Inhoudsopgave. Woord vooraf / 11

Transcriptie

1 Inhoudsopgave Woord vooraf / 11 1 De ondertoezichtstelling 90 jaar: versleten of vitaal? / 13 Mariëlle Bruning & Ton Liefaard 1.1 Inleidende opmerkingen / De OTS na 1995 / Aanleiding tot herziening kinderbeschermingsmaatregelen / Wetswijzigingen / Minderjarigen en ondertoezichtstelling anno 2013 / De ondertoezichtstelling nu en straks / Ten slotte / 20 2 Kinderbescherming in de context van het IVRK / 21 Jaap Doek 2.1 Inleidende opmerkingen / Kinderbescherming in de context van het IVRK / Algemeen / Respect en steun voor de ouderlijke verantwoordelijkheid / Het benutten van de eigen kracht van de ouders en hun netwerk / De kinderbeschermende rechterlijke interventie / Uithuisplaatsing (alternative care) / Het recht van het kind om gehoord te worden / Concluderend / 34 3 Terugkijken en vooruitzien: de ontwikkelingen in de toepassing van de ondertoezichtstelling / 37 Mariëlle Bruning jaar ondertoezichtstelling / Effecten van en ervaringen met de ondertoezichtstelling / Terugkijken / Parallellen toen en nu / Rol kinderrechter / Meer rechtsbescherming direct betrokkenen / Verbetering positie pleegouders en stimulering pleeggezinplaatsing / Vooruitzien / 50 5

2 3.5 De OTS: nog vele jaren? / 53 4 Het EVRM in de praktijk / 55 Sylvia Wortmann 4.1 Inleiding / Werkdoelen van de OTS / Plaatsing in een perspectiefbiedend pleeggezin / OTS ongeboren vrucht / Afsluiting / 62 5 Wat werkt bij een OTS? En komt dit tot zijn recht in de nieuwe wettelijke kaders? / 63 Wim Slot 5.1 Jaap Doek: inspirator / Wat werkt? / zorgen / De Deltamethode / Eigen kracht en veiligheid / Herziening van kinderbeschermingsmaatregelen en de komst van de Jeugdwet / Staan wetten in de weg? / Slot / 77 6 Verlenging van ondertoezichtstelling en uithuisplaatsing: dilemma s in de praktijk / 79 Rein Odink 6.1 Inleiding / Situaties waarin onvoldoende vooruitgang wordt geboekt / Onwillige of onmachtige minderjarige / Onwillige of onmachtige ouders / Inactieve of onwillige gezinsvoogd / Een gebrek aan vereiste zorg / Conclusie / 85 7 Ondertoezichtstelling, omgang en het belang van het kind / 87 Esther Lam 7.1 Inleiding / De OTS en problemen rond omgang / Casus / Omgangsproblemen als grond voor een OTS / Taak van Bureau Jeugdzorg bij omgangsproblemen / 91 6

3 7.2.4 Welke (wettelijke) mogelijkheden heeft Bureau Jeugdzorg? / Het belang van het kind / Ten slotte / Schorsing en terugplaatsing in het kader van de trajectmachtiging gesloten jeugdzorg: is carte blanche voor de aanbieders van gesloten jeugdzorg wel zo n goed idee? / 105 Maria de Jong-de Kruijf 8.1 Inleiding / Leeswijzer / Wettelijk kader schorsing en terugplaatsing in de gesloten jeugdzorg / Nieuw beleid: van bedden naar trajecten / Een mogelijke terugplaatsing als stok achter de deur / Positionering van de kinderrechter in het huidig bestel / Verkennend onderzoek naar gebruik van schorsing en terugplaatsing in de gesloten jeugdzorg instellingen / Visie op de rol van de rechter vanuit internationaal juridisch perspectief / Artikel 9 IVRK Scheiding van het kind van de ouders / Artikel 37 IVRK Vrijheidsberoving / Artikel 5 EVRM Het recht op veiligheid en persoonlijke vrijheid / Artikel 8 EVRM - Het recht op respect van familieleven / Guidelines for the Alternative Care of Children / Het juridisch kader vertaald naar de Nederlandse context / de jongere heeft de mogelijkheid om zijn vrijheidsberoving te betwisten ( effective remedy ) / er wordt een onafhankelijke belangenafweging gemaakt / Effectief? / er wordt een onverwijlde beslissing genomen / het besluitvormingsproces verloopt transparant / de vrijheidsbeneming vindt plaats voor de kortst mogelijk passende duur / Discussie / Chronische problemen in de pleegzorg / 125 Kartica van der Zon 9.1 Inleiding / De financiële positie van pleegouders / De verhoging van de pleegvergoeding / De samenwerking tussen de pleegzorginstelling en het Bureau Jeugdzorg / De bescherming van het pleeggezinsleven / 130 7

4 9.4.1 Het blokkaderecht / Ontheffing van het gezag / Conclusie / jaar OTS en 90 jaar kinderrechters. Op naar de 100 jaar? / 135 Paul Vlaardingerbroek 10.1 Inleiding / Het vrij patronaat / De maatregel van opgroeiondersteuning / Opgroeimaatregel of vrij patronaat? / De terugkeer van de burger in de jeugdzorg / Ten slotte / Eerder ingrijpen als kans? / 147 Goos Cardol 11.1 Inleiding / De maatregel van opgroeiondersteuning / De doelgroep / Kansen en mogelijkheden / Essentie en bijvangst / De eigen verantwoordelijkheid van de gezinsleden / De inzet van het sociaal netwerk / De professional / Conclusie / Een nieuwe Jeugdwet, een nieuwe OTS? / 163 Nicolet Epker 12.1 Inleiding / Historische context / Ontwikkelingen OTS / Achtergronden ontwikkelingen vanaf 2000 / Huidige en nieuwe wet voor de jeugd / Wat verandert er? / Wat kunnen gemeenten doen? / Een nieuwe Jeugdwet leidt niet tot een nieuwe OTS / Participatie van minderjarigen bij OTS / 173 Mirjam Blaak & Marije Meijer 13.1 Inleiding / Definitie participatie volgens het IVRK / Art. 12 IVRK / 174 8

5 Art. 12 lid 1 IVRK het recht van het kind een eigen mening te vormen en te geven / Art. 12 lid 1 IVRK passend belang hechten aan de mening van het kind / Art. 12 lid 2 IVRK participatie in procedures / Ervaringen van minderjarigen met participatie bij OTS / Er wordt volgens kinderen en jongeren te weinig met hun mening gedaan / Kinderen en jongeren vinden dat ze onvoldoende worden geïnformeerd / Er is volgens de kinderen en jongeren te weinig of onvoldoende gelegenheid om een vertrouwensband op te bouwen met de betrokken professionals. / Volwaardige participatie van minderjarigen bij OTS / De specifieke context van OTS / Communicatievaardigheden / Contact met het kind en vertrouwen / Informeren en uitleggen / Passend belang hechten aan de mening van het kind / Ten slotte / Zicht op toezicht: met de ogen van vandaag kijken naar een studie van veertig jaar geleden over een wet van negentig jaar geleden / 187 Stan Meuwese Auteurslijst / 191 9