De sensor, die in het verpakkingsmateriaal wordt ingebouwd en over vijf jaar in de supermarkten wordt verwacht, kan ook lekken opsporen.

Transcriptie

1 Sensor spoort bederf in voedsel-verpakking op Pag. 13 Onderzoekers uit Gent, Leuven, Brussel en Nijmegen werken aan een sensor die het mogelijk maakt te controleren of verpakte levensmiddelen nog vers zijn zonder de verpakking te openen. De sensor, die in het verpakkingsmateriaal wordt ingebouwd en over vijf jaar in de supermarkten wordt verwacht, kan ook lekken opsporen. 'De CheckPack-sensor zal toelaten beschadigde verpakkingen of levensmiddelen die al bedorven zijn vóór de theoretische houdbaarheidsdatum op te sporen en uit de distributieketen te halen. Omgekeerd zullen levensmiddelen waarvan de houdbaarheidsdatum overschreden is maar die nog niet bedorven zijn, toch nog verkocht kunnen worden', zegt Annick Verween van de vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit van de Universiteit Gent. (belga) (belga) 2014 Corelio

2 Niet meer vers? App slaat alarm Pag. 15 UNIVERSITEIT GENT WERKT AAN SENSOR IN VERPAKKING DIE CONTROLEERT OF EETWAREN VERVALLEN ZIJN de slimme verpakking komt er eerst voor de supermarkten.daarna kan de consument zelf zijn voedsel scannen Is het vlees in de koelkast nu bedorven of niet? Even de verpakking scannen met uw smartphone en u weet het meteen. Binnen 5 jaar komt er een app die dat mogelijk maakt. De UGent werkt alvast aan een sensor die nauwkeurig bepaalt of iets vervallen is en dat via een infraroodsignaal aan je gsm doorstuurt. "Zo loop je geen risico meer om bedorven voedsel te eten", klinkt het. Ouderwetse etiketjes met een houdbaarheidsdatum: binnen enkele jaren zijn ze compleet overbodig. Ze worden vervangen door de CheckPack, een hoogtechnologische sensor die de Universiteit van Gent op dit moment ontwikkelt. "De microchip van hooguit 1 à 2 vierkante millimeter groot wordt ingebouwd onder het doorzichtige plastic in de verpakking van voedingsmiddelen. Hij detecteert 'bederfcomponenten': gassen die vrijkomen als een product bederft", verklaart Annick Verween van de vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit. "Als de concentratie van die gassen te hoog wordt, geeft de sensor aan dat het eten bedorven is. Op een infraroodlezer, waarmee je de sensor moet scannen, krijg je dan een rood signaal. In het begin zal zo'n lezer enkel beschikbaar zijn voor de supermarkten, om nauwkeuriger te kunnen bepalen welke voedingsmiddelen uit de rekken moeten."eenmaal de CheckPack door de supermarkten in gebruik is - wellicht binnen drie à vier jaar - hoopt de UGent binnen het jaar ook een app te ontwikkelen voor de smartphone, waarmee de consumenten zélf hun producten zullen kunnen scannen. Annick Verween: "Dit zal dan werken via een infraroodlezer in de app. Zo kun je niet alleen in de supermarkt, maar ook in je koelkast je eten op versheid controleren."in eerste instantie ontwikkelt de UGent - die hiervoor 2,6 miljoen euro steun trekt van de Vlaamse overheid - de CheckPack voor vlees- en visproducten. "Omdat die het snelst vervallen en ook het

3 belangrijkst zijn om nog vers te eten", aldus Verween. "Eenmaal dit op punt staat, zullen we er ook ontwikkelen voor fruit, groenten, melkproducten... Zelfs voor geneesmiddelen of cosmetische producten kan zo'n sensor gebruikt worden. Op termijn zullen we hem zelfs zo nauwkeurig kunnen afstellen dat hij niet alleen zegt óf een product nog goed is, maar ook hoe lang het nog goed zal blijven." Minder verspillen De nieuwe slimme verpakking verkleint niet alleen de kans dat we bedorven voedsel eten, maar zorgt er ook voor dat we een pak minder eten verspillen. "Nu bouwt zowel de voedingsproducent, de transporteur als de supermarkt een veiligheidsmarge in voor de houdbaarheidsdatum. Niemand wil immers het risico lopen dat een product slecht is als het verkocht wordt. Maar hierdoor gooien we uit voorzorg veel producten weg die eigenlijk nog perfect eetbaar zijn, enkel en alleen omdat de houdbaarheidsdatum overschreden is. Met de CheckPack kunnen we dit vermijden", zegt Verween. Uit onderzoek blijkt dat liefst een derde van de voedingsproducten die we in de vuilnisbak kieperen - liefst ton per jaar in Vlaanderen - nog goed is.volgens Verween zal de hoogtechnologische sensor onze voedingsproducten niet duurder maken. "We schatten dat elke sensor minder dan een halve euro zal kosten. Dit is een meerkost voor de verpakkingsproducenten, die dit zullen doorrekenen aan de voedingsbedrijven en zij op hun beurt aan de supermarkten. Maar omdat die laatste veel kunnen besparen doordat ze minder moeten weggooien, gaan we ervan uit dat het product in de winkel niet duurder zal worden."de Federatie van de Voedingsindustrie is minder optimistisch. "Bij basisproducten als eieren, die maar 1 euro kosten, kan je niet plots de verpakking een halve euro duurder maken, zonder iets door te rekenen", aldus directeur Chris Moris. "Voor de duurdere premiumproducten kan zo'n sensor wel heel interessant zijn. Al moet nog blijken of de supermarkten genoeg kunnen besparen op weggegooid voedsel om de prijzen hiervoor niet te verhogen." KAREN SLEURS 2014 Het Laatste Nieuws

4 Sensoren sporen bederf in voedselverpakkingen op Belga (BELGA) = Onderzoekers uit Gent, Leuven, Brussel en Nijmegen werken aan een sensor die het mogelijk maakt te controleren of levensmiddelen verpakt onder beschermende atmosfeer nog vers zijn, zonder de verpakking te openen. De sensor, die in het verpakkingsmateriaal wordt ingebouwd en over vijf jaar in supermarkten verwacht wordt, zal ook lekken kunnen opsporen. "De CheckPack-sensor moet het mogelijk maken om in elke fase van de distributieketen -vanaf het verpakkingsproces tot in de koelkast- de producent, distribiteur of consument ogenblikkelijk informatie te bezorgen over de kwaliteit van een verpakt levensmiddel en de toestand van een verpakking", verduidelijkt Annick Verween van de Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit (UGent). "De CheckPack-sensor zal toelaten om beschadigde verpakkingen of levensmiddelen die al bedorven zijn vóór de theoretische houdbaarheidsdatum op te sporen en uit de distributieketen te halen. Omgekeerd zullen levensmiddelen waarvan de theoretische houdbaarheidsdatum overschreden is maar nog niet bedorven zijn, toch nog verkocht kunnen worden."de ultradunne bovenlaag van de sensor bevat gevoelige materialen die de sensor laten reageren met een aantal specifieke componenten die in het levensmiddel geproduceerd worden tijdens de bederfprocessen. Met een infraroodbelichting aan de buitenkant van de verpakking kan de verandering gemeten worden. In eerste instantie wordt gewerkt rond analyse van vlees- en visproducten, later zullen de concepten vertaald worden naar andere levensmiddelen (fruit en groenten, biscuiterie, etc) en uiteindelijk ook naar andere industrieën (farmaceutische, cosmetische, etc).het ontwikkelen van intelligente voedingsverpakking is maar één van de technologieën of voedingsproducten waarrond geinnoveerd wordt. Het toepassingsgericht onderzoek wordt door het agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie (IWT) met 2,6 miljoen euro gesteund. Belga 2014 Belga

5 Scan eens of de vis nog goed is Pag. 18 Een groep wetenschappers aan de UGent werkt aan een sensor waarmee gecontroleerd kan worden of voeding al bedorven is zonder de verpakking te openen. 'Baanbrekend', zegt onderzoeker Frank Devlieghere. Het onderzoeksproject, met de naam CheckPack, werd drie maanden geleden opgestart met de steun van het agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie (IWT). De Tijd vroeg Frank Devlieghere, onderzoeker van de initiatiefnemende Gentse universiteit, naar het hoe en waarom.volstaat het huidige systeem met houdbaarheidsdata niet?frank Devlieghere: 'We willen de houdbaarheidsdata zeker niet vervangen, je moet het veeleer zien als een handige aanvulling. Niemand weet immers wat er precies met een pakje voeding is gebeurd wanneer het aankomt in de winkel. Het is bijvoorbeeld goed mogelijk dat de voorgeschreven temperatuur niet altijd is nageleefd, waardoor de houdbaarheidstijd nog voor de voorgeschreven datum is verstreken.''omgekeerd is voeding die altijd correct is verpakt en bewaard, meestal nog perfect eetbaar na de houdbaarheidsdatum. De sensor kan uitsluitsel geven over twijfelgevallen, en op die manier voedselverspilling tegengaan.'hoe werkt het?devlieghere: 'De sensor, die we aan de binnenkant van de verpakking plaatsen, absorbeert selectief bepaalde bederfcomponenten. Met een infraroodbelichting aan de buitenkant, een soort scanner, kan de verandering gemeten worden.'als uw project slaagt, mogen we dan van een doorbraak spreken?devlieghere: 'Er wordt wereldwijd al tien jaar aan een dergelijk systeem gewerkt, maar de technologie die tot nu toe werd

6 ontwikkeld, is onbruikbaar omdat ze te duur is. Wij hebben experts uit verschillende vakgebieden samengebracht om tot een eenvoudig en betaalbaar product te komen.''de sensor die we ontwikkelen, kwam er met de hulp van experts fotonica, voeding en verpakking van de universiteiten van Brussel, Leuven en Nijmegen. Het voorlopige resultaat is baanbrekend. Onze sensor kost vandaag ongeveer 20 eurocent, dat is tot tien keer minder dan de bestaande alternatieven. Wanneer het product er is, verwachten we trouwens nog een lagere prijs. Dat maakt het systeem binnen een redelijke termijn ook perfect uitvoerbaar. Daar is nog niemand eerder in geslaagd.'voor wie is de sensor bedoeld?devlieghere: 'In de eerste fase voor supermarkten. Zij kunnen via een scanner producten in de rekken opsporen die vervallen zijn voor hun houdbaarheidsdatum verstrijkt. Het systeem zou hen ook toelaten producten te verkopen waarvan de houdbaarheidsdatum is verstreken.''op lange termijn willen we ook een scanner voor consumenten ontwikkelen, bijvoorbeeld ingebouwd in een smartphone. Dan kan iedereen thuis zijn aangekochte voeding controleren op bederving.'wanneer komen de eerste sensoren op de markt?devlieghere: 'We werken aan een eerste versie voor vlees en vis. Daar zullen we tegen 2017 een eerste prototype van klaar hebben. Als de tests goed verlopen, kunnen we dus binnen vijf à zes jaar de eerste sensoren op de markt brengen. Pas daarna willen we een technologie ontwikkelen voor andere voedingsproducten.' MAAIKE VAN MELCKEBEKE 2014 Mediafin

7 dat zestig procent. Zes maanden later is dat cijfer boven de tachtig procent geklommen. Geen reden dus om het plan niet uit te voeren. Evita Neefs 2014 Corelio

8 Sensor spoort bederf op in voedselverpakkingen Pag. 7 BRUSSEL Belgische en Nederlandse onderzoekers werken aan een sensor die controleert of levensmiddelen nog vers zijn, zonder de verpakking te openen. De sensor wordt in het verpakkingsmateriaal ingebouwd en kan ook lekken opsporen. De vondst zou over vijf jaar in de supermarkten worden verwacht. «De CheckPack-sensor zal toelaten om levensmiddelen die al bedorven zijn voor de theoretische houdbaarheidsdatum, op te sporen en uit de distributieketen te halen», verduidelijkt Annick Verween van de Vakgroep Voedselkwaliteit (UGent). «Omgekeerd zullen levensmiddelen waarvan de theoretische houdbaarheidsdatum overschreden is maar die nog niet bedorven zijn, toch nog verkocht kunnen worden.» 2014 metro