TOEGANGSNUMMERS , 609

Transcriptie

1 TOEGANGSNUMMERS , 609 G E M E E N T E A R C H I E F S C H I E D A M INVENTARIS VAN DE ARCHIEVEN VAN DE PAROCHIE VAN DE HEILIGE JACOBUS DE MEERDERE TE KETHEL EN SPALAND (1992) DE PAROCHIE SINT MARTINUS (1992) EN DE PAROCHIE VAN DE H.H. JACOBUS EN MARTINUS (2010) DOOR F.M. VERHEIJEN, J.M.M. JANSEN & N. FRIEDEL SCHIEDAM 1991, 2005, 2011

2

3 TOEGANGSNUMMERS , 609 INHOUDSOPGAVE INLEIDING Geschiedenis van de parochie Armenzorg Organisatie kerkmeesters en kerkbestuur armmeesters en armbestuur Geschiedenis van het archief Verantwoording van de inventarisatie Aanwijzingen voor de gebruiker Wijze van citeren INVENTARISSEN Parochie van de Heilige Jacobus de Meerdere te Kethel en Spaland, (1992) A. Archief van de pastoor I. Stukken van algemene aard II. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen Zielzorg en liturgie Doop-, trouw- en begraafboeken Wijdingen en relikwieën Parochiegeschiedenis en jubilea Eigendommen Financiën Personeel in dienstbetrekking Bemoeienis met broederschappen, plaatselijke of landelijke comités of verenigingen Persoonlijke stukken B. Archief van de kerkmeesters, later genaamd kerkbestuur I. Stukken van algemene aard II. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen Oprichting, parochiegrenzen en jubilea Organisatie en functionarissen Administratieve hulpmiddelen Eigendommen algemeen onroerend goed roerende goederen waardepapieren fundaties Financiën begrotingen jaarrekeningen kasboeken en maandstatenboeken overige financiële stukken... 31

4 TOEGANGSNUMMERS , Onderwijs algemeen leerkrachten en leerlingen oprichting, bouw en verbouwing van de school fundaties financiën a. begrotingen b. jaarrekeningen en bijlagen c. kasboeken Welzijnswerk C. Archief van de armmeesters, later genaamd armbestuur I. Stukken van algemene aard II. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen Organisatie en functionarissen Administratieve hulpmiddelen Eigendommen algemeen onroerend goed waardepapieren fundaties Financiën begrotingen jaarrekeningen kasboeken en maandstatenboeken overige financiële stukken Steunverlening D. Archivalia van broederschappen, verenigingen en plaatselijke afdelingen van verenigingen of stichtingen Broederschappen Raden, verenigingen, plaatselijke afdelingen van verenigingen of stichtingen RK jeugdwerk parochiaal steuncomité overige verenigingen en stichtingen parochieraad Katholieke Sociale Actie E. Archief van de Commissie Eeuwfeest Jacobuskerk 100 jaar F. Verzamelde documentatie G. Stukken waarvan het verband met het archief niet blijkt Parochie Sint Martinus, (1992) A. Archief van de pastoor respectievelijk het pastoraal team I. Stukken van algemene aard II. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen Zielzorg en liturgie Persoonlijke stukken B. Archief van het kerkbestuur I. Stukken van algemene aard II. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen... 51

5 TOEGANGSNUMMERS , Oprichting, parochiegrenzen en jubilea Organisatie en functionarissen Eigendommen Publiciteit en voorlichting C. Archief van het koor St. Jan Baptist verbonden aan de parochiekerk van de H. Martinus. 53 I. Stukken van algemene aard II. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen Reglementering Financiën Ledenadministratie Repetities en uitvoeringen Excursies Jubilea III. Beeldmateriaal D. Archief van het collectantencollege verbonden aan de parochiekerk van de H. Martinus. 54 E. Archief van de Sociale Dienst van de Martinusparochie I. Stukken van algemene aard II. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen Financiën Bemoeienis met een instelling Parochie van de H.H. Jacobus en Martinus, (2010) A. Archief van de pastoor respectievelijk het pastoraal team Zielzorg en liturgie B. Archief van het kerkbestuur I. Stukken van algemene aard II. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen Oprichting, parochiegrenzen, jubilea Organisatie en functionarissen Eigendommen Financiën algemeen verantwoording correspondentie Welzijnswerk Publiciteit en voorlichting Jubilea, festiviteiten, tentoonstellingen C. Beeldmateriaal D. Archief van de Stichting De Werf BIJLAGE Pastoorslijst CONCORDANS Concordans op de toegangsnummers INDEX Naamindex... 66

6 TOEGANGSNUMMERS , 609

7

8 TOEGANGSNUMMERS , 609 INLEIDING 1. Geschiedenis van de parochie De eerst overgeleverde vermelding van de naam Kethel, Harga sive Ketel is te vinden in een lijst van inkomsten van de abdij van Egmond, opgesteld tussen 1083 en Vóór 993 schenken graaf Arnulf en zijn vrouw Ludgard aan het klooster Egmond onder andere Flardinghe, Hargan et Sche met het tiendrecht. Vanuit de moederkerk te Vlaardingen worden kapellen gesticht in Hargan en Sche, het latere Kethel en Overschie. 1 De oudste stenen bouw van de kerk stamt uit de eerste helft van de 13e eeuw. In het begin van de Tachtigjarige Oorlog werd de kerk vernield.herbouw zou pas plaatsvinden in De laatste pastoor vertrok rond Kerk en kerkgoederen kwamen in handen van de gereformeerden. De overgang van katholiek naar overwegend gereformeerd was een langdurig proces dat zich uitstrekte over vele tientallen jaren. Daarbij was er een verschil tussen steden en platteland. Op het platteland bleven velen katholiek, in Kethel sinds de tijd van de Hollandse Zending ( ) meer dan de helft van de bevolking. In Holland ontstonden na 1583 twee missiecentra, Delft en Haarlem. De nabijheid van Delft is voor Kethel van betekenis geweest. Van Sasbout Vosmeer, priester en later de eerste apostolische vicaris, is bekend dat hij ook in omliggende dorpen kwam en probeerde een aantal daar gestationeerde priesters voor zijn organisatie te winnen. Hij was ook gemachtigd lekenhelpers aan te stellen; lectores leidden bij afwezigheid van een priester de godsdienstoefeningen, directores functioneerden als een soort kerkmeesters en cursores waakten voor de veiligheid bij nachtelijke godsdienstoefeningen. 2 Rond 1600 was het priestertekort zeer nijpend. In 1592 kwam pater Cornelis Duyst naar Delft vanwaar hij predikend en sacramenten toedienend rondging door Holland. 3 Pastoor Govert van Vliet begon zijn werkzaamheden in Schiedam en omstreken, waaronder ook Kethel, in Ook na zijn vertrek naar Delft bleef hij omliggende dorpen bedienen tot zijn dood in Betreffende de bediening: In het in Antwerpen in 1614 gedrukte Missale Romanum (inv. nr. 22) is een naamlijst en een litanie ingeschreven. Door vergelijking van handschriften zou men er van uit kunnen gaan dat dit het handschrift van Govert van Vliet is. De naamlijst, gedateerd rond 1620, betreft mensen wonende in Kethel en omgeving en zal gebruikt zijn bij het bedienen van de katholieken in telkens weer andere particuliere huizen. 4 Door de Apostolische Vicaris Philippus Rovenius werd in 1642 Pieter de Roos aangesteld als pastoor te Kethel. Vijf jaar later werd hem verweten dat hij zijn naam niet aan de magistraat had meegedeeld toen hij hier kwam wonen. Hij logeerde ten huize van Arent Symonss. van Dijck met enige klopsusteren en Arent laat z n woning gebruiken voor de dienst der pauselijke 1. Bergh, L.Ph.C. van den, Oorkondenboek van Holland en Zeeland. A dam/den Haag Rogier, L.J., Geschiedenis van het katholicisme in Noord-Nederland in de 16 e en de 17 e eeuw. A dam Rogier, idem. 4. Tang, A. van der, Een oude naamlijst in een Kethels boek. Scyedam, aug/okt 1981, blz Vliet, G.A. van, kopie van een brief geschreven in 1655 aan Johannes van Heumen, met transcriptie in Collectie Abma, nr 162. Origineel in het archief van de O.B.C., Rijksarchief Utrecht.: Bruggeman, J., Inventaris van de archieven bij het Metropolitaan kapittel van Utrecht van de R.K. kerk der Oud Bisschoppelijke Clerezie. Den Haag, Blz. 412, inv. nr

9 TOEGANGSNUMMERS , 609 superstitiën. Doordat de katholieke kerk niet erkend werd stond het bezit van de statie meestal op naam van een privé-persoon. In Kethel was dit eerst Arent Symonss. van Dijck. Hij verkocht huis, tuin en kerk in 1683 aan Mr. Hendrick Roos. Deze akte werd ondertekend door Van Dijck, pastoor Van Wijck, Leendert Ouwerkerck en Claes Pouwelsz. Droogh (de laatste twee waarschijnlijk als kerkmeester). Twee pastoors volgen Pieter de Roos op: Joannes de Haes ( ) en Isaack Pijnacker ( ). In 1665 werd de hierboven genoemde pastoor Adrianus Van Wijck aangesteld. Pastoor Van Wijck verzette zich heftig tegen het Jansenisme in woord en geschrift en werd in 1704 verbannen. 5 In dit jaar werden twee akten opgemaakt. In de ene akte verklaart Mr. Hendrick Roos geen recht van eigendom te hebben op huis, bijhuis, schuur, barg en geboomte van pastoor Van Wijck en zijn zuster. In de andere akte verklaart hij geen recht van eigendom te hebben op drie bijsondere vertrecken beneden der aerden, kookhuis, turfschuur, houtzolder, erf en grond; de schuilkerk. Vervolgens stelt pastoor Van Wijck in hetzelfde jaar zijn testament op, waarbij hij huis, tuin en boomgaard vermaakt aan de katholieke gemeente. Een van de voorwaarden daarbij is dat de te benoemen Kethelse pastoor oprecht katholiek is. In 1704 wordt Godefridus Trippelvoet waarnemend pastoor voor de verbannen Adrianus Van Wijck. Uit de briefwisseling die tussen 1704 en 1706 gevoerd wordt tussen Van Wijck en zijn plaatsvervanger klinkt Van Wijcks zorg en twijfel over de kwaliteit en de status van Trippelvoet. 6 In het begin en midden van de 18 e eeuw vonden diverse vernieuwingen plaats zowel aan de roomse vergaderplaats als aan de pastorie. De scheiding van kerk en staat in 1798 deed landelijk veel stof opwaaien. Ook aan Kethel ging de landelijke discussie niet voorbij. In de jaren was er een briefwisseling over de katholieke rechten op de kerkelijke bezittingen die sinds de Reformatie in gereformeerde handen waren. In Kethel bleven de zaken zoals ze waren. Katholieken en gereformeerden leefden hier in redelijke harmonie, hetgeen bevorderd werd doordat velen katholiek waren; in de 19 e eeuw meer dan de helft van de bevolking. In 1820 werd het kerkhof aangelegd. Als een van de eerste parochies met een eigen kerkhof werden er in de begintijd vele katholieken uit naburige plaatsen begraven. In die jaren werd ook de kerk vergroot en een toren gebouwd. De boerderij uit de schuilkerkperiode was uitgegroeid tot een kerk met vele aangekochte en geschonken versieringen. Aan het eind van de 19 e eeuw werd het inmiddels te kleine en bouwkundig zwakke gebouw vervangen door een prachtige neo-romaanse kerk. De bouw is in 1890 voltooid. Ook de pastorie en kosterswoning werden nieuw gebouwd. Naar aanleiding van nieuwe liturgische richtlijnen werd het priesterkoor vernieuwd in Om een meer intensieve samenwerking te verkrijgen op kerkelijk en maatschappelijk gebied tussen leiding en parochianen werd een parochieraad opgericht in In 1974 werd de Jacobuskerk op de Rijksmonumentenlijst geplaatst. In 1892 werd de Sint Jacobusschool ingewijd en in gebruik genomen. Op een ongedateerde leerlingenlijst uit die tijd staan de namen van 116 kinderen. De school werd verbouwd en uitgebreid in 1911 en In 1951 werd de Sint Jacobusschool overgedragen aan de Sint Willibrordusstichting. 5. Tang, A. van der, Adrianus van Wijck de jansenistenjager van Kethel in Scyedam jrg. 5 nr. 2 pag. 9 e.v. 6. Wijck, A. van, kopieën van brieven geschreven in aan G. Trippelvoet en een vertaling van een tekst van Van Wijck in de Verzameling Handschriften, cat. nr.k 60. Origineel in het archief van de O.B.C. zie noot 5, Blz. 467, inv. nr Zie ook voor meer informatie betreffende pastoor Van Wijck: Archief voor de geschiedenis van de Katholieke Kerk in Nederland. Jaargang 26, , blz Nijmegen. 5

10 TOEGANGSNUMMERS , 609 In 1957 werd pastoor Wuijster benoemd tot bouwpastoor van de nieuw op te richten Sint Martinusparochie gelegen tussen Kethel en Schiedam, in de wijk Groenoord. De bouw van de Martinuskerk werd voltooid in In 2005 is deze kerk gesloten. 2. Armenzorg De eerste kerkelijke armenzorg bestond uit het steunen van zwakken, armen en bejaarden uit het kerkengoed door bemiddeling van de pastoor. In de 13e eeuw kwamen de Tafels van de Heilige Geest tot stand onder de hoede van de parochianen. Zij stelden armmeesters aan. 7 Na de Reformatie verzorgde de diaconie de lidmaten van de gereformeerde kerk. Het Heilige Geest Armenfonds verzorgde alle andere behoeftigen. Op 15 maart 1773 maakten, aan de ene kant de Heilige Geestmeesters - speciaal daartoe geautoriseerd door schout en schepenen van Kethel - en aan de andere kant drie vertegenwoordigers uit de parochianen van Kethel, een akte van scheiding op. Men verklaarde dat zij ettelijke jaren in een combinatie ofte gemeenschap waren geweest omtrent het onderhouden van de wederzijdse armen en dat in consideratie genomen hebbende de ongelijkheid van het aantal der personen die van de andere kant (roomse armen) ter bedeeling van de armenbeurs komen, in tegenstelling van die van hare zijde en dat ook van de zijde van haarlieden comparanten ter eenre (gereformeerden) meerder liefdegaven tot sustentatie van die armenbeurs van tijd tot tijd wierden toegebragt als van de andere kant.... Met andere woorden: de roomse armen deden een groter beroep op het fonds dan de gereformeerden. Deze reden en nog andere die aanleiding gaven tot onenigheid doen de partijen besluiten tot een contract van schifting, scheiding en verdeeling der goederen en effecten aan de Heilige Geest of Groote Armen van Kethel toebehorende. Afgesproken werd onder andere dat de roomskatholieken alle roomsgezinde armen, waaronder ook arbeiders die van buiten komen werken in de hooitijd of veenbouw, zullen ondersteunen, dat alle overige arbeiders zijnde buiten de gereformeerden en de roomsgezinden zonder onderscheid van religie bij de opzienders van de gereformeerde en de roomsgezinde yder voor de helf te moeten ondersteunen en onderhouden worden... De Hoge Raad van Holland keurde dit contract goed en beide partijen kregen ieder de helft van het bezit aan onroerend goed en effecten, uitgezonderd een legaat van de ambachtsvrouwe waarin vastgelegd werd dat het legaat ten goede diende te komen aan de gereformeerde armen en daarnaast een bepaald bedrag onder andere ten behoeve van het onderwijs aan arme kinderen en de vroedvrouw. Zo ontstond de katholieke armenzorg te Kethel. Parochianen gaven aan Pieter Vorstenbos, Tomas de Vette en Klaas Pouwelse Droog volmacht om hen te vertegenwoordigen bij deze scheiding en deling van het Heilige Geest Armenfonds en de octrooiaanvraag bij de overheid. Gedurende vele jaren hierna beheerden de Heilige Geestmeesters, roomse armmeesters en (hervormde) kerkmeesters ook gemeenschappelijk eigendom. Voor meer informatie over de geschiedenis van deze parochie verwijs ik naar het boek dat onder redactie van Ruud Poels verscheen in 1990, 100 jaar Jacobuskerk. 8 Daarnaast zijn voor de geschiedenis van Kethel en Spaland de boeken van Jaap de Raat van groot belang Nolet, W., P.C. Boeren, Kerkelijke instellingen in de Middeleeuwen. A dam, Poels, R.W., e.a., 100 jaar Jacobuskerk. Kethel-Schiedam, Raat, J. de, In en om de dorpskerk van Kethel en Spaland. Schiedam, Kethel en Spaland in oude ansichten. Zaltbommel, Een dorp dat driemaal onderging. Schiedam, De zeis aan de wilgen. Schiedam,

11 TOEGANGSNUMMERS , Organisatie 3.1 kerkmeesters en kerkbestuur Kerkmeesters hadden vanouds het beheer over de goederen en inkomsten van de kerk, dit was de zogenaamde kerkfabriek. In 1471 is de vicarie op het altaar van de H.Maagd en de H.Johannes Evangelist aam de parochiekerk van Kethel overgedragen aan de kerkfabriek. Van de voorreformatorische tijd is slechts de kerkmeestersrekening van 1559 bewaard gebleven. 10 De rekening werd opgemaakt door drie kerkmeesters en afgehoord door schout, schepenen, pastoor en gemeene buyren die dat belieft hebben te doene. Na de Reformatie hebben verscheidene pastoors in deze streken bij particulieren aan huis hun zielzorg verricht, maar vanaf 1642 vond in Kethel weer een geregelde zielzorg plaats met de komst van pastoor De Roos. Transacties kwamen tot stand op naam van particulieren ten behoeve van de parochie. Steeds openlijker nam men de opbouw van de parochie ter hand. De taak van kerkmeesters bleef dezelfde. Er waren vier kerkmeesters. Een van hen maakte jaarlijks in oktober de rekening op. Pastoor Tersmetten ging vanaf 1834 de jaarrekening mede ondertekenen. In 1841 werd het kerkreglement opgemaakt en ondertekend door pastoor en kerkmeesters. Hierin staat dat de pastoor of boekhouder de rekening opmaakt. Pastoor Tersmetten wil daarom dit werk nu zelf ter hand nemen, maar stuit op weerstand bij de kerkmeesters. Blijkens een boze brief van de deken van Schieland weigerden de kerkmeesters de benodigde stukken aan de pastoor te overhandigen waardoor de rekening over het jaar 1841/42 niet kon worden opgemaakt. De deken wees de kerkmeesters erop dat zijzelf mede het reglement hadden ondertekend. Vervolgens legde de deken de zaak voor aan de Vice-superior der Hollandse Zending hetgeen de kerkmeesters een strenge berisping opleverde. Waarschijnlijk hebben de kerkmeesters, die van oudsher de rekening opmaakten, artikel 12 van het reglement geïnterpreteerd als rekening doende de boekhouder : een van hen. Op verzoek van de aartspriester werd de rekening vanaf 1843 per kalenderjaar opgemaakt. Ook kwam in deze tijd het rekening en verantwoording afleggen aan het hoger kerkelijk gezag op gang. Het reglement van 1841 werd in het jaar van het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie - mede ondertekend door de deken van Schieland. In het reglement van 1841 was ook bepaald dat de pastoor en vier leden der gemeente - de kerkmeesters - het kerkbestuur van de statie Kethel vormden. De kerkmeesters bleven twee jaar in dienst. Jaarlijks traden twee van hen af, naar volgorde van verkiezing. Na aftreding waren zij herkiesbaar. Bij vacature of aftreding van kerkmeesters nomineerden de pastoor en de overblijvende kerkmeesters vier personen. De nominatie werd gezonden aan de aartspriester die hieruit twee nieuwe kerkmeesters koos. Ook kon hij een nieuwe nominatie bevelen. In 1854 werd het algemene reglement van het bisdom Haarlem uitgegeven waaraan iedere parochie onderworpen was. Hierin werd bepaald dat de kerkmeesters werden benoemd door de bisschop, uit een voordracht van het kerkbestuur van twee kandidaten. Ze bleven niet langer dan vier jaar lid van het bestuur, traden beurtelings af en waren direct herkiesbaar. Besluiten werden genomen met meerderheid van stemmen. Bij het staken van de stemmen had de voorzitter de beslissende stem. De taak van de kerkmeesters bleef dezelfde, maar de bevoegdheid van de 10. Zie het archief van de Kerkvoogdij van de Nederlandse Hervormde Gemeente Kethel, inv. nr

12 TOEGANGSNUMMERS , 609 pastoor als voorzitter van het kerkbestuur werd belangrijk uitgebreid. Daarnaast bleef de pastoor verantwoordelijk voor de geestelijke bediening waarbij hij, indien aanwezig, werd bijgestaan door een kapelaan. Men moest voor alles wat het gewone beheer oversteeg een machtiging aanvragen bij de bisschop. In het in 1968 in werking getreden reglement werd vastgelegd dat bij staking van stemmen over een bepaalde zaak het voorstel geacht werd te zijn verworpen. Echter, bij staking van stemmen over personen beslist het lot. Ook werd in 1968 bepaald dat jaarlijks de begroting alsmede een summier verslag van de rekening en verantwoording over het afgelopen jaar aan de parochianen moest worden uitgebracht. Het kerkbestuur was van 1892 tot 1951 tevens schoolbestuur. 3.2 armmeesters en armbestuur De eerste jaarrekening van de roomse armen over 1773/74 11 werd in oktober opgemaakt door een van de armmeesters, Klaas Pouwelse Droog. De rekening werd nagezien en wel bevonden in presentie van de gemeente - na 1806 door de presente leden - en ondertekend door de drie armmeesters, naast Klaas Pouwelse Droog, door Pieter Vorstenbos en Cornelis Leenderse Heijdraa.. Bij meerderheid van stemmen koos men een nieuwe armmeester voor het opmaken van de rekening. Na 1855 werden de rekeningen in een verenigde vergadering mede ondertekend door het kerkbestuur en ter goedkeuring gezonden aan de bisschop, later naar de deken. Armmeesters werden gekozen in de verenigde zitting van kerk- en armbestuur. In een verenigde zitting in 1856 zijn regels afgesproken betreffende werkwijze en aftreding. Deze zijn opgenomen in het notulenboek van Hierin werd onder andere afgesproken dat de secretaris van het armbestuur tevens secretaris van de verenigde zitting is. De notulen van het armbestuur werden ondertekend door twee armmeesters. De notulen van de gecombineerde vergadering werden getekend door de pastoor en de secretaris. In 1962 werd bij de oprichting van de Sint Martinusparochie het armbestuur gesplitst. Naast het oude armbestuur werd de Sociale Dienst van de Martinusparochie ingesteld. 4. Geschiedenis van het archief De oudst bewaard gebleven stukken van het archief van de parochie bevinden zich in het archief van de Nederlandse Hervormde Gemeente Kethel. 13 Dit omdat ná de Reformatie de Nederduitsgereformeerde kerk rechtsopvolger werd van het bezit van de katholieke kerk. Uit de stukken gevormd ten tijde van de Reformatie en die deel uitmaken van dít archief, is op te maken dat de katholieken gedwongen waren zich in het geheim, in schuilkerken, te organiseren; achter de particuliere namen in koopakten ging de parochie schuil. Later in de tijd van de kerkhervormingen manifesteerden de katholieken zich openlijker. Een beschrijving van de pastorie uit 1808 door de toenmalige pastoor Nicolaas Colijn geeft inzicht over de omvang van het archief toén; hij beschreef dat de bibliotheek zich bevond in een bovenkamer van de pastorie en dat het geheele huijs bovendien een doorloop is en een bergplaats 11. Inv. nr Inv. nr Jansen, J.M.M. en Verheijen, F.M., Schiedam, 1989, 2005; toegangsnrs ,

13 TOEGANGSNUMMERS , 609 van kerkengoederen. 14 In 1811 werd een deel van het archief, de doop,- trouw- en begraafboeken (DTB) gevorderd door het dorpsbestuur van Kethel met het oog op het opzetten van de Burgerlijke Stand. Pastoor Colijn begon met het maken van afschriften. In 1823 kon hij het dorpsbestuur meedelen hiermee klaar te zijn. Bij Koninklijk Besluit van 20 juni 1919 werd aan de gemeenten opgedragen om de kerkelijke DTB-registers over te brengen naar de Rijksarchiefbewaarplaats in Zuid-Holland. Later heeft het Rijksarchief Zuid-Holland aan verschillende gemeentearchieven DTB-registers in bewaring gegeven, in 1951 de registers van Kethel en Spaland. Naast deze DTB-boeken is er nog het Preekboek van pastoor Roos. Hierin zijn aantekeningen betreffende doop, trouw en begraven opgenomen over de periode 1646 tot Het originele register bevindt zich in het Archief van de Nederlandse Provincie der Jezuïeten te Nijmegen. Een kopie ervan is opgenomen in de Verzameling Handschriften, cat.nr. K In het reglement van 1841 werd de bewaring van het archief beter geregeld dan in de tijd dat Colijn pastoor was. Vastgesteld werd dat er voor bewaring van geld en waardepapieren een kist moest komen, waarvan een sleutel bij de pastoor en een sleutel bij een kerkmeester zou worden bewaard. Bouwmeester Bleijs installeerde in 1904 een kluis. Rond 1970 heeft A. van der Tang het archief geraadpleegd in verband met een onderzoek naar de geschiedenis van begraafplaatsen in en om Schiedam. 16 Het archief en de bibliotheek bevonden zich in een zolderkamertje van de pastorie. De oude doopboeken werden in de kerkmeesterkamer bewaard. Dankzij dit onderzoek werd er een begin gemaakt met beschrijven van de stukken. In aansluiting hierop werden de stukken in mappen geborgen. In 1977 werd het archief van de parochie in bewaring gegeven aan het Gemeentearchief Schiedam. De oude statiebibliotheek werd geschonken aan de Universiteit van Leiden. Met het Gemeentearchief werd afgesproken dat een akte van inbewaargeving zou worden opgemaakt ná inventarisatie. A.C. de Voogd van der Straaten maakte in de periode eerst een plaatsingslijst. Van structurering was nog geen sprake. Eind 1989 echter werd een begin gemaakt met de inventarisatie. Tijdens het inventarisatieproject is in 1990 door R.W. Poels een aanvulling op het parochiearchief aan het Gemeentearchief overgebracht. De stukken waren globaal beschreven en konden ingevoegd worden in de inventaris in wording. In 1991 kwam het Gemeentearchief in het bezit van een tweede aanvulling. Deze aanvulling werd aan het Gemeentearchief geschonken en betrof zeer belangrijke, voornamelijk 18 e -eeuwse archiefstukken. De stukken waren afkomstig van G.H.A. Smits uit Kethel die de stukken had gevonden op de zolder van zijn oude boerderij. De stukken maken onderdeel uit van het kerkarchief en zijn daarom ook in deze inventaris beschreven. Van Smits ontving het Gemeentearchief ook, onder meer, enkele bidprentjes, foto s én de publicatie Mirakelen van onze Lieve Vrouw te s-hertogenbosch, , een uitgave verschenen in 1978 in de serie bijdragen tot de geschiedenis van het zuiden van Nederland, deel 42. Van dit Mirakelboek bezit de parochie zélf een uitgave uit 1632, welke voor 100 jaar in bruikleen is gegeven aan de kathedraal van Sint Jan te Den Bosch. 14. Inv. nr Roos, J., Preekboek, waarin doop-, trouw- en begraafinschrijvingen van en schema s en teksten van preken voor de verschillende feestdagen; boek D Tang, A. van der, Schiedamse begraafplaatsen door de eeuwen heen. Het Nieuwe Stadsblad, 21 en 30 juli

14 TOEGANGSNUMMERS , 609 In 1995 en vervolgens in 1997 is er opnieuw archiefmateriaal aangeleverd, respectievelijk door R.W. Poels en G.H.A. Smits. Deels zijn het stukken die eigendom zijn van de parochie, deels betreft het materiaal dat gevormd is door de Commissie Eeuwfeest Jacobuskerk 100 jaar. De aanvullingen uit genoemde jaren zijn in 2005 beschreven door N. Friedel en betreffen inv. nrs In de jaren 1989/1990 werd het archief intensief geraadpleegd ten behoeve van de publicatie over de geschiedenis van de parochie ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de Jacobuskerk. 5. Verantwoording van de inventarisatie Eind 1989 is met de inventarisatie van het ruim twaalf meter tellende archief begonnen. Als beginjaar voor het archief van de Parochie van de Heilige Jacobus de Meerdere te Kethel en Spaland is gekozen voor Dit jaartal is gebaseerd op de inschrijvingen (een lijst met namen van de rooms-katholieken van Kethel en omgeving en een litanie) in het oudst bewaard gebleven archiefstuk, inv. nr. 22; een Romeins missaal, gedrukt in Het eindjaar is gekoppeld aan het jaar van het jongste stuk. Als beginjaar voor het archief van de Sociale Dienst van de Martinusparochie is gekozen voor het jaar 1962, het jaar van oprichting. Het oudste stuk is echter vroeger gedateerd: inv. nr. 506, een kasboek van de Martinuskerk, Eindjaar is ook hier het jaar van het jongste stuk Behalve in het geval van enkele series was er van enige orde geen sprake. In eerste instantie was er sprake van grote verwarring over hoe te inventariseren. Als uitgangspunt is het archiefschema van A.J.M. den Teuling gebruikt. 17. Over de jaarrekeningen van de kerkmeesters van 1751 tot 1800 valt op te merken dat deze, met de bijlagen, als pakjes opgeborgen waren. Als zodanig waren ze een tijdlang niet herkend. Tijdens het ontsluiten echter werden er namen herontdekt over die periode. Deze konden aan de kerkmeesterslijst die opgenomen is in de publicatie 100-jaar Jacobuskerk worden toegevoegd. Sommige stukken hebben vochtschade opgelopen, anderen hebben de bekende problemen van het slechte 19 e -eeuwse papier. Een aantal stukken en delen moet gerestaureerd worden of opnieuw gebonden. 6. Aanwijzingen voor de gebruiker - Veel archiefonderdelen (met name delen) werden gebruikt voor meerdere soorten inschrijvingen. - De jaarrekeningen van de school zijn onvolledig. Informatie betreffende de school kan ook gevonden worden in de correspondentie en de jaarrekeningen van het kerkbestuur dat tevens schoolbestuur was. 7. Wijze van citeren Verwijzing naar archiefstukken uit de archieven geschiedt door (eerste maal altijd volledig): - Gemeentearchief Schiedam, Archief van de Parochie van de Heilige Jacobus de Meerdere te Kethel en Spaland, , inv. nr... Of verkort: GA Schiedam, Parochie Jacobus de Meerdere, inv. nr Teuling, A.J.M. den, Nederlands Archievenblad, maart 1983, blz

15 TOEGANGSNUMMERS , Gemeentearchief Schiedam, Archief van de Sociale Dienst van de Martinusparochie, , inv. nr... Of verkort: GA Schiedam, SD Martinusparochie, inv. nr... 11

16 TOEGANGSNUMMER 355 INVENTARISSEN 355 PAROCHIE VAN DE HEILIGE JACOBUS DE MEERDERE TE KETHEL EN SPALAND, (1992) A. Archief van de pastoor I. Stukken van algemene aard 1-3. Ingekomen stukken bij de pastoor, omslagen , 1813, 1820, Herderlijk schrijven van de vice-superior later de bisschop van Haarlem, of van de aartsbisschop en bisschoppen van Nederland, Met aantekening van de pastoor en met voorschriften voor vasten- en onthoudingsdagen. 1 pak 5-6. Circulaires van het aartspriesterschap, later het Bisdom Haarlem, pakken N.B.: In het Latijn , 1934, Encyclieken, toespraken en andere circulaires uit Rome, pak N.B.: Meest in het Latijn. 8. Registrum Memoriale, aantekeningen van belangrijke gebeurtenissen, waar onder naamlijsten van pastoors, fundatie- en zielmissen, schenkingen; oprichting van broederschappen; aantallen parochianen en communicanten, financiële overzichten, [na 1852]-1959.Met gegevens van vóór 1852 en met bijlagen Afleesboeken, registers betreffende mededelingen aan parochianen, waar onder lijsten van personen die het H. Oliesel hebben ontvangen (inuncti) en overledenen (defuncti), delen Uitsluitend inuncti Met bijlagen Met bijlage Met bijlage Met bijlage Met bijlagen. 12

17 TOEGANGSNUMMER Met bijlagen Liber memorialis, waarin aantekeningen betreffende doopplechtigheid, communie en vormsel en een naamlijst van overledenen, Met bijlagen Liber Memoriale, register houdende aantekeningen van memorabele zaken de parochie betreffend, II. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen 1. Zielzorg en liturgie 22. Missale cs, Romeins missaal gedrukt bij Plantijn te Antwerpen, Met achterin een naamlijst van rooms-katholieke inwoners van Kethel en omgeving en liturgische aantekening (litanie), ca N.B.: Zie voetnoot Stukken betreffende door de kerkelijke overheid verleende (huwelijks)dispensaties, , , Met bijlage. (Nadere toegang nr. 39.1). N.B.: In het Latijn, enkele stukken in slechte staat. 24. Reglementen van het zangkoor, later Sint Caecilia Zangkoor, 1817, 1904, Missa propria S.Jacobi voor de Sint Jacobuskerk te Den Haag, Met ingeplakte brief van de deken dat de concessie, op zijn verzoek, zich ook uitstrekt tot onze kerk, katern N.B.: In het Latijn. 26. Machtiging van de bisschop van Haarlem verleend aan pastoor Van den Bosch tot het houden van het 40-urengebed, N.B.: In het Latijn. 27. Paaschlijsten, registers van deelnemers aan de paascommunie, , , Met registers van gevormden, 1856, 1864, 1871, 1877, 1882, 1887, 1892, 1897, 1900, N.B.: Zie ook inv. nrs. 34 en Status animarum, registers van parochianen, [1862] en 2 omslagen 28. [1862] Met achterin statistische gegevens en een lijst met uitgaven en 13

18 aangiften, , Met achterin statistische gegevens. TOEGANGSNUMMER Teksten van misliederen en liederen, gezongen tijdens diverse plechtigheden, , 1915, [1940, 1950], z.d. 32. Reisset met canongebeden, Op karton. N.B.: In het Latijn. 33. Brieven van het Bisdom Haarlem aan de diverse pastoors inzake goedkeuring tot intreding in een klooster of congregatie van parochianen, 1887, , 1907, N.B.: In het Latijn. 34. Visitatieregister, waarin gegevens van parochianen onder meer betreffende deelname aan de paascommunie, Met enkele gegevens over Plannen op de zondagen en feestdagen van het kerkelijk jaar, register waarin aantekeningen ten behoeve van de preken, Machtiging van de bisschop van Haarlem tot uitstalling van het H.Sacrament tijdens het feest van het H.Hart van Jezus, N.B.: In het Latijn Libri intentionum seu missarum manualium, registers van gelezen intentiemissen met bijbehorende stipendia, delen , Met bijlagen, ook betreffende de jaren mei Met bijlagen Met bijlagen. Achterin niet-gefundeerde maanddiensten Aantekeningen voor de liturgie en voor twee preken, [1900], [1950], 1953, Register van parochianen ten behoeve van het jaarlijkse huisbezoek, Uittreksels uit het register van de burgerlijke stand, 1906, 1908, , 1926, , 1948, Naamlijst van gevormden,

19 TOEGANGSNUMMER Ordo baptismi parvulorum, liturgie van de doopdienst, Programma van de eucharistieviering ter gelegenheid van de installatie van de pastores Asma, Flapper en Kool, katern 558. Notulen van de lectorengroep, Liturgieën, Mededelingen van de Jacobus- en Martinusparochie, , december N.B.: Herkomstig van R.W. Poels Programma s van de kerkelijke vieringen van de Jacobus- en de Martinusparochie, omslagen N.B.: Herkomstig van R.W. Poels Liturgieën voor een doopviering en een avondwake bij een overledene, z.d. 2 katernen 2. Doop-, trouw- en begraafboeken Doopboeken, Met registers van overledenen , 1745, en huwelijksinschrijvingen, delen en N.B.: Index op inv.nrs in ladenkast studiezaal , , Afschrift 19 e eeuw , Met registers van overledenen , De jaren afschrift. (Nadere toegang nr. 125). N.B.: Op microfiche aanwezig in de studiezaal Met huwelijksinschrijvingen en bijlagen. (Nadere toegang nr. 126). N.B.: Op microfiche aanwezig in de studiezaal Tot 1805 afschrift Met statistische gegevens en een lijst van uitgegeven giften en afdrachten, Kladboek. Met register van overledenen, en bijlage. N.B.: In slechte staat Met bijlagen. N.B.: In slechte staat

20 TOEGANGSNUMMER Preek-boek, waarin doop-, trouw- en overlijdensinschrijvingen, 1646 mei N.B.: Verzameling Handschriften, cat.nr. K61 (kopie). Het originele register is gemerkt D 53 en berust bij het archief van de Nederlandse Provincie der Jezuïeten te Nijmegen. 54a. Doopboek, 1665 oktober augustus 12, 1695 mei maart 7, 1710 september N.B.: Brouwer nr. 9; op microfiche Trouwboeken, delen Met een lijst van schenkingen, en lijsten van speciale collectes en giften ten behoeve van diverse aanschaffingen en vernieuwingen N.B.: Op microfiche aanwezig in de studiezaal Grotendeels 19 e eeuws afschrift. N.B.: In slechte staat. Zie ook inv. nrs. 49 en 57a a. Trouwboek, 1710 november N.B.: Brouwer nr. 10; op microfiche Begraafboeken, delen oktober december januari september 8. Tot 1922 ook register van ontvangst van begraafgelden. Met enkele aantekeningen van latere data. N.B.: Zie ook inv. nrs en Wijdingen en relikwieën 60. Verklaringen van echtheid van relikwieën, N.B.: In het Latijn. Een stuk slechts gedeeltelijk bewaard gebleven. 61. Stukken betreffende de inwijding van het altaar, 1864, 1883, 1890, Stukken betreffende de wijding van de klokken, 1883, 1890, N.B.: In het Latijn. 63. Stukken betreffende de eerste steenlegging en inwijding van de kerk, Machtiging van de bisschop van Haarlem aan de pastoor tot inzegening van de beelden van de H.Maria, H.Jozef, het H.H. van Jezus en Sint Franciscus,

21 TOEGANGSNUMMER 355 N.B.: In het Latijn. 65. Liederen en feestcantate ter gelegenheid van de inwijding van de school, katernen N.B.: In tweevoud Stukken betreffende de instelling en wijding van de H.Kruiswegstatie, 1895, stukken N.B.: In het Latijn. 4. Parochiegeschiedenis en jubilea 67. Aantekeningen betreffende de parochiegeschiedenis, geschreven door onder andere pastoor Colijn, pastoor Van den Bosch en pastoor Koevoets, 1821, [1833], [1866], [1890] [1970], z.d. 68. Stukken betreffende de inzameling voor het H.Hartbeeld in de tuin, ter viering van het 12½-jarig jubileum van pastoor Van Kampen, 1951, Met bijlage. N.B.: Zie ook inv. nr Stukken betreffende het 40-jarig priesterjubileum van pastoor Groeneveld, Eigendommen 70. Onderhandse akte, waarbij Mr. Hendrick Roos verklaart dat de transportakte opgemaakt op 23 februari 1691 ten behoeve van pastoor Van Wijck en zijn zuster, slechts op diens naam gesteld is en hij geen recht van eigendom heeft op huis, bijhuis, schuur, barg en geboomte gelegen aan de Delffweg, Met extract van de akte van stukken 6. Financiën 71. Register van ontvangen kaarsenoffers (biechtpenningen) en offers voor het sieraad van altaar en kerk Met achterin uitgaven aan kaarsen, wijn, wierook en dergelijke, en bijlagen. 72. Rekening en verantwoording van het sacristie- en altaarfonds , 1858, en de fundatie van het kerkhoffonds, , 1858, , Met bijlagen. N.B.: Onder verantwoordelijkheid van de pastoor, goedgekeurd met bijzondere machtiging van de bisschop. 73. Intentieboekjes, kasboekjes van inkomsten uit intentiemissen, ,

22 TOEGANGSNUMMER , Met begraaftarieven over de jaren , , 1869, Kasboek van het kerkhoffonds, Kasboek van het Kerkhof-, Sieraden- en Studiefonds, de Westlandse Processie en van de Broederschappen H. Martelaren van Gorcum, H. Hart en de Zevende Rozenkrans, Met bijlagen. N.B.: Met aantekeningen betreffende de bewaarschool, en de Stichting H. Hartbeeld in de tuin, a. Kasboek van het sieradenfonds, Tabellarisch kasboek van het Kerkhof-, sieraden-, studie- en H. Hartfonds, verenigingsgebouw, de Meisjescongregatie, de Processie Kevelaer en de Broederschap Martelaren van Gorcum, N.B.: Met bijlagen. 7. Personeel in dienstbetrekking 77. Stukken betreffende loonbelasting en sociale verzekeringen van de diverse huishoudsters, 1927, 1948, 1950, Bemoeienis met broederschappen, plaatselijke of landelijke comités of verenigingen 78. Akte waarbij de aartspriester van Holland en Zeeland aan pastoor Colijn toestemming verleent om een aartsbroederschap van de H.Drie-eenheid op te richten, N.B.: In het Latijn. 79. Stukken betreffende de benoeming van pastoor Weve tot plaatselijk directeur van het Apostolaat van het Gebed, met statuten over de uitoefening van de taak, ca. 1886, stukken N.B.: In het Latijn en Frans. 80. Stukken betreffende de oprichting en het 50-jarig bestaan van de Boerenleenbank te Kethel, , Stukken betreffende de benoeming van pastoor Weve tot bestuurder van de Levenden rozenkrans,

23 TOEGANGSNUMMER 355 N.B.: Meest in het Latijn. 82. Besluit van de bisschop waarbij pastoor Zuidgeest wordt benoemd tot geestelijk adviseur van het plaatselijk comité van de Katholieke Sociale Actie, Naamlijsten met aantekening van giften ten behoeve van de stichting van een R.K. universiteit, Met reglement van actie. 84. Statuten en huishoudelijk reglement van het Wit-Gele Kruis, Persoonlijke stukken 85. Besluit van het Hoogheemraadschap van Delfland, waarin zij toestemming verleent voor de bouw van een speelhuisje voor pastoor Peijmans op zijn eigen grond, Raadsbesluit waarbij aan pastoor Colijn toestemming wordt verleend om haarpoeder te dragen, Stukken afkomstig van pastoor L.J. Weve, voornamelijk uit de tijd van zijn dienstbetrekking te Ooltgensplaat, Correspondentie en andere persoonlijke stukken van diverse pastoors, Collegeaantekeningen, knipsels en dergelijke van kapelaan B.W. Alkemade, pak B. Archief van de kerkmeesters, later genaamd kerkbestuur I. Stukken van algemene aard 90-96, 562. Ingekomen- en minuten van uitgaande stukken van het kerkbestuur, , , omslagen , 1808, , 1819, , 1826, 1830, 1838, , 1858, 1860, N.B.: Met brieven van het Bisdom Haarlem gericht aan kerk- en armbestuur, , 1893, , , ,

24 TOEGANGSNUMMER , Ingekomen stukken , 561. Notulen van het kerkbestuur en van de gecombineerde vergaderingen van het kerken armbestuur, maart delen en 2 omslagen Met notulen van het armbestuur, en regels voor aftreding als opgesteld in N.B.: Zie ook inv. nr N.B.: Zie ook inv. nr augustus maart 10. Kerkbestuur Acta et Statuta, notulen en voorschriften van de Conventus Prosynodalis van het Bisdom Haarlem, , , pak N.B.: Gedeeltelijk in het Nederlands. II. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen 1. Oprichting, parochiegrenzen en jubilea 102. Stukken betreffende de parochiegrenzen, 1854, 1858, , Met overzichtskaarten Onderhandse akte waarbij het kerkbestuur van de statie opnieuw benoemd wordt als parochiaal kerkbestuur van de canoniek opgerichte parochie van de H. Jacobus de Meerdere, Brief van het Bisdom Rotterdam betreffende de oprichting van de parochie Nieuwland, Naamlijst van aanwezigen op het 75-jarig feest van de kerk, met een verslag van de feestelijkheden, Met bijlagen. 2. Organisatie en functionarissen 106. Verzoekschrift van kerkmeesters en parochianen aan de Staten van Holland en Westfriesland, tot opheffing van de verbanning van pastoor Adriaan van Wijck; concept, [1704]. N.B.: Extract uit de resolutie van de Staten van Holland en Westfriesland waarin bevel tot verbanning werd gegeven, is afgeschreven in inv. nr.47,

25 TOEGANGSNUMMER Staat van de organisatie, geschiedenis en financiën van de parochie opgemaakt voor het dorpsbestuur, Afschrift Brief van de schout van Kethel en Spaland aan het kerkbestuur betreffende de wijze van rapporteren aan de hoge overheid, N.B.: Met lakzegel Reglement van het kerkbestuur, 1841 en nogmaals ondertekend in Algemeen reglement voor de parochiale kerkbesturen in het Bisdom Haarlem, katern 111. Stukken betreffende benoeming en aftreding van kerkmeesters, 1858, , , Huishoudelijk reglement van het kerkbestuur, In tweevoud. 2 stukken 113. Stukken betreffende aanstelling, ontslag, taakstelling en werkzaamheden van geestelijk functionarissen, 1906, 1926, 1930, 1934, 1968, , Stukken betreffende loonbelasting, sociale verzekeringen en salariëring van de kosters, 1924, , , Duplicaten van de jaarlijkse opgaven betreffende de parochie, opgemaakt voor het Bisdom Haarlem, , Met bijlagen met gegevens over de jaren , een vragenlijst over 1884 en een vragenlijst betreffende (niet)parochiële instellingen over Algemeen reglement voor de parochiale kerkbesturen van de Rooms-katholieke Kerk in Nederland, katern 563. Staten houdende statistieke opgaven betreffende de parochie, Administratieve hulpmiddelen 117. Inventarissen waarin opgenomen beschrijvingen en uittreksels van stukken, [19 e eeuw]. 21

26 TOEGANGSNUMMER Inventaris van het archief, [1970]. N.B.: Incompleet Inventaris van kerkbezittingen, samengesteld door G.H.A. Smits en R.W. Poels, katern 4. Eigendommen 4.1 algemeen 119. Stukken betreffende de vermeende katholieke dan wel hervormde rechten op kerkelijke bezittingen te Kethel, Met afschriften van het bestek en de rekeningen van de opbouw van de hervormde kerk in 1630 en enkele andere stukken dienende tot bewijsvoering. 1 pak N.B.: Zie ook het archief van de Kerkvoogdij der Nederlandse Hervormde Gemeente Kethel, inv. nr Inventarissen van roerende- en onroerende goederen en waardepapieren, 1838, , 1870, 1888, Met aantekeningen van latere data. 1 pak 564. Inventaris van geldswaardige stukken, aangelegd 1930, bijgehouden tot katern 121. Stukken betreffende diverse verzekeringen, Nota boek, register waarin onder meer, de opbrengst van de gewone collecten en van de zitplaatsen , naamlijsten van personen die bijdragen voor de bouw van de kerk en pastorie , inkomsten en uitgaven van het: altaarfonds , het fonds voor de kleine klok 1889, het fonds voor diverse meubelen en het fonds voor de bouw van kerk, pastorie en stalling 1889, Met bijlagen. N.B.: In slechte staat Register van obligaties en lijfrenten, Met aantekening van de deken Inventaris van het kerkelijk kunstbezit van de parochie, onroerend goed 125. Onderhandse akte, waarbij Mr. Hendrick Roos verklaart dat de transportakte 22

27 TOEGANGSNUMMER 355 opgemaakt op 6 oktober 1683 op verzoek van pastoor Van Wijck, slechts op zijn naam gesteld is en hij geen recht van eigendom heeft op drie bijsondere vertrecken beneden der aerden, kookhuis, turfschuur, houtzolder, erf en grond, Met retroacta , Met enkele transcripties. 4 stukken N.B.: Zie ook inv. nr Uittreksel van het testament van pastoor Adriaan van Wijck waarbij hij huis, tuin en boomgaard onder bepaalde voorwaarden vermaakt aan de katholieke gemeente, Liber benefactorum et matrimonium, register waarin lijsten van schenkingen, speciale collectes en diverse aanschaffingen en vernieuwingen aan en in de kerk, de pastorie en het kerkhof, N.B.: Inv. nr Bestekken voor het verbouwen van een boerderij tot een bekwaam pastoorshuis, stukken 128. Besluit waarin het Hoogheemraadschap van Delfland goedkeuring verleent aan de roomse gemeente om het hek te vernieuwen en de dam te beschoeien, Stukken betreffende de vernieuwing van de roomse vergaderplaats en enkele huizen waar onder het huis van de pastoor, Onderhandse akte van obligatie van Jacobus Janse van der Hoven aan kerkmeesters, groot ruim f 1267, ten behoeve van de nieuw gebouwde kerk, 1749, afgelost in Onderhandse akte waarbij kerkmeester Leendert Heijndrickse Lansbergen verklaart dat 4 morgen land in de Oostabtspolder gekocht is op zijn naam voor rekening van de kerk, van Grietje Ariens van Reit, weduwe Jan Ariens de Jong. Met een verhoor betreffende de betaling van dat land, stukken 132. Declaraties betreffende de werkzaamheden aan de roomse vergaderplaats en reparaties aan de pastorie, katernen 133. Besluit waarin het Hoogheemraadschap van Delfland goedkeuring verleent voor de aanleg van een balustrade voor rijtuigen en paarden, Uittreksel uit de resoluties van de Gecommitteerde Raden van de Staten van 23

28 TOEGANGSNUMMER 355 Holland en Westfriesland waarbij toestemming wordt verleend om blauwe pannen als dakbedekking aan te brengen aan het kerkgebouw, Onderhandse akten van overeenkomst betreffende het gebruik van een stuk tuin grenzend aan de pastorietuin van Arend Thomasse de Vette voor pastoor Colijn, stukken N.B.: Zie ook inv. nr Stukken betreffende de uitwendige en inwendige vernieuwing en verfraaiing van de kerk en pastorie en de bouw van de toren en het portaal, pak 137. Reglementen betreffende de zitplaatsen in de kerk, , 1820, Met concept. N.B.: Zie ook inv. nrs. 122, 142, 237, 242 en Stukken betreffende subsidieverlening door Rijk en Provincie voor verbeteringen aan het kerkgebouw, 1819, 1826, Stukken betreffende het kerkhof, , 1889, 1908, Lijst met giften en uitgaven ten behoeve van het aanleggen van het kerkhof, vergroten van de kerk en de opbouw van de toren, Akten van verkoop van graven, , Met tarievenlijsten ca. 1851, Register van verkoop of verhuur van zitplaatsen, 1864-[1926]. Met bijlagen. N.B.: Zie ook inv. nrs. 122, 137, 237, 242 en Raadsbesluit betreffende goedkeuring tot aanleg van een vaste brug over de Kerklaanvaart, Stukken betreffende de bouw van de kerk, pastorie, kosterswoning en paardenstal en de aanleg van een plantsoen, N.B.: Zie ook inv. nr. 144a. 1 pak 144a. Bouwtekeningen bij inv. nr