Funderen op cultuurverschillen. Henk Puylaert Cursus Ondergrond en ruimtelijke ontwikkeling 25 januari 2011

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Funderen op cultuurverschillen. Henk Puylaert Cursus Ondergrond en ruimtelijke ontwikkeling 25 januari 2011"

Transcriptie

1 Funderen op cultuurverschillen Henk Puylaert Cursus Ondergrond en ruimtelijke ontwikkeling 25 januari 2011

2 Smoezen om niet samen te werken Vanuit ondergrond: Die mensen zijn van een andere planeet Ze praten veel, maar zeggen weinig Gaat toch goed: we stemmen toch af! Ze begrijpen er niets van Vanuit RO: Ondergrond kost alleen maar geld We moeten al met zoveel zaken rekening houden We weten zelf wel wat we nodig hebben Kost alleen maar tijd, worden we niet beter van

3 Gevolgen Arrogantie en valse bescheidenheid leiden samen tot: Missen van kansen op extra kwaliteit Chagrijn in werkrelaties Onnodige kosten later in traject Onbruikbaar onderzoek met bijbehorende kosten

4 Komen partijen nader tot elkaar? Nee: - Beleidsdomeinen en beroepsbeoefenaren verschillen; - RO kent grote afhankelijkheid van anderen. Proces overheerst inhoud. Geen basis voor verdieping. Ja: - Tij gaat keren: niet optimale wisselwerking ondergrond en RO kost tijd, geld en kwaliteit; - Maatschappelijke en politiek urgentie verbindt ondergrond en RO.

5 Beleidsdomeinen en beroepsbeoefenaars Milieu / Ondergrond Ruimte / Ontwerp Grondexploitatie Denkwijze Defensief / vasthouden dan wel verbeteren Offensief / overvragen Precies / controleerbaar Werkwijze Monodisciplinair / sectoraal / uitsluiten onzekerheid Multidisciplinair / integraal / omgaan met onzekerheid Interdisciplinair Kwaliteitsdoel Maximalisatie een specifieke kwaliteit Optimalisatie totaal Sluitende exploitatie Gerichtheid Inhoud Proces Begroting Niveau besluitvorming Centraal Decentraal Project Methode doelbereiking Formulering toetsbare normen Ontwerpen, inpassen en afwegen (Grond)exploitatieberekening Ruimtegebruik Functiescheiding en zonering Multifunctioneel en intensief Functiescheiding en intensief Typetje Ingenieur / onderzoeker ß Artiest / adviseur ɣ Boekhouder / accountant

6 Cultuurverandering ondergrond Van: Naar: Toetsen van plannen achteraf/reactief Inbreng in proces/pro-actief Bedreigingen (beschermen en beheren) Kansen (ontwikkelen) Specialist bodemkwaliteit Meer generalist (verbreding bodemthema s) Analyseren/onderzoeken/ reduceren onzekerheid Adviseren/omgaan met onzekerheid

7 Cultuurverandering RO Van: Naar: Praten Doorvragen en luisteren Doe het zelver Waarderen specialisten Standaard vraag Uitdagen/prikkelen Vaag over het proces/ context Structuur bieden

8 Hoe krijg je partijen nader tot elkaar? Aanpak: Gedeelde urgenties Tijd nemen voor elkaar Interactief en veel tussenproducten Context/sfeer: Vroeg in proces Makelaar gebruiken Informeel contact Denken in winst voor de ander

9 Een aanpak vroeg in het proces Werksessie 1 Uitleg problematiek en proces Inventarisatie en selectie bodemthema s Inventarisatie informatiebehoefte bij bodemthema s Afspraken toelevering en onderlinge interactie

10 Een aanpak vroeg in het proces Werksessie 2 Stand van zaken in gebiedsontwikkeling Presentatie resultaten informatieverzameling: a) wat wil je agenderen? b) waarom zo gepresenteerd? c) wat is centrale boodschap? Reactie vragers: a) wat was de vraag? b) vragen over de kaarten en toelichting c) wensen n.a.v. kaart en toelichting Inventarisatie wat mist Ervaringen kwaliteit kaarten en proces vraag-aanbod Vervolgafspraken

11 Voorbeeld archeologie

12 Voorbeeld archeolgie (2)

13 Voorbeeld geschiktheid ondergronds bouwen

14 Voorbeeld geschiktheid ondergronds bouwen

15 Lessen Bij de start: Wees bewust van het gemeenschappelijk doel Ondergrond doet er per definitie toe Neem initiatief als afd. bodem voor aansluiting in gebiedsontwikkeling Zoek interactie Weet waar in het proces je zit

16 Lessen Tijdens de rit: Er is verschil in houding en vaardigheid Zorg voor leesbaar materiaal (het valt niet mee om een goede kaart te maken!) Loop in cirkels Leg alle kaarten op tafel Wees gis op GIS Organiseer ook de achterban

17 Aandachtspunten Openheid over de vraag, zorg voor tweerichtingsverkeer Organisatietalent nodig om informatie op tafel te krijgen Continu zoeken naar interactie Niet alleen innoveren in eigen aanbod Breed trekken (alle relevante afdelingen/partijen).

18 Opbrengst voor ondergrond Besef dat het om interactie gaat en niet om techniek Groeiend bewustzijn bij technisch specialisten over noodzaak andere aanpak Beter zicht op vraagzijde Zicht op basispakket kaarten dat altijd zinvol is Duidelijkheid over cruciale combinatiekaarten

19 Opbrengst voor RO Ondergrond doet er altijd toe bij gebiedsontwikkeling Ondergrond biedt ook kansen Helder zijn in de vraagstelling Altijd gesprek aangaan over kaarten Groeiend besef over belang van vraagarticulatie Raamwerk voor toekomstige vragen

20 Opbrengst voor alle spelers Meer kwaliteit Voor hetzelfde geld Een veel leuker proces

Open kaart spelen. Resultaten van het project Bodem4gebieden. Uitvoering: Henk Puylaert (H2Ruimte) en Willem van Deursen (Carthago)

Open kaart spelen. Resultaten van het project Bodem4gebieden. Uitvoering: Henk Puylaert (H2Ruimte) en Willem van Deursen (Carthago) Open kaart spelen Resultaten van het project Bodem4gebieden Uitvoering: Henk Puylaert (H2Ruimte) en Willem van Deursen (Carthago) Inhoud Aanleiding Projectopbouw Resultaten/producten Opbrengst voor casegebieden

Nadere informatie

Bodem onder gebiedsontwikkeling

Bodem onder gebiedsontwikkeling Bodem onder gebiedsontwikkeling VVM 5 november 2008 Henk Werksma Opbouw presentatie Opbouw presentatie Rol van bodem in RO Cultuurverschillen Verbreed bodembeleid Opbouw presentatie Opbouw presentatie

Nadere informatie

Informatievoorziening over de ondergrond in een proces van gebiedsontwikkeling

Informatievoorziening over de ondergrond in een proces van gebiedsontwikkeling Informatievoorziening over de ondergrond in een proces van gebiedsontwikkeling Adviezen Wees bewust van het gemeenschappelijke doel Aanleiding: Doelen verschillen en zijn niet expliciet gemaakt. Wat de

Nadere informatie

Case Zeeland. Inhoudsopgave. 1. Introductie...2. 2. Case Gebiedsontwikkeling Oost Zeeuws-Vlaanderen (OZV)...3. 3. Procesverloop...4. 4. Adviezen...

Case Zeeland. Inhoudsopgave. 1. Introductie...2. 2. Case Gebiedsontwikkeling Oost Zeeuws-Vlaanderen (OZV)...3. 3. Procesverloop...4. 4. Adviezen... Case Zeeland Inhoudsopgave 1. Introductie...2 2. Case Gebiedsontwikkeling Oost Zeeuws-Vlaanderen (OZV)...3 3. Procesverloop...4 4. Adviezen...5 4.1. Inhoudelijk...5 4.2. Proces...7 H2Ruimte / Carthago

Nadere informatie

Het F-woord valt en plots is er paniek. Zelf vertrouwen. identiteit en reputatie van de bodemsector. Waar ik het met u vandaag over wil hebben is

Het F-woord valt en plots is er paniek. Zelf vertrouwen. identiteit en reputatie van de bodemsector. Waar ik het met u vandaag over wil hebben is Zelf vertrouwen identiteit en reputatie van de bodemsector Dr. J.S. (Bas) van de Griendt Milieumanager Bouwfonds Ontwikkeling Waar ik het met u vandaag over wil hebben is 2 Het F-woord valt en plots is

Nadere informatie

Bodembeheer: duurzaam in de breedte

Bodembeheer: duurzaam in de breedte Bodembeheer: duurzaam in de breedte Lokale / Regionale BodemAmbities Bodembeheer: moet je doen! Rob Lamers Uitvoeringsprogramma Bodembeleidsbrief Inhoud presentatie: Wat is de Routeplanner BodemAmbities?

Nadere informatie

?Hoe Zo! >> Werken bij de gemeente betekent je inzetten voor burgers en bedrijven. En daarbij geldt:

?Hoe Zo! >> Werken bij de gemeente betekent je inzetten voor burgers en bedrijven. En daarbij geldt: Wabo effectief ?Hoe Zo! >> Het toepassen van de Wabo is meer dan alleen de IT-structuur aanpassen, de procedures herzien en/of de processen opnieuw beschrijven en herinrichten. Het zijn de medewerkers

Nadere informatie

Ruimte voor ontwikkeling. Financiële haalbaarheid en management van gebiedsontwikkeling

Ruimte voor ontwikkeling. Financiële haalbaarheid en management van gebiedsontwikkeling Ruimte voor ontwikkeling Financiële haalbaarheid en management van gebiedsontwikkeling U WILT UW GEBIED ONTWIKKELEN. DAT ROEP VEEL VRAGEN OP: HOE PAK IK DAT AAN? EN IS HET FINANCIEEL WEL HAALBAAR IN DEZE

Nadere informatie

I N H O U D Wet maatschappelijke ondersteuning Veiligheid Ruimtelijke ordening en bouwen Gemeentefinanciën Sociale zaken en armoedebeleid

I N H O U D Wet maatschappelijke ondersteuning Veiligheid Ruimtelijke ordening en bouwen Gemeentefinanciën Sociale zaken en armoedebeleid Raadslid is een mooi vak. Als raadslid mag u over de meest uiteenlopende zaken meebeslissen. U komt in veel verschillende situaties waarin u om uw mening wordt gevraagd. Maar wat is bij al die verschillende

Nadere informatie

Communicatie NHB DEURNE

Communicatie NHB DEURNE Communicatie NHB DEURNE Sociale vaardigheden Het vermogen om goed met anderen om te kunnen gaan Inzicht in eigen gedrag Inzicht in gedrag van anderen Goed communiceren Zelfpresentaie Stemgebruik Houding

Nadere informatie

WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1 WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1

WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1 WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1 WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1 2 /16 Beschrijving van het spel Doel van het spel Het spel Op Stap is bedoeld om gemeentelijke beleidsmakers en aanbieders van zorg en welzijn te helpen bij de voorbereiding

Nadere informatie

Onderzoeksopzet Communicatie

Onderzoeksopzet Communicatie Onderzoeksopzet Communicatie Rekenkamercommissie Heerenveen Februari 2009 Rekenkamercommissie Heerenveen: onderzoeksopzet communicatie 1 Inhoudsopgave A. Wat willen we bereiken 1. Aanleiding en achtergronden

Nadere informatie

Gebiedsontwikkeling en Platform Bodembeheer 19 maart 2009. Milou de Kort Maartje van Meeteren

Gebiedsontwikkeling en Platform Bodembeheer 19 maart 2009. Milou de Kort Maartje van Meeteren Gebiedsontwikkeling en Platform Bodembeheer 19 maart 2009 Milou de Kort Maartje van Meeteren Inhoud Wat kenmerkt gebiedsontwikkeling? Een link met bodem? Bodemadvies aan een rollenspel INVLOED OP KEUZEN

Nadere informatie

COACHING VAN MENSEN MET ARBEIDSGERELATEERDE STRESSKLACHTEN. ISMA Lezing 2 oktober 2006 Jaap Ozinga

COACHING VAN MENSEN MET ARBEIDSGERELATEERDE STRESSKLACHTEN. ISMA Lezing 2 oktober 2006 Jaap Ozinga COACHING VAN MENSEN MET ARBEIDSGERELATEERDE STRESSKLACHTEN ISMA Lezing 2 oktober 2006 Jaap Ozinga Voorbeeld 1: Medewerker 46 jaar, v.a. 18 jaar meegegroeid in de organisatie. 10 jaar geleden burnout. Nu

Nadere informatie

Case Rotterdam. Inhoudsopgave. 1. Context, start en mensen...2. 2. Case Kop van Feijenoord...4. 3. Procesverloop...5. 4. Inhoudelijke resultaten...

Case Rotterdam. Inhoudsopgave. 1. Context, start en mensen...2. 2. Case Kop van Feijenoord...4. 3. Procesverloop...5. 4. Inhoudelijke resultaten... Case Rotterdam Inhoudsopgave 1. Context, start en mensen...2 2. Case Kop van Feijenoord...4 3. Procesverloop...5 4. Inhoudelijke resultaten...7 5. Adviezen...12 5.1 Inhoudelijk...12 5.2 Proces...13 6.

Nadere informatie

Werken in Teamverband Vragen voor een groepsgesprek

Werken in Teamverband Vragen voor een groepsgesprek Werken in Teamverband Vragen voor een groepsgesprek Don Boscocollege Hechtel Hieronder vind je een tekst en bijbehorende vragen waarmee de gangmakers in Hechtel een gesprek op gang willen brengen in verschillende

Nadere informatie

Voorbeeldprogramma werksessie communicatiekalender

Voorbeeldprogramma werksessie communicatiekalender Voorbeeldprogramma - 1 Voorbeeldprogramma Voorbeeldprogramma werksessie communicatiekalender Hier vindt u een voorbeeldprogramma voor een werksessie/trainingsmodule communicatiekalender Factor C, met een

Nadere informatie

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Werken in driehoeken is een wijze van samenwerking die in elke organisatie, projectteam en netwerk mogelijk is. Het maakt dat we kunnen werken vanuit een heldere

Nadere informatie

Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid?

Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Een onderzoek onder werkgevers in de topsectoren en de overheid. Onderzoeksrapport Samenvatting 1-11-2013 1 7 Facts & figures.

Nadere informatie

Leerbijeenkomst Marke Mallem. 12 November 2014, Het Muldershuis in Eibergen

Leerbijeenkomst Marke Mallem. 12 November 2014, Het Muldershuis in Eibergen Leerbijeenkomst Marke Mallem 12 November 2014, Het Muldershuis in Eibergen Welkom Stichting Marke Mallem, Waterschap Rijn & IJssel en Alterra In het kader van het Leernetwerk Samenspel Burgerinitiatieven

Nadere informatie

Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling

Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Datum vaststelling : 12-11-2007 Eigenaar : Beleidsmedewerker Vastgesteld door : MT Datum aanpassingen aan : 20-01-2015 Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Doel meldcode Begeleiders een stappenplan

Nadere informatie

Een gedragen bodemvisie: belangen en kennis betrekken & doorwerking borgen

Een gedragen bodemvisie: belangen en kennis betrekken & doorwerking borgen Een gedragen bodemvisie: belangen en kennis betrekken & doorwerking borgen Versie 1.1 23-10-2009 Opgesteld door: Mike Duijn (TNO), Gerald Jan Ellen (TNO), Linda Maring (Deltares) Aanleiding voor de cursus

Nadere informatie

Omgevingswet en impact voor gemeenten

Omgevingswet en impact voor gemeenten Omgevingswet en impact voor gemeenten Onderwerpen 1. Achtergrond Omgevingswet 2. Veranderingen en samenhang 3. Impactanalyse 2 Waarom een Omgevingswet? de koning wil het De Omgevingswet vereenvoudigt en

Nadere informatie

Coalitievorming en Participatie: Een praktische beschouwing

Coalitievorming en Participatie: Een praktische beschouwing Coalitievorming en Participatie: Een praktische beschouwing Platform Bodembeheer, Den Haag / Groningen, maart 2009 mike duijn & gerald jan ellen, TNO Innovatie & Ruimte Definitie Coalitie = Verbond of

Nadere informatie

De hei voorbij. Samenwerken als team en het managen van conflictsituaties 10-7-2014. Wat is een conflict? 1. Situatie: er is een tegenstelling

De hei voorbij. Samenwerken als team en het managen van conflictsituaties 10-7-2014. Wat is een conflict? 1. Situatie: er is een tegenstelling De hei voorbij Samenwerken als team en het managen van conflictsituaties Wat is een conflict? 1. Situatie: er is een tegenstelling 2. Besef : beide partijen zijn zich bewust van de situatie 3. Emoties:

Nadere informatie

Imrat Verhoeven Uva/AISSR. Vormgeven aan overheidsparticipatie

Imrat Verhoeven Uva/AISSR. Vormgeven aan overheidsparticipatie Imrat Verhoeven Uva/AISSR Vormgeven aan overheidsparticipatie In een notendop Activerende verzorgingsstaat leidt tot meer nadruk verhoudingen burgers onderling Hoe democratisch zijn die verhoudingen eigenlijk?

Nadere informatie

Innoveren = Marktgericht communiceren

Innoveren = Marktgericht communiceren Innoveren = Marktgericht communiceren Inleiding Adviseurs bij Syntens constateren bij bedrijven vaak een gebrek aan aandacht voor de markt. Veel ondernemingen hebben een verstoorde marktdynamiek. Door

Nadere informatie

Doe de tienkamp Kwaliteit van het planproces

Doe de tienkamp Kwaliteit van het planproces Doe de tienkamp Kwaliteit van het planproces Henk Puylaert 25 september 2018 Platform31 Drijfveren: mooier en duurzamer Duurzaamheid Ruimtelijke kwaliteit Balans Zie ruimtemettoekomst Kernwaarden: wat

Nadere informatie

Fusie en overname communicatie CHECKLIST COMMUNICATIE BIJ FUSIE & OVERNAME

Fusie en overname communicatie CHECKLIST COMMUNICATIE BIJ FUSIE & OVERNAME Fusie en overname communicatie CHECKLIST COMMUNICATIE BIJ FUSIE & OVERNAME Introductie fusie & overname communicatie 70% van de fusies en overnames ontstaan vanuit strategische samenwerkingsoverwegingen

Nadere informatie

Het verkoop-adviesgesprek. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Verkopen

Het verkoop-adviesgesprek. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Verkopen Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over verkopen aan en adviseren van gasten in horecabedrijven. Oftewel: het verkoopadviesgeprek. Wat wordt er van je verwacht? Na het bestuderen van deze kaart

Nadere informatie

Interne audittraining

Interne audittraining Interne audittraining door Annette Thijssen 100311 Interne Audittraining.doc Pagina 1 van 20 Wat is een interne audit Een systematische en onafhankelijke beoordeling met als doel: Nagaan of de procedures

Nadere informatie

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken

Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Werken in driehoeken is een wijze van samenwerking die in elke organisatie en in elk netwerk mogelijk is. Het maakt dat we kunnen werken vanuit een heldere

Nadere informatie

Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek

Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek Zwaantina van der Veen / Dymphna Meijneken / Marieke Boekenoogen Stad met een hart Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding 3 Hoofdstuk 2

Nadere informatie

Piet Voorbeeld MIJN PROFIEL. Voornaam. Achternaam. Dienst. Schaal Tot schaal 8. Piet. Voorbeeld. Stadswerken

Piet Voorbeeld MIJN PROFIEL. Voornaam. Achternaam. Dienst. Schaal Tot schaal 8. Piet. Voorbeeld. Stadswerken MIJN PROFIEL Voornaam Piet Achternaam Voorbeeld Dienst Stadswerken Schaal Tot schaal 8 1 DIT BEN IK Wanneer heb je een goede werkdag gehad? Waarom? Als ik alles gedaan heb dat ik wilde doen en er ook onverwachte

Nadere informatie

Communiceren met de achterban

Communiceren met de achterban 1 Communiceren met de achterban Je wilt weten hoe je het beste communiceert met de achterban. Je wilt direct aan de slag en snel resultaten. Je hebt een hoe-vraag. Zoals iedereen. Maar als je werkelijk

Nadere informatie

Vertrek van de Plek. Integraal benaderen van duurzame gebiedsontwikkeling

Vertrek van de Plek. Integraal benaderen van duurzame gebiedsontwikkeling Vertrek van de Plek Integraal benaderen van duurzame gebiedsontwikkeling Vertrek van de Plek Integraal benaderen van duurzame gebiedsontwikkeling Methodiek Vertrek van de plek Praktijkvoorbeelden Lonneke

Nadere informatie

Professioneel communiceren: belangrijk onderdeel van dit boek en deze lessen DENK NA: WAAR KAN JE ALS JURIDICH MEDEWERKER TERECHTKOMEN?

Professioneel communiceren: belangrijk onderdeel van dit boek en deze lessen DENK NA: WAAR KAN JE ALS JURIDICH MEDEWERKER TERECHTKOMEN? Hoofdstuk 1 Leerdoelen pg 17 Link tussen leerdoelen en toets stof 1.1 Juridisch medewerker Algemene vaardigheden besproken: Op de hoogte zijn (kennis) Informatie op papier kunnen zetten Goed kunnen lezen

Nadere informatie

Opleidingsprogramma De Wmo-professional

Opleidingsprogramma De Wmo-professional Kennis van de Overheid Opleidingsprogramma De Wmo-professional Gekanteld werken Leren gekanteld werken Het werk van de professional in de frontlinie van zorg en welzijn verandert ingrijpend. Niet helpen

Nadere informatie

Hoe ondernemend is jouw OR?

Hoe ondernemend is jouw OR? Hoe ondernemend is jouw OR? WORKSHOP OR IMPULSE 2015 WWW.OOSTERHOORNMZ.NL 1 Wensen bestuurder en OR Bestuurders krijgen graag input van de OR OR wil graag vroeg bij bepaalde onderwerpen worden betrokken

Nadere informatie

Profieldocument ouderlid van de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad van Leerrijk!

Profieldocument ouderlid van de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad van Leerrijk! Profieldocument ouderlid van de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad van Leerrijk! Waalwijk, maart 2017 Inhoudsopgave 2 1. Informatie over Leerijk! 3 1.1. Organisatie 1.2. Positie van de GMR 1.3. Missie

Nadere informatie

Programma

Programma Nota Grondbeleid Programma 28-03-2017 Welkom door Yasin Torunoglu: Totstandkoming grondbeleid + volgende stap Korte presentatie Aeisso Boelman: Wat gebeurt er buiten Wat valt op aan grondbeleid van Eindhoven

Nadere informatie

Elementen van een professionele leergemeenschap

Elementen van een professionele leergemeenschap Professioneel Statuut Op de Groen van Prinstererschool werken we aan een professionele leergemeenschap: een cultuur waarin alle betrokkenen in de school samenwerken, reflecteren, onderzoeken en professionaliseren.

Nadere informatie

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument

Nadere informatie

Van werkdruk naar werkplezier

Van werkdruk naar werkplezier Van werkdruk naar werkplezier Het Programma Onze visie Werkdruk leidt tot minder werkplezier, wrijving in de samenwerking en op termijn mogelijk verzuim door stressklachten. Als medewerkers echter uitgedaagd

Nadere informatie

Vooraf. SOM voor de toekomst De Top 5 motieven van onze klanten. De toekomst moet je verdienen!

Vooraf. SOM voor de toekomst De Top 5 motieven van onze klanten. De toekomst moet je verdienen! Vooraf Strategisch OmgevingsManagement Voor het voorkomen, oplossen van problemen én het tegelijk versterken van het vertrouwen! Marc Wesselink Deze Hand-Out maakt onderdeel uit van een training. De uitleg

Nadere informatie

Bodem4gebieden. Algemene adviezen Case Zeeland Case Rotterdam Presentatie. Henk Puylaert (H2Ruimte) Willem van Deursen (Carthago) Datum december 2009

Bodem4gebieden. Algemene adviezen Case Zeeland Case Rotterdam Presentatie. Henk Puylaert (H2Ruimte) Willem van Deursen (Carthago) Datum december 2009 Algemene adviezen Case Zeeland Case Rotterdam Presentatie Auteurs Henk Puylaert (H2Ruimte) Willem van Deursen (Carthago) Datum december 2009 Plaats In opdracht van Met medewerking van Contactgegevens Delft

Nadere informatie

De route van secretaresse naar VAKvrouw van de toekomst

De route van secretaresse naar VAKvrouw van de toekomst De route van secretaresse naar VAKvrouw van de toekomst Sylvia Verhoef, adviseur en manager Opleidingen Anita Buijs, manager bedrijfsvoering backoffice 2 Ben jij de secretaresse van de toekomst? Perfecte

Nadere informatie

De uitdagingen van de transformatie zijn de kansen voor de JGGZ en zijn academische functie

De uitdagingen van de transformatie zijn de kansen voor de JGGZ en zijn academische functie Inleiding Rutger Hageraats Symposium De Bascule 26-06-2015 De uitdagingen van de transformatie zijn de kansen voor de JGGZ en zijn academische functie De aanleiding Wat was er ook alweer aan de hand? Niet

Nadere informatie

A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door

A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door elk kind zich thuis te laten voelen in de klas. Geef de leerlingen de kans om spontaan te vertellen over iets dat ze leuk vinden en laat andere kinderen

Nadere informatie

Leven in een verstedelijkte Delta; Het belang van kennis van de ondergrond Jacqueline Cramer, hoogleraar duurzaam innoveren UU

Leven in een verstedelijkte Delta; Het belang van kennis van de ondergrond Jacqueline Cramer, hoogleraar duurzaam innoveren UU Leven in een verstedelijkte Delta; Het belang van kennis van de ondergrond Jacqueline Cramer, hoogleraar duurzaam innoveren UU Quality of live Opzet Lezing Waarom is er kennis over de ondergrond nodig?

Nadere informatie

Bloemen uit Brabant. Spreker: Gerd de Kruif Datum: 30 oktober 2014

Bloemen uit Brabant. Spreker: Gerd de Kruif Datum: 30 oktober 2014 Bloemen uit Brabant Spreker: Gerd de Kruif Datum: 30 oktober 2014 Met enige bescheidenheid Waar ik het over wil hebben Belang gebiedsgericht grondwaterbeheer (revisited) Context en complexiteit Waar vinden

Nadere informatie

Communicatie over de ondergrond

Communicatie over de ondergrond Communicatie over de ondergrond Flexival 28 januari 2014, sessie 2 en 4 Marc van der Burght gem. Arnhem Erik Kolkman - Daelinck 1 Programma: Het verhaal van de Arnhemse ondergrond De wethouder op TV Communicatiestrategie

Nadere informatie

De Omgevingswet in zicht

De Omgevingswet in zicht De Omgevingswet in zicht door Prof. dr. 1 Programma 20:00 20:15 uur: ontvangst en uitleg opzet avond 20:15 21:00 uur: presentatie door - achtergronden Omgevingswet - kerninstrumenten / transitie / raadswerk

Nadere informatie

Leer ze omgaan met onzekerheid. Nils de Witte - StudentsInc

Leer ze omgaan met onzekerheid. Nils de Witte - StudentsInc Leer ze omgaan met onzekerheid Nils de Witte - StudentsInc Programma en introductie Leer ze omgaan met onzekerheid verkennende discussie en ideeën nils de witte wat bedoel ik met onzekerheid waarom is

Nadere informatie

Aanbevelingen, conclusies en verbeteracties gebaseerd op resultaten van het Klanttevredenheidsonderzoek NV Schade 2012/ 2013

Aanbevelingen, conclusies en verbeteracties gebaseerd op resultaten van het Klanttevredenheidsonderzoek NV Schade 2012/ 2013 Aanbevelingen, conclusies en verbeteracties gebaseerd op resultaten van het Klanttevredenheidsonderzoek NV Schade 2012/ 2013 November 2013 Aanbevelingen, conclusies en verbeteracties Het Klanttevredenheidsonderzoek

Nadere informatie

Leerlijn Samenwerken SingaporeNext

Leerlijn Samenwerken SingaporeNext Leerlijn Samenwerken SingaporeNext Groep 1-2 Groep 3-4-5 Groep 6-7-8 1. Luisteren naar elkaar Elkaar aankijken tijdens het praten. Oogcontact maken. In mimiek en lichaamstaal je luisterende houding laten

Nadere informatie

Rekenkamercommissie. Onderzoeksvoorstel Communicatiebeleid Rekenkamercommissie Midden-Delfland

Rekenkamercommissie. Onderzoeksvoorstel Communicatiebeleid Rekenkamercommissie Midden-Delfland Onderzoeksvoorstel Communicatiebeleid Rekenkamercommissie Midden-Delfland 2 september 2009 1 Inhoudsopgave 1. Aanleiding en achtergronden onderzoeksvraag... 3 2. Centrale vraagstelling... 3 3. Omschrijving

Nadere informatie

Traject Welzijn; Communicatie PW. Inhoudsopgave (concept)

Traject Welzijn; Communicatie PW. Inhoudsopgave (concept) Traject Welzijn; Communicatie PW Inhoudsopgave (concept) 1 Traject Welzijn; Communicatie PW Inhoudsopgave (concept) THEMA 1 Communicatie Hoofdstuk 1 Aspecten van communicatie 1.1 Communicatie en interactie

Nadere informatie

Aanpak Duurzaam GWW in de praktijk

Aanpak Duurzaam GWW in de praktijk Aanpak Duurzaam GWW in de praktijk Datum: 31 oktober 2016 Spreker: Meinke Schouten Inhoudsopgave Oorsprong Aanpak Duurzaam GWW Wat is de Aanpak Duurzaam GWW? Aanpak Duurzaam GWW in de praktijk Samenvatting

Nadere informatie

ECTS-fiche. Graduaat orthopedagogie Gesuperviseerde praktijk

ECTS-fiche. Graduaat orthopedagogie Gesuperviseerde praktijk ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Graduaat orthopedagogie Module Gesuperviseerde praktijk Code M2 Lestijden 60 Studiepunten nvt Ingeschatte totale studiebelasting (in uren) 1 Mogelijkheid tot aanvragen

Nadere informatie

Omgevingswet Vraagt de stelselwijziging om een nieuwe afdeling Leefomgeving?

Omgevingswet Vraagt de stelselwijziging om een nieuwe afdeling Leefomgeving? Omgevingswet Vraagt de stelselwijziging om een nieuwe afdeling Leefomgeving? Congres Omgevingwet The next level 16 juni 2016 Edwin Oude Weernink Robert Forkink Introstelling: Over 3 jaar is er binnen mijn

Nadere informatie

Voor beginnende cliëntenraadsleden (niet langer dan 1 jaar lid) en aspirant cliëntenraadsleden.

Voor beginnende cliëntenraadsleden (niet langer dan 1 jaar lid) en aspirant cliëntenraadsleden. Actueel cursusaanbod Beginnerscursus Voor beginnende cliëntenraadsleden (niet langer dan 1 jaar lid) en aspirant cliëntenraadsleden. Duizelt het u ook wel eens als beginnend cliëntenraadslid? Waar gaat

Nadere informatie

De hei voorbij 3-7-2014. Samenwerken als team en het managen van conflictsituaties. Wat is een conflict? Escalatieladder

De hei voorbij 3-7-2014. Samenwerken als team en het managen van conflictsituaties. Wat is een conflict? Escalatieladder De hei voorbij Samenwerken als team en het managen van conflictsituaties Wat is een conflict? 1. Situatie: er is een tegenstelling 2. Besef : beide partijen zijn zich bewust van de situatie 3. Emoties:

Nadere informatie

Omgevingsprofessional 2021

Omgevingsprofessional 2021 Omgevingsprofessional 2021 Wat professionals nodig hebben om te werken met de Omgevingswet Anna Rozendaal, Geert Lonterman & Ward Deckers 4 oktober 2018 #KOERS2018 De Omgevingswet vraagt om een andere

Nadere informatie

Verbindingsactietraining

Verbindingsactietraining Verbindingsactietraining Vaardigheden Open vragen stellen Luisteren Samenvatten Doorvragen Herformuleren Lichaamstaal laten zien Afkoelen Stappen Werkafspraken Vertellen Voelen Willen Samen Oplossen Afspraken

Nadere informatie

bedrijfsfunctie Harm Cammel

bedrijfsfunctie Harm Cammel Legal als geïntegreerde bedrijfsfunctie Harm Cammel Legal als Business functie Observatie 1. Door veranderende klantbehoefte verandert (een deel van) de Legal functie van ad hoc en vak gedreven naar continu

Nadere informatie

Theorie U Otto Scharmer

Theorie U Otto Scharmer Theorie U Otto Scharmer 1 Vijf niveaus van verandering 2 De 7 stappen in de U-curve 3 Luisteren en je aandacht verschuiven (de linkerkant van de U) 4 ONZE AANDACHT VERSCHUIVEN AFDALEN IN DE U-CURVE - gemeenschappelijke

Nadere informatie

Adviesgesprek Van contact naar contract

Adviesgesprek Van contact naar contract Adviesgesprek Van contact naar contract Het doel van het eerste adviesgesprek is het om het eens te worden over de vraag van de opdrachtgever en over de werkwijze van de adviseur. Het resultaat is een

Nadere informatie

Workshop Bespreekbaar maken van het levenseinde Cilia Linssen/Catalijn Willemsen. Een model voor het bespreekbaar maken van moreel gevoelige keuzes

Workshop Bespreekbaar maken van het levenseinde Cilia Linssen/Catalijn Willemsen. Een model voor het bespreekbaar maken van moreel gevoelige keuzes Workshop Bespreekbaar maken van het levenseinde Cilia Linssen/Catalijn Willemsen Een model voor het bespreekbaar maken van moreel gevoelige keuzes Programma Moreel gevoelige keuzes maken in de palliatieve

Nadere informatie

Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden

Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden Bijlage a Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden De functie van de Raad van Commissarissen. In deze profielschets wordt eerst ingegaan op de achtergronden

Nadere informatie

Onderzoek aanpassing gemeentehuis Moerdijk. Roel Lauwerier Hanna Blomaard Sharon Blair Amersfoort 26 september 2016

Onderzoek aanpassing gemeentehuis Moerdijk. Roel Lauwerier Hanna Blomaard Sharon Blair Amersfoort 26 september 2016 Onderzoek aanpassing gemeentehuis Moerdijk Roel Lauwerier Hanna Blomaard Sharon Blair Amersfoort 26 september 2016 Aanleiding Raadsvergadering 7 juli 2016 Anonieme melding Besluit extern onderzoek uitgaven

Nadere informatie

ServiceCultuur. EBOOK CultuurBarbarenspel

ServiceCultuur. EBOOK CultuurBarbarenspel ServiceCultuur EBOOK CultuurBarbarenspel EBOOK CultuurBarbarenSpel www.servicecultuur.nl Alsjeblieft. Een ebook over het CultuurBarbarenSpel. Met dit ebook leer je meer over ons spel. Fabia Hooykaas en

Nadere informatie

Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen.

Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Zelfstandig werken Zelfstandig werken = actief en zelfstandig leren van een leerling. Het kan individueel of in een groep van maximaal 6 leerlingen. Visie Leerlinggericht: gericht op de mogelijkheden van

Nadere informatie

Opbrengstgericht omgaan met verschillen. Bijeenkomst 4 Onderwijsbehoeften en differentiatievormen: differentiatie bij verwerking

Opbrengstgericht omgaan met verschillen. Bijeenkomst 4 Onderwijsbehoeften en differentiatievormen: differentiatie bij verwerking Opbrengstgericht omgaan met verschillen Bijeenkomst 4 Onderwijsbehoeften en differentiatievormen: differentiatie bij verwerking Programma Doelen en programma toelichten Terugblik op huiswerkopdracht Een

Nadere informatie

Conclusies veranderen van organisatiecultuur

Conclusies veranderen van organisatiecultuur Hoofdstuk 11 Conclusies veranderen van organisatiecultuur In dit deel heb ik de basisprincipes en ingrediënten beschreven van de voor cultuurveranderingen in organisaties. 114 Leiders in cultuurverandering

Nadere informatie

Burgerparticipatie. 22 mei 2008

Burgerparticipatie. 22 mei 2008 Burgerparticipatie mei 008 Inleiding De gemeente Terneuzen laat meer en meer zien, dat de burger de belangrijkste 'klant' van de gemeente is. De overtuiging wint veld, dat samenwerking met en participatie

Nadere informatie

Samenwerken om gebieden weer tot bloei te brengen

Samenwerken om gebieden weer tot bloei te brengen Samenwerken om gebieden weer tot bloei te brengen Versnipperd grondeigendom in gebiedstransformatie 1. Inleiding en voorstellen 2. Uitleg modellen 3. Oog voor elkaars belangen 4. Aanpak 5. Aanzet voor

Nadere informatie

WERKBOEK GEMEENTE RONDE 1

WERKBOEK GEMEENTE RONDE 1 2 /18 Beschrijving van het spel Doel van het spel Het spel Op Stap is bedoeld om gemeentelijke beleidsmakers en aanbieders van zorg en welzijn te helpen bij de voorbereiding op hun nieuwe taken in het

Nadere informatie

HANDLEIDING. Ontwerpatelier

HANDLEIDING. Ontwerpatelier HANDLEIDING Ontwerpatelier HANDLEIDING ONTWERPATELIER Een ontwerpatelier is een werkvorm waarin een team van mensen samen aan de slag gaat om een stedenbouwkundige- of omgevingsvisie of een stedenbouwkundig

Nadere informatie

Aan de slag met de omgevingswet in Venlo. Presentatie G32 Cultuur en verandermanagement

Aan de slag met de omgevingswet in Venlo. Presentatie G32 Cultuur en verandermanagement Aan de slag met de omgevingswet in Venlo Presentatie G32 Cultuur en verandermanagement Programma Omgevingswet G32 1. Aanleiding; 2. Opgave verbeterdoelen; 3. Globale planning; 4. Omgevingswet, cultuur

Nadere informatie

Hoofdstuk 18 Bouwen aan organisatie met de netwerkmultiloog

Hoofdstuk 18 Bouwen aan organisatie met de netwerkmultiloog Hoofdstuk 18 Bouwen aan organisatie met de netwerkmultiloog Anne-Marie Poorthuis en Sjanneke Werkhoven De netwerkmultiloog is een methode om veel mensen in een organisatie te betrekken bij een organisatiethema

Nadere informatie

Checklist beleggen in vastgoed

Checklist beleggen in vastgoed i van 5 Checklist beleggen in vastgoed Je kunt beleggen in beursgenoteerde vastgoedfondsen (vaak aandelen die dagelijks verhandelbaar zijn op de beurs) en in niet-beursgenoteerde vastgoedfondsen. Deze

Nadere informatie

OPROEP GMR-VERKIEZING 2016 GMR

OPROEP GMR-VERKIEZING 2016 GMR GMR? OPROEP GMR-VERKIEZING 2016 GMR Binnen elke INOS-school - dus ook die van jou - is een mede zeggenschapsraad actief. Elk van deze raden richt zich op thema s die de eigen school aangaan. School overstijgend

Nadere informatie

Hard naar het college, zacht naar de samenleving. Julien van Ostaaijen

Hard naar het college, zacht naar de samenleving. Julien van Ostaaijen Hard naar het college, zacht naar de samenleving. Julien van Ostaaijen Routeplanner komend uur Verbindende rol van de gemeenteraad onder druk Verdieping van de klassieke rollen van de gemeenteraad Hard

Nadere informatie

5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT

5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT 5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT WAT BETEKENT DUURZAAM? Duurzaam betekent aansluiten op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in

Nadere informatie

Inspirerend Management. in de zorg. Een modulaire aanpak gericht op de ontwikkeling van nieuw leiderschap

Inspirerend Management. in de zorg. Een modulaire aanpak gericht op de ontwikkeling van nieuw leiderschap Inspirerend Management Development in de zorg Een modulaire aanpak gericht op de ontwikkeling van nieuw leiderschap Behoefte aan effectief leiderschap Vergroting van de invloed van de politiek en zorgverzekeraars

Nadere informatie

Onderhandelen en afspraken maken

Onderhandelen en afspraken maken OPDRACHTFORMULIER Onderhandelen en afspraken maken Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.

Nadere informatie

MEDEZEGGENSCHAP EN SUCCESFACTOREN. Ruysdael onderzoek 2015

MEDEZEGGENSCHAP EN SUCCESFACTOREN. Ruysdael onderzoek 2015 MEDEZEGGENSCHAP EN SUCCESFACTOREN Ruysdael onderzoek 2015 Succes maak je samen Ruysdael is gespecialiseerd in innovatie van mens en organisatie. Vanuit de overtuiging dat je samen duurzame meerwaarde creëert.

Nadere informatie

Maatschappelijke vorming

Maatschappelijke vorming toelichting Hoe kan de school de leerling helpen om zich te ontwikkelen tot een actieve, verantwoordelijke en sociale burger? Een belangrijke taak van de school is om leerlingen voor te bereiden op hun

Nadere informatie

OPLEIDEN. Formulier Persoonlijk Ontwikkelingsplan. Persoonlijke gegevens

OPLEIDEN. Formulier Persoonlijk Ontwikkelingsplan. Persoonlijke gegevens OPLEIDEN Formulier Persoonlijk Ontwikkelingsplan Persoonlijke gegevens naam adres postcode + woonplaats (mobiel) telefoonnummer geboortedatum e-mail werkzaam bij sinds functie Wat doet u nu binnen uw functie?

Nadere informatie

Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie

Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie Veel leerlingen die overwegen om deel te nemen aan de U-Talent Academie hebben vragen over het programma, de selectie, de zwaarte van het programma. In dit

Nadere informatie

Afgesproken verdeling van de boeken over de groepen

Afgesproken verdeling van de boeken over de groepen DE KANJERTRAINING. Op de Jozefschool wordt er in alle groepen kanjertraining gegeven. Alle leerkrachten zijn gecertificeerd. Doel van de Kanjertraining? Deze werkwijze biedt lln. kapstokken aan om beter

Nadere informatie

Risicomanagement en NARIS gemeente Amsterdam

Risicomanagement en NARIS gemeente Amsterdam Risicomanagement en NARIS gemeente Amsterdam Robert t Hart / Geert Haisma 26 september 2013 r.hart@risicomanagement.nl / haisma@risicomanagement.nl 1www.risicomanagement.nl Visie risicomanagement Gemeenten

Nadere informatie

6 TIPS DIE HET PRESTEREN VAN UW WERKOMGEVING VERBETEREN

6 TIPS DIE HET PRESTEREN VAN UW WERKOMGEVING VERBETEREN 6 TIPS DIE HET PRESTEREN VAN UW WERKOMGEVING VERBETEREN INLEIDING Het Nieuwe Werken is in de afgelopen jaren op vele plekken geïntroduceerd om slimmer om te gaan met de beschikbare middelen binnen organisaties

Nadere informatie

Gebiedsgericht grondwaterbeheer in Hengelo

Gebiedsgericht grondwaterbeheer in Hengelo Gebiedsgericht grondwaterbeheer in Hengelo ILB-congres 14 februari 2012 Annemieke van Es-Boeren Inhoud Grondwaterkwaliteit in Hengelo Een oplossing zoeken Gebiedsgericht grondwaterbeleid De gebiedsgerichte

Nadere informatie

Passend Onderwijs voor de kinderen op school: samen met ouders en leerkracht

Passend Onderwijs voor de kinderen op school: samen met ouders en leerkracht Passend Onderwijs voor de kinderen op school: samen met ouders en leerkracht Vanaf 1 augustus is de Wet passend onderwijs van kracht. De school van uw kind/uw school is aangesloten bij het samenwerkingsverband

Nadere informatie

Sollicitatiegesprekken volgens de STAR methode

Sollicitatiegesprekken volgens de STAR methode Sollicitatiegesprekken volgens de STAR methode Tijdens sollicitatiegesprekken wil je zo snel en zo goed mogelijk een kandidaat voor een openstaande functie selecteren. De STAR vragenmethode is een gedegen

Nadere informatie

Samen werken aan ruimtelijke kwaliteit. Assen 27 oktober 2009. Aanleiding. Ruimte-voor-ruimte regeling in Drenthe

Samen werken aan ruimtelijke kwaliteit. Assen 27 oktober 2009. Aanleiding. Ruimte-voor-ruimte regeling in Drenthe Samen werken aan ruimtelijke kwaliteit Assen 27 oktober 2009 Aanleiding Ruimte-voor-ruimte regeling in Drenthe Hoe draagt de werkwijze van het Atelier Overijssel bij aan Ruimtelijke kwaliteit? Kan de benadering

Nadere informatie

Handout Stad in beweging Schiedam, 11 mei Belangenmanagement. Voor het oplossen van problemen én het bouwen van een duurzame dialoog

Handout Stad in beweging Schiedam, 11 mei Belangenmanagement. Voor het oplossen van problemen én het bouwen van een duurzame dialoog enmanagement Voor het oplossen van problemen én het bouwen van een duurzame dialoog Schiedam 11 mei 2017 Hans van Zijst Vooraf Deze Hand-Out maakt onderdeel uit van een training. De uitleg bij de gepresenteerde

Nadere informatie