Indicatieve prijsbepaling van een niet-beursgenoteerd minderheidspakket
|
|
- Heidi Smet
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Intervisiebijeenkomst regio Zuid 5 april 2017 Bert Schaareman Indicatieve prijsbepaling van een niet-beursgenoteerd minderheidspakket een kader voor het bepalen van kortingen op de economische waarde
2 Economische waarde ondernemingsbelang De contante waarde van de toekomstige verdiencapaciteit van een ondernemingsbelang, gebaseerd op de meest reële verwachting op enig moment n σ i= FCF 1+R => geld, tijd en risico 1 L.H.M. Schaareman MSc MiF RV, Aeternus B.V.
3 Waarde vs prijs Waarderingsfase: Onderbouwing waardering op basis van TIJD, GELD en RISICO; Juiste waarde op basis van eigen inzichten Prijzen: marktwerking -Liquiditeit in de markt (aantal kopers); -Financiering koopprijs; -Onderhandelingsruimte; -Wel/geen gedwongen koop/verkoop Waarde verkoper = 150 prijs Waarde koper = 100 Prijzen komen tot stand in de markt: Koper en verkoper proberen elkaar op basis van hun uitgangspunten te overtuigen waardoor de koper bereid is meer te betalen en de verkoper bereid is minder te willen ontvangen Een deskundige die een prijs dient te bepalen zal dan ook aannames moeten doen omtrent een fictieve markt 2 L.H.M. Schaareman MSc MiF RV, Aeternus B.V.
4 Bepalen van de prijs voor een minderheidspakket Meeste informatie over de positie minderheidsaandeelhouder komt uit Amerikaanse onderzoeken en rechtspraak In praktijk 2 kortingen: 1. Zeggenschapskorting (Discount for Lack of Control; DLOC) 2. Illiquiditeitskorting (Discount for Lack of Marketability; DLOM) Er zijn geen wetenschappelijk studies over DLOC. Wel wordt DLOC gezien als de inverse van een controle premie waarvan wel studies beschikbaar zijn. Deze studies zijn gebaseerd op transactiedata van beursgenoteerde ondernemingen. Er zijn veel wetenschappelijke studies over DLOM. 3 L.H.M. Schaareman MSc MiF RV, Aeternus B.V.
5 Bepalen van de prijs voor een minderheidspakket 4 L.H.M. Schaareman MSc MiF RV, Aeternus B.V.
6 Bepalen van de prijs voor een minderheidspakket Vaak specifieke omstandigheden van niet-beursgenoteerde ondernemingen 2 Aandeelhouders binnen éénonderneming kunnen al eenverschillende onderhandelingspositie hebben DLOM en DLOC studies kunnen hooguit richting geven Mandelbaum factoren vormen in (Amerikaanse) rechtspraak vaak de rode draad voor de beoordeling van de toepaste DLOM. Overgrote meerderheid van waardeerders houdt rekening met deze factoren 5 In een waardering komen deze factoren aan bod Idee ontstaan voor raamwerk om vanuit een beschouwende positie als minderheidsaandeelhouder te kijken naar een minderheidspakket en de (indicatieve) waarde daarvan L.H.M. Schaareman MSc MiF RV, Aeternus B.V. bron: Discount For Lack Of Marketability (dlom) Bvr Survey 2016, bvresources.com
7 Positie minderheidsbelanghouder mét afnameplicht Bezien vanuit de beschouwende positie als minderheidsbelanghouder Evenredig recht pro rata parte - op de cashflows van de onderneming Juridische literatuur => bescherming van minderheidsbelanghouders tegen gedrag van controlerend belanghouders Tenzij anders overeengekomen is de pro rate parte benadering, in beginsel, juist bij een afnameplicht In beginsel, máár als er onderhandelingsruimte ontstaat doordat: kosten nodig zijn om dit af te dwingen, en/of financierbaarheid van de transactie een issue is dan kan dit toch resulteren in een korting op de pro rata parte waarde: indirecte korting door voorwaarden (opportuniteitsbeperkingen) directe korting 6 L.H.M. Schaareman MSc MiF RV, Aeternus B.V.
8 Positie minderheidsbelanghouder zónder afnameplicht Bezien vanuit de beschouwende positie als minderheidsbelanghouder Evenredig recht pro rata parte - op de cashflows van de onderneming Literatuuronderzoeken: 0-70% korting op de pro rate parte waarde Zonder afnameplicht is de onderhandelingspositie van belang Tenzij overeengekomen kan de minderheidsbelanghouder geen beslissingen initiëren, alleen voorkomen Wat is er juridisch geregeld (statuten / aandeelhoudersovereenkomst)? In welke mate kan de minderheidsbelanghouder wel invloed uitoefenen? De waarde van een minderheidsbelang wordt bepaald door de verwachte dividendstromen en hun risicoprofiel. De waarde voor de controlerend belanghouder daarentegen wordt bepaald door de cashflow-to-equity met het daarbij horende risicoprofiel omdat deze zelf het exit moment kan kiezen 7 Bepalend voor de korting op de economische waarde is de mate van het gebrek aan: zeggenschap liquiditeit/verhandelbaarheid Deze kortingen vertegenwoordigen feitelijk de beloning die een (potentiele) minderheidsbelanghouder eist voor het extra risico dat deze als minderheidsbelanghouder loopt. L.H.M. Schaareman MSc MiF RV, Aeternus B.V.
9 Positie minderheidsbelanghouder zónder afnameplicht Gebrek aan zeggenschap (Mogelijke) benadeling door afroming of verlegging van activiteiten Informatie-asymmetrie Geen recht op informatie buiten collectieve informatierecht AvA Gedateerde of onvolledige informatie beperkt onderhandelingspositie Agency costs Insider of outsider Kosten maken noodzakelijk om informatie-asymmetrie te beperken Kosten noodzakelijk om benadeling te voorkomen Trade-off tussen waarde-effect mogelijke benadeling en de agency-costs om dit te voorkomen 8 L.H.M. Schaareman MSc MiF RV, Aeternus B.V.
10 Kwantificeren van de Zeggenschapskorting (DLOC) Benadeling/verlegging activiteiten kan maar binnen een beperkte bandbreedte (door trade-off ) In een deskundigentraject kan worden verondersteld dat er geen informatie-asymmetrie is De kans op benadeling blijft als er geen afnameplicht is. Dient de deskundige dan rekening te houden met agency costs om toekomstige benadeling te voorkomen (en dus de DLOC bepalen?). Hierbij onderscheid maken tussen wel of niet bindend advies? 9 L.H.M. Schaareman MSc MiF RV, Aeternus B.V.
11 10 Positie minderheidsbelanghouder zónder afnameplicht Kans op dividenden die afwijken omvang en tijdstip van cashflows-to-equity Houdperiode: hoelang moet men het belang aanhouden? Opportuniteitsbeperkingen door niet of minder uitkeren van dividenden; men had deze middelen immers anders kunnen beleggen in (interessantere) alternatieven een loss-of-opportunity. Kel (rendementseis eigen vermogen levered) 100% belang kan echter gehanteerd blijven als opportunity-cost-of-capital mits afwijking in dividendstromen in de cashflows tot uiting komt Niet-uitkeren dividend is (veelal) tijdelijk. 2-3 Jaar nádat dividenduitkeringen mogelijk zijn is vanuit de positie van de controlerend aandeelhouder verdedigbaar. Ook deze zal zijn rendement buiten de onderneming veilig willen stellen. Het momentum van de kans op vervreemding bepaalt de lengte van de houdperiode. De kans op vervreemding wordt bepaald door o.a. contractueel overeengekomen handelsbeperkingen, of er een koper (andere aandeelhouder of een willekeurige derde) komt tegen een marktconforme prijs danwel dat er een beursgang plaatsvindt en of er zich een event voordoet dat leidt tot een verplichte afnameplicht Indien deze kans op nihil wordt schat dan is sprake van een houdperiode mét restwaarde waarbij de waarde van het minderheidsbelang gelijk is aan de contante waarde van de toekomstige dividendstromen, ná een (acceptabele) termijn van niet-uitkeren L.H.M. Schaareman MSc MiF RV, Aeternus B.V.
12 Kwantificeren van Illiquiditeitskorting (DLOM) hogere volatiliteit/risicoprofiel uitdrukken in afwijkende omvang en uitkering in de tijd van dividenden Naast de eerder vermeld punten dient voor de DLOM nog rekening te worden gehouden met transactiekosten die gepaard gaan met het naar de markt brengen van het minderheidsbelang Geen extra afslag voor financieringsilliquiditeit. Dit komt al voldoende in DLOC en DLOM tot uiting Door het hanteren van meerdere scenario s kan ook beter inzicht gekregen worden in de gevoeligheid van DLOC en DLOM voor bepaalde uitgangspunten NB In deze presentatie is bij de berekeningen eenvoudshalve uitgegaan van de vereenvoudigde veronderstelling dat het risicoprofiel en daarmee de rendementseis (kostenvoet eigen vermogen levered) niet wijzigt door het niet of slechts gedeeltelijk uitkeren van dividenden. In werkelijkheid kan dit resulteren in een veranderende kostenvoet eigen vermogen levered waarmee rekening dient te worden gehouden 11 L.H.M. Schaareman MSc MiF RV, Aeternus B.V.
13 Kwantificeren van DLOM (1e voorbeeld) 12 L.H.M. Schaareman MSc MiF RV, Aeternus B.V.
14 Kwantificeren van DLOM (2e voorbeeld) 13 L.H.M. Schaareman MSc MiF RV, Aeternus B.V.
15 Bevindingen en opmerkingen Indicatieve prijs minderheidsaandeel Afnameplicht => pro rate parte, maar mogelijk korting bij transactie issues Zonder afnameplicht => onderhandelingspositie en contante waarden dividenden na DLOC (veelal agency costs) en DLOM (omvang en timing dividend) De indicatieve prijs voor een minderheidspakket hangt helemaal af van de waarderingscontext en de agency en opportunity costs die bepaald worden door de (juridische) onderhandelingspositie. De DLOC en DLOM vormen impliciet de hogere rendementeis van een (potentiële) minderheidsbelanghouder voor de extra onzekerheid en daarmee het verhoogde risico van de positie die deze als minderheidsaandeelhouder inneemt De risico-rendementsverhouding van kleine materiele minderheidsbelangen zal daarom veelal alleen interessant zijn als deze vergezeld gaan met een juridisch afdwingbare overeenkomst die de nadelen van een minderheidspakket mitigeert Daar waar geen duidelijke afspraken zijn gemaakt over een afnameplicht en de prijs die daarbij hoort, biedt dit artikel een kader voor het indicatief kwantificeren van toe te passen prijskortingen op de economische waarde waarbij adequaat rekening wordt gehouden met de investeringselementen geld, tijd en risico alsook met de Mandelbaum factoren uit de literatuur Voor een verder uitleg wordt verwezen naar het gelijknamige artikel hierover op onze website 14 L.H.M. Schaareman MSc MiF RV, Aeternus B.V.
16 Stroomschema indicatieve prijsbepaling minderheidspakket DCF economische waardebepaling 100% belang mét weergave dividend(beleid) Minderheidsbelang mét afnameplicht Kosten nodig om afname te realiseren/af te dwingen? Zeggenschapskorting toepassen? (Discount for Lack Of Control ( DLOC ) -> Kans op afroming van pro rate parte dividend? Minderheidsbelang zónder afnameplicht Illiquiditeitskorting toepassen? (Discount for Lack Of Marketability ( DLOM ) -> Kans op afwijkend dividendbeleid? Ja, dan is er onderhandelingsruimte om deze kosten te voorkomen => korting van maximaal deze kosten op de pro rata parte waarde Nee, pro rata parte waarde Pro rata parte waarde minderheidsbelang -/- afnamekosten -/- transactiekosten -/- financieringsilliquiditeit Nee, géén DLOC Ja, de DLOC wordt bepaald door de laagste uitkomst van de inschatting van: 1) de contante waarde van de verwachte afroming/ benadeling 2) de contante waarde van de agency-costs om de benadeling van 1) te voorkomen Een trade-off tussen 1) en 2) leidt ertoe dat de agencykosten veelal de DLOC bepalen Nee, géén DLOM Voor minderheid Pro rata parte waarde minderheidsbelang -/- DLOC minderheidsbelang -/- DLOM minderheidsbelang -/-transactiekosten Ja, inschatting maken van de mogelijke opportuniteitsbeperking als gevolg van de DLOM (minderheidsbelang) door de contante waarde te berekenen van (de kans op) afwijkende en uitgestelde dividendstromen en een langere houdperiode hiervan 15 L.H.M. Schaareman MSc MiF RV, Aeternus B.V.
17 Bedankt voor de aandacht! Venlo Eindhoven
Indicatieve prijsbepaling van een niet-beursgenoteerd minderheidspakket
Intervisiebijeenkomst regio Zuid 5 april 2017 Bert Schaareman Indicatieve prijsbepaling van een niet-beursgenoteerd minderheidspakket een kader voor het bepalen van kortingen op de economische waarde Economische
Nadere informatieIndicatieve prijsbepaling van een niet-beursgenoteerd minderheidspakket
Indicatieve prijsbepaling van een niet-beursgenoteerd minderheidspakket een kader voor het bepalen van kortingen op de economische waarde Dit artikel ziet op die (Nederlandse) situaties van de prijsbepaling
Nadere informatieDCFA themabijeenkomst
DCFA themabijeenkomst 25 april 2013 Waarderen in crisistijd José de Wit RA RV Programma Introductie Prijs / waarde Invloed crisis op waarderen? Valkuilen bij waarderen Prijs Transactie onderhandelen over
Nadere informatieEXTRA RENDEMENTSEIS BIJ DE WAARDERING VAN MIDDELGROTE ONDERNEMINGEN
!"# $ %&'()()*+$ %&'()(,-. /,-- ) EXTRA RENDEMENTSEIS BIJ DE WAARDERING VAN MIDDELGROTE ONDERNEMINGEN Over het algemeen worden kleinere ondernemingen relatief lager gewaardeerd dan grotere ondernemingen
Nadere informatieGoed voorbereid een overnametraject in. Financiële en juridische aspecten bij overnames Joy van der Veer Guido Goorts
Goed voorbereid een overnametraject in Financiële en juridische aspecten bij overnames Joy van der Veer Guido Goorts Inleiding Het overnametraject in Financiële en juridische aspecten bij overnames Joy
Nadere informatieTitel presentatie. Inhoud. 1. Even voorstellen 2. Bedrijfsovernames het proces 3. Inzoomen: de waardering 4. Tips & Tricks bijovernames
Titel presentatie Juni 2015 Door NAAM Inhoud 1. Even voorstellen 2. Bedrijfsovernames het proces 3. Inzoomen: de waardering 4. Tips & Tricks bijovernames 1 Bedrijfsovername in de praktijk 15 September
Nadere informatieEconomische waarde voor de waardering van de onderneming
Economische waarde voor de waardering van de onderneming Kort geleden werd het volgende artikel gepubliceerd: Waardebepaling rammelt aan alle kanten. Een Registeraccountant had in het kader van een geschillenwaardering
Nadere informatieWelkom. RB Studiekring Lezing ondernemingswaardering. ValuePro - RB Studiekring 1
Welkom RB Studiekring Lezing ondernemingswaardering 1 Voorstellen drs. Chris Denneboom RV RAB cdenneboom@valuepro.nl Master in Business Valuation Register Valuator Register adviseur bedrijfsopvolging Gerechtelijk
Nadere informatieVRAGENLIJST AANDEELHOUDERSOVEREENKOMST/BIJZONDERE BEPALINGEN STATUTEN
VRAGENLIJST AANDEELHOUDERSOVEREENKOMST/BIJZONDERE BEPALINGEN STATUTEN I. Inleiding De wet gaat er bij B.V./N.V. van uit dat de aandeelhouders enkel kapitaal verschaffen en wel door het doen van de bij
Nadere informatieWanneer gaat het fout met de financieringshefboom?
Wanneer gaat het fout met de financieringshefboom? In tijden dat de verwachtingen voor toekomstige vrije geldstromen ieder jaar uitkomen werkt de financieringshefboom in het voordeel van de eigen vermogen
Nadere informatieTekst Bestuurlijk Principeakkoord EZ <-> Noord Nederland inzake NOM. Versie 19 april 2016 (inclusief aanvullende afspraken m.b.t.
Tekst Bestuurlijk Principeakkoord EZ Noord Nederland inzake NOM. Versie 19 april 2016 (inclusief aanvullende afspraken m.b.t. Onderneming X) 1. De provincies Fryslân, Groningen en Drenthe enerzijds
Nadere informatieUitkering superdividend aan EZ 20.000.000 EZ opteert voor uitbetaling in twee tranches: - 10.000.000 in 2015-10.000.000 in 2016
Concept tekst Bestuurlijk Principeakkoord EZ Noord Nederland inzake NOM. Versie 12 april 2016 (inclusief aanvullende afspraken m.b.t. Onderneming X) 1. De provincies Fryslân, Groningen en Drenthe enerzijds
Nadere informatieDiscounted Cashflow methode Achtergronden en aandachtspunten
3 Discounted Cashflow methode Achtergronden en aandachtspunten Peter Schuitmaker Breda, juni 2017 Copyright 2017: BBO&F Breda Auteur: Peter Schuitmaker Uitgeverij: BBO&F BREDA Druk en bindwerk: Pro-book
Nadere informatieSmall Firm Premium feiten en fabels. F&O Jaarcongres 6 december 2018
Small Firm Premium feiten en fabels F&O Jaarcongres 6 december 2018 Voorstellen drs. Chris Denneboom cdenneboom@valuepro.nl Register Valuator Register adviseur bedrijfsopvolging Gerechtelijk deskundige
Nadere informatieVALUEPLAN Corporate Finance Business Planning Bedrijfswaardering Winstoptimalisatie Herstructureringen. Waardering van Ondernemingen
LEARNING OBJECTIVES - slides/handouts op www.valueplan.me 1. Waardering van ondernemingen OF Waarde creatie van ondernemingen 2 2. Beperkingen van het waarderen 4 3. Betekenis van waarderen 6 4. Boekhoudkundige
Nadere informatieFinanciële consequenties Project Maastricht (verkoop Essent PLB)
Financiële consequenties Project Maastricht (verkoop Essent PLB) P.L.M. Geraets RA Provincie Limburg 3 maart 2009 1 Presentatie RvB Essent op 22 januari 2009 Het bod van RWE betreft alleen de commerciële
Nadere informatieWaardering van een Onderneming
Waardering Congres Financieele Dagblad: Private Equity in de Praktijk 6 april 2006 Dr Michel van Bremen Partner First Dutch Capital B.V. Waardering, essentie: Res tantum valet quantum vendi potest Iets
Nadere informatieHoe verkoop ik mijn onderneming: het verkoopproces. Whitepaper van de Jong & Laan corporate finance. Bel 038-7779807 of kijk op www.jonglaan.
Hoe verkoop ik mijn onderneming: het verkoopproces Whitepaper van de Jong & Laan corporate finance Inhoudsopgave Inleiding 3 Verkooptraject 4 Waardebepaling 5 Over de Jong & Laan corporate finance 6 1.
Nadere informatieVerwerking van IE in de jaarrekening, een praktische beschouwing
Verwerking van IE in de jaarrekening, een praktische beschouwing WAARDEBEPALING IP-RECHTEN Verwerking van onderzoek in innovatie in uw jaarrekening, een praktische beschouwing: Introductie Inhoud 1. Algemene
Nadere informatieHouwd besc Huisvesting nader huisvesting nader beschouw Sligro Food Group heeft een uitgebreid
huisvesting nader beschouwd Sligro Food Group heeft een uitgebreid vestigingennetwerk van voornamelijk supermarkten, zelfbedieningsgroothandels en distributiecentra. Van een deel van de vestigingen zijn
Nadere informatieFiches van Private financieringsbronnen IPO-project Slim financieren
Fiches van Private financieringsbronnen IPO-project Slim financieren Private equity/investeringsfonds Ampere Equity Fonds Aandeelhouders zijn APG, PGGM, Delta Lloyd and Rabobank. Focus op productie duurzame
Nadere informatieWaarde versus Prijs De Golfbaan Case. Han Dieperink register valuator
Waarde versus Prijs De Golfbaan Case Han Dieperink register valuator Drie manieren om prijs te bepalen Gelijkwaardig vraag & aanbod Dominante vrager of bieder Fairness Drie manieren om waarde te bepalen
Nadere informatiePlan van aanpak bij het kopen van bedrijven:
Plan van aanpak bij het kopen van bedrijven: I. Analyse fase: 1. Vaststelling ondernemings-strategie en missie 2. Vaststelling van de financierings-structuur II. Search fase: 3. Search van overname-kandidaten
Nadere informatieNOVEMBER 2012 LEERGANG BEDRIJF KOPEN
In vijf dagdelen bent u optimaal voorbereid op de overname van een onderneming NOVEMBER 2012 LEERGANG BEDRIJF KOPEN Leergang Bedrijf Kopen U bent van plan een bedrijf over te nemen. Er komt veel inhoudelijke
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 58700 25 oktober 2017 Besluit van de Minister van Infrastructuur en Milieu, van 9 oktober 2017, nr. IENM/BSK-2017/216399,
Nadere informatieOnderstaande tabel toont de nieuwe parameters ( ), waarbij tussen haakjes de oude waarden ( ) zijn opgenomen.
Advies Commissie Parameters 2019 Pagina 1 van 5 Op 6 juni 2019 heeft de Commissie Parameters advies uitgebracht over de te hanteren parameters 2020 2024 en over de ultimate forward rate (UFR). Op 11 juni
Nadere informatieWat is uw kantoor waard? SRA Keine Kantorendag 2016
Wat is uw kantoor waard? SRA Keine Kantorendag 2016 Joy van der Veer MSc MiF MBV RV TIAS Sr Lecturer & Project Director MBV- Programma .wij kunnen niet aan iets denken dat wij tevoren niet hebben gevoeld,
Nadere informatie19 mei 2008. Wat is de waarde van een bedrijf?
19 mei 2008 Wat is de waarde van een bedrijf? Wat is de waarde van een bedrijf? P.P.C. Buijsrogge RV Register Valuator Makelaar in bedrijfsbelangen www.corporatesearch.nl buijsrogge@corporatesearch.nl
Nadere informatieSUPPLEMENT AANDEELHOUDERSCIRCULAIRE KONINKLIJKE KPN N.V.
SUPPLEMENT d.d. 29 augustus 2013 bij de AANDEELHOUDERSCIRCULAIRE d.d. 21 augustus 2013 voor de Buitengewone Algemene Vergadering van Aandeelhouders van KONINKLIJKE KPN N.V. te houden op 2 oktober 2013
Nadere informatieHerstructurering van swaps Hoe bereik je een Win/Win? 17 mei 2017
Herstructurering van swaps Hoe bereik je een Win/Win? 17 mei 2017 Swapcontracten 1 Typische kenmerken o.a: - geen onderpand - break clausules Gelijkwaardigheid? Bank is calculation agent Cross default
Nadere informatieBIJLAGE B BIJ X-FACTORBESLUIT
Nederlandse Mededingingsautoriteit BIJLAGE B BIJ X-FACTORBESLUIT Nummer: 101847-69 Betreft: Bijlage B bij het besluit tot vaststelling van de korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering ingevolge
Nadere informatieDe Dynamische Strategie Portefeuille DSP
De Dynamische Strategie Portefeuille DSP Onderdeel van het beleggingsbeleid van Pensioenfonds UWV 1 Inhoudsopgave Waarom beleggen? 4 Beleggen is niet zonder risico s 4 Strategische beleggingsportefeuille
Nadere informatieThemabijeenkomst Tax & Legal Koopprijsmechanismen
Themabijeenkomst Tax & Legal Koopprijsmechanismen Presentatie voor: DCFA Taco Rietveld 2 juni 2016 1 Introductie Taco Rietveld Duur 8 jaar Functie Accountmanager Middenbedrijf Bijzonder Beheer Grootbedrijf
Nadere informatieVoor algemene gegevens over de opbouw en waarde van het aandelenbezit alsmede het aandeelhoudersrendement wordt verwezen naar bijlage 1.
Memo aan onderwerp Leden van de gemeenteraad Vervreemden aandelen cyclus van Hans van den Akker dienst afdeling telefoon Datum 12 september 2011 memo Tijdens de raadsbijeenkomst van 15 december 2010 heeft
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 29303 29 oktober 2013 Besluit van de Minister van Infrastructuur en Milieu, van 28 oktober 2013, nr. IENM/BSK-2013/239467,
Nadere informatieInformatiebijeenkomst. Overwegingen. Herstructurering
19 januari 2016 Informatiebijeenkomst Overwegingen Herstructurering Opdelen van de onderneming in onderdelen is onvermijdelijk Centrales & Trade Levering Retail Multimedia Zelfstandig levensvatbaar Verlieslatend
Nadere informatieVisie ABN AMRO op woningcorporaties
Visie ABN AMRO op woningcorporaties 1december 2011 Astrid van Arum, Sectorspecialist Woningcorporaties De nieuwe bank: het beste van twee werelden LOGO KLANT binnen dit kader Op 1 juli 2010 zijn Fortis
Nadere informatieBIJLAGE B BIJ ONTWERP X-FACTORBESLUIT
Nederlandse Mededingingsautoriteit BIJLAGE B BIJ ONTWERP X-FACTORBESLUIT Nummer: 101847-57 Betreft: Bijlage B bij het besluit tot vaststelling van de korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering
Nadere informatieDe gemiddelde vermogenskosten en optimale vermogensstructuur
Hoofdstuk 5 De gemiddelde vermogenskosten en optimale vermogensstructuur 5.1 Inleiding In de vorige hoofdstukken hebben we het vreemd vermogen en het eigen vermogen van een onderneming besproken. De partijen
Nadere informatieDe RJ is hierbij bijzonder geïnteresseerd in het antwoord op de vraag of u deze ontwerp- Interpretatie nuttig vindt.
RJ-Uiting 2005-5 Ten geleide De Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ) heeft het verzoek ontvangen van het Koninklijk NIVRA d.d. 29 december 2004 om een uitspraak te doen over de verwerking van terugkoopverplichtingen
Nadere informatieDe Grafiek. De waarde van een onderneming. Het lezen van de grafiek. Value drivers Interactief gebruik van de grafiek. Het lezen van de grafiek.
De Grafiek De waarde van een onderneming John Burr Williams definieerde al in 1938 de waarde van een onderneming: De waarde van een onderneming wordt bepaald door de netto verwachte kasstroom gedurende
Nadere informatieLeergang Bedrijf Kopen
Leergang Bedrijf Kopen U bent van plan een bedrijf over te nemen. Er komt veel inhoudelijke en financiële informatie op u af. U krijgt te maken met meerdere partijen en verschillende aspecten bij het overnameproces.
Nadere informatieDorssport bedrijfswaardering basis concept jaarrekening 2017
Dorssport bedrijfswaardering basis concept jaarrekening 2017 Bedrijfsnaam: Dorssports Vestigingsplaats: Heiloo Pagina 2 van 12 1. Uitkomsten 1. 1. Waarde eigen vermogen Basisscenario Waarde eigen vermogen
Nadere informatie11 Investeringsselectie
11 Investeringsselectie hoofdstuk 11.1 C 11. B 11.3 B 11.4 D 11.5 C 11.6 D 11.7 A 11.8 A 11.9 C Gemiddelde winst: 100.000 85.000 = 15.000 Gemiddeld vermogen: (100.000 + 10.000) / = 55.000 GBR: 15.000 /
Nadere informatieAdvies Commissie Parameters
Advies Commissie Parameters Voorstel tot herziening van verwachte rendementen Sprenkels&Verschuren Maart 2014 Copyright 2014 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document of een deel
Nadere informatieTender offer voor maximaal 50 miljoen in contanten
Tender offer voor maximaal 50 miljoen in contanten Vastned verstrekt deze Frequently Asked Questions (FAQ) om u van dienst te zijn. De FAQ lichten bepaalde belangrijke informatie uit het persbericht toe,
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 34546 13 oktober 2015 Besluit van de Minister van Infrastructuur en Milieu, van 12 oktober 2015, nr. IENM/BSK-2015/ 197529,
Nadere informatie213.1 Hoofdstuk 213 / Vastgoedbeleggingen
213.1 Hoofdstuk 213 / Vastgoedbeleggingen artikel 11 Besluit actuele waarde; en artikel 2:390 BW. Definities 104 De volgende begrippen worden in dit hoofdstuk gebruikt. De betekenis van deze begrippen
Nadere informatieRegeling parameters pensioenfondsen. Artikel 1. Artikel 2. Regeling parameters pensioenfondsen
Regeling parameters pensioenfondsen Regeling van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 19 december 2006, nr. AV/ PB/2006/102565b, tot vaststelling van de parameters voor pensioenfondsen
Nadere informatieHoofdstuk 270 / De winst- en verliesrekening 270.1
Hoofdstuk 270 / De winst- en verliesrekening 270.1 Het verschil tussen de reële waarde en het nominale bedrag van de tegenprestatie wordt over de periode tot de verwachte ontvangst als rentebate verwerkt.
Nadere informatieLocked box mechanisme bij Nederlandse transacties vaker gebruikt dan internationaal
Locked box mechanisme bij se transacties vaker gebruikt dan internationaal Share Purchase Agreement onderzoek onderzoeksresultaten Uit een internationale survey van Grant Thornton blijkt dat bij fusies
Nadere informatieWelkom. Pricing Power voor winstgevende groei. Collegetour Bedrijfswaarde. 12 maart 2015
Welkom Collegetour Bedrijfswaarde Pricing Power voor winstgevende groei 12 maart 2015 Hogere prijzen, hogere waarde? Jacques Jetten M&A Debt Advisory Business Valuation Value Management 3 Over Aeternus:
Nadere informatieWat zijn de financiële risico s van een belegging in aandelen in DIM Vastgoed? DIM Vastgoed N.V.
Deze financiële bijsluiter is bijgewerkt tot en met 13 juni 2005. Bij of krachtens wet voorgeschreven productinformatie over een belegging in aandelen in Over de financiële bijsluiter Voor producten als
Nadere informatieAdvies werkgroep Onderzoek Uittredingsmogelijkheden Twence Holding B.V.
Bijlage B Advies werkgroep Onderzoek Uittredingsmogelijkheden Twence Holding B.V. d.d. 28 september 2017 Bijlagen bij dit advies gevoegd: 1. Samenstelling werkgroep onderzoek Uittredingsmogelijkheden.
Nadere informatieHeeft IFRS 13 Fair value measurement toegevoegde waarde?
Heeft IFRS 13 Fair value measurement toegevoegde waarde? De recent gepubliceerde IFRS 13 bevat geen nieuwe voorschriften over wanneer reële waarde toegepast moet worden, maar legt uit hoe de reële waarde
Nadere informatieOnderbouwing van de rendementsverwachtingen
Onderbouwing van de rendementsverwachtingen 2013 Portfolio Management Ostrica BV Februari 2013 Rendementsverwachtingen Ostrica 2013 In dit document wordt een onderbouwing gegeven van de rendementsverwachtingen
Nadere informatieFollow the money en De Facultatieve Vijf dingen die je moet weten om het nieuws te kunnen volgen Door: Ronald van Tol MMC, Levende Cijfers
Follow the money en De Facultatieve Vijf dingen die je moet weten om het nieuws te kunnen volgen Door: Ronald van Tol MMC, Levende Cijfers 1 ALS JE HET NIEUWS VAN FTM EN DE FACULTATIEVE WIL VOLGEN Follow
Nadere informatieVerkoop van uw bedrijf
Verkoop van uw bedrijf Langzamerhand begint het te kriebelen. Wellicht wilt uw bedrijf verkopen, of zou een fusie toch een betere optie zijn? Die overwegingen zijn er omdat u wat ouder wordt, of gewoon
Nadere informatieDe Ultimate Forward Rate Methodiek
De Ultimate Forward Rate Methodiek Notitie van het Actuarieel Genootschap 23 augustus 2012 Inleiding Voor het zomerreces heeft de Tweede Kamer een aantal debatten gevoerd over de Hoofdlijnennota herziening
Nadere informatieAan de gemeenteraad. categorie/agendanr. B. en W RA B 3 14/439. Raad. Onderwerp: Voorgenomen verkoop Attero Holding N.V.
svoorstel, Verzoek aan de raad op grond van artikelen 160, lid 1 sub e en 169, lid 4 van de Gemeentewet (het kenbaar maken van wensen en bedenkingen over ontwerpbesluit college) Onderwerp: Voorgenomen
Nadere informatieHalfjaarbericht 2017 NedSense enterprises N.V.
Halfjaarbericht 2017 NedSense enterprises N.V. Inhoud 1. Verkort geconsolideerd overzicht financiële positie per 30 juni 2017... 3 2. Verkort geconsolideerd overzicht totaal resultaat over 2017... 4 3.
Nadere informatieToepassen van Adjusted Present Value
Toepassen van Adjusted Present Value Blz. 1 van 8 In deze bijdrage wordt ingegaan op het berekenen van economische waarde. Naast de bekende discounted cash flow (DCF) methode wordt ook wel gebruik gemaakt
Nadere informatieFactsheet Reglement praktijkwaardering
Factsheet Reglement praktijkwaardering In de model overeenkomsten MSB wordt sterk aanbevolen een Reglement praktijkwaardering op te stellen en deel uit te laten maken van de afspraken tussen maten, aandeelhouders
Nadere informatieValue Management. S.P.P. (Bas) van Soest RV & Drs. M.J.M. (Maurice) Koopmans
Value Management 2017 S.P.P. (Bas) van Soest RV & Drs. M.J.M. (Maurice) Koopmans Fields of Expertise Bedrijfswaardering Aan- en verkoop Debt Advisory Value Management Facts & Figures Aeternus Oprichting
Nadere informatieSEPTEMBER 2012 LEERGANG BEDRIJF VERKOPEN
In vijf dagdelen bent u optimaal voorbereid op de verkoop van uw onderneming SEPTEMBER 2012 LEERGANG BEDRIJF VERKOPEN Leergang Bedrijf Verkopen U heeft besloten uw bedrijf in de nabije toekomst te verkopen.
Nadere informatieReglement HR commissie van de raad van commissarissen
Reglement HR commissie van de raad van commissarissen Vaststelling en wijziging reglement. Artikel 1. 1.1. Dit reglement is vastgesteld door de raad van commissarissen met ingang van 1 januari 2016. 1.2.
Nadere informatieSchiphol Nederland B.V. 2011. Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening
Schiphol Nederland B.V. 2011 Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening Jaarverslag 2011 Schiphol Nederland B.V. is onderdeel van de Schiphol Group (N.V. Luchthaven Schiphol voert Schiphol
Nadere informatieVASTGOEDSTURING OP COMPLEXNIVEAU
VASTGOEDSTURING OP COMPLEXNIVEAU INLEIDING In onze voorgaande blog hebben we verschillende gangbare waarderingsmethoden toegelicht: de historische kostprijs, de bedrijfswaarde en de marktwaarde. Dit deden
Nadere informatieJAARREKENING Stichting Steunvermogen. van GGZ Delfland
JAARREKENING 2017 Stichting Steunvermogen van GGZ Delfland Jaarrekening Stichting Steunvermogen 2016 Pagina 1 INHOUDSOPGAVE Bladzijde I Stichting Steunvermogen van GGZ Delfland 1. Doelstelling 3 II Bestuur
Nadere informatieEen bv was nog nooit zo interessant Hoe overstappen naar een flex-bv u nieuwe kansen biedt. WHITEPAPER
Een bv was nog nooit zo interessant Hoe overstappen naar een flex-bv u nieuwe kansen biedt. WHITEPAPER Gemaakt door: info@tavernemeun.nl www.tavernemeun.nl 0318-518810 Introductie van de flex-bv Per 1
Nadere informatieAgenda. Wie is De Hooge Waerder?
1 Agenda 1. Wie is De Hooge Waerder? 2. Wat is mijn bedrijf waard? 3. Is uw bedrijf verkoopklaar? Vestigingen Wie is De Hooge Waerder? 2 Wie is De Hooge Waerder? Divisies: op alle vestigingen zijn alle
Nadere informatieSchiphol Nederland B.V. Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2013 t/m 30 juni 2013
Halfjaarlijkse financiële verslaggeving over de periode 1 januari 2013 t/m 30 juni 2013 HALFJAARVERSLAG 2013 Schiphol Nederland B.V. is onderdeel van de Schiphol Group (N.V. Luchthaven Schiphol voert Schiphol
Nadere informatieNajaarsseminar VAB Geld als Water
Najaarsseminar VAB Geld als Water 7 november 2013 Lodewijk Kolfschoten Stelling 1 Mijn klanten willen alleen maar bankfinanciering Page 2 Crowdfunding Page 3 Wat is crowdfunding? Een alternatieve wijze
Nadere informatieHalfjaarbericht 2015. Value8 N.V.
Halfjaarbericht 2015 Value8 N.V. 1 Inhoud Verkorte geconsolideerde halfjaarcijfers 2015 1. Verkort geconsolideerd overzicht financiële positie per 30 juni 2015 2. Verkort geconsolideerd overzicht totaal
Nadere informatieMaandag 21 oktober Drs. Jacques M. Jetten RV
Maandag 21 oktober 2013 Drs. Jacques M. Jetten RV Agenda Over Aeternus De waarde van IP Waardering IP 3 M&A Debt Advisory Business Valuation Value Management 4 Over Aeternus: Facts & Figures Fact Figure
Nadere informatieNew rules New choices New opportunities. Flex BV Joint Ventures
New rules New choices New opportunities Flex BV Joint Ventures Geen noodzaak tot wijzigingen wel kansen voor nieuwe joint ventures New rules New choices New opportunities Inleiding Per 1 oktober 2012 wordt
Nadere informatieOnderbouwing van de rendementsverwachtingen 2014
Onderbouwing van de rendementsverwachtingen 2014 Portfolio Management Ostrica BV Januari 2014 Rendementsverwachtingen Ostrica 2014 In dit document wordt een onderbouwing gegeven van de rendementsverwachtingen
Nadere informatieVragen en antwoorden inzake het overgangsregime KEW, SEW en BEW
Vragen en antwoorden inzake het overgangsregime KEW, SEW en BEW KENNISGROEP VERZEKERINGSPRODUCTEN 31 juli 2013 INLEIDING De Kennisgroep Verzekeringsproducten heeft na afstemming met het ministerie van
Nadere informatieBijlage bij opgave 3 N.V. Nederlandsche Apparatenfabriek Nedap jaarrekening 2013
Bijlage bij opgave 3 N.V. Nederlandsche Apparatenfabriek Nedap jaarrekening 2013 GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER (x 1.000) Vaste activa Materiële vaste activa 48.001 45.836 Immateriële vaste activa
Nadere informatiereëel financieel toetsingskader (FTK2)
nominaal financieel toetsingskader (FTK1) - bestaande contract - nominale contract - uitkeringsovereenkomst - onderscheid tussen nominale opbouw en indexatie - 2,5% onderdekkingskans maatstaf voor nominale
Nadere informatieWelkom bij Aeternus. De vooruitkijkspiegel
Welkom bij Aeternus De vooruitkijkspiegel Wat doen we? Werkgebieden en internationale netwerken Aeternus heeft lokale kennis en is een relevante partij in haar netwerken en bezit een kwalitatief internationaal
Nadere informatieBedrijfsoverdrachten & Waarderingscontext in relatie tot. Joy van der Veer, 11 juni 2014 CIFA evenement Amsterdam
Bedrijfsoverdrachten & Waarderingscontext in relatie tot Joy van der Veer, 11 juni 2014 CIFA evenement Amsterdam Onderwerpen: Handbook of Business Valuation 1. Bedrijfswaardering Algemeen; 2. Waarde versus
Nadere informatieBeoordelingsrapport. door beleggingsmatch.nl. Beoordeeld Index Capital Vermogensmanagement. Datum 20-04-2015. 2015 Beleggingsmatch
Beoordelingsrapport door beleggingsmatch.nl Beoordeeld Index Capital Vermogensmanagement Datum 20-04-2015 Beoordelingsrapport 2 Transparantie 17 / 17 Organisatie 10 / 11 Kosten 7 / 7 Onafhankelijkheid
Nadere informatieBusiness Valuation : groeiend belang
Business Valuation : groeiend belang Inleiding Vandaag de dag worden we steeds vaker geconfronteerd met de vraag hoeveel een onderneming waard is en of ze gelet op de huidige crisis financieel gezond is.
Nadere informatieSectie A: Samenvatting van de waarderingsregels... 1 Sectie B: Boekhoudregels Toepasselijke IFRS normen... 4
Hoofdstuk 21 BOEKHOUDHANDLEIDING NMBS GROEP Inhoudstafel Sectie A: Samenvatting van de waarderingsregels... 1 Sectie B: Boekhoudregels... 3 1 Toepasselijke IFRS normen... 4 1.1 Referenties... 4 1.2 Toepassingsgebied...
Nadere informatieOefenopgaven Hoofdstuk 4
Oefenopgaven Hoofdstuk 4 Opgave 1 De NV Red Mobile verkoopt smartphones in Nederland en heeft de volgende aandeelhouders: KPN NV heeft 35% van de 10 miljoen gewone aandelen, France Telecom 30% van de aandelen
Nadere informatieInstelling. Peeters Advocaten-Avocats. Onderwerp. Roadbook voor fusies en overnames in België (deel 1) Datum. 24 oktober 2016
Instelling Peeters Advocaten-Avocats Onderwerp Roadbook voor fusies en overnames in België (deel 1) Datum 24 oktober 2016 Copyright and disclaimer De inhoud van dit document kan onderworpen zijn aan rechten
Nadere informatieSchiphol Nederland BV Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening
2009 Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening Jaarverslag 2009 Toelichting bij vennootschappelijke balans per 31 december 2009 en vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2009
Nadere informatieJuridische aspecten van de stichting administratiekantoor (STAK).
Juridische aspecten van de stichting administratiekantoor (STAK). mr. dr. R.W.F. Hendriks, Willem II stadion te Tilburg 20 juni 2012 De STAK Certificering van aandelen is een in Nederland veel voorkomende
Nadere informatieWerkkapitaal, Equity cashflow, Entity cashflow en Discretionary Cashflow
Werkkapitaal, Equity cashflow, Entity cashflow en Discretionary Cashflow Er is al heel wat gezegd en geschreven over het onderwerp Cash Flows. Wat ons blijft verbazen is hoe onvolledig deze publicaties
Nadere informatieBIJZONDER VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR AAN DE AANDEELHOUDERS
UCB NV - Researchdreef 60, 1070 Brussel - Ondernemingsnr. 0403.053.608 (RPR Brussel) BIJZONDER VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR AAN DE AANDEELHOUDERS over het gebruik en de nagestreefde doeleinden van het
Nadere informatieToelichting op de agenda van de buitengewone algemene vergadering van aandeelhouders van SNS REAAL N.V.
Toelichting op de agenda van de buitengewone algemene vergadering van aandeelhouders van SNS REAAL N.V. te houden op dinsdag 29 januari 2008 om 13.00 uur op het hoofdkantoor van SNS REAAL N.V., Croeselaan
Nadere informatieStichting Vrienden van het Mauritshuis te s-gravenhage
BALANS PER 31 DECEMBER 2015 (na verwerking van het resultaat) ACTIEF 31.12.2015 31.12.2014 VASTE ACTIVA MATERIËLE VASTE ACTIVA Kunstvoorwerpen en schilderijen 4.020.706 3.573.155 Antieke meubelen 66.522
Nadere informatie1.3 De Beroepscommissie heeft het principaal en het incidenteel beroep mondeling behandeld op 25 maart Beide partijen waren aanwezig.
Uitspraak Commissie van Beroep 2013-15 d.d. 24 mei 2013 (prof. mr. F.R. Salomons, voorzitter, mr. A. Bus, mr. F.H.J. Mijnssen, mr. F. Peijster en mr. A. Rutten-Roos, leden, en mr. M.J. Drijftholt, secretaris)
Nadere informatieFinancial due diligence: Toegevoegde waarde due diligence adviseur bij afrekenmechanismen
Financial due diligence: Toegevoegde waarde due diligence adviseur bij afrekenmechanismen Door: Gijs van Reen Transacties vinden veelal plaats op een 'cash and debt' free basis. Een analyse van de netto
Nadere informatieBijlage: sjabloon voor het langetermijnherstelplan en toelichting invulling
Bijlage: sjabloon voor het langetermijnherstelplan en toelichting invulling In deze bijlage wordt het sjabloon voor het door de fondsen met een reservetekort vanaf januari 27 aan te leveren langetermijnherstelplan
Nadere informatieMarktwaardedekkingsgraad per 30 september ,8%, een toename van 1,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2013.
Kwartaalbericht 2013 Samenvatting Marktwaardedekkingsgraad per 30 september 2013 122,8%, een toename van 1,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2013. Meer informatie vindt u op de website. Beleggingsrendement
Nadere informatieAANDEELHOUDERSOVEREENKOMST
AANDEELHOUDERSOVEREENKOMST DE ONDERGETEKENDEN: De heer/mevrouw..., geboren te... op... en wonende te...,..., te dezen handelende, voor zich in privé, hierna te noemen: "X"; als aandeelhouder en bestuurder
Nadere informatieOVEREENKOMST tussen Stichting Prioriteit DIM Vastgoed en Holding Partex East BV en Holding Partex West BV en DIM Vastgoed NV
OVEREENKOMST tussen Stichting Prioriteit DIM Vastgoed en Holding Partex East BV en Holding Partex West BV en DIM Vastgoed NV PARTIJEN: 1. Stichting Prioriteit DIM Vastgoed, statutair gevestigd te Breda,
Nadere informatieArtikel 1 In dit besluit wordt verstaan onder wet: Wet op het financieel toezicht.
Besluit van [datum] houdende bepalingen ter uitvoering van artikel 5:81, eerste lid, van de Wet op het financieel toezicht (Vrijstellingsbesluit overnamebiedingen Wft) Op voordracht van Onze Minister van
Nadere informatie