van Bekkum

2 Waar : energie, voedsel, mobiliteit, zorg enz. Systeem: gebiedsontwikkeling 2015 Gebiedswaardecreatie Coöperatief ecosysteem 2010 C P Coöperatie-oprichtingen Bestuurlijke begeleiding Ledenprogramma's Coöperatie-onderzoek Onderwijs/cursussen Advisering

3 De Bommelerwaard Zuidwest uitloper van Gelderland (boven Den Bosch) Riviereiland & energie-eiland binnen 66 km Maas en Waal 23 kernen, huishoudens, bewoners 147 km2: grasland, kassen, fruitteelt Transporthub

4 Dec 2007

5 Coöperatie Bommelerwaar Oprichting: 28 juni 2016 Actueel ledenaantal: <100 Brede doelstelling: een economisch, ecologisch en sociaal duurzame Bommelerwaard: energieen klimaatneutraal, waterveilig, afvalloos, natuurinclusief, levensloopbestendig enz. Actueel speerpunt: energie-zelfvoorziening.

6

7 Energieverbruik Bommelerwaard Data: Klimaatmonitor, 2014 (Rijkswaterstaat, I&M); Bewerking: Coöperatie Bommelerwaar Totaal: TJ = 500 windmolens x3mw t.w.v. ± 2,5 mrd of: ha zonnepanelen = 25% van de Bommelerwaard ( Niet te geloven: onhaalbaar!? ) 11 windmolens ( Lijkt doenlijk ) Particulier vervoersdeel (600 miljoen km) = 12 windmolens Wind:Zon=2:1 15 molens +120 ha glas Sectoren Energiesoorten 230 windmolens ( Daar schrik je van! )

8 Bommelerwaar Energiepartner-Landschap biomassa verlichting groenafval wind Energie Diensten Bedrijf Rivierenland subsidies wetgeving regelingen stroom besparing zon water Verenigingen & Dorpsraden experimentruimte belastingen brandstof (aard) warmte & Scholen technologie software kennis netten Dienst- verleners realisatie processen financiering Handels platform verwarming koeling CO 2 (rest) warmte gas belichting WKK bufferen investeren bio- vergisting LBG & Ondernemersverenigingen

9 Gebiedsconferentie Bommelerwaard Burgers uit: De Bommelerwaard, ons mooie riviereneiland, staat voor grote uitdagingen: Hoe zorgen we voor een gezonde en bloeiende woon-, werk- en leefomgeving? Alle verbeteringen op individueel niveau zijn welkom. Kunnen we tegelijkertijd niet ook het systeem op gebiedsniveau aanpakken? Kunnen we ons als gebiedsbewoners, ondernemers, bedrijven en overheid verbinden aan één gezamenlijke duurzaamheidsagenda: energie- en klimaatneutraal, waterveilig, natuurinclusief, sociaal verbonden? Tijdens de Conferentie onderzoeken we de mogelijkheden voor het gebiedsenergiesysteem. We kunnen op diverse fronten snel beginnen: besparen, investeren in lokale opwek voor zelflevering, warmte, een eigen handelsplatform en smart grid, bufferen, balanceren, e-deelauto s Samen aan de slag, al in de geest van de Omgevingswet. De Bommelerwaard als lerende experimentomgeving voor circulaire en inclusieve gebiedseconomie. Werken aan systeemtransitie door te dóen. Ben je erbij? 100 deelnemers; 30 sprekers Van harte welkom op Slot Loevestein 15 december 2016 U bent van harte welkom 12:30-17:30 op Kasteel Ammersoijen uur X december :30-17:00 uur, met aansluitend borrel & diner En voorts met steun van: Info & aanmelden:

10 Samen met: Stap ook over! BOMMELERWAAR -STROOM Simpel: Van ons

11

12 Bommelerwaar-Stroom deelnemers (huishoudens x3500 kwh) Elektrische auto s (x km) Elektriciteit afname: huis + auto (MWh) Gevraagde molenequivalenten (Zon:wind = 1:2) <Zomer 2017 Ult Ult ,0 0,5 1,6 13,6 23,7

13 Vrijwillige ledenlening Bewoners Ondernemers Overeenkomst: - Coöperatie = eigenaar - Geen voorinvestering - 10 jaar afname + cederen - B.A. + optioneel: investeringsopslag - Winstrecht > aflossing Stroom Belastingdienst Energierekening Rente & aflossing: tarief+fiscaal Lening Voorfinanciering Stroom

14 De Bommelerwaard: 4 Postcoderozen Zuilichem Rossum Velddriel Well

15 Tijdlijn Duurzaamheidsplatform Energieplan Omgevingsvisie Lancering Uitgangspuntennota Juni 17 September December Maart 18 Springtij DemocraticChallenge Verkiezingen PlattelandsParlement

16 Contact houden? Dr. ir. Onno van Bekkum Tel: Coöperatiedeskundige, CO-OP Champions ( ) Bestuurder, Coöperatie Bommelerwaar onno@bommelerwaar.nl ( ) Bestuurder, De Coöperatieve Samenleving onno.vanbekkum@decooperatievesamenleving.nl ( )

Democratisering van de energievoorziening: Bommelerwaar & De Coöperatieve Samenleving. Innogy Symposium, Onno van Bekkum, 8 maart 2017

Democratisering van de energievoorziening: Bommelerwaar & De Coöperatieve Samenleving. Innogy Symposium, Onno van Bekkum, 8 maart 2017 Democratisering van de energievoorziening: Bommelerwaar & De Coöperatieve Samenleving Innogy Symposium, Onno van Bekkum, 8 maart 2017 De Bommelerwaard De Bommelerwaard Zuidwest uitloper van Gelderland

Nadere informatie

van de mondiale, Rijks-, provinciale en gemeentelijke energiedoelstellingen en daartoe in partnerschap met de overheid optrekken.

van de mondiale, Rijks-, provinciale en gemeentelijke energiedoelstellingen en daartoe in partnerschap met de overheid optrekken. Aan: Leden van Coöperatie Bommelerwaar en (potentiële) samenwerkingspartners Datum: 15 september 2016 (versie 1.3 met bijlagen) Betreft: Coöperatie Bommelerwaar: Positionering t.a.v. Duurzame Energie-Investeringen

Nadere informatie

24 januari Aan: De Gemeenteraad van Zaltbommel Verzonden per aan de griffier. Geachte Raad,

24 januari Aan: De Gemeenteraad van Zaltbommel Verzonden per  aan de griffier. Geachte Raad, 24 januari 2017 Aan: De Gemeenteraad van Zaltbommel Verzonden per e-mail aan de griffier Geachte Raad, Tijdens uw vergadering van 12 januari spraken wij in over het plan voor windpark Bommelerwaard-A2.

Nadere informatie

Wilma Paalman / Gemeente HvT 16 juni 2016 / Werksessie bij NBNL. Modulair bouwen van routekaarten voor de energietransitie

Wilma Paalman / Gemeente HvT 16 juni 2016 / Werksessie bij NBNL. Modulair bouwen van routekaarten voor de energietransitie Wilma Paalman / Gemeente HvT 16 juni 2016 / Werksessie bij NBNL Modulair bouwen van routekaarten voor de energietransitie HOF VAN TWENTE Provincie Overijssel Regio Twente Geherindeelde gemeente (5 oude)

Nadere informatie

Notitie energiebesparing en duurzame energie

Notitie energiebesparing en duurzame energie Notitie energiebesparing en duurzame energie Zaltbommel, 5 juni 2012 Gemeente Zaltbommel Notitie energiebesparing en duurzame energie 1 1. Inleiding Gelet op de ambities in het milieuprogramma 2012-2015

Nadere informatie

de slimme weg energietransitie 12 december 2017 Pieter van der Ploeg Alliander Strategie

de slimme weg energietransitie 12 december 2017 Pieter van der Ploeg Alliander Strategie de slimme weg energietransitie 12 december 2017 Pieter van der Ploeg Alliander Strategie 1 Alliander is van jou Wij staan voor een energievoorziening die iedereen onder gelijke condities toegang geeft

Nadere informatie

De Lokale Duurzame Energie Coöperatie. EnergieCoöperatieBoxtel WWW.ECBOXTEL.NL. Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk

De Lokale Duurzame Energie Coöperatie. EnergieCoöperatieBoxtel WWW.ECBOXTEL.NL. Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk De Lokale Duurzame Energie Coöperatie EnergieCoöperatieBoxtel Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk WWW.ECBOXTEL.NL LDEC: Waarom en waartoe leidt het Samen met leden realiseren van betaalbare, duurzame,

Nadere informatie

Haarlemmermeers akkoord

Haarlemmermeers akkoord Haarlemmermeers akkoord of met regio? Pieter van der Ploeg Alliander 1 Alliander is van jou 2 Alliander is van jou 3 energietransitie 3 tenminste motieven 4 energietransitie onafhankelijk 5 energietransitie

Nadere informatie

Ontwerp Gezonde Systemen

Ontwerp Gezonde Systemen Ontwerp Gezonde Systemen Het huidige zonne-inkomen gebruiken De cycli van de natuur worden aangedreven door de energie van de zon. Bomen en planten vervaardigen voedsel op zonlicht. De wind kan worden

Nadere informatie

ONDERNEMERS ONTBIJT OOSTVOORNE 15 NOVEMBER 2018

ONDERNEMERS ONTBIJT OOSTVOORNE 15 NOVEMBER 2018 ONDERNEMERS ONTBIJT OOSTVOORNE 15 NOVEMBER 2018 KENNISMAKEN 1959 Ir. bouwkunde Delft Getrouwd, 2+2 kinderen Sinds 2009 directeur Coöperatie Deltawind 1998-2009 zelfst. ondernemer 83-98 milieu en vhv Rode

Nadere informatie

Op weg naar energieneutraal Kronenberg in Februari 2019

Op weg naar energieneutraal Kronenberg in Februari 2019 Op weg naar energieneutraal Kronenberg in 2030 Februari 2019 Programma 19.30 uur Ontvangst met koffie en thee 19.35 uur Uitleg EnergieKroneberg en Reindonk energie door Huub Vousten 19.50 uur Presentatie

Nadere informatie

FACTCHECKER OVER MORGEN

FACTCHECKER OVER MORGEN FACTCHECKER OVER MORGEN De druk op onze leefomgeving neemt toe. Met dezelfde ruimte willen we steeds meer doen. De hoogste tijd om in beweging te komen. Werk te maken van de leefbare stad, van elektrisch

Nadere informatie

Regio Stedendriehoek

Regio Stedendriehoek Regio Stedendriehoek 1 Energieneutrale regio Energietransitie Stedendriehoek Apeldoorn, Brummen, Deventer, Epe, Lochem, Voorst,Zutphen Netbeheer en Duurzame Gebiedsontwikkeling Pieter van der Ploeg, Alliander

Nadere informatie

Werkatelier duurzame energieopwekking

Werkatelier duurzame energieopwekking Werkatelier duurzame energieopwekking Plaats Bodegraven Datum 12 maart 2018 Presentator Jody de Graaf Duurzame energie 12 maart 2018 Pagina 1 Welkom Wethouder Kees Oskam Duurzame energie 12 maart 2018

Nadere informatie

Almere. Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2015

Almere. Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2015 Uitkomsten van de zoektocht naar dé klimaatneutrale gemeente in Flevoland 2015 Natuur en Milieufederatie Flevoland heeft ook dit jaar weer een verkenning gedaan naar het klimaatneutrale gehalte van de

Nadere informatie

Energievisie Energiecoöperatie Noordseveld

Energievisie Energiecoöperatie Noordseveld Energievisie Energiecoöperatie Noordseveld Opschalen en Opschieten! Concept 5 juli 2017 Energievisie ECN versie 1.2 1 Inhoud 1. Koers Energiecoöperatie Noordseveld 2. Opgave Noordenveld 3. Ruimtelijke

Nadere informatie

Memo in hoeverre zijn de doelstellingen in het uitvoeringsplan BMV in lijn met de uitkomsten van de bijeenkomst met betrokkenen?

Memo in hoeverre zijn de doelstellingen in het uitvoeringsplan BMV in lijn met de uitkomsten van de bijeenkomst met betrokkenen? Memo in hoeverre zijn de doelstellingen in het uitvoeringsplan BMV in lijn met de uitkomsten van de bijeenkomst met betrokkenen? Bij de behandeling van het uitvoeringsplan Brede Milieuvisie in de Ronde

Nadere informatie

Welkom VvE s uit Gemeente Emmen EEN INITIATIEF VAN

Welkom VvE s uit Gemeente Emmen EEN INITIATIEF VAN Welkom VvE s uit Gemeente Emmen EEN INITIATIEF VAN Informatiebijeenkomst Zonnepanelen voor VvE s 27 november 2018 Even voorstellen Jan Cullens, VvE Zonnecoach De VvE Zonnecoach geeft uw VvE energie Nut

Nadere informatie

Zonnig huren Boxtel In 10 weken op 100 woningen 1000 zonnepanelen! Woonstichting St. Joseph Energie coöperatie Boxtel

Zonnig huren Boxtel In 10 weken op 100 woningen 1000 zonnepanelen! Woonstichting St. Joseph Energie coöperatie Boxtel Zonnig huren Boxtel In 10 weken op 100 woningen 1000 zonnepanelen! Woonstichting St. Joseph Energie coöperatie Boxtel U bespaart samen al energie! 4000 3500 3520 3614 3604 3420 3316 Bijna 10% besparing

Nadere informatie

Bussum. Duurzaamheidscafe 13 november 2012 Pauline Westendorp NEWNRG EnergieLokaal Wij krijgen Kippen

Bussum. Duurzaamheidscafe 13 november 2012 Pauline Westendorp NEWNRG EnergieLokaal Wij krijgen Kippen Bussum Duurzaamheidscafe 13 november 2012 Pauline Westendorp NEWNRG EnergieLokaal Wij krijgen Kippen Vandaag Eigen energie opwekken - Waarom? - Wie speelt welke rol Lokale duurzame energie vraag van u

Nadere informatie

Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025

Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025 Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025 Willemien Veele Cor Kamminga 08-04-16 www.rijksmonumenten.nl Achtergrond en aanleiding Ambitie om in 2020 16% van de energie duurzaam op te wekken in Fryslân

Nadere informatie

Energiebesparing Gemeente Huizen

Energiebesparing Gemeente Huizen Energiebesparing Gemeente Huizen Programma presentatie Duurzaam Bouwloket De aanpak en landelijke ontwikkelingen Stapsgewijs naar aardgasvrij Subsidies en regelingen Duurzaam Bouwloket Voor onafhankelijke

Nadere informatie

DE OPMAAK VAN EEN SEAP VOOR DE GEMEENTE KLUISBERGEN KLIMAATTEAM 1 12.10.2015

DE OPMAAK VAN EEN SEAP VOOR DE GEMEENTE KLUISBERGEN KLIMAATTEAM 1 12.10.2015 DE OPMAAK VAN EEN SEAP VOOR DE GEMEENTE KLUISBERGEN KLIMAATTEAM 1 12.10.2015 Agenda Welkom door de Schepen Lode Dekimpe Inleiding SEAP door Kim Rienckens (provincie Oost-Vlaanderen) Nulmeting en uitdagingen

Nadere informatie

Energietransitie Glastuinbouw en warmte

Energietransitie Glastuinbouw en warmte Energietransitie Glastuinbouw en warmte Inhoud 1. Inleiding 2. Energietransitie glastuinbouw 3. Warmteclusters 1. Doel 2. Aanpak en gebieden 4. Vragen/ discussie Nationale en internationale doelen ambitie

Nadere informatie

Kan Heiloo op de zon en de wind draaien?

Kan Heiloo op de zon en de wind draaien? Kan Heiloo op de zon en de wind draaien? - 26 Januari 2017 Wilma Eerenstein en Peter Leenders 1 Hoe zit het nu in Nederland? 2 Energiegebruik in Nederland Totaal: 3000 PJ = 833 333 333 333 333 kwh Per

Nadere informatie

De CO2-voetafdruk. Startpunt voor besparen en vergroenen. Rob van der Rijt klimaatplein.com

De CO2-voetafdruk. Startpunt voor besparen en vergroenen. Rob van der Rijt klimaatplein.com De CO2-voetafdruk. Startpunt voor besparen en vergroenen. Rob van der Rijt klimaatplein.com De prijs van CO2 Gevolgen klimaatakkoord Parijs Uitdaging: energiebesparing en duurzame opwekking. Prijzen per

Nadere informatie

Agenda. 1. Waarom Winsum Duurzaam (ideëel) 2. Ondersteuning 3. Hoe het werkt 4. Kosten en baten 5. Inschrijven en borrel

Agenda. 1. Waarom Winsum Duurzaam (ideëel) 2. Ondersteuning 3. Hoe het werkt 4. Kosten en baten 5. Inschrijven en borrel Welkom Agenda 1. Waarom Winsum Duurzaam (ideëel) 2. Ondersteuning 3. Hoe het werkt 4. Kosten en baten 5. Inschrijven en borrel Wat zijn we? We zijn een energiecoöperatie: - We hebben een bestuur en leden

Nadere informatie

Aardgasloos wonen in wijk Bunders/Dotterveld, kan dat.

Aardgasloos wonen in wijk Bunders/Dotterveld, kan dat. Informatie avond: Aardgasloos wonen in wijk Bunders/Dotterveld, kan dat. Door: Buurteam Bunders-West Programma Opening Wat is onze opgave bij aardgasloos wonen? De toepassing en werking van de technische

Nadere informatie

Uw logo. Pieter van der Ploeg. Strategie. Alliander

Uw logo. Pieter van der Ploeg. Strategie. Alliander Pieter van der Ploeg Strategie Alliander Inhoud 1. Wat is Alliander 2. Van ambitie naar concrete vraag 3. Van nu en hier naar daar en straks en hoe kom ik daar 4. Wie doen mee 5. Voorbeeld van belang van

Nadere informatie

Rijne Energie bij u in de buurt. Informatieavond Nieuwegein Inge Verhoef 9 mei 2017

Rijne Energie bij u in de buurt. Informatieavond Nieuwegein Inge Verhoef 9 mei 2017 Rijne Energie bij u in de buurt Informatieavond Nieuwegein Inge Verhoef 9 mei 2017 Urgentie Er is iets aan de hand met het klimaat. De energietransitie vraagt veel van ons Besparing, windmolens, zonne-energie,

Nadere informatie

Algemene Ledenvergadering 17 juni 2019

Algemene Ledenvergadering 17 juni 2019 Algemene Ledenvergadering 17 juni 2019 Positie ecoburen Focus ecoburen 2019 Resultaten tot nu toe Projecten Begroting 2019 Personele uitbreiding Afsluiting Opening Positie ecoburen Heeft als werkgebied:

Nadere informatie

Presentatie Guus Ydema, directeur AGEM NCLG Achterhoek 21 april 2016

Presentatie Guus Ydema, directeur AGEM NCLG Achterhoek 21 april 2016 Presentatie Guus Ydema, directeur AGEM NCLG Achterhoek 21 april 2016 Inhoudsopgave presentatie 1. Energietransitie: besparing, opwekking, ruimte 2. AGEM, stand van zaken 3. Programma Zon op Erf De urgente

Nadere informatie

Oprichtingsvergadering 3 april 2013. Opgewekt aan het IJ

Oprichtingsvergadering 3 april 2013. Opgewekt aan het IJ Oprichtingsvergadering 3 april 2013 Opgewekt aan het IJ Agenda oprichtingsvergadering 3 april 2013 1.Korte introductie ronde: RvC, bestuur en aanwezigen 2.Over NDSM Energie Missie, visie, kernwaarden,

Nadere informatie

Uw eigen woning bouwen in Gemeente Heerenveen. Comfortabel verwarmen en koken zonder aardgas

Uw eigen woning bouwen in Gemeente Heerenveen. Comfortabel verwarmen en koken zonder aardgas Uw eigen woning bouwen in Gemeente Heerenveen Comfortabel verwarmen en koken zonder aardgas Welkom! Uw nieuwe woning, een duurzame woning Gefeliciteerd met de aankoop van uw bouwkavel. Een plek waar u

Nadere informatie

De Kromme Rijnstreek Off Grid in Hoe kan dat eruit zien?

De Kromme Rijnstreek Off Grid in Hoe kan dat eruit zien? De Kromme Rijnstreek Off Grid in 00. Hoe kan dat eruit zien? De gemeenten Houten, Wijk bij Duurstede en Bunnik op weg naar energieneutraal in 00 Exact bepalen hoe het energiesysteem van de toekomst er uit

Nadere informatie

Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016

Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016 Samen omschakelen Arnhem, 7 september 2016 Waarom zijn we bijeen? Verduurzaming energievoorziening Samenwerking om de NL ambitie te verwezenlijken Samenwerking vanaf de start van initiatieven Draagvlak

Nadere informatie

Energie besparing en woning verbetering voor VvE s. sparen in grote stappen of in 1 x naar Nul op de meter

Energie besparing en woning verbetering voor VvE s. sparen in grote stappen of in 1 x naar Nul op de meter Energie besparing en woning verbetering voor VvE s sparen in grote stappen of in 1 x naar Nul op de meter Onderzoek doen en experimenteren met als doel: Mensen prettig laten wonen, leven en werken Experiment:

Nadere informatie

Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld

Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld Duurzaamheidsmonitor 2017 De duurzaamheidsmonitor is vernieuwd. De hoeveelheid data is flink gecondenseerd en meer beeldend vormgegeven ten behoeve van de leesbaarheid.

Nadere informatie

Presentatie Guus Ydema, directeur AGEM KIVI 25 januari 2017

Presentatie Guus Ydema, directeur AGEM KIVI 25 januari 2017 Presentatie Guus Ydema, directeur AGEM KIVI 25 januari 2017 Even voorstellen Ex-bestuurslid KIVI E (-2016) Vroeger: Hoogovens IJmuiden en KPN Telecom, ing. bureau Ebatech, Nuon Windenergie Vattenfall (2009),

Nadere informatie

Duurzaamheidsagenda Informatiebijeenkomst INTERREG project VvE s nul op de meter ready

Duurzaamheidsagenda Informatiebijeenkomst INTERREG project VvE s nul op de meter ready Duurzaamheidsagenda 2015-2018 Informatiebijeenkomst INTERREG project VvE s nul op de meter ready Welkom Programma Inleiding gemeente Capelle aan den IJssel Toelichting programma naar een duurzame VvE Vragen

Nadere informatie

Notitie. Feiten en cijfers Energiehuishouding gemeente Heumen

Notitie. Feiten en cijfers Energiehuishouding gemeente Heumen Notitie HaskoningDHV Nederland B.V. Planning & Strategy Aan: Els Rademacher, Walter van Doesem van de gemeente Heumen Van: Edward Pfeiffer, Ralf Speek, Claudia Algra Datum: 19 november 2015 Kopie: -- Ons

Nadere informatie

Totale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2

Totale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2 Totale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2 Industrie Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 1% besparing op gas en elektra per jaar. Totaal is dat 8 % besparing in 2020. Opbrengst: 100 kiloton.

Nadere informatie

Realisatie energieambitie Wageningen

Realisatie energieambitie Wageningen Dr.ir. Mieke Oostra - lector Innovatieve Technologie in de Bouw - Saxion & lector Ruimtelijke Transformaties - Hanzehogeschool Realisatie energieambitie Wageningen 11 juni 2015 AMBITIE wageningen OPVALLEND

Nadere informatie

Inleiding Basisbegrippen Energie Materialen Vormgeving Bruikbaarheid Binnenklimaat Kosten

Inleiding Basisbegrippen Energie Materialen Vormgeving Bruikbaarheid Binnenklimaat Kosten Bruikbaarheid Binnenklimaat Kosten Wat kan er gebeuren in de wereld als de productie niet kan voldoen aan de stijgende vraag? Fossiele brandstof en delfstoffen zijn eindig. Probleemstelling is dus eenvoudig

Nadere informatie

DUURZAAM WEERSELO WAAROM EN HOE

DUURZAAM WEERSELO WAAROM EN HOE WAAROM EN HOE Klimaat akkoord Parijs / Nederland Stimuleringsmaatregelen Accijns Energie besparing Inzet hernieuwbare bronnen Verminderen van fossiele brandstoffen 10-12-2018 1 KLIMAAT AKKOORD NL Nederlands

Nadere informatie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!

Nadere informatie

DE REKENING VOORBIJ ons energieverbruik voor 85 % onzichtbaar

DE REKENING VOORBIJ ons energieverbruik voor 85 % onzichtbaar DE REKENING VOORBIJ ons energieverbruik voor 85 % onzichtbaar Drie scenario s bestaande technologie Netgebonden Infrastructuur: elektriciteit en warmte (gas) Actuele gegevens van 2012 vertaald naar 2035

Nadere informatie

Technische onderbouwing themapagina s GasTerra Jaarverslag 2012. Gas. Gas. Volume (mrd. m 3 ) 83. Calorische waarde (Hi) (MJ/m 3 ) 31,65

Technische onderbouwing themapagina s GasTerra Jaarverslag 2012. Gas. Gas. Volume (mrd. m 3 ) 83. Calorische waarde (Hi) (MJ/m 3 ) 31,65 Technische onderbouwing themapagina s GasTerra Jaarverslag 2012 Gas Gas Volume (mrd. m 3 ) 83 Calorische waarde (Hi) (MJ/m 3 ) 31,65 Calorische waarde (Hs) (MJ/m 3 ) 35,17 Energie-inhoud op onderwaarde

Nadere informatie

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening 1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% kunnen wel even wachten met grote maatregelen 17% 1 Een beetje dringend, we kunnen nog wel even wachten met grote maatregelen,

Nadere informatie

s-hertogenbosch Klimaatneutraal

s-hertogenbosch Klimaatneutraal s-hertogenbosch Klimaatneutraal Meedenkbijeenkomst visie Energielandschap 22 en 25 mei 2019 Doelstelling Hele gemeente: 2050 klimaatneutraal 2 1 Klimaatneutraal in 2050 = 50% energie besparen Resterende

Nadere informatie

Duurzame Energie in Utrecht

Duurzame Energie in Utrecht Duurzame Energie in Utrecht The future is now Dr. Wilfried van Sark Groep Natuurwetenschap en Samenleving Universiteit Utrecht Beat the Heat NOW!, 12 december 2009 inhoud Klimaatprobleem Waarom de zon

Nadere informatie

De kracht van delen in lokale wind- en zonprojecten

De kracht van delen in lokale wind- en zonprojecten De kracht van delen in lokale wind- en zonprojecten Menno van Rossum De Windcentrale Jeroen Vanson Greenchoice 21 November 2014 AGENDA Greenchoice Over Greenchoice Lokale initiatieven en coöperaties De

Nadere informatie

Eemstroom, coöperatie Amersfoort. Lex Mellink - voorzitter

Eemstroom, coöperatie Amersfoort. Lex Mellink - voorzitter Eemstroom, coöperatie Amersfoort Lex Mellink - voorzitter Zorg & Mobiliteit Bussen, auto s, etc. Industrieterrein De Hoef Geschikt voor 55.000 (stuks) panelen Winkelcentrum van Corio Totaal m 2 parkeervakken

Nadere informatie

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN LIERDE

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN LIERDE WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN LIERDE 06/12/2017 PROJECT KLIMAATGEZOND ZUID-OOST-VLAANDEREN Ilse Claes Projectcoördinator 3 PARTNERS & 13 STEDEN EN GEMEENTEN ONDERTEKENING 27 januari 2017 BURGEMEESTERSCONVENANT

Nadere informatie

Rabin Baldewsingh. 27 juni SBR congres

Rabin Baldewsingh. 27 juni SBR congres Samen op weg naar een klimaatneutraal Den Haag Rabin Baldewsingh wethouder duurzaamheid gemeente Den Haag 27 juni SBR congres Den Haag Ambitie Den Haag klimaatneutraal in 2040 CO 2 -emissie reduceren door:

Nadere informatie

Energieakkoord, gevolgen voor lokale energie. Inspiratiebijeenkomst Netwerk Duurzame Dorpen

Energieakkoord, gevolgen voor lokale energie. Inspiratiebijeenkomst Netwerk Duurzame Dorpen Energieakkoord, gevolgen voor lokale energie Inspiratiebijeenkomst Netwerk Duurzame Dorpen Hoofdlijnen Besparing finale energieverbruik van 1,5% per jaar 100 Petajoule* aan energiebesparing in het finale

Nadere informatie

Agenda. Door Matthijs Kok, ODMH

Agenda. Door Matthijs Kok, ODMH Agenda Rondje kennismaking Presentatie regionale energiestrategie Uitwisselen kennis en ervaringen Vragen aanpak EZ/belastingdienst Verdere samenwerking EnCo s Midden Holland Door Matthijs Kok, ODMH Aanpak

Nadere informatie

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo Maak werk van zon & wind Tynaarlo Aanleiding Najaarsnota 2008 aankondiging plannen voor duurzame energie Voorjaar 2009 ontwikkelen scenario s Mei 2009 raadpleging inwoners Tynaarlo Juni 2009 voorstellen

Nadere informatie

bron afbeelding: flickr.com/photos/123_456 creative commons licentie: CC BY-NC-ND 2.0 Nieuwe ENERGIE voor de BOMMELER WAARD

bron afbeelding: flickr.com/photos/123_456 creative commons licentie: CC BY-NC-ND 2.0 Nieuwe ENERGIE voor de BOMMELER WAARD bron afbeelding: flickr.com/photos/123_456 creative commons licentie: CC BY-NC-ND 2.0 Nieuwe ENERGIE voor de BOMMELER WAARD 1 DE BOMMELER WAARD bron afbeelding: Rijkswaterstaat Ons gebied is een oud riviereneiland,

Nadere informatie

Betuwewind. Winddagen 2016

Betuwewind. Winddagen 2016 Betuwewind Winddagen 2016 Burgerwindcoöperatie Geldermalsen-Neerijnen Coöperatieve vereniging U.A. Iedereen mag lid worden Opgericht n.a.v. vraag Gemeenten aan 11duurzaam, Dirk 3e Moment van betrokkenheid

Nadere informatie

Oosterhout Nieuwe Energie Voorbereiding oprichting coöperatie

Oosterhout Nieuwe Energie Voorbereiding oprichting coöperatie 1 Oosterhout Nieuwe Energie Voorbereiding oprichting coöperatie Wij willen Betaalbare, Duurzame, Eigen Energie in Oosterhout 3 Waarom ONE Betaalbaar Duurzaam Eigen Samen Goedkoper dan de markt Winsten

Nadere informatie

U kunt de toekomst niet voorspellen, maar wel mogelijk maken!

U kunt de toekomst niet voorspellen, maar wel mogelijk maken! Kleine Koppel 26 3812 PH Amersfoort +31 (0)33 3036800 info@overmorgen.nl overmorgen.nl Aan de leden van de Provinciale Staten IBAN NL48RABO0145534111 BIC RABONL2U BTW 8145.82.035.B01 KVK 27243218 Datum

Nadere informatie

Houtige biomassaketen

Houtige biomassaketen Houtige biomassaketen 27 januari 2016, Gilze Rijen Schakelevent RVO: Is houtige biomassateelt voor kleinschalige warmte-opwekking interessant? Ton.van.Korven@zlto.nl Eigen duurzame energieketen Biomassaproductie/Biomassa

Nadere informatie

Lokale duurzame energie ontwikkelen. Derck Truijens 18 april 2013

Lokale duurzame energie ontwikkelen. Derck Truijens 18 april 2013 Lokale duurzame energie ontwikkelen Derck Truijens 18 april 2013 Inhoud Windunie: samen voor de wind Lokale duurzame energie initiatieven Lokaal duurzame energie ontwikkelen Het begon in 2000... De energiemarkt

Nadere informatie

Ing. Marco J. Bijkerk, Manager innovative technologies Business development Remeha NWE

Ing. Marco J. Bijkerk, Manager innovative technologies Business development Remeha NWE Ing. Marco J. Bijkerk, Manager innovative technologies Business development Remeha NWE 2050 alles duurzaam CO 2 Brandstof gebruik en CO2 in centraal vermogen 700000 600000 500000 400000 300000 200000 100000

Nadere informatie

Klimaat & CO 2, Parijs, Polen Wereldwijde doelen, NL-doelen Energie in de gemeente Wierden Opties duurzame opwek:

Klimaat & CO 2, Parijs, Polen Wereldwijde doelen, NL-doelen Energie in de gemeente Wierden Opties duurzame opwek: Scenario s Jaap de Boer Energy Watch Klimaat & CO 2, Parijs, Polen Wereldwijde doelen, NL-doelen Energie in de gemeente Wierden Opties duurzame opwek: Twence Zon (particulier, bedrijven, zonneparken) Wind

Nadere informatie

Kan de biogassector grote volumes aardappelen uit de markt nemen? 27-01-2015, Oudenaarde. E. Meers & J. De Mey

Kan de biogassector grote volumes aardappelen uit de markt nemen? 27-01-2015, Oudenaarde. E. Meers & J. De Mey Kan de biogassector grote volumes aardappelen uit de markt nemen? 27-01-2015, Oudenaarde E. Meers & J. De Mey Biogas-E vzw Prof. Dr. Ir. Erik Meers Coördinator Biogas-E U Gent, Fac. Milieuchemie Ir. Jonathan

Nadere informatie

Samen maken we Nederland aardgasvrij

Samen maken we Nederland aardgasvrij Samen maken we Nederland aardgasvrij Martien Visser, Lector Energietransitie & Netwerken Hanzehogeschool, Groningen Donderdag, 28 september, Bakkeveen Achtergrond Klimaatverdrag van Parijs: well below

Nadere informatie

Eneco Groep. Duurzame energie voor iedereen

Eneco Groep. Duurzame energie voor iedereen Eneco Groep Duurzame energie voor iedereen Duurzame koploper Eneco is het grootste energiebedrijf van Nederland in publieke handen. Onze missie is betaalbare duurzame energie mogelijk maken die altijd,

Nadere informatie

NOTA DUURZAAMHEID ZALTBOMMEL

NOTA DUURZAAMHEID ZALTBOMMEL NOTA DUURZAAMHEID ZALTBOMMEL Februari 2016 Inleiding De Europese Unie ligt op schema om de klimaatdoelen te halen. Er is afgesproken om, gerekend vanaf 1990, zeker 20 procent minder broeikasgassen uit

Nadere informatie

ARN, uw duurzame innovatieve partner!

ARN, uw duurzame innovatieve partner! ARN, uw duurzame innovatieve partner! WELKOM! 5 maart 2019 ARN als energie- en grondstoffenproducent Aandeelhouders/PPS-structuur Regio Nijmegen 37,5% Regio De Vallei 11,76% Regio Rivierenland 5,88% REMONDIS

Nadere informatie

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN MAARKEDAL

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN MAARKEDAL WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN MAARKEDAL 18/01/2018 PROJECT KLIMAATGEZOND ZUID-OOST-VLAANDEREN Ilse Claes Projectcoördinator 3 PARTNERS & 13 STEDEN EN GEMEENTEN ONDERTEKENING 27 januari 2017 BURGEMEESTERSCONVENANT

Nadere informatie

Voor het welzijn van kind en school. Klas 3!

Voor het welzijn van kind en school. Klas 3! Voor het welzijn van kind en school Klas 3! Wat is energie Energie heb je nodig om iets te doen. Je hebt het nodig om een auto mee te kunnen laten rijden, een huis mee te verwarmen of een fabriek mee te

Nadere informatie

Stichting Duurzaam Lopikerwaard

Stichting Duurzaam Lopikerwaard Stichting Duurzaam Lopikerwaard Dick Nederend Presentatie d.d. 31 mei 2018 voor bedrijventerrein de Copen te Lopik Agenda Voorstellen Doelstelling Stichting Duurzaam Lopikerwaard Wat is het energieverbruik

Nadere informatie

De snelste route naar aardgasvrije wijken

De snelste route naar aardgasvrije wijken De snelste route naar aardgasvrije wijken Smart Energy NL, 5 juni 2018 Marijke Kellner, Gasunie #2 Energieverbruik: gebouwde omgeving 32% Bron: NEV 2017. Aandeel van sectoren in het bruto eindverbruik

Nadere informatie

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN RONSE

WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN RONSE WELKOM AAN DE KLIMAATTAFEL VAN RONSE 22/11/2017 PROJECT KLIMAATGEZOND ZUID-OOST-VLAANDEREN 13 STEDEN EN GEMEENTEN IN ZO VLAANDEREN LEDE GAVERE SINT-LIEVENS- HOUTEM ERPE- MERE ZWALM ZOTTEGEM HERZELE HAALTERT

Nadere informatie

De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening

De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening Wilfried Ivens (wilfried.ivens@ou.nl) Herman Eijdems (h.eijdems@mijnwater.com) René Verhoeven (r.verhoeven@mijnwater.com)

Nadere informatie

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Opening 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMf & Zeeuwind 20.15 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper, Zeeuwind 20.45 uur Ervaringen

Nadere informatie

Bijlage: Green Deal Sun Share Breda

Bijlage: Green Deal Sun Share Breda 1. Breda DuurSaam Breda DuurSaam is een onafhankelijke coöperatie die projecten opzet, begeleidt en uitvoert die bijdragen aan een volhoudbare, leefbare en gezonde Bredase samenleving. Deze projecten richten

Nadere informatie

Grip op de Maas kentallen voor energie opwek. in combinatie met ruimtebeslag

Grip op de Maas kentallen voor energie opwek. in combinatie met ruimtebeslag Grip op de Maas kentallen voor energie opwek in combinatie met ruimtebeslag Een eerste aanzet tot de vorming van typische kentallen en iconen ter verbinding van de werelden van Water, Landschap en Energie

Nadere informatie

Duurzaam (T)huis. Evaluatie fase 1

Duurzaam (T)huis. Evaluatie fase 1 DUURZAAM Duurzaam (T)huis DUURZAAM Evaluatie fase 1 Duurzaam (T)huis is op 9 september 2009 van start gegaan. Met Duurzaam (T)huis worden eigenaar-bewoners in de gemeente Dalfsen gestimuleerd om werk te

Nadere informatie

Wij brengen energie. Waar mensen licht en warmte nodig hebben

Wij brengen energie. Waar mensen licht en warmte nodig hebben Wij brengen energie Waar mensen licht en warmte nodig hebben Energie in goede banen De beschikbaarheid van energie bepaalt in grote mate hoe we leven: hoe we wonen, werken, produceren en ons verplaatsen.

Nadere informatie

Tafel Energieopwekking

Tafel Energieopwekking Verslag Expertsessie Energietransitie 2 april 2019 Tafel Energieopwekking Biogas, zon op daken, windmolens Greengas Warmte uit oppervlaktewater (langs Elfstedenroute) Mogelijkheid tot plaatsen van 5 windmolen

Nadere informatie

Aardgasloze toekomst, waarom? ecn.nl

Aardgasloze toekomst, waarom? ecn.nl Aardgasloze toekomst, waarom? Stroomversnelling Energy Up 2018 Casper Tigchelaar Inhoud presentatie 2 belangrijkste redenen voor aardgasvrije gebouwde omgeving Hoe heeft het energiegebruik in huishoudens

Nadere informatie

Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen

Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen Duurzaam Sportcomplex De Tukkers Albergen Voorbeeldproject voor een gecombineerde inzet van duurzame energiebronnen voor de productie van warmte en elektriciteit Presentatie 18 dec. VV. Berkum Eddy Bramer

Nadere informatie

Regelgeving: een jungle?

Regelgeving: een jungle? Elektriciteitswet 1998 Gefundeerd op het traditionele systeem Grootschalige productie, transport naar passieve consumenten Kosten van transport collectief gemaakt Project Stroom: - integratie gas en elektriciteitswet

Nadere informatie

#duurzaamshertogenbosch

#duurzaamshertogenbosch 27 september 2018 #duurzaamshertogenbosch Raoul Beckers, Gemeente s-hertogenbosch HET SYSTEEM HOE BEÏNVLOEDEN WIJ DIT SYSTEEM? WE BRENGEN TE SNEL EN TEVEEL STOFFEN UIT DE AARDE IN DE BIOSFEER Fossiele

Nadere informatie

Energiesysteem integratie

Energiesysteem integratie Energiesysteem integratie met waterstof en elektriciteit als energiedragers Jan piet van der Meer Expert brandstofcellen en waterstof Loostraat 11 Hilvarenbeek Werkplaats DE GRUYTER Energie en waterstof

Nadere informatie

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 10.00 uur Opening 10.05 uur De initiatiefnemers: ZMf & Zeeuwind 10.10 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper, Zeeuwind 10.45 uur Ervaringen

Nadere informatie

Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE 2010. Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie

Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE 2010. Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE 2010 Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie Financieren Duurzame energie binnen Rabobank Groep Maatwerk Sustainability naast Food

Nadere informatie

Gelderse Gaten. Voortgang GEA gemeenten. Prof.dr. Derk Loorbach, Nijmegen,

Gelderse Gaten. Voortgang GEA gemeenten. Prof.dr. Derk Loorbach, Nijmegen, Gelderse Gaten Voortgang GEA gemeenten Prof.dr. Derk Loorbach, Nijmegen, 1-2-2018 loorbach@drift.eur.nl twitter: @drk75 Dutch Research Institute For Transitions Academisch onderzoek, advies, onderwijs

Nadere informatie

Engewormer EnergieNeutraal. 160 hectare electriciteit als eerste bijdrage aan de klimaatneutrale doelstelling van de gemeente Wormerland

Engewormer EnergieNeutraal. 160 hectare electriciteit als eerste bijdrage aan de klimaatneutrale doelstelling van de gemeente Wormerland Engewormer EnergieNeutraal 160 hectare electriciteit als eerste bijdrage aan de klimaatneutrale doelstelling van de gemeente Wormerland Achtergrond November 2011 heeft de gemeenteraad unaniemeen mileubeleidsplan

Nadere informatie

Realisatie wind-energie in Weert in samenwerking met Nederweert, Leudal en Peel-en Maas. Informatiebijeenkomst Commissie Weert, 17 november 2015

Realisatie wind-energie in Weert in samenwerking met Nederweert, Leudal en Peel-en Maas. Informatiebijeenkomst Commissie Weert, 17 november 2015 Realisatie wind-energie in Weert in samenwerking met Nederweert, Leudal en Peel-en Maas Informatiebijeenkomst Commissie Weert, 17 november 2015 1 Inhoud Duurzame energie in Weert POL en samenwerking Uitgangspunt

Nadere informatie

Voortgangsrapportage. Scope 1 en 2 CO2 emissies. Tweede halfjaar 2013

Voortgangsrapportage. Scope 1 en 2 CO2 emissies. Tweede halfjaar 2013 Voortgangsrapportage Scope 1 en 2 CO2 emissies Tweede halfjaar 2013 Wijzigingsblad Versie Datum Auteur Wijzigingen 0.1 04-12-2013 F. Wuts Draft 0.2 1-2-2014 F. Wuts Aanpassing naar aanleiding van Audit

Nadere informatie

IS UW HUIS GESCHIKT VOOR EEN WARMTEPOMP?

IS UW HUIS GESCHIKT VOOR EEN WARMTEPOMP? IS UW HUIS GESCHIKT VOOR EEN WARMTEPOMP? 8 NOVEMBER 2018 PIETER NAP FRANS DEN BRABER Wat is BENG! Biltse Energie Neutrale Gemeenschap www.beng2030.nl BENG! is een lokale duurzame energie coöperatie. BENG!

Nadere informatie

Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving

Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving THEMABIJEENKOMST G.O. 27 maart 2013 SER DIALOOGSESSIE 27 februari 2013 40 Young Professionals 50 Young Professionals ONDERWERPEN TER DISCUSSIE: 1. Energiebesparing

Nadere informatie

Rev maart 2018

Rev maart 2018 Rev. 05 22 maart 2018 Doel van vanavond: Informeren zonnepark Lutten Levert Aftrap ledenwerving Algemeen: Presentatie wordt geplaatst op www.luttenleeft.nl Stel gerust vragen tijdens de presentatie Achtergrond

Nadere informatie

Kom verder. Saxion. Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen. Welkom. Jan de Wit, 20 juni 2012

Kom verder. Saxion. Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen. Welkom. Jan de Wit, 20 juni 2012 Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen Welkom Jan de Wit, 20 juni 2012 Vragen? Trends: 1. Energiebesparing door monitoring & procesbeheersing 2. Energiebesparing

Nadere informatie

Wat vraagt de energietransitie in Nederland?

Wat vraagt de energietransitie in Nederland? Wat vraagt de energietransitie in Nederland? Jan Ros Doel/ambitie klimaatbeleid: Vermindering broeikasgasemissies in 2050 met 80 tot 95% ten opzichte van 1990 Tussendoelen voor broeikasgasemissies Geen

Nadere informatie

http://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03

http://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03 1 van 13 5-7-2011 17:03 Enquête Enquête beheer Ingelogd als: aqpfadmin Uitloggen Enquête sta s eken Enquête beheer > De Klimaat Enquête van het Noorden > Statistieken Algemene statistieken: Aantal respondenten

Nadere informatie