Professioneel statuut

Transcriptie

1 Professioneel statuut 1. Inleiding en inhoud Binnen GGZ ingeest wordt geestelijke gezondheidszorg verleend met als doel het voorkomen, diagnosticeren, behandelen en begeleiden van mensen met (ernstige) psychische klachten, problemen en psychiatrische stoornissen. De geboden geestelijke gezondheidszorg, diagnostiek, behandeling en begeleiding zijn doelmatig, patiëntgericht 1, deskundig en effectief, zoveel mogelijk evidence based en best practice en is gebaseerd op de principes van community care en stepped care. Over inhoud en kwaliteit van zorg wordt verantwoording afgelegd aan de patiënt, het management, de overheid en andere daartoe aangewezen partijen (externe toezichthouders, zorgverzekeraar, gemeente). Verantwoordelijkheden, rechten en plichten, en vrijheid van handelen van professionals worden extern begrensd door wet- en regelgeving, beroepscodes en richtlijnen, en intern door organisatiebrede of circuit- en afdelingsgebonden protocollen, voorschriften, regels en werkafspraken. De instellingskaders mogen niet in strijd zijn met wet- en regelgeving of met de beroepscodes en richtlijnen. De zorgproducten kunnen worden onderscheiden in de volgende gebieden: GGZ volgens de Zorgverzekeringswet en WLZ te onderscheiden in: - basis generalistische GGZ, te weten POH-GGZ bij de huisarts en basisggz - specialistische GGZ, zowel kort (max. 1 jaar) als langerdurend (lggz en wlz) - topreferente zorg (derde lijn ) Jeugdggz volgens de Jeugdwet WMO zorg: toeleiding naar zorg, ondersteuning van mensen met problemen op meerdere leefgebieden (multiproblem) trajectbegeleiding naar werk en algemene preventie GGZ ingeest heeft haar zorg zo georganiseerd dat de POH-GGZ bij de huisarts en de basisggz uitsluitend via Prezens worden geleverd. WMO-zorg wordt zowel binnen Prezens als binnen de organisatieonderdelen die specialistische ggz leveren In de BasisGGZ worden patiënten met enkelvoudige tot laag complexe problematiek behandeld (product Kort, Middel en Intensief) of patiënten met chronische problematiek met een laag tot matig risico. Er is weinig inzet van medisch specialisten nodig en er kunnen meerdere disciplines als regiebehandelaar optreden en de zorg wordt monodisciplinair aangeboden. Behandelingen worden verregaand geprotocolleerd aangeboden in 4 te onderscheiden producten die wettelijk genormeerd zijn in de tijd. Voor de Basis GGZ kent GGZ ingeest een apart dossier en een apart behandelplan. Behandelingen in de specialistische ggz en topreferente ggz worden multidisciplinair aangeboden. GGZ ingeest heeft ook een opleidingsfunctie. De opleiders (o.a. psychiatrie, GZ-psycholoog, klinisch psycholoog, psychotherapeut, verpleegkundigen en verpleegkundig specialist) dragen verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de opleiding, voor selectie en beoordeling van de opleidelingen. Zij dragen geen behandelverantwoordelijkheid voor de behandeling van de patiënten van de opleidelingen. Opleidelingen zijn net als alle andere professionals verantwoordelijk voor hun eigen handelen en de werkbegeleider/supervisor ziet er op toe dat de opleideling geen taken uitvoert waar deze op dat moment, (nog) niet toe in staat geacht mag worden, en stelt zich beschikbaar voor advies of overname van taken indien de grenzen van de bekwaamheid van de opleideling dreigen te worden overschreden. Zijn de opleidelingen reeds in een basisberoep BIG geregistreerd (basisarts, 1 Overal waar gesproken wordt over patiënt kan ook cliënt gelezen worden. HS/AR 1 februari 2017 Pagina 1

2 verpleegkundige) dan houden zij deze bevoegdheden gedurende hun specialistische opleiding. Bij de GZ-psycholoog in opleiding en bij de psychotherapeut in opleiding, zijn de rollen die ze in het primaire proces kunnen vervullen beperkter vanwege het ontbreken van een BIG registratie. GGZ ingeest geeft in de vorm van een professioneel statuut een beschrijving van de relatie tussen de professionele autonomie, rechten en plichten van de professional en de verantwoordelijkheid van de instelling. Tevens geeft het professioneel statuut een beschrijving van de verdeling van verantwoordelijkheden binnen een multidisciplinair georganiseerde hulpverlening, uitgaande van de deskundigheden van de professionals, alsmede de juridische en de organisatorische kaders. Dit professioneel statuut is gebaseerd op de bepaling in hoofdstuk 4 artikel 1 van de CAO GGZ, alsmede op de wettelijke voorschriften die in de gezondheidszorg van kracht zijn, zoals de Wet kwaliteit klachten en geschillen Zorg (Wkkgz), de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (BIG), de Wet Bijzondere Opneming Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ) en de Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) en het model kwaliteitsstatuut met betrekking tot de verantwoordelijkheden en kwalificatie van de regiebehandelaar. Voorts wordt dit professioneel statuut, indien nodig, jaarlijks aangepast aan de contractuele afspraken van GGZ ingeest met de zorgverzekeraars over de zorgverkoop Zvw en zorgverkoop WLZ. Uitwerking van deze basis verantwoordelijkheid- en taakverdeling is op een aantal belangrijke deelterreinen vast gelegd in de volgende kaderstukken, die zijn opgenomen in het Kwaliteitshandboek en daar regelmatig worden aangepast: College van geneesheer-directeuren, taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden BOPZ-proces op hoofdlijnen Calamiteiten protocol Protocollen voorbehouden en risicovolle handelingen Protocol handelen na suïcide Dossierbeleid Klachtenregeling 2. Doel Doel van dit statuut is de kaders aan te geven, waarbinnen de zorg wordt verleend en de te onderscheiden verantwoordelijkheden, taken en bevoegdheden van professionals vast te leggen, zowel ten opzichte van de instelling als geheel (hoofdstuk 3) als ten opzichte van elkaar binnen het behandelproces (hoofdstuk 4). Binnen dit professioneel statuut wordt onderscheid gemaakt tussen disciplines (het deel uit maken van een bepaalde beroepsgroep) en rollen in het behandelproces. Aan deze rollen zijn specifieke verantwoordelijkheden en bevoegdheden toegekend. Disciplines verschillen in hun bevoegdheid volgens de wet BIG, de wet BOPZ, de regels van de NZa en de regelgeving omtrent regiebehandelaarschap. Dit begrenst de mogelijke rollen in het behandelproces die een discipline kan vervullen. Dit professioneel statuut beschrijft voor GGZ ingeest welke disciplines welke rollen in het behandelproces kunnen vervullen en de daaraan gekoppelde bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Het professioneel statuut heeft een algemeen karakter en geldt voor alle professionals met een dienstverband of ander contract met GGZ ingeest. Het professioneel statuut maakt daarom integraal deel uit van de arbeidsovereenkomst of andere overeenkomst tussen de instelling en de professional op basis waarvan deze werkzaamheden uitvoert voor of namens GGZ ingeest. Specifieke taken en functies van professionals zijn beschreven in de functiebeschrijvingen van de medewerkers of de overeenkomst met GGZ ingeest en niet in het professioneel statuut. 3. Uitgangspunten en definities 3.1. Uitgangspunten Een deel van de verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in wetten. Daarnaast hebben veldpartijen (zorgaanbieders, patiëntenorganisaties, beroepsgroepen in de ggz en zorgverzekeraars) een model kwaliteitsstatuut opgesteld m.b.t. de taken van de regiebehandelaar en de disciplines die deze rol kunnen vervullen in de specialistische GGZ en in de Basis GGZ om de kwaliteit van de behandeling te waarborgen. Ook de NZa (Nederlandse Zorgautoriteit) stelt in haar beleidsregels eisen aan in te zetten disciplines voor een zelfstandige HS/AR 1 februari 2017 Pagina 2

3 rol in het behandelproces (oud CONO) Deze wetten en regels vormen samen het juridisch kader voor het professioneel statuut. De zorgverzekeraars hebben de contractuele vrijheid nadere eisen te stellen met betrekking tot de verdeling van verantwoordelijkheden. Wet Kwaliteit klachten en geschillen zorg (Wkkgz) Legt aan de instelling, dat is de raad van bestuur, de verplichting op tot het verstrekken van zorg van goede kwaliteit en van goed niveau: die in elk geval veilig, doeltreffend, doelmatig en cliëntgericht is, tijdig wordt verleend, en is afgestemd op de reële behoefte van de cliënt, waarbij zorgverleners handelen in overeenstemming met de op hen rustende verantwoordelijkheid, voortvloeiende uit de professionele standaard waarbij de rechten van de cliënt zorgvuldig in acht worden genomen en de cliënt ook overigens met respect wordt behandeld. De instelling moet de zorgverlening zodanig organiseren en faciliteren dat een en ander redelijkerwijs moet leiden tot het verlenen van goede zorg. Het toezicht daarop wordt uitgeoefend door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ), andere Inspecties en de Gemeenten. Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) Deze wet regelt de rechten van patiënt en heeft als belangrijk centraal thema: de zorg van een goed hulpverlener. Dit betekent dat de hulpverlener moet handelen in overeenstemming met de op hem/haar rustende verantwoordelijkheid, voortvloeiend uit de voor zijn beroepsgroep geldende professionele standaard, waaronder diegene die zijn opgenomen in het openbaar register van het ZorgInstituut Nederland. De overheid heeft dit register ingesteld waarin op basis van bepaalde criteria kwaliteitsstandaarden, informatiestandaarden en meetinstrumenten ontwikkeld door beroepsgroepen en andere partijen in de zorg op te nemen. Door het artikel in de WGBO zijn deze kwaliteitsstandaarden (o.a. Richtlijnen) verplichtend onder de regel: pas toe of leg uit. Professionele waarden en normen zowel op ethisch als juridisch gebied waarborgen de rechten van de patiënt, maar vormen tevens de begrenzing van de hulpvraag van de patiënt. Overvraging door de patiënt behoeft niet te worden gehonoreerd. Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG) De Wet BIG heeft als doel de kwaliteit van de beroepsuitoefening te waarborgen en beoogt patiënten te beschermen tegen ondeskundigheid en onzorgvuldig handelen van beroepsbeoefenaren. De wet geeft : een aantal beroepen titelbescherming en regelt deskundigheidsgebieden van die beroepen beschrijft de aan bepaalde beroepsgroepen voorbehouden handelingen (injecteren, katheter aanleggen etc.) een hulpverlener is op een bepaald gebied deskundig: als deze een omschreven opleiding met goed gevolg heeft doorlopen. bekwaam, als hij de activiteiten die bij een bepaalde deskundigheid behoren regelmatig op kwalitatief goede wijze uitvoert. bevoegd: deskundigheid en bekwaamheid samen maken een hulpverlener bevoegd tot het uitvoeren van bepaalde handelingen. Onbekwaam is dus per definitie onbevoegd. Voor de GGZ geldt deze wet ex. artikel 3 voor artsen, GZ-psychologen, psychotherapeuten, fysiotherapeuten, apothekers, verpleegkundigen, en volgens art 14 van deze wet heeft de Minister van VWS later bij AMvB 2 binnen deze beroepsgroepen ook diverse specialismen erkent waar de beroepsgroepen zelf specialistenregisters voor hebben ingesteld en bijhouden, zoals voor klinisch psychologen, verpleegkundig specialisten, geriaters. Daarnaast is volgens art.34 van deze wet bij AMvB voor vele paramedische beroepen bij AMvB titelbescherming ingesteld zonder wettelijk register (d.w.z. opleiding en deskundigheidsgebied is beschreven en vastgesteld), bijvoorbeeld voor orthopedagogen, logopedisten, ergotherapeuten, diëtisten. Wet Bijzondere Opnemingen Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ) 2 Een AMvB = Een Algemene Maatregel van Bestuur. Dat is een besluit van de regering waarin de inhoud van een wet verder uitgewerkt is. HS/AR 1 februari 2017 Pagina 3

4 De wet heeft betrekking op personen die op grond van een rechterlijke uitspraak of een last van de burgemeester in een psychiatrisch ziekenhuis worden opgenomen of verblijven. De wet kent bepaalde taken en verantwoordelijkheden expliciet toe aan de psychiater als medical expert en de geneesheer-directeur als bestuursrechtelijk orgaan. Een geneeskundige verklaring kan alleen door een psychiater, arts VG of SOG (als deskundige specialist) worden afgeven. De deskundig specialist dient daartoe de patiënt zelf te zien en zich achter de inhoud van de verklaring te stellen wat blijkt uit de ondertekening van de geneeskundige verklaring door hem/haar zelf. De geneesheer-directeur is als enige, in de hoedanigheid van bestuursorgaan, bevoegd tot het inperken van de grondrechten van patiënten. Daartoe moet hij/zij procedures waarbij de externe rechtspositie van patiënt verslechtert zelf uitvoeren (intrekken voorwaardelijk ontslag, opnemen met omzetting van een VWM in een VM) en moet, volgens beleid van GGZ ingeest, de geneesheer-directeur door de behandelaar worden geconsulteerd bij het voornemen een procedure uit te voeren waardoor de interne rechtspositie van patiënt verslechtert (toepassen dwang, beperken vrijheden in en om het ziekenhuis, beperken rechten m.b.t. post, telefoon, overplaatsen van open naar gesloten afdeling, art. 38, 39 en 40 wet BOPZ). De Geneesheerdirecteur is eveneens degene die ontslag kan verlenen. De Geneesmiddelenwet In deze wet wordt het voorschrijven van geneesmiddelen voorbehouden aan artsen. Deze wet kent ook regels voor betere en veiligere zorg bij medicatiegebruik. In het kader van de Wet BIG heeft de Minister een regeling vastgesteld waarbij ook Verpleegkundig Specialisten de bevoegdheid hebben onder specifieke voorwaarden bepaalde medicatie voor te schrijven. Het leveren van geneesmiddelen wordt voorbehouden aan apothekers en apotheekhoudende huisartsen Definities Professional De hulpverlener die arbeid verricht voor de instelling en beroepsmatig preventie, diagnostiek, behandeling of begeleiding uitvoert ten aanzien van een patiënt. Het betreft alle medewerkers die direct patiëntgebonden werkzaamheden uitvoeren in het primair proces. Patiënt Een ieder die door een erkende verwijzer is aangemeld bij de instelling en door de instelling is geaccepteerd en is ingeschreven als patiënt. Daarmee bestaat de behandelovereenkomst tussen de instelling en patiënt. Instelling GGZ ingeest, de op grond van de WTZi toegelaten zorgaanbieder, waarvoor de professional arbeid verricht en die aan patiënten zorg verleent op basis van een behandelingsovereenkomst. Raad van bestuur De door de Raad van Toezicht aangestelde perso(o)n(en) belast met de algehele leiding van de instelling. Professionele autonomie De bevoegdheid van de professie (beroepsgroep) om voor haar eigen deskundigheidsgebied regels, richtlijn en standaarden vast te stellen voor de juiste uitoefening van dat beroep. Het betekent tevens dat anderen niet mogen eisen dat een professional zijn beroep uitoefent in strijd daarmee. Een tweede betekenis is dat de professional in diens spreekkamer uitsluitend het gezondheidsbelang van zijn patiënt in ogenschouw neemt en zich niet laat leiden in zijn behandelbeslissingen door andere belangen, waarbij het verlenen van gepaste zorg wel een verantwoordelijkheid van de professional is. Professionele standaard Datgene wat binnen de beroepsgroep aanvaard en gebruikelijk is, rekening houdend met de stand van de (medische en gedrags-) wetenschap, waaronder mede wordt verstaan het geheel van beroepscodes, richtlijnen, protocollen, en wet- en regelgeving. Basis generalistische GGZ HS/AR 1 februari 2017 Pagina 4

5 De basis generalistische GGZ richt zich op risicogroepen en mensen met levens- en gezinsvraagstukken en/of psychiatrische problematiek die met een generalistische aanpak kunnen worden geholpen. Op basis van een vermoeden van een psychiatrische stoornis (DSM) verwijst de huisarts door voor behandeling in de basis generalistische GGZ. Dan gaat het om patiënten met enkelvoudige tot laag complexe problematiek behandeld (product Kort, Middel en Intensief) of patiënten met chronische problematiek met een laag tot matig risico. Behandeldoelen zijn gericht op versterking van de gezonde kant van een patiënt en het oplossen, hanteerbaar maken of verminderen van de klachten. Ook mensen met een chronische psychiatrische stoornis worden, als ze stabiel zijn, verder behandeld in de Basis generalistische GGZ. Verlenen van tweede en derde lijns zorg Het geheel van activiteiten in het kader van diagnostiek, behandeling en begeleiding, waaronder het inzetten van methodische (multidisciplinaire) deskundigheid en specialisten als regiebehandelaar met het streven naar herstel of, indien dat niet mogelijk is, binnen de gegeven beperkingen zo veel mogelijk autonoom functioneren. Behandeling Het geheel van activiteiten met als doel patiënt te laten herstellen van diens geestelijke gezondheidsproblemen dan wel die problemen te laten afnemen en terugval te voorkomen, bestaande uit zowel medische, psychologische als sociale interventies. Begeleiding Het geheel van activiteiten met als doel de patiënt die niet kan herstellen van diens geestelijke gezondheidsproblemen binnen de gegeven beperkingen zoveel mogelijk autonoom te laten functioneren, bestaande uit zowel medische, psychologische als sociale interventies Behandelingsovereenkomst De overeenkomst tussen de instelling en de patiënt op grond van de WGBO. De behandelingsovereenkomst bestaat vanaf het moment dat de patiënt bij de instelling is aangemeld en ingeschreven. Dat geldt zowel voor de eerstelijns basis GGZ als voor de gespecialiseerde tweedelijns en topreferente derdelijns zorg. Behandelplan Het met de patiënt afgesproken (WGBO), of voorgestelde (BOPZ) individuele plan dat, afhankelijk van de vraag of er basis generalistische GGZ dan wel gespecialiseerde of topreferente GGZ wordt geboden, conform de wettelijke eisen beschrijft welk aanbod aan klachtvermindering en versterking van de maatschappelijke participatie, dan wel aan diagnostiek en behandeling de patiënt ontvangt naar aanleiding van de hulpvraag. Begeleidingsplan Het met de patiënt afgesproken individuele plan, afgeleid van het behandelplan, dat beschrijft welk aanbod aan preventie en/of begeleiding de patiënt ontvangt naar aanleiding van de hulpvraag Regiebehandelaar Heeft een wezenlijk aandeel in de behandeling, voert de behandelpancyclus uit met patiënt en is centraal aanspreekpunt van patiënt ook voor de uitoefening van patiëntenrechten. De keuze van de discipline van de regiebehandelaar is afhankelijk van de focus van de behandeling. De regiebehandelaar heeft de verantwoordelijkheid voor de coördinatie van de (multidisciplinaire) zorg. De taken en verantwoordelijkheden van de regiebehandelaar staan omschreven in hoofdstuk 5 en het kwaliteitsstatuut van GGZ ingeest. Behandelaar Voert een deel van de door de regiebehandelaar geïndiceerde behandeling uit, onder diens regie. De behandelaar heeft vanuit zijn professionelen autonomie de verantwoordelijkheid voor het door hem uitgevoerde deel van de behandeling. Consulent HS/AR 1 februari 2017 Pagina 5

6 De professional die vanuit zijn specifieke deskundigheid en op verzoek van de regiebehandelaar een advies (consult) geeft ten aanzien van de behandeling, zonder zelf de uitvoering van of verantwoordelijkheid voor (een deel van) de behandeling te hebben. Begeleider De professional die op basis van een van het behandelplan afgeleid begeleidingsplan begeleiding geeft aan de patiënt op het eigen vakgebied. Portefeuillehouder Een portefeuillehouder is een directeur van een circuit of dienst, hoofd van een bureau, of geneesheer-directeur, die een door de raad van bestuur gedelegeerde verantwoordelijkheid en bevoegdheid heeft ten aanzien van een specifiek beleidsonderwerp of beleidsterrein. De portefeuillehouder: is verantwoordelijk voor het tot stand komen en vormgeven van beleid op het portefeuillegebied binnen de door de raad van bestuur vastgestelde kaders en strategische lijnen en in lijn met het instellingsbeleid. heeft de bevoegdheid om op het portefeuillegebied circuitoverstijgend beleid te formuleren, zonodig in overleg met externe partijen en ketenpartners. 4. Verdeling van verantwoordelijkheden, taken en bevoegdheden tussen de instelling en de professionals 4.1. Algemeen GGZ ingeest is een professionele organisatie voor geestelijke gezondheidszorg. De instelling, en specifiek de raad van bestuur, is er wettelijk verantwoordelijk en aansprakelijk voor, dat de zorg die binnen GGZ ingeest wordt verleend van voldoende kwaliteit is. Daarom dient de instelling er op toe te zien dat professionals verantwoorde zorg bieden in overeenstemming met wet- en regelgeving. De basis voor de bevoegdheid tot professioneel handelen van de medewerker is diens deskundigheid en bekwaamheid. Om als professional te kunnen werken is het noodzakelijk dat de onderscheiden verantwoordelijkheden en bevoegdheden en de onderlinge verhoudingen adequaat zijn geregeld. Alleen dan kunnen professionals ook worden aangesproken op hun handelen. De raad van bestuur en daarvan afgeleid de directeuren en diensthoofden hebben een voorwaardenscheppende verantwoordelijkheid om professionals in staat te stellen verantwoorde zorg te kunnen bieden. Dit hoofdstuk bevat een beschrijving van de verdeling van verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de raad van bestuur, lijnfunctionarissen, geneesheer-directeur en professionals binnen de organisatie als geheel Specifieke taken Raad van bestuur De instelling wordt bestuurd door de raad van bestuur die verantwoordelijk is voor de kwaliteit van de totale zorg die wordt verleend. Om de verantwoordelijkheid te kunnen dragen is de raad van bestuur bevoegd (organisatorische) procedures en protocollen vast te stellen en aanwijzingen te geven die gelden bij de uitvoering van de werkzaamheden. De instelling heeft een financieel kader dat de grenzen aan de zorgverlening aangeeft en dat kan nopen tot prioritering in de zorg die kan worden verleend. De raad van bestuur kan met inachtneming van dit professioneel statuut regels vaststellen om te bewerkstelligen dat de verleende zorg doelmatig, patiënt gericht, deskundig en effectief is. Daarbij respecteert zij de professionele autonomie zoals in dit statuut geformuleerd. heeft een voorwaardenscheppende verantwoordelijkheid: zij verschaft de professionals, binnen de mogelijkheden van de instelling, de noodzakelijke materiële en personele voorzieningen en schept organisatorische kaders en systemen, nodig voor een passende professionele beroepsuitoefening. Deze voorzieningen zullen op een zodanig peil worden gehouden dat een doelmatige, patiënt gerichte, deskundige en effectieve zorg gewaarborgd blijft. HS/AR 1 februari 2017 Pagina 6

7 zorgt voor een zodanige aanwending van de middelen dat het leveren van verantwoorde zorg door de hulpverlener wordt geoptimaliseerd. zorgt voor optimale afstemming van de aangeboden zorg op de vraag van patiënten, verwijzers en samenleving. Daartoe onderzoekt zij de markt, stimuleert zij innovatie en faciliteert de ontwikkeling van zorg volgens de laatste professionele standaard. zorgt voor voldoende en genoeg gekwalificeerd personeel voor de uitvoering van de zorg. Zij stelt de professional in staat zijn bekwaamheid op peil te houden en daarvoor bij- en nascholing te volgen, ook in het kader van de (her-)registratie. zorgt voor protocollen ten aanzien van registratie van persoonsgegevens, dossiervorming, de uitoefening van patiëntenrechten en reglementen bescherming persoonsgegevens, overeenkomstig de Wet bescherming persoonsgegevens (WBP). draagt er zorg voor dat de patiëntendossiers worden bewaard overeenkomstig de daarvoor geldende wettelijke bepalingen en dat de bewaring zodanig is dat onbevoegden daarvan geen kennis kunnen nemen. zal met de professionals zich tot het uiterste inspannen om zowel de continuïteit van de zorg als het effectueren van vakantie- en verlofrechten te realiseren. blijft bij afwezigheid van de professional(s) door ziekte, verlof of vakantie verantwoordelijk voor de continuïteit van de zorg voor de patiënt die een behandelingsovereenkomst heeft met de instelling. Daartoe heeft zij een bereikbaarheidsregeling opgesteld voor zowel binnen als buiten kantoortijden. kan in uitzonderlijke omstandigheden, overeenkomstig de bepalingen in de CAO, het verlof intrekken Circuit- en dienstdirecteuren De raad van bestuur heeft binnen de hiërarchische structuur lijnfunctionarissen aangewezen die verantwoordelijk zijn voor delen van de organisatie: circuits voor de patiëntenzorg en diensten voor de ondersteunende functies (zie organogram). Een dienst wordt geleid door één directeur, die integraal verantwoordelijk is voor het functioneren van die dienst. De circuits, met uitzondering van het circuit Prezens waar alleen een Algemeen Directeur verantwoordelijk is, worden elk geleid door een directeur algemene zaken en een directeur behandelzaken, die samen integraal verantwoordelijk zijn voor het functioneren van het circuit. Binnen de circuits bestaan afdelingen die worden geleid door een afdelingsmanager die integraal verantwoordelijk is voor het functioneren van de afdeling. De circuitdirectie van ssgz-circuits, elk binnen het eigen circuit, is verantwoordelijk voor de totstandkoming en vormgeving van het (behandel)beleid in zijn geheel binnen het strategisch beleid dat is vastgesteld door de raad van bestuur. Zij geven vorm aan het zorgaanbod voor doelgroepen patiënten zorgen voor een adequate inrichting van de zorgprocessen en voor optimale in- dooren uitstroom van patiënten, passend bij de doelgroep bepalen hoeveel professionals van welke beroepsgroepen nodig zijn voor het uitvoeren van het zorgaanbod en zorgen voor voldoende en adequaat gekwalificeerd personeel beoordelen periodiek in hoeverre medewerkers en opleidelingen (nog of al) bekwaam zijn en leggen die bekwaamheid schriftelijk vast. zorgen voor de vaststelling en het laten beheren van circuitdocumenten op zorginhoudelijk en bedrijfsvoeringsgebied stellen de professionals in staat hun deskundigheid en bekwaamheid op peil te houden dan wel uit te breiden passend bij de ontwikkeling van het circuit geven professionals de gelegenheid regelmatig met elkaar te overleggen betreffende de vakinhoudelijke ontwikkeling, teneinde de kennis en kunde op peil te houden dienen de voorwaarden te scheppen dat professionals hun verplichtingen betreffende deelname aan het instellingsbeleid kunnen waarmaken. Het circuit Prezens kent alleen een directeur algemene zaken die dezelfde taken heeft met uitzondering van het vormgeven van het zorgaanbod voor doelgroepen patiënten. In dit circuit liggen de zorginhoudelijke sturingstaken bij de afdelingsmanagers en de teamleden. HS/AR 1 februari 2017 Pagina 7

8 (Waarnemend) geneesheer-directeur De (waarnemend) geneesheer-directeur heeft verantwoordelijkheden zoals in de wet BOPZ omschreven. draagt zorg voor een adequate en uniforme uitvoering van wet- en regelgeving binnen de gezondheidszorg. is wettelijk belast met de algemene gang van zaken op geneeskundig gebied. Uit hoofde hiervan heeft deze functionaris een aantal binnen de instelling overeengekomen en vanuit de raad van bestuur gedelegeerde taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden op het gebied van het extern toezicht (o.a. IGZ), klachtenbehandeling, en kwaliteit van zorg. kan gevraagd en ongevraagd op alle niveaus van de instelling signaleren en adviseren betreffende de kwaliteit van zorg en aanwijzingen geven ten aanzien van de rechtspositie van individuele patiënten Portefeuillehouder Een portefeuillehouder is een directeur van een circuit of dienst, hoofd van een bureau, of geneesheer-directeur, die een door de raad van bestuur gedelegeerde verantwoordelijkheid en bevoegdheid heeft ten aanzien van een specifiek beleidsonderwerp of beleidsterrein. De portefeuillehouder: is verantwoordelijk voor het tot stand komen en vormgeven van beleid op het portefeuillegebied binnen de door de raad van bestuur vastgestelde kaders en strategische lijnen en in lijn met het instellingsbeleid. heeft de bevoegdheid om op het portefeuillegebied circuitoverstijgend beleid te formuleren, zonodig in overleg met externe partijen en ketenpartners. Professionals De professionals dienen de met de instelling overeengekomen taken uit te voeren conform de binnen de instelling geldende procedures en daarbinnen autonoom te kunnen handelen volgens de voor hen geldende professionele standaard. Professionele autonomie heeft betrekking op de zelfstandig bevoegdheid van de beroepsgroep, en niet van de individuele professional, om regels en normen vast te stellen die gelden voor de juiste uitoefening van dat beroep. Het houdt tevens in dat anderen (daarbij inbegrepen de raad van bestuur, lijnfunctionarissen, patiënt en familie of naastbetrokkenen) niet mogen eisen dat een professional zijn beroep uitoefent in strijd met deze door zijn beroepsgroep vastgestelde vakinhoudelijke richtlijnen en beroepscodes. De professional biedt zorg aan de patiënt onder zijn persoonlijke verantwoordelijkheid, vanuit zijn deskundigheid, binnen de grenzen van zijn bekwaamheid. De professional: Deskundigheid en bekwaamheid: houdt zijn deskundigheid en bekwaamheid op peil zodanig dat hij voldoet aan de eisen die in redelijkheid aan hem als hulpverlener mogen worden gesteld zorgt ervoor dat hij geregistreerd blijft in het voor hem geldende register als bedoeld in de Wet BIG of een vergelijkbaar erkend register. toetst zijn hulpverlenend handelen regelmatig aan de huidige wetenschappelijke inzichten en de consensus hiervoor binnen zijn beroepsgroep (intervisie) schakelt, indien hij de grenzen van zijn deskundigheid of bekwaamheid bij voortzetting van de zorg zou overschrijden, een collega in die wel de deskundigheid en bekwaamheid bezit, die dan gehouden is deze (specifieke) bekwaamheid in te zetten, tenzij dit hem om omschreven redenen onmogelijk is. Dossiervorming: is gehouden over iedere patiënt aan wie hij zorg verleent adequaat te rapporteren en informatie vast te leggen in het patiëntendossier over zijn aandeel in de zorgverlening. Is hij ook de regiebehandelaar, dan zorgt hij tevens voor de dossiervorming als geheel en voor het uitvoeren van de patiëntenrechten met betrekking tot het dossier volgens de instellingsprocedures. is gebonden aan zijn wettelijke geheimhoudingsplicht. Dat betekent dat de professional, zonder toestemming van de patiënt, geen informatie geeft aan anderen dan degenen die direct bij de uitvoering van de behandeling betrokken zijn, tenzij wettelijke bepalingen daartoe verplichten. De professional verstrekt niet meer informatie dan noodzakelijk is voor de ontvanger voor een goede uitoefening van diens taak. De geheimhoudingsplicht strekt zich uit tot na het overlijden van de patiënt. GGZ ingeest heeft HS/AR 1 februari 2017 Pagina 8

9 regels vastgelegd over toegang tot en uitwisseling van gegevens in het privacyreglement en in het dossierbeleid. Waarborgen van continuïteit van zorg draagt er zorg voor dat ook tijdens zijn vakantie en verlofdagen de continuïteit van de zorg voor zijn patiënten gewaarborgd is. draagt zorg voor een adequate overdracht en toegankelijke informatie ten behoeve van degene die hem vervangt bij (on)voorziene afwezigheid. De vervangend professional heeft voor wat betreft de zorg aan de patiënt gedurende de tijd dat wordt waargenomen dezelfde verantwoordelijkheden als de oorspronkelijke professional. is verplicht tot deelname aan een dienstpool voor de 7 x 24 uur bereikbaarheidsdiensten, als deze behoort tot een discipline die daarvoor wordt ingezet, tenzij hij hier op grond van de CAO GGZ van is uitgesloten. draagt binnen zijn werkgebied bij aan de totstandkoming van en het onderhouden van externe relaties, zodat indien nodig een goede overdracht van patiënten naar andere instellingen en ketenpartners gewaarborgd is. Weigeren en afbreken zorgverlening die gegronde redenen meent te hebben de zorgverlening aan een patiënt niet op zich te nemen, overlegt dit met de daarvoor aangewezen leidinggevende en draagt zorg voor voldoende continuïteit van de zorg. die meent goede gronden te hebben om de zorgverlening aan een patiënt eenzijdig af te breken overlegt daarover van te voren met de directeur behandelzaken Instellingsbeleid is gehouden medewerking te verlenen aan het tot stand komen, implementeren en uitvoeren van (zorginhoudelijke) richtlijnen, protocollen en procedures, zowel instellingsbreed als circuitof afdelingsgebonden. houdt zich aan de afspraken, zoals vastgelegd in deze protocollen en richtlijnen, met inachtneming van de mogelijkheid daarvan in het belang van de patiënt gemotiveerd af te wijken. is gehouden medewerking te verlenen aan de totstandkoming en uitvoering van het kwaliteitsbeleid van de instelling. De professionals functioneren, als onderdeel van hun omschreven taken, als lid van specifieke door de raad van bestuur ingestelde (kwaliteits-) commissies, taak- of expertgroepen. dient een actieve bijdrage te leveren aan de kwalitatieve rapportage en registratie van zijn verrichtingen volgens de daarvoor binnen de instelling geldende regels. levert binnen redelijke grenzen een bijdrage aan instructie en opleidingsactiviteiten houdt zich bij extern optreden aan de afspraken en regels die binnen de instelling gelden betreffende de contacten met de pers, media en andere instanties. 5. Verantwoordelijkheden en bevoegdheden in het behandelproces Binnen dit professioneel statuut wordt onderscheid gemaakt tussen disciplines (het deel uit maken van een bepaalde beroepsgroep) en rollen in het behandelproces. Aan de rollen in het behandelproces zijn door de instelling specifieke taken met de bijbehorende verantwoordelijkheden en bevoegdheden toegekend. Disciplines verschillen in hun bevoegdheid tot het zelfstandig uitoefenen van specifieke taken in het behandelproces. Dit vloeit voort uit hun bevoegdheid volgens de wet BIG, de wet BOPZ en de regelgeving omtrent regiebehandelaarschap en brengt beperkingen met zich mee voor de vraag welke discipline een bepaalde rol kan vervullen. De relatie tussen rollen en disciplines is dus geen één op één relatie. In dit hoofdstuk wordt beschreven welke disciplines welke rollen in het behandelproces kunnen vervullen, welke verantwoordelijkheden en bevoegdheden daaraan gekoppeld zijn, en hoe de professionals die bij het behandelproces van een patiënt betrokken zijn zich onderling verhouden. Binnen genoemde wettelijke kaders en regelgeving, wordt, tevens afhankelijk van de aard van de hulpvraag van de patiënt en de voor de behandeling benodigd deskundigheidsgebied, bepaald welke professional(s) uit welke discipline(s) in welke rol(len) worden ingezet in het behandelproces, als regiebehandelaar, behandelaar, consulent of begeleider De wet BIG HS/AR 1 februari 2017 Pagina 9

10 De wet BIG brengt voor het vervullen van bepaalde rollen door bepaalde disciplines de volgende beperkingen aan: Artsen zijn zelfstandig bevoegd tot geneeskundig handelen in brede zin. Gezondheidszorgpsychologen, klinisch psychologen, psychotherapeuten en verpleegkundig specialisten hebben zelfstandige bevoegdheid tot diagnostisch en therapeutisch handelen, doch slechts op het eigen deskundigheidsterrein dat is vastgelegd in de door de minister erkende, door de eigen beroepsgroep vastgestelde opleidingseisen en competentieprofielen. De verpleegkundige discipline is niet zelfstandig bevoegd om diagnostische en therapeutische activiteiten te verrichten, met uitzondering van de hierboven vermelde verpleegkundig specialist. De directeur behandelzaken die leiding geeft aan deze verschillende professionals dient de grenzen van hun bekwaamheden -en daarmee bevoegdheden- vast te stellen in relatie tot de specifieke doelgroep(en) patiënten die binnen het circuit behandeld wordt of worden. De wet BIG formuleert de deskundigheidsgebieden momenteel als volgt: Artsen (zonder onderscheid tussen basisartsen en de diverse medisch specialismen): het verrichten van handelingen op het gebied van de geneeskunst. Binnen het basisberoep arts worden diverse medisch specialismen onderscheiden. Voor GGZ ingeest zijn dit: psychiater (met subspecialisme kinderpsychiater), internist, neuroloog, klinisch geriater, specialist ouderengeneeskunde, huisarts. Daarnaast kent het basisberoep arts meerdere specialisaties, voor GGZ in Geest o.a de sociaal geriater. Binnen het kader van dit professioneel statuut worden de specifieke deskundigheidsgebieden van deze medisch specialismen en specialisaties niet beschreven. GZpsycholoog: het verrichten van psychologisch onderzoek, het beoordelen van de resultaten daarvan alsmede het toepassen van bij algemene maatregel van bestuur aan te wijzen psychologische behandelingsmethoden ten aanzien van een persoon met het oog op diens gezondheidstoestand. Het basisberoep GZ psycholoog kent momenteel 2 specialismen: de klinisch psycholoog en de klinisch neuropsycholoog. Tot het deskundigheidsgebied van de klinisch psycholoog worden gerekend: a. de diagnostiek en behandeling - waaronder de psychotherapie - van complexe vormen van psychopathologie; b. wetenschappelijk onderzoek en zorgvernieuwing Psychotherapeut: het onderzoeken en het volgens bij algemene maatregel van bestuur aan te wijzen methoden beïnvloeden van stemmingen, gedragingen en houdingen van een persoon met een psychische stoornis, afwijking of klacht, teneinde deze te doen verdwijnen of te verminderen. Verpleegkundige a. het verrichten van handelingen op het gebied van observatie, begeleiding, verpleging en verzorging; b. het ingevolge opdracht van een beroepsbeoefenaar op het gebied van de individuele gezondheidszorg verrichten van handelingen in aansluiting op diens diagnostische en therapeutische werkzaamheden Als niet zelfstandig bevoegden stellen zij geen indicatie en werken steeds in opdracht van een zelfstandig bevoegde. Op basis van art. 34 van de Wet BIG is in een AMvB van de Minister van VWS het deskundigheidsgebied en competentieprofiel van de Verpleegkundig Specialist vastgesteld. Verpleegkundig specialist tot het gebied van deskundigheid van de verpleegkundig specialist geestelijke gezondheidszorg wordt gerekend: het zelfstandig verrichten van verpleegkundige en medische handelingen betrekking hebbend op de preventie, behandeling, spoedeisende behandeling, begeleiding en ondersteuning van (patiënten met) psychische stoornissen binnen één of meer van de volgende aandachtsgebieden: - kinderen en jeugdigen - volwassenen - ouderen HS/AR 1 februari 2017 Pagina 10

11 - forensische psychiatrie - verslavingszorg Tot de competenties behoren o.a. : het plannen en vaststellen van hoogcomplexe ggz zorg en vaststellen van de ggz- verpleegkundige diagnose en het realiseren van hoogcomplexe individuele verpleegkundige zorg binnen de kaders van de behandelafspraken van het verpleeg- en behandelplan aansluitend op diagnostische en therapeutische handelingen van collega behandelaren met een andere deskundigheid. Voorbehouden handelingen Daarnaast beschrijft de wet BIG een aantal handelingen die ze voorbehoudt aan bepaalde disciplines, de voorbehouden handelingen. Tot de voorbehouden handelingen die in GGZ ingeest worden toegepast zijn bevoegd de artsen en tot het voorschrijven van bepaalde UR-geneesmiddelen, onder voorwaarden beschreven in de wet, ook de Verpleegkundig Specialisten. Naast de bevoegdheid is bekwaamheid vereist om de handelingen te mogen uitvoeren. GGZ ingeest heeft voor het uitoefenen van de bevoegdheid tot voorschrijven van UR-geneesmiddelen door de Verpleegkundig Specialisten beleid vastgesteld. Als anderen dan de wettelijk bevoegden, voorbehouden handelingen willen uitvoeren kan dat alleen met schriftelijke opdracht van de bevoegde, die zich overtuigd moet hebben van de bekwaamheid van degene die het gaat uitvoeren én adequaat toezicht en mogelijkheid tot ingrijpen moet hebben geregeld. De wet verklaart alleen verpleegkundigen bij voorbaat functioneel bevoegd tot het uitvoeren van die voorbehouden handelingen. Dat betekent dat de bevoegde, voor het uitvoeren van voorbehouden handelingen door verpleegkundigen, wel een schriftelijke opdracht moet geven maar géén adequaat toezicht en mogelijkheid tot ingrijpen hoeft te regelen. Bij uitvoering door andere beroepsbeoefenaren (leerling-verpleegkundigen SPH-ers, agogen etc.) moet dus, naast het vaststellen van hun bekwaamheid, ook toezicht en ingrijpmogelijkheid worden geregeld. GGZ ingeest vraagt van deze andere beroepsbeoefenaren dat zij eerst met goed gevolg interne bijscholing hebben gevolgd op het gebied van psychopathologie, werking en bijwerkingen van medicatie, complicaties en de technische uitvoering De al dus verkregen bekwaamheid wordt vastgelegd in persoonlijke bekwaamheidsverklaringen, die jaarlijks worden geëvalueerd door de afdelingsmanager die dat inhoudelijk toetst bij de betrokken opdrachtgever van de betreffende handelingen op de vraag of de bekwaamheid nog aanwezig is en in de loop van 2017 elektronisch te raadplegen zijn door de bevoegde-opdrachtgever. Toezicht en ingrijpmogelijkheid regelt GGZ ingeest door er voor te zorgen dat op de klinische locaties steeds een functioneel bevoegd en bekwame verpleegkundige aanwezig is. Bevoegdheid en bekwaamheid Alle hulpverleners houden zelf hun deskundigheid en bekwaamheid op peil. De bevoegdheid (of hij de juiste diploma s heeft)van nieuw aan te stellen medewerkers wordt door Personeelszaken gecontroleerd bij de indiensttreding, aan de hand van de vereisten die aan de functie zijn gesteld (en die in de functiebeschrijving zijn vastgelegd). Daarnaast controleert Personeelszaken, volgens de wkkgz, de Big-registratie of registratie bij de beroepsgroep, een eventueel verplichte Verklaring Omtrent het Gedrag en vraagt referenties van vorige werkgevers na om vast te stellen of gedrag in het verleden in de weg staat aan inzet van deze medewerker bij patiënten in het heden. De bekwaamheid (of hij zijn ervaring op peil heeft gehouden) wordt steeds in de praktijk getoetst door een daartoe bevoegde functionaris volgens het beleid van GGZ ingeest. In de loop van 2017 wordt een applicatie in gebruik genomen waarin medewerkers hun bevoegdheid, opgedane deskundigheid (opleiding, bijscholing) en hun getoetste bekwaamheid digitaal kunnen invoeren. De informatie in de applicatie is toegankelijk voor de leidinggevende en de regiebehandelaar om de bevoegd- en bekwaamheid van behandelaren vast te stellen. en bovendien voor de afdeling P&O (voor alle medewerkers van de instelling). Op deze manier waarborgen wij dat de bevoegd- en bekwaamheid periodiek gemonitord wordt en dat bij dreigende onbevoegd- of onbekwaamheid tijdig wordt optreden. Regiebehandelaren nemen verplicht deel aan intervisie en intercollegiale toetsing. Dat betekent dat regiebehandelaren met collega s van dezelfde beroepsgroep (van binnen en buiten GGZ ingeest) met elkaar de omstandigheden waaronder en de manier waarop zij hun beroep uitoefenen bespreken en HS/AR 1 februari 2017 Pagina 11

12 welke onderwerpen zij moeilijk vinden met als doel feedback te krijgen op hun persoonlijk functioneren en daarvan te leren. Wij vragen van onze medewerkers dat zij hun intervisiebijeenkomsten structureel inplannen, en minimaal 1x per kwartaal deelnemen aan een bijeenkomst. Leidinggevenden zullen dit actief stimuleren en monitoren. Medewerkers leggen zelf per intervisiebijeenkomst vast wie daaraan deelnamen en bewaren deze deelnamelijsten. Personeelszaken zal jaarlijks steekproefsgewijs controleren of medewerkers voldoende deelnemen aan intervisie Rollen in het behandelproces Ervaringswerkers en ervaringsdeskundigen GGZ ingeest vindt het belangrijk dat mensen met ervaring in de psychiatrie deelnemen aan behandelingen om ervaringskennis in te zetten als gelijkwaardige kennisbron naast de professionele kennis. Dat helpt ook om de behandeling beter te laten aansluiten bij de belevingswereld van patiënten. Daarom zetten wij ervaringswerkers en ervaringsdeskundigen in. GGZ ingeest ontwikkelt beleid over de vraag welke niveaus van ervaringswerkers en deskundigen binnen welke teams voor welke taken worden ingezet Regiebehandelaar Als er meerdere professionals betrokken zijn bij de zorgverlening coördineert één van hen, de regiebehandelaar, het zorgproces. Volgens de veldnorm weergegeven in het modelkwaliteitsstatuut opgenomen in het register van het Zorginstituut Nederland is de regiebehandelaar een behandelaar die gegeven de aard van de zorgvraag en de behandelsetting relevante inhoudelijke deskundigheid bezit en aan de volgende voorwaarden voldoet: academische opleiding of andere opleiding op niveau NLQF7, welke onderworpen is aan een systeem van (her)accreditatie en/of voorziet in gerichte bij- en nascholing BIG-registratie Relevante werkervaring Periodieke deelname aan een vorm van intervisie en intercollegiale toetsing De regiebehandelaar heeft een wezenlijk aandeel in de behandeling is centraal aanspreekpunt van patiënt en diens naasten en/of wettelijk vertegenwoordigers zorgt ervoor dat in samenspraak met de patiënt/cliënt een behandelplan wordt opgesteld en stelt deze vast; weet zich overtuigd van de bevoegdheid en bekwaamheid van de andere betrokken zorgverleners (behandelaren en begeleiders) in relatie tot de zelfstandige uitvoering van het deel van de behandeling waarvoor zij verantwoordelijk zijn. zorgt ervoor dat het behandelplan wordt uitgevoerd en wanneer omstandigheden daartoe aanleiding geven wordt bijgesteld. ziet er op toe dat de dossiervoering voldoet aan de gestelde eisen. Andere betrokken zorgverleners hebben een eigen verantwoordelijkheid in de adequate dossiervoering. Zorgt ervoor dat de verrichtingen of activiteiten van alle zorgverleners die beroepshalve bij de behandeling van de patiënt/cliënt betrokken zijn en dus ook zijn eigen verrichtingen of activiteiten op elkaar zijn afgestemd. laat zich informeren door de andere bij de behandeling betrokken zorgverleners, zo tijdig en voldoende als noodzakelijk is voor een verantwoorde behandeling van de patiënt/cliënt. De regiebehandelaar toetst of de activiteiten van anderen bijdragen aan de behandeling van de patiënt/cliënt en passen binnen het door de regiebehandelaar in overleg met de patiënt/cliënt vastgestelde behandelplan. De regiebehandelaar en de andere betrokken behandelaren treffen elkaar ten behoeve van periodieke evaluatie van het behandelplan in persoonlijk contact en/of in teamverband, zo mogelijk in aanwezigheid van de patiënt/cliënt, met de daartoe noodzakelijke frequentie (ook teleconferencing), op geleide van de problematiek/vraagstelling van de patiënt/cliënt. HS/AR 1 februari 2017 Pagina 12

13 spant zich in voor een goede samenwerking en afstemming, met toestemming van de patiënt/cliënt, wanneer meerdere zorgaanbieders tegelijkertijd bij de behandeling van de patiënt/cliënt zijn betrokken, draagt zorg voor goede communicatie met de patiënt/cliënt en diens naasten (indien van toepassing en indien toestemming hiervoor is verkregen) over het beloop van de behandeling. Bepalen van regiebehandelaar Aanmeldingen De instelling bepaalt de discipline van de regiebehandelaar tijdens de intakefase, bij de keuze van geslacht en persoon van de regiebehandelaar kan rekening gehouden worden met de voorkeuren van patiënt (zie verder aanmeldprocedure). Wijzigen van regiebehandelaar De regiebehandelaar blijft zo lang mogelijk ongewijzigd, eventueel ook als de behandeling of behandelsetting tijdelijk wijzigt. Op de volgende momenten wordt overwogen van regiebehandelaar te wisselen: 1. Na intake bij de start van de behandeling wordt gekozen voor een regiebehandelaar die deskundig is op het gebied van de behandelfocus. 2. Als het zwaartepunt van de behandeling zodanig wijzigt dat een andere regiebehandelaar meer aansluit. Bijvoorbeeld als na stabilisatie een psychotherapeutische behandeling start. 3. Als er een persoonlijke reden is bij de regiebehandelaar om zijn rol niet langer te willen uitoefenen (bijvoorbeeld: agressie, bedreiging, persoonlijke betrokkenheid bij patiënt) 4. Op verzoek van patiënt met redenen omkleed 5. Als de regiebehandelaar langere tijd niet meer beschikbaar is (ziekte, overplaatsing, ontslag, sabbatical) A. Specialistische ggz Aanmelding Aanmeldingen bij de poliklinieken worden beoordeeld door aanmeldfunctionarissen, die vragen zo nodig aanvullende informatie op bij patiënt en/of huisarts. Triage wordt uitgevoerd door een Verpleegkundig Specialist, GZ psycholoog, klinisch psycholoog of psychiater die de patiënt plaatst binnen een van de poliklinieken bij een koppel van intaker en regiebehandelaar. De keuze van de discipline van de regiebehandelaar is afhankelijk van de aard van de klachten. De regiebehandelaar stelt zelf de diagnose vast. Bij elke intake is in elk geval een klinisch psycholoog of een psychiater betrokken vanwege de diagnostiek. Als de regiebehandelaar geen psychiater of klinisch psycholoog is bespreekt hij de uitkomsten van het intakeproces eerste in het multidisciplinaire team in aanwezigheid van een psychiater of klinisch psycholoog alvorens de diagnose, en het behandelplan met patiënt, vast te stellen. Aanmeldingen bij de crisisdienst binnen en buiten kantoortijden worden door een ambulant verpleegkundige II op aangeven van de huisarts naar mate van spoedeisendheid ingepland voor een intake bij een arts en eventueel een ambulant verpleegkundige II. Een psychiater of klinisch psycholoog is regiebehandelaar en beoordeelt de patiënt face to face binnen 24 uur. Binnen de specialistische ggz is altijd een psychiater en/of klinisch psycholoog beschikbaar voor patiënten en/of andere zorgverleners, zo nodig ter plaatse. Zij kunnen in alle settings als regiebehandelaar optreden. Daarnaast kunnen, afhankelijk van de primaire focus binnen de behandeling de volgende disciplines regiebehandelaar zijn: a. de verpleegkundig specialist ggz, wanneer de focus van de behandeling ligt op de gevolgen van de psychiatrische stoornis en de beperkingen die deze stoornis geeft in het (inter)persoonlijk functioneren. Het betreft patiënten - met een langer bestaande stoornis en hoogcomplexe problematiek die behandeld worden in de FACT-teams met bovengenoemde focus - die behandeld worden op de sociaal psychiatrische klinische afdelingen met uitzondering HS/AR 1 februari 2017 Pagina 13

14 van patiënten met een BOPZmaatregel - dan wel binnen de poliklinieken met bovengenoemde focus b. psychotherapeut, bij vormen van psychotherapie binnen verschillende therapeutische referentiekaders. Het betreft patiënten die met psychotherapeutische methoden en interventies behandeld worden in de poliklinieken c. GZ-psycholoog, wanneer de focus van de behandeling gericht is op de psychologische factoren en waarbij geen sprake is van een spoedeisend karakter of noodzaak tot opname. Het betreft patiënten die behandeld worden in de poliklinieken en FACT-teams als de focus niet ligt op medicamenteuze behandeling. d. klinisch geriater, klinisch neuropsycholoog en specialist ouderengeneeskunde voor patiënten van (biologisch) oudere leeftijd waarbij multimorbiditeit van zowel psychiatrische als somatische aard een grote rol speelt in de klachtenpresentatie. Als de regiebehandelaar een ander is dan de psychiater of klinisch psycholoog zorgt hij er voor dat bij afronding van de intake de intakegegevens en het behandelvoorstel worden besproken in het multidisciplinaire team. De regiebehandelaar draagt er zorg voor dat besluitvorming op cruciale momenten in de behandeling plaatsvindt en in het multidisciplinair team wordt afgestemd en getoetst. Dit is altijd, maar niet limitatief: bij wijziging van het behandelplan, ontslag en (dreigende) crisis. De regiebehandelaar ziet er tevens op toe dat de patiënt hierbij betrokken is. Van deze bespreking wordt aantekening in het dossier gemaakt met name over de vraagstelling, overwegingen, conclusies en vastgestelde behandelbeleid. Ook wordt in het dossier vastgelegd wanneer nieuwe bespreking plaats zal hebben. Bij de besprekingen in de multidisciplinaire teams is altijd een psychiater of klinisch psycholoog aanwezig. Escalatieprocedure Als er tussen de regiebehandelaar en een behandelaar een verschil van mening ontstaat over de inhoud of over de uitvoering van het behandelplan dat niet in nader overleg wordt opgelost, dan leggen zij dit voor aan de geneesheer directeur. Die stelt zich op de hoogte van de behandelinhoud en neemt vervolgens een beslissing. B. Generalistische basisggz Voor de generalistische basisggz kunnen de volgende disciplines regiebehandelaar zijn: de GZ-psycholoog, klinisch psycholoog/klinisch neuropsycholoog, psychotherapeut, verpleegkundig specialist ggz. De specialist ouderengeneeskunde of klinisch geriater als de hoofddiagnose dementie is en de verslavingsarts indien de hoofddiagnose verslaving en/of gokproblematiek betreft Bij patiënten de behandeling krijgen in het chronisch zorgpad (product 4) is de regiebehandelaar bij voorkeur een verpleegkundig specialist behandelaar Een behandelaar is een professional die, onder regie van de regiebehandelaar, een deel van de geïndiceerde behandeling uitvoert. Hij is verantwoordelijk voor de uitvoering van zijn deel van de behandeling en zorgt ervoor dat hij de regiebehandelaar tijdig, volgens diens instructie, informeert over ontwikkelingen in zijn deelbehandeling, zodat de regiebehandelaar zijn regiefunctie kan waarmaken. Daarnaast is hij verantwoordelijk voor tijdige adequate dossiervoering over zijn deel van de behandeling. De behandelaar kan, afgeleid van het behandelplan met de patiënt een eigen deelbehandelplan maken. De rol van behandelaar kan door iedere discipline worden uitgevoerd, mits de discipline erkend is in de NZa-beroepentabel die deel uit maakt van de betreffende beleidsregel. Welke discipline binnen een individuele behandeling de rol van behandelaar krijgt toebedeeld is afhankelijk van de aard van HS/AR 1 februari 2017 Pagina 14