HAO-proVUssioneel Jaargang 6 Nummer 1

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "HAO-proVUssioneel Jaargang 6 Nummer 1"

Transcriptie

1 HAO-proVUssioneel Jaargang 6 Nummer 1 Didactisch bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc april 2006 Scholingsaanbod 2006 Huisartsopleiding VUmc OZW-gebouw De Boelelaan HV Amsterdam tel.:

2 HAO-proVUssioneel april 2006 INHOUD PLAATS EN RUIMTE...2 AARZEL NIET...4 HA-DI-DOC...5 IN MEMORIAM...5 SCHOLINGSAANBOD PRAKTISCHE ZAKEN EN SPELREGELS... 6 HET BASISCURRICULUM - LEERGANG 0 T/M Leergang Leergang Leergang Leergang Leergang HET KEUZECURRICULUM - LEERGANG De Pluim...13 Diversiteit...14 Een mens...15 Werkplaats...16 Zelf aan de slag!...18 Supervisie...19 Intervisie...19 Opfrissen...20 Co-docentschap HAO-basiscurriculum...20 Onderwijsontwikkeling en (co)-docentschap HAO-keuzecurriculum...20 Beekbergen-cursus...20 PRIKBORD...21 DE DIKKE EN DE DUNNE - SAMEN OPLEIDEN...22 INSIDER...23 IN WELKE LEERGANG ZIT U?...24 Illustraties voorpagina, pag. 8, 10, 15 en 17: Rick Dros Redactie: Sylvia el Gannouti Frieda de Haas Leni Overmars Angelika Raths HAO-proVUssioneel HOVUmc april

3 PLAATS EN RUIMTE Angelika Raths Ruimte maken voor het opleiden een essentiële HAO-competentie deze keer op de omslag. Soms makkelijker gezegd dan gedaan, zeker in woelige tijden met extra aanpassingen zoals het nieuwe zorgstelsel eist. Voor ons instituut is letterlijk ruimte gemaakt voor het opleiden. In de vorige provu schreef Wouter van Kempen over zijn verhuizingen. Nu waren we zelf aan de beurt. Als jullie dit nummer lezen zit de Huisartsopleiding al in de Pieper. Een spannend, nieuw gebouw van Jeanne Dekkers dat nuchtere Hollanders associëren met, jawel een aardappel. Na 5½ jaar waren wij gewend aan onze stek in de Overschie. Volstrekt karakterloze omgeving, inbraken om de haverklap - je wilt niet weten, hoeveel laptops van ons inmiddels in omloop zijn -, maar overzichtelijk, alle ruimtes in eigen beheer en PARKEERPLAATSEN! Nu dus weer op de Campus in een indrukwekkend stylish stulpje, waar veel te ontdekken valt. Rooms with a view en hoe! Geweldig. Hier kunnen we oefenen overzicht te houden. We heten jullie er graag welkom! Zorg alleen dat je op de VOUWFIETS komt Ondanks alle verhuis-perikelen vinden jullie in deze provu weer ons HAO-scholingsprogramma Ik zeg maar even bewust niet scholingsaanbod, want enkelingen blijken dit letterlijk op te vatten. Dus, lieve mensen, ook voor leergang 5 geldt een scholingsverplichting van minimaal 4 dagen per jaar (naast de paralleldagen), waarbij het gaat om didactische scholing, die dus niet vervangen kan worden door huisartsgeneeskundige deskundigheidsbevordering. In elke basiscursus (LG 1-4) zijn aanpassingen aangebracht en de cursussen voor de ervaren opleiders (LG 5) bieden allemaal nieuwe mogelijkheden. Grijp je kans en weet: het secretariaat plaatst aanmeldingen voor de keuzecursussen in volgorde van binnenkomst. In het verleden besliste wel eens één minuut! Heb je eigen, individuele scholingswensen op didactisch gebied, kom langs of mail naar me. Daar valt altijd over te praten. Noteer ook alvast de data voor 2007! (Ze staan op het prikbord.) De plaats van de opleiders Op de laatste pagina van dit nummer weer het overzicht van al onze HAO s (niet alleen degenen die op het moment van verschijnen een HAIO hebben) en hun plaats in de leergangen. Een simpele pagina, die niet doet vermoeden hoeveel werk en soms dramatische gebeurtenissen erachter schuil gaan. Zo zullen jullie de naam van Wout Klein-Haneveld niet meer vinden. Hij is eind 2005 overleden. In een mail aan de hele staf heeft hij ons over zijn situatie geïnformeerd en afscheid genomen. Het kwam hard aan. Ik weet zeker dat elk van zijn HAIO s iets van hem mee zal nemen. Leergang 1 is helaas kleiner dan wij zouden willen. Wij zijn nog steeds op zoek naar nieuwe HAO s, want b.v. bij ontkoppelingen zit het jasje te krap. De oriëntatiecursussen worden wel goed bezocht en leveren enthousiaste nieuwkomers op, maar de meeste zijn co s van zittende opleiders. Zeer gewenste aanwinst, maar geen nieuwe opleidingsplekken. Als de HVRC dan collega s, die staan te trappelen van ongeduld voor hun eerste HAIO, afwijst, omdat de ervaren assistente nou net het officiële papiertje mist of s middags niet lang genoeg aanwezig is, word ik toch wel wanhopig! Onze bewerkelijke wervingscampagne in t Gooi en Haarlemmermeer heeft weinig directe oogst opgeleverd. Mogelijk enkele plekken op termijn. Dus graag blijven ronselen onder geschikte collega s! Tja, en twee ervaren collega s dreigden af te vallen, omdat zij zich al geruime tijd aan allerlei dingen ergerden. Ik waardeer bijzonder dat zij, vóór het zetten van rigoureuze stappen, contact met Piet en mij hebben opgenomen om hun grieven te bespreken. Wij zijn er goed voor gaan zitten en er allemaal wijzer van geworden. Dus laat van je horen, als je baalt! Ik ben blij dat zij nog steeds in het overzicht staan. Er zijn HAO s waarvan wij, na wederzijds overleg, afscheid hebben genomen. Er hebben zich ook HAO s van andere instituten bij ons aangesloten. Fijn, dat zoveel namen vertrouwd zijn. HAO-proVUssioneel HOVUmc april

4 Waar staan wij nu? We leven in het tijdperk van de automatisering en natuurlijk zitten ook wij digitaal niet stil. Zo hebben jullie waarschijnlijk gemerkt dat de koppelingsprocedure voortaan via blackboard verloopt. Dat betekent minder papier, minder administratieve ballast, maar, zeker in het begin, ook wel eens vastlopende computers, bestanden die niet te openen zijn, fatale error-codes. Laten we hopen dat dit soort beginperikelen in de toekomst verholpen worden en dat de computer een behulpzaam middel is om dit soort lastige procedures te stroomlijnen. Een van onze laatste computer-stunts, die wél al helemaal gelukt is, vind je trouwens op onze website (zoals ook alle nummers van provu voor het theoretische geval die al in de kattenbak terecht zijn gekomen): het recente HAO-mentorenfilmpje! De mentor-collega s in levende lijve. Mis het niet en vooral: aarzel niet, zoals collega Hans Padding op de volgende pagina adviseert. Benader gerust eens een mentor. Wij leren immers allen door vallen en opstaan. Door vallen en opstaan - op plakkertjes geven collega s commentaar op ons HAO-curriculum Door vallen en opstaan was dan ook de titel waaronder Leni Overmars en ondergetekende tijdens het PVH-congres op 2 december in Utrecht ons HAO-curriculum aan een groter publiek hebben voorgesteld. Kritische vragen en veel positieve reacties, zoals de zucht van een Utrechts staflid: Ik ben gewoon jaloers op wat jullie hebben. Leuk, dat nu ook andere huisartsopleidingen over de invoering van meerdaagse HAO-cursussen denken. Waarbij zij (terecht voorzichtig) met een tweedaagse willen beginnen. Verschillende zusterinstituten hebben al bij ons aangeklopt om van ons leergangensysteem, onze onderwijsprogramma s, onze registratiepraktijk en organisatie-ervaring te leren. In februari kwamen zelfs twee collega s uit het verre Maastricht om zich ter plekke te informeren, hoe wij de opleiding opleiders aanpakken.in april steekt ook hun secretaresse over om bij Frieda de Haas en Sylvia el Gannouti over de schouder mee te kijken. Zo ontstaat er hopelijk een concrete vorm van samenwerking, waarmee ook wij weer ons voordeel zullen doen. Eind vorig jaar waren er nog meer kritische ogen tijdens de grote vijfjaarlijkse HVRC-visitatie. Al ons doen en laten werd onder de loep genomen. Natuurlijk ook de opleiding opleiders. Best een beetje spannend altijd. Eén van de commissieleden bekende dat hij niet echt kon geloven wat in al onze stukken over de HAOscholing te lezen stond. Dus heeft hij aan een hem bekende VU-HAO gevraagd of wij dat allemaal nou werkelijk dóen. De collega kon hem gelukkig helemaal gerust stellen. Ik wil jullie dan ook het volgende stukje uit de samenvatting van het visitatierapport niet onthouden: De scholing van (huisarts)opleiders is een speerpunt van de Huisartsopleiding VUmc. Er is een duidelijk en kwalitatief doorwrocht en creatief curriculum, een grote inzet van stafleden en uitstekende participatie van de opleiders. Deze nadrukkelijke aandacht voor de opleiders sluit naadloos aan bij het nieuwe curriculum voor de huisartsopleiding. Een pluim, ook voor jullie. Dat steken we even mooi in onze zak, toch? HAO-proVUssioneel HOVUmc april

5 AARZEL NIET Hans Padding, huisartsopleider Daar waar mensen samenwerken, kan van alles misgaan. Dat geldt vanzelfsprekend ook voor een opleidingssituatie, zoals bij een huisartsopleider (HAO) en huisarts-in-opleiding (HAIO). Het huisartseninstituut beveelt voor aanvang van de stage een goed gesprek aan, liefst meerdere, maar dat is zeker geen garantie voor een jaar lang leerplezier. Toen ik al weer enige tijd geleden als huisartsopleider begon, dacht ik enthousiast maar naïef, dat het opleiden van HAIO s een makkie zou zijn en mij veel plezier en zingeving zou opleveren. Gelukkig waren de eerste HAIO s plezierige, ongecompliceerde en goed gemotiveerde jonge mensen, die een onervaren opleider het leven niet moeilijk maakten. Daarna kwamen er echter ook HAIO s waarmee het minder goed boterde. In het begin van zo n moeizame relatie waren er niet direct aanwijsbare oorzaken, maar merkte ik een langzaam opkomend gevoel van onbehagen, dat al snel omsloeg in ergernis. Vervolgens herkende ik meerdere gebeurtenissen, interacties die deze irritatie opwekten. Eerst dacht ik nog, het ligt aan mij, mensen verschillen, hebben een andere manier van doen, laat ik mij niet te star opstellen, maar juist flexibel profileren. Daar werd het helaas niet beter van. Dus besprak ik voorzichtig met mijn collega, met de assistentes, of zij mijn gevoel herkenden. Meestal was dat zo. Het lag dus niet alleen aan mij. Veel te laat probeerde ik het dan met de HAIO te bespreken. Dat leidde vaak tot opluchting, maar soms ook in het geheel niet, omdat het verschil van inzicht te groot was. Natuurlijk besprak ik dat dan op de terugkomdag van het huisartseninstituut met collega s en de groepsbegeleiders. Vaak leverde dat erkenning op en werd er actief meegedacht, maar eenmaal in de praktijk moest ik het toch zelf opknappen en bleek het moeilijk het tij te keren. Ik betrapte mij erop dat ik vaak in gedachten hiermee bezig was, terwijl ik geacht werd met andere vrolijke ontspannende zaken bezig te zijn. Ik formuleerde binnenskamers fraaie volzinnen, waarmee ik de HAIO op andere gedachten zou gaan brengen. Maar de waarheid is dat het er in de praktijk meestal niet van kwam, omdat ik te voorzichtig was, bang om te kwetsen en nog meer van dat soort overwegingen. Gevolg was dat de spanning bij de HAIO, maar ook bij mij toenam en de uiteindelijke confrontatie fataal bleek. Einde opleidingssituatie. Was er in die tijd maar een mentor geweest en had ik dan ook de moed gehad die te bellen. Dat had mij waarschijnlijk een hoop tijd en ergernis bespaart. Ik had dan kunnen profiteren van de ervaringen van een doorgewinterde collega, die de eerder geschetste situatie ongetwijfeld herkend zou hebben. Opleiden doe ik nog steeds met veel plezier. Als er eens een tijdje geen HAIO is, dan vind ik het stil in de praktijk. HAIO s zorgen voor leven in de brouwerij en houden ons scherp. Ik kan het iedere collega aanraden. Maar mocht u ooit in de fase verkeren waarbij u veel piekert en de HAIO het onderwerp van uw gedachten is, aarzel niet, bel een mentor! HAO-proVUssioneel HOVUmc april

6 HA-DI-DOC Lili van Rhijn De kwaliteit van onze opleiders stemt tot tevredenheid. We vinden, dat we erg veel goed functionerende opleiders hebben! Dat wordt weer duidelijk aan het einde van een opleidingsjaar. Alle opleiders die actief waren passeren minstens 1x per jaar de revue. Dit gebeurt bij het doorlezen van de formulieren, die HAIO s, groepsbegeleiders en docenten invullen. Ook deze keer is het aantal formulieren dat wij hebben ontvangen groot. Vrijwel alle groepsbegeleiders en de meeste HAIO s vullen de formulieren in, bespreken ze en leveren ze vervolgens bij ons in. Dat is belangrijk, omdat we zo zicht kunnen houden op de kwaliteit van ons opleidersbestand en kunnen kijken welke opleiders mogelijk gebaat zouden zijn bij een gesprek. Niet alleen als iemand onder de maat presteert, maar ook als er niet uit lijkt te komen wat er in zit, of als iemand een erg zwaar jaar heeft gehad, zoals na een ontkoppeling. Verder voeren we 1x per jaar een gesprek met een opvallend goed functionerende opleider, zodat zo iemand ook eens in het zonnetje komt te staan. Het is merkbaar, dat de HaDiDoc (HAO-didactisch-docent) een plek heeft gekregen onder de opleiders en binnen de staf van de HOVUmc. We krijgen regelmatig vragen naar kwaliteitsnormen en hoe deze gehanteerd worden. Daarnaast wordt onze expertise op dit terrein zichtbaar bij het ontwikkelen van landelijk materiaal. Binnen de DIS wordt hard gewerkt aan een beter toetssysteem van opleiders, zodat jullie beter weten wat je zou kunnen bijleren en wij beter zicht krijgen op jullie kwaliteiten en wat er voor nodig is om die te vergroten. Verder willen we dit jaar meer duidelijkheid scheppen rond de situatie waarin twee huisartsen samen één HAIO opleiden. En wij willen onderzoeken wat het voor het opleiden betekent om naast huisarts ook manager te zijn. IN MEMORIAM Wout Klein Haneveld Wout Klein Haneveld Na een kort maar heftig ziekbed is Wout Klein Haneveld op 12 december 2005 tot onze ontsteltenis overleden. Hij was jaren lang betrokken bij de huisartsopleiding en heeft vele huisartsen-in-opleiding met veel enthousiasme begeleid. Wout was een zeer betrokken huisarts met grote aandacht voor de kwaliteit. Hij heeft zich op verschillende manieren ingezet voor de huisartsgeneeskunde, de nascholing, de samenwerking tussen huisartsen en specialisten en niet in de laatste plaats voor de opleiding. Wij zullen een zeer bewogen collega en opleider missen. Piet Schoonheim HAO-proVUssioneel HOVUmc april

7 SCHOLINGSAANBOD 2006 Het onderwijs vindt plaats in leergangen, onderscheiden naar het basiscurriculum (leergang 0 t/m 4) en het keuzecurriculum in leergang 5 voor ervaren opleiders. In dit bulletin wordt het onderwijsaanbod beschreven. Eerst zetten we echter nog even de belangrijkste praktische zaken en spelregels rondom de leergangen op een rijtje. PRAKTISCHE ZAKEN EN SPELREGELS Een cursus duurt 4 dagen, te weten: twee achtereenvolgende dagen in juni en in november. Duo-opleiders zijn altijd beide welkom; wél wordt elke deelnemer geacht alle 4 dagen aanwezig te zijn. Accreditering: 1 contactuur = 1 punt, volledige cursus (4 dagen) 26 punten. U dient minstens driekwart van de hele cursus te hebben gevolgd, voordat u opschuift naar een volgende leergang. De keuzecursussen van leergang 5 gaan door als er minimaal 10 aanmeldingen zijn. Bij elke cursus is het max. aantal deelnemers vermeld. Inschrijving geschiedt in volgorde van binnenkomst. Tijdens de cursusdata is het de bedoeling dat de 1 e jaars HAIO s en de 3 e jaars HAIO s (gestart maart) de zelfstandige periode draaien. Voor de 3 e jaars HAIO s gestart september geldt, dat ze gedurende de cursusdagen in de praktijk moeten zijn, conform de normale procedure bij het HAO-onderwijs. Wij sturen u na de gehele cursus, dus na november, een rekening. De kosten zijn inclusief maaltijden en overnachting. Soms komt het voor dat deelnemers een maaltijd niet gebruiken of de nacht niet in het conferentieoord verblijven. Het is praktisch gezien niet haalbaar om dit individueel te verrekenen. Wij vragen hiervoor uw begrip. Let u ook op onze annuleringsregeling, die u vindt in de brief waarmee wij uw deelname bevestigen. Verdere informatie: zie Regelgeving inzake financiële afhandeling meerdaagse cursussen op de website: Contactpersoon: Sylvia el Gannouti, maandag t/m vrijdag, tel , s.elgannouti@vumc.nl HAO-proVUssioneel HOVUmc april

8 HET BASISCURRICULUM - LEERGANG 0 T/M 4 Hieronder wordt per jaargang het cursusaanbod beschreven dat in het scholingsjaar 2006 op het programma staat. U kunt zich alleen inschrijven voor een cursus als u ook in de desbetreffende leergang bent ingedeeld. Zie hiervoor het bijgevoegde actuele overzicht op pagina 24. Leergang 0 Titel cursus Doelgroep Cursusdagen ORIËNTATIECURSUS Erkende huisartsen die geïnteresseerd zijn in het opleiden van een huisarts-inopleiding. Deze cursus wordt bij voldoende belangstelling twee keer per jaar aangeboden. In 2006 is dat op Maandag 24 april vanaf uur tot dinsdag 25 april uur Herhaling zelfde cursus: Maandag 11 tot dinsdag 12 september 2006 Docenten Inhoud cursus Marianne Kok en Angelika Raths Deze geaccrediteerde cursus is een eerste oriëntatie op het opleiderschap voor huisartsen-in-opleiding aan het VUmc. Het doel van de cursus is dat de belangstellende huisartsen en het instituut na afloop kunnen besluiten of men met elkaar in zee wil gaan. Thema s Eerste kennismaking met de huisartsopleiding VUmc Verwachtingen en wensen van deelnemers en instituut Structuur van de opleiding en plek van de huisartsstages Voor- en nadelen van het opleiden Mogelijkheden voor didactische scholing als opleider Wat moet, wat mag? Koppelingsprocedure Praktische consequenties voor de praktijkvoering Hoe maak je kennis met en kies je de HAIO? Kiezen voor de HOVUmc? Werkwijze Er wordt informatie gegeven en er is veel gelegenheid tot vragen stellen aan o.a. het hoofd van de opleiding en huisartsen-in-opleiding. In tweetallen en subgroepjes worden rollenspelen en opdrachten uitgevoerd die in het teken staan van de didactische taken van een opleider. Tijdens het diner en de borrel is gelegenheid informeel van gedachten te wisselen. HAO-proVUssioneel HOVUmc april

9 Titel cursus Doelgroep STARTERSDAGEN Zowel de HOVUmc als de aanstaande opleider zijn na de oriëntatiecursus overeengekomen de samenwerking aan te gaan, de praktijk is gevisiteerd en de opleider is gekoppeld aan de eerste HAIO, maar de HAIO is nog niet in de praktijk. Cursusdagen Donderdag 25 januari en donderdag 15 februari 2007 Docenten Competenties Inhoud cursus Marianne Kok, Leni Overmars en gast-hao De opleider 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van de aios. 3.1 organiseert het eigen werk zodanig dat er ruimte is voor opleiden. 3.3 organiseert menskracht, middelen en informatiestromen met de betrokken partijen zodanig dat efficiënt en effectief gewerkt en geleerd kan worden. 3.4 bewaakt dat de aios geconfronteerd wordt met een patiëntenaanbod dat leidt tot gewenste competentieontwikkeling. 3.5 communiceert met het instituut over de inrichting van de opleiding en het effect ervan op de aios. Tijdens deze dagen vindt een eerste kennismaking plaats met onderwerpen die bij aanvang van het opleiden aan de orde komen en dient als voorbereiding op de komst van de HAIO. Er wordt een begin gemaakt met het oefenen van de meest basale didactische vaardigheden. Thema s Organisatie in de praktijk Standaardrooster 1 e jaar Kennismaking Themagesprek, dagrapportage, consultatie Feedback Mentoraat, eerstvolgende HAO-scholing Werkwijze Afwisselend wordt in de grote groep gewerkt (informatieoverdracht en groepsdiscussie) en in kleinere groepjes (oefenen van didactische vaardigheden). Zo wordt b.v. in tweetallen een wederzijds interview gehouden en in drietallen worden leergesprekken op elkaar in rollenspelen geoefend. HAO-proVUssioneel HOVUmc april

10 Leergang 1 Titel cursus Doelgroep DE DUIZENDPOOT Opleiders die de startersdagen hebben gevolgd en de eerste (VU-) HAIO opleiden Cursusdagen 13 en 14 juni dinsdag/woensdag 7 en 8 november dinsdag/woensdag Docenten Competenties 1 Inhoud cursus Marianne Kok en Piet Verkuyl (HAO) De opleider 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van de aios. 2.5 beoordeelt op zo concreet en objectief mogelijke wijze het functioneren van de aios en communiceert hierover met betrokken partijen. 3.1 organiseert het eigen werk zodanig dat er ruimte is voor opleiden. 3.4 bewaakt dat de aios geconfronteerd wordt met een patiëntenaanbod dat leidt tot gewenste competentieontwikkeling. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider. Deze cursus is bedoeld als ondersteuning van HAO s die op dit moment bezig zijn met hun eerste begeleidingsjaar. Op de eerste bijeenkomst in juni neemt u kennis van het onderwijs aan de huisartsopleiding van het VUmc en de gebruikte leermiddelen. De beoordelingsprocedure voor HAIO s met de daarbij behorende evaluatieformulieren wordt besproken. Er zal worden geoefend met leergesprekken: Welke vormen bestaan er, Wat kun je ermee, Waar moet je op letten, Hoe kun je op een juiste wijze feedback geven? In november zullen we doorgaan op het thema leergesprekken waarbij we gebruik zullen maken van een scoringslijst. Daarnaast is er ook aandacht voor de organisatie van de praktijk: Hoe stuur ik de patiëntenstroom? Naar analogie van het persoonlijk opleidingsplan (POP) van de HAIO zult u een persoonlijk opleidingsplan voor uzelf opstellen: Wat wil ik als opleider leren, hoe en wanneer? Thema s Het individueel opleidingsplan van de HAIO Voortgangskwalificatie en beoordelingsprocedure Leergesprekken: consultbespreking, dagrapportage, consultatie Werken met de video en directe observatie Soorten leergesprekken: taak-, proces- en persoonsgericht Feedback: theorie en oefening Leercondities in de eigen praktijk Instructies aan de assistente Werkwijze De werkwijze tijdens deze leergang is afwisselend in de gehele groep en in kleinere groepen. Er wordt naar gestreefd zoveel mogelijk tijd te besteden aan actieve deelname van de groepsleden. Inleidingen en nabesprekingen vinden plenair plaats; maar oefenen in de vereiste communicatievaardigheden voor opleiders gebeurt veelal in tweetallen of subgroepjes van 3 of 4 deelnemers. Tijdens het tweede deel van de leergang in november wordt ook gebruik gemaakt van videoapparatuur. 1 Uit: Competentieprofiel van de huisartsopleider (PVH 17 oktober 2005) aios= assistent in opleiding tot specialist = zelfde als haio HAO-proVUssioneel HOVUmc april

11 Leergang 2 Titel cursus Doelgroep LEERGESPREKKEN Opleiders die leergang 1 hebben afgesloten Cursusdagen 13 en 14 juni dinsdag/woensdag 7 en 8 november dinsdag/woensdag Docenten Competenties Inhoud cursus Gerda Visser en Helle Poulsen Co-docenten: Wim Schuurman (HAO) en Jan de Heer (HAO) De opleider 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van de aios. 2.4 stimuleert en ondersteunt de aios bij het formulieren van leerdoelen en het opstellen, realiseren en evalueren van leer-/werkplannen. 2.5 beoordeelt op zo concreet en objectief mogelijke wijze het functioneren van de aios en communiceert hierover met betrokken partijen. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider. 4.2 gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider. We gaan aan de slag met de door de HAO s ervaren hobbels bij het voeren van de leergesprekken. De door de cursisten meegenomen video s van eigen leergesprekken zijn daarbij onze inspiratiebron. Thema s Plaats en functie van het leergesprek Soorten leergesprekken Basisvaardigheden voor het voeren van leergesprekken Valkuilen Het nabespreken van observaties Hulpmiddelen bij leergesprekken, zoals observatielijsten Het concretiseren van leervragen Tips en trucs Werkwijze Iedere cursist neemt minimaal 3 video-opnames van eigen leergesprekken mee. Daarmee gaan we in kleine groepjes aan het werk. We proberen, door goed te focussen op individuele leerwensen, maatwerk te leveren. Lorenzo HAO-proVUssioneel HOVUmc april

12 Leergang 3 Titel cursus Doelgroep DOKTERS MET STIJL Opleiders die leergang 1 en 2 hebben afgesloten Cursusdagen 14 en 15 juni woensdag/donderdag 8 en 9 november woensdag/donderdag Docenten Competenties Inhoud cursus Willem Feijen en Annebeth Willink (staflid HO UvA) De opleider 2.1 maakt bewust gebruik van de eigen voorbeeldfunctie. 2.2 stimuleert en ondersteunt het ontwikkelen van kennis en vaardigheden op verschillende manieren. 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van aios. 2.4 stimuleert en ondersteunt de aios bij het formuleren van leerdoelen en het opstellen, realiseren en evalueren van leer-/werkplannen. 2.5 beoordeelt op zo concreet en objectief mogelijke wijze het functioneren van de aios en communiceert hierover met betrokken partijen 3.4 bewaakt dat de aios geconfronteerd wordt met een patiëntenaanbod dat leidt tot gewenste competentieontwikkeling. 3.5 communiceert met het instituut over de inrichting van de opleiding en het effect ervan op de aios. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider. 4.2 gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider. 4.3 hanteert effectief, verantwoord en flexibel verschillende rollen (zoals opleider, huisarts, collega, werkgever). Door vanuit verschillende invalshoeken te kijken naar stijlverschillen tussen HAO en HAIO worden handvatten zichtbaar (en aangereikt) om deze verschillen positief en constructief te benutten. De HAO raakt bekend met diverse theorieën over stijlen (leerstijltheorie van Kolb, conflicthanteringstijlen, denkstijlen) en gebruikt deze in zijn/haar analyse en aanpak. Thema s Beoordelen Conflicthantering Omgaan met weerstanden Leerstijlen volgens Kolb Werkwijze In deze leergang zullen we gebruik maken van diverse werkvormen: Voorbereidingsopdrachten Reflectie op voorbereidingsopdrachten Praktisch werken met de thema s aan de hand van opdrachten Rollenspelen en verwerkingsopdrachten HAO-proVUssioneel HOVUmc april

13 Leergang 4 Titel cursus Doelgroep DOORSTART Opleiders die leergang 1, 2 en 3 hebben afgesloten of ervaren opleiders die een pas-op-de-plaats willen maken Cursusdagen 13 en 14 juni dinsdag/woensdag 7 en 8 november dinsdag/woensdag Docenten Competenties Inhoud cursus Leni Overmars, Lili van Rhijn en Ans Bijlmer De opleider 2.1 maakt bewust gebruik van de eigen voorbeeldfunctie. 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van de aios. 2.4 stimuleert en ondersteunt de aios bij het formuleren van leerdoelen en het opstellen, realiseren en evalueren van leer-/werkplannen. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider. 4.2 gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider. Omdat in deze leergang het (verplichte) basiscurriculum van de scholing als opleider in principe wordt afgerond, willen we een pas op de plaats maken, uw opleiderschap evalueren en in een perspectief van continuïteit plaatsen. Hoe was de situatie bij de start van uw opleiderschap? Wat is sindsdien verworven? Waar bevindt u zich nu? Waar wilt u naar toe? En wat gaat u doen om de kwaliteit van uw opleiderschap op peil te houden c.q. verder te ontwikkelen (doorstart)? Dit alles ook om richting te kunnen geven aan het zelfgestuurde leertraject in leergang 5. Thema s Wat hoopte ik dat het opleiderschap me zou brengen? Is dat er ook uitgekomen; wat/waarom wel of niet? Hoe ben ik daarmee om gegaan? Wat heb ik inmiddels geleerd/verworven, en hoe bevalt dat? Zicht bieden/krijgen op m n eigen competenties met behulp van zelfen peertoetsing en feedback. Inzicht in de persoonlijke kwaliteiten die kenmerkend zijn voor m n opleiderschap, de dynamiek die dat met zich meebrengt, en de mogelijkheden om daar actief gebruik van te maken. Waarin zit het plezier van het opleiden; wat geeft energie; zijn geven en ontvangen in balans; hoe behoud en/of bewaak ik dat? Welke competentie(s) wil ik verder ontwikkelen en waar wil ik in deze cursus alvast mee oefenen? Hoe kan ik m n voornemens voor de toekomst als opleider concretiseren in een haalbaar en toetsbaar persoonlijk opleidingsplan (POP)? Werkwijze Met behulp van opdrachten en oefeningen worden bovenstaande thema s nader onderzocht en geconcretiseerd. Afwisselend wordt plenair gewerkt en in kleine groepjes waarin kan worden afgestemd op ieders persoonlijke leerbehoeften. Tussendoor korte theoretische inleidingen om handvatten te bieden of het geheel in een kader te plaatsen. Door iedereen meegebrachte video-opnames van leergesprekken dienen als demonstratie-, leer-, en oefenmateriaal. HAO-proVUssioneel HOVUmc april

14 HET KEUZECURRICULUM - LEERGANG 5 Wij gaan ervan uit dat de ervaren opleiders na het basiscurriculum zelf hun leerproces vorm kunnen geven, afgestemd op hun persoonlijke lacunes en belangstelling. Zij kiezen zelf uit het onderstaande aanbod. De Pluim Titel cursus Doelgroep OPLEIDEN MET EEN PLUIM Positieve bekrachtiging als middel bij het model-leren Opleiders die leergang 1, 2, 3 en 4 hebben afgesloten Cursusdagen 14 en 15 juni woensdag/donderdag 8 en 9 november woensdag/donderdag Docenten Willemien Avenarius en Jelle de Boer (GW-staflid HO Groningen) Aantal deelnemers Minimaal: 10 Maximaal: 14 Competenties Inhoud cursus De opleider 2.1 maakt bewust gebruik van eigen voorbeeldfunctie. 2.2 stimuleert en ondersteunt het ontwikkelen van kennis en vaardigheden op verschillende manieren. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider. 4.2 gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider. Het bewust gebruik maken van de eigen voorbeeldfunctie vereist eerst een blik op het eigen gedrag. U zult ervaren hoe gewenst (consultvoerings-)gedrag kan worden bekrachtigd. U leert de methode toe te passen ten behoeve van de professionele ontwikkeling van de HAIO s. Thema s Positieve bekrachtiging Voorbeeldfunctie en model-leren Consultvoering Video Feedback Werkwijze Juni: neem een video mee van een eigen consult. De werking van de positieve bekrachtiging wordt aan den lijve ervaren. Tussentijds wordt de werkwijze in de praktijk toegepast. November: neem een video mee van een leergesprek waar een consult van de HAIO wordt nabesproken met behulp van de geleerde methode. U krijgt de gelegenheid uw opleiderscompetenties verder te ontwikkelen door de analyse van deze gesprekken en de constructieve feedback (tips!) van uw medecursisten en docenten! HAO-proVUssioneel HOVUmc april

15 Diversiteit Titel cursus Doelgroep WE ZIEN WAT WE ZIJN Omgaan met diversiteit, zoals culturele verschillen, tijdens het opleiden Opleiders die leergang 1, 2, 3 en 4 hebben afgesloten Cursusdagen 14 en 15 juni woensdag/donderdag 8 en 9 november woensdag/donderdag Docenten Marten Bos Aantal deelnemers Minimaal: 10 Maximaal: 16 Competenties Inhoud cursus De opleider 2.2 stimuleert en ondersteunt het ontwikkelen van kennis van vaardigheden op verschillende manieren. 2.3 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van de aios. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van professioneel handelen als opleider. 4.2 gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider. 4.3 hanteert effectief, verantwoord en flexibel verschillende rollen (zoals opleider, huisarts, collega, werkgever). Deze cursus besteedt aandacht aan de betekenis van diverse achtergronden tijdens het opleiden van HAIO s. Onze sociale, culturele, religieuze, geografische achtergronden zijn van invloed op de wijze waarop we ons gedragen, hoe we kijken naar onszelf, naar de omgeving en naar de ander. In de bijeenkomst in juni richten we ons op de betekenis van diversiteit. Hoe leuk en hoe lastig ervaren we diversiteit? Hoe beïnvloedt het ons handelen, onze identiteit, onze communicatie? Welke mogelijkheden en lastigheden ervaren we hierbij, o.a. in het opleiden? In november gaan we door op de betekenis van diverse gedragingen, normen en waarden. Vooral culturele en religieuze diversiteit lijken vaak te leiden tot misverstanden in communicatie en tot wederzijdse ergernissen, onbegrip en zelfs tot conflicten. Hoe krijgen we meer inzicht hierin en hoe vergroten we ons handelingsrepertoire? Er zal aandacht zijn voor theorievorming. We oefenen praktijksituaties en voeren onderwijsleergesprekken om ons inzicht te vergroten. Thema s De betekenis van diversiteit De invloed van diversiteit in ons handelen, denken en voelen Diverse achtergronden en hun effect op leren, opleiden De betekenis van normen en waarden vanuit de diversiteit Normen en waarden en communicatie Interculturele communicatie Aandacht voor verschil in interpretatie van beelden die anders zijn. Werkwijze De werkwijze tijdens deze leergang is afwisselend in de gehele groep en in kleinere groepen. Er wordt naar gestreefd zoveel mogelijk tijd te besteden aan actieve deelname van de groepsleden. Inleidingen en nabesprekingen vinden plenair plaats; oefenen om eigen rol te onderzoeken en om te oefenen met communicatieve houding en vaardigheden voor opleiders gebeurt veelal in tweetallen of subgroepjes van 3 of 4 deelnemers. Tijdens het tweede deel van de leergang in november wordt ook gebruik gemaakt van een acteur. HAO-proVUssioneel HOVUmc april

16 Een mens Titel cursus Doelgroep EEN HAO IS OOK (MAAR) EEN MENS! Opleiders die leergang 1, 2, 3 en 4 hebben afgesloten Cursusdagen 13 en 14 juni dinsdag/woensdag 7 en 8 november dinsdag/woensdag Docenten Hans van der Voort Aantal deelnemers Minimaal: 10 Maximaal: 12 Competenties Inhoud cursus De opleider 2.1 maakt bewust gebruik van de eigen voorbeeldfunctie. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van professioneel handelen als opleider. 4.2 gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider. 4.3 hanteert effectief, verantwoord en flexibel verschillende rollen (zoals opleider, huisarts, collega, werkgever). Het vergroten van het inzicht in het persoonlijk functioneren van de deelnemer als mens en als HAO staat centraal. Daarnaast wordt gekeken welke aspecten van het persoonlijk functioneren het opleiden bevorderen en welke het opleiden belemmeren. Waar mogelijk stimuleren wij de HAO bepaalde onderdelen van het eigen doen en laten aan te passen. Nadruk ligt op het aanboren van de eigen (positieve) energie, zodat de HAO een stimulerende factor in de opleiding is (en voor zichzelf en haar/zijn omgeving). Thema s Meer dan anders naar jezelf durven kijken Je niet onnodig anders voordoen dan je bent Het (leren) aanboren van je energie Het stimuleren van een levendige opleidingsrelatie Werkwijze De structuur zal vooral door de eigen dynamiek worden bepaald. Wie van plan is om alleen te komen kijken kan beter een andere cursus kiezen, want we gaan ervan uit dat degenen die zich inschrijven daadwerkelijk meer over zichzelf willen leren om daar (privé, in de opleidingssituatie en in de praktijk) beter van te worden. oefeningen in zelfreflectie bekijken en bespreken van elkaars gedrag m.b.v. bio-energetica blokkades opsporen (en opheffen?) Lorenzo HAO-proVUssioneel HOVUmc april

17 Werkplaats Titel cursus Doelgroep WERKPLAATS TOETSING LEERGESPREKKEN Opleiders die leergang 1, 2, 3 en 4 hebben afgesloten, goed zijn in het voeren van leergesprekken, zin hebben mee te denken over goede toets- en onderwijsvormen en eventueel deel uit willen maken van een toetsgroep leergesprekken voor HAO-collega s. Cursusdagen 14 en 15 juni woensdag/donderdag 8 en 9 november woensdag/donderdag Docenten Angelika Raths en Harry Schleypen Aantal deelnemers Minimaal: 9 Maximaal: 15 Competenties Inhoud cursus De opleider 2.1 maakt bewust gebruik van de eigen voorbeeldfunctie 2.2 stimuleert en ondersteunt het ontwikkelen van kennis en vaardigheden op verschillende manieren. 2.4 stimuleert en ondersteunt de aios bij het formulieren van leerdoelen en het opstellen, realiseren en evalueren van leer-/werkplannen. 2.5 beoordeelt op zo concreet en objectief mogelijke wijze het functioneren van de aios en communiceert hierover met betrokken partijen. 3.5 communiceert met het instituut over de inrichting van de opleiding en het effect ervan op de aios. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider. 4.2 gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider. 4.3 hanteert effectief, verantwoord en flexibel verschillende rollen (zoals opleider, huisarts, collega, werkgever). Hoe kunnen wij HAO s ondersteunen bij het verder ontwikkelen van hun competenties om zinvolle en effectieve leergesprekken te voeren? Deze vraag is uitgangspunt van deze werkplaats. Daarbij zullen wij kritisch gaan reflecteren op: Wat is zinvol leren? Welke werken toetsvormen zijn functioneel? Wat kenmerkt een goed leergesprek? Hoe is dat te toetsen? Wat zijn effecten en vormen van toetsing en beoordeling? Reflectie hierop kan ook helpen meer zicht te krijgen op het toetsen van HAIO s. De deelnemers maken kennis en doen ervaring op met de BELVU (BEoordeling Leergesprekken VU) en de niveaus van het competentieprofiel van de huisartsopleider. Omdat we uitgaan van de analyse van eigen leergesprekken, zullen de deelnemers zeker ook feedback krijgen op hun eigen leergesprekcompetenties. Desgewenst kan ook gewerkt worden aan het verbeteren van hun eigen (leer-)gespreks- en beoordelingscompetenties, maar dat is niet de eerste insteek. Centraal staan de reflectie op en beoordeling van didactische vaardigheden. Gewenst einddoel is het plan voor een toets-pilot leergesprekken en het formeren van een pool van ervaren opleiders die deze toets (mede?) gaan afnemen. Er zal over gedacht worden hoe men HAO s in het vervolg het beste kan ondersteunen bij het verbeteren van hun leergesprek-competenties. HAO-proVUssioneel HOVUmc april

18 Thema s Kenmerken van goede, effectieve leergesprekken Valkuilen Hoe leert men effectief? Competentieniveaus voor huisartsopleiders Vormen van toetsing, zoals zelftoetsing en peertoetsing Toetsinstrument BELVU, eventueel aanpassing daarvan Opzetten van een toetsproject leergesprekken voor huisartsopleiders Ontwerpen van een concept-toetsprocedure Formeren van een pool ervaren opleiders voor het uitvoeren van het toetsproject Gerichte ondersteuning van het leren van leergesprek-competenties Opzet van een pilot in 2007 Werkwijze Deze cursus is geen van tevoren helemaal vastgelegde training, maar een plek om samen te leren, te experimenteren en nieuwe ideeën te ontwikkelen een werkplaats dus. Wij willen graag vanuit een projectmatige aanpak naar een zichtbaar eindresultaat toewerken. Het is dus ook mogelijk dat het einddoel in de loop van het project verandert. De deelnemers worden uitgenodigd creatief en kritisch mee te denken. Voor juni vragen wij iedere deelnemer drie eigen leergesprekken van maximaal ½ uur op video mee te nemen. In kleine groepen worden alle leergesprekken door collega s beoordeeld met de BELVU. Vanuit de beoordelingen maakt iedere deelnemer een eigen POP en kunnen enkele vaardigheden worden geoefend. Wij experimenteren met twin-teaching. Het accent zal liggen op waar ben ik goed in. Er wordt begonnen met het ontwerp van een concept voor een toetsproject. Het november-programma wordt in juni in gezamenlijk overleg vastgesteld. Er zouden bijvoorbeeld leergesprekken van beginnende collega s beoordeeld kunnen worden en gedacht wordt aan leerondersteuning-op-maat. Wij streven naar een concrete toetsingspilot die in 2007 uitgevoerd kan worden. Wij denken samen over een eventuele voortzetting in HAO-proVUssioneel HOVUmc april

19 Zelf aan de slag! Titel cursus Doelgroep DE HUISARTS/ MANAGER ALS HAO Onderzoek naar de combinatie van HAO-schap en functies van ha+manager Opleiders die leergang 1, 2, 3 en 4 hebben afgesloten, en een groot deel van de tijd een managementfunctie vervullen. Geen open inschrijving. Deze onderzoeksgroep is al geformeerd. Als iemand uitgesproken belangstelling heeft voor deelname aan deze onderzoeksgroep, op grond van de eigen situatie, kan contact opgenomen worden met Lili van Rhijn ( sme.vanrhijn@vumc.nl) Cursusdagen 13 en 14 juni dinsdag/woensdag 7 en 8 november dinsdag/woensdag Docenten Competenties Doel Inhoud Werkwijze zelfsturende onderzoeksgroep Contactpersoon staf: Lili van Rhijn De opleider: 2.1 maakt bewust gebruik van de eigen voorbeeldfunctie. 3.1 organiseert het eigen werk zodanig dat er ruimte is voor opleiden. 3.5 communiceert met het instituut over de inrichting van de opleiding en het effect ervan op de aios. 4.1 werkt systematisch en doelgericht aan onderhoud en verbetering van het professioneel handelen als opleider. 4.3 hanteert effectief, verantwoord en flexibel verschillende rollen. Opstellen van een nota ten dienste van te ontwikkelen beleid m.b.t. het functioneren van een HAO/manager. Beleid maken ten aanzien van HAO s die ook manager zijn. Hoe gaat de combinatie van HAO- en HA-manager in de praktijk in z n werk? Welke voor- en nadelen zijn eraan verbonden? Hoe bevalt het HAO s en HAIO s? Hoe verhoudt de functiecombinatie HAO-/HA-manager zich tot het HAOcompetentieprofiel, HVRC-richtlijnen, regels HOVUmc e.d.? Wat is nodig om de combi goed te organiseren? Het instituut heeft de onderzoeksvraag en het doel geformuleerd. De leden van de onderzoeksgroep werken tijdens de dagen van de meerdaagse cursus zelfgestuurd. Het instituut faciliteert het werk. Voor- en nabespreking met de contactpersoon. HAO-proVUssioneel HOVUmc april

20 ALTERNATIEVEN LEERGANG 5 Let op: alleen voor ervaren opleiders Naast de verschillende vierdaagse cursussen, willen wij de volgende alternatieven onder uw aandacht brengen en van harte aanbevelen. Supervisie Diegenen die in 2006 supervisie willen volgen en daarmee één of twee vierdaagse(n) willen compenseren verzoeken wij vriendelijk met de onderstaande richtlijnen rekening te houden: De supervisie richt zich in eerste instantie op het huisartsopleider-zijn. Het huisarts-zijn kan daarvan uiteraard niet los worden gekoppeld, maar is niet de enige invalshoek. De supervisor is LVSB- en/of NHG-geregistreerd. Bij voorkeur is/was de supervisor als staflid verbonden aan een huisartsopleiding of heeft meerdere supervisieseries als freelance supervisor voor een huisartsopleiding gegeven (om te waarborgen dat zij/hij voldoende zicht heeft op het werk van de huisartsopleider). De opleider volgt bij voorkeur groepssupervisie met (maximaal) twee HAO-collega s (dus in een drietal, conform de supervisiesetting van HAIO s). Individuele supervisie is mogelijk. De supervisieserie duurt minimaal 15 bijeenkomsten in principe om de 14 dagen. Voor individuele supervisietrajecten kan een serie van 10 gesprekken voldoende zijn. Minimale duur van elke bijeenkomst is: individueel 1 uur, 2 deelnemers 1½ uur, 3 deelnemers 2 uur. Elk contactuur supervisie wordt gehonoreerd met 1 accrediteringspunt. (15 supervisiebijeenkomsten van twee uur leveren dus 30 punten op.) NHG-geregistreerde supervisoren vragen accreditatie via het NHG aan. Is de supervisor uitsluitend LVSBgeregistreerd loopt de accreditatieaanvraag via Angelika Raths. Na afloop legt de HAO een getekende verklaring van de supervisor bij Sylvia el Gannouti voor, die bevestigd dat de supervisie aan de bovengenoemde voorwaarden voldeed en in welke periode de supervisie heeft plaats gevonden. De kosten van de supervisie worden, net als die voor de cursussen, door de deelnemers gedragen. Met het volgen van een volledige supervisiereeks van 15 bijeenkomsten kunnen desgewenst 2 jaar meerdaagse cursussen (2x4 dagen) gecompenseerd worden. Uiteraard blijft iedereen op de cursussen welkom! Natuurlijk kunt u ook supervisie volgen als u nog in leergang 1-4 zit. Alleen vragen wij u dan toch deel te nemen aan de vierdaagse. U kunt de compensatie voor supervisie dan verzilveren zodra u in leergang 5 zit. Voor verdere informatie, hulp bij het vinden van een geschikte supervisor, het samenstellen van een supervisiegroepje of het contact leggen met collega s die als opleiders supervisie-ervaring hebben opgedaan en daarover informatie willen verstrekken, kunt u contact opnemen met Angelika Raths (a.raths@vumc.nl of ). Lees ook de ervaringen van de collega s Emile van der Heijden en Han Jacobs in provu, april 2005 ( p. 22, 23. Intervisie Intervisie kan een aantrekkelijk vervolg op supervisie zijn. Wie aantoonbaar heeft deelgenomen aan minimaal 7 intervisiebijeenkomsten met HAO-collega s gedurende maximaal twee jaar, onbegeleid of begeleid door een NHG-supervisor (dan is het ook geaccrediteerd), kan daarmee één vierdaagse cursus compenseren. Wij beschouwen Balintgroepen ook als een vorm van intervisie. Informatie en desgewenst ondersteuning bij de organisatie: Angelika Raths (a.raths@vumc.nl of ). HAO-proVUssioneel HOVUmc april

21 Opfrissen Het kan voor een ervaren HAO bij tijd en wijle zinvol zijn een basisleergang te herhalen ter opfrissing van bepaalde didactische basisvaardigheden. De inhoud van de basiscursussen verandert in de loop der jaren en nieuwe docenten zetten vaak weer eigen accenten. Als u denkt dat u toe bent aan het opfrissen van de thema s van de leergangen 2, 3 of 4, dan bent u van harte welkom, mits er nog vrije plaatsen zijn. Dit kan ook een opstap zijn voor het volgende alternatief, het co-docentschap. Informatie bij Angelika Raths (a.raths@vumc.nl of ). Co-docentschap HAO-basiscurriculum Het meeste leer je vóór de klas Wie denkt didactische kwaliteiten te hebben, kan zich bij Angelika Raths opgeven als co-docent voor leergang 0 t/m 3. U kunt uw jaarlijkse vier scholingsdagen (met bijbehorende voorbereiding) dan gebruiken om vóór de klas te staan in plaats van in de klas te zitten. Eventueel nodigen wij u eerst uit voor een oriënterend gesprek hierover. U zult altijd naast een staflid-docent werken. Omdat het een leeractiviteit is, een invulling van uw eigen scholingsdagen, wordt u hiervoor niet betaald, maar stellen wij u vrij van de kosten voor uw verblijf. Uiteraard zijn de cursusdagen die u begeleid geaccrediteerd. De cursussen zijn al uitgewerkt en men kan met ongeveer één dag inwerken volstaan. De hoofdverantwoordelijkheid zal altijd bij de hoofddocent liggen. U zult merken dat u tijdens het voorbereiden en geven van de stof zelf weer veel op zult frissen en bij zult leren dat is immers de ervaring van veel groepsbegeleiders. Informatie bij Angelika Raths (a.raths@vumc.nl of ). Onderwijsontwikkeling en (co)-docentschap HAO-keuzecurriculum Als u zelf ideeën hebt voor het opzetten van een nieuwe didactisch gerichte cursus, c.q. onderwijsactiviteit voor ervaren opleiders, dan nodigen wij u graag uit om uw ideeën op papier te zetten en met ons te bespreken. Wij zullen kijken of uw ideeën passen in het kader van ons HAO-curriculum en zo ja hoe wij u kunnen ondersteunen bij het vormgeven ervan. Denkt u ook over didactische kwaliteiten te beschikken, dan zou u de cursus eventueel zelfs samen met een ervaren staflid kunnen geven. Daarvoor zullen wij u van tevoren uitnodigen voor een oriënterend gesprek. Waarschijnlijk zal het ontwikkelen, geven en mee-organiseren u meer tijd kosten dan uw 4 scholingsdagen. U kunt deze activiteit dan voor 2 jaren scholing laten tellen of voor de meertijd (in overleg) waarneemkosten declareren. Contactpersoon: Angelika Raths (a.raths@vumc.nl of ). Geen Beekbergen-cursus dit keer In het verleden noemden we ook altijd de Beekbergen-cursus als een alternatief in leergang 5. Dit voorjaar zijn echter de laatste cursussen over Huisarts en ouder worden gegeven. Er wordt nu een nieuwe cursus rond een nieuw thema ontwikkeld. U wordt op de hoogte gebracht zodra deze aangeboden wordt. Contactpersoon: Leni Overmars (htj.overmars@vumc.nl of ). HAO-proVUssioneel HOVUmc april

22 PRIKBORD Planning 2007 De meerdaagse cursussen voor volgend jaar zijn op: juni 2007 en 6 8 november 2007 Welke van de drie dagen het worden (di/woe of woe/do), verschilt per cursus. Jonge, enthousiaste, leergang 5-huisartsen m+v zoeken versterking voor hun supervisiegroep die binnenkort gaat starten. Reacties, evt. met foto, graag naar sabinevuister@planet.nl of mvsoestberg@knmg.nl Bekijk de video Mentoren in beeld op de website onder opleiders Wisseltruk U wilt wel in juni een cursus volgen, maar weet nog niet zeker of u in november een HAIO of AMA heeft? U kunt deze dagen, waarvoor u dan mogelijk waarneming moet regelen (er is immers geen HAIO) in een zelfstandige week van uw HAIO als vakantiedagen compenseren. Voordeel voor leergang 1-4 is dat u in uw vaste groep kunt blijven. Dat is voor uzelf leuker en werkzamer voor de groep. HAO-proVUssioneel HOVUmc april

23 DE DIKKE EN DE DUNNE - SAMEN OPLEIDEN Barbara van Duin Mijn ervaring in het samen opleiden is nog zeer jong. De eerste HAIO is zojuist uitgezwaaid. In je eentje of met zijn tweeën opleiden is bij ons geen speciale keuze geweest, maar was inherent aan het feit dat we samen een praktijk hebben en allebei parttime werken. Duo s doen het in de geschiedenis over het algemeen goed en houden het vaak lang met elkaar uit. De Dikke en de Dunne, Ernie en Bert, Asterix en Obelix, Snip en Snap, Bassie en Adriaan - zo is de lijst nog met tientallen aan te vullen. Of een duo aan bepaalde eisen moet voldoen om een goed duo te zijn, weet ik niet. In ons geval zijn er zoveel verschillen in persoonlijkheidstrekken, manier van reageren, manier van werken, patiëntenpopulatie, dat we behoorlijk complementair zijn. Dat kan voor een HAIO prettig zijn: hij/zij kan kiezen bij wie hij/zij wat wil halen. Het kan ook lastig zijn: twee verschillende dokters zeggen en denken ook vaak verschillende dingen. Dat is deels op te lossen door één hoofdopleider te benoemen, wat handig is voor de structurele afspraken, de terugkomdagen, invullen van formulieren enzo. Ik vond het als beginnend opleider erg prettig om samen te zijn. Het is soms moeilijk in te schatten wat je van een HAIO mag verwachten, welke verantwoordelijkheden je kunt geven, hoe hoog de lat mag liggen etc.. Ideaal om dan met je collega-opleider te kunnen overleggen. Alhoewel ook daar valkuilen liggen: na jarenlange samenwerking ligt de folie á deux op de loer. Maar als vangnet voor te grote gektes, zijn er gelukkig de paralleldagen, die ik als zeer prettig en steunend heb ervaren. De Dikke. HAO-proVUssioneel HOVUmc april

HAO-proVUssioneel Jaargang 7 Nummer 1

HAO-proVUssioneel Jaargang 7 Nummer 1 HAO-proVUssioneel Jaargang 7 Nummer 1 Didactisch bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc april 2007 Scholingsaanbod 2007 Samen opleiden Huisartsopleiding VUmc OZW-gebouw De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam

Nadere informatie

HAO-proVUssioneel april 2011

HAO-proVUssioneel april 2011 HAO-proVUssioneel april 2011 d i d a c t i s c h b u l l e t i n v o o r d e h u i s a r t s o p l e i d e r s H O V U m c jaargang 11 - nr. 1 Scholingsaanbod 2011 hao-tevredenheidenquête Roemenië impressie

Nadere informatie

Opleidingsplan. voor huisartsopleiders

Opleidingsplan. voor huisartsopleiders 1 Opleidingsplan voor huisartsopleiders Versie juli 2014 Angelika Raths, hao-coördinator Huisartsopleiding VUmc OZW, de Boelelaan 1109, 1081 HV Amsterdam T 020 444 8378, E a.raths@vumc.nl 2 1. Het competentieprofiel

Nadere informatie

EVALUATIE EN PLANNING

EVALUATIE EN PLANNING EVALUATIE EN PLANNING Introductie Versie januari 2001 Docentendeel HUISARTS- OPLEIDING Algemene gegevens Dit onderwijsprogramma is ontwikkeld door de staf van de afdeling Huisartsopleiding van de Vrije

Nadere informatie

Deskundigheidsbevordering. Supervisie

Deskundigheidsbevordering. Supervisie Deskundigheidsbevordering Supervisie scholing_supervisie.indd Sec1:1 12-11-2007 04:38:47 Supervisie is een leermethode die wordt toegepast in mensgerichte beroepen als arts, psychotherapeut, leraar, maatschappelijk

Nadere informatie

Sollicitatietraining: op weg naar stage & werk

Sollicitatietraining: op weg naar stage & werk Sollicitatietraining: op weg naar stage & werk De jongeren die zich aanmelden bij Maljuna Frato hebben een grote afstand tot de arbeidsmarkt en hebben weinig of geen zicht op hun mogelijkheden, kwaliteiten

Nadere informatie

LEOh. Landelijke Evaluatie Opleider huisartsgeneeskunde. Naam huisartsopleider. Plaats praktijk. Opleidingsjaar. jaar 1. jaar 3. Moment van invullen

LEOh. Landelijke Evaluatie Opleider huisartsgeneeskunde. Naam huisartsopleider. Plaats praktijk. Opleidingsjaar. jaar 1. jaar 3. Moment van invullen LEOh Landelijke Evaluatie Opleider huisartsgeneeskunde VERSIE AIOS IN TE VULLEN DOOR DE AIOS Naam aios IN TE VULLEN DOOR DE OPLEIDER Datum gezien Groepsnummer aios BIG-nummer Naam huisartsopleider Paraaf

Nadere informatie

Competentieprofiel van de opleider CHVG

Competentieprofiel van de opleider CHVG Competentieprofiel van de opleider CHVG Competentieprofiel van de opleider per competentiegebied 0. Competentiegebied: handelen als expert De opleider beantwoordt aan het competentieprofiel van de betreffende

Nadere informatie

Beoordelingsformulieren

Beoordelingsformulieren Beoordelingsformulieren In elke prestatie zitten zoals hierboven uiteengezet (p. 81) vijf elementen verpakt. Het Takenblad is daarop gebaseerd. Om elk van die vijf elementen grondig te kunnen beoordelen

Nadere informatie

Richtlijn problemen in de opleidingssituatie, inclusief ontkoppelingen. mei 2018, Jan Winters.

Richtlijn problemen in de opleidingssituatie, inclusief ontkoppelingen. mei 2018, Jan Winters. Richtlijn problemen in de opleidingssituatie, inclusief ontkoppelingen. mei 2018, Jan Winters. Bedoeld voor: aios, opleiders * en stafleden Inleiding Zowel de opleider als de aios kunnen voor de vraag

Nadere informatie

Maatwerk voor nieuwe ROS-adviseurs Informatiebijeenkomst en Leergang 2013

Maatwerk voor nieuwe ROS-adviseurs Informatiebijeenkomst en Leergang 2013 Maatwerk voor nieuwe ROS-adviseurs Informatiebijeenkomst en Leergang 2013 Leergang Procesbegeleiding samenwerking, organisatie en innovatie in de eerste lijn voor nieuwe ROS-adviseurs (code L13-2) Voor

Nadere informatie

LEERGANG MIDDLE MANAGEMENT

LEERGANG MIDDLE MANAGEMENT LEERGANG MIDDLE MANAGEMENT Voor wie? Deze leergang is ontwikkeld voor middle managers in een productieomgeving, die de operatie via bijvoorbeeld lijnmanagers aansturen, motiveren en stimuleren. Wat levert

Nadere informatie

LEOh. Landelijke Evaluatie Opleider huisartsgeneeskunde. Naam aios. Groepsnummer aios. Naam huisartsopleider. BIG-nummer Plaats praktijk

LEOh. Landelijke Evaluatie Opleider huisartsgeneeskunde. Naam aios. Groepsnummer aios. Naam huisartsopleider. BIG-nummer Plaats praktijk LEOh Landelijke Evaluatie Opleider huisartsgeneeskunde VERSIE OPLEIDER: ZELFEVALUATIE Naam aios Groepsnummer aios Naam huisartsopleider BIG-nummer Plaats praktijk Opleidingsjaar aios Moment van invullen

Nadere informatie

Trainingen Coaching Intervisie Supervisie. Voor de zorg

Trainingen Coaching Intervisie Supervisie. Voor de zorg Trainingen Coaching Intervisie Supervisie Voor de zorg Professioneel communiceren met 2013 Training Professioneel communiceren met Voor wie? De training is bedoeld voor mensen in de zorg die hun communicatie

Nadere informatie

Samen naar een individueel opleidingsplan. Anouk Straus

Samen naar een individueel opleidingsplan. Anouk Straus Samen naar een individueel opleidingsplan Anouk Straus Opzet workshop Theorie individueel opleidingsplan. Het individueel opleidingsplan in de praktijk Oefenen met IOP gesprek tussen aios en opleider Aan

Nadere informatie

Eindrapportage APC project Huisartsopleidingen. Onderwijsproduct: 8 Training doelgericht communiceren

Eindrapportage APC project Huisartsopleidingen. Onderwijsproduct: 8 Training doelgericht communiceren Eindrapportage APC project Huisartsopleidingen Onderwijsproduct: 8 Training doelgericht communiceren Projectgroep Communicatie Huisartsopleiding Nederland Utrecht, mei 2014 8 Train the trainer: workshop

Nadere informatie

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Inleiding De checklist Gesprek voeren 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een gesprek moeten kunnen voeren op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht hoe de

Nadere informatie

HAO-proVUssioneel Jaargang 5

HAO-proVUssioneel Jaargang 5 HAO-proVUssioneel Jaargang 5 Didactisch bulletin Nummer 1 voor de huisartsopleiders HOVUmc april 2005 Scholingsaanbod 2005 Redactie: Sylvia el Gannouti Frieda de Haas Leni Overmars Angelika Raths Huisartsopleiding

Nadere informatie

HAO-proVUssioneel Jaargang 6 Nummer 2

HAO-proVUssioneel Jaargang 6 Nummer 2 HAO-proVUssioneel Jaargang 6 Nummer 2 Didactisch bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc september 2006 November-modules Juni-impressies Suriname - LG 5 2007 Huisartsopleiding VUmc OZW-gebouw De Boelelaan

Nadere informatie

Individueel opleidingsplan (IOP) M.S. (Marieke) van Schelven

Individueel opleidingsplan (IOP) M.S. (Marieke) van Schelven Individueel opleidingsplan (IOP) M.S. (Marieke) van Schelven Opzet workshop Theorie individueel opleidingsplan Werken met het individueel opleidingsplan Aan de slag! Terugkoppeling en afronding 15 december

Nadere informatie

LEERGANG MIDDLE MANAGEMENT

LEERGANG MIDDLE MANAGEMENT LEERGANG MIDDLE MANAGEMENT Voor wie? Deze leergang is ontwikkeld voor middle managers in een productieomgeving, die de operatie via bijvoorbeeld lijnmanagers aansturen, motiveren en stimuleren. Wat levert

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

Training Resultaatgericht Coachen

Training Resultaatgericht Coachen Training Resultaatgericht Coachen met aandacht voor zingeving Herken je dit? Je bent verantwoordelijk voor de gang van zaken op je werk. Je hebt alle verantwoordelijkheid, maar niet de bijbehorende bevoegdheden.

Nadere informatie

Aanbod Persoonlijke Vaardigheden

Aanbod Persoonlijke Vaardigheden Aanbod Persoonlijke Vaardigheden Naast de huidige in-house trainingen is er ook op individuele basis een aanbod van trainingen waaraan oio-medewerkers kunnen deelnemen. Deze trainingen zijn gericht op

Nadere informatie

bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc

bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc jaargang 12 nr. 1 april 2012 scholingsaanbod 2012 competentieprofiel opleider CHVG ouderengeneeskunde op Aruba huisartsopleiding Inhoudsopgave Colofon Hao-proVUssioneel

Nadere informatie

Advies en verkoopvaardigheden

Advies en verkoopvaardigheden Advies en verkoopvaardigheden en 1/6 Voorbereidingsopdracht bijeenkomst 1 Wat versta jij onder verkoop? Bewust worden wat verkopen in de apotheek is. Voorafgaand aan de eerste bijeenkomst oriënteer je

Nadere informatie

Dagdeel Een dagdeel is bij BOGO standaard 3 uur, tenzij anders vermeld in de lescyclus van de BOGO.

Dagdeel Een dagdeel is bij BOGO standaard 3 uur, tenzij anders vermeld in de lescyclus van de BOGO. BOGO Begrippenlijst en veel gestelde vragen In alfabetische volgorde vindt u begrippen die BOGO hanteert bij het aanbieden van onderwijs en uitleg over hun betekenis. Onderaan deze lijst kunt u antwoorden

Nadere informatie

Van werkdruk naar werkplezier

Van werkdruk naar werkplezier Van werkdruk naar werkplezier Het Programma Onze visie Werkdruk leidt tot minder werkplezier, wrijving in de samenwerking en op termijn mogelijk verzuim door stressklachten. Als medewerkers echter uitgedaagd

Nadere informatie

Scholingsplan 2012-2013. Samen in ontwikkeling

Scholingsplan 2012-2013. Samen in ontwikkeling Scholingsplan 2012-2013 Samen in ontwikkeling Inhoudsopgave Inleiding 3 Pijlers 4 Kader 5 Deskundigheidsbevordering 2012-2013 6 Beschrijvingen van de scholingen 7 Aanmelden voor externe scholingen 9 Inleiding

Nadere informatie

OPLEIDERSTWEEDAAGSE UITNODIGING VOOR HUISARTSOPLEIDERS EN SEH-OPLEIDERS VERBONDEN AAN DE HUISARTSOPLEIDING TE LEIDEN.

OPLEIDERSTWEEDAAGSE UITNODIGING VOOR HUISARTSOPLEIDERS EN SEH-OPLEIDERS VERBONDEN AAN DE HUISARTSOPLEIDING TE LEIDEN. OPLEIDERSTWEEDAAGSE UITNODIGING VOOR HUISARTSOPLEIDERS EN SEH-OPLEIDERS VERBONDEN AAN DE HUISARTSOPLEIDING TE LEIDEN! 13-14 maart 2018 OPLEIDERSTWEEDAAGSE 13 en 14 maart 2018 VOOR DE OPLEIDERSTWEEDAAGSE

Nadere informatie

Stap 6. Stap 6: Deel 1. Changes only take place through action Dalai Lama. Wat ga je doen?

Stap 6. Stap 6: Deel 1. Changes only take place through action Dalai Lama. Wat ga je doen? Stap 6. Changes only take place through action Dalai Lama Wat ga je doen? Jullie hebben een ACTiePlan voor het experiment gemaakt. Dat betekent dat je een nieuwe rol en andere ACTies gaat uitproberen dan

Nadere informatie

Rapport Docent i360. Test Kandidaat

Rapport Docent i360. Test Kandidaat Rapport Docent i360 Naam Test Kandidaat Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Sterkte/zwakte-analyse 3. Feedback open vragen 4. Overzicht competenties 5. Persoonlijk ontwikkelingsplan Inleiding Voor u ligt het

Nadere informatie

Verbetertraject Zeggenschap / Kwaliteit van Bestaan sector Lichamelijke Gehandicaptenzorg

Verbetertraject Zeggenschap / Kwaliteit van Bestaan sector Lichamelijke Gehandicaptenzorg Verbetertraject Zeggenschap / Kwaliteit van Bestaan sector Lichamelijke Gehandicaptenzorg Cursus Mondigheid Dit praktijkvoorbeeld uit het verbetertraject Zeggenschap in de LG sector is door InteraktContour

Nadere informatie

Doel van deze presentatie is

Doel van deze presentatie is Doel van deze presentatie is Oplossingsgericht? Sjoemelen? Evaluatie van de praktische oefening. Verbetersuggesties qua oplossingsgerichtheid (niet met betrekking tot de inhoud van de gebruikte materialen)

Nadere informatie

DOCENTHANDLEIDING BIJ ONDERWIJSPROGRAMMA

DOCENTHANDLEIDING BIJ ONDERWIJSPROGRAMMA DOCENTHANDEIDING BIJ ONDERWIJSPROGRAA Bijeenkomst Naam: Dag 1 intro ocatie/opstelling: Hotel De Witte Raaf, Noordwijk Hoofdzaal: Tuinzaal Subzaal: Kruidenkamer Opstelling: U-vorm Aantal deelnemers: 14

Nadere informatie

Scholingsaanbod 2010 Duo-opleiderschap Silverman Roemenië Aruba

Scholingsaanbod 2010 Duo-opleiderschap Silverman Roemenië Aruba HAO- provussioneel didactisch bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc april 2010 jaargang 10 - nr. 1 Scholingsaanbod 2010 Duo-opleiderschap Silverman Roemenië Aruba Huisartsopleiding Inhoudsopgave 3

Nadere informatie

Krachtig samenwerken: meer bereiken

Krachtig samenwerken: meer bereiken Of ligt het misschien ook aan mij? Krachtig samenwerken: meer bereiken Voor verantwoordelijke, resultaatgerichte managers en professionals die willen leren hoe ze meer voor elkaar krijgen. Belangrijke

Nadere informatie

opleiding Leergang Train de Trainer Trainers in

opleiding Leergang Train de Trainer Trainers in Trainers in opleiding Leergang Train de Trainer Het is niet de sterkste die overleeft, ook niet de slimste, maar degene die het meest openstaat voor verandering. Unieke insteek! De wereld om ons heen verandert

Nadere informatie

Systeemgericht werken De contextuele benadering SMWF

Systeemgericht werken De contextuele benadering SMWF Systeemgericht werken De contextuele benadering SMWF Periode: Trainer: Bijeenkomsten: Locatie: April t/m September 2013 Drs. Jaco de Rapper Acht dagdelen Groep 3: 09/04(2 dagdelen), 21/05(2 dagdelen),

Nadere informatie

LEIDERSCHAP IN DE CORPORATE JUNGLE. Bagage voor een succesvolle reis naar je eigen doel. Een training met wortels in de praktijk.

LEIDERSCHAP IN DE CORPORATE JUNGLE. Bagage voor een succesvolle reis naar je eigen doel. Een training met wortels in de praktijk. LEIDERSCHAP IN DE CORPORATE JUNGLE Bagage voor een succesvolle reis naar je eigen doel. Een training met wortels in de praktijk. PROFESSIONALISEREN DOOR ALLE BENODIGDE SOFTSKILLS VAN DE MANAGER TE TRAINEN

Nadere informatie

Evaluatie van opleiders door aios LUMC: inleiding voor opleiders versie 2017

Evaluatie van opleiders door aios LUMC: inleiding voor opleiders versie 2017 Evaluatie van opleiders door aios LUMC: inleiding voor opleiders versie 2017 Om de kwaliteit van de opleiding tot specialist ouderengeneeskunde te behouden en te verbeteren worden met ingang van december

Nadere informatie

Ontwikkeling. Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling

Ontwikkeling. Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Ontwikkeling Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Waarom? Ik heb het idee dat ik wel eens tekortschiet als het erom gaat anderen duidelijk te maken wat ik bedoel. Ik

Nadere informatie

me nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started

me nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started me nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started Inhoud Competentiegericht opleiden 3 Doel van praktijktoetsen 4 Wijze van evalueren en beoordelen 4 Rollen 5 Getting started

Nadere informatie

Kwaliteitszorg. Test jezelf.

Kwaliteitszorg. Test jezelf. Kwaliteitszorg. Test jezelf. Pagina 1 Weet jij hoe je je deskundigheid of die van je collega s kunt bevorderen of professionaliseren? Kun je goed samenwerken? Kun je kwaliteitszorg leveren? Doe de testjes

Nadere informatie

HAO-proVUssioneel. april 2009 SCHOLINGSAANBOD didactisch bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc. Huisartsopleiding. jaargang 9 - nr.

HAO-proVUssioneel. april 2009 SCHOLINGSAANBOD didactisch bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc. Huisartsopleiding. jaargang 9 - nr. HAO-proVUssioneel didactisch bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc april 2009 jaargang 9 - nr. 1 SCHOLINGSAANBOD 2009 beoordelingscriteria Koppelingsprocedure ROEMENIË Huisartsopleiding Inhoudsopgave

Nadere informatie

Onderhandelen, Samenwerken en Conflictpreventie Informatiepakket voor medici

Onderhandelen, Samenwerken en Conflictpreventie Informatiepakket voor medici Onderhandelen, Samenwerken en Conflictpreventie Informatiepakket voor medici Welkom bij MediationPoint! Wat kunnen wij voor u doen? - Cursus Onderhandelen, Samenwerken en Conflictpreventie. Hoe? - Er zijn

Nadere informatie

Handleiding voor praktijkbegeleiders van niveau 2 en 3 cursisten

Handleiding voor praktijkbegeleiders van niveau 2 en 3 cursisten Handleiding voor praktijkbegeleiders van niveau 2 en 3 cursisten Inhoud: Inleiding... 3 Kerntaken van een praktijkbegeleider... 3 Voorbereidend gesprek met de cursist... 4 Feedback geven... 4 Begeleiden

Nadere informatie

Feedback is een mededeling aan iemand die informatie geeft over hoe zijn gedrag wordt waargenomen, begrepen en ervaren.

Feedback is een mededeling aan iemand die informatie geeft over hoe zijn gedrag wordt waargenomen, begrepen en ervaren. Praktijkopdracht: Feedback 1 Inleiding: Feedback is een mededeling aan iemand die informatie geeft over hoe zijn gedrag wordt waargenomen, begrepen en ervaren. Om ervoor te zorgen dat de communicatie tussen

Nadere informatie

VERDIEPINGSTRAINING VAARDIGHEDEN VERTROUWENSPERSOON. Geaccrediteerd door de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen VERTROUWENSPERSOON

VERDIEPINGSTRAINING VAARDIGHEDEN VERTROUWENSPERSOON. Geaccrediteerd door de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen VERTROUWENSPERSOON VERDIEPINGSTRAINING VAARDIGHEDEN VERTROUWENSPERSOON Geaccrediteerd door de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen VERTROUWENSPERSOON VERDIEPINGSTRAINING VAARDIGHEDEN VERTROUWENSPERSOON Introductie

Nadere informatie

Het gedragmodel. 1. Inleiding

Het gedragmodel. 1. Inleiding Het gedragmodel 1. Inleiding Het gedragmodel is een NLP-techiek, ontwikkeld door Peter Dalmeijer (zie www.vidarte.nl) en Paul Lenferink. Het model leert ons feedback te geven waarbij we anderen op hun

Nadere informatie

Handleiding. voor. praktijkbegeleiders

Handleiding. voor. praktijkbegeleiders Handleiding voor praktijkbegeleiders Versie: februari 2011 Inhoud: Inleiding... 3 Kerntaken van een praktijkbegeleider... 3 Voorbereidend gesprek met de cursist... 4 Feedback geven... 4 Begeleiden van

Nadere informatie

maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING...

maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING... maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING... 1 Gegevens leerling Naam Adres Postcode Woonplaats Geboortedatum Telefoon Afdeling/leerweg Gegevens school Naam Schoolbegeleider Adres Plaats Telefoon

Nadere informatie

TRAINING VOOR VERTROUWENSPERSONEN Over integriteit en vertrouwelijkheid

TRAINING VOOR VERTROUWENSPERSONEN Over integriteit en vertrouwelijkheid TRAINING VOOR VERTROUWENSPERSONEN Over integriteit en vertrouwelijkheid Training voor medewerkers die binnen hun bedrijf als vertrouwenspersoon optimaal willen functioneren. Training vertrouwenspersonen

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Vrienden & Relaties s Avonds en in het weekend zit ik vaak alleen thuis. Ik bel dan wel eens met mijn vrienden, maar ze bellen me nooit terug. Ik heb verkering,

Nadere informatie

Het functioneringsgesprek

Het functioneringsgesprek Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Werknemer Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Inhoudsopgave Inleiding... 5 Wat is een functioneringsgesprek?... 7 Waarom is een functioneringsgesprek

Nadere informatie

Scholingsgids ANBO Academie 2015. Voor actieve vrijwilligers van ANBO

Scholingsgids ANBO Academie 2015. Voor actieve vrijwilligers van ANBO Scholingsgids ANBO Academie 2015 Voor actieve vrijwilligers van ANBO Inhoudsopgave 1. Voorwoord... 3 2.... 4 3. Aanbod... 5 3.1 Workshop Welkom bij ANBO... 5 3.2 Instructiebijeenkomst Ledenadministrateur...

Nadere informatie

Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen

Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen mensenkennis De opleiding sluit perfect aan: sterker nog, door de theorie worden de tools die ik nu onbewust gebruik, meer bewust Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

Suc6 Cursussen voor mensen. Suc6 Cursusboek 2014/2015

Suc6 Cursussen voor mensen. Suc6 Cursusboek 2014/2015 Cursussen voor mensen Suc6 Cursusboek 2014/2015 Inleiding Leren is leuk. Als je iets leert, weet je meer of kun je meer! In dit boekje staan alle cursussen die je bij Suc6 kunt leren. Je kunt samen met

Nadere informatie

Cursus VRIENDEN MAKEN.KUN JE LEREN

Cursus VRIENDEN MAKEN.KUN JE LEREN Cursus VRIENDEN MAKEN.KUN JE LEREN PRAKTISCHE INFORMATIE Wat voor cursus? Het is een cursus voor mensen die, om wat voor reden dan ook, geen stevige vriendenkring (meer) hebben en die actief willen onderzoeken

Nadere informatie

Deel 1 Evaluatie opleider: checklist tussentijds evaluatiemoment versie 2017

Deel 1 Evaluatie opleider: checklist tussentijds evaluatiemoment versie 2017 Deel 1 Evaluatie opleider: checklist tussentijds evaluatiemoment versie 2017 Introductie Dit is de checklist voor de aios en opleider om halverwege de periode samen te bespreken hoe het opleiden gaat.

Nadere informatie

Eindverslag SLB module 12

Eindverslag SLB module 12 Eindverslag SLB module 12 Marthe Verwater HDT 3C 0901129 Inhoudsopgave: Eindreflectie.. Blz.3 Reflectieverslag les 1.. Blz.4 Reflectieverslag les 2.. Blz.6 Reflectieverslag les 3.. Blz.8 2 Eindreflectie

Nadere informatie

Organisatie van werkzaamheden

Organisatie van werkzaamheden Organisatie van werkzaamheden Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteurs: Rubus Opleidingspartners, Richard Prins Inhoudelijke redactie: Jessica Satink

Nadere informatie

Week 1 twee weken voorafgaand aan het Voorleesontbijt. Bijeenkomst 1. Materiaal

Week 1 twee weken voorafgaand aan het Voorleesontbijt. Bijeenkomst 1. Materiaal Introductie Deze lesmodule is geschreven voor een project van 5 bijeenkomsten van elk 60 minuten, waarvan de laatste bijeenkomst het werkelijke Voorleesontbijt is. Het aantal, de duur en inhoud van de

Nadere informatie

Trainingen die je in beweging brengen!

Trainingen die je in beweging brengen! Trainingen die je in beweging brengen! Een training bij Caro van Roon brengt je in beweging. Dat levert je inzichten, ervaringen en kennis op over jezelf en de ander. Je leert vanuit je eigen persoonlijkheid

Nadere informatie

Doel en resultaat WPOplus training

Doel en resultaat WPOplus training Doel en resultaat WPOplus training Effect: Werknemers vergroten zichtbaar de vaardigheden goed werknemerschap en daardoor kunnen ze doorstromen in hun loopbaan Resultaat: Deelnemers in staat stellen WPO

Nadere informatie

Vrije Universiteit Amsterdam Faculteit der Letteren Afdeling Nederlands Tweede Taal De Boelelaan 1105 1081 HV Amsterdam

Vrije Universiteit Amsterdam Faculteit der Letteren Afdeling Nederlands Tweede Taal De Boelelaan 1105 1081 HV Amsterdam De deur uit is ontwikkeld door de Vrije Universiteit Amsterdam Afdeling Nederlands Tweede Taal, mede op initiatief van het Amsterdams Buurvrouwen Contact (ABC). De ontwikkeling was mogelijk dankzij een

Nadere informatie

Evaluatie SamenOud training Anders denken, anders doen Casemanagement

Evaluatie SamenOud training Anders denken, anders doen Casemanagement Evaluatie SamenOud training Anders denken, anders doen Casemanagement Deelprogramma voor wijkverpleegkundigen en ouderenadviseurs die opgeleid worden tot casemanager SamenOud R. Brans April 2013 Inhoud

Nadere informatie

Postmaster opleiding psychosociale oncologie

Postmaster opleiding psychosociale oncologie Postmaster opleiding psychosociale oncologie mensenkennis Door de rollenspellen kon ik een betere verbinding maken tussen de theorie en de praktijk. Psychosociale oncologie Professionals die met oncologiepatiënten

Nadere informatie

HET LEERWERKPLAN. Bijlage C. Het leerwerkplan. Pagina 1 van 8 Versiedatum: 01 juli 2013

HET LEERWERKPLAN. Bijlage C. Het leerwerkplan. Pagina 1 van 8 Versiedatum: 01 juli 2013 Pagina 1 van 8 Bijlage C Het leerwerkplan Pagina 2 van 8 Inleiding In het kaderbesluit CHVG (1 januari 2013) wordt het begrip leerwerkplan omschreven en de plaats van dit plan binnen het opleidingsplan

Nadere informatie

Het CCE biedt scholing voor zorgprofessionals

Het CCE biedt scholing voor zorgprofessionals Scholing en training 2016 Het CCE biedt scholing voor zorgprofessionals die werken met cliënten met ernstig en aanhoudend probleemgedrag. De cliënten bij wie wij betrokken zijn, hebben een stoornis of

Nadere informatie

OPLEIDING tot MBO- VERPLEEGKUNDIGE. Ondersteuningsmagazijn. Beroepstaak E Beginner

OPLEIDING tot MBO- VERPLEEGKUNDIGE. Ondersteuningsmagazijn. Beroepstaak E Beginner OPLEIDING tot MBO- VERPLEEGKUNDIGE Ondersteuningsmagazijn Beroepstaak E Beginner Albeda college Branche gezondheidszorg Kwalificatieniveau 4 Crebo 95 Versie: Juli 2013 Fase: beginner Naam deelnemer:. 2

Nadere informatie

Toetsopdracht. Communicatieve vaardigheden 2 de stage(cova 2S) Naam: Sanne Terpstra. Studentnummer: 500646500. Klas: 2B2

Toetsopdracht. Communicatieve vaardigheden 2 de stage(cova 2S) Naam: Sanne Terpstra. Studentnummer: 500646500. Klas: 2B2 Toetsopdracht Communicatieve vaardigheden 2 de stage(cova 2S) Naam: Sanne Terpstra Studentnummer: 500646500 Klas: 2B2 Datum: 15 januari 2013 Reflectieverslag bijeenkomst 1,2 en 3 Zingevingsgesprekken Dit

Nadere informatie

Porfolio. Politie Vormingscentrum

Porfolio. Politie Vormingscentrum Porfolio 1. Inleiding 2. Wat is een portfolio? Hoe gebruik je het portfolio Reflectieverslagen Persoonlijke leerdoelen formuleren Werkwijze en denkmodel om opgaven/problemen op te lossen 1. INLEIDING Ligt

Nadere informatie

Training Teamleiderschap

Training Teamleiderschap Training Teamleiderschap Versterk uw rol als boegbeeld van uw team In vier dagen een effectief Teamleider Training Teamleiderschap U bent als teamleider het boegbeeld van uw team. Uw teamleden verwachten

Nadere informatie

Het individuele opleidingsplan (IOP)

Het individuele opleidingsplan (IOP) Het individuele opleidingsplan (IOP) Achtergrond Het Individueel Opleidings Plan (IOP) is een hulpmiddel om het leerproces van de aios te structureren en te vergemakkelijken. In een IOP wordt een beperkt

Nadere informatie

Leergang Ambtelijk Secretaris III De invloedrijke OR

Leergang Ambtelijk Secretaris III De invloedrijke OR Leergang Ambtelijk Secretaris III De invloedrijke OR Cursusdag 1 09:30 uur Kennismaking We starten deze module een kennismaking. We inventariseren de verwachtingen van alle deelnemers. U krijgt een toelichting

Nadere informatie

TRAINING Professioneel adviseren voor interne adviseurs Adviseren als tweede beroep - open inschrijving -

TRAINING Professioneel adviseren voor interne adviseurs Adviseren als tweede beroep - open inschrijving - TRAINING Professioneel adviseren voor interne adviseurs Adviseren als tweede beroep - open inschrijving - Het vak van intern adviseur De meeste interne adviseurs hebben vaak twee beroepen: naast het vak

Nadere informatie

Traject Leiderschap 2015-2016

Traject Leiderschap 2015-2016 Traject Leiderschap 2015-2016 Aanpak traject Het is de bedoeling om voor de deelnemers een leertraject uit te werken dat bestaat uit een kick-off, 3 workshops van een halve dag, gecombineerd met 2*2uur

Nadere informatie

REFLECTIEVERSLAG POP ANIO Afdeling Cardiologie

REFLECTIEVERSLAG POP ANIO Afdeling Cardiologie REFLECTIEVERSLAG POP ANIO Afdeling Cardiologie Naam: Besproken met opleider: Periode: Betreft de 7 competenties in het algemeen: 1. Medisch handelen -Wat ging goed: 2. Communicatie -Wat ging goed: 3. Samenwerken

Nadere informatie

Collectief aanbod Jeugd Houten

Collectief aanbod Jeugd Houten Collectief aanbod Jeugd Houten Groepsmaatschappelijk werk Santé Partners in Houten 2018-2019 1 Inhoud Blz. Training Sterk staan 9-12.... 3 Zomertraining Plezier op School (aankomende brugklassers). 4 Assertiviteitstraining

Nadere informatie

Leergang voor Trainers

Leergang voor Trainers Leergang voor Trainers Leerdoelen en resultaat Het programma van de Leergang voor Trainers is zodanig ingericht dat je als deelnemer na afloop; concrete leerdoelen kunt formuleren; weet hoe je daar een

Nadere informatie

Persoonlijk Ontwikkelingsplan

Persoonlijk Ontwikkelingsplan Persoonlijk Ontwikkelingsplan De leerdoelen Leerdoel 1 Producer Tijdens het project van de verdieping wil ik graag meer kennis opdoen over de productie van een film. Tijdens mijn stage heb ik al verschillende

Nadere informatie

Drie domeinen van handelen: Waarnemen, oordelen en beleven

Drie domeinen van handelen: Waarnemen, oordelen en beleven Drie domeinen van handelen: Waarnemen, oordelen en beleven Situatie John volgt een opleiding coaching. Hij wil dat vak dolgraag leren. Beschikt ook over de nodige bagage in het begeleiden van mensen, maar

Nadere informatie

L8 Coachend leidinggeven binnen Huisartsenposten

L8 Coachend leidinggeven binnen Huisartsenposten L8 Coachend leidinggeven binnen Huisartsenposten Inleiding Steeds meer Huisartsenposten kiezen voor een nieuwe functie Coördinerend Assistente. Deze coördinerend assistente ressorteert hiërarchisch gezien

Nadere informatie

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014 Growth & Reflection Growth & Reflection Opleverdatum: 18 juni 2014 Multimediaal Reclamebureau 2013/2014 Inleiding Er zit alweer een half jaar bij MMR op en ik heb weer veel nieuwe dingen geleerd en nieuwe

Nadere informatie

Accreditatie supervisorencursus Versie Toetsingscriteria supervisorencursus

Accreditatie supervisorencursus Versie Toetsingscriteria supervisorencursus Accreditatie supervisorencursus Versie 22-02-2016 Een belangrijke voorwaarde voor inschrijving in het NVP-supervisorenregister is het met succes afgerond hebben van een supervisieopleiding (geaccrediteerd

Nadere informatie

W1 Workshop "Lopen op eieren", leiding geven en aanspreken

W1 Workshop Lopen op eieren, leiding geven en aanspreken W1 Workshop "Lopen op eieren", leiding geven en aanspreken Deze workshop wordt door 98% van de deelnemers beoordeeld met een 9,1 gemiddeld Inleiding 2 daagse workshop Veel (meewerkend) leidinggevenden

Nadere informatie

ZO WORDEN VERGADERINGEN INTERESSANT VOOR JE. 4 SIMPELE TACTIEKEN

ZO WORDEN VERGADERINGEN INTERESSANT VOOR JE. 4 SIMPELE TACTIEKEN E-BLOG ZO WORDEN VERGADERINGEN INTERESSANT VOOR JE. 4 SIMPELE TACTIEKEN In carriere Zo worden vergaderingen interessant voor je. 4 simpele tactieken De vergadering is bij uitstek een plaats waar je kunt

Nadere informatie

ALEXANDER GIELE Competentiemonitor Ingevuld door : C.M.T. Ruppert Ingevuld op : 19 december 2013

ALEXANDER GIELE Competentiemonitor Ingevuld door : C.M.T. Ruppert Ingevuld op : 19 december 2013 ALEANDER GIELE Competentiemonitor Ingevuld door : C.M.T. Ruppert Ingevuld op : 19 december 2013 Deze monitor is ingevuld op basis van een eerste gesprek, een lesobservatie en een nagesprek (soms in andere

Nadere informatie

Post-hbo opleiding psychosociale zorg door oncologieverpleegkundigen

Post-hbo opleiding psychosociale zorg door oncologieverpleegkundigen mensenkennis Ik heb ruime ervaring, maar door deze opleiding heb ik me gerealiseerd dat de zorg voor de patiënt beter kan. Post-hbo opleiding psychosociale zorg door oncologieverpleegkundigen Psychosociale

Nadere informatie

Draaiboek voor een gastles

Draaiboek voor een gastles Draaiboek voor een gastles Dit draaiboek geeft jou als voorlichter van UNICEF Nederland een handvat om gastlessen te geven op scholen. Kinderen, klassen, groepen en scholen - elke gastles is anders. Een

Nadere informatie

PSYCHOLOGIE IN COACHING compacte introductie van actuele inzichten met focus op praktische toepassing vanuit eigen casuïstiek

PSYCHOLOGIE IN COACHING compacte introductie van actuele inzichten met focus op praktische toepassing vanuit eigen casuïstiek PSYCHOLOGIE IN COACHING compacte introductie van actuele inzichten met focus op praktische toepassing vanuit eigen casuïstiek Psychologie in Coaching Deze training gaat over psychologische inzichten en

Nadere informatie

Opleiding. Praktijkmanagement in de huisartsenzorg Dé opleiding voor en door praktijkmanagers van morgen. www.huisartsvanmorgen.nl.

Opleiding. Praktijkmanagement in de huisartsenzorg Dé opleiding voor en door praktijkmanagers van morgen. www.huisartsvanmorgen.nl. Opleiding Praktijkmanagement in de huisartsenzorg Dé opleiding voor en door praktijkmanagers van morgen Periode September t/m december 2016 11 modules verdeeld over 6 lesdagen Locatie Bergse Bossen in Driebergen

Nadere informatie

Kies je route. Training om met het materiaal te leren werken.

Kies je route. Training om met het materiaal te leren werken. Kies je route Training om met het materiaal te leren werken. Auteurs: Titia Boers en Anja Valk Projectleiding en eindredactie: Carola van der Voort cwh.vander.voort@let.vu.nl 020 5986575 Vrije Universiteit

Nadere informatie

ROFFELTJE. Hij ziet het niet

ROFFELTJE. Hij ziet het niet Spechtstraat 49, 3853 VA, Ermelo, 0341-552284 ROFFELTJE > Hij ziet het niet Vol vertrouwen legt hij zijn kleine bruine handjes in die van mij. Ik heb zwarte Piet gezien vertelt hij me met glanzende bruine

Nadere informatie

ONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK

ONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK ONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK Iedereen heeft er de mond van vol: Het beste uit de leerling halen Recht doen aan verschillen van leerlingen Naast kennis en vaardigheden, aandacht voor het

Nadere informatie

Evaluatie Acquisitietraining Kaap11

Evaluatie Acquisitietraining Kaap11 Evaluatie Acquisitietraining Kaap11 1. Hoe duidelijk was de aankondiging van de bijeenkomst? Uitermate duidelijk 40,0% 4 Zeer duidelijk 60,0% 6 Redelijk duidelijk 0,0% 0 Niet erg duidelijk 0,0% 0 Helemaal

Nadere informatie

Handleiding Portfolio assessment UvA-docenten

Handleiding Portfolio assessment UvA-docenten Handleiding Portfolio assessment UvA-docenten najaar 2005 Inleiding In het assessment UvA-docent wordt vastgesteld welke competenties van het docentschap door u al verworven zijn en welke onderdelen nog

Nadere informatie

UW PARTNER HEEFT KANKER EN HOE GAAT HET MET U?

UW PARTNER HEEFT KANKER EN HOE GAAT HET MET U? UW PARTNER HEEFT KANKER EN HOE GAAT HET MET U? Nadine Köhle, MSc. Contactdag Stichting Olijf 3 oktober 2015 Garderen EVEN VOORSTELLEN ACHTERGROND KANKER HEB JE NIET ALLEEN! 4 ACHTERGROND IMPACT VAN DE

Nadere informatie