Inhoud Looptraining binnen het holistische therapiemodel Inleiding Opstellen van behandeldoelstellingen Clinical reasoning Klinimetrie

Transcriptie

1 IX Inhoud 1 Looptraining binnen het holistische therapiemodel Inleiding Opstellen van behandeldoelstellingen Clinical reasoning Klinimetrie Looptraining in fase van leren en fase van motorische controle Principes van motorisch leren (motor learning) binnen de looptraining Literatuur Het normale looppatroon Efficiency van normaalgang De anatomische stahouding De gangcyclus Fasen in de gangcyclus Double support Schrede en stap Grondreactiekracht (GRK) Beschrijving van de gangcyclus in het sagittale en transversale vlak Het gewicht nemen (initial contact en loading response) Eenbenige steunfase (mid-stance en terminal stance) De zwaaifase Spieractiviteit in de gangcyclus De volledige gangcyclus: bewegingen en spieracties van heup, knie en enkel Karakteristieken van het looppatroon De verticale verplaatsing van het zwaartepunt De laterale verplaatsing van het zwaartepunt De bekkenrotatie De axiale rotatie Bekkenbeweging neerwaarts tijdens de zwaai De enkel- en voetbeweging De armzwaai Beschrijving van de gangcyclus in het frontale vlak Functionele activiteiten Trap lopen Hellinglopen Beïnvloeding van het gangbeeld door interne en externe factoren Lopen in relatie tot de leeftijd Beïnvloeding door interne en externe omstandigheden Energieverbruik en comfortabele loopsnelheid (comfortable walking speed) Algemeen Energiekosten bij lopen van gezonde individuen Literatuur....33

2 X Inhoud 3 Van probleemanalyse bij gangafwijkingen tot behandelstrategie Inleiding Geïnstrumenteerde gangbeeldanalyse Het meten van bewegingen in de gangcyclus Het meten van spieractiviteit tijdens het lopen Drukmetingen, pas- en stapvariabelen Het meten van het energieverbruik tijdens lopen Visuele observatie Analyse in stand Functionele tests Klinimetrie Klinische ganganalyse Systematiek bij analyse Ganganalyseformulier Onderdelen Formulier Ganganalyse Van probleemanalyse tot doelstelling Van hulpvraag tot plan Hulpvraaganalyse COPM Voorwaardelijke capaciteiten Analyse in stand Gangbeeldanalyse Toetsing en formuleren doelstelling Behandelplan Oorzaken en oplossingen van items van het ganganalyseformulier...57 Literatuur Algemene looptraining Inleiding op looptraining Motorische controle en motorisch leren binnen de looptraining Looptraining aanpassen aan fase van leren en fase van motorische controle Principes van motorisch leren (motor learning) binnen de looptraining Voorbereidende vaardigheden: zitbalans, opstaan, stabalans en zwaaibeen Zitbalans Opstaan Stabalans Opbouw belasting in stand Opbouw van de zwaaifase in stand Opbouw van de looptraining per probleemfase en meest voorkomende afwijking Analytische looptraining per fase Looptraining bij de meest voorkomende afwijkingen Automatiseren van looppatroon en opbouw functionele vaardigheden Integreren loopcorrecties en opbouw intensiteit Automatiseren, generaliseren en variëren in vaardigheden Trap lopen Valtraining: naar de vloer en opstaan Manuele facilitaties in het aanleerproces van correcties Manuele facilitaties bij voorbereiding van het lopen Facilitaties en correcties van zwakke fasen in de gangcyclus....90

3 Inhoud XI Manuele facilitaties in het totale gangpatroon Literatuur Neurologische probleemgebieden Inleiding Cerebrale neurologische aandoeningen (CNA) Spinale neurologie Perifere zenuwletsels Het hemiplegisch lopen Symptomen, verloop en participatie Het hemiplegisch looppatroon Trainingsopbouw bij het lopen van de hemiplegische patiënt Hulpmiddelen in de looptraining van de hemiplegische patiënt Cerebral palsy Symptomen en beloop Problemen bij staan en lopen Behandelfacetten Inzet van hulpmiddelen Ziekte van Parkinson Symptomen Specifiek Parkinson-gangpatroon Specifieke trainingsaspecten Hulpmiddelen Multiple sclerose (MS) Symptomen Specifieke MS-gangafwijkingen Specifieke trainingsaspecten Hulpmiddelen bij MS Spinale neurologie: dwarslaesie Syptomen, verloop en participatie Specifieke dwarslaesieproblemen bij staan en lopen Looptraining bij mensen met spinale neurologie Aandachtspunten bij de sta- en beugelvoorzieningen Perifere zenuwletsels in de benen Symptomen Loopafwijkingen bij perifere beenverlammingen Looptraining bij perifere zenuwletsels Hulpmiddelen: beenorthese Literatuur Orthopedische en aanverwante problematiek Gewrichtsvervangende endoprothesen Heupendoprothese Knie-endoprothese Amputaties Inleiding Accenten in de voorbereidende fase Doelstellingen

4 XII Inhoud De prothese Opbouw looptraining Revalidatie bij orthopedisch trauma van de onderste extremiteit Inleiding Een fractuur en dan Het Prometheus-behandelprotocol bij een weight bearing as tolerated -regiem Het behandelplan Veroudering Motorische veranderingen bij het ouder worden Bewegingsgedrag Loopgedrag Loopafwijkingen Beïnvloeding van het lopen Looptraining Voorzieningen Valrisico en -preventie Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK) Contracturen Inleiding Oorzaken van contracturen Behandeling Literatuur Beenorthesen Inleiding Soorten en benaming Algemene doelstellingen en aandachtspunten De enkel-voetorthese (EVO) Enkelbrace Soorten enkel-voetorthese (EVO) Biomechanische overwegingen en invloed van de enkelstand op het looppatroon EVO-keuze op basis van gangbare problematiek De knieorthese (KO) Soorten knieorthesen (KO) KO-keuze op basis van gangbare problematiek De KEVO of knie-enkel-voetorthese De HKEVO of heup-knie-enkel-voetorthese De soorten Toepassingen De heuporthese (HO) Literatuur Orthopedische schoenaanpassingen (OS) bij loopproblemen Inleiding Onderzoek van voeten, voetproblemen, schoeisel en drukmetingen Mogelijke schoenvoorzieningen Aanpassingen aan een confectieschoen: C-schoeisel Semi-orthopedisch schoeisel of SOS (OS-B)

5 Inhoud XIII De orthopedische maatschoen of OS-A-categorie De verbandschoen (confectie) De revalidatieschoen of voorlopige orthopedische schoen (VLOS) Schoenaanpassingen naargelang de problematiek en de aandoeningen Schoenaanpassingen en reumatische aandoeningen Schoenaanpassingen bij de spastische voet Schoenaanpassingen bij een slappe voetverlamming Schoenkeuze bij een voet- of beenprothese Schoenaanpassingen bij kinderen Evaluatie van het orthopedisch schoeisel Literatuur Loophulpmiddelen Biomechanische benadering Belasting overplaatsen Steunbasis vergroten Soorten Stok Elleboogkruk Schaalkruk Okselkruk of axillaire kruk en schouderkruk Driepoot, vierpoot Looprek Rollator Loopbrug Looppatronen met loophulpmiddelen Inleiding Gang met gebruik van eenhandig loophulpmiddel Gang met gebruik van tweehandige loophulpmiddelen Gang met looprek Gang bij rollende loophulpmiddelen (rollator) Gang in loopbrug Keuze, receptuur Stok Kruk Aanmeten Stok Kruk Looprek Rollator Literatuur Bijlage Register

6