Mortaliteitsstatistieken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
|
|
- Hans Michiels
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 OBSERVATORIUM VOOR GEZONDHEID EN WELZIJN BRUSSEL OBSERVATOIRE DE LA SANTÉ ET DU SOCIAL BRUXELLES Mortaliteitsstatistieken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie
2 2 COLOFON INHOUDSTAFEL Deze Mortaliteitsstatistieken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor de jaren zijn een actualisatie van een aantal indicatoren die in 24 door het Observatorium voor Gezondheid en Welzijn werden gepubliceerd in de «Gezondheidsindicatoren» en worden enkel verspreid via de website ( De informatie mag worden gekopieerd, mits vermelding van de bron. Dit document is ook in het Frans beschikbaar. Ce document est également disponible en français sous le titre : «Statistiques de mortalité en Région de Bruxelles-Capitale 23-24». Gelieve op volgende wijze naar deze publicatie te verwijzen:, Mortaliteitsstatistieken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 23-24, Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie, Inleiding Algemene en vroegtijdige sterfte Doodsoorzaken Oorzaakspecifieke mortaliteit Cardiovasculaire aandoeningen Kanker Chronische ademhalingsziekten Diabetes Infectieziekten Geestelijke gezondheid Alcohol Ongevallen Lay-out: Centre de Diffusion de la Culture Sanitaire asbl : Nathalie da Costa Maya Depotnummer: D/28/9334/34 5. Plaats van overlijden Methodologie Mortaliteitscijfer Standaardisering Voor meer informatie: Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie Louizalaan Brussel Tel.: 2/ observat@ggc.irisnet.be Peter Verduyckt Tel.: 2/ pverduyckt@ggc.irisnet.be Myriam De Spiegelaere Tel.: 2/ mdespiegelaere@ccc.irisnet.be 28
3 1. INLEIDING Mortaliteitsstatistieken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Voor de aangifte van een overlijden in België moet verplicht een statistisch overlijdensformulier worden ingevuld [1]. Dit document presenteert de resultaten van de analyse van deze statistische formulieren voor overlijden van Brusselse inwoners voor de jaren 23 en 24. Totnogtoe publiceerde het Observatorium voor Gezondheid en Welzijn regelmatig en uitgebreid over de Brusselse overlijdensstatistieken in de reeks «Gezondheidsindicatoren» (21, 24 en volgende in 29). Om onderzoekers, gezondheidsprofessionals en beleidsmakers de mogelijkheid te bieden om deze statistieken ook tussentijds op te volgen wordt de update van een aantal basale mortaliteitsindicatoren ter beschikking gesteld op de website van het Observatorium. Deze eerste versie betreft de sterfgevallen van Brusselaars in 23 en 24. De commentaren bij de hier gepresenteerde cijfers en grafieken zijn veelal beperkt tot een korte beschrijving. Voor interpretaties, verklaringen en bredere duiding verwijzen wij graag naar onze reeks «Gezondheidsindicatoren in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest». [1] Meer inlichtingen omtrent de verzameling van deze overlijdensgegevens zijn terug te vinden op de website van het Observatorium, Inleiding
4 4 2. ALGEMENE EN VROEGTIJDIGE STERFTE Het aantal sterfgevallen van mensen gedomicilieerd in het Brussels Gewest bedroeg in 23 en 24 respectievelijk 1 17 (4 469 mannen en vrouwen) en 9 54 (4 25 mannen en vrouwen). Figuur 1: Evolutie van de sterftecijfers, Brussel, Mannen alle leeftijden 1 161, 1 152, , , , ,4 1 8,8 1 66, 1 12,1 1 19,5 99,5 958,3 946,7 933,9 881,8 Mannen < ,7 358, 351,2 344, 341,5 352,2 325, 31,4 294,5 32,7 276,9 275, 271,9 262,6 243,7 Vrouwen alle leeftijden 1 29,4 1 2, , , , , , ,7 1 98, ,9 1 76,4 1 52,1 1 6,1 1 72,2 1 7,7 Vrouwen < ,5 189,1 21,4 182,6 188,9 194,1 182, 165,9 169, 155,7 163,7 158, 148,6 167,7 138, Figuur 1 presenteert de evolutie van deze cijfers (per 1 ) tussen 199 en 24 en vertoont een verdere daling van de algemene sterfte in het gewest die bij mannen iets meer uitgesproken is dan bij vrouwen. Het gaat hier om brutocijfers waarbij geen rekening wordt gehouden met de leeftijd van de overledenen. Dit verklaart waarom de algemene sterfte bij vrouwen hier hoger ligt dan bij mannen aangezien er immers veel meer hoogbede vrouwen zijn (met een daarbijhorend hoog sterfterisico) dan hoogbede mannen. Na standaardisatie voor leeftijd daalde de algemene sterfte tussen 199 en 24 met 15,3 % bij de vrouwen en 24, % bij de mannen. Ook het overlijden voor de leeftijd van 65 (vroegtijdige sterfte) daalde in de afgelopen 15. In 23 overleden 1 85 Brusselaars vroegtijdig (1 11 mannen en 74 vrouwen). In 24 betrof het overledenen jonger dan 65 (1 3 mannen en 586 vrouwen). Na standaardisatie voor leeftijd heeft er zich tussen 199 en 24 een daling voorgedaan in het vroegtijdig sterftecijfer van 27,1 % bij de mannen en van 24,4 % bij de vrouwen Algemene en vroegtijdige sterfte
5 5 Figuur 2: Verhouding gestandaardiseerde stertecijfers mannen/vrouwen, Brussel, ,5 2, SMR 1,5 1,,5, SMR per leeftijdsgroep (Vrouwen = 1) In elke leeftijdsgroep ligt het sterftecijfer bij mannen beduidend hoger dan bij vrouwen. Figuur 2 toont de verhouding van het sterftecijfer bij mannen vergeleken met dat van vrouwen voor elke leeftijdscategorie (vrouwelijke sterfte = 1) [2]. In de leeftijdsgroep tussen 2 en 29 is de oversterfte van mannen het grootst. Het overlijdensrisico voor mannen ligt dan meer dan 2 maal zo hoog als dat voor vrouwen. [2] In de leeftijdscategorie 1-9 is voor de periode de verhouding omgekeerd. Het betreft hier echter een laag absoluut aantal overlijdens (42) waardoor toevalsfactoren een grote rol kunnen spelen Algemene en vroegtijdige sterfte
6 3. DOODSOORZAKEN Mortaliteitsstatistieken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest De doodsoorzaken worden op het statistisch formulier ingevuld door de geneesheer die het overlijden vaststelt. Nadien worden deze gecodeerd in het internationale classificatiesysteem van ziekten (ICD-1). De codes die telkens tussen haakjes bij de doodsoorzaak worden vermeld verwijzen naar deze ICD-1 codes. Tabel 1: Aantal overlijdens en sterftecijfer (/1 ) volgens doodsoorzaak, Brussel, MANNEN Infectieuze en parasitaire aandoeningen (A-B99) (n) (n) (n) (n) (n) (n) (n) Sterftecijfer Sterftecijfer Sterftecijfer Sterftecijfer Sterftecijfer Sterftecijfer Sterftecijfer (86) 18,93 (94) 2,6 (134) 29,16 (115) 24,74 (118) 24,96 (129) 26,96 (177) 36,73 Nieuwvormingen (C-D48) (1 369) 31,33 (1 341) 293,82 (1 39) 284,9 (1 275) 274,26 (1 294) 273,74 (1 218) 254,54 (1 198) 248,57 Ziekten van bloed, bloedbereidende organen (D5-D89) Endocriene, voedings- en stofwisselingsziekten (E-E9) (6) 1,32 (13) 2,85 (15) 3,26 (11) 2,37 (13) 2,75 (9) 1,88 (11) 2,28 (63) 13,87 (9) 19,72 (81) 17,63 (67) 14,41 (93) 19,67 (9) 18,81 (81) 16,81 Psychische stoornissen (F-F99) (11) 24,21 (161) 35,28 (112) 24,38 (119) 25,6 (13) 21,79 (115) 24,3 (86) 17,84 Ziekten van zenuwstelsel en zintuigen (G-H95) (114) 25,9 (91) 19,94 (79) 17,19 (111) 23,88 (15) 22,21 (139) 29,5 (18) 22,41 Hart- en vaatziekten (I-I99) (1 59) 332,15 (1 57) 33,19 (1 488) 323,86 (1 469) 315,99 (1 471) 311,19 (1 448) 32,6 (1 376) 285,5 Ziekten ademhalingsorganen (J- J99) Ziekten spijsverteringsorganen (K-K93) Ziekten van huid en onderhuids bindweefsel (L-L99) Ziekten van spieren, beenderen en bindweefsel (M-M99) Ziekten van urogenitaal stelsel (N-N99) (592) 13,3 (583) 127,74 (575) 125,15 (576) 123,9 (581) 122,91 (618) 129,15 (543) 112,66 (244) 53,71 (25) 54,78 (233) 5,71 (221) 47,54 (223) 47,18 (236) 49,32 (215) 44,61 (4),88 (15) 3,29 (12) 2,61 (13) 2,8 (14) 2,96 (14) 2,93 (11) 2,28 (14) 3,8 (9) 1,97 (13) 2,83 (12) 2,58 (8) 1,69 (13) 2,72 (14) 2,9 (41) 9,2 (56) 12,27 (52) 11,32 (54) 11,62 (62) 13,12 (44) 9,2 (44) 9,13 Congenitale afwijkingen (Q-Q99) (4),88 (4),88 (4),87 (2),43 (4),85 (3),63 (2),41 Symptomen en ziektebeelden onvolledig omschreven (R-R99) (11) 22,23 (87) 19,6 (94) 2,46 (8) 17,21 (88) 18,62 (81) 16,93 (81) 16,81 Uitwendige doodsoorzaken (V-Y89) (341) 75,6 (352) 77,12 (35) 76,18 (33) 7,98 (298) 63,4 (312) 65,2 (33) 62,87 Totaal (4 598) 1 12,6 (4 653) 1 19,49 (4 551) 99,51 (4 455) 958,28 (4 475) 946,67 (4 469) 933,93 (4 25) 881, Doodsoorzaken (algemeen)
7 7 VROUWEN Infectieuze en parasitaire aandoeningen (A-B99) (n) (n) (n) (n) (n) (n) (n) Sterftecijfer Sterftecijfer Sterftecijfer Sterftecijfer Sterftecijfer Sterftecijfer Sterftecijfer (18) 21,62 (132) 26,37 (143) 28,46 (144) 28,43 (142) 27,71 (218) 42,13 (25) 47,95 Nieuwvormingen (C-D48) (1 265) 253,25 (1 25) 24,77 (1 24) 239,65 (1 219) 24,67 (1 19) 232,19 (1 212) 234,22 (1 211) 232,28 Ziekten van bloed, bloedbereidende organen (D5-D89) Endocriene, voedings- en stofwisselingsziekten (E-E9) (24) 4,8 (2) 4, (2) 3,98 (21) 4,15 (13) 2,54 (14) 2,71 (22) 4,22 (132) 26,43 (153) 3,57 (134) 26,67 (121) 23,89 (131) 25,56 (149) 28,79 (137) 26,28 Psychische stoornissen (F-F99) (25) 41,4 (233) 46,55 (191) 38,2 (221) 43,63 (192) 37,46 (22) 39,4 (199) 38,17 Ziekten van zenuwstelsel en zintuigen (G-H95) (162) 32,43 (165) 32,97 (154) 3,65 (15) 29,61 (193) 37,66 (21) 4,58 (162) 31,7 Hart- en vaatziekten (I-I99) (2 18) 422,2 (2 188) 437,18 (2 76) 413,21 (2 69) 48,49 (2 83) 46,44 (2 44) 395,1 (1 977) 379,2 Ziekten ademhalingsorganen (J- J99) Ziekten spijsverteringsorganen (K-K93) Ziekten van huid en onderhuids bindweefsel (L-L99) Ziekten van spieren, beenderen en bindweefsel (M-M99) Ziekten van urogenitaal stelsel (N-N99) Aandoeningen zwangerschap en bevalling (O-O99) (557) 111,51 (586) 117,9 (66) 12,62 (567) 111,94 (625) 121,95 (693) 133,92 (568) 18,94 (287) 57,46 (269) 53,75 (261) 51,95 (297) 58,64 (265) 51,71 (265) 51,21 (226) 43,35 (41) 8,21 (43) 8,59 (56) 11,15 (4) 7,9 (39) 7,61 (45) 8,7 (41) 7,86 (48) 9,61 (35) 6,99 (28) 5,57 (22) 4,34 (31) 6,5 (27) 5,22 (25) 4,8 (72) 14,41 (63) 12,59 (72) 14,33 (56) 11,6 (62) 12,1 (63) 12,17 (64) 12,28 (2),4 (1),2 (1),2 (3),59 (), (1),19 (1),19 Congenitale afwijkingen (Q-Q99) (3),6 (4),8 (3),6 (2),39 (3),59 (2),39 (1),19 Symptomen en ziektebeelden onvolledig omschreven (R-R99) (19) 38,4 (157) 31,37 (175) 34,83 (15) 29,61 (176) 34,34 (138) 26,67 (115) 22,6 Uitwendige doodsoorzaken (V-Y89) (283) 56,66 (316) 63,14 (284) 56,53 (247) 48,77 (288) 56,19 (265) 51,21 (255) 48,91 Totaal (5 487) 1 98,5 (5 57) 1 112,92 (5 48) 1 76,43 (5 329) 1 52,12 (5 433) 1 6,9 (5 548) 1 72,17 (5 254) 1 7, Doodsoorzaken (algemeen)
8 8 Figuur 3: Verdeling van de doodsoorzaken volgens geslacht, Brussel, Mannen Vrouwen 14 % 19 % 7 % 5 % 32 % Hart- en vaatziekten Nieuwvormingen Ademhaling Spijsvertering 5 % 5 % 37 % 13 % Uitwendige doodsoorzaken 12 % Andere 28 % 22 % Bij beide geslachten is een meerderheid van de overlijdens te wijten aan hart- en vaatziekten of aan kanker. Bij vrouwen wordt evenwel een grotere proportie hart- en vaatziekten en een lager aandeel kankers geteld dan bij mannen. Bij de uitwendige doodsoorzaken (ongevallen, zelfmoord, moord) is het overlijdensaandeel in de totale sterfte groter bij de mannen Doodsoorzaken (algemeen)
9 9 De belangrijkste doodsoorzaken zijn verschillend naargelang de leeftijd. Uitwendige oorzaken vertegenwoordigen het grootste deel van de overlijdens voor 35, zowel bij mannen als vrouwen. Tussen 15 en 35 betreft het bij mannen veel meer dan de helft van alle overlijdens. Waar bij de mannen de uitwendige oorzaken ook nog in de categorie de belangrijkste blijven wordt bij de vrouwen in deze categorie de eerste plaats in de doodsoorzaken overgenomen door kanker wat vervolgens voor beide geslachten tussen 45 en 75 de grootste doodsoorzaak is. Bij de overlijdens van mensen van 75 en ouder ligt het zwaartepunt in de doodsoorzaken bij de harten vaataandoeningen. Figuur 4: Doodsoorzaken volgens leeftijdsgroep, Brussel, % 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% Mannen Vrouwen 1% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % Andere 3,8 15,6 29,9 23,6 26,5 3, 35,3 39,7 Uitwendige doodsoorzaken 34,6 7,3 58,6 33,8 1,3 2,8 3, 4,6 Nieuwvormingen 26,9 1,9 5,7 24,9 37,7 36,7 26, 15,1 Hart- en vaatziekten 7,7 3,1 5,7 17,8 25,6 3,6 35,7 4, ,7 13,8 21,7 31,2 23,2 29,3 35,1 4,6 23,3 48,3 43,3 26,6 8,8 3,7 3,5 3,7 23,3 31, 25, 3,5 47,7 39,2 23,3 11,5 6,7 6,9 1, 11,7 2,3 27,8 38,2 44,3 % n Totaal Doodsoorzaken (algemeen)
10 1 De analyse van de belangrijkste doodsoorzaken van vroegtijdige mortaliteit (voor 65 ) wijst op het belang van een preventiebeleid. Een belangrijk deel van deze overlijdens hangt immers samen met gezondheidsgedrag, psychosociale problemen, veiligheid in en om de woning en veiligheid in het verkeer. Longkanker blijft de belangrijkste doodsoorzaak voor 65 bij de mannen (11,5 % van de vroegtijdige overlijdens) en de tweede oorzaak bij vrouwen (8,1 %). Borstkanker blijft de eerste vroegtijdige doodsoorzaak bij vrouwen en is verantwoordelijk voor 13,5 % van de vroegtijdige overlijdens. Figuur 5: Top 1 van de voornaamste doodsoorzaken bij vroegtijdige overlijdens (<65 ), Brussel, Longkanker * 29, Ischemische hartaandoeningen 23,4 Zelfmoord 22,1 Ongevallen Privé-sfeer 1,5 Cerebrovasculaire aandoeningen Alcohol ** 9,6 9,6 Chronische respiratoire aandoeningen Colorectale kanker Verkeersongevallen Kanker van het lymfatisch weefsel Borstkanker Longkanker * Zelfmoord Ischemische hartaandoeningen 5,2 5,1 5, 7,1 8,2 12,4 12,1 2,6 Mannen * Inclusief kanker aan de luchtpijp, het strottenhoofd en bronchiën. ** Omvat alcoholcirrhose en pancreatitis alcoholica, acute intoxicatie (al dan niet intentioneel) en alcoholgerelateerde degeneratieve aandoeningen van het zenuwstelsel (zie ook figuur 28). Cerebrovasculaire aandoeningen 6,6 Colorectale kanker 4,7 Chronische respiratoire aandoeningen 4,4 Ongevallen Privé-sfeer 4,1 Alcohol ** 3,4 Kanker van het lymfatische weefsel 3,3 Vrouwen Doodsoorzaken (algemeen)
11 11 4. OORZAAKSPECIFIEKE MORTALITEIT 4.1 Cardiovasculaire aandoeningen In de periode stierven gemiddeld 3 4 Brusselaars per aan een cardiovasculaire aandoening. Deze aandoeningen zijn zowel bij vrouwen als mannen de eerste doodsoorzaak. De ischemische hartaandoeningen en de cerebrovasculaire aandoenigen zijn de belangrijkste doodsoorzaken door cardiovasculaire aandoeningen. Figuur 6: Evolutie van de sterftecijfers voor cardiovasculaire aandoeningen, Brussel, , Mannen (- - - wijziging ICD9-ICD1) 4 ischemische hartziekten cerebrovasculaire aandoeningen , 149,4 139,6 147,1 129,4 14,4 122,9 122,4 149,4 144,4 143,4 132,1 121,9 127,5 111,6 84,8 86,2 84,9 77,7 76,6 73,9 81, 76,7 61,2 65,7 59,6 56,4 6,9 6,8 55, n ischemische hartziekten n cerebrovasculaire aandoeningen Oorzaakspecifieke mortaliteit
12 12 Figuur 7: Evolutie van de sterftecijfers voor cardiovasculaire aandoeningen, Brussel, , Vrouwen (- - - wijziging ICD9-ICD1) ischemische hartziekten 4 cerebrovasculaire aandoeningen ,7 118,8 13, 118,1 96,4 19,4 12,9 97,1 128,7 133,1 121,4 11,8 114,3 18,4 15,7 129,5 132,9 124,6 119,3 129,4 118,6 119, 123,6 17,7 99,9 88,6 92,2 95,6 83,9 97,2 n ischemische hartziekten n cerebrovasculaire aandoeningen Het sterftecijfer voor cardiovasculaire aandoeningen daalt en dit zowel bij mannen als bij vrouwen [3]. [3] Door een aanpassing van de classificatie van de doodsoorzaken (van ICD-9 naar ICD-1) in 1998 zijn de verschillen tussen 1997 en 1998 moeilijk te interpreteren Oorzaakspecifieke mortaliteit
13 13 Figuur 8: Sterftecijfers voor ischemische hartziekten naar leeftijd, Brussel, Mannen, 1,1 3,6 15,3 35,1 58,1 14,9 19,9 257,1 57,1 794, ,2 2 85,5 Vrouwen,, 1,3 2,9 6,2 16,6 4, 48,2 97,4 179,3 381, 74, , n totaal De sterfte door cardiovasculaire aandoeningen stijgt met de leeftijd. De sterftecijfers door ischemische hartziekten liggen in alle leeftijdsgroepen hoger bij mannen dan bij vrouwen Oorzaakspecifieke mortaliteit
14 14 Figuur 9: Sterftecijfers voor cerebrovasculaire aandoeningen naar leeftijd, Brussel, Mannen 2,4 1,1 1,2 9,7 9,6 22,9 47,5 64,5 83,8 178,6 44,1 695, 1 683,9 Vrouwen 1,2 1,2 1,3 2,9 15,4 24,9 21,8 32,1 76, 122,6 38,1 64, , n totaal De geslachtsverschillen zijn veel minder uitgesproken voor de cerebrovasculaire aandoeningen Oorzaakspecifieke mortaliteit
15 Kanker In de periode overleden gemiddeld Brusselaars per aan kanker. Kanker vormt daarmee zowel bij mannen als vrouwen de tweede doodsoorzaak en de eerste vroegtijdige doodsoorzaak. Tussen 199 en 24 daalt het sterftecijfer voor kanker bij mannen fors. Figuur 1: Evolutie van de sterftecijfers voor kanker, Brussel, , Mannen Alle leeftijden 335,2 322,4 324,3 322,9 325,9 328,7 312,1 33,1 296,5 289, 279,7 269,7 268,2 247,9 242,3 < 65 15,1 14, 12,2 19,1 94,5 114,1 97, 89,4 92,3 95,8 84,8 83,6 82,7 85,2 8, Oorzaakspecifieke mortaliteit
16 16 Bij de vrouwen is er eveneens een lichte daling waar te nemen. Door de steilere daling bij mannen wordt het verschil tussen de kankersterftecijfers (alle leeftijden) voor beide geslachten alsmaar kleiner. De verschillen voor de vroegtijdige kankersterfte blijven de laatste 15 wel nog ongeveer even groot. Figuur 11: Evolutie van de sterftecijfers voor kanker, Brussel, , Vrouwen Alle leeftijden 275,4 252,5 279, 271,4 262,3 267,3 249,1 255,8 245,6 236, 231,7 235,7 223,6 227,3 223,5 <65 77,4 76,3 86, 75,6 74, 82, 69, 74,9 7,9 64,2 65,9 69,5 61,4 73,1 59, Oorzaakspecifieke mortaliteit
17 17 Figuur 12: Sterftecijfers voor kanker naar leeftijd, Brussel, Mannen 2,9 5, 3,5 5,5 6,2 4,8 5,6 19,4 55,6 134, 212,9 332,6 65,1 82, , ,8 1 95,6 2 96,6 Vrouwen 4,5 3,5 3,7 1,8 11,3 9,2 8,3 29, 35,7 14,7 184,3 256,1 378,4 463,4 674, 947, , , n totaal Het sterftecijfer voor kanker neemt ook toe met de leeftijd maar deze toename begint al op jongere leeftijd dan bij de cardiovasculaire aandoeningen. Al bij de jarigen overschreidt het kankersterftecijfer de 1 op 1. Ook hier is er vanaf de leeftijd van 6 een groot verschil tussen de kankersterfte bij mannen en vrouwen Oorzaakspecifieke mortaliteit
18 18 Bij mannen is longkanker veruit de vaakst voorkomende kanker als doodsoorzaak en het sterftecijfer (alle leeftijden) ervan ligt 3 maal hoger dan bij prostaatkanker wat de tweede plaats bezet. Bij vrouwen is borstkanker de vaakst voorkomende kanker als doodsoorzaak, gevolgd door longkanker. Tabel 2: Sterftecijfers per type kanker ( / 1 ), Brussel, Alle leeftijden Mannen Vrouwen Totaal < 65 Alle leeftijden < 65 Alle leeftijden < 65 long, luchtpijp en strottenhoofd (larynx) 74,8 29, 32,1 12,4 52,6 2,7 borst 45,3 2,6 prostaat 24,6 2, colorectaal 22,4 5,2 29,1 4,7 25,9 5, lymfatisch en bloedvormend weefsel 18,5 5, 18,7 3,3 18,6 4,2 pancreas 11,8 4,3 13,1 2,2 12,5 3,3 eierstok 11,4 3,1 maag 9,2 3,6 5,1 1,2 7,1 2,4 urineblaas 1,7 1,8 4,3,5 7,4 1,1 lever en intrahepatische galwegen 1,7 3,3 7, 1,5 8,8 2,4 lip, mond en keel 7,5 4,9 2,9 1,3 5,1 3,1 baarmoeder (corpus) 7,5 1,3 baarmoederhals 3,9 2, Oorzaakspecifieke mortaliteit
19 19 Figuur 13: Sterftecijfers naar leeftijd voor de voornaamste kankers bij mannen, Brussel, Long Colorectaal Lymfatisch weefsel Prostaat Pancreas Lip, mond, keel ,9 41,5 98,5 11,9 239,9 285,9 417,8 486,9 437,2 451,2 2,8 8, 8,8 19,8 49, 63,5 111,6 144,1 263,4 33,2 6,9 6,4 12,3 13,9 31, 43,3 92,5 128,5 196,2 264,1,, 7, 7,9 23,2 34,7 95,7 222, 291,5 748,4 1,4 11,2 1,6 23,8 18,1 46,2 51, 11,3 67,3 77, 1,4 8, 14,1 25,7 36,1 4,4 35,1 7,8 11,2 22, De evolutie van de sterftecijfers voor de verschillende types van kanker doorheen de levensloop vertoont bij mannen een duidelijk vroegere stijging voor het sterftecijfer aan longkanker ten opzichte van de andere kankers. Boven de 85 neemt prostaatkanker de eerste plaats in bij de mannelijke kankersterfte Oorzaakspecifieke mortaliteit
20 2 Figuur 14: Sterftecijfers naar leeftijd voor de voornaamste kankers bij vrouwen, Brussel, Borst Colorectaal Long Lymfatisch weefsel Pancreas Eierstok ,3 36,9 58,1 79,9 98,6 95, 118, 143,5 174,8 274,5 4,3 1,8 11,6 12,7 34,4 45,1 77,2 122,3 194,2 294,8 4,3 13,9 41,5 54,5 82,6 92,7 14,4 152,9 15,4 135,5 1,4, 11,6 9,1 2,6 38, 59, 8, 13,4 145,7 1,4 3,1, 9,1 25,2 21,4 54,5 51,7 74,9 118,6, 1,5 11,6 16,3 16,1 38, 4,9 44,7 58,3 61, Bij de vrouwen is voor de leeftijd van 65 de borstkankersterfte groter dan de sterfte door longkanker. Het sterftecijfer voor borstkanker blijft stijgen met de leeftijd, zelfs in de oudere leeftijdsgroepen. Boven de 8 wordt de sterfte door colorectale kanker de eerste doodsoorzaak binnen de kankersterfte Oorzaakspecifieke mortaliteit
21 21 Figuur 15: Evolutie van de sterftecijfers voor kanker, Brussel, , Mannen Long 115,8 11,3 18,9 11,9 19,7 12, 18, 18,5 98,4 91,8 94,7 82, 81,2 71,9 77,6 Prostaat 42,9 4,1 37,2 38,5 45,1 42,1 36,2 4,4 35,2 3, 3,7 31,1 29,8 27,4 21,8 Colorectaal 32,8 32,1 28,5 29,6 29,1 29,5 27,3 25,4 26,9 23,2 26,8 24,1 24,5 21,5 23,2 In de evolutie van de sterftecijfers sinds 199 (figuren 15 en 16) valt op dat bij de mannen de belangrijkste kankers allemaal afnemen Oorzaakspecifieke mortaliteit
22 22 Figuur 16: Evolutie van de sterftecijfers voor kanker, Brussel, , Vrouwen Borst 61, 54,9 53,4 52,2 56, 54,7 49,3 44,1 46, 45,4 49,2 46,4 44,5 47, 43,7 Colorectaal 36,9 35,6 34,5 31,4 35,2 3,9 35,1 33,9 36,2 3,6 24,9 33,2 26,9 31,7 26,5 Long 22,5 25,5 32,5 27, 24,4 3,3 26,9 32,8 23,6 25,8 34,2 26,1 3,4 28,8 35,3 Bij de vrouwen neemt alleen het sterftecijfer voor borstkanker af tussen 199 en Deze daling heeft zich niet verder doorgezet en het sterftecijfer voor borstkanker blijft sinds 1998 stabiel Oorzaakspecifieke mortaliteit
23 Chronische ademhalingsziekten Chronische ademhalingsziekten zijn verantwoordelijk voor 4,8 % van de overlijdens. De sterfte door chronische ademhalingsaandoeningen ligt bij mannen een heel stuk hoger dan bij vrouwen. Sinds 199 is de mortaliteit door chronische ademhalingsziekten in Brussel gestaag toegenomen (figuur 17). Dit is niet te wijten aan het aantal overlijdens door astma aangezien hiervoor een daling wordt vastgesteld doorheen de laatste 15 (figuur 18). In 24 lijkt er evenwel, zowel bij mannen als bij vrouwen, een daling te zijn van de mortaliteit door chronische ademhalingsziekten. Figuur 17: Evolutie van de sterftecijfers voor chronische ademhalingsziekten, Brussel, Mannen 4,3 45,6 53,5 57, 54,6 58,6 59,9 57,2 67,1 63,5 57,2 59,6 58,6 59,6 53,9 Vrouwen 2,3 2,3 24,7 34,2 26,6 41,7 34,9 34,3 42,4 38,2 39,4 39,7 41,6 44,3 32, n totaal Oorzaakspecifieke mortaliteit
24 24 Figuur 18: Evolutie van de sterftecijfers voor astma, Brussel, Mannen 5,3 7,1 7,8 7,3 4,9 5,1 4,9 4,9 8,6 3,9 3,7 4,5 3,4 2,3 1,9 Vrouwen 6,9 5,2 7,2 6,4 6,4 7, 6, 6,6 6, 7, 5, 6,3 4,5 3,7 3,1 n totaal Oorzaakspecifieke mortaliteit
25 25 Figuur 19: Sterftecijfers voor chronische ademhalingsziekten naar leeftijd, Brussel, Mannen 1,2 2,8 9,6 12,3 25,7 98, 17,4 229,6 44,1 667, 1 243,7 Vrouwen 1,3 1,4 7,7 5, 1,9 45,9 49,9 93, 159,9 235,8 488, n totaal De mortaliteit door chronisch respiratoire aandoeningen neemt toe met de leeftijd en betreft veelal ouderen Oorzaakspecifieke mortaliteit
26 Diabetes De impact van diabetes op de mortaliteit is een heel stuk groter dan wat de «gewone» sterftestatistiek laat vermoeden. Wanneer alleen de sterfte wordt beschouwd waarvan de arts oordeelt dat ze in de eerste plaats werd veroorzaakt door diabetes (op het statistisch formulier wordt dit de oorspronkelijke doodsoorzaak genoemd) dan valt deze een heel stuk lager uit dan wanneer ook de overlijdens worden meegerekend waarvan de arts diabetes als bijkomende doodsoorzaak aangaf. Diabetes als oorspronkelijke of bijkomende doodsoorzaak komt bij de mannen op de vierde plaats (11,5 per 1 ) van de vroegtijdige doodsoorzaken en bij vrouwen op de zevende (5,6 op 1 ). Figuur 2: Sterftecijfers voor diabetes naar leeftijd, Brussel, Mannen "initiële oorzaak" Mannen "initiële+geassocieerd" Vrouwen "initiële oorzaak" Vrouwen "initiële+geassocieerd" ,, 6,4 8,8 9,9 1,3 43,3 41,5 7,1 95,3 242,1, 2,8 16, 31,7 55,4 95,5 21,8 319, 459,6 599, ,6, 1,4 1,5 5, 5,4 16,1 19, 27,2 4, 99,9 155,9 1,3 1,4 1,5 1, 2, 57,3 9,3 158,9 223,4 388,4 752, Oorzaakspecifieke mortaliteit
27 Infectieziekten De mortaliteit te wijten aan infectieziekten is in onze samenleving relatief beperkt door het hoge niveau van hygiëne en geneeskunde. In de oudste leeftijdscategorieën genereren de intestinale infecties evenwel toch een hoger sterftecijfer. Figuur 21: Sterftecijfers naar leeftijd voor de belangrijkste doodsoorzaken door infectieziekten, Brussel, Hepatitis Aids Griep Tuberculose Intestinale infecties Pneumonie door S. pneumoniae,,,,,,,6,6,7 3,1 1,7,9 4,9 7,8 13,3 13,2 18,6 7,8,,,,,,6 2,9 3,8 4,9 3,9 4,3 3,8 1,2 3,9,,,,,,,,,,,,,,,,, 1,3,, 5,6 18,1,,,,,,, 1,3,7 1,6 2,6 1,9 3,6 1,3 1,3 4,4 14,8 7,8,,,,,,,,,,,9,, 7,8 14,6 2,5 44,5 121,8,7,,,,,,,,,,9 1,9, 1,3 5,3, 9,3 18, Oorzaakspecifieke mortaliteit
28 28 Figuur 22: Sterftecijfers naar leeftijd voor aids, Brussel, Mannen,,,,,, 4,46 3,64 4,17 4,79 5,28 3,96 2,58 5,78,,, Vrouwen,,,,, 1,15 1,18 3,95 5,71 3,8 3,32 3,63, 2,38,,, n Mannen n Vrouwen Doorheen 23 en 24 stierven er 37 Brusselaars (21 mannen en 16 vrouwen) aan aids. Het merendeel van deze sterfgevallen betreft mensen van middelbare leeftijd Oorzaakspecifieke mortaliteit
29 Geestelijke gezondheid De belangrijkste doodsoorzaken die verbonden zijn met geestelijke gezondheid zijn zelfmoord, dementie en misbruik van psychoactieve middelen (illegale drugs, alcohol, medicijnen). Het sterftecijfer voor dementie stijgt exponentieel vanaf 6 (figuur 23). In de categorie 85+ neemt het sterftecijfer voor dementie als oorspronkelijke doodsoorzaak toe tot meer dan 8 overlijdens per 1 inwoners. Wanneer ook de sterfgevallen worden meegerekend waarbij dementie als bijkomende oorzaak werd opgegeven klimt het sterftecijfer boven de 2 op 1 bewoners ouder dan 85. Figuur 23: Sterftecijfer voor dementie naar leeftijd, Brussel, Dementie (oorspronkelijk),,7,,9,9 1,2 1,4 27,8 67,5 176,3 88,4 Dementie (oorspronkelijk + bijkomend),,7,,9 4,7 1,9 3, 75,6 22, 597, , n Dementie (oorspronkelijk) n Dementie (oorspronkelijk + bijkomend) Oorzaakspecifieke mortaliteit
30 3 Figuur 24: Sterftecijfers voor zelfmoord en psychoactieve middelen naar leeftijd, Brussel, n Psychoactieve middelen n Zelfmoord Zelfmoord 8,2 14,8 13,5 17,8 22,1 21,8 36, 34,2 25,6 3,4 16,9 18,6 17,6 27,8 57, Psychoactieve middelen, 2,2 4,1 8,6 7,6 4,2 11, 6, 6,6 12,1 11,7 2,7 5,9 5,6 2, Bron: Statistische overlijdensformulieren, Observatorium voor Gezondheid en Welzijn Figuur 25: Sterftecijfers voor zelfmoord naar leeftijd, Brussel, Mannen, 1,9 26,4 2,4 23,4 27,9 25, 43,1 44, 31,7 41,3 17,3 28,7 23,4 56,1 143,1 Vrouwen 1,8 5,5 4,2 6,9 11,8 15,8 18,6 29,2 24,9 2, 2,6 16,6 11,3 14,1 13,9 3, n Mannen n Vrouwen Bron: Statistische overlijdensformulieren, Observatorium voor Gezondheid en Welzijn De sterftecijfers voor zelfmoord liggen hoger bij mannen dan bij vrouwen in alle leeftijdscategorieën. Bij de volwassenen van middelbare leeftijd (45-64 ) worden zowel bij vrouwen als mannen verhoogde zelfmoordcijfers genoteerd. Bij de mannen wordt ook een aanzienlijke stijging vastgesteld naar leeftijd bij de +75-jarigen Oorzaakspecifieke mortaliteit
31 31 Figuur 26: Evolutie van het sterftecijfer voor zelfmoord volgens leeftijdsgroep, Brussel, , Mannen ,6 48,6 6,3 63,6 45,2 36,8 38,4 41,6 71,5 43,4 45,2 35,3 35,4 37,1 37, ,3 29,6 33,7 47,5 35,1 37,2 31,6 38,3 32,8 35,8 32, 37,3 3,8 32,2 28, ,5 17,8 19,7 26,6 25,3 2,3 17,1 22,3 2,8 6,9 17,2 1,3 13,6 18,5 2, Figuur 27: Evolutie van het sterftecijfer voor zelfmoord volgens leeftijdsgroep, Brussel, , Vrouwen ,4 22,4 2,6 16, 23,6 26,7 16,2 2,1 22,3 19,7 2,9 16,1 14,2 17,4 15, ,7 13,8 17, 17, 15,8 16,6 11,9 11,4 14,1 18, 14,4 16,5 13,6 2,1 15, ,9 4,9 8,2 1,7 6,7 6,7 6,7 1, 8,4 5, 11,6 6,6 3,3 4,8 4,8 Figuren 26 en 27 tonen de evolutie van de zelfmoordcijfers doorheen de laatste Oorzaakspecifieke mortaliteit
32 Alcohol De alcoholgerelateerde sterfte werd geanalyseerd volgens twee verschillende definities. Enerzijds worden de cijfers weergegeven van aandoeningen die rechtstreeks en exclusief te wijten zijn aan alcoholgebruik zoals alcoholcirrose, pancreatitis alcoholica, acute alcoholintoxicatie en alcoholgerelateerde degeneratieve aandoeningen van het zenuwstelsel (alcohol strikt, volle lijnen). Deze overlijdens bereiken bij de mannen tussen 45 en 7 de hoogste sterftecijfers. In de tweede definitie worden ook de kankers aan de bovenste spijsverteringswegen (lippen, mondholte en slokdarmhoofd) opgenomen waarbij alcohol een belangrijke rol speelt maar waarbij nog andere factoren zoals roken kunnen meespelen (alcohol ruim, stippellijnen). Met deze ruimere definitie ligt de alcoholgerelateerde sterfte nog veel hoger, in het bijzonder bij mannen in de leeftijdsgroepen tussen 55 en 8 waar ongeveer 1 overlijden op elke 1 Brusselaars wordt opgetekend. Waar alcohol met de strikte definitie de 6 de oorzaak was van vroegtijdig overlijden bij mannen en de 9 de bij vrouwen (figuur 5) wordt alcohol met de ruime definitie de 4 de vroegtijdige doodsoorzaak bij mannen (17,6 op 1 ) en de 6 de bij vrouwen (6,7 op 1 ). De invloed van alcohol bij verkeersongevallen of andere gewelddadige overlijdens wordt hier nog in geen van beide definities opgenomen. Figuur 28: Sterftecijfers voor alcoholgerelateerde sterfte naar leeftijd, Brussel, Mannen "Alcohol ruim" Mannen "Alcohol strikt" Vrouwen "Alcohol ruim" Vrouwen "Alcohol strikt" , 4,5 1,2 13,9 47,9 36,9 87,1 98, 19,8 12,1 15,2 33,6 99,1, 4,5 1,2 11,1 33,5 17,6 45,5 36,1 34,7 22,3 27,3 11,2 22,,, 1,3 4,3 13,9 21,6 32,7 29,8 3,9 29,5 37,6 19,4 64,4,, 1,3 2,9 9,2 11,6 18,2 6,9 7,1 18,2 11,8 2,8 3, Oorzaakspecifieke mortaliteit
33 Ongevallen Sinds 199 is het sterftecijfer voor verkeersongevallen gestaag gedaald. In 24 steeg het sterftecijfer bij mannen terug lichtjes. Figuur 29: Evolutie van de sterftecijfers voor verkeersongevallen, Brussel, Mannen 16,6 15,8 16,7 14,2 13,5 14,4 13,3 11,5 8,1 9,9 11,5 8,2 5,7 5,9 7,1 Vrouwen 8,5 6,6 6,8 6,6 6,8 5,4 4,4 4,2 3, 4,2 4, 2,6 3,5 2,5 2,1 n Mannen n Vrouwen Oorzaakspecifieke mortaliteit
34 34 Figuur 3: Specifieke sterftecijfers (SS) en % overlijdens naar leeftijd voor ongevallen in de privésfeer, Brussel, % % % 1% % van de overlijdens 1 5% 5 SS mannen SS vrouwen % overlijdens mannen % overlijdens vrouwen ,3 2,7 6,1 11,6 8,9 25,1 32,7 66,6 382,5 4,, 1,9 4,4 3, 6,1 19,8 55,4 337,1 16% 11% 9% 1% 3% 3% 2% 2% 3% 22% % 7% 7% 2% 1% 2% 2% 3% % n Mannen n Vrouwen De sterftecijfers voor ongevallen in de privésfeer (volle lijnen in figuur 3) nemen sterk toe in de oudere leeftijdsgroepen. Dit betekent dat het risico om te overlijden aan een ongeval in de privésfeer fors hoger wordt bij de hoogbeden (waarbij een valpartij niet zelden een fatale afloop kent). Het aandeel van deze overlijdens in het totaal van de mortaliteit (stippellijnen in figuur 3) toont evenwel aan dat deze dodelijke ongevallen bij kinderen jonger dan 1 ongeveer 1 overlijden op 5 vertegenwoordigen Oorzaakspecifieke mortaliteit
35 5. PLAATS VAN OVERLIJDEN Mortaliteitsstatistieken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Meer dan de helft (55,5 %) van de overlijdens van Brusselaars in 23 en 24 vond plaats in een ziekenhuis. Voor mannen (59,7 %) is dit nog meer het geval dan voor vrouwen (52,1 %). Bij een kwart (24,8 %) van de sterfgevallen was het bedentehuis de plaats van overlijden en 18,4 % van de overledenen stierf thuis. De geslachts- en leeftijdsverschillen zijn duidelijk te zien in figuren 31 en 32. Figuur 31: Verdeling (%) plaats van overlijden naar leeftijd, Brussel, 23-24, Mannen 1% 8% 6% 4% 2% % Andere Openbare weg Bedentehuis Ziekenhuis Thuis Totaal 3,1 2,6 4, 1,2,4,1,1,6 4, 17,2 14,2 8,5 2,9 1,1,7,3 1,7,6 1,3 4,7 9,2 17,2 31,6 15,2 8, 43,8 34,2 46,9 57,1 65,8 63,7 53,1 59,7 16, 35,9 48,4 39,3 34,1 23,4 18,3 14,9 22,9 n totaal Plaats van overlijden
36 36 Figuur 32: Verdeling (%) plaats van overlijden naar leeftijd, Brussel, 23-24, Vrouwen 1% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % Andere Openbare weg Bedentehuis Ziekenhuis Thuis Totaal 5,,7,2,1,1,2 3,3 3,4 5, 6,5 1,2,3,3,1,4 1,3 3,8 13,2 26,6 5,3 32,5 76,7 55,2 63,3 62,3 65,8 65, 58,3 4,3 52,1 2, 41,4 26,7 29,9 28,4 21,1 14,8 9,2 14,8 n totaal Plaats van overlijden
37 37 Figuur 33: Verdeling van de plaats van overlijden (%) van personen van 65 en ouder volgens familiale situatie, Brussel, % 8% 6% 4% 2% % Andere Bedentehuis Ziekenhuis Thuis Mannen niet gehuwd Mannen gehuwd Vrouwen niet gehuwd Vrouwen gehuwd 1,,8,3,1 27,2 12,4 4,1 17,4 56, 65,7 47,7 64, 15,8 21,1 11,8 18,5 n totaal Het aandeel overlijdens in een bedentehuis stijgt met de leeftijd en bij vrouwen ligt dit aandeel in de hoogste leeftijdscategorieën nog een stuk hoger dan bij de mannen. Dit kan deels worden verklaard door het feit dat er, door hun hogere levensverwachting, meer vrouwen alleenstaand zijn bij het overlijden dan mannen en alleenstaanden vaker overlijden in een rusthuis dan mensen die als koppel samenwonen (figuur 33) Plaats van overlijden
38 38 Figuur 34: Evolutie aantal sterfgevallen naargelang de plaats van overlijden per geslacht voor personen van 65 en ouder, Brussel, Thuis Ziekenhuis Bedentehuis Andere Mannen Vrouwen Figuur 34 presenteert de evolutie doorheen de tijd van het aantal sterfgevallen naargelang de plaats van overlijden bij de 65-plussers en toont aan dat de verdeling de laatste jaren relatief stabiel blijft Plaats van overlijden
39 39 Figuur 35: Evolutie van het aantal sterfgevallen naargelang de plaats van overlijden per geslacht voor personen jonger dan 65, Brussel, Thuis Ziekenhuis Andere Mannen Vrouwen De evolutie van het aantal sterfgevallen naar plaats van overlijden bij de overlijdens voor 65 geeft aan dat de daling in de vroegtijdige sterfte bij mannelijke Brusselaars zich vertaalt in een daling van de ziekenhuisoverlijdens van mannen jonger dan Plaats van overlijden
40 4 Figuur 36: Plaats van overlijden: Evolutie % sterfgevallen per geslacht, 65, Brussel, % 8% 6% 4% 2% % Andere Bedentehuis Ziekenhuis Thuis Mannen Vrouwen 1,1 1,2,8 1, 1,3 1,1,7,5,6,5,4,2,4,2 16,5 16,3 17,3 18,5 18,3 19,4 18,3 32,5 35,9 34,9 35,3 37, 36,4 36,6 61,9 61,8 61,6 61,6 59,6 6,6 62,3 53, 49,6 51,2 5,4 49,8 5,2 5,4 2,4 2,8 2,3 18,8 2,8 18,9 18,6 14, 14, 13,4 13,9 13, 13, 12,8 De aandelen van de verschillende overlijdensplaatsen doorheen de tijd (figuren 36 en 37) blijven relatief stabiel Plaats van overlijden
41 41 Figuur 37: Plaats van overlijden: Evolutie % sterfgevallen per geslacht, < 65, Brussel, % 8% 6% 4% 2% % Andere Ziekenhuis Thuis Mannen Vrouwen 1,5 9,8 11,7 11,8 12, 9,7 1,9 5,7 5,6 5,8 5, 7,5 5,8 6,3 58,6 56,5 57,2 53,6 55,8 54,7 53,6 68, 63,8 67, 67, 61, 65,7 64,8 3,9 33,8 31,2 34,6 32,3 35,6 35,5 26,3 3,6 27,2 28, 31,5 28,4 28,8 Voor een verdere analyse van de plaats van overlijden in Brussel zie het dossier: «Thuiswonen na je 65 ste, atlas van de behoeften en de actoren in Brussel»(27), Plaats van overlijden
42 42 6. METHODOLOGIE 6.1 Mortaliteitscijfer 6.2 Standaardisering Dit is de verhouding, voor een gegeven periode, van het aantal sterfgevallen in een bepaalde bevolking tot de effectieve omvang van deze bevolking in het midden van de periode [4]. Deze verhouding wordt uitgedrukt in aantal sterfgevallen per 1 inwoners en per. De bron voor de teller is het overlijdensbestand, aangelegd op basis van de statistische formulieren bij de overlijdensattesten en voor de noemer de effectieve bevolkingsomvang verstrekt door het Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie. Het cijfer van de vroegtijdige mortaliteit wordt berekend door het aantal sterfgevallen van mensen jonger dan 65 in de loop van de bestudeerde periode te delen door het aantal mensen jonger dan 65 in de bevolking in het midden van de periode. Dit cijfer wordt uitgedrukt in aantal sterfgevallen per 1 inwoners en per. Het sterftecijfer per oorzaak wordt berekend door het aantal sterfgevallen te wijten aan een bepaalde oorzaak in de loop van de bestudeerde periode te delen door het aantal mensen in de bevolking in het midden van de periode. Dit cijfer wordt uitgedrukt in aantal sterfgevallen per 1 inwoners. [4] In de praktijk werd in dit document de effectieve populatie voor de periode gelijk gesteld aan de som van de 2 midpopulaties die geschat worden door het gemiddelde te nemen van de populaties bij het begin en aan het einde van het. Standaardisering is een methode die erin bestaat de cijfergegevens te corrigeren om vergelijkingen mogelijk te maken tussen de bevolkingsgroepen waarvan de leeftijdsstructuur anders is. De meeste standaardiseringsmethoden gebruiken een gewogen gemiddelde van specifieke cijfers in de leeftijdscategorieën (hier zullen wij enkel standaardisatie naar leeftijd bespreken, maar je kunt op dezelfde wijze standaardiseren voor een reeks andere kenmerken zoals bijvoorbeeld het geslacht). Na een standaardiseringsmethode te hebben toegepast, verkrijgen we volgens de leeftijd gestandaardiseerde mortaliteitscijfers (men zegt ook aangepast). Wanneer wij de voor de leeftijd aangepaste cijfers vergelijken, kunnen de waargenomen verschillen tussen de cijfers niet te wijten zijn aan verschillen in de leeftijdsstructuur van de bevolking. Men spreekt daarentegen van brutocijfer voor de niet-gestandaardiseerde cijfers. Bij indirecte standaardisering gebruiken wij de cijfers van een referentiebevolking om het aantal sterfgevallen te berekenen dat verwacht zou zijn in de bestudeerde bevolking indien zij dezelfde mortaliteitscijfers had gehad per leeftijd als de referentiebevolking. Dit maakt het mogelijk om vervolgens de gestandaardiseerde mortaliteitsverhouding (of gestandaardiseerde mortaliteitsratio) (GMV of SMR) te berekenen. Dit werd in dit document gedaan in figuur 2 waar de vrouwen als referentiepopulatie werd genomen. Bij directe standaardisatie berekent men de gestandaardiseerde cijfers door de leeftijdsspecifieke cijfers van de onderzoekspopulatie toe te passen op een «identieke» referentiepopulatie. Als referentiepopulatie kan het geheel van de twee te vergelijken populaties gekozen worden (sompopulatie) of een externe populatie. Dit werd in dit document gedaan voor de bespreking (in de tekst) van de evolutie sinds 199 van de algemene en de vroegtijdige mortaliteit per geslacht. De populatie van 199 werd als referentie gebruikt Methodologie
Mortaliteit. Overzicht van de overlijdens voor de periode Gezondheidsindicatoren van het Brussels Gewest. 1. Inleiding.
OBSERVATORIUM VOOR GEZONDHEID EN WELZIJN BRUSSEL OBSERVATOIRE DE LA SANTÉ ET DU SOCIAL BRUXELLES Gezondheidsindicatoren van het Brussels Gewest Mortaliteit Overzicht van de overlijdens voor de periode
Nadere informatieSTERFTECIJFERS 2015 Cijfers Zorg en Gezondheid 15 December 2017
Sterftecijfers 25 15.12.27 STERFTECIJFERS 25 Cijfers Zorg en Gezondheid 15 December 27 > Het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid verwerkt zelf de sterftecertificaten van het Vlaams Gewest. Sinds 20 (registratiejaar
Nadere informatieDeel II: Gezondheidstoestand
Deel II: Gezondheidstoestand 1. De inschatting van de eigen gezondheid De inschatting van de eigen gezondheid is een begrip dat zowel het welzijn als de gezondheid in de ruime zin van het woord omvat [1]
Nadere informatieRisico op sterfte door hart- en vaatziekten in 10 jaar tijd met 25 procent gedaald
PERSMEDEDELING VAN JO VANDEURZEN, VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN 4 oktober 2012 Risico op sterfte door hart- en vaatziekten in 10 jaar tijd met 25 procent gedaald De kans dat Vlamingen
Nadere informatieGezondheidsindicatoren 2005 Vlaams Gewest. Algemene sterftecijfers
Vlaams Gewest Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers.aspx - oktober 2007 Door: Cloots Heidi, De Kind Herwin, Kongs Anne, Smets Hilde Afdeling Informatie & Ondersteuning Inhoudsopgave...
Nadere informatieSTERFTECIJFERS 2012 Cijfers Zorg en Gezondheid 13 november 2014
Dia 1 STERFTECIJFERS 2012 Cijfers Zorg en Gezondheid 13 november 2014 Het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid verwerkt zelf de sterftecertificaten van het Vlaams Gewest. Sinds 2005 (registratiejaar 2003)
Nadere informatieLevensverwachting en sterfte
Levensverwachting en sterfte Tabel 1 Levensverwachting Utrecht bij geboorte, 4-jaarsgemiddelde 2005-2008 en 2007-2010 (Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek, CBS) TOTAAL GESLACHT WIJK Man Vrouw West
Nadere informatieSterfte. Aantal sterfgevallen (per jaar) in Utrecht over de periode , uitgesplitst naar leeftijd, geslacht en wijk (Bron: CBS)
Sterfte Tabel 1 Aantal sterfgevallen (per jaar) in Utrecht over de periode 2007-2010, uitgesplitst naar leeftijd, geslacht en wijk (Bron: CBS) totaal mannen vrouwen TOTAAL 1839.25 854.50 984.75 LEEFTIJD
Nadere informatieGezondheidsindicatoren 2004-2005 Vlaams Gewest. Kanker en andere nieuwvormingen
Vlaams Gewest Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers/ziekten/cijfers-over-kanker/ - december 2008 Door: Cloots Heidi, De Kind Herwin, Kongs Anne, Smets Hilde Afdeling Informatie & Ondersteuning
Nadere informatieDe sterftecijfers voor het jaar 2013 worden vandaag gepubliceerd.
Het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid verwerkt zelf de sterftecertificaten van het Vlaams Gewest. Sinds 2005 (registratiejaar 2003) wordt de nieuwe statistiek van de doodsoorzaken jaarlijks op de website
Nadere informatieNota: Invaliditeit Aantal en verdeling volgens ziektegroep
Nota: Invaliditeit Aantal en verdeling volgens ziektegroep Men valt in het stelsel van invaliditeit na één jaar primaire arbeidsongeschiktheid. De erkenning van invaliditeit geldt voor een bepaalde periode
Nadere informatieWelzijns- en gezondheidsatlas van Brussel-Hoofdstad
Welzijns- en gezondheidsatlas van Brussel-Hoofdstad 2006 Welzijns- en gezondheidsatlas van Brussel-Hoofdstad 2006 Elk dossier belicht op een eigen manier bepaalde aspecten van de welzijns- en gezondheidssituatie
Nadere informatieCBS: Steeds minder mensen overlijden aan een acuut hartinfarct
CBS: Steeds minder mensen overlijden aan een acuut hartinfarct Het aantal mensen dat overlijdt aan een acuut hartinfarct is in 2014 met 7 procent gedaald tot 5,3 duizend. Dit zijn er bijna 400 minder dan
Nadere informatieGezondheidsrapport :
Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Afdeling Epidemiologie Gezondheidsrapport : Een verkenning van de gezondheidssituatie in België aan de hand van sterftecijfers en gezondheidsverwachtingscijfers
Nadere informatieGemeente Sint-Gillis. Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Fiche n 13
Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. INLEIDING EN REFERENTIEKAART................. 2 2. DEMOGRAFISCHE CONTEXT..................... 4 2.1 Bevolkingsstructuur naar
Nadere informatieGemeente Watermaal-Bosvoorde
Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. INLEIDING EN REFERENTIEKAART................. 2 2. DEMOGRAFISCHE CONTEXT..................... 4 2.1 Bevolkingsstructuur naar
Nadere informatieGeestelijke gezondheid van de Brusselaars: cijfers in context
OBSERVATORIUM VOOR GEZONDHEID EN WELZIJN BRUSSEL OBSERVATOIRE DE LA SANTÉ ET DU SOCIAL BRUXELLES Geestelijke gezondheid van de Brusselaars: cijfers in context 05/04/2019 Elise Mendes da Costa & Olivier
Nadere informatieGemeente Koekelberg. Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Fiche n 11
Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. INLEIDING EN REFERENTIEKAART................. 2 2. DEMOGRAFISCHE CONTEXT..................... 4 2.1 Bevolkingsstructuur naar
Nadere informatieGezondheidsindicatoren 2008 Vlaams Gewest. GI2008_Oorzaakspecifieke_sterftecijfers.pdf
Vlaams Gewest Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers/sterftecijfers/cijfers-over-doodsoorzaken/ - september 2010 Door: Cloots Heidi, De Kind Herwin, Hendrickx Erik, Kongs Anne Afdeling
Nadere informatieFeiten en cijfers. Beroerte. Aantal nieuwe patiënten met een beroerte. Definitie. Uitgave van de Nederlandse Hartstichting.
Feiten en cijfers Uitgave van de Nederlandse Hartstichting November 211 Beroerte Definitie Beroerte (in het Engels Stroke ), ook wel aangeduid met cerebrovasculaire aandoeningen/accidenten/ziekte (CVA),
Nadere informatieGemeente Sint- Lambrechts-Woluwe
Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. INLEIDING EN REFERENTIEKAART................. 2 2. DEMOGRAFISCHE CONTEXT..................... 4 2.1 Bevolkingsstructuur naar
Nadere informatieOverlijdensrisico s naar herkomstgroep: daling en afnemende verschillen
Joop Garssen en Anouschka van der Meulen Dit artikel gaat in op de verschillen in sterfterisico tussen autochtonen en de belangrijkste niet-westerse herkomstgroepen in Nederland. De gegevens hebben betrekking
Nadere informatie/ Archief cijfers OORZAKEN VAN STERFTE. Vlaams Gewest 2014 / Oorzaken van sterfte 1/77
/ Archief cijfers OORZAKEN VAN STERFTE Vlaams Gewest 2014 / 22.07.2014 22.07.2014 Oorzaken van sterfte 1/77 GEPUBLICEERD OP: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers/sterftecijfers/ op 1e semester 2014
Nadere informatieGemeente Anderlecht. Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Fiche n 1
Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. INLEIDING EN REFERENTIEKAART................. 2 2. DEMOGRAFISCHE CONTEXT..................... 4 2.1 Bevolkingsstructuur naar
Nadere informatieGemeente Sint-Pieters-Woluwe
Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. INLEIDING EN REFERENTIEKAART................. 2 2. DEMOGRAFISCHE CONTEXT..................... 4 2.1 Bevolkingsstructuur naar
Nadere informatieGemeente Jette. Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Fiche n 10
Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. INLEIDING EN REFERENTIEKAART................. 2 2. DEMOGRAFISCHE CONTEXT..................... 4 2.1 Bevolkingsstructuur naar
Nadere informatieGemeente Ukkel. Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Fiche n 16
Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. INLEIDING EN REFERENTIEKAART................. 2 2. DEMOGRAFISCHE CONTEXT..................... 4 2.1 Bevolkingsstructuur naar
Nadere informatieKindersterfte Doodsoorzaken - 2008
Kindersterfte Doodsoorzaken - 2008 Alle oorzaken Minder dan 5 jaar 573 0 324 249 Van 1 tot 4 jaar 86 0 48 38 Minder dan 28 dagen 335 0 193 142 Minder dan 7 dagen 254 0 143 111 Minder dan 1 dag 133 0 79
Nadere informatieZorg voor geest kost nog steeds het meest
Zorg voor geest kost nog steeds het meest Publicatiedatum: 28-11-2013 In is 19,6 miljard euro uitgegeven voor de behandeling van psychische stoornissen, 22% van de totale uitgaven voor zorg en welzijn
Nadere informatieGemeente Ganshoren. Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Fiche n 8
Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. INLEIDING EN REFERENTIEKAART................. 2 2. DEMOGRAFISCHE CONTEXT..................... 4 2.1 Bevolkingsstructuur naar
Nadere informatieGemeente Oudergem. Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Fiche n 2
Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. INLEIDING EN REFERENTIEKAART................. 2 2. DEMOGRAFISCHE CONTEXT..................... 4 2.1 Bevolkingsstructuur naar
Nadere informatieGemeente Etterbeek. Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Fiche n 5
Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. INLEIDING EN REFERENTIEKAART................. 2 2. DEMOGRAFISCHE CONTEXT..................... 4 2.1 Bevolkingsstructuur naar
Nadere informatieALGEMENE STERFTECIJFERS STERFTE PER SEIZOEN
/ Archief cijfers ALGEMENE STERFTECIJFERS STERFTE PER SEIZOEN Vlaams Gewest 2012;2013 / 24.09.2015 1/5 GEPUBLICEERD OP: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers/sterftecijfers/ op december 2015 DOOR: Heidi
Nadere informatieGemeente Sint-Agatha-Berchem
Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. INLEIDING EN REFERENTIEKAART................. 2 2. DEMOGRAFISCHE CONTEXT..................... 4 2.1 Bevolkingsstructuur naar
Nadere informatieGemeente Sint-Jans-Molenbeek
Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. INLEIDING EN REFERENTIEKAART................. 2 2. DEMOGRAFISCHE CONTEXT..................... 4 2.1 Bevolkingsstructuur naar
Nadere informatieSterfte in Drenthe. Sterfte over de periode 1999-2003
Sterfte in Sterfte over de periode 9-00 Sterfte in Sterfte over de periode 9-00 December 006 C.A. Bos, epidemioloog N. van Zanden, epidemioloog GGD Overcingellaan 90 LA tel. 059 0600 www.ggddrenthe.nl
Nadere informatie4. MORTALITEIT IN BRUSSEL
1. Inleiding 4. MORTALITEIT IN BRUSSEL Aan de hand van het mortaliteitsonderzoek kan de evolutie van bepaalde aandoeningen over een lange periode worden afgebakend en kan de situatie in verschillende streken
Nadere informatieGemeente Sint-Joost-ten-Node
Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. INLEIDING EN REFERENTIEKAART................. 2 2. DEMOGRAFISCHE CONTEXT..................... 4 2.1 Bevolkingsstructuur naar
Nadere informatieDoodsoorzaak: Daling sterfte als gevolg van hart-en vaatziekte en stijging sterfte als gevolg van kwaadaardige kanker
61 4 62 Volksgezondheid Jaarlijks een huisarts erbij Op 1 januari 2004 zijn er 41 huisartsen in de gevestigd. Sinds 2000 komt er gemiddeld elk jaar een huisarts bij. Het aantal tandartsen en specialisten
Nadere informatieGemeente Evere. Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Fiche n 6
Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. INLEIDING EN REFERENTIEKAART................. 2 2. DEMOGRAFISCHE CONTEXT..................... 4 2.1 Bevolkingsstructuur naar
Nadere informatieALGEMENE STERFTECIJFERS
/ Archief cijfers ALGEMENE STERFTECIJFERS Vlaams Gewest 2012 / 24.09.2015 24.09.2015 Algemene sterftecijfers 1/33 GEPUBLICEERD OP: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers/sterftecijfers/ op november 2014
Nadere informatieOngevallen. Gezondheidsindicatoren van het Brussels Gewest. Colofon
OBSERVATORIUM VOOR GEZONDHEID EN WELZIJN BRUSSEL OBSERVATOIRE DE LA SANTÉ ET DU SOCIAL BRUXELLES Gezondheidsindicatoren van het Brussels Gewest Ongevallen Inhoud 1. Inleiding 1. Algemeen overzicht.1. Mortaliteit..
Nadere informatieGezondheidsindicatoren Brussels Hoofdstedelijk Gewest, 2004 Samenvatting
Gezondheidsindicatoren Brussels Hoofdstedelijk Gewest, 2004 Samenvatting Een nieuw rapport over de gezondheidsindicatoren in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest In 2001 publiceerde het Observatorium voor
Nadere informatiecijfers en feiten Hart- en vaatziekten bij vrouwen en mannen Uitgave van de Nederlandse Hartstichting februari 2011
cijfers en feiten Hart- en vaatziekten bij vrouwen en mannen Uitgave van de Nederlandse Hartstichting februari 211 Sterfte bij vrouwen en mannen Hart- en vaatziekten zijn een belangrijke oorzaak van overlijden
Nadere informatieDoodsoorzaak: Langzame daling van het aantal overledenen aan kanker of hart-en vaatziekte; in 2003 nog bijna 60%
61 4 62 Volksgezondheid Aantal patiënten van huisartsen boven norm Op 1 januari 2004 zijn er 39 huisartsen in de gevestigd, één minder dan een jaar daarvoor. De gemiddelde praktijkgrootte wordt daardoor
Nadere informatieRegionale VTV 2011. Levensverwachting en sterftecijfers. Referent: Drs. M.J.J.C. Poos, R.I.V.M.
Regionale VTV 2011 Levensverwachting en sterftecijfers Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Levensverwachting en sterftecijfers Auteurs: Dr. M.A.M. Jacobs-van
Nadere informatie61 Statistisch Jaarboek 2003 volksgezondheid volksgezondheid 4 Onderzoek & Statistiek gemeente Hengelo
61 4 62 Volksgezondheid Meer huisartsen Per 1 januari 2003 telde Hengelo 40 huisartsen, drie meer dan een jaar eerder. Het gemiddeld aantal inwoners per huisarts is hierdoor met 163 gedaald tot 2.040 per
Nadere informatieafdeling Beleidsonderzoek en Geo Informatie
61 4 62 Volksgezondheid Ruim 2.000 inwoners op 1 huisarts Op 1 januari 2008 zijn er in Hengelo 39 huisartsen gevestigd, 2 minder dan vorig jaar. Dit betekent dat er per 2.079 inwoners 1 huisarts actief
Nadere informatieCijfers Zorg en Gezondheid. Sterftecijfers 2011
Dia 1 Cijfers Zorg en Gezondheid Sterftecijfers 2011 15 januari 2014 Het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid verwerkt zelf de sterftecertificaten van het Vlaams Gewest. Sinds 2005 (registratiejaar 2003)
Nadere informatieValidatie Ziekenhuis gegevens 2003-2012
Validatie Ziekenhuis gegevens 2003-2012 Acute ziekenhuizen Zijn inbegrepen, alle verblijven : - in klassieke hospitalisatie, inclusief de lange verblijven (codes H, F, M, L) ; - in chirurgische daghospitalisatie
Nadere informatieSterfte en ziekte in Utrecht
RAPPORT Sterfte en ziekte in Utrecht Analyse van de sterftecijfers (1985-1999) en ziekenhuisontslagdiagnosecijfers (1999) Sabine Quak, Erik van Ameijden, Eddy Mazurkiewicz, Jaap Toet Mei 2004 GEMEENTELIJKE
Nadere informatievolksgezondheid, hygiëne STATISTISCH JAARBOEK
55 STATISTISCH JAARBOEK 2002 4 volksgezondheid hygiëne 56 Volksgezondheid en hygiëne Gezondheidsvoorzieningen: meer specialisten Het aantal apothekers, huisartsen, tandartsen en orthodontisten en verloskundigen
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 25 maart 2014
PERSBERICHT Brussel, 25 maart 2014 Geen heropleving van de arbeidsmarkt in 2013 Nieuwe cijfers Enquête naar de Arbeidskrachten 4.530.000 in België wonende personen zijn aan het werk in 2013. Hun aantal
Nadere informatieSamenvatting van de IMA-studie. Sociaaleconomisch profiel en zorgconsumptie van personen in primaire arbeidsongeschiktheid
1 Samenvatting van de IMA-studie Sociaaleconomisch profiel en zorgconsumptie van personen in primaire arbeidsongeschiktheid Het aantal arbeidsongeschikten alsook de betaalde uitkeringen bij arbeidsongeschiktheid
Nadere informatieGezondheidsindicatoren 2003 Vlaams Gewest. Algemene Sterftecijfers
Vlaams Gewest Algemene Sterftecijfers Gepubliceerd op: http:\\www.wvc.vlaanderen.be\gezondheidsindicatoren (nu: http:\\www.zorg-en-gezondheid.be\cijfers.aspx) - februari 2006 Door: Cloots Heidi, De Kind
Nadere informatieGemeente Vorst. Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Fiche n 7
Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. INLEIDING EN REFERENTIEKAART................. 2 2. DEMOGRAFISCHE CONTEXT..................... 4 2.1 Bevolkingsstructuur naar
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 25 juni 2013
PERSBERICHT Brussel, 25 juni 2013 Meer 55-plussers aan het werk Arbeidsmarktcijfers eerste kwartaal 2013 66,7% van de 20- tot 64-jarigen is aan het werk. Dat percentage daalt licht in vergelijking met
Nadere informatieGezondheidsindicatoren Vlaams Gewest. Sterfteatlas van Vlaanderen
Gezondheidsindicatoren Vlaams Gewest Sterfteatlas van Vlaanderen 1998-2007 Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers/cijfers-over-sterfte/ - augustus 2010 Door: Heidi Cloots, Herwin De
Nadere informatieSterfte aan diabetes. Anouschka van der Meulen
Anouschka van der Meulen Met de huidige stijgende trend in overgewicht bij de Nederlandse bevolking zal het aantal diabetespatiënten naar verwachting sterk gaan toenemen. Dit zal uiteindelijk ook zichtbaar
Nadere informatie1894 zelfdodingen in 2016
1894 zelfdodingen in 2016 Het aantal zelfdodingen neemt elk jaar toe, maar gerelateerd aan de bevolkingsopbouw blijft het zelfdodingscijfer sinds 2013 op hetzelfde niveau. Dit meldt het CBS op basis van
Nadere informatieSterfte aan dementie. Anouschka van der Meulen en Ingeborg Keij-Deerenberg
Anouschka van der Meulen en Ingeborg Keij-Deerenberg Naarmate mensen steeds ouder worden, treedt dementie steeds veelvuldiger op. Van de vrouwen in de sgroep vanaf 9 jaar heeft ruim een kwart een vorm
Nadere informatieEVALUATIE DOELSTELLING ZELFDODING: -20% IN 2020
/ Archief cijfers EVALUATIE DOELSTELLING ZELFDODING: -20% IN 2020 Vlaams Gewest 2013 / 1.12.2015 1.12.2015 Evaluatie doelstelling zelfdoding: -20% in 2020 1/14 Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers
Nadere informatieEVALUATIE DOELSTELLING ZELFDODING: -20% IN 2020
/ cijfers EVALUATIE DOELSTELLING ZELFDODING: -% IN Vlaams Gewest 1 / 1.9.1 1.9.1 Evaluatie doelstelling zelfdoding: -% in 1/1 Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers op 1.9.1 door: Heidi
Nadere informatieBevolkingsstatistieken geven een eerste beeld van de levensloop en de levensomstandigheden van vrouwen en mannen in België.
1 Bevolking Laatste update 2017 Inhoud 1.1 Leeftijdsverdeling... 1 1.2 Vruchtbaarheid... 2 1.3 Sterfte... 2 1.4 Levensverwachting... 3 1.5 Huwelijken en echtscheidingen... 4 1.6 Wettelijk samenwonen...
Nadere informatieWat als varianten in de VTV-2018
Wat als varianten in de VTV-2018 Colofon Dit is een achtergronddocument bij de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2018. RIVM 2018 Delen uit deze publicatie mogen worden overgenomen op voorwaarde van bronvermelding:
Nadere informatieFactsheet gezondheid van vrouwen en mannen
Factsheet gezondheid van vrouwen en mannen Aandeel vrouwen en mannen dat in het afgelopen jaar last heeft gehad van de 10 meest voorkomende langdurige aandoeningen/ziekten bij vrouwen*, 2011/2012 1 migraine
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 24 september 2015
PERSBERICHT Brussel, 24 september 2015 Lichte daling werkloosheid Arbeidsmarktcijfers tweede kwartaal 2015 De werkloosheidgraad gemeten volgens de definities van het Internationaal Arbeidsbureau daalde
Nadere informatieArtikelen. Sterftekansen en doodsoorzaken van niet-westerse allochtonen. Joop Garssen 1), Vivian Bos 2), Anton Kunst 2) en Anouschka van der Meulen 1)
Artikelen Sterftekansen en doodsoorzaken van niet-westerse Joop Garssen 1), Vivian Bos 2), Anton Kunst 2) en Anouschka van der Meulen 1) Niet-westerse lopen op de meeste leeftijden een groter risico om
Nadere informatieAccroissement démographique, multiculturalité, dualisation sociale: les enjeux bruxellois
OBSERVATOIRE DE LA SANTÉET DU SOCIAL BRUXELLES OBSERVATORIUM VOOR GEZONDHEID EN WELZIJN BRUSSEL www.observatbru.be Accroissement démographique, multiculturalité, dualisation sociale: les enjeux bruxellois
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 20 december 2013
PERSBERICHT Brussel, 20 december 2013 Werkgelegenheid stabiel, werkloosheid opnieuw in stijgende lijn Arbeidsmarktcijfers derde kwartaal 2013 Na het licht herstel van de arbeidsmarkt in het tweede kwartaal
Nadere informatieSterfte aan hart- vaatziekten in dertig jaar gehalveerd Minder sterfte vooral door betere diagnostiek en behandeling
Forse daling sterfte Trends in sterfte en ziekenhuisopnamen Meer ziekenhuisopnamen Sterfte neemt af 12 Meer kankerpatiënten Meer nieuwe gevallen, minder sterfte Grootste sterfte door longkanker Sterke
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 30 september 2013
PERSBERICHT Brussel, 30 september 2013 Licht herstel van de arbeidsmarkt? Arbeidsmarktcijfers tweede kwartaal 2013 67,5% van de 20- tot 64-jarigen is aan het werk. Dat percentage stijgt met 0,8 procentpunten
Nadere informatieGezondheidsindicatoren van het Brussels Gewest - 2010
Gezondheidsindicatoren van het Brussels Gewest - 2010 Samenvatting De derde editie van de Gezondheidsindicatoren van het Brussels Gewest geeft een algemeen overzicht van de gezondheid van de Brusselse
Nadere informatieEVALUATIE DOELSTELLING ZELFDODING: -20% IN 2020
/ cijfers EVALUATIE DOELSTELLING ZELFDODING: -% IN Vlaams Gewest 1 /..17..17 Evaluatie doelstelling zelfdoding: -% in 1/13 Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers op..17 door: Heidi Cloots,
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 26 juni 2015
PERSBERICHT Brussel, 26 juni 2015 Jeugdwerkloosheid gedaald in het eerste kwartaal van 2015 Arbeidsmarktcijfers eerste kwartaal 2015 In het eerste kwartaal van 2015 was 67,4% van de 20- tot 64-jarigen
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 26 juni 2014
PERSBERICHT Brussel, 26 juni 2014 Werkgelegenheid stabiel, werkloosheidgraad blijft hoog Arbeidsmarktcijfers eerste kwartaal 2014 67% van de 20- tot 64-jarigen was aan het werk. Dat percentage blijft nagenoeg
Nadere informatieGezondheidsindicatoren
OBSERVATOIRE DE LA SANTE ET DU SOCIAL BRUXELLES OBSERVATORIUM VOOR GEZONDHEID EN WELZIJN BRUSSEL Gezondheidsindicatoren Brussels Hoofdstedelijk Gewest 2004 Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie Gezondheidsindicatoren
Nadere informatieEVOLUTIE VAN DE PREVALENTIE EN DE KOSTPRIJS VAN CHRONISCHE ZIEKTES
VERTEGENWOORDIGING & STUDIES EVOLUTIE VAN DE PREVALENTIE EN DE KOSTPRIJS VAN CHRONISCHE ZIEKTES Eind 2013 hebben de Onafhankelijke Ziekenfondsen een analyse gemaakt van de concentratie van de uitgaven
Nadere informatieBijkomende informatie voor de registratie van de doodsoorzaak
Bijkomende informatie voor de registratie van de doodsoorzaak 1. Veld 31: A2_CODE_DIAG_CAUSE_DEATH Veld 31 A2_CODE_DIAG_CAUSE_DEATH behoort tot het bestand STAYHOSP in domein 3 van de administratieve gegevens.
Nadere informatieResultaten voor België Psychische Gezondheid Gezondheidsenquête, België, 1997
6.2.1. Inleiding Binnen de verschillen factoren van risico gedrag heeft alcoholverbruik altijd al de aandacht getrokken van de verantwoordelijken voor Volksgezondheid. De WGO gebruikt de term "Ongeschiktheid
Nadere informatieSterftecijfers (HSMR & SMR) 2012 Albert Schweitzer ziekenhuis Dordrecht
Sterftecijfers (HSMR & SMR) 2012 Albert Schweitzer ziekenhuis Dordrecht Sterftecijfers Het sterftecijfer (ook wel de mortaliteit genoemd) is één van de middelen (of indicatoren) om onderlinge verschillen
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 22 december 2015
PERSBERICHT Brussel, 22 december 2015 Positieve arbeidsmarktevoluties in het derde kwartaal van 2015 De werkgelegenheidsgraad bij de 20- tot 64-jarigen bedroeg in het derde kwartaal van 2015 67,4% en steeg
Nadere informatieVerdere evolutie van de geharmoniseerde werkloosheid in ruime zin
Verdere evolutie van de geharmoniseerde werkloosheid in ruime zin ruime zin in België, Duitsland, Frankrijk en Nederland in 2014 Directie Statistieken, Begroting en Studies stat@rva.be Inhoudstafel: 1
Nadere informatieTuberculose in Vlaanderen 2002
Tuberculose in Vlaanderen 2002 Inleiding Tuberculose is nog steeds een van de belangrijkste en meest frequent voorkomende geregistreerde infectieziektes. Exacte cijfers zijn pas te verkrijgen na grondige
Nadere informatieVoor het incidentiejaar 1999 registreerden we 68.729 sterfgevallen van personen van meer dan één jaar met volgende verblijfplaats:
Voorwoord De Gezondheidsindicatoren zijn m et de voorliggende editie aan de zevende jaargang toe. Sinds de eerste uitgave in 1993 is de publicatie zowel in volum e als inhoudelijk sterk uitgebreid en uitgegroeid
Nadere informatieProfiel van de UVW-WZ: vergelijking 2004/ 2013
Profiel van de UVW-WZ: vergelijking 24/ 213 Dienst Studies Studies@rva.be Inhoudstafel: 1 INLEIDING 1 2 METHODOLOGIE 1 3 PROFIEL VAN DE UVW-WZ IN 24 EN IN 213 VOLGENS HET GEWEST 2 3.1 De -5-jarigen die
Nadere informatieEvolutie van het arbeidsongevallenrisico in de privésector in België tussen 1985 en 2013
Evolutie van het arbeidsongevallenrisico in de privésector in België tussen 1985 en 2013 Verschillende factoren bepalen het aantal arbeidsongevallen. Sommige van die factoren zijn meetbaar. Denken we daarbij
Nadere informatieJongeren vinden moeilijker een job - Nieuwe cijfers Enquête naar de Arbeidskrachten, derde kwartaal
ALGEMENE DIRECTIE STATISTIEK EN ECONOMISCHE INFORMATIE PERSBERICHT 5 februari 2009 Jongeren vinden moeilijker een job - Nieuwe cijfers Enquête naar de Arbeidskrachten, derde kwartaal 2008 - Het hoeft geen
Nadere informatieZORGZWAARTE IN DE THUISVERPLEGING
/ Archief cijfers ZORGZWAARTE IN DE THUISVERPLEGING Vlaams Gewest 2013 / 5.01.2016 5.01.2016 Zorgzwaarte in de thuisverpleging 1/11 Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers op juli 2015
Nadere informatieIII. AFDELING UITKERINGEN
1 III. AFDELING UITKERINGEN A. ALGEMENE REGELING 1. Algemene regeling - Primaire arbeidsongeschiktheid a. Verzekerden Tabel 1 - Aantal primaire uitkeringsgerechtigden - Stand op 31 december - Evolutie
Nadere informatieInvaliditeit. Gezondheidsindicatoren van het Brussels Gewest. 1. Belangrijkste vaststellingen. Inhoud. Colofon. 1. Belangrijkste vaststellingen 1
OBSERVATORIUM VOOR GEZONDHEID EN WELZIJN BRUSSEL OBSERVATOIRE DE LA SANTÉ ET DU SOCIAL BRUXELLES Gezondheidsindicatoren van het Brussels Gewest Invaliditeit Inhoud 1. Belangrijkste vaststellingen 1 2.
Nadere informatie4. Resultaten. 4.1 Levensverwachting naar geslacht en opleidingsniveau
4. Het doel van deze studie is de verschillen in gezondheidsverwachting naar een socio-economisch gradiënt, met name naar het hoogst bereikte diploma, te beschrijven. Specifieke gegevens in enkel mortaliteit
Nadere informatieGemeente Brussel-Stad
Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1. INLEIDING EN REFERENTIEKAART................. 2 2. DEMOGRAFISCHE CONTEXT..................... 4 2.1 Bevolkingsstructuur naar
Nadere informatieSpotlight. Een onderwerp telkens beknopt uitgelicht. 1 Inleiding. 3 Resultaten. 3.1 Gewest en jaar. 2 Methodologie
Lange duur werkfractie / werkfractie Werkfractie Spotlight Een onderwerp telkens beknopt uitgelicht Deze keer: De evoluties van de overgangen naar werk van de werklozen volgens hun profiel. 1 Inleiding
Nadere informatieDeel I: Algemene context
Deel I: Algemene context 1. Demografische context 1.1 Evolutie van de Brusselse bevolking Op 1 januari 28 telde het Brussels Gewest officieel 1 48 491 inwoners (en 17 18 inwoners in het Wachtregister).
Nadere informatieWelzijnsbarometer 2015
OBSERVATOIRE DE LA SANTÉ ET DU SOCIAL BRUXELLES OBSERVATORIUM VOOR GEZONDHEID EN WELZIJN BRUSSEL "Cultuur aan de macht" de sociale rol van cultuur en kunst 26 november 2015 Welzijnsbarometer 2015 Marion
Nadere informatieBrussels Observatorium voor de Werkgelegenheid
Brussels Observatorium voor de Werkgelegenheid Juli 2013 De evolutie van de werkende beroepsbevolking te Brussel van demografische invloeden tot structurele veranderingen van de tewerkstelling Het afgelopen
Nadere informatieHet Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid verwerkt zelf de sterftecertificaten van het Vlaams Gewest. Sinds 2005 (registratiejaar 2003) wordt de nieuwe statistiek van de doodsoorzaken jaarlijks op de website
Nadere informatie2011/4 Ze leefden lang (en gelukkig) en scheidden dan Echtscheiding op latere leeftijd en na langere huwelijksduur
2011/4 Ze leefden lang (en gelukkig) en scheidden dan Echtscheiding op latere leeftijd en na langere huwelijksduur Martine Corijn D/2011/3241/019 Inleiding FOD ADSEI-cijfers leidden tot de krantenkop Aantal
Nadere informatieChronische ziekten. Gezondheidsindicatoren van het Brussels Gewest. Colofon
OBSERVATORIUM VOOR GEZONDHEID EN WELZIJN BRUSSEL OBSERVATOIRE DE LA SANTÉ ET DU SOCIAL BRUXELLES Gezondheidsindicatoren van het Brussels Gewest Chronische ziekten Inhoud 1. Inleiding 1 2. Overzicht van
Nadere informatie