Zorgen in vrijheid. Wat? Een verantwoorde keuze? Fixatie in de ouderenzorg. Fysieke fixatie Chemische fixatie Sociale fixatie Technologische fixatie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Zorgen in vrijheid. Wat? Een verantwoorde keuze? Fixatie in de ouderenzorg. Fysieke fixatie Chemische fixatie Sociale fixatie Technologische fixatie"

Transcriptie

1 Zorgen in vrijheid Een verantwoorde keuze? Fixatie in de ouderenzorg Fysieke fixatie Chemische fixatie Sociale fixatie Technologische fixatie Wat? 1

2 Alle onvrijwillige op de persoon toegepaste vrijheidsberovende middelen (en maatregelen) die een persoon in zijn bewegingsvrijheid (en keuzevrijheid) beperken. Wat? 2

3 Positioneringsmateriaalen/of het gebruik van voorzettafels en onrusthekkens op vraag van de bewonervoor zijn of haar comfort. Wat is fixatie niet? Veiligheid Preventie van vallen Wegloopgedrag Agressief gedrag Hygiëne: smeer- en plukgedrag Medisch Preventief bij uittrekken van sondes Na ingreep; vbheupfractuur met steunverbod Waarom wordt gefixeerd? 3

4 Personeel Omwille van bovenstaande redenen + Gebrek aan personeel Schrik voor gerechtelijke vervolging bij valincident Familie Arts Wie vraagt fixatie aan? Lichamelijke gevolgen Huidletsels Decubitus Incontinentie en constipatie Orthostatische hypotensie Oedeem van de onderste ledematen Verminderde spiermassa,-spanning,-kracht en uithoudingsvermogen Wekere botten en meer kans op botbreuken Veranderend voedingspatroon Infecties door verminderde mobiliteit Cardialeproblemen door wijziging in bloeddruk en polsslag Overlijden door wurging Gevolgen 4

5 Psychosociale gevolgen Onrust en agressiviteit Woede Verlatingsangst Toenemende verwardheid Sociale isolatie Afhankelijkheid Algemene achteruitgang Depressiviteit Verlies van zelfrespect en minderwaardigheidsgevoel Schaamte Identiteitsverlies Onverschilligheid door onmacht Gevolgen Redenen om te fixeren Voorkomen van : valincidenten Letsels Breuken Gevolgen van fixatie Verhoogd risico op : Valincidenten Letsels Breuken Bij : Onrust Agressie Hulpbehoevendheid Versterken van : Onrust Agressie Hulpbehoevendheid Een vicieuze cirkel 5

6 Fixeren is een vrijheidsberovendemaatregel die principieel in strijd is met het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens (Art. 5) en met de Belgische Grondwet (Art. 12). Deze wetten voorzien dat enkel de bevoegde rechter een persoon van zijn vrijheid kan beroven of ook wanneer een vermoeden van misdrijf bestaat en de persoon in kwestie door de politionele diensten voor de rechter moet worden gebracht. Art. 3 EVRM. Niemand mag worden onderworpen aan folteringen of aan onmenselijke of vernederende behandelingen of bestraffingen Art. 5 EVRM. Recht op vrijheid en veiligheid Art. 12 Belgische Grondwet. De vrijheid van de persoon is gewaarborgd De wet De wet van 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt, waarborgt in artikel 5 het recht op eerbiediging van de menselijke waardigheid, het recht op zelfbeschikking en het recht op een kwaliteitsvolle dienstverstrekking die beantwoordt aan de patiënt zijn behoeften. Het koninklijk besluit van 18 juni 1990 voorziet een uitzondering bij toepassing van de hoger beschreven wetgeving in bijlage I, in de rubriek 5, Fysische beveiliging B1. Art. 5 Wet Patiëntenrechten. Recht op kwaliteitsvolle dienstverlening Impliceert ook recht op zelfbeschikking & autonomie De wet 6

7 Personen met dementie? Meerderjarige patiënten onder statuut verlengde minderjarigheid of patiënten die onbekwaam zijn verklaard, toestemming door vertegenwoordiger of voogd Councilof Europe, art 8 Personswithmental disorder shouldhave the right to becaredforin the least restrictive environment available and with the least restrictive or intrusive treatment available, taking into account their healthneedsand the needto protectthe savetyof others De wet Waardigheid voor de oudere als persoon Respecteren van de autonomie Bevorderen van het integrale welzijn Bevorderen van zelfredzaamheid Etischewaarden en normen 7

8 Eerste vallers hebben ernstigste letsels Geen bewijs dat fixatie valrisico vermindert Ernstigere letsels bij personen die fixatie ondergingen Analyse situatie Alternatieven fixatie : valpreventie! Laten vallen? Elk gedrag heeft een reden Analyse situatie Alternatieven fixatie En onrust? 8

9 Wegloopgedrag Agressief gedrag Doolgedrag Smeer- en plukgedrag Roepgedrag Storend gedrag Probleemgedrag Moeilijk hanteerbaar gedrag Ander gedrag? Probleemgedrag ontstaat doordat een persoon zich staande probeert te houden, vaak in een nieuwe verwarrende situatie. Vb. personen in een dementeringsproces Vb. personen met een NAH => ONBEGREPEN GEDRAG Onbegrepen gedrag 9

10 Geen fixatie, tenzij... Er gezocht is naar de oorzaak van het probleem Alle mogelijke alternatieven zijn bekeken en geprobeerd De minst ingrijpende fixatie is verkozen Nadelen van de fixatie worden zoveel mogelijk weggenomen De fixatie beperkt is in tijd en opnieuw wordt geëvalueerd Nee, tenzij - principe Communiceren! Leer je patiënt kennen, weet wie hij is Organiseren Pas je aan aande patiënt; wees flexibel Herkenbaarheid : dagritme ; medewerkers; medebewoners Inrichting Zorg voor herkenbaarheid Activeren : Zintuigen -Het belang van beweging! Zinvolle dagbesteding Rustpunten Materialen Alarmen valmatten sensomotorische materialen (ballendekens ballenkussens- voelschorten- ) Alternatieven 10

11 Alternatieve materialen Praten (Levensverhaal) Observeren en registreren (Gedrag Valkalender) Persoonsgerichte analyse De hoofdvraag! 11

12 Respectvolle omgang Respect voor de persoon zijn persoonlijkheid/ wensen/ eigenwaarde/ zelfregie over zijn eigen leven Hoofdalternatief / basis 12

13 Interessante websites:

Vallen of fixeren? Een keuze voor bewegingsvrijheid. Niet kunnen kiezen is verliezen, Keuzevrijheid in het wzc 18/02/2016

Vallen of fixeren? Een keuze voor bewegingsvrijheid. Niet kunnen kiezen is verliezen, Keuzevrijheid in het wzc 18/02/2016 Vallen of fixeren? Een keuze voor bewegingsvrijheid Niet kunnen kiezen is verliezen, Keuzevrijheid in het wzc 18/02/2016 Welke van volgende maatregelen zijn vrijheidsbeperking? Alle onvrijwillige toegepaste

Nadere informatie

Visietekst fixatiearm beleid WZC Sint-Jozef Neerpelt

Visietekst fixatiearm beleid WZC Sint-Jozef Neerpelt 30.07.2015 Visietekst fixatiearm beleid WZC Sint-Jozef Neerpelt 1. Wat is fixeren? Er bestaat geen uniforme definitie over fixatie. Wij opteren voor volgende omschrijving: Fysieke fixatie: Elk middel,

Nadere informatie

Fixatie of vrijheidsbeperking. patiënten

Fixatie of vrijheidsbeperking. patiënten Fixatie of vrijheidsbeperking van patiënten Inhoudsopgave 1 Wat is fixatie of vrijheidsbeperking?... 2 2 Fixatiemiddelen en andere vrijheidsbeperkende maatregelen... 3 3 Waarom fixatie of vrijheidsbeperking?...

Nadere informatie

Woonzorgcentrum Het Meerlehof

Woonzorgcentrum Het Meerlehof Woonzorgcentrum Het Meerlehof Ik ben wie ik ben maar wie ben jij ik zit vast en jij bent vrij Het Meerlehof kiest bewust voor een fixatiearm beleid. Omdat de gevolgen van fixatie vaak ernstig zijn, moet

Nadere informatie

Vrijheidsberovende maatregelen op de PAAZ Fixatie

Vrijheidsberovende maatregelen op de PAAZ Fixatie Infobrochure Vrijheidsberovende maatregelen op de PAAZ Fixatie 2 Inhoud Inleiding. 3 Onze visie. 4 Wat is fixatie?. 4 Wanneer wordt overgegaan tot fixatie?. 4 Richtlijnen van fixatie. 5 Risico s. 6 Informed

Nadere informatie

Vrijheidsbeperkende maatregelen

Vrijheidsbeperkende maatregelen Vrijheidsbeperkende maatregelen Inhoud 1 Visie omtrent vrijheidsbeperkende maatregelen...3 2 Wat is vrijheidsbeperking?...4 3 Waarom vrijheidsbeperkende maatregelen?...5 4 Fixatiemiddelen en andere vrijheidsbeperkende

Nadere informatie

Vrijheidsbeperkende maatregelen

Vrijheidsbeperkende maatregelen Infobrochure Vrijheidsbeperkende maatregelen mensen zorgen voor mensen De behandelende arts of verpleegkundige heeft met u gesproken over het toepassen van vrijheidsbeperkende maatregelen bij uzelf of

Nadere informatie

Fixatie. informatie voor familie van de patiënt wiens bewegingsvrijheid beperkt wordt

Fixatie. informatie voor familie van de patiënt wiens bewegingsvrijheid beperkt wordt Fixatie informatie voor familie van de patiënt wiens bewegingsvrijheid beperkt wordt Inhoud Vrijheidsbeperkende maatregelen 3 Visie 4 Fixatiematerialen 5 Mogelijk nadelige gevolgen van vrijheidsbeperkende

Nadere informatie

Prof. Koen Milisen. Centrum voor Ziekenhuis- en verplegingswetenschap, K.U.Leuven en Dienst Geriatrie, UZ Leuven

Prof. Koen Milisen. Centrum voor Ziekenhuis- en verplegingswetenschap, K.U.Leuven en Dienst Geriatrie, UZ Leuven Klinische aspecten van vrijheidsbeperkende maatregelen Prof. Koen Milisen Centrum voor Ziekenhuis- en verplegingswetenschap, K.U.Leuven en Dienst Geriatrie, UZ Leuven Definitie fysieke fixatie Elke handelingsmethode

Nadere informatie

Ik ben blij dat ik vandaag hier op dit congres ben. Als iemand zich verzet tegen wassen moet je even doorzetten

Ik ben blij dat ik vandaag hier op dit congres ben. Als iemand zich verzet tegen wassen moet je even doorzetten Stap voor stap van vrijheidsbeperkende maatregelen af Ik ben blij dat ik vandaag hier op dit congres ben 11 januari 2016 Femke de Wit Senior adviseur Vilans Het uitluistersysteem is niet vrijheidsbeperkend

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Vrijheidsbeperkende maatregelen bij kwetsbare patiënten

Patiënteninformatie. Vrijheidsbeperkende maatregelen bij kwetsbare patiënten Patiënteninformatie Vrijheidsbeperkende maatregelen bij kwetsbare patiënten 4000.081 Inhoud Inhoud... 3 Inleiding... 4 Wat zijn vrijheidsbeperkende maatregelen?... 4 Fysieke vrijheidsbeperkende maatregelen...

Nadere informatie

fixatiebeleid Advies fixatiebeleid Home Vrijzicht vzw Veurnseweg 538 8906 Elverdinge Tel 057/22 41 80 Fax 057/22 41 81 Info@homevrijzicht.

fixatiebeleid Advies fixatiebeleid Home Vrijzicht vzw Veurnseweg 538 8906 Elverdinge Tel 057/22 41 80 Fax 057/22 41 81 Info@homevrijzicht. Home Vrijzicht vzw Werkgroep Ethiek November 2004 fixatiebeleid Advies fixatiebeleid Home Vrijzicht vzw Veurnseweg 538 8906 Elverdinge Tel 057/22 41 80 Fax 057/22 41 81 Info@homevrijzicht.be beleid Als

Nadere informatie

Zorg in vrijheid. Vrijheidsbeperkende maatregelen Informatie over beleid Voor cliënten en familie. Versie 4

Zorg in vrijheid. Vrijheidsbeperkende maatregelen Informatie over beleid Voor cliënten en familie. Versie 4 Zorg in vrijheid Vrijheidsbeperkende maatregelen Informatie over beleid Voor cliënten en familie Versie 4 Inleiding Vrijheid is voor de meeste mensen in Nederland een gegeven. Toch komt het in zorginstellingen

Nadere informatie

Infobrochure. Vrijheidsbeperkingen. op de afdeling Geriatrie

Infobrochure. Vrijheidsbeperkingen. op de afdeling Geriatrie Infobrochure Vrijheidsbeperkingen op de afdeling Geriatrie Beste familielid, mantelzorger, Uw partner, familielid is opgenomen op de afdeling Geriatrie. Wanneer er sprake is van dementie of wanneer de

Nadere informatie

AUTONOMIE: HOEKSTEEN OF STRUIKELBLOK?

AUTONOMIE: HOEKSTEEN OF STRUIKELBLOK? AUTONOMIE: HOEKSTEEN OF STRUIKELBLOK? PATIËNTENRECHTEN EN ETHIEK IN DE PSYCHIATRIE AXEL LIÉGEOIS Inleiding Verschillende benaderingen van de zorgrelatie Ethische beschouwingen bij de Wet Patiëntenrechten

Nadere informatie

Zorg voor leven in vrijheid

Zorg voor leven in vrijheid Zorg voor leven in vrijheid Beleid en visie van Archipel over het voorkomen van vrijheidsbeperkende maatregelen het gevoel van samen Zorg voor leven in vrijheid Beleid en visie van Archipel over het voorkomen

Nadere informatie

De patiënt nu en in de toekomst verwachtingen van patiënten tav verpleegkundigen

De patiënt nu en in de toekomst verwachtingen van patiënten tav verpleegkundigen De patiënt nu en in de toekomst verwachtingen van patiënten tav verpleegkundigen Vlaams Patiëntenplatform vzw Symposium NVKVV 20 maart 2012 1 Inhoud 1. Wat is het Vlaams Patiëntenplatform vzw? 2. Een paar

Nadere informatie

Basisprincipes bij het toepassen van tijdelijke afzondering of vrijheidsbeperkende maatregelen

Basisprincipes bij het toepassen van tijdelijke afzondering of vrijheidsbeperkende maatregelen Versie 14 1 / 5 Laatste beoordeling en goedkeuring door: Op datum van: Stuurgroep 19/11/2013 Geschreven referentiekader en verwante documenten Algemene Beleidsnota Klachtenformulier Visie en procedure

Nadere informatie

Vlaams Patiëntenplatform vzw. Ups en downs 12 februari 2012

Vlaams Patiëntenplatform vzw. Ups en downs 12 februari 2012 Je rechten als patiënt Vlaams Patiëntenplatform vzw Ups en downs 12 februari 2012 1 Inhoud 1. Wat is het Vlaams Patiëntenplatform vzw? 2. Een paar vaststellingen 3. Wet op de patiëntenrechten en verpleegkundigen

Nadere informatie

Deze dag dient als inspiratiebron, om

Deze dag dient als inspiratiebron, om Vrijheidsbeperking en fixatie Inleiding In de praktijk worden vaak maatregelen genomen om ouderen te beperken in hun vrijheid. Deze dag dient als inspiratiebron, om eens stil te staan en te zoeken naar

Nadere informatie

Valpreventie az groeninge. Nathalie De Donder Jessica Gionchetta 2/10/2014

Valpreventie az groeninge. Nathalie De Donder Jessica Gionchetta 2/10/2014 Valpreventie az groeninge Nathalie De Donder Jessica Gionchetta 2/10/2014 Video valpreventie Agenda Waarom valpreventie? Wat zijn de risicofactoren? Valpreventiebeleid az groeninge? Valkliniek? 3 Waarom

Nadere informatie

Juridische aspecten ivm geld en genot

Juridische aspecten ivm geld en genot TABOES IN DE OUDERENZORG Juridische aspecten ivm geld en genot AXIOMA S 1. We leven in een rechtsstaat 2. De wet is niet altijd zoals ze zou moeten zijn Structuur wetgeving VERDRAG GRONDWET KB nummer =

Nadere informatie

Veilige zorg voor mensen met dementie

Veilige zorg voor mensen met dementie Veilige zorg voor mensen met dementie Veilige zorg voor mensen met dementie Mensen met dementie zorg willen wij zorg geven in een veilige omgeving, die zoveel mogelijk recht doet aan de mogelijkheden voor

Nadere informatie

DE RECHTEN VAN DE SLAPENDE PATIËNT

DE RECHTEN VAN DE SLAPENDE PATIËNT DE RECHTEN VAN DE SLAPENDE PATIËNT Els Meerbergen Vlaams Patiëntenplatform vzw 21 maart 2013 5 de NACHTCONGRES NVKVV Inhoud 1. Wat is het Vlaams Patiëntenplatform vzw? 2. Welke patiëntenrechten zijn er?

Nadere informatie

TECHNISCHE COMMISSIE VOOR VERPLEEGKUNDE WERKGROEP: FIXATIE EN ISOLATIE EINDVERSLAG

TECHNISCHE COMMISSIE VOOR VERPLEEGKUNDE WERKGROEP: FIXATIE EN ISOLATIE EINDVERSLAG TECHNISCHE COMMISSIE VOOR VERPLEEGKUNDE WERKGROEP: FIXATIE EN ISOLATIE _ EINDVERSLAG OKTOBER 2007 Directoraat-generaal Basisgezondheidszorg & Crisisbeheer Gezondheidszorgberoepen Cel Vroedvrouwen, Uitoefening

Nadere informatie

(potentiële) belangenverstrengeling

(potentiële) belangenverstrengeling (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk

Nadere informatie

Beleid 'onvrijwillige zorg' Vrijheidsbeperking binnen Lang Verblijf. woonzorg en dagbesteding

Beleid 'onvrijwillige zorg' Vrijheidsbeperking binnen Lang Verblijf. woonzorg en dagbesteding Beleid 'onvrijwillige zorg' Vrijheidsbeperking binnen Lang Verblijf woonzorg en dagbesteding 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Wanneer wordt onvrijwillige zorg toegepast? 4 3. De wetgeving 5 3.1 Wet bijzondere

Nadere informatie

VERZOEKSCHRIFT TOT VRIJLATING (Artikels 71 e.v. van de Wet van 15 december 1980)

VERZOEKSCHRIFT TOT VRIJLATING (Artikels 71 e.v. van de Wet van 15 december 1980) VERZOEKSCHRIFT TOT VRIJLATING (Artikels 71 e.v. van de Wet van 15 december 1980) Aan Mevrouw/Mijnheer de Voorzitter van de Raadkamer van de Correctionele Rechtbank te Brussel Justitiepaleis Poelaertplein

Nadere informatie

Prof. Koen Milisen. Centrum voor Ziekenhuis- en verplegingswetenschap, K.U.Leuven en Dienst Geriatrie, UZ Leuven

Prof. Koen Milisen. Centrum voor Ziekenhuis- en verplegingswetenschap, K.U.Leuven en Dienst Geriatrie, UZ Leuven Workshop: Hoe omgaan met vrijheidsbeperkende maatregelen? Prof. Koen Milisen Centrum voor Ziekenhuis- en verplegingswetenschap, K.U.Leuven en Dienst Geriatrie, UZ Leuven Reduceren van fysieke fixatie (eender

Nadere informatie

Universitair Medisch Centrum Groningen

Universitair Medisch Centrum Groningen Universitair Medisch Centrum Groningen Beter af met minder Reduction of Inappropriate psychotropic Drug use in nursing home residents with dementia Claudia Groot Kormelinck Prof.dr. Sytse Zuidema Probleemgedrag

Nadere informatie

Bopz beleid. Informatie over opname op een psychogeriatrische (pg)afdeling, beleid en klachtenregeling. vit0032_brochure BOPZ-07.indd :22

Bopz beleid. Informatie over opname op een psychogeriatrische (pg)afdeling, beleid en klachtenregeling. vit0032_brochure BOPZ-07.indd :22 Bopz beleid Informatie over opname op een psychogeriatrische (pg)afdeling, beleid en klachtenregeling vit0032_brochure BOPZ-07.indd 1 16-08-12 14:22 In deze brochure informeren wij u over de Wet Bijzondere

Nadere informatie

Patiëntenrechten. Dr. Christina Tobback

Patiëntenrechten. Dr. Christina Tobback Patiëntenrechten Dr. Christina Tobback Patiënt de natuurlijke persoon aan wie gezondheidszorg wordt verstrekt, al dan niet op eigen verzoek hij ontvangt zorg omdat hij ernaar vraagt op vraag van een vertegenwoordiger

Nadere informatie

Analyse verbeterpunten psychofarmacagebruik

Analyse verbeterpunten psychofarmacagebruik Analyse verbeterpunten psychofarmacagebruik Deze vragenlijst is ontwikkeld om het proces van de inzet van psychofarmaca in kaart te brengen. Hiermee wordt inzichtelijk gemaakt of de inzet van psychofarmaca

Nadere informatie

WET OP DE RECHTEN VAN DE PATIENT

WET OP DE RECHTEN VAN DE PATIENT WET OP DE RECHTEN VAN DE PATIENT (22 augustus 2002, B.S. 26 september 2002) Bijgaande samenvatting verwoordt de beperkte folder uitgegeven door de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van

Nadere informatie

Functiekaart. Werkt onder leiding van en rapporteert aan: hoofdverpleegkundige(ouderenzorg, woonzorgcentrum, zorgteam)

Functiekaart. Werkt onder leiding van en rapporteert aan: hoofdverpleegkundige(ouderenzorg, woonzorgcentrum, zorgteam) Functie Graadnaam: zorgkundige Functienaam: zorgkundige Functiefamilie: verpleging en verzorging Functionele loopbaan: C1-C2 Afdeling: ouderenzorg Dienst: woonzorgcentrum Subdienst: zorgteam Code: Doel

Nadere informatie

Vrijheids Beperkende Interventies (VBI)

Vrijheids Beperkende Interventies (VBI) Vrijheids Beperkende Interventies (VBI) Inleiding Deze folder is bedoeld voor familieleden, partners en naasten van patiënten, waarbij het noodzakelijk is vrijheids beperkende interventies toe te passen.

Nadere informatie

Onvrijwillige zorg in de thuissituatie

Onvrijwillige zorg in de thuissituatie Onvrijwillige zorg in de thuissituatie Jan Hamers 1 Voorbeelden lopende projecten 24-uurs verpleeghuiszorg voor mensen met dementie op de zorgboerderij Nurses on the move Bewegen gerelateerd aan dagelijkse

Nadere informatie

VRIJHEDEN EN VRIJHEIDSBENEMING. Mensenrechten van gedetineerden

VRIJHEDEN EN VRIJHEIDSBENEMING. Mensenrechten van gedetineerden VRIJHEDEN EN VRIJHEIDSBENEMING Mensenrechten van gedetineerden E. BREMS, S. SOTTIAUX, P. VANDEN HEEDE en W. VANDENHOLE (EDS.) intersentia Antwerpen - Oxford INHOUDSOPGAVE WOORD VOORAF AFKORTINGEN v ix

Nadere informatie

blijf staan valpreventie in verzorgingshuizen

blijf staan valpreventie in verzorgingshuizen blijf staan valpreventie in verzorgingshuizen Valongelukken in verzorgingshuizen - de cijfers Jaarlijks raken ongeveer 3600 bewoners van verzorgingshuizen zodanig verwond dat ze op een Spoedeisende Hulpafdeling

Nadere informatie

Dwaaldetectie bij personen met dementie in de thuiszorg

Dwaaldetectie bij personen met dementie in de thuiszorg Dwaaldetectie bij personen met dementie in de thuiszorg Prof Dr Nele Van Den Noortgate Dienst Geriatrie Universitair Ziekenhuis Gent Advies nr 56 16 December 2013 Raadgevend Comité voor Bio-ethiek Inhoud

Nadere informatie

Clientprofielen maatwerkvoorzieningen Kempengemeenten Reusel-De Mierden, Bergeijk, Bladel en Eersel 19 mei 2014

Clientprofielen maatwerkvoorzieningen Kempengemeenten Reusel-De Mierden, Bergeijk, Bladel en Eersel 19 mei 2014 Welbevinden Doel Het bevorderen van welzijn en de kwaliteit van leven, achteruitgang vertragen en mantelzorgers ontlasten door het dragelijk houden van de effecten van de aandoening van de cliënt en langer

Nadere informatie

Vrijheidsbeperkende maatregelen in de thuiszorg

Vrijheidsbeperkende maatregelen in de thuiszorg Vrijheidsbeperkende maatregelen in de thuiszorg Kristien Scheepmans Wit-Gele Kruis van Vlaanderen Oostende, 23 maart 2010 Overzicht 2. Redenen 3. Misvattingen 4. Juridische aspecten 5. Aanbevelingen 6.

Nadere informatie

De multidisciplinaire richtlijn voor de preventie en toepassing van afzondering en fixatie in de residentiële GGZ

De multidisciplinaire richtlijn voor de preventie en toepassing van afzondering en fixatie in de residentiële GGZ De multidisciplinaire richtlijn voor de preventie en toepassing van afzondering en fixatie in de residentiële GGZ Kathleen De Cuyper 1, Tim Opgenhaffen 2, Tine Peeters 1, Inez Buyck 1, Johan Put 2, & Chantal

Nadere informatie

p a t i ë n t e n i n f o r m a t i e 2

p a t i ë n t e n i n f o r m a t i e 2 Delier In deze brochure leest u meer over acute verwardheid, ook wel delier genoemd. Verder krijgt u informatie over de behandeling en wat u kunt doen. Acuut optredende verwardheid Delier is een vorm van

Nadere informatie

Ethisch reflecteren. aan de slag met een stappenplan. Karen Versluys Zorgprogramma voor de Geriatrische Patiënt UZ Gent

Ethisch reflecteren. aan de slag met een stappenplan. Karen Versluys Zorgprogramma voor de Geriatrische Patiënt UZ Gent Ethisch reflecteren aan de slag met een stappenplan Karen Versluys Zorgprogramma voor de Geriatrische Patiënt UZ Gent Taboes Van Dale: Iets dat niet gedaan of gezegd mag worden Wikipedia Bij taboes in

Nadere informatie

Vrijheidsbeperkende interventies Informatie voor patiënten, familie en andere betrokkenen

Vrijheidsbeperkende interventies Informatie voor patiënten, familie en andere betrokkenen Vrijheidsbeperkende interventies Informatie voor patiënten, familie en andere betrokkenen De behandelend arts of de verpleegkundige heeft met u gesproken over het toepassen van vrijheidsbeperkende interventies

Nadere informatie

Tabel PREZO VV&T: Indicatorenset indicatorenset mei 2012

Tabel PREZO VV&T: Indicatorenset indicatorenset mei 2012 Tabel PREZO VV&T: Indicatorenset 2010 - indicatorenset mei 2012 Per indicator uit KK 2010 is bekeken welke wijzigingen er ten opzichte van de indicatorenset mei 2012 zijn en welke effecten dit heeft op

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Vrijheidsbeperkende maatregelen (fixatie)

PATIËNTEN INFORMATIE. Vrijheidsbeperkende maatregelen (fixatie) PATIËNTEN INFORMATIE Vrijheidsbeperkende maatregelen (fixatie) 2 PATIËNTENINFORMATIE De behandelend arts of verpleegkundige heeft met u gesproken over het (eventueel) toepassen van vrijheidsbeperkende

Nadere informatie

Visie op gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen in bed

Visie op gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen in bed Visie op gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen in bed In O.C. Engelbewaarder kan het noodzakelijk zijn om vrijheidsbeperkende maatregelen in bed te gebruiken. Fixeren is, met of zonder toestemming

Nadere informatie

INFORMATIEF. Fixatie arme zorg. vzw Bejaardenzorg Grauwzusters Limburg

INFORMATIEF. Fixatie arme zorg. vzw Bejaardenzorg Grauwzusters Limburg INFORMATIEF Fixatie arme zorg vzw Bejaardenzorg Grauwzusters Limburg BIJ EEN LOGO Het eerste symbool is een persoon; deze stelt onze bewoners voor. Het tweede stelt de zorgende mens voor; het verzorgend

Nadere informatie

Vrijheidsbeperkende maatregelen (fixatie)

Vrijheidsbeperkende maatregelen (fixatie) 14-11-2016 1138 Vrijheidsbeperkende maatregelen (fixatie) De behandelend arts of verpleegkundige heeft met u gesproken over het toepassen van vrijheidsbeperkende maatregelen bij uzelf, uw familielid of

Nadere informatie

SAMENVATTING BELEIDSPLAN

SAMENVATTING BELEIDSPLAN SAMENVATTING BELEIDSPLAN 2017-2020 Stichting Viefant 2017 Meelstraat 54 4301 ED Zierikzee info@viefant.nl www.viefant.nl 1 1. Stichting Viefant Inactiviteit bij ouderen leidt tot gezondheidsschade; bij

Nadere informatie

Praktijkverpleegkundigen en de wet zorg en dwang

Praktijkverpleegkundigen en de wet zorg en dwang Praktijkverpleegkundigen en de wet zorg en dwang 17 maart 2015 Simone Abrahams, specialist ouderengeneeskunde, kaderarts psychogeriatrie en BOPZ-arts St. Zorgspectrum, locatie Het Houtens Erf Houten Wat

Nadere informatie

Rechten van de patiënt

Rechten van de patiënt Rechten van de patiënt (KB 22/08/02) In het Belgisch Staatsblad van 26 september 2002 verscheen de wet van 22 augustus 2002 wet betreffende de rechten van de patiënt. In de wet op de patiëntenrechten staan

Nadere informatie

AANVRAAG TOT OPNAME. Te zenden naar: Datum intake: Datum aanvraag: Door:.. Aanvraag: Dringend Preventief. Sociale dienst: 1. ADMINISTRATIEVE GEGEVENS

AANVRAAG TOT OPNAME. Te zenden naar: Datum intake: Datum aanvraag: Door:.. Aanvraag: Dringend Preventief. Sociale dienst: 1. ADMINISTRATIEVE GEGEVENS AANVRAAG TOT OPNAME Document wordt pas definitief na intake sociale dienst. Vak voorbehouden voor medewerker sociale dienst. Datum intake: Datum aanvraag: Door:.. Aanvraag: Dringend Preventief Te zenden

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Afzondering op de psychiatrische afdeling

Patiënteninformatie. Afzondering op de psychiatrische afdeling Patiënteninformatie Afzondering op de psychiatrische afdeling 4000.081 Inhoud Inhoud... 3 Inleiding... 4 Time-out en afzondering... 4 Time-out... 4 Afzondering... 5 Wanneer de vrijheid beperken?... 5

Nadere informatie

Valpreventie en fixatiearme zorg in WZC: wat zegt de evidentie?

Valpreventie en fixatiearme zorg in WZC: wat zegt de evidentie? Valpreventie en fixatiearme zorg in WZC: wat zegt de evidentie? Prof. dr. Koen Milisen Expertisecentrum Val- en fractuurpreventie Vlaanderen Departement Maatschappelijke Gezondheidszorg en Eerstelijnszorg,

Nadere informatie

Omgaan met veranderend gedrag bij personen met dementie.

Omgaan met veranderend gedrag bij personen met dementie. Omgaan met veranderend gedrag bij personen met dementie. Inleiding 1. Wat is veranderend gedrag 2. Ontstaan 3. Omgaan met: stappenplan 4. Verschillende vormen 5. Besluit 1. Wat is veranderend gedrag Ook

Nadere informatie

Interzorg en de wet Bopz

Interzorg en de wet Bopz Interzorg en de wet Bopz dicht bij jezelf Interzorg en de wet Bopz Interzorg Noord-Nederland heeft een aantal locaties met een afdeling voor cliënten met een psychogeriatrische aandoening (meestal dementie).

Nadere informatie

TUINTHERAPIE BIJ PERSONEN MET DEMENTIE

TUINTHERAPIE BIJ PERSONEN MET DEMENTIE TUINTHERAPIE BIJ PERSONEN MET DEMENTIE Inhoud Beschrijving van de beoogde doelgroep Kort historisch overzicht van het initiatief Financiering van het project Hoe wordt het medium tuinieren en de tuin als

Nadere informatie

Functiekaart. Werkt onder leiding van en rapporteert aan: hoofdverpleegkundige(ouderenzorg, woonzorgcentrum, zorgteam)

Functiekaart. Werkt onder leiding van en rapporteert aan: hoofdverpleegkundige(ouderenzorg, woonzorgcentrum, zorgteam) Functie Graadnaam: verpleegkundige Functienaam: verpleegkundige Functiefamilie: verpleging en verzorging Functionele loopbaan: BV1-BV3 /C3-C4 Afdeling: ouderenzorg Dienst: woonzorgcentrum Subdienst: zorgteam

Nadere informatie

De Wingerd. Hoe omgaan met onbegrepen gedrag bij personen met dementie. Nansie Daems, zorgcoördinator WZC De Wingerd

De Wingerd. Hoe omgaan met onbegrepen gedrag bij personen met dementie. Nansie Daems, zorgcoördinator WZC De Wingerd Hoe omgaan met onbegrepen gedrag bij personen met dementie Nansie Daems, zorgcoördinator WZC Inhoud Wat verstaan onder onbegrepen gedrag? Mogelijke oorzaken Preventie en voorkomen Meest voorkomende vormen

Nadere informatie

Intersectorale vorming DRP. Inspraak en participatie Vrij besteedbaar bedrag Menswaardige behandeling Klachtrecht

Intersectorale vorming DRP. Inspraak en participatie Vrij besteedbaar bedrag Menswaardige behandeling Klachtrecht Intersectorale vorming DRP Inspraak en participatie Vrij besteedbaar bedrag Menswaardige behandeling Klachtrecht Inspraak en participatie Inleiding Participatie en inspraak zijn in Vb. opname in verschillende

Nadere informatie

Epidemiologische data en oorzaken van recidiverend vallen DR. W. JANSSENS DIENST GERIATRIE UZ GENT 18 NOVEMBER 2015

Epidemiologische data en oorzaken van recidiverend vallen DR. W. JANSSENS DIENST GERIATRIE UZ GENT 18 NOVEMBER 2015 Epidemiologische data en oorzaken van recidiverend vallen DR. W. JANSSENS DIENST GERIATRIE UZ GENT 18 NOVEMBER 2015 DEFINITIE = een onverwachte gebeurtenis waarbij de oudere op de grond, vloer of een lager

Nadere informatie

Ouderen, naasten en probleemgedrag

Ouderen, naasten en probleemgedrag Ouderen, naasten en probleemgedrag Omgaan met gedragsveranderingen in de ouderenzorg Dr. Dorothea Touwen Ethiek en Recht LUMC 11 JANUARI 2016 Hannie en Henk 1 Filmfragment 1 2 Hannie en Henk nabespreken

Nadere informatie

Het levenseinde teruggeven aan de mensen

Het levenseinde teruggeven aan de mensen Het levenseinde teruggeven aan de mensen Manu Keirse Hoogleraar, Faculteit der Geneeskunde KU Leuven Ondervoorzitter Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen Sterven is zo oud als de mensheid Het levenseinde

Nadere informatie

Protocol informatieverstrekking gescheiden ouders

Protocol informatieverstrekking gescheiden ouders Protocol informatieverstrekking gescheiden ouders Voorgenomen besluit CvB : 1 november 2016 Bespreking CMO : 15 september 2016 Instemming GMR : 6 april 2017 Vastgesteld besluit CvB : 11 april 2017 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Living Well with Dementia

Living Well with Dementia Kapucijnenvoer 39 bus 5310 3000 Leuven +32(0)16 33 69 10 fax: +32(0)16 33 69 22 www.kuleuven.be/lucas 24/12/2013 Marieke Van Vracem dr. Nele Spruytte Prof. dr. Chantal Van Audenhove Living Well with Dementia

Nadere informatie

Vrijheidsbeperkende interventies

Vrijheidsbeperkende interventies Vrijheidsbeperkende interventies Inleiding Situaties of omstandigheden in het ziekenhuis kunnen ervoor zorgen dat patiënten gedrag vertonen dat de kans op letsel vergroot of waardoor een behandeling stagneert.

Nadere informatie

Ik mag helemaal zelf beslissen, toch?

Ik mag helemaal zelf beslissen, toch? Vrijheidsbeperkingen Informatie voor cliënten Heb je vragen over deze folder? Je kunt ze stellen aan de gedragswetenschapper, de manager of de cliëntvertrouwenspersoon. s Heeren Loo s Heeren Loo helpt

Nadere informatie

UNICEF België vraagt...

UNICEF België vraagt... 1 Lijfstraffen voor zijn verboden in 55 landen, waaronder een groot deel uit de Raad vernederende of degraderende behandelingen tegen op alle niveaus (familie, school, CD&V wilt reeds een lange tijd het

Nadere informatie

18/04/2017. Ethiek en keuzes in de zorg. de invalshoek van de patiënt. inleiding. inleiding. Meewerken aan de behandeling.

18/04/2017. Ethiek en keuzes in de zorg. de invalshoek van de patiënt. inleiding. inleiding. Meewerken aan de behandeling. Ethiek en keuzes in de zorg de invalshoek van de patiënt inleiding de keuzevrijheid van de patiënt op basis van de wet patiëntenrechten nood tot verdere regulering? invalshoek van de patiënt en wetgeving

Nadere informatie

Als ouders uit elkaar gaan

Als ouders uit elkaar gaan INHOUD WORKSHOP (on)bekwaamheid minderjarige Ouderlijk gezag Co-ouderschap versus exclusief ouderlijk gezag Verblijfs- en omgangsregeling Positie minderjarige kinderen wanneer ouders uit elkaar gaan Bundel

Nadere informatie

Kwesties ter bespreking. Wensen in deze fase van het leven. Zelfbeschikking. Identiteit en levensverhaal. Veranderingen

Kwesties ter bespreking. Wensen in deze fase van het leven. Zelfbeschikking. Identiteit en levensverhaal. Veranderingen Kwesties ter bespreking StudieArena Congres Gedragsverandering Ouderen, waarden en wensen Waarden en wensen Autonomie en zelfbeschikking Verschuivende belangen Betrokkenheid van naasten Vertegenwoordiging

Nadere informatie

Internering: POSITIENOTA

Internering: POSITIENOTA Internering: POSITIENOTA 19 december 2016 1 Krachtens artikel 14 van het Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap "waarborgen de Staten die Partij zijn, dat personen met een handicap op

Nadere informatie

AANVRAAG TOT OPNAME. vast verblijf

AANVRAAG TOT OPNAME. vast verblijf AANVRAAG TOT OPNAME vast verblijf Vak voorbehouden voor medewerker sociale dienst, dit document wordt pas definitief na intake door de sociale dienst Datum intake: Datum aanvraag: Door:.. Aanvraag: Open

Nadere informatie

Wil Peters Enocent Mobility Solutions. Easysteppers; Daar trap je van op!

Wil Peters Enocent Mobility Solutions. Easysteppers; Daar trap je van op! Wil Peters Enocent Mobility Solutions Vitale mensen? Hoe wordt je kwetsbaar? Vitaler langer thuis wonen! Welke keuzes heeft u? Hebben vaak geen/weinig beperkingen Bewegen voldoende Goed sociaal netwerk

Nadere informatie

Mariëlle Dekker Direkteur Augeo Foundation

Mariëlle Dekker Direkteur Augeo Foundation Mariëlle Dekker Direkteur Augeo Foundation WHY aanpak kindermishandeling Veilig opgroeien Herstel WHY van het schadefonds maatschappelijke uiting solidariteit erkenning van het onrecht en leed geschade

Nadere informatie

HET VLAAMS CHARTER VAN DE RECHTEN VAN DE CLIENT/PATIENT

HET VLAAMS CHARTER VAN DE RECHTEN VAN DE CLIENT/PATIENT HET VLAAMS CHARTER VAN DE RECHTEN VAN DE CLIENT/PATIENT 1. Preambule 1.1. Het Vlaams Charter van de rechten van de cliënt/patiënt (hierna: het Charter) geeft uitvoering aan het Vlaams Regeerakkoord van

Nadere informatie

INTERNATIONAAL VERDRAG INZAKE DE RECHTEN VAN HET KIND. Artikel 1 Definitie van het kind Ieder mens jonger dan achttien jaar is een kind.

INTERNATIONAAL VERDRAG INZAKE DE RECHTEN VAN HET KIND. Artikel 1 Definitie van het kind Ieder mens jonger dan achttien jaar is een kind. INTERNATIONAAL VERDRAG INZAKE DE RECHTEN VAN HET KIND Artikel 1 Definitie van het kind Ieder mens jonger dan achttien jaar is een kind. Artikel 2 Non-discriminatie Alle rechten gelden voor alle kinderen,

Nadere informatie

AANVRAAG TOT OPNAME. Datum intake: Datum aanvraag: Te zenden naar: Door:.. Aanvraag: Open afdeling. Sociale dienst: Gevraagde periode VAN TOT.

AANVRAAG TOT OPNAME. Datum intake: Datum aanvraag: Te zenden naar: Door:.. Aanvraag: Open afdeling. Sociale dienst: Gevraagde periode VAN TOT. Document wordt pas definitief na intake door sociale dienst AANVRAAG TOT OPNAME vast verblijf kortverblijf serviceflats Vak voorbehouden voor medewerker sociale dienst Datum intake: Datum aanvraag: Door:..

Nadere informatie

WONDZORG. Wetgeving: verpleging en wondzorg AXIOMA S. 1. We leven in een rechtsstaat. 2. De wet is niet altijd zoals ze zou moeten zijn

WONDZORG. Wetgeving: verpleging en wondzorg AXIOMA S. 1. We leven in een rechtsstaat. 2. De wet is niet altijd zoals ze zou moeten zijn WONDZORG AXIOMA S 1. We leven in een rechtsstaat Wetgeving: verpleging en wondzorg 2. De wet is niet altijd zoals ze zou moeten zijn We leven in een rechtsstaat Bescherming van de titel Bescherming van

Nadere informatie

Rechterlijke beschermingsmaatregelen - bewindvoering. Wet van 17 maart2013

Rechterlijke beschermingsmaatregelen - bewindvoering. Wet van 17 maart2013 Wet van 17 maart2013 tot hervormingvan de regelingen inzakeonbekwaamheid en tot instelling van een nieuwe beschermingsstatus die strooktmet de menselijkewaardigheid(bs 14 juni2013) Wanneer Wie Hoe Gevolgen

Nadere informatie

Nachtelijke onrust bij dementie

Nachtelijke onrust bij dementie Nachtelijke onrust bij dementie PRoF Themadagen Marieke Van Vracem 5 september 2014 dr. Nele Spruytte Prof. dr. Chantal Van Audenhove LUCAS LUCAS streeft ernaar de Onderzoek levenskwaliteit van personen

Nadere informatie

Vraag 3) U bent op de hoogte van de inhoud van Grondwet Art. 94?

Vraag 3) U bent op de hoogte van de inhoud van Grondwet Art. 94? Besluit Algemene Rechtspositie Politie (BARP) Art. 9 Politie belooft trouw in de volgende volgorde aan Kroon, Grondwet en de wetten van ons land (i.e. Nederland) Vraag 1) Bent u hier als vertegenwoordiger

Nadere informatie

Langer thuis wonen? Wil Peters Enocent Mobility Solutions. Easysteppers.nl Daar trap je van op!

Langer thuis wonen? Wil Peters Enocent Mobility Solutions. Easysteppers.nl Daar trap je van op! Langer thuis wonen? Wil Peters Enocent Mobility Solutions Doel van bewegen Kinderen: ontwikkelen, vaardigheid en conditie vergroten Volwassenen: trainen en behoud conditie Senioren: zo lang mogelijk behouden

Nadere informatie

De tijd nemen want niet alles dat tikt, ontploft

De tijd nemen want niet alles dat tikt, ontploft De tijd nemen want niet alles dat tikt, ontploft 23 november 2018 Inge Schoevaerts Coördinator Klachtenlijn Kinderrechtencommissariaat Opzet De tijd nemen: omgang met minderjarigen continuüm -> einde van

Nadere informatie

Adviesorgaan van de Nationale Commissie voor de Rechten van het Kind

Adviesorgaan van de Nationale Commissie voor de Rechten van het Kind Adviesorgaan van de Nationale Commissie voor de Rechten van het Kind Advies over de vrijheidsberoving van kinderen in België naar aanleiding van de publicatie van het Belgische staatsrapport in kader van

Nadere informatie

Woord vooraf 13. Over de auteur 15. Redactionele verantwoording 17

Woord vooraf 13. Over de auteur 15. Redactionele verantwoording 17 Inhoud Woord vooraf 13 Over de auteur 15 Redactionele verantwoording 17 1 Zorg voor de kwetsbare oudere 21 1.1 Vergrijzing en dubbele vergrijzing 21 1.2 Verschil kalenderleeftijd en biologische leeftijd

Nadere informatie

Vallen bij ouderen. Vragen Vallen over bij valproblematiek. Laat ze niet vallen! Dode a.g.v val

Vallen bij ouderen. Vragen Vallen over bij valproblematiek. Laat ze niet vallen! Dode a.g.v val Dr. Lotte Enkelaar Bewegingswetenschapper, fysiotherapeut Laat ze niet vallen! On one s own feet Falls, risk factors and falls prevention in persons with mild to moderate intellectual disabilities Vragen

Nadere informatie

REFERENTIEKADER VOOR KWALITEIT VAN LEVEN, WONEN EN ZORG VOOR PERSONEN MET DEMENTIE OVERZICHT VAN ALLE DOELSTELLINGEN

REFERENTIEKADER VOOR KWALITEIT VAN LEVEN, WONEN EN ZORG VOOR PERSONEN MET DEMENTIE OVERZICHT VAN ALLE DOELSTELLINGEN REFERENTIEKADER VOOR KWALITEIT VAN LEVEN, WONEN EN ZORG VOOR PERSONEN MET DEMENTIE OVERZICHT VAN ALLE DOELSTELLINGEN 2 Fundamenten van goede zorg ik, jij, samen mens Beeldvorming 1. er in de zorgvoorziening

Nadere informatie

Decubitus nieuwe inzichten vragen een nieuw beleid

Decubitus nieuwe inzichten vragen een nieuw beleid Decubitus nieuwe inzichten vragen een nieuw beleid Tom Defloor Verplegingswetenschap Probleem(pje) Definitie en observatie Risico Preventie principes Preventie Prevalentie Definitie en observatie Definitie

Nadere informatie

Palliatief bed in WZC Sint Bernardus

Palliatief bed in WZC Sint Bernardus Palliatief bed in WZC Sint Bernardus Start 1/10/2017 Regionaal overleg woonzorgcentra ziekenhuizen 18/1/2018 Korte voorstelling WZC Sint Bernardus 206 erkende bedden 132 RVT waarvan 7 erkenningen voor

Nadere informatie

Het Comité in het kort

Het Comité in het kort Het Comité in het kort Europees Comité voor de Preventie van Foltering en Onmenselijke of Vernederende Behandeling of Bestraffing (CPT) Voorkoming van mishandeling van personen beroofd van hun vrijheid

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Geriatrie

PATIËNTEN INFORMATIE. Geriatrie PATIËNTEN INFORMATIE Geriatrie Mevrouw, mijnheer Welkom op de afdeling acute geriatrie. De dienst acute geriatrie van het Algemeen Ziekenhuis Lokeren beschikt over 26 bedden en biedt multidisciplinaire

Nadere informatie

Fix atiemateriaal. Onrusthekken. Voorzettafel. Indicatie: Beveiliging patiënt ongeacht de toestand Licht fixatiemateriaal

Fix atiemateriaal. Onrusthekken. Voorzettafel. Indicatie: Beveiliging patiënt ongeacht de toestand Licht fixatiemateriaal Fix atiemateriaal Algemene aandachtspunten indien een patiënt wordt gefixeerd Fixatie veronderstelt maximale controle (verhoogd toezicht) Elke fixatie veronderstelt een individuele beoordeling van de keuze

Nadere informatie

Melding incidenten in de zorg

Melding incidenten in de zorg Melding incidenten in de zorg Doel Op dit formulier registreert u iedere melding die betrekking heeft op incidenten in de zorg om preventieve maatregelen te kunnen treffen. Werkwijze 1. U vinkt aan welk

Nadere informatie

Koppeling kennisbundel, keuzedeel en competentieprofiel Ouderen met een verstandelijke beperking

Koppeling kennisbundel, keuzedeel en competentieprofiel Ouderen met een verstandelijke beperking Koppeling kennisbundel, keuzedeel en competentieprofiel Ouderen met een verstandelijke beperking In de onderstaande tabel is de koppeling tussen de hoofdstukken en onderwerpen van de kennisbundel Ouderen

Nadere informatie

Vrijheidsbeperkende maatregelen op de afdeling Geriatrie

Vrijheidsbeperkende maatregelen op de afdeling Geriatrie Vrijheidsbeperkende maatregelen op de afdeling Geriatrie Bij uzelf, uw partner of uw familielid worden maatregelen genomen om de bewegingsvrijheid te beperken. Dit is om te beschermen tegen letsel. Deze

Nadere informatie