Eierland vroeger ennu
|
|
- Sebastiaan Verstraeten
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1
2 Bij een zandsuppleie word zand vanui zee me schepen naar he land gebrach. De zee neem di zand langzaam weer erug, zoda men na een aanal/aren weer erug bij af is. In vergelijking me andere oplossingen is di een goedkope en vooral nauurlijke manier om he srand en de duinen e behoeden voor acheruigang. He Bolwerk Erosie Bij erosie word he zand door de krach van he waer of de wind meegenomen. Bij de erosie van de kus in Nederland is vooral he samenspel van golven en sroming belangrijk. De golven woelen he zand/os. Als de golven van he srand af eruglopen is di goed e zien. Vervolgens worden de zandkorrels door de geijdesroming meegenomen.
3 Eierland vroeger ennu Tegenwoordig besaa Eierland ui de Eierlandse duinen en de Eijerlandse Polder, die samen meer dan een kwar van Texel beslaan. Vroeger was Eierland een apar eiland. In 1630 is he me Texel verbonden door de aanleg van een suifdijk over de srandvlake ussen de wee eilanden. Me deze ingreep werd de basis gelegd voor de huidige nauurlijke en landschappelijke waarden van een aanal gebieden: He gebied weselijk van de groe suifdijk, die Texel en Eierland in 1630 verbond. Di gebied besaa ui enkele oudere duinkernen verbonden door suifdijken. He Slufergebied, he kwelderlandschap en noorden van he hiervoor genoemde landschap. De Eierlandse duinen, duinmassieven en valleien van he voormalige eiland Eierland. 55: K,, De combinaie van nauur en landschap en van goede oerisische voorzieningen maak Texel, en ook Eierland, zeer aanrekkelijk voor recreaie en oerisme. De kop van Texel 6QÂAF5C*P 'fll\fl;srl2sc.\.q
4 Een gevarieerde nauur He oale gebied heef naas een recreaieve waarde, ook een groe waarde voor flora en iuna. Vooral de gebieden als De Muy en de nae duinvalleien spelen een belangrijke rol in de variaie in vegeaie. Ook de Slufer is een bekend nauurgebied binnen Eierland me bijzondere planen Er kom langs de Eierlandse kus, vanwege de combinaie van bodemgeseidheid en vochigheid, zelfs een aanal zeldzame paddesoelen voor. Voorbeelden hiervan zijn: de Duinsinkzwam, de Duinfranjehoed en he Zanduipje. ooren. Di is e danken aan de open verbinding van de Slufer me de zee, die he Iufergebied regelmaig onder waer ze. Vakanie op Texel De nae duinvalleien veronen een groe variaie in flora en fauna doorda he diepse pun drassig en soms zelfs na is. Naarmae men r5' hoger kom word de bodem seeds droger. Moeraswespenoiclus L..»' Agrarisch Texel b
5 Kusverlies, hoe onsaa da? Bij Eierland bedraag he gemiddelde verlies aan de kus circa 7 meer per jaar en is daarmee he groos van he hele Nederlandse kusgebied. Deze jaarlijkse hoeveelheid kom overeen me een halve kruiwagen zand per inwoner van Nederland! : 1 \N frç Wa zijn hiervan de oorzaken? S, De kuslijn vanaf Egmond /m Terschelling heef een kromme, bolle vorm. De nauur heef de neiging kromme kusvormen rech e rekken. Bij Texel is de kromming he groos en de acheruigang dus ook. De zeespiegel veroon de afgelopen eeuw een sijging. De verwaching is da de V/cisk/eurige orchi s sijgende lijn zich door zal zeen. Bij een sijging van de zeespiegel verander he srand heel geleidelijk in zeebodem. VIIIIAND Ui onderzoek van he Waerloopkundig Laboraorium blijk da verreweg de belangrijkse oorzaak de geijdesroming is. Door de geul ussen Texel en Vlieland, 8 he "EierlandseGa",sroom he waer me vloed en eb de Waddenzee in en ui. De heenreis van he waer loop door de zogeheen vloedgeul, pal voor de kop van Texel. De 'erugreis gaa via de ebgeul en deze loop vanui de Waddenzee naar buien o voor de kus van Vlieland. Deze vloed en ebsromen verplaasen veel zand. Maar hier gaa he fou! Voor de kus van Eierland neem de vloedsroom he zand mee de Waddenzee in. De ebsroom verplaas he vervolgens weer naar buien en leg he zand voor de kus van Vlieland neer. Di is goed e zien aan de zuidpun van Vlieland, die seeds groer word. WADDENZEE POLDER \ EIJERLAND 27 : 6 UFTERTa 1 24 = zandranspor door vloedsroom = zandranspor door ebsroom
6 Welke maaregelen zijn voorhanden? Dammen en srandhoofden Er zijn wee mogelijkheden om de kus e De werking van dammen en srandhoofden verdedigen: verloren zand aanvullen of de oorzaak van de acheruigang wegnemen. In Nederland zijn de sroming en de golven, en vooral hun samenspel, de veroorzakers van de kusacheruigang. berus op he van de kus houden van de sroming. Daarnaas bescherm een dam he land egen de golfaanval. Een groo aanal maaregelen is inmiddels genomen. Zo is de Hondsbossche Zeewering aangelegd, een dijk die de kus bescherm. Op veel plaasen langs de kus houden srandhoofden de sroom weg van de kus. Aan dergelijke oplossingen kleven echer ook nadelen. 43 %+ In plaas van acherui e gaan zal de kus aan een zijde aanzanden en dus voorui gaan. Bij Ijmuiden is goed e zien wa he effec is van een lange dam: er onsaa een srandvlake. Verandering kusvorm bij een dam Ook bij Eierland zal na de aanleg van een lange dam de kus aangroeien, en wel aan de zuidzijde. Aan de andere zijde van de dam kan alsnog erosie opreden. Hiervoor is een aanvullende maaregel nodig: beperke zandsuppieie of de plaasing van zinksukken. De lenge en de plaas van de dam zijn serk bepalend voor deze effecen. Door een sorm kan er forse schade opreden. Bovendien is he s zomers op een dijk minder preig oeven dan op een srand. Op veel plaasen heef he aanvullen van he verloren zand, suppleie, dan ook de voorkeur. Door de jaren heen is Nederland een specialis Al me al zijn er drie verschillende oplossingen geworden in zandsuppleies. me dammen effecief voor Eierland. Ten eerse een dam van 1500 meer lang bij Gedurende deze sudie zijn er meer mogelijkkm 30,5. Di is de mees exreme varian. heden voor de verdediging van de Eierlandse Alleen bij deze varian zijn belangrijke kus onderzoch. Voorbeelden hiervan zijn veranderingen in he zeegebied ussen Texel golfbrekers op enige afsand ui de kus of he en Vlieland e verwachen. verplaasen van de ebgeul. Ten weede een dam van 800 meer lenge bij Naas zandsuppleie blijken er slechs een paar km 29,5 gecombineerd me een dam van oplossingen realisisch. Di zijn één of meer 600 meer lenge bij km 30,5. Di is, echnisch dammen of een serie srandhoofden. gezien, de mees effecieve varian. Ten derde een dam van 550 meer lenge bij km 30,5. Di is de mins ingrijpende varian. Srandhoofden zijn in feie kore, acher elkaar liggende dammen. Ze veronen dezelfde werking als een lange dam: he egenhouden van sroming. Tussen de srandhoofden (ook wel: kribben) is hezelfde effec e zien als bij een dam. Direc acher de krib onsaa erosie en verderop v66r de volgende krib aanzanding. Bij Eierland zijn 4 srandhoofden, me lengen van 200 o 550 meer, oereikend. Bij alle varianen van de dammen en de srandhoofden worden er geen veranderingen verwach in de omgeving van De Slufer. Als onderdeel van de oplossingen voor Eierland zal de eerse jaren och nog zand gesuppleerd moeen worden. Uieindelijk echer veel minder dan nu he geval is. En als we vijfig jaar verder kijken, zijn we uieindelijk wel voordeliger ui. De siuaie na 50 jaar voor de verschillende oplossingen VLI ELAND / Sp VLIELAND H V WADDENZEE VLIELAND (LIELANDJ WADDENZEE WADDENZEE 5GO 29 WADDENZEE: S,77dhoofden km 30 / POLDER POLDER \, /. EIJERLANDÇ POLDER \ // EIJERLAND.27 1r TEXEL DELUFTER 1.2; /./ TEXEL /\ DESLUFTER ii L : ELJERLAND DE UFTER TEXEL
7 Effec op Eierland Landschap Recreaie He is logisch da naarmae de dam langer is, er meer aanzanding plaas heef en de srandvlake groer word. Di kan van groe invloed zijn op planen die verderop in de duinen groeien. De schakel hierussen is de sijging van de grondwaersand. Door de sijging zullen de duinvalleien naer worden. Valleien die nu droog zijn kunnen drassig worden en waar he nu drassig is kunnen meerjes onsaan. De aanzanding en de sijging van de grondwaerspiegel in de duinen zijn geleidelijke processen van ienallen jaren. Sommige planensooren zullen als gevolg hierdoor verdwijnen, voor andere planen vorm enige verdrassing een ideale groeibodem. He onsaan van een nieuwe srandvlake is ingrijpend voor he landschap; he beeld van de kop van Texel zal erdoor veranderen. Na lange ijd is er zelfs een mogelijkheid da er door versuiving nieuwe duinen worden gevormd. Bij he onwerp van een dam speel de inpassing in he landschap ook een rol. Leven in zee Een dam of srandhoofden beïnvloeden he leven in zee nie. Een voorwaarde voor de e nemen maaregelen is da er geen verlies aan zandplaen (rusplaas voor zeehonden) en kwelders (voedsel voor waervogels) mag opreden. De aangedragen oplossingen voldoen hieraan. Een dam me daarvoor een nieuwe srandvlake word door oerisen verschillend ervaren. De zwemmer zal verder moeen lopen, de zonnebader heef meer ruime om e liggen, de visser kan verder de zee in lopen en voor de wandelaar word he srand onderbroken. Een zonnig eiland Huidige siuaie md Zoewaerbel Gewijzigde siuaie bij kusaanwas Lan gedamvallei Sijging grondwaerspiegel In de duinen bevind zich een bel zoe waer, die drijf op he daaronder gelegen zoue waer. De zoewaerbel loop onder he srand door o aan de zee. Bij kusaanwas word de zee in feie naar buien verplaas. Di heef als gevolg da de zoe waerbel groer word en daardoor omhoog kom. Bij sijging van he grondwaer word de bodem naer en kunnen er meer/es onsaan.
8 Wa is de bese oplossing? Hoe nu verder? Zandsuppieren voldoe in he algemeen goed. De specifieke siuaie voor Eierland maak da andere maaregelen goedkoper blijken. Ui oogpun van kosen is een kore dam of srandhoofden aan e bevelen. Als we de oplossing me srandhoofden en dammen nu nog eens bekijken, val op da hoe grooschaliger de oplossing is, hoe groer de effecen hiervan zijn op he milieu, he landschap, de economie en de recreaie. Deze kunnen zowel posiief als negaief zijn. Ook geld: hoe langer de dam, hoe minder voorspelbaar de effecen op de omgeving zullen zijn. Naas zandsuppleren brengen srandhoofden of een kore dam de mins ingrijpende effecen me zich mee. He Provinciaal Overlegorgaan Kusverdediging NoordHolland adviseer de Miniser van Verkeer en Waersaa over he kusbeheer in de provincie, en dus ook voor Eierland. He overlegorgaan geef de voorkeur aan de oplossing me een korere dam van 550 meer lenge. Die oplossing is effecief en breng geen ingrijpende effecen me zich mee. Bovendien is deze oplossing flexibel. Na aanleg van deze dam zal er langzaam aanzanding plaasvinden en di zal effec hebben op de omgeving. Na een aanal jaren kan opnieuw worden bekeken of de effecen gewens en aanvaardbaar zijn. Een verdere uibouw naar meer srandhoofden of een andere damoplossing kan dan gewens zijn. De verwaching is, da deze enkele dam van 550 meer al een sap in de goede riching is! He Provinciaal Overlegorgaan Kusverdediging NoordHolland zal op kore ermijn, na een voorlichingsronde, de Miniser van Verkeer en Waersaa adviseren. De Miniser zal uieindelijk besluien hoe de oekoms van Eierland erui zal zien. Wa is he POK: Provinciaal Overlegorgaan Kusverdediging. Hierin werken kusgemeenen, waerschappen, provincie en Ri/kswaersaa samen voor een goede kusverdediging. maaregel lange dam van lange dammen van dam van 550 m bij srandhoofdenreeks suppleren [aspec 1500 m bij km m bij km 29.5 en km 30.5 (gefaseerd aangelegd) van 600 m bij km 30.5 morfologische veranderingen in veranderingen in veranderingen in veranderingen in geen veranderingen veranderingen v/h flinke mae over beperke mae over beperke mae over beperke mae over omliggend gebied groo gebied groo gebied beperk gebied beperk gebied geringe aanasing geen aanasing v/h geen aanasing v/h geen aanasing v/h oevoeging v/h zeegasyseem zeegasyseem zeegasyseem zeegasyseem suppleiezand in nie uigesloen syseem landschap groe visuele behoorlijk visuele visuele wijziging visuele wijziging liche visuele wijziging wijziging wijziging bij onsaan van groe onwikkeling van aan onwikkeling kleine onwikkeling kleine srandvlake zienlijke srandvlake srandvlake srandvlake uivoering suppleies duinmilieu onsaan meren, onsaan meren, liche oename oename geen invloed op verlies vochige gering verlies vochi vochige duinen vochige duinen grondwaersand in duinen ge duinen duinen zeemilieu verwaching geen geen negaieve geen negaieve geen negaieve geen negaieve negaieve effecen effecen effecen effecen effecen recreaie/economie nauwelijks effecen nauwelijks effecen nauwelijks effecen nauwelijks effecen nauwelijks effecen kosen in miljoenen guldens voor 50 jaar De effecen en kosen van de maaregelen samengeva.
9
10 4 10 nk Als u nog vragen heef over de sudie Eierland dan kun u he Cenraal Informaiepun bellen van Voorliching Rijkswaersaa direcie NoordHolland, elefoon Hier kun u ook de brochure nabesellen IC 1
Het spel over genetisch gemodificeerd voedsel. Handleiding
Vr He spel over geneisch gemodificeerd voedsel Handleiding Achergrond Er besaa nog seeds veel discussie over geneisch gemodificeerd voedsel. Voorsanders hechen veel waarde aan de mogelijkheden, zoals goedkopere
Nadere informatieUitslagen voorspellen
Eindexamen vwo wiskunde A pilo 04-I Vraag Anwoord Scores Uislagen voorspellen maximumscore 3 De afsand ussen Wilders en Thieme is 4 De conclusie: nie meer dan wee maal zo groo maximumscore 3 Bij gelijke
Nadere informatieTuinstijlen. Tuinstijlen. Het ontstaan van tuinstijlen. Formele tuinstijl. Informele tuinstijl. Moderne tijd
Tuinsijlen Tuinsijlen He aanleggen van een uin word voorafgegaan door he maken van een uinonwerp. Om de uin o een geheel e maken moe u in he onwerp rekening houden me een bepaalde uinsijl. Door allerlei
Nadere informatieGeen enkel lakproces is gelijk aan andere systemen.
My of i l er ec hni eki n er na i ona l T : +31( 0) 481461191 E : i nf o@my ogend. c om W: www. my ogend. c om Pos a dr es Wi l l em Al e x a nder s r a a 23c 6691E EGend Geen enkel lakproces is gelijk
Nadere informatieBij het bewerken van plaatmateriaal ontstaat vaak de situatie dat materiaal langs
12_DRUK_nr2_2005 19-04-2005 11:33 Pagina 12 Druk op de INLEIDING Bij he bewerken van plaamaeriaal onsaa vaak de siuaie da maeriaal langs een radius moe bewegen. Meesal heef men dan van doen me he maken
Nadere informatieWind en water in de Westerschelde. Behorende bij de Bacheloropdracht HS
Behorende bij de Bacheloropdrach HS Door: Julia Berkhou Lena Jezuia Sephen Willink Begeleider: Prof.dr. A.A. Soorvogel Daum: 17 juni 2013 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Achergrondinformaie 3 2.1 He geij.................................
Nadere informatieNoordhoff Uitgevers bv
a b c d e a Analyse De omze was in 987 ongeveer, miljard (de recher as) De wins was ongeveer 6 miljoen (linker as) 6 miljoen 6 miljoen = %, % Er is sprake van verlies als de wins/verlies-grafiek negaief
Nadere informatieTesten aan de voorkant
esen als kriische Tesen aan de voorkan Opimaal rendemen halen ui s De meese organisaies zien esen als noodzakelijke en effecieve maaregel om de kwaliei van sysemen e bepalen en fouen erui e halen voorda
Nadere informatieHoofdstuk 2 - Overige verbanden
Hoofdsuk - Overige verbanden bladzijde < a D 4 4,, 8 dus heef de vergelijking 4p p +, geen oplossingen en zijn er geen snijpunen van de grafiek me de horizonale as. b 4p p +,, p 4p p of p 4 + c Voor p
Nadere informatieTransparantie: van bedreiging tot businessmodel
rends Impac op organisaie en informaievoorziening Transparanie: van bedreiging o businessmodel Transparanie is een rend die zowel in he bedrijfsleven als in de publieke secor langzaam maar zeker in krach
Nadere informatieRekenen banken te veel voor een hypotheek?
Rekenen banken e veel voor een hypoheek? J.P.A.M. Jacobs en L.A. Toolsema Me enige regelmaa word door consumenen en belangenorganisaies gesuggereerd da banken de hypoheekrene onmiddellijk naar boven aanpassen
Nadere informatieSimulatiestudie naar Methodebreuken in het Onderzoek Verplaatsingen in Nederland
Simulaiesudie naar Mehodebreuken in he Onderzoek Verplaasingen in Nederland Bianca Wouers Cenraal Bureau voor de Saisiek bias@cbs.nl Jan van den Brakel Cenraal Bureau voor de Saisiek jbrl@cbs.nl Bijdrage
Nadere informatieHoofdstuk 2 - Overige verbanden
Moderne Wiskunde Uiwerkingen bij vwo C deel Hoofdsuk Overige verbanden Hoofdsuk - Overige verbanden bladzijde < a D 4 4,, 8 dus heef de vergelijking 4p p +, geen oplossingen en zijn er geen snijpunen van
Nadere informatieDoor middel van deze memo informeren wij u over de stand van zaken met betrekking tot het dossier hoogspanningslijnen.
Gemeene Ede Memo Aan : Gemeeneraad Van : College van burgemeeser en wehouders Daum : 5 okober 203 Zaaknummer : 594 Opgeseld door : Rikker Sniselaar, Adviseur geluid, luchkwaliei en exerne veiligheid Bijlagen
Nadere informatiehaarlemmerolie van de IT? Tobias Kuipers en Per John
Complexiei onder conrole, kosen inzichelijk? Naar een diensbare Gezien de populariei van is he goed eens erug e gaan naar de basis en e kijken naar wa SOA eigenlijk is, wa de redenen zijn om he in e voeren,
Nadere informatieEfficiënter zakendoen en innoveren met mobiele communicatie
Whiepaper One Ne Efficiëner zakendoen en innoveren me mobiele communicaie One Ne is een complee oplossing voor hosed elefonie die kosen helder en beheersbaar maak, zorg voor eenvoud en de bereikbaarheid
Nadere informatieExamen VWO. Wiskunde B1 (nieuwe stijl)
Wiskunde B (nieuwe sijl) Examen VW Voorbereidend Weenschappelijk nderwijs Tijdvak Donderdag 22 mei 3.30 6.30 uur 20 03 Voor di examen zijn maximaal 83 punen e behalen; he examen besaa ui 20 vragen. Voor
Nadere informatieJuli 2003. Canonpercentages Het vaststellen van canonpercentages bij de herziening van erfpachtcontracten
Canonpercenages He vassellen van canonpercenages bij de herziening van erfpachconracen Juli 23 SBV School of Real Esae Drs. L.B. Uienbogaard Drs. J.P. Traudes Inhoud Blz. 1. Inleiding... 3 2. Toeliching
Nadere informatieC. von Schwartzenberg 1/11
G&R havo A deel C von Schwarzenberg 1/11 1a m 18:00 uur He verbruik was oen ongeveer 1150 kwh 1b Minimaal ongeveer 7750 kwh (100%), maimaal ongeveer 1150 kwh (145,%) Een oename van ongeveer 45,% 1c 1d
Nadere informatieEtagevloeren. Ruimte creëren doe je met Nolte Opslag Systemen. www.nolteopslagsystemen.nl
Eagevloeren Ruime creëre g Sysemen g Sysemen is gespecialiseerd in de producie en levering van Eagevloeren. Een eagevloer ook wel enresol, mezzanine, ussenvloer, verdiepingsvloer of bordes genoemd, is
Nadere informatieOverzicht Examenstof Wiskunde A
Oefenoes ij hoofdsuk en Overzih Examensof Wiskunde A a X min 0, X max 0, Y min 0 en Y max 000. 0 lier per minuu. Als de ank leeg is, dan is W 0, dus 00 0 0 dus 0. Na 0 minuen is de ank leeg. a Neem de
Nadere informatieWie is er bang voor zijn pensioen? Pleidooi voor een vraaggerichte aanpak van pensioenvoorlichting
Wie is er bang voor zijn pensioen? Pleidooi voor een vraaggeriche aanpak van pensioenvoorliching ERIK VAN DER SPEK De laase jaren is pensioenvoorliching vaak negaief in he nieuws gewees. Ui verschillende
Nadere informatieTentamen Golven en Optica
Tenamen Golven en Opica woensdag 9 juni 011, 15.00-18.00 uur Maak elke opgave op een apar vel voorzien van uw naam en sudennummer. Gebruik van een (grafische) rekenmachine is oegesaan. Verdeel uw ijd opimaal
Nadere informatieHoofdstuk 2 - Formules voor groei
Moderne wiskunde 9e ediie Havo A deel Uiwerkingen Hoofdsuk - Formules voor groei bladzijde 00 V-a = 08, ; 870 08, ; 70 0, 8; 60 00 00 870 70 08,, gemiddeld 0,8 b De beginhoeveelheid is 00 en de groeifacor
Nadere informatielsolatieboxen met of zonder sluis?
lsolaieboxen me of zonder sluis? Modelonderzoek naar he risico voor kruisinfecies bij verschillende bouwkundige onwerpen voor een medium-care verpleegafdeling in he Wilhelmina Kinderziekenhuis e Urech
Nadere informatiePrivacy en cloud computing
legale kaders Privacy en cloud compuing Beveiliging van persoonsgegevens in de cloud E-mail leen zich goed als cloudservice. He voordeel is da de ICT-afdeling geen eigen mailserver hoef op e zeen, wa efficiëner
Nadere informatieErnst de Boer en Albert Kleinjan
archiecuur verzekeringen Inernaionale afsemming archiecuur noodzakelijk Archiecuurimpac van rends in de verzekeringswereld In de voorbije jaren is archiecuur vaak synoniem geworden aan beheersing : conroleren
Nadere informatieBestemmingsplan Broek op Langedijk V A S T G E S T E L D
Besemmingsplan Broek op Langedijk V A S T G E S T E L D Besemmingsplan Broek op Langedijk VASTGESTELD Inhoud Toeliching + bijlagen Regels + bijlagen Verbeelding juni 01 Projecnummer 1.00..0.0 O v e r z
Nadere informatieLees deze bijsluiter op een rustig moment aandachtig door, ook als dit geneesmiddel al eerder aan u werd toegediend. De tekst kan gewijzigd zijn.
I B2.4. Onwerp van de bijsluier voor HepBQuin Informaie voor de paiën Lees deze bijsluier op een rusig momen aandachig door, ook als di geneesmiddel al eerder aan u werd oegediend. De eks kan gewijzigd
Nadere informatieOefeningen Elektriciteit I Deel Ia
Oefeningen Elekriciei I Deel Ia Di documen beva opgaven die aansluien bij de cursuseks Elekriciei I deel Ia ui he jaarprogramma van de e kandidauur Indusrieel Ingenieur KaHo Sin-Lieven.. De elekrische
Nadere informatieSoftwarearcheologie als basis voor strategie
sofware legacy Besuurlijke grip op sofware Sofwarearcheologie als basis voor sraegie Als he managemen grip wil krijgen op de sofware binnen de organisaie, kan onderzoek door onafhankelijke expers uikoms
Nadere informatieTestgedreven projectvoering
esen Tesgedreven projecvoering Uiloop en budgeoverschrijding voorkomen In veel i-projecen worden fouen in requiremens en documenaie pas bij de esvoorbereiding ondek. Di is duur omda de fouen pas laa in
Nadere informatieHoofdstuk 3 Exponentiële functies
Havo B deel Uiwerkingen Moderne wiskunde Hoofdsuk Eponeniële funies ladzijde 6 V-a Door zih in weeën e delen vermenigvuldig he aanal aeriën per ijdseenheid zih seeds me een faor is de eginhoeveelheid,
Nadere informatieCorrectievoorschrift VWO
Correcievoorschrif VWO 009 ijdvak wiskunde A, He correcievoorschrif besaa ui: Regels voor de beoordeling Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores Regels voor de beoordeling
Nadere informatieHoofdstuk 1: Rust en beweging
Hoofdsuk 1: Rus en beweging 1.1 Rus en beweging zijn relaief Ten opziche van he vlieguig is de passagier in................................................ Ten opziche van he aardoppervlak is he vlieguig
Nadere informatieHerziening van de WWB-raming voor het Centraal Economisch Plan 2012
Herziening van de WWB-raming voor he Cenraal Economisch Plan 2012 CPB Achergronddocumen Maar 2012 Gijs Roelofs 1 Samenvaing In di CPB Achergronddocumen word een nieuwe ramingsregel voor he bijsandsvolume
Nadere informatieCorrectievoorschrift VWO 2014
Correcievoorschrif VWO 04 ijdvak wiskunde A (pilo) He correcievoorschrif besaa ui: Regels voor de beoordeling Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores Regels voor de
Nadere informatie: Vermeld op alle bladen van uw werk uw naam. : Het tentamen bestaat uit 4 bladzijden inclusief dit voorblad.
POST HBO-OPLEIDINGEN Beonconsruceur BV Saalconsruceur BmS Professional maser of srucural engineering Toegepase mechanica Maeriaalmodellen en nie-lineaire mechanica docen : dr. ir. P.C.J. Hoogenboom TENTAMEN
Nadere informatieEffecten van het budgettair beleid op private consumptie en besparingen: een onderzoek naar Ricardiaanse equivalentie
UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE ACADEMIEJAAR 00-003 Effecen van he budgeair beleid op privae consumpie en besparingen: een onderzoek naar Ricardiaanse equivalenie Scripie voorgedragen
Nadere informatieSeizoencorrectie. Marcel van Velzen, Roberto Wekker en Pim Ouwehand. Statistische Methoden (10007)
109 Seizoencorrecie Marcel van Velzen, Robero Wekker en Pim Ouwehand Saisische Mehoden (10007) Den Haag/Heerlen, 2010 Verklaring van ekens. = gegevens onbreken * = voorlopig cijfer ** = nader voorlopig
Nadere informatieHoofdstuk 5 - Differentiaalvergelijkingen
Hoofdsuk 5 - Differeniaalvergelijkingen 5. Differenievergelijkingen ladzijde a 0 3 4 5 A 00 0 04 06 08 0 oename B 00 30 69,00 9,70 85,6 37,9 oename 30 39 50,70 65,9 85,68 C 00 3 73,60 7,68 97,98 389,38
Nadere informatieMaster data management
meadaa Maser daa Aanpak voor opzeen van maserdaa-programma De kwaliei van de oenemende hoeveelheid daa in ondernemingen is van groo belang. Om die kwaliei e waarborgen kan maser daa worden oegepas. De
Nadere informatieUw auto in 3 simpele stappen
Uw auo in 3 simpele sappen 1 Als financieringsmaaschappij van Fia Group Auomobiles SA is Fia Financial Soluions als geen ander op de hooge van he Ialiaanse auoaanbod. Daarnaas beschik Fia Financial Soluions
Nadere informatieOverzicht. Inleiding. Classificatie. NP compleetheid. Algoritme van Johnson. Oplossing via TSP. Netwerkalgoritme. Job shop scheduling 1
Overzich Inleiding Classificaie NP compleeheid Algorime van Johnson Oplossing via TSP Newerkalgorime Job shop scheduling 1 Inleiding Gegeven zijn Machines: M 1,,..., M m Taken: T 1, T 2,... T n Per aak
Nadere informatieDit examen bestaat uit 13 opgaven Bijlage: 1 antwoordpapier
MAVO-D Il EXAMEN MIDDEBAAR AGEMEEN VOORTGEZET ONDERWIJS IN 1986 D - niveau Donderdag 5 juni, 9. 00-11. 00 uur '-,, NATUURKUNDE Di examen besaa ui 13 opgaven Bijlage: 1 anwoordpapier Waar nodig mag bij
Nadere informatieOutsourcing. in control. kracht geworden. Ad Buckens en Dennis Houtekamer
IT-audi & Ousourcing in conrol Leveranciersmanagemen en hird pary reporing Via ousourcing van sandaardprocessen proberen veel organisaies hun diensverlening aan de klan e verbeeren. Om in conrol e blijven
Nadere informatieEvolueren met portfoliomonitoring
sofware-engineering Evolueren me porfoliomonioring Toolki analyseer en visualiseer sofwaresysemen Door gebrek aan inzich beschouwen bedrijven hun sofwareporfolio vaak als weerbarsige en onbeheersbare doos
Nadere informatieVoorbeeldexamen VMBO-GL en TL
Voorbeeldexamen VMBO-GL en TL 215 aardrijkskunde CSE GL en TL Di examen besaa ui 47 vragen. Voor di examen zijn maximaal 65 punen e behalen. Voor elk vraagnummer saa hoeveel punen me een goed anoord behaald
Nadere informatieBlok 1 - Vaardigheden
6 Blok - Vaardigheden Blok - Vaardigheden Exra oefening - Basis B-a Bij abel A zijn de facoren achereenvolgens 8 : = 6 ; 08 : 8 = 6 en 68 : 08 = 6. Bij abel A is sprake van exponeniële groei. Bij abel
Nadere informatieAandacht voor allochtone studenten in het hoger onderwijs
Aandach voor allochone sudenen in he hoger onderwijs Inhoudsopgave Samenvaing en conclusies 5 1 Inleiding 15 1.1 Achergrond van he onderzoek 15 1.2 Opze van he onderzoek 16 1.3 Analyse van de nonrespons
Nadere informatieEindexamen wiskunde B1 vwo I
indeamen wiskunde B vwo 009 - I Over een parabool gespannen In figuur is de grafiek van de funcie f me f ( ) = 3 geekend. Tussen wee punen en S die even ver van O op de -as liggen, word denkbeeldig een
Nadere informatieWerkboek. meer. check! Geluk. in 3Weken! Marjan van de Bult
Werkboek meer Geluk J check! in 3Weken! Marjan van de Bul www.gelukfabriek.nl Unlock your Luck vormgeving www.somehingilse.nl Alsjeblief! Hier is jouw eigen werkboek voor meer geluk in 3 weken. Misschien
Nadere informatieOnderzoeksverslag: Risicomarge van uitvaartverzekeraars: de kasstroommethode voor de schatting van toekomstige kapitaalvereisten.
Onderzoeksverslag: Risicomarge van uivaarverzekeraars: de kassroommehode voor de schaing van oekomsige kapiaalvereisen. Aueurs: Dr. P. Bors AAG & M. Bors MSc Daum: Sepemr 2018 Inhoud 1. Inleiding... 2
Nadere informatieEindexamen wiskunde B 1 vwo 2003-I
Eindexamen wiskunde B vwo 2003-I Lenge Ui saisisch onderzoek is gebleken da de volwassen Nederlandse mannen in 999 gemiddeld 80,0 cm lang waren, en da er een sandaardafwijking van 2,8 cm was in de lengeverdeling.
Nadere informatieEindexamen wiskunde B1 havo 2004-II
Bacerieculuur De groei van he aanal baceriën van een bacerieculuur hang onder andere af van he voedingsparoon, de emperauur en de beliching. Ui onderzoek blijk da he aanal baceriën van een bepaalde bacerieculuur
Nadere informatiewiskunde A bezem havo 2017-I
Disribuieriem Een disribuieriem is een geribbelde riem die in een moderne verbrandingsmoor van een auo zi. Zo n riem heef en opziche van een keing voordelen: hij maak minder lawaai en er is geen smering
Nadere informatiesoftware Architectuur en dynamiek van productsoftware Architectuur productsoftware ontwikkelt evolutionair architectuur
archiecuur sofware Archiecuur producsofware onwikkel evoluionair Archiecuur en dynamiek van producsofware Producsofwareonwikkeling ken een voorgeschreven dynamiek waarin produc- en procesverbeeringen een
Nadere informatieDe Woordpoort. De besteksverwerker van Het Digitale Huis
De Woordpoor De beseksverwerker van He Digiale Huis Een STABU-beseksverwerker zonder weerga. Verfrissend eenvoudig en och me meer mogelijkheden dan welke andere beseksverwerker ook. Zeer uigebreide mogelijkheden
Nadere informatieHoofdstuk 3 - Exponentiële functies
Hoofdsuk - Eponeniële funcies Voorkennis: Groeifacoren ladzijde 7 V-a 060, 80 8, - euro 079, 0, 9, 88 c 0, 98, - 998, V-a De facor waarmee je de oude prijs vermenigvuldig om de nieuwe prijs e krijgen is
Nadere informatiedwarsrichting Doelstellingen van dit hoofdstuk
7 Afschuiving HOOFDSTUK in langs- en dwarsriching Ga naar www.pearsonmylab.nl voor sudiemaeriaal en oesen om je begrip en kennis van di hoofdsuk ui e breiden en e oefenen. Ook vind je daar videouiwerkingen
Nadere informatieOnderzoek naar waarschuwingsniveaus voor de dekkingsgraad op marktwaardebasis
Onderzoek naar waarschuwingsniveaus voor de dekkingsgraad op markwaardebasis Jasper Holke Klein Juni 2009 Vrije Universiei Faculei der Exace Weenschappen Sudieriching Bedrijfswiskunde en Informaica De
Nadere informatieOVERZICHT. De Raad 09-12-2014 Aanvang: 19:00. Vermeerzaal 1.03. Tijd. Molendijkzaal 0.01. Raadzaal 1.02. Het Plein 19:00
OVERZICHT De Raad 0--0 anvang: :00 Tijd Raadzaal.0 Molendijkzaal 0.0 Vermeerzaal.0 He Plein :00 :0 Tweerichingenvarian omgeving Kersenbaan vrz: Dijkserhuis pfh: Buijelaar secr: Bongers Onwikkeling groenvisie
Nadere informatieOpenbaar. Ontwerp-bestemmingsplan Nijmegen Midden 2015
Collegevoorsel Openbaar Onderwerp Onwerp-besemmingsplan Nijmegen Midden 0 Programma Sedelijke onwikkeling Porefeuillehouder B. Velhuis Samenvaing He laase (geacualiseerde) besemmingsplan voor Nijmegen
Nadere informatieStudiekosten of andere scholingsuitgaven
Bij voorlopige aanslag inkomsenbelasing 2013 IB 275-1T31FD Volg u in 2013 een opleiding of een sudie voor uw (oekomsige) beroep? Of had u kosen voor een EVC-procedure (Erkenning Verworven Compeenies)?
Nadere informatieIntegratiepracticum III
Inegraiepracicum III Casus I Projecevaluaie Irrigaie landbouwgronden in Ruriania Bas Beerenhou (556622) & Cliff Voeelink (554506) Deadline casus I: 2 januari 2007 TR2 Inleiding Er zijn een hoop derdewereldlanden.
Nadere informatieIn dít artike] wordt ingegaan op ontwikkelingen in de informatie technologie (IT) en de consequenties die dit heeft voor
Sae of he ar van securiy echnologie nvloed van veranderingen in de infornøie eclnologie op beveiliging Àueur: ir. Paul Overbeek Fysisch en Elekronísch Laboraoriu n - TNO Posbus 96864, 2509,JG Den Haag
Nadere informatieCorrectievoorschrift VWO 2015
Correcievoorschrif VWO 205 ijdvak wiskunde C (pilo) He correcievoorschrif besaa ui: Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores Regels voor
Nadere informatiestjosephbuurt type begijn
sjosephbuur ype begijn sjosephbuur Buur me karaker Welkom in de nieuwe sjosephbuur. Een buur op hisorische grond, ook een buur me veel woon- en werkvoorzieningen. Me behoud van karaker, maar wel een nieuw
Nadere informatieDe Belastingsgrondslag van Registratierechten
De Belasingsgrondslag van Regisraierechen Soor Fiscaliei Seunun Beleidsrelevan onderzoek Besuurlijke Organisaie laanderen De Belasingsgrondslag van Regisraierechen (oorloige versie: mag nie versreid worden
Nadere informatie1 Inleidende begrippen
1 Inleidende begrippen 1.1 Wanneer is een pun in beweging? Leg di ui aan de hand van een figuur. Rus en beweging (blz. 19) Figuur 1.1 Een pun in beweging 1.2 Wanneer is een pun in rus? Leg di ui aan de
Nadere informatiedigitale signaalverwerking
digiale signaalverwerking deel 2: sampling en digiale filerechniek Hoewel we de vorige keer reeds over he samplen van signalen gesproken hebben, komen we daar nu op erug, om de ermee samenhangende effecen
Nadere informatieHoofdstuk 6 - Formules maken
Hoofdsuk 6 - Formules maken ladzijde 0 V-a Formule, wan de grafiek gaa door he pun (,) 0 en formule is exponenieel. Formule heef voor x = 0 geen eekenis, erwijl de grafiek door he pun (0, 3) gaa. Formule,
Nadere informatie2.4 Oppervlaktemethode
2.4 Opperlakemehode Teken he --diagram an de eenparige beweging me een snelheid an 10 m/s die begin na 2 seconden en eindig na 4 seconden. De afgelegde weg is: =. (m/s) In he --diagram is de hooge an de
Nadere informatieWat is een training? Het doel van een trainingssessie is om met het team en de spelers vastgestelde doelstellingen te bereiken.
Wa is een raining? He doel van een rainingssessie is om me he eam en de spelers vasgeselde doelsellingen e bereiken. De doelselling van de raining bepaal de inhoud van de rainingssessie. De keuze van de
Nadere informatieSneller dan het licht?
Sneller dan he lich? Hoe is he mogelijk da muonen de Aarde bereiken? Een profielwerksuk in he kader van HiSPARC K. Koudsaal, V6B K. Yahya, V6C D. Zoeewei, V6B Profiel: Nauur en Techniek Vak: Nauurkunde
Nadere informatieSamenvatting Natuurkunde 1 HAVO Beweging
Beweging Samenvaing Nauurkunde HAVO Eenparig rechlijnige beweging a Eenparig versnelde rechlijnige beweging a a = consan a = 0 m/s Oppervlake = v = 0 m/s Oppervlake = v v v v = consan v() = a Oppervlake
Nadere informatiefaseverschuiving wisselstroomweerstand frequentieafhankelijk weerstand 0 R onafhankelijk spoel stroom ijlt 90 na ωl toename met frequentie ELI 1 ωc
6.2.5 ergelijking faseverschuiving wisselsroomweersand frequenieafhankelijk weersand 0 onafhankelijk spoel sroom ijl 90 na ω oename me frequenie E condensaor sroom ijl 90 voor ω afname me frequenie E Fasordiagramma
Nadere informatieWaarom de globale belastingdruk niet daalt
Waarom de globale belasingdruk nie daal Paul De Grauwe Toen de voorzier van he deparemen economie van de KULeuven zijn professoren vroeg om mee e doen aan he economische deba in de verkiezingsrijd door
Nadere informatiestrand aangetroffen kapsels reeds deels verdroogd
-16- Over he meen van eikapsels van haaien en roggen. K. Desender Geruime ijd geleden begon ik sysemaisch eikapsels van haaien en roggen e meen, zowel in droge als in nae oesand. He was ondermeer mijn
Nadere informatieLeveringsvoorwaarden voor werken van beeldende kunst Beroepsvereniging van Beeldende Kunstenaars BBK Amsterdam
Leveringsvoorwaarden voor werken van beeldende kuns Beroepsvereniging van Beeldende unsenaars BB Amserdam Gedeponeerd er griffie van de Arrondissemens-Rechbank e Amserdam d.d. 23-6-1983 onder nummer 174/1983
Nadere informatieOpgave 1 (30 punten) + + = B h Z
Tenamen CT222 Dynamica van Sysemen 25 juni 212 14.-17. Le op: - Vermeld op ieder blad je naam en sudienummer - Maak elk van de drie opgaven op een apar vel Opgave 1 (3 punen) 2 Een bekken (links) me berging
Nadere informatieLans Bovenberg, Roel Mehlkopf en Theo Nijman Techniek achter persoonlijke pensioenrekeningen in de uitkeringsfase. Netspar OCCASIONAL PAPERS
Nespar OCCASIONAL PAPERS Lans Bovenberg, Roel Mehlkopf en Theo Nijman Techniek acher persoonlijke pensioenrekeningen in de uikeringsfase Techniek acher persoonlijke pensioenrekeningen in de uikeringsfase
Nadere informatieCorrectievoorschrift VWO 2015
Correcievoorschrif VWO 205 ijdvak wiskunde C He correcievoorschrif besaa ui: Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores Regels voor de beoordeling
Nadere informatieZeven stappen naar succesvolle offshore uitbesteding
globalisaie Zeven sappen naar succesvolle offshore uibeseding Een beheers proces voorkom eleursellingen Offshore uibeseding is een complexe manier van werken en er zijn veel verschillende onderwerpen die
Nadere informatieAnaloge Elektronika 1 DE KOMPARATOR
naloge Elekronika DE KOMPRTOR De mees eenvoudige oepassing van de operaionele verserker is de komparaor. Om de werking van de komparaor e begrijpen, bekijken we de karakerisiek van de opamp, zoals geekend
Nadere informatieGemeente Ingelmunster RUP Oostrozebekestraat
baron ruzeelaan 35 8310 brugge el (050) 36 71 71 fax (050) 35 68 49 www.wvi.be 05366 Gemeene Ingelmunser RUP Oosrozebekesraa Verzoek o raadpleging plan_id: april 2009 1. Inlichingen en coördinaen van
Nadere informatieCloud computing: waar begin je aan?
cloud compuing Cloud compuing: waar begin je aan? Succesfacoren voor cloud compuing Cloud compuing is er en gaa nie meer weg. In 2010 sond he helemaal bovenaan in Garners hype cycle. Da geef aan da er
Nadere informatieExamen VWO. Wiskunde A1,2 (nieuwe stijl)
Wiskunde A1,2 (nieuwe sijl) Examen VWO Voorbereidend Weenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 28 mei 13.30 16.30 uur 20 02 Voor di examen zijn maximaal 90 punen e behalen; he examen besaa ui 20 vragen.
Nadere informatieEindexamen wiskunde A 1-2 vwo 2002-I
Eindexamen wiskunde A 1-2 vwo 2002-I Vogels die voedsel zoeken Vogels die voedsel zoeken op de grond veronen vaak een karakerisiek paroon van lopen en silsaan. In iguur 1 is di paroon voor wee vogelsooren
Nadere informatieInvesteringsbeslissingen
Inveseringsbeslissingen 1. Begrippen 1.1. Wa is inveseren? Een dadelijke (zekere) beschikbare koopkrach inruilen egen: 1. een oekomsige onzekere inkomenssroom; 2. besparingen van uigaven; 3. een nie-financieel
Nadere informatie1800W. 2. De klemspanning van een batterij daalt van 14,4V naar 8V bij het belasten met 100A. Hoe groot is de inwendige weerstand van de batterij?
Basisleersof vragen: oplossingmodel. Een accu van ol lever een sroom van 50A aan een moor. Hoe groo is de weersand (impedanie) van de moor? Hoe groo is he geleverde vermogen in W en PK? Geg. Ω 4 Gevr.?
Nadere informatieExamen beeldverwerking 30/1/2013
Richlijnen Examen beeldverwerking 30//03 Di is een gesloen boek examen. Communicaieapparauur en beschreven of bedruk papier of andere voorwerpen zijn dus nie oegelaen. Schrijf je naam op elk blad. Schrijf
Nadere informatieBoek 3 hoofdstuk 10 Groei havo 5
Boek 3 hoofdsuk 0 Groei havo 5. Lineaire en exponeniële groei. a. Opp = 750 + 50 me = 0 op juni, per week en opp. in m. Y =750 + 50 Y (3) = 00 m en Y (5) = 500 m (mehode : voer in Y, daarna rekenscherm,
Nadere informatieHet wiskunde B1,2-examen
Ger Koole, Alex van den Brandhof He wiskunde B,2 examen NAW 5/4 nr. 2 juni 2003 65 Ger Koole Faculei der Exace Weenschappen, Afdeling Wiskunde, Vrije Universiei, De Boelelaan 08 a, 08 HV Amserdam koole@cs.vu.nl
Nadere informatieTB A1 Apeldoorn-Zuid Beekbergen
B A1 Apeldoorn-Zuid Beekbergen Deelrappor Nauur Definiief nhoudelijk ongewijzigd vasgeseld.o.v. he OB n opdrach van: Rijkswaersaa Oos-Nederland Gronmij Nederland B.V. Houen, 9 mei 2014 GM-0146368, revisie
Nadere informatieAntwoordmodel VWO wa II. Speelgoedfabriek
Anwoordmodel VWO wa 00-II Anwoorden Speelgoedfabriek Voorwaarde II hoor bij immeren Voor immeren zijn 60x + 40y minuen nodig Voor immeren zijn 80 uur dus 4800 minuen beschikbaar 60x + 40y 4800 kom overeen
Nadere informatieExamen beeldverwerking 10/2/2006
Richlijnen Examen beeldverwerking 10/2/2006 Di is een gesloen boek examen. Communicaieapparauur en beschreven of bedruk papier of andere voorwerpen zijn dus nie oegelaen. Schrijf je naam op elk blad. Schrijf
Nadere informatieop het interval 5, 15 betekent 5 x 15. 4b x op het interval 6, 10 betekent 6 x < 10. 5d Bij 3 < x π hoort het interval 3, π
G&R havo B deel Veranderingen C. von Schwarzenberg / a b c Tussen en uur. Van en uur neem de sijging oe. Van o 6 uur neem de sijging af. Van o 8 uur neem de daling oe. Van 8 o uur neem de daling af. 6,,,,,
Nadere informatie. Tijd 75 min, dyslecten 90min. MAX: 44 punten 1. (3,3,3,3,2,2p) Chemische stof
RUDOLF STEINERCOLLEGE HAARLEM WISKUNDE HAVO CM/EM T112-HCMEM-H579 Voor elk onderdeel is aangegeven hoeveel punen kunnen worden behaald. Anwoorden moeen alijd zijn voorzien van een berekening, oeliching
Nadere informatieVergrijzing en houdbare overheidsfinanciën: vijf ongemakkelijke stellingen
Vergrijzing en houdbare overheidsfinanciën: vijf ongemakkelijke sellingen Ed Weserhou Di arikel laa aan de hand van een gesileerd model voor schuldbeleid zien da, om he vergrijzingsprobleem op e lossen,
Nadere informatie