Intuïtieve Pedagogische Tact Gerbert Sipman Promovendus

Transcriptie

1 Intuïtieve Pedagogische Tact Gerbert Sipman Promovendus (Promotor: Prof. Dr. Rob Martens/ Copromotors: Dr. Jürg Thölke/ Prof. Dr. Susan McKenney)

2 Opzet Aanleiding Theoretisch raamwerk Analysis - onderzoeksopzet - resultaten Exploration - onderzoeksopzet - resultaten Implementation & Spread Met elkaar in gesprek

3 Aanleiding Leerkrachten geven aan dat de frequentie, diversiteit en complexiteit van probleemgedrag toeneemt (Goeij & Kleinen, 2009) en ervaren een handelingsverlegenheid (Onderwijsraad, 2010). Pasklare oplossingen of handreikingen zijn niet goed bruikbaar in het onderwijs (Bakx, 2015), want daarvoor is de klassensituatie te complex (Van der Wolf & Van Beukering, 2011).

4 Van Manen (1991/ 2014): -handelen in het moment -zijnskwaliteit -sensitiviteit/ aanvoelen Bors en Stevens (2013): -jezelf en de ander van binnen ervaren -volle aandacht in het moment -oplossingen dienen zich aan Pedagogische tact Van der Wolf en Van Beukering (2011): -weten-in-actie - de situatie lezen'

5 Intuïtie Systeem 1 - intuïtie: - direct weten (Sinclair, 2011), problemen oplossen, beslissingen nemen en creativiteit (Dane & Pratt, 2009) - Met name accuraat in complexe situaties (Pretz, 2011) - hoog vertrouwen in acties (Coget, 2011), die niet te rechtvaardigen zijn (Witteman & Van Geenen, 2010) RATIO Systeem 2 - ratio: - langzaam, stap-voorstap, moeite (Stanovich & West, 2000) - beperkt aantal factoren (Dijksterhuis, 2007) - continu zoeken naar alternatieven (Coget, 2011) en rechtvaardiging (Witteman & Van Geenen, 2010) EMOTIE

6 Intuïtie Systeem 1 - intuïtie: - direct weten (Sinclair, 2011), problemen oplossen, beslissingen nemen en creativiteit (Dane & Pratt, 2009) - Met name accuraat in complexe situaties (Pretz, 2011) - hoog vertrouwen in acties (Coget, 2011), die niet te rechtvaardigen zijn (Witteman & Van Geenen, 2010) RATIO INTUÏTIE Direct weten: problemen oplossen beslissingen nemen creativiteit Systeem 2 - ratio: - langzaam, stap-voorstap, moeite (Stanovich & West, 2000) - beperkt aantal factoren (Dijksterhuis, 2007) - continu zoeken naar alternatieven (Coget, 2011) en rechtvaardiging (Witteman & Van Geenen, 2010) EMOTIE

7 Systemisch perspectief Onderzoekers raden contemplatieve, meditatieve, concentratie oefeningen (mindfulness) aan om de klassieke intuïtie te stimuleren (bv. Anthony, 2006; Burke & Sadler-Smith, 2011; Dane, 2011) Het systemisch perspectief is verwant aan, maar moet niet verward worden met systeemdenken (Thölke & Herder-Wynne, 2013) en gaat uit van een onzichtbaar veld aan informatie (Horn & Brick, 2009). Een systemische benadering resulteerde in beter gedrag van kinderen (Emberger, 2010), een afname van conflicten in scholen en een toename van de sensitiviteit van leerkrachten voor lastige, complexe situaties (Ingham & James, 2004).

8 1) Analysis - Probleemdefinitie + wensen, behoeften en dilemma s - 10 stakeholder groepssessies (n = 55) - Perception Poll, SWOT Analysis, Systemic Analysis - Inductieve analyse (member checks, logboek) - Intuïtie helpt om behoeften aan te voelen, grote verschillen tussen leerkrachten, geen handvatten - Doelen Training Intuïtieve Pedagogische Tact: 1. Persoonlijke ontwikkeling 2. Intuïtief bewustzijn ontwikkelen 3. Inzicht krijgen in (probleem-)gedrag 4. (Tools om met kinderen aan 1-3 te werken) - Leren door te ervaren en middels confrontatie

9 2) Exploration - Designprincipes exploreren (inclusief try-out) - Expertdialoog a.h.v. Delphi-technieken (n = 10) - Aanvullend: schoolbezoeken + evaluatie pilot (n = 4) - Inductieve analyse (member checks, logboek) - Eerste designprincipes: 1. Onderliggende paradigma expliciteren 2. Intuïtief (fenomenologisch) bewustzijn trainen 3. Inzicht verkrijgen in sociale systemen 4. Persoonlijke ontwikkeling aangaan 5. Leren in een veilige omgeving - Effect: oordeelloze houding/ opener contact, beter aanvoelen behoeften, oplossingen dienen zich aan

10 3) Implementation & Spread - Werkende ingrediënten + effecten - Training Intuïtieve Pedagogische Tact - Vragenlijst, reflectieverslagen, onderzoeksworkshop en follow-up TIPT (6 bijeenkomsten van 3 uur): - Opbouw: contact & contract, familiesysteem, groeps-/ schoolsysteem, intuïtieve basishouding, toepassing in onderwijs, reflectie/ evaluatie - Flow: welkom, mindfulness-oefening, systemische werkvorm, systeemopstelling, afronding - Ondersteuning van een deelnemer aan de Train de Trainer

11 Met elkaar in gesprek Vragen/ opmerkingen? Discussie/ dialoog: - Als de ratio de intuïtie kan hinderen, wat betekent dit dan voor hoe wij studenten leren te reflecteren? - Als overachievers óók intuïtief (naast analytisch) zijn, wat vraagt dit dan van onze curricula? - Wat vraagt deze benadering van onderwijs van docenten en/ of onderzoekers? Bedankt voor de tijd en energie!!! gerbert.sipman@han.nl