Energiemaatlat voor gebouwen??

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Energiemaatlat voor gebouwen??"

Transcriptie

1

2

3 Energiemaatlat voor gebouwen??

4 Ervaring met gebouwbeheersystemen en monitoring Home oktober 2015 Hans Buitenhuis DWA Bodegraven

5 Indeling Inspanningen en prestaties Prestaties vaststellen en bewaken De praktijk voorbeeld in woning prestatiemonitoring met Monavisa

6 Probleemanalyse Eisen aan gebouwen nemen toe Comfort Energie Kosten Voorspelling uit ontwerptraject vaak niet gehaald Onvoldoende tools om goed te voorspellen Inspanningsverplichting onvoldoende waarborg voor resultaat Onvoldoende tools om gebouwprestaties te kwantificeren

7 Traditionele contracten Focus bij uitvoering is niet goed Geen prikkel om hogere kwaliteit te halen dan voorgeschreven Tijd en geld is vaak de discussie Uitvoerende partijen vaak oogkleppen op, geen integrale aanpak Oplevering is eindstation! 7

8

9

10 drukverschil C net [kpa] pompregeling C net gemeten gewenst volumestroom C net [m3/h]

11 Schakelgedrag warmtepompen condensortemperatuur condensortemperatuur aan schakelacties van 3 warmtepompen temperatuur [ C] aan schakelacties van 3 warmtepompen temperatuur [ C] uit 24 uren 5 uit 24 uren 10 oorspronkelijk na aanpassing regelsoftware

12 5,0 rendement warmtepomp per week COP [-] 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 opgave fabrikant gemeten week [-]

13 Waar kies je voor? Op welke prestatie wordt nu gestuurd in projecten? 13

14 Trend in de bouw- en installatiesector Van inspanningsverplichting naar resultaatverplichting Geïntegreerde contracten Groeiende aandacht voor werkelijke prestaties in de praktijk Ontwerpinformatie bundelen (BIM)... en inzetten tijdens bouw... en bij onderhoud en beheer >> gebouwdossier

15 INSITER lopend Europees project ontwikkeling methodieken en tools voor zelf-instructie en zelf-inspectie

16 Hoe kijk je naar onderhoud? Inspanningen Prestaties De werkzaamheden worden gedefinieerd De conditie wordt gedefinieerd Dit draagt bij aan de conditie Dit bepaalt de werkzaamheden

17 Prestatiecontracten Optimale prestatie gedurende levensduur Comfort behalen Voorspelde energetische prestatie waarmaken Behoud waarde gebouw/installatie

18 De praktijk

19 Monitoring in woningen

20

21 energieconcept Warmte uit zonnecollector (vergelijkbaar met 350 m3 gas) Elektriciteit uit PV-panelen (9.500 kwh elektriciteit per jaar) Winter warmte uit bodem

22

23 Finale blower door test (8 november 2011) Lek: 200 m3/h bij 50 Pa 0,29 x volume 50% beter dan de PH-norm!

24 Warmtebeelden

25 Monitoring Monitoring van vrijwel alle elektriciteitsverbruiken Plugwise Overzichten per uur, dag, maand, jaar Resultaten 2014: gebruik kwh productie kwh 25

26 Elektriciteitsverbruiken Snelle terugkoppeling en visualisatie bevorderen energiebewustwording van bewoner Analyse en evaluatie nog niet of nauwelijks geautomatiseerd

27 Monitoring in utiliteitsbouw Bestaande fabrikaten gebouwautomatisering monitoren niet of zeer beperkt Behoefte aan: Fabricaat onafhankelijke oplossing Analyse & evaluatie: data >> informatie & conclusies Toegankelijk voor niet-technici Monavisa ontwikkeld vanuit de praktijk van monitoring

28 De building performance management tool

29 Waar maakt het gebruik van? Data: Ophalen Analyseren Evalueren (ervaring) Voorwaarden: GBS history of gelijkwaardig en internetverbinding Onafhankelijk van toegepast GBS-systeem

30 Performance management

31

32

33

34 Niet alleen signaleren maar toelichten

35 Informeren

36 Analyseren gasgestookte piekketel verwarmt warmtepomp functioneert niet! stoken bij te hoge buitentemperaturen

37 Rapporteren

38 Presenteren: energiespiegel

39 Prestatiecontracten

40 Vertaling naar bonus/malus

41 Zuurland Brielle Monitoring duurzaam energiesysteem Onderhoud prestatiegericht aanbesteden

42 Oosterheem Zoetermeer, Vestia Met behulp van Monavisa de inzet van warmtepompen verbeterd en de bodembalans geoptimaliseerd

43 Energieverbruik hoofdkantoor m kwh m3 kwh m2 Regeling herschreven, instellingen geoptimaliseerd Besparing na optimalisatie / jaar

44 Locatie Schiphol

45 m2 Regeling herschreven, instellingen geoptimaliseerd Cumulatieve besparing na 16 maanden ,-

46 m2 Regeling herschreven, instellingen geoptimaliseerd Energiebalans weer in orde gebruikersklachten verdwenen

47 Conclusies De prestaties van gebouwen hebben we nog niet in de klauw (we kunnen nog wat leren van VW) Boeiende ontwikkelingen Organisatorisch Contractvormen Tools De bouw gaat niet snel, maar 100% duurzaam in 2050 moet lukken

Efficiëntere klimaatinstallatie

Efficiëntere klimaatinstallatie ENERGIE KLIMAATINSTALLATIES Steeds energiezuiniger, maar ook complexer Efficiëntere klimaatinstallatie Een comfortabeler binnenklimaat, betere werkprestaties, een lagere energierekening en lagere onderhoudskosten.

Nadere informatie

De bakens verzetten. Verduurzamen van commercieel vastgoed. Machiel Karels - consultant

De bakens verzetten. Verduurzamen van commercieel vastgoed. Machiel Karels - consultant De bakens verzetten Verduurzamen van commercieel vastgoed Machiel Karels - consultant Het glas is half leeg PROFIT 20-6- 20-6- Meer dan 25% van gebouwgebruikers klaagt over de huisvesting Ziekteverzuim

Nadere informatie

Wie zijn we Wat is onze visie Meer informatie. Visie aanpak verduurzaming vastgoed gemeente Eindhoven

Wie zijn we Wat is onze visie Meer informatie. Visie aanpak verduurzaming vastgoed gemeente Eindhoven Visie aanpak verduurzaming vastgoed gemeente Eindhoven Wie zijn we? Gestart in 1986 Duurzaamheid zit in onze genen Ruim 110 medewerkers Woningbouw, utiliteit, overheid, gezondheidszorg, onderwijs, monumenten,

Nadere informatie

In deze presentative wil ik het hebben over het monitoren, het meten van installaties. Maar vooral over de reden WAAROM je zou willen meten.

In deze presentative wil ik het hebben over het monitoren, het meten van installaties. Maar vooral over de reden WAAROM je zou willen meten. In deze presentative wil ik het hebben over het monitoren, het meten van installaties. Maar vooral over de reden WAAROM je zou willen meten. De systematiek van Duurzaam beheer en Onderhoud. 1 2 We kunnen

Nadere informatie

Energy Service Company: een kans voor u?

Energy Service Company: een kans voor u? 1 Energy Service Company: een kans voor u? Stand van zaken provinciale pilot & Kansen voor de installatiebranche Hans van der Heide Pilot provincie Friesland (1) Doel: Ervaring opdoen met het opzetten

Nadere informatie

WelWonen Energie uit eigen bodem. Eindeloos... Ing E A J Weenink 0499-486310 www.betonson.com

WelWonen Energie uit eigen bodem. Eindeloos... Ing E A J Weenink 0499-486310 www.betonson.com WelWonen Energie uit eigen bodem. Eindeloos... Ing E A J Weenink 0499-486310 www.betonson.com WelWonen Ontwikkeld door Betonson Trends en ontwikkelingen: Energy Performance of Buildings Directive (EPBD)

Nadere informatie

ENERGIECONCEPTEN. Advies op maat. vandorp.eu

ENERGIECONCEPTEN. Advies op maat. vandorp.eu ENERGIECONCEPTEN Advies op maat ENERGIE- KOSTEN Stelt u zich eens voor dat u 1,- per m 2 aan energiekosten kunt besparen in een pand van 5.000 m 2. In een tijd van stijgende energiekosten zal dit in 10

Nadere informatie

Aanvulling ISSO 39: definitie en monitoring van de SPF van bodemenergiesystemen

Aanvulling ISSO 39: definitie en monitoring van de SPF van bodemenergiesystemen Aanvulling ISSO 39: definitie en monitoring van de SPF van bodemenergiesystemen Normatieve teksten ISSO-kontaktgroep De heer ir. H.J. Broekhuizen De heer ing. A.W.F. Vlooswijk De heer ing. H.C. Roel (voorzitter)

Nadere informatie

De Energie Revolutie. Proof, not promises. Maximale CO2 reductie. Maximaal Rendement

De Energie Revolutie. Proof, not promises. Maximale CO2 reductie. Maximaal Rendement De Energie Revolutie Proof, not promises Maximaal Rendement Maximale CO2 reductie Dit is HONE Wat is HONE? Het kosteloos energie opwekken met duurzame stroom kan al jaren. Nu kan het ook bij de opwekking

Nadere informatie

Toros Vision. Kennismaken. De nieuwe generatie combi-warmtepomp. Oktober 2015 Energie Den Bosch

Toros Vision. Kennismaken. De nieuwe generatie combi-warmtepomp. Oktober 2015 Energie Den Bosch Toros Vision De nieuwe generatie combi-warmtepomp Oktober 2015 Energie Den Bosch Kennismaken Techneco Groep» oprichting 1995 (20 jaar), vestiging in Delft» ca. 2.500 duurzame projecten in Nederland» 20

Nadere informatie

AT OSBORNE. Practice what you preach: Hoofdkantoor AT Osborne 3 jaar later. 19 september 2012. Gerhard Jacobs Directeur Huisvesting & Vastgoed

AT OSBORNE. Practice what you preach: Hoofdkantoor AT Osborne 3 jaar later. 19 september 2012. Gerhard Jacobs Directeur Huisvesting & Vastgoed AT OSBORNE www.atosborne.nl Practice what you preach: Hoofdkantoor AT Osborne 3 jaar later Gerhard Jacobs Directeur Huisvesting & Vastgoed 19 september 2012 AT Osborne Huisvesting en Vastgoed Infrastructuur

Nadere informatie

Monitoring en Energiebalans

Monitoring en Energiebalans Balans verschil Houtkachel draaikoeler Uw partner in duurzame energie Warmte Koude Monitoring en Energiebalans Cius Monitoring Meten = Weten Optimale regeling = Kostenbesparing Betaalsysteem Wetgeving

Nadere informatie

Thermische prestatie contracten

Thermische prestatie contracten 10 november 2005 Thermische prestatie contracten Conform ISSO-publicatie 74 Bert Elkhuizen Chrit Cox TNO Bouw en Ondergrond te Delft Contactgegevens: 015 276 33 10 Bert.Elkhuizen@tno.nl Inhoudsopgave 1.

Nadere informatie

Klimaatklachten of een hoog verbruik? Maak gebruik van de Agema Installatie Monitor.

Klimaatklachten of een hoog verbruik? Maak gebruik van de Agema Installatie Monitor. Klimaatklachten of een hoog verbruik? Maak gebruik van de Agema Installatie Monitor. Als verantwoord ondernemer wilt u zo veel mogelijk besparen op energieverbruik. Als modern ondernemer wilt u goede prestaties

Nadere informatie

Energie- en prestatiemonitoring

Energie- en prestatiemonitoring Energie- en prestatiemonitoring Onderdeel van integraal gebouwbeheer 9 november 2011 Machiel Karels Agenda 1. Wat willen we? 2. Wat gebeurt er om ons heen? 3. Wat er mogelijk is? 4. Wat we zouden moeten

Nadere informatie

Certificering van WKO is niet genoeg

Certificering van WKO is niet genoeg Certificering van WKO is niet genoeg Ed Rooijakkers Halmos Adviseurs 2 1 gebouwen ~30 % op TOTAAL 3 a 5% energiereductie landelijk! Voorkomen verspilling 10%~15% energiereductie 3 4 2 Waar is WKO mee begonnen

Nadere informatie

Energiebesparing, gebouwautomatisering, gebouwbeheer, onderhoud, prestatieborging

Energiebesparing, gebouwautomatisering, gebouwbeheer, onderhoud, prestatieborging Energiebesparing, gebouwautomatisering, gebouwbeheer, onderhoud, prestatieborging Prestatieborging: niet kijken, maar zien Een goed comfort. Lage energiekosten. Goed functionerende proceskoeling. Allemaal

Nadere informatie

ENERGIE. besparen. vandorp.eu

ENERGIE. besparen. vandorp.eu ENERGIE besparen ENERGIE- KOSTEN Stelt u zich eens voor dat u 1,- per m 2 aan energiekosten kunt besparen in een pand van 5.000 m 2. In een tijd van stijgende energieprijzen zal dit in 10 jaar al gauw

Nadere informatie

Commissioning: Een absolute aanrader!

Commissioning: Een absolute aanrader! Seminarie Duurzame Gebouwen Commissioning: Een absolute aanrader! 15 maart 2019 COMMISSIONING VAN ONTWERP TOT EXPLOITATIE Vergelijking van twee ervaringen van een studiebureau Dietrich SCHILDERMANS Ingenium

Nadere informatie

Functioneren van WKO installaties

Functioneren van WKO installaties Functioneren van WKO installaties Het belang van goed beheer Klaasjan van der Maas Unica Ecopower Arjan van Bon Royal HaskoningDHV Vragen 1. Hoe ziet de nieuwe wetgeving en certificering eruit? 2. Hoe

Nadere informatie

Kennissessie: CO 2 neutraal het echte verhaal

Kennissessie: CO 2 neutraal het echte verhaal Ing. Vincent Keppel Accountmanager Vabi Kennissessie: CO 2 neutraal het echte verhaal TIP: Houd pen en papier bij de hand!!!! Ir. Roy Zold Directeur PVM welke data & welk doel Vraagstelling corporaties

Nadere informatie

Opwekking duurzame energie en terugverdientijden. Niek Tramper

Opwekking duurzame energie en terugverdientijden. Niek Tramper en terugverdientijden Niek Tramper en terugverdientijden Zonneboiler geeft warm tapwater Zonnepanelen geven elektriciteit Warmtepomp geeft verwarming Pelletkachel geeft verwarming Zonneboiler Uitgangspunt:

Nadere informatie

Energierapportage MFC Atria Leusden. Asschatterweg JJ Leusden

Energierapportage MFC Atria Leusden. Asschatterweg JJ Leusden Energierapportage 2018 MFC Atria Leusden Asschatterweg 37 3831 JJ Leusden Introductie Voor u ligt de energierapportage 2018, waarin de energieverbruiken van de scholen wordt vergeleken met het maximale

Nadere informatie

Energie Monitoring Systeem (EMS) Grip op uw energiekosten en verbruik

Energie Monitoring Systeem (EMS) Grip op uw energiekosten en verbruik Energie Monitoring Systeem (EMS) Grip op uw energiekosten en verbruik Specialisten in energiebeheer Wilt u weten hoeveel en wanneer uw bedrijf energie verbruikt? Wilt u meer duidelijkheid over de opbouw

Nadere informatie

ert Harm ten Bolscher

ert Harm ten Bolscher Bent u toeschouwer of doet u mee? ert Harm ten Bolscher 21-3- Inhoud Trends voor de bouw-/ vastgoedwereld? Anders denken Aanpak vanuit F2F-/Citadel-netwerk Wat betekenen trends voor de vastgoed- en bouwwereld?

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw:

Opleiding Duurzaam gebouw: Opleiding Duurzaam gebouw: Energiebeheer (energieverantwoordelijke) Leefmilieu Brussel Beheer van het verbruik: energieboekhouding Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstellingen van de presentatie Het nut

Nadere informatie

Remeha Neptuna. Comfort het hele jaar door 4/6/8/11/16/22/27. the comfort innovators

Remeha Neptuna. Comfort het hele jaar door 4/6/8/11/16/22/27. the comfort innovators Neptuna 4/6/8/11/16/22/27 Comfort het hele jaar door the comfort innovators Comfort het hele jaar door Neptuna Een natuurlijke energiebron zoals lucht, water of zonlicht levert besparing op. Kies je voor

Nadere informatie

echt Nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen

echt Nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen echt Nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen Agenda Wie is HRsolar Zonnewarmte V1.0 De markt Zonnewarmte V2.0 Zonnewarmte NOM Wie is HRsolar Nederlandse fabrikant van complete

Nadere informatie

In 3 stappen naar kostenbesparing op energieverbruik. Klimaatinstallaties en het nieuwe beheren

In 3 stappen naar kostenbesparing op energieverbruik. Klimaatinstallaties en het nieuwe beheren In 3 stappen naar kostenbesparing op energieverbruik Klimaatinstallaties en het nieuwe beheren 1. Inleiding pag. 3 2. Oorzaken van slecht functionerende installaties pag. 3 3. In drie stappen naar een

Nadere informatie

EPV IN GESTAPELDE BOUW KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN

EPV IN GESTAPELDE BOUW KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN EPV IN GESTAPELDE BOUW KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN Wim van den Bogerd EERST NOM PROJECT 2013 RIJSWIJK Woonwijken met gezonde, energiezuinige en kwalitatief hoogstaande woningen waar het fantastisch

Nadere informatie

Alle ins en outs van warmtepompen

Alle ins en outs van warmtepompen Alle ins en outs van warmtepompen nu en in de toekomst Rimme van der Ree Zonder (lucht)warmtepomp geen 0 op de meter! Nul op de meter Standaard elektriciteitsverbruik + verbruik warmtepomp = capaciteit

Nadere informatie

De Energie Revolutie. Proof, not promises. Maximale CO2 reductie. Maximaal Rendement

De Energie Revolutie. Proof, not promises. Maximale CO2 reductie. Maximaal Rendement De Energie Revolutie Proof, not promises Maximaal Rendement Maximale CO2 reductie Dit is HONE Wat is HONE? Het kosteloos energie opwekken met duurzame stroom kan al jaren. Nu kan het ook bij de opwekking

Nadere informatie

SolarFreezer. Comfort zonder aardgas. Jacques Mathijsen Mei 2019

SolarFreezer. Comfort zonder aardgas. Jacques Mathijsen Mei 2019 SolarFreezer Comfort zonder aardgas Jacques Mathijsen Mei 2019 Energie behoefte Elektrische energie 20% Warm water + 20% + Verwarming 60% 3.500 kwh 1.650 m3 gas / 16.500 kwh PV panelen SolarFreezer Gemiddeld

Nadere informatie

WKOtool en EBS. EBS als WKO prestatiemonitoring? M:

WKOtool en EBS. EBS als WKO prestatiemonitoring? M: WKOtool en EBS EBS als WKO prestatiemonitoring? wouter.wienk@rvo.nl M: 0622973694 De nieuwe WKOtool 8 november 2018 gelanceerd GIS tool. De quick-scan is er uit! RVO heeft de WKOtool van RWS overgedragen

Nadere informatie

MONITORING BASED COMMISSIONING (MBCx)

MONITORING BASED COMMISSIONING (MBCx) Wij maken uw gebouw beter Een beter comfort en binnenklimaat Een lager energieverbruik en CO2 uitstoot MONITORING BASED COMMISSIONING (MBCx) Gebouwen optimaliseren door permanente monitoring en automatische

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Verwarming en sanitair warm water: ontwerp en regeling Leefmilieu Brussel Overzicht van de belangrijkste warmteopwekkers Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie

Nadere informatie

Raf Schildermans. Business unit manager IFTech

Raf Schildermans. Business unit manager IFTech Raf Schildermans Business unit manager IFTech Collectieve energievoorziening vanuit bodem/grondwater Inhoud 1. Collectieve energievoorziening vanuit bodem/grondwater 2. Ervaringen in het buitenland 3.

Nadere informatie

NEN 2767 Goede kapstok en basis voor prestatiecontracten met inzet van automatiseringsconcepten

NEN 2767 Goede kapstok en basis voor prestatiecontracten met inzet van automatiseringsconcepten NEN 2767 Goede kapstok en basis voor prestatiecontracten met inzet van automatiseringsconcepten 17 september 2013 Nationale Conferentie Gebouw Automatisering Bijdrage door: Johan Smit Stakeholdersmodel

Nadere informatie

Specialist in warmtepompen LORIA LUCHT/WATER WARMTEPOMP DUURZAAM VERWARMEN, KOELEN EN WARM WATER VOOR ELKE WONING

Specialist in warmtepompen LORIA LUCHT/WATER WARMTEPOMP DUURZAAM VERWARMEN, KOELEN EN WARM WATER VOOR ELKE WONING Specialist in warmtepompen LORIA LUCHT/WATER WARMTEPOMP DUURZAAM VERWARMEN, KOELEN EN WARM WATER VOOR ELKE WONING LUCHT/WATER WARMTEPOMP UITSTEKENDE ENERGIEPRESTATIE Aangename warmte in de winter, verfrissende

Nadere informatie

ENERGIE 0 IN DE PRAKTIJK KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN

ENERGIE 0 IN DE PRAKTIJK KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN ENERGIE 0 IN DE PRAKTIJK KOSTEN EN OPBRENGSTEN EXACT GEMETEN Wim van den Bogerd HOGERE DOEL Woonwijken met gezonde, energiezuinige en kwalitatief hoogstaande woningen waar het fantastisch wonen is! PROGRAMMA

Nadere informatie

Energieconcepten voor duurzame woningen met PV-T

Energieconcepten voor duurzame woningen met PV-T Facilitair Advies Bureau Troost Zesde Slagen 28 5233VJ 'S- Hertogenbosch Tel: 06 46 95 44 49 E. info@f-a-t.nl Energieconcepten voor duurzame woningen met PV-T U overweegt te investeren in een nieuwe verwarmingsinstallatie

Nadere informatie

Huidige gebouwdata kan slimmer gebruikt worden dan je denkt. Erik Groen 12 Oktober 2017

Huidige gebouwdata kan slimmer gebruikt worden dan je denkt. Erik Groen 12 Oktober 2017 Huidige gebouwdata kan slimmer gebruikt worden dan je denkt Erik Groen 12 Oktober 2017 ENGIE Nederland Onze ambitie Wij spelen een leidende rol in de energietransitie. Als marktleider in duurzame technische

Nadere informatie

een toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect

een toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect een toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Opening 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMF & Zeeuwind 20.15 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper, Zeeuwind 21.00 uur Ervaringen

Nadere informatie

Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen

Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen Prestatiecontracten voor bestaand maatschappelijk vastgoed: slim besparen én verduurzamen 6 december 2011 Albert Hulshoff Ede 22 maart 2012 Prestatiecontracten - Prestatiecontracten - ESCo-eigenschappen

Nadere informatie

Technologische invulling energie strategie Sciencepark. Jan-Maarten Elias

Technologische invulling energie strategie Sciencepark. Jan-Maarten Elias Technologische invulling energie strategie Sciencepark Jan-Maarten Elias Smartgrid warmte/koude Parkeren Sporthal Matrix IC gebouwen Lab HIER BENT U NU WKO Kantoren FNWI-fac. Kantoren Kassen Datacenter

Nadere informatie

De toekomst van BIM!? Arjen Adriaanse hoogleraar bouwprocesintegratie & ICT. BIM praktijkdag 21 april 2016

De toekomst van BIM!? Arjen Adriaanse hoogleraar bouwprocesintegratie & ICT. BIM praktijkdag 21 april 2016 De toekomst van BIM!? Arjen Adriaanse hoogleraar bouwprocesintegratie & ICT BIM praktijkdag 21 april 2016 Veel veranderd sinds 1999 2 of toch niet helemaal? Door een efficiëntere gegevensuitwisseling kan

Nadere informatie

Besparen met duurzame energie. Unica Ecopower

Besparen met duurzame energie. Unica Ecopower Besparen met duurzame energie Unica Ecopower Besparen met duurzame energie Dat voor u als eigenaar of beheerder van duurzaam vastgoed de energielevering op duurzame wijze moet geschieden spreekt voor zich.

Nadere informatie

TECHNISCH BEHEER. Zorgeloze kwaliteit. vandorp.eu

TECHNISCH BEHEER. Zorgeloze kwaliteit. vandorp.eu TECHNISCH BEHEER Zorgeloze kwaliteit TECHNISCH BEHEER Onze samenleving verandert snel. Waar in het verleden volstaan kon worden met een eenvoudig inspanningscontract voldoet dit veelal niet meer aan de

Nadere informatie

Edwin Waelput Tempas Bouwmanagement bv Breda DuurSaam cooperatie ua

Edwin Waelput Tempas Bouwmanagement bv Breda DuurSaam cooperatie ua Edwin Waelput Tempas Bouwmanagement bv Breda DuurSaam cooperatie ua Het hoofddoel is: het omlaag brengen van uw energierekening door gedragsinvloeden & techniek én het produceren van duurzame energie;

Nadere informatie

Contractvorm en Hoeveelheidsbepaling Prestatiegericht Contracteren bij (nat)beheer en onderhoud

Contractvorm en Hoeveelheidsbepaling Prestatiegericht Contracteren bij (nat)beheer en onderhoud Contractvorm en Hoeveelheidsbepaling Prestatiegericht Contracteren bij (nat)beheer en onderhoud Olaf Damen Contractmanager/ Tendermanager ProRail Freelance adviseur Themadag Baggernet 15 januari 2015 Inhoud

Nadere informatie

Duurzaam, mvo, energiezuinig & klimaatneutraal

Duurzaam, mvo, energiezuinig & klimaatneutraal Duurzaam, mvo, energiezuinig & klimaatneutraal Huidge situatie aarde Het klimaat verandert, de aarde warmt op Huidge situatie energie Energievoorraad stagneert Huidge situatie bevolking De arbeidsmarkt

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN FOLLOW-UP EN MONITORING VAN DUURZAME GEBOUWEN LENTE 2019 Geavanceerde monitoring Verwerking en interpretatie van gegevens Tanguy DETROZ 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N

Nadere informatie

Effecten van energiebesparende maatregelen

Effecten van energiebesparende maatregelen Effecten van energiebesparende maatregelen Laure Itard, Olivia Guerra Santin 7-12-2009 Delft University of Technology Challenge the future Historisch gasverbruik huishoudens Gemiddeld huishoudelijk gasverbruik

Nadere informatie

Itho Daalderop Hybride lucht/water warmtepompen. product-

Itho Daalderop Hybride lucht/water warmtepompen. product- 1 Itho Daalderop Hybride lucht/water warmtepompen product- 2 Assortiment hybride lucht/water warmtepompen HP Cube en Base Cube Itho Daalderop heeft twee vrijwel identieke hybride lucht/water warmtepompen

Nadere informatie

een toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect

een toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect een toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Opening door de dagvoorzitter 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMF & Zeeuwind Andre Berger, vrijwilliger bij Zeeuwind 20.15 uur Alles

Nadere informatie

Snelle transitie van de bestaande gebouwen

Snelle transitie van de bestaande gebouwen Urban Energy research agenda for TU Delft Snelle transitie van de bestaande gebouwen Inleider: Henk Visscher TUDelft Bouwkunde Referent: Ronald Franken Portaal 30 Mei, 2018 1 Het Doel Hoe kunnen we grootschalige

Nadere informatie

Inhoud. Hernieuwbare energie voor gebouwen 18/09/2012

Inhoud. Hernieuwbare energie voor gebouwen 18/09/2012 18/09/2012 Hernieuwbare energie voor gebouwen Meetcampagne op DX warmtepomp met verticale boringen Inhoud» VITO» met verticale boringen» DX warmtepomp» Beschrijving meetcampagne» Resultaten meetcampagne»»

Nadere informatie

IS ENERGIEOPSLAG HET ANTWOORD?

IS ENERGIEOPSLAG HET ANTWOORD? IS ENERGIEOPSLAG HET ANTWOORD? JA! DE VOLGENDE STAP NAAR MEER ONAFHANKELIJKHEID WAAROM? 1. Eigen energie voorziening Geen impact meer van prijsstijgen en zelf in controle van je eigen elektriciteit, dag

Nadere informatie

Prestaties WKO in de glastuinbouw. Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber

Prestaties WKO in de glastuinbouw. Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber Prestaties WKO in de glastuinbouw Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber Doelstellingen Genereren van inzicht in de werkelijke prestaties en optredende problemen bij WKO systemen Identificeren van verbetermogelijkheden

Nadere informatie

Inkopen bij NS. Maatschappelijk Verantwoord - Duurzaam - Circulair. Bas van Kempen Manager NS Procurement Januari 2017

Inkopen bij NS. Maatschappelijk Verantwoord - Duurzaam - Circulair. Bas van Kempen Manager NS Procurement Januari 2017 Maatschappelijk Verantwoord - Duurzaam - Circulair Bas van Kempen Manager NS Procurement Januari 2017 Bas van Kempen Manager NS Procurement 1963 1981 1988 1998 2008 2014 NEVI / Aanbesteden / Baak / SCM

Nadere informatie

Managementinformatie bij gemeenten: er is nog veel winst te behalen

Managementinformatie bij gemeenten: er is nog veel winst te behalen Onderzoeksrapport Managementinformatie bij gemeenten: er is nog veel winst te behalen Trends en ontwikkelingen in het gebruik van Business Intelligence en het toepassen van managementinformatie binnen

Nadere informatie

Managementinformatie bij gemeenten: er is nog veel winst te behalen

Managementinformatie bij gemeenten: er is nog veel winst te behalen Onderzoeksrapport Managementinformatie bij gemeenten: er is nog veel winst te behalen Trends en ontwikkelingen in het gebruik van Business Intelligence en het toepassen van managementinformatie binnen

Nadere informatie

MERCURIA & ERIA TOWER

MERCURIA & ERIA TOWER Specialist in warmtepompen MERCURIA & ERIA TOWER LUCHT/WATER WARMTEPOMPEN DUURZAAM VERWARMEN, KOELEN EN WARM WATER VOOR ELKE WONING LUCHT/WATER WARMTEPOMPEN UITSTEKENDE ENERGIEPRESTATIE Aangename warmte

Nadere informatie

SEMINAR MATERIEELONDERHOUD PAS OP JE CONDITIE. 20 juni 2013

SEMINAR MATERIEELONDERHOUD PAS OP JE CONDITIE. 20 juni 2013 SEMINAR MATERIEELONDERHOUD PAS OP JE CONDITIE 20 juni 2013 Conditiemanagement sluit de kring Pieter Dings PDCA van assetmanager Centrale rol voor conditie Relatie Assetperformance en bedrijfsdoelen Risico

Nadere informatie

De nieuwe opdrachtgever Het gebruik van ICT en simulatie tools

De nieuwe opdrachtgever Het gebruik van ICT en simulatie tools De nieuwe opdrachtgever Het gebruik van ICT en simulatie tools Ir Angelia Zeegers, IBPSA 09-10-2008 6.2.1 onderzoeksruimte De onderzoeksruimte heeft een oppervlak van xx m2 en de uitstraling moet rustig

Nadere informatie

Service Offer SMART building. Van SMART technologie naar SMART gebouwbeheer

Service Offer SMART building. Van SMART technologie naar SMART gebouwbeheer Service Offer SMART building Van SMART technologie naar SMART gebouwbeheer Herken je deze situatie? En het wordt nog complexer 1 2 3 4 5 6 Het is moeilijk om te bepalen welke van de laatste SMART technologieën

Nadere informatie

BENG, ZEN en/of NOM? Wie ben je?

BENG, ZEN en/of NOM? Wie ben je? BENG, ZEN en/of NOM? Wie ben je? Harm Valk Simon Verduijn Nieman Groep Stroomversnelling / Endule Samenwerkingsdag Stroomversnelling / ZEN-Platform 12 oktober 2017 BENG = Bijna EnergieNeutraal Gebouw Nieuw

Nadere informatie

Roadmap Provincie Utrecht. d.m.v. innovatieve kennis-en diensteneconomie topregio zijn op gebied van mobiliteit

Roadmap Provincie Utrecht. d.m.v. innovatieve kennis-en diensteneconomie topregio zijn op gebied van mobiliteit Roadmap Provincie Utrecht d.m.v. innovatieve kennis-en diensteneconomie topregio zijn op gebied van mobiliteit 1 Status presentatie Gemaakt voor het Programma icentrale Nog niet bestuurlijk vastgesteld

Nadere informatie

Roadmap provincie Utrecht

Roadmap provincie Utrecht Roadmap provincie Utrecht d.m.v. innovatieve kennis- en diensteneconomie topregio zijn op gebied van mobiliteit Astrid Weij, Bert Batenburg (provincie Utrecht), Corianne Stevens, Martijn van Rij (Sweco)

Nadere informatie

SANISTAGE. warmtepompboilers A +

SANISTAGE. warmtepompboilers A + SANISTAGE warmtepompboilers A + SANISTAGE warmtepompboilers COP 3,86 bij 15 C buitentemperatuur volgens de EN255-3 norm DSWH200 Verwarmingsvermogen: 1,62 kw Opgenomen elektrisch vermogen: 0,42 kw Energielabel:

Nadere informatie

www.bamtechniek.nl Stappenplan voor energiemanagement in bestaand vastgoed BAM Techniek - Energy Systems

www.bamtechniek.nl Stappenplan voor energiemanagement in bestaand vastgoed BAM Techniek - Energy Systems www.bamtechniek.nl Stappenplan voor energiemanagement in bestaand vastgoed BAM Techniek - Energy Systems BAM Techniek - Energy Systems Uw energie- en gebouwmanager Energie is absoluut onmisbaar voor de

Nadere informatie

Koude - & Warmte Opslagsystemen

Koude - & Warmte Opslagsystemen Koude - & Warmte Opslagsystemen Duurzame energie systemen vanuit een operating excellence visie Afwegingen bij start project 1. Technische haalbaarheid en energievisie Ontwerp vanuit koude of vanuit warmte

Nadere informatie

Regionale duurzaamheidsprojecten.

Regionale duurzaamheidsprojecten. Regionale duurzaamheidsprojecten. Piotrek Swiatkowski Docent Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, Academie voor Financieel Management, Den Bosch, Avans Hogeschool Lid kenniskring Finance & Sustainability

Nadere informatie

De opdrachtgever van DBFM(O)

De opdrachtgever van DBFM(O) De opdrachtgever van DBFM(O) Rob Peters DACE contactbijeenkomst Soest Innovatieve contractvormen DBFM(O) Innovatief aanbesteden Life cycle Fysieke beschikbaarheid Operationele beschikbaarheid Bezettingsgraad

Nadere informatie

Topwind Asset Management

Topwind Asset Management Same Conditions, Better Performance De missie van Topwind Uw turbines moeten beschikbaar zijn en optimaal presteren op het moment dat het waait. Specialisten in Asset en Project. Maximaal Rendement Topwind

Nadere informatie

innovatief en duurzaam aanbesteden van onderhoud Sjoerd IJpma Presentatie HIJ 5 B.V. Regiepartners

innovatief en duurzaam aanbesteden van onderhoud Sjoerd IJpma Presentatie HIJ 5 B.V. Regiepartners Jaarbeurs Utrecht Woensdag 5 juni 2013 Zaal 1 12:00-12:25 innovatief en duurzaam aanbesteden van onderhoud Sjoerd IJpma Programma 12:00 12-25 HIJ 5 Regiepartners : Even voorstellen Visie inzake nieuwe

Nadere informatie

Itho Daalderop Hybride lucht / water warmtepompen. product- informatie Prodinfo-Luchtwarmtepompen.indd :17

Itho Daalderop Hybride lucht / water warmtepompen. product- informatie Prodinfo-Luchtwarmtepompen.indd :17 1 Itho Daalderop Hybride lucht / water warmtepompen product- informatie 07.93.50.169.2Prodinfo-Luchtwarmtepompen.indd 1 04-04-12 15:17 2 Assortiment Hybride lucht / water warmtepompen HP Cube en Base Cube

Nadere informatie

De invloed van installaties op de Echte Energieprestatie

De invloed van installaties op de Echte Energieprestatie De invloed van installaties op de Echte Energieprestatie - vele wegen naar - het casco bepaalt de energiebehoefte, de installatie is volgend 2 3 4 5 6 7 maak dus eerst dat casco zo goed mogelijk dat is

Nadere informatie

Itho Daalderop Energiezuinig en comfortabel klimaatsysteem. uw nieuwe. woning

Itho Daalderop Energiezuinig en comfortabel klimaatsysteem. uw nieuwe. woning Itho Daalderop Energiezuinig en comfortabel klimaatsysteem uw nieuwe woning Water/water warmtepomp: - Verwarming in koude maanden door gebruik van bodemwarmte - Koeling in warme maanden door gebruik van

Nadere informatie

24/7 PRESTATIEBORGING DASHBOARDS - KPI S - GRAFIEKEN - MELDINGEN - RAPPORTAGES - BENCHMARK VOLLEDIG INZICHT IN GEBOUWPRESTATIES

24/7 PRESTATIEBORGING DASHBOARDS - KPI S - GRAFIEKEN - MELDINGEN - RAPPORTAGES - BENCHMARK VOLLEDIG INZICHT IN GEBOUWPRESTATIES 24/7 PRESTATIEBORGING DASHBOARDS - KPI S - GRAFIEKEN - MELDINGEN - RAPPORTAGES - BENCHMARK VOLLEDIG INZICHT IN GEBOUWPRESTATIES MyBuilding biedt u de juiste tools Optimaal Comfort MyBuilding Haalt u maximaal

Nadere informatie

GEAVANCEERDE REGELING VAN GEOTABS GEBOUWEN MPC IN HOLLANDSCH HUYS

GEAVANCEERDE REGELING VAN GEOTABS GEBOUWEN MPC IN HOLLANDSCH HUYS Damien Picard 1 (damien.picard@mech.kuleuven.be), 14 11 2013 Lieve Helsen 1 (lieve.helsen@mech.kuleuven.be) GEAVANCEERDE REGELING VAN GEOTABS GEBOUWEN MPC IN HOLLANDSCH HUYS 1 KU Leuven, departement Werktuigkunde,

Nadere informatie

Recycle je warmte. De Eneco WarmteWinner

Recycle je warmte. De Eneco WarmteWinner Recycle je warmte De Eneco WarmteWinner Inhoudsopgave Een kleine warmtepomp naast je cv-ketel, een grote stap richting onafhankelijkheid. Geschikt voor plaatsing bij iedere cv-ketel, eenvoudig geïnstalleerd.

Nadere informatie

Wonen in Pijnacker. Comfortabel en duurzaam wonen

Wonen in Pijnacker. Comfortabel en duurzaam wonen Wonen in Pijnacker Comfortabel en duurzaam wonen Toelichting op het klimaatsysteem in de woningen aan de Emmastraat 3 t/m 21 (oneven), Stationsstraat 54 t/m 62a Faunalaan 1 t/m 35 (oneven) Bosmuiszoom

Nadere informatie

Duurzaam verwarmen met Waterstage. Product Launch 2017

Duurzaam verwarmen met Waterstage. Product Launch 2017 Duurzaam verwarmen met Waterstage Programma Green Igloo Wet en regelgeving Subsidie en rente tarieven EnMosy voor prestatie garantie Green Igloo Care voor kwaliteitsborging Green Igloo Concept Totaalconcept

Nadere informatie

Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt, Kruishoutem

Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt, Kruishoutem Mogelijke innovaties tot energiebesparing in de Vlaamse glastuinbouw Evert Eriksson 23 oktober, PCS Destelbergen Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt, Kruishoutem Overzicht 1. Situatie glastuinbouw

Nadere informatie

Smart Energy Management (SEM) Wat data uit de woning kan bijdragen aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving

Smart Energy Management (SEM) Wat data uit de woning kan bijdragen aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving Smart Energy Management (SEM) Wat data uit de woning kan bijdragen aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving ABB Electrification Products, Business Development Agenda Smart Energy Management ABB De

Nadere informatie

Toepassen van data-analyse in de afvalwaterketen

Toepassen van data-analyse in de afvalwaterketen Toepassen van data-analyse in de afvalwaterketen Dr. ir. Wouter Klein Wolterink 11 oktober 2018 2 Het idee Inzicht Data Optimalisatie Beheer 3 De praktijk Inzicht Data Valide data Informatie Optimalisatie

Nadere informatie

Ondersteuningspakket Werken rond kleine terugverdientijden in de gemeente

Ondersteuningspakket Werken rond kleine terugverdientijden in de gemeente Ondersteuningspakket Werken rond kleine terugverdientijden in de gemeente Klimaatneutrale Organisatie 2020 De ondersteuningscampagne voor gemeenten die zich engageren om in 2020 een klimaatneutrale organisatie

Nadere informatie

Waarom kiezen we voor een zonthermisch dak?

Waarom kiezen we voor een zonthermisch dak? Waarom kiezen we voor een zonthermisch dak? Proces en productintegratie in de keten Mohammed Bachri Projectleider Duurzaam, Vestia Energie 1 Ons oeuvre Vestia Besteedt aandacht aan alle woonthema s in

Nadere informatie

Energievoorziening nieuwbouw. Hans van Wolferen 24 november Wageningen

Energievoorziening nieuwbouw. Hans van Wolferen 24 november Wageningen Energievoorziening nieuwbouw Hans van Wolferen 24 november 2016 - Wageningen Van Wolferen Research Ervaring Verwarming, warmtapwater, koeling Rapporteur EPG en EMG (NEN 7120 / 7125) Betrokken bij CEN normen

Nadere informatie

MONITORING WARMTEPOMP WONINGEN TE EDE WONING 2 EDE KERNHEM. DATUM : 5 april 2013 PLAATS : Winterswijk

MONITORING WARMTEPOMP WONINGEN TE EDE WONING 2 EDE KERNHEM. DATUM : 5 april 2013 PLAATS : Winterswijk MONITORING WARMTEPOMP WONINGEN TE EDE WONING 2 EDE KERNHEM DATUM : 5 april 2013 PLAATS : Winterswijk INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 3 2 DE WONING... 4 2.1 VERTICALE BODEM WARMTEWISSELAAR... 4 2.2 WARMTEPOMP...

Nadere informatie

White paper. Behaalt uw WKO het maximale rendement? Plus: Antwoord op de 4 WKO-vragen van uw CFO

White paper. Behaalt uw WKO het maximale rendement? Plus: Antwoord op de 4 WKO-vragen van uw CFO White paper Behaalt uw WKO het maximale rendement? Plus: Antwoord op de 4 WKO-vragen van uw CFO Inhoudsopgave A. Inleiding WKO is een geweldige techniek Tijdsaspecten van de WKO WKO in de praktijk Oorzaak

Nadere informatie

Alezio. >> Een winnende investering >> Tot 70% energiebesparing >> Behoud van het milieu. Warmte in al zijn éénvoud, warmte uit de lucht!

Alezio. >> Een winnende investering >> Tot 70% energiebesparing >> Behoud van het milieu. Warmte in al zijn éénvoud, warmte uit de lucht! ZONNESYSTEMEN HOUT WARMTEPOMPEN CONDENSATIE OLIE/GAS Alezio WARMTEPOMPEN LUCHT/WATER EASYLIFE Warmte in al zijn éénvoud, warmte uit de lucht! >> Een winnende investering >> Tot 70% energiebesparing >>

Nadere informatie

EPC/ECSo gemeente Zutphen en Van Dorp Installaties: beheer en onderhoudsuitdagingen. Hedwig Tummers, mei 2013 senior adviseur aanbesteden & bouw

EPC/ECSo gemeente Zutphen en Van Dorp Installaties: beheer en onderhoudsuitdagingen. Hedwig Tummers, mei 2013 senior adviseur aanbesteden & bouw EPC/ECSo gemeente Zutphen en Van Dorp Installaties: beheer en onderhoudsuitdagingen Hedwig Tummers, mei 2013 senior adviseur aanbesteden & bouw Wat wil ik met u bespreken? Casus Zutphen Strategie en uitgangspunten

Nadere informatie

Geniet van de DHP-AQ, de stilste en energiezuinigste lucht/water-warmtepomp ooit

Geniet van de DHP-AQ, de stilste en energiezuinigste lucht/water-warmtepomp ooit Geniet van de DHP-AQ, de stilste en energiezuinigste lucht/water-warmtepomp ooit Zekerheid, comfort en energiebesparing in elk seizoen. www.danfoss.com Danfoss warmtepomptechnologie: duurzaam, energiezuinig

Nadere informatie

HRe veldtest. Resultaten 1e jaar. Ing. M.J.Bijkerk

HRe veldtest. Resultaten 1e jaar. Ing. M.J.Bijkerk HRe veldtest Resultaten 1e jaar Ing. M.J.Bijkerk Onderwerpen: Welk toestel/specificaties Veldtest verwachtingen/doelstelling Productieprofielen, resultaten Interpretatie resultaten mbt verbeteringen Conclusie

Nadere informatie

Met het oog op morgen. Strategisch plan DWA 2020

Met het oog op morgen. Strategisch plan DWA 2020 Met het oog op morgen Strategisch plan DWA 2020 Met oog op morgen DWA werkt aan het verhogen van de kwaliteit van de leefomgeving en aan het verlagen van het energiegebruik. Hierbij leggen we de lat hoog

Nadere informatie

Monitoring. product/diensten blad. 1. Algemeen. 2. Werking monitoringdienst

Monitoring. product/diensten blad. 1. Algemeen. 2. Werking monitoringdienst Monitoring product/diensten blad Figuur 1: ingestelde ruimte- en boilertemperatuur. 1. Algemeen Het Itho Daalderop-monitoringsysteem houdt in dat er in Itho Daalderop-producten een zogeheten monitoring

Nadere informatie