Portefeuillehouder: W. Zorge Behandelend ambtenaar Tina Bollin, (t.a.v. Tina Bollin)

Transcriptie

1 Vergadering: 7 januari 2014 Agendanummer: 5 Status: Opiniërend Portefeuillehouder: W. Zorge Behandelend ambtenaar Tina Bollin, E mail: gemeente@winsum.nl (t.a.v. Tina Bollin) Aan de gemeenteraad, Onderwerp: Transitie Jeugdzorg: Regionaal Transitie Arrangement Voorgesteld besluit: Instemmen met het Regionaal Transitie Arrangement (RTA) voor de regio Groningen Samenvatting: In het kader van de decentralisatie jeugdzorg moeten gemeenten met aanbieders afspraken maken over zorgcontinuïteit in het overgangsjaar Hiervoor heeft de regio Groningen een Regionaal Transitiearrangement (RTA) opgesteld. Dit RTA wordt nu aan de gemeenteraden voorgelegd. De basis van het RTA is dat gemeenten en instellingen de transitie en transformatie van de jeugdzorg gemeenschappelijk willen en gaan oppakken. Alleen door samen te werken tussen instellingen onderling, tussen gemeenten en instellingen en gemeenten onderling kunnen we de zorg voor onze kinderen goed organiseren. In de regio Groningen beperken de gemeenten zich niet tot het overgangsrecht voor 2015, maar gebruiken we het RTA om tot 2018 met de aanbieders en de gebruikers van de Jeugdzorg toe te groeien naar een gemeentelijk aangestuurd nieuw jeugdstelsel. Hiervoor stellen we samen met instellingen een transformatieagenda op. Doel van die transformatieagenda is om met elkaar een gedeeld meerjarig zowel inhoudelijk als financieel perspectief vast te stellen en de voorgenomen veranderingen om te zetten in concreet te nemen stappen. Inleiding: Per 2015 worden gemeenten verantwoordelijk voor jeugdzorg. Dit omvat een breed scala aan jeugdhulp, variërend van jeugd ggz, jeugdbescherming, jeugdreclassering tot licht verstandelijk gehandicaptenzorg. Wettelijk of beleidskader: De nieuwe gemeentelijke verantwoordelijkheden worden vastgelegd in de Jeugdwet. Deze wet ligt momenteel bij de Eerste Kamer ter goedkeuring. De jeugdzorgtaken komen bovenop bestaande verantwoordelijkheden van de gemeente voor jeugd en gezin. Deze taken hebben betrekking op lichte vormen van hulp bij opgroeien en Pagina 1 van 6

2 opvoeden. Deze jeugdhulp biedt de gemeente via het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Provinciale samenwerking: Een transitie van deze omvang kan Winsum niet alleen realiseren. De transitie jeugdzorg wordt samen met alle Groninger gemeenten voorbereid. Deze gezamenlijke voorbereiding is in 2012 van start gegaan. De basis voor deze samenwerking is een gemeenschappelijk stappenplan ( Routekaart Transitieplan zorg voor de jeugd ). Voor de uitvoering van de gezamenlijke ambities en plannen is een provinciale programmaorganisatie in het leven geroepen. Hier werken gemeenteambtenaren en medewerkers van zorginstellingen samen aan het voorbereiden van de transitie. De Stuurgroep Transformatie Jeugdzorg (bestaande uit acht regio wethouders; wethouder M. van Dijk van gemeente Bedum vertegenwoordigt de BMWE regio, en wethouder H.W. van Gelder van de gemeente De Marne is voorzitter) fungeert als opdrachtgever. De Stuurgroep heeft contact met zorginstellingen via een kernteam. Hierin zijn alle werkgebieden binnen jeugdzorg vertegenwoordigd. Probleem: Voor 2015 geldt het overgangsrecht. Dit betekent dat kinderen de zorg die ze nu ontvangen in het overgangsjaar kunnen behouden. Om dit te kunnen regelen, moeten de gemeenten in Groningen (als regio 1 ) een plan van aanpak maken. Dit overgangsplan heet het Regionaal Transitie Arrangement (RTA). De inleverdatum voor dit plan was 31 oktober Inmiddels hebben gemeenten en jeugdzorgaanbieders dit RTA opgesteld. Dit arrangement is eind oktober aan het Rijk gestuurd 2, met goedkeuring van alle colleges van B&W in de provincie Groningen. Op 29 oktober jl. is het college van de gemeente Winsum akkoord gegaan met het RTA (voor het collegevoorstel, zie achterliggend document 1). De collegebesluiten zijn genomen behoudens goedkeuring van de gemeenteraden. Bij de afspraken in het RTA zijn daarnaast nog enkele voorbehouden gemaakt (pagina 2 RTA): 1. Voorbehoud goedkeuring gemeenteraad. 2. Voorbehoud van volumes. 3. Voorbehoud van macrobudget. 4. Voorbehoud inwerkingtreding Jeugdwet. 5. Voorbehoud certificering. 6. Voorbehoud kwaliteitseisen. Om gemeenteraden op het besluit over het RTA voor te bereiden, zijn in november voorlichtingsbijeenkomsten in de provincie georganiseerd. Voor onze gemeente was de informatieavond op maandag 18 november. De programmamanager van het 1 Er zijn 41 jeugdzorg-regio s. De gemeenten in de provincie Groningen vormen 1 regio. 2 Dit arrangement is aangeboden aan de landelijke Transitiecommissie Stelselherziening Jeugd. Deze transitiecommissie beoordeelt namens het Rijk en de VNG de regionale transitiearrangementen. Pagina 2 van 6

3 provinciale programma heeft het RTA toegelicht en de raadsleden bijgepraat over de overige mijlpalen in het traject (beleidskaders, verordening, transformatieagenda en meerjarenbeleidsplan). Doelstelling en randvoorwaarden: Het doel en de inhoud van het RTA Het doel van het RTA is drieledig. Het arrangement is bedoeld om: 1. continuïteit van zorg te garanderen 2. benodigde infrastructuur te waarborgen en 3. frictiekosten te beperken. In het RTA is hoofdzakelijk aangegeven hoe tot afspraken hierover te komen, en welke uitgangspunten en kaders daarbij gelden. Afspraken over de exacte verdeling van middelen zijn in dit stadium nog niet mogelijk. Eenduidige cijfers (over zorgafname, kosten en budgetten) ontbreken. Zodra deze beschikbaar zijn, kunnen gemeenten en instellingen daadwerkelijk afspraken maken. Mogelijke maatregelen / oplossing: Geleidelijke overgang: de keuze voor een zorgvuldige aanpak van de transitie De Groninger gemeenten willen graag op een zorgvuldige en verantwoordelijke manier met hun nieuwe taken omgaan. De gemeente draagt straks de verantwoordelijkheid voor een groep kwetsbare kinderen. Om die reden hebben de gemeenten in Groningen besloten tot een geleidelijke overgang (geleidelijke transformatie). Hiermee beperken ze zich niet tot de wettelijk voorgeschreven overgangstermijn van een jaar. In een driejarige overgangsperiode kan stapsgewijs worden toegewerkt naar het nieuwe jeugdstelsel. Deze overgangsperiode duurt tot uiterlijk 1 januari Het functioneel model en de transformatieagenda Het nieuwe jeugdstelsel wordt ingericht op basis van het Groninger Functioneel Model (zie hoofdstuk 2 van het RTA). Dit model moet niet alleen worden gezien als inrichtingsplan; het bevat elementen die voor vernieuwing (transformatie) moeten zorgen. Om deze vernieuwing door te voeren, wordt momenteel gewerkt aan een inhoudelijke agenda (de transformatieagenda). In het RTA is inspanning om deze agenda te realiseren gekoppeld aan financiële afspraken. Zo wordt een financiële prikkel ingebouwd om tot vernieuwing te komen. Daarnaast biedt de geboden budgetgarantie (met afbouw; zie ook het kopje financiën) instellingen zekerheid. Zij hoeven niet direct mensen te ontslaan en zo blijven frictiekosten beperkt. Pagina 3 van 6

4 Advies / Voorstel Aan de gemeenteraden als kader stellende organen wordt nu gevraagd om in te stemmen met het bijgevoegde Regionaal Transitie Arrangement (bijlage 1). Financiële consequenties: Procentuele verdeling van het budget In het RTA worden afspraken gemaakt over de inzet van budgetten. Deze afspraken houden geen exacte, maar een procentuele verdeling van het budget in. Het budget voor directe zorg wordt in drie jaar tijd afgebouwd (dit is minus een budget gereserveerd voor vernieuwing en basiszorg). De onderstaande tabel laat zien hoe de middelen worden verdeeld: Beschrijving Totaal budget op (waar de korting van het Rijk van 3,5% al vanaf is) 100% Korting per jaar t.o.v % 9% Structurele versterking voorkant van functioneel model 3% 2,5% 2,5% Uitvoeringskosten gemeenten 3% 2,5% 2,5% Transformatie (vernieuwing) 10% 10% 10% Overig budget voor directe zorg 84% 80% 76% Overwegingen en risico s De afspraken in het RTA beperken zich tot percentages, omdat er financieel gezien nog teveel onzeker en onduidelijk is. In de meicirculaire van dit jaar is een indicatie gegeven van de toekomstige budgetten. 1 Deze middelen blijken echter, wanneer afgezet tegen andere kostenberekeningen 2, niet toereikend om de huidige zorgconsumptie te bekostigen. Als deze cijfers kloppen, dan kunnen gemeenten en instellingen de zorg aan kinderen in het overgangsjaar niet garanderen. Aan deze verplichting kunnen zij alleen voldoen wanneer hier voldoende budget tegenover staat. Dit voorbehoud is nadrukkelijk opgenomen in het RTA. Dit hebben de gemeenten ook in de aanbiedingsbrief aan de Transitiecommissie Jeugd 1 Op basis van historisch gebruik; 2 Het gaat hier om cijfers van Vektis (het informatiecentrum van de zorgverzekeraars) en de provincie over afname van jeugd-ggz, AWBZ-zorg en provinciale jeugdzorg. Pagina 4 van 6

5 aangegeven (zie bijlage 2). Het Rijk is gevraagd om de geconstateerde verschillen nader te verklaren. Financiële gevolgen voor Winsum In de meicirculaire (2013) staat voor jeugdzorg in Winsum een bedrag van genoemd. Het gaat hier om een indicatie, gebaseerd op historisch gebruik. In de meicirculaire van 2014 wordt het definitieve budget voor het jaar erop bekend. Verdere besluitvorming en de rol van de gemeenteraad: Het RTA als tussenstap De afspraken in het RTA vormen de basis voor hoe nu verder. Aan de hand van deze afspraken worden de beschikbare gelden straks verdeeld. In ruil hiervoor committeren instellingen zich gedurende een driejarige overgangsperiode aan inhoudelijke vernieuwingen. Een inhoudelijke werkagenda moet richting geven aan deze transformatie. Deze agenda wordt momenteel opgesteld en is naar verwachting in februari gereed. De volgende stap is de kadernota Gemeenten moeten uiterlijk begin 2014 een definitieve beleidsvisie en een concept beleidsplan vaststellen. De Jeugdwet verplicht gemeenten hiertoe. De gemeenten Bedum, Winsum, De Marne en Eemsmond bereiden dit samen voor. De kadernota voor onze (sub )regio zal in februari 2014 aan de raad worden aangeboden. Om beleid ten uitvoer te kunnen brengen, stelt de gemeenteraad in 2014 de verordening en het meerjarenbeleidsplan vast. Bijlagen: 1: Regionaal Transitie Arrangement Groningen d.d. 18 oktober 2013; 2: Brief Stuurgroep Transformatie Jeugdzorg Groningen aan de Transitiecommissie Stelselherziening Jeugd; Achterliggende documenten: Collegebesluit gemeente Winsum d.d. 29 oktober 2013; Burgemeester en wethouders van Winsum, M.A.P. Michels, burgemeester drs. R.J. Bolt, secretaris Pagina 5 van 6

6 Agendanummer: Vergadering: De raad van de gemeente Winsum; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders; b e s l u i t : In te stemmen met het Regionaal Transitie Arrangement (RTA) voor de regio Groningen Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Winsum in zijn openbare vergadering van De raad voornoemd, voorzitter, griffier, Pagina 6 van 6