Masters Trendweken. Werkblad beschrijving interventie. Gebruik de HANDLEIDING bij dit werkblad. Werkblad, versie mei 2015

Transcriptie

1 Masters Trendweken Werkblad beschrijving interventie Gebruik de HANDLEIDING bij dit werkblad Werkblad, versie mei 2015 Dit is een gezamenlijk werkblad van de volgende kennisinstituten:

2 Colofon Ontwikkelaar / licentiehouder van de interventie Naam organisatie: Koninklijke Nederlandse Gymnastiek Unie laagland@kngu.nl Telefoon: Website (van de interventie): Contactpersoon Vul hier de contactpersoon voor de interventie in. Naam : Karin Laagland laagland@kngu.nl Telefoon : Referentie in verband met publicatie Naam auteur interventiebeschrijving: Herman Jansen Titel interventie: Masters Trendweken Databank(en): Effectief Actief Plaats, instituut: Beekbergen, KNGU Datum: Het werkblad is een invulformulier voor het maken van een interventiebeschrijving, geordend naar onderwerp (doelgroep, doel, enzovoort). De onderwerpen volgen de criteria voor beoordeling. De interventiebeschrijving is een samenvatting van de beschikbare schriftelijke informatie over de interventie voor de bezoeker van de databanken effectieve interventies en voor de erkenningscommissie interventies. De informatie is van belang voor de beoordeling van de kwaliteit, effectiviteit en randvoorwaarden van de interventie. Kijk bij het invullen in de handleiding die bij dit werkblad hoort. Masters Trendweken 2

3 Inhoud Colofon... 2 Inhoud... 3 Samenvatting... 4 Korte samenvatting van de interventie... 4 Doelgroep... 4 Doel... 4 Aanpak... 4 Materiaal... 5 Onderbouwing... 5 Onderzoek Uitgebreide beschrijving... 6 Beschrijving interventie Doelgroep Doel Aanpak Uitvoering Onderbouwing Onderzoek Onderzoek naar de uitvoering Onderzoek naar de behaalde effecten Samenvatting Werkzame elementen Aangehaalde literatuur Praktijkvoorbeeld Masters Trendweken 3

4 Samenvatting Eén A-4tje, max 600 woorden Masters Trendweken is een beweegaanbod voor Masters (45-plussers) van acht tot twaalf weken. Een Masters Trendweken bestaat uit een serie van twaalf lessen. Elke lessenserie heeft een bepaald thema. De Trendweken duren minimaal acht en maximaal twaalf weken. De gymnastiekvereniging kiest dus uit de lessenserie minimaal acht lessen. Afhankelijk van de hoeveelheid lessen die binnen een serie wordt aangeboden kunnen er twee tot vier lessenseries (thema s) in één seizoen worden gepland. Door deel te nemen aan de Trendweken zijn de Masters gedurende de aangeboden weken klant van de vereniging zonder direct definitief lid te worden. Voor de vereniging dus dé uitdaging om elke serie van Trendweken zo attractief mogelijk te maken dat de Masters ook de volgende lessenserie gaan volgen. De lessenseries kunnen worden afgesloten met een lifestyle activiteit. De lessenseries worden jaarlijks aangevuld met nieuwe series die de Masters aanspreken. Hierdoor zijn de Trendweken altijd actueel en sluiten zij aan bij wat de Masters willen. De aan te bieden thema s worden door een vereniging zelf gekozen en kunnen eventueel in overleg met de deelnemers worden aangevuld of aangepast. Inmiddels volledig uitgewerkte thema s zijn: Sport en Spel Allerlei sport en spelspelen zoals slagbal, volleybal, ringhockey. Bewegen op muziek Oefenvormen op muziek zoals aerobics, steps, met verschillende materialen. Buitenactiviteiten Sportief wandelen, nordic walking, discgolf, klootschieten. Winterlessen Als voorbereiding op de wintersport of fit de winter in te gaan SeniorenPlus (70+) Speciaal voor deze doelgroep: opa en oma kleinkindles, stoelgym. Lentefris & Zomerstrak Diverse oefenvormen om lichaam in vorm te brengen. Yoga en Pilates Is in ontwikkeling De deelnemers krijgen les van gediplomeerde trainers die kennis hebben van het aanbod maar ook oog hebben voor de individuele mogelijkheden van de deelnemer. Korte samenvatting van de interventie max 150 woorden Masters Trendweken is een beweegaanbod voor Masters (45-plussers) van acht tot twaalf weken. Een Masters Trendweken bestaat uit een serie van twaalf lessen. Elke lessenserie heeft een bepaald thema. Doelgroep max 50 woorden De einddoelgroep van Masters Trendweken zijn ouderen vanaf 45 jaar. Doel max 50 woorden Het hoofddoel van Masters Trendweken is om de vereenzaming van ouderen tegen te gaan, hen vitaal te houden en daardoor langer zelfstandig te laten functioneren. Aanpak max 50 woorden Masters Trendweken 4

5 Een serie van de Masters Trendweken kent een duur van 8 tot 15 weken. Het maximum is niet vastgelegd en is een vrije keus van de gymclub. De interventie bestaat uit de volgende stappen: 1. Voorbereiding. 2. Werving doelgroep 3. Uitvoering programma Materiaal max 50 woorden Voor trainers die gebruik maken van de Master Trendweken zijn lesmappen beschikbaar. Er zijn 6 thema s beschikbaar die volledig zijn uitgewerkt met het te gebruiken materiaal. Onderbouwing max 150 woorden Let op: dit onderdeel hoeft niet ingevuld te worden voor erkenning op niveau Goed beschreven. Klik hier als u tekst wilt invoeren. Onderzoek max 100 woorden 864 gymclubs hebben momenteel aanbod voor Masters met ruim deelnemers. Masters Trendweken wordt door deelnemers beoordeeld met een 8,4 gemiddeld. Masters Trendweken 5

6 1. Uitgebreide beschrijving Beschrijving interventie Het werkblad is ook geschikt voor een samenvattende beschrijving van complexe of samengestelde interventies. Dit zijn interventies die uit twee of meer afzonderlijke onderdelen bestaan. Denk aan interventies met aparte onderdelen voor verschillende doelgroepen, zoals een leefstijlinterventie die zowel gericht is op de community als op de school als op de individuele docent. Of aan interventies met verschillende modules die bij een doelgroep op maat worden toegepast. Naarmate er meer onderdelen zijn is het aan te bevelen de structuur visueel weer te geven in een schema. Dit geldt met name voor de subdoelen en voor de aanpak van de interventie. Zie ook de aanwijzingen in de handleiding. 1.1 Doelgroep Uiteindelijke doelgroep max 100 woorden Wat is de uiteindelijke doelgroep van de interventie? Ouderen vanaf 45 jaar, te verdelen in: 45 tot 60 jarigen 60 tot 70 jarigen 70+ Deze driedeling heeft te maken met verschillen in wijze van benaderen en intensiteit van het aangebodene. Uitgangspunt is de levensfase waarin de deelnemer zit, de beweegactiviteiten die daarbij horen en bijbehorende focus van Masters Trendweken. De eerste groep kent een nog stevige aanpak omdat er nog genoeg conditioneel te verbeteren is. Bij de jarigen ligt de nadruk veel meer op het onderhouden van fitheid en de nodige sociale contacten. Bij 70-plussers richt het aanbod zich op sociale contacten en onderhoud van dagelijkse bewegingen. Intermediaire doelgroep max 100 woorden Zijn er intermediaire doelgroepen? Zo ja, welke? De intermediaire doelgroep van de Master Trendweken zijn de trainers van de gymnastiekverenigingen. Landelijk worden nieuwe trainers geworven en geschoold. Deze opleiding doen wij ook samen met de CIOSsen onder de naam seniorensport opleiding. Trainers die al een diploma hebben stimuleren we door het aanbieden van bijscholingen Trendweken. Hier leren de lesgevers werken met de kant en klare lessenseries. Tevens wordt hierdoor de kwaliteit gewaarborgd die de KNGU wil geven aan de inhoud van de Masters Trendweken. Selectie van doelgroepen max 250 woorden Hoe wordt de (intermediaire)doelgroep geselecteerd? Zijn er contra-indicaties? Zo ja, welke? Iedere Master van 45 jaar en ouder kan deelnemen aan de Masters Trendweken. De club zal namelijk altijd het aanbod aanpassen aan de samenstelling van de wijk waarin het aanbod wordt gegeven en aan de deelnemers van de interventie. Ook is het mogelijk de interventie in te zetten in een zorgcentrum. Dus Masters Trendweken 6

7 hiermee wordt het mogelijk voor de master die niet meer zo goed ter been is toch aan de Masters Trendweken deel te nemen. De beweegactiviteit komt dan namelijk naar de doelgroep toe. Betrokkenheid doelgroep max 150 woorden Was de doelgroep betrokken bij de (door)ontwikkeling van de interventie, en op welke manier? De eerste lessenseries binnen de Masters Trendweken zijn gebaseerd op de lesgeef ervaringen van KNGU docenten. Zij hebben de series geschreven specifiek op de doelgroep. Clubs die tot nu toe de Masters Trendweken hebben aangeboden vragen wij door het gebruik van een enquêteformulier (voor trainers en deelnemers) naar hun ervaring en naar hun wens voor nieuwe lessen series. Op die manier maakt de KNGU lessenseries die meegroeien met de wens van de doelgroep. Masters Trendweken 7

8 1.2 Doel Hoofddoel max 100 woorden Wat is het hoofddoel van de interventie? Het hoofddoel van Masters Trendweken is om de vereenzaming van ouderen tegen te gaan, hen vitaal te houden en daardoor langer zelfstandig te laten functioneren. Het tegengaan van vereenzaming geldt met name voor de oudere oudere (70+). Voor de oudere van 45 tot 70 jaar biedt het Trendweken programma veel beweging en daardoor een langer zelfstandig functioneren. Het vitaal houden van de leeftijdsgroep jaar is ook met het oog op de steeds verder oplopende ziektekosten van groot belang. Subdoelen max 350 woorden Wat zijn de subdoelen van de interventie? Indien van toepassing: welke subdoelen horen bij welke intermediaire doelgroepen of subdoelgroep(en)? Subdoelen einddoelgroep: Ouderen bouwen door deelname aan Masters Trendweken een sociaal netwerk op of breiden dit uit. Ouderen gaan door deelname aan Masters Trendweken duurzaam meer bewegen. 1.3 Aanpak Opzet van de interventie max 200 woorden Hoe is de opzet van de interventie en wat is de omvang (duur, aantal contacten indien van toepassing)? Voeg eventueel een schema toe als bijlage. Een serie van de Masters Trendweken kent een minimum van 8 weken. Het maximum is niet vastgelegd en is een vrije keus van de gymclub. De KNGU adviseert de verenigingen om twee blokken van 15 weken aan te bieden. De doelgroep sport gemiddeld 30 weken zodat het seizoen met 15 weken voor 31 december en 15 weken na 1 januari goed is verdeeld. Een Masters Trendweken serie duurt dus minimaal 8 en maximaal 15 weken. De deelnemer sport dan 60 minuten per week gedurende de serie. Uitzondering zijn de Masters Trendweken Moving in open air (sportief wandelen en nordic walking), die buiten plaatsvinden. Deze kennen meestal een les duur van 1 ½ uur. Deze aanpassing is gedaan op verzoek van de deelnemers die deze serie hebben gevolgd. De interventie bestaat uit de volgende stappen: 1. Voorbereiding. 2. Werving doelgroep 3. Uitvoering programma Inhoud van de interventie max 1200 woorden Welke concrete activiteiten worden uitgevoerd en -eventueel- in welke volgorde? Geef geen uitputtende beschrijving van activiteiten; het is voldoende als de lezer zich een beeld kan vormen van wat er gedaan wordt en hoe dit gedaan wordt. Indien van toepassing per onderdeel samenvatten. Vergeet niet aandacht te besteden aan de werving. Masters Trendweken 8

9 Bij interventies op maat: geef aan wat op basis van welke criteria wanneer wordt uitgevoerd. Geef ook aan wat minimaal moet worden uitgevoerd om de gestelde doelen te behalen. Voorbereiding De gymnastiekvereniging is de uitvoerder van de interventie. Nadat voor die plaats/wijk de juiste doelgroep is bepaald (45-60; of 70+) zoekt de vereniging de meest geschikte accommodatie uit. De vereniging zorgt voor het inplannen van de Masters Trendweken en het aanstellen van de technische leiding (de trainers). Deze trainers zijn in staat de lessenseries aan te bieden. De KNGU ondersteunt de clubs die aan de Masters Trendweken deelnemen door het aanbieden van oefenstof, technische instructie en PR materialen. Maar ook door het geven van ondersteuning aan het bestuur om tot een passend aanbod te komen. Samen met de club wordt de lessenserie bepaald die het best past bij de wijksamenstelling. De gemeente speelt een belangrijke rol waar het gaat om semi-actieve burgers in beweging te brengen. Dat begint met het beschikbaar hebben van een accommodatie voor de duur van de interventie. Werving doelgroep De leeftijd van de doelgroep die met dit project gaat worden benaderd is: de Masters in de leeftijd van jaar, de jarigen en de Masters van 70 jaar en ouder. De KNGU gaat de 45 plus markt dus niet als één geheel benaderen, maar leeftijdsgericht. Het resultaat is een driedeling in de leeftijdsgroepen. Deze doelgroepen worden op een voor hun aansprekende manier aangesproken en benaderd. Een tweede nog steeds effectief gebleken wijze van benaderen is: het bestaande lid. Zij zullen actief meehelpen de juiste personen te benaderen en activeren om deel te gaan nemen aan de sportactiviteit. De gemeente is in werven van de doelgroep een hele effectieve partner. De gemeente kent de doelgroep bij naam en weet waar ze wonen. De gemeente is dus instaat heel gericht de gewenste leeftijdsgroep te benaderen. Tevens kan vanuit de zorgverlener een doorverwijsactie plaats vinden naar het Masters Trendweken aanbod. Door het aanbod van de Masters Trendweken is het ook mogelijk om huidige leden meer/vaker aan het bewegen te krijgen Uitvoering programma Trendweken De lessen die bij de trendweken horen zijn voor 6 thema s volledig uitgewerkt. Deze zes thema s zijn: Sport en Spel - Allerlei sport en spelspelen zoals slagbal, volleybal, ringhockey. Bewegen op muziek - Oefenvormen op muziek zoals aerobics, steps, met verschillende materialen. Buitenactiviteiten - Sportief wandelen, nordic walking, discgolf, klootschieten. Winterlessen - Als voorbereiding op de wintersport of fit de winter in te gaan SeniorenPlus (70+) - Speciaal voor deze doelgroep: opa en oma kleinkindles, stoelgym. Lentefris & Zomerstrak - Diverse oefenvormen om lichaam in vorm te brengen. Yoga en Pilates, een zevende thema, is in ontwikkeling. De lessen Elk thema bestaat uit 12 lessen van 60 minuten, die een vaste structuur hebben. Elke les begint met een warming-up, gevolgd door de verdere uitwerking van het thema. De eerste lessen uit de serie kennen altijd veel aandacht aan het elkaar leren kennen. Maar ook krijgt de trainer door de opbouw van de les, met name tijdens de warming-up, de gelegenheid zijn deelnemers te leren kennen in hun fysieke (on)mogelijkheid. Masters Trendweken 9

10 2. Uitvoering Materialen max 200 woorden Welke materialen zijn beschikbaar voor de uitvoering, werving en evaluatie van de interventie? Handleiding Projectbeschrijving Voorbeeldartikelen voor krant, website Marketing materialen (flyers, posters, etc.) Les-/cursusmateriaal Website Inzicht in kosten Locatie en type organisatie max 200 woorden Waar kan de interventie uitgevoerd worden en welk(e) soort(en) organisatie(s) kan/kunnen de interventie uitvoeren? Locatie: De Masters Trendweken worden binnen de gymclub uitgevoerd. Afhankelijk van het gekozen thema kunnen de lessen in een gymzaal, maar ook heel goed buiten worden uitgevoerd. De medewerking van de gymclub is noodzakelijk omdat daar het technisch kader aanwezig is om de Masters Trendweken verantwoord aan te kunnen bieden. Tevens worden de deelnemers gestimuleerd om na de Masters Trendweken blijvend te komen bewegen binnen de vereniging. Type organisatie: De gymnastiekvereniging is de uitvoerder van de interventie. Samenwerking zal gezocht worden met de gemeente als het gaat om het organiseren van de Masters Trendweken. De gemeente kan worden geholpen, door een gymclub, bij het verminderen van de vereenzaming van ouderen in de wijk. De gemeente is vaak ook de verhuurder van de accommodatie en daarom noodzakelijk bij de toewijzing hiervan. Verder kan samenwerking met een zorgaanbieder in de wijk handig zijn, bijvoorbeeld bij het organiseren van Masters Trendweken voor de 70-plusser. Binnen de club is samenwerking nodig met het technisch kader, omdat dit kader de Masters Trendweken gaat aanbieden. Als een club kiest voor een bepaald thema (bijvoorbeeld Nordic walking), maar niet de trainer daarvoor in dienst heeft dan moet het technisch kader van buiten de club komen. Opleiding en competenties van de uitvoerders max 200 woorden Wie zijn de uitvoerders en welke opleiding en competenties hebben zij nodig? De KNGU kent een volledige opleidingsmogelijkheid voor personen die willen lesgeven aan de Masters. Een lesgever die binnen de club les wil geven moet een opleiding op niveau 3 hebben gedaan met specialisatie richting de doelgroep (niveau 3 Masters). Hierdoor krijgt iemand een lesgeefbevoegdheid om les te geven binnen de vereniging. Door de specialistische richting van de Masters te kiezen krijgt hij/zij gerichte informatie over het verouderingsproces en alle daarbij behorende kennis die nodig is. Als een lesgever éénmaal zijn niveau 3 opleiding heeft afgerond komt hij/zij in de licentie regeling waarbij een lesgever zijn/haar licentie kan behouden als minimaal 1 bijscholing per jaar wordt gevolgd (een bijscholing duurt minimaal 3 uur en is gericht op de bevoegdheid). Masters Trendweken 10

11 Door het verplicht volgen van bijscholingen Masters Trendweken leert de lesgever thema lessen binnen de Masters Trendweken. Kwaliteitsbewaking max 200 woorden Hoe wordt de kwaliteit van de interventie bewaakt? De kwaliteit is in de eerste plaats gewaarborgd door dat er niveau 3 trainers voor de groep staan. Niveau 3 wil zeggen dat de trainers een volledige opleiding hebben doorlopen en in staat zijn zelfstandig les te geven. Deze voorwaarde wordt ook strikt door de KNGU gehanteerd en gecontroleerd. Daarnaast wordt ook zwaar ingezet door de bijscholingen die worden geboden aan het lesgevend kader. Door het hele land worden jaarlijks minimaal 2 bijscholingen aangeboden voor het lesgevend kader. Door het verplicht volgen van deze bijscholingen houdt de KNGU de kwaliteit van de begeleiders hoog en blijft het technisch kader gelicentieerd (dit licentiebeleid is KNGU breed en niet specifiek voor de Masters Trendweken). Schriftelijke evaluatie bij de trainers en bij deelnemers, levert ook veel input over de mate van tevreden zijn met de Masters Trendweken. Maar ook het eventueel aanpassen van de Trendweken lessenseries aan de wensen van de deelnemers. Randvoorwaarden max 200 woorden Wat zijn de organisatorische en contextuele randvoorwaarden voor een goede uitvoering van de interventie? Clubs die Masters Trendweken willen gaan aanbieden kunnen dit heel eenvoudig doen. De KNGU stelt digitaal informatie beschikbaar voor het effectief opzetten van de Masters Trendweken. Een club die wil beginnen kan binnen het district of landelijk contact leggen met de consulent die ondersteuning biedt. Dit aanbod bestaat uit het 2 of 3 avonden samen met de club oppakken van de Masters Trendweken. Alle noodzakelijke input om te komen tot het aanbod wordt digitaal aangeboden aan de vereniging. Voorwaarde om te kunnen starten is dat de vereniging een trainer heeft die een cursus heeft gevolgd voor het werken met de doelgroep ouderen. Implementatie max 200 woorden Is er een systeem voor implementatie? Geef een samenvatting. In de handleiding staat goed beschreven wat er nodig is om met de Trendweken te starten en welke acties nodig zijn om de Trendweken structureel in de vereniging in te bedden. Voorbeelden voor een begroting en het maken van promotie worden gegeven. Er worden ook adviezen gegeven voor een inventarisatie van de randvoorwaarden van betreffende omgeving: aantal ouderen, mannen, vrouwen, ander sportaanbod voor ouderen etc. Een club die wil beginnen kan binnen het district of landelijk contact leggen met de consulent die alle nodige informatie bij de club komt afleveren met daarbij een ondersteuningsaanbod. Dit aanbod bestaat uit het 2 of 3 avonden samen met de club oppakken van de Masters Trendweken. Actuele informatie omtrent de Masters Trendweken wordt bijgehouden en voor de clubs en andere ondersteuners toegankelijk op de website van de KNGU geplaatst. De KNGU organiseert jaarlijks meerdere bijscholingen voor trainers die lesgeven aan de Masters. De lesgevers worden hierdoor bekendgemaakt met de lessen uit de lessenseries. Zij leren werken met de thema s om zodoende de lessen verantwoord te laten verlopen. Kosten max 200 woorden Wat zijn de kosten van de interventie? Benoem daarbij de personele (in aantallen uren) en de materiële kosten. Masters Trendweken 11

12 Kosten en uren overzicht UREN Structureel Eenmalig Lokale uitvoer trainer 44 uur 50 uur KOSTEN Materialen 7.500,00 Locatie (huur) 2.500,00 Interventie eigenaar 1.500,00 Deskundigheidsbevordering 500,00 PR & Communicatie 200,00 Coördinatie 3.750,00 Totaal 6.750, ,00 Masters Trendweken 12

13 3. Onderbouwing Probleem max 400 woorden Voor welk probleem of (mogelijk) risico is de interventie ontwikkeld? Omschrijf aard, ernst, spreiding en gevolgen. Sport kan een antwoord geven op nieuwe uitdagingen. Uitdagingen om bijvoorbeeld een gezondere samenleving te bewerkstelligen. Sport bevordert immers een gezonde leefstijl, voorkomt ziektes, verhoogt de arbeidsproductiviteit en leerprestaties. Maar sport is meer dan dat alleen. Het draagt ook bij aan integratie van specifieke groepen of individuen en draagt bij aan de sociale cohesie. Sport is niet alleen een zinvolle vrijetijdsbesteding om te beoefenen, ook vele vrijwilligers zijn in en voor de sport actief (VWS, 2005). Door de vergrijzing zijn er steeds meer ouderen in de maatschappij, die langer zelfstandig blijven. Nederland telde in 2014 ruim 6,3 miljoen 50-plussers (38% van de totale bevolking). Dit aantal zal de komende jaren blijven stijgen. In 2019 is de helft van de volwassenen 50-plusser, dat zijn 6,9 miljoen mensen (CBS, 2016). Voor een goede fysieke en mentale gezondheid van ouderen zijn een actieve leefstijl en betrokkenheid bij de samenleving van belang. In 2013 voldeed 69% van de jarigen, 62% van de jarigen en 52% van de 75-plussers aan de Combinorm en bewoog dus voldoende. Drie procent van de jarigen was inactief ten opzichte van 15% van de 75-plussers (TNO, 2013). Vanaf 50-jarige leeftijd voelt meer dan 40% van de Nederlanders zich (zeer) eenzaam. Na de leeftijd van 75 jaar is de kans op (extreme) eenzaamheid nog groter door een opeenstapeling van verschillende gebeurtenissen, zoals het overlijden van de partner en van andere leeftijdsgenoten en het verlies van mobiliteit en zelfstandigheid door afnemend fysiek, cognitief en sensorisch functioneren (Volksgezondheidenzorg.info, 2016). Zelf actief blijven, bijvoorbeeld door deelname aan (laagdrempelige) activiteiten vermindert eenzaamheid en de kans op sociaal isolement (prof. Jenny Gierveld, VU Amsterdam op Samenwerking het woord zegt het al. Samen met elkaar, niet alleen één voor allen, allen voor één. En werken is een werkwoord hetgeen iets zegt over iets doen, iets ondernemen, actie, aan de slag, De KNGU heeft jarenlange ervaring met de doelgroep ouderen. In 2007 is een pilot gedraaid van Masters Trendweken. Er zijn verenigingen ondersteund bij de opstart/uitbreiding van een sportaanbod voor 45- plussers en producten ontwikkeld. Met het inzetten van de Masters Trendweken is het mogelijk de vereenzaming van met name de oudere ouderen tegen te gaan (70+). Voor de oudere van jaar biedt het Trendweken programma veel beweging en daardoor een langer zelfstandig functioneren. Het vitaal houden van de leeftijdsgroep jaar is ook met het oog op de steeds verder oplopende ziektekosten van groot belang. Oorzaken max 400 woorden Welke factoren veroorzaken het probleem of (mogelijk) risico? Klik hier als u tekst wilt invoeren. Let op: dit onderdeel hoeft niet ingevuld te worden voor erkenning op niveau Goed beschreven. Aan te pakken factoren max 200 woorden Welke factoren pakt de interventie aan en welke onder 1.2 benoemde (sub)doelen horen daarbij? Klik hier als u tekst wilt invoeren. Let op: dit onderdeel hoeft niet ingevuld te worden voor erkenning op niveau Goed beschreven. Masters Trendweken 13

14 Verantwoording max 1000 woorden Maak aannemelijk dat met deze aanpak ook daadwerkelijk de doelen bij deze doelgroep bereikt kunnen worden. Klik hier als u tekst wilt invoeren. Let op: dit onderdeel hoeft niet ingevuld te worden voor erkenning op niveau Goed beschreven. Masters Trendweken 14

15 4. Onderzoek 4.1 Onderzoek naar de uitvoering max 600 woorden Wat is op basis van het beschikbare onderzoek bekend over de uitvoering van de interventie? Beschrijf kort welke onderzoeken zijn gedaan en wat daarvan de uitkomsten waren. Stuur bij het indienen van het werkblad de volledige publicatie van ieder genoemd onderzoek mee. Beschrijf per onderzoek: a) De titel, auteurs, organisatie en jaar van uitgave (indien gepubliceerd) b) Het type onderzoek, de onderzoeksmethode en de omvang van het onderzoek c) Een samenvatting van de meest relevante uitkomsten met betrekking tot inzicht in de mate waarin activiteiten zijn uitgevoerd volgens plan, het bereik van de interventie, de waardering en ervaring van de uitvoerders en doelgroep, succes- en faalfactoren, en -indien beschikbaar- de uitvoerbaarheid, de randvoorwaarden en de omgevingsvariabelen. Opzet onderzoek: Procesevaluatie pilotfase Nationaal Actieplan Sport en Bewegen (NASB) 2007: Interviews met vertegenwoordigers van de KNGU (n=1-2) en vragenlijsten bij deelnemers (n=54). Rapportage: Pisters & Veenhof, Procesevaluatie implementatiefase NASB : Interviews met vertegenwoordigers van de KNGU (jaarlijks, n=1-2) en vragenlijsten bij deelnemers (eenmalig in 2009, n=239). Rapportage: Ooms & Veenhof, Vragenlijsten bij trainers (eenmalig in 2009, n=13). Rapportage: Ooms, Bereik van de interventie: De interventie wordt momenteel op 864 gymnastiekverenigingen uitgevoerd en heeft deelnemers. Uitvoering algemeen: Het project bij de KNGU kende een lange opstartperiode. Het heeft veel tijd gekost om verenigingen zover te krijgen dat ze de Trendweken gingen aanbieden. De KNGU is bij alle verenigingen persoonlijk langs gegaan om het project uit te leggen en de mogelijkheden (binnen de vereniging) te bekijken. Een persoonlijk bezoek was echt nodig, want met alleen een flyer of een mooi materialenpakket zijn verenigingen niet gauw over te halen. Er zijn nieuwe lessenseries ontwikkeld. Trainers konden landelijke en regionale scholingen volgen. Mening en ervaring van deelnemers en uitvoerders: Deelnemers (n=54) van de pilotfase waardeerden de interventie met een 8,4 (op een schaal van 0-10) (Pisters & Veenhof, 2008). Vrijwel alle ondervraagde deelnemers (n=239) in de implementatiefase zijn enthousiast over Masters Trendweken. Ongeveer twee derde van de respondenten gaf aan dat de duur en intensiteit goed aansloot bij hun startniveau. Ongeveer de helft is van mening dat ze door deelname gezonder zijn gaan voelen (49%) en 24% geeft aan gezonder te zijn gaan leven. Ongeveer 90% van de deelnemers was tevreden over de organisatie van Masters Trendweken en de betrokken trainers. Gemiddeld werd Masters Trendweken beoordeeld met een rapportcijfer van 8,1 (Ooms & Veenhof, 2011). De trainers (n=13) die de Masters Trendweken hebben uitgevoerd zijn bijzonder tevreden met het totale aanbod. Zij gaven Masters Trendweken gemiddeld een 7,3. De meeste trainers waren het (absoluut) eens met de stelling dat zij met veel plezier hebben meegewerkt aan de interventie en dat zij van plan zijn de interventie aan te blijven bieden. Dat betekent dat de lessenseries heel erg bruikbaar zijn. De ondersteuning van de KNGU bij het opzetten binnen de vereniging wordt goed ontvangen (Ooms, 2009). Succes- en faalfactoren: Masters Trendweken 15

16 Succesfactoren die in de procesevaluatie van de pilotfase werden geïdentificeerd, zijn de positieve waardering van het sportconcept, de aansluiting van het sportconcept bij het meerjarige marketingplan van de KNGU (verankering) en de subjectieve kosteneffectiviteit van de interventie: de kosten wegen voor de bond op tegen de behaalde resultaten (Pisters & Veenhof, 2008). Vanuit de procesevaluatie van de implementatiefase (Ooms & Veenhof, 2011) kunnen hieraan een aantal succesfactoren worden toegevoegd: het kant-en-klaar pakket dat de KNGU aan verenigingen aanbood maakte het makkelijk voor verenigingen om de interventie uit te voeren, de beperkte duur van de interventie maakte het makkelijk om de interventie in te passen in het aanbod van de verenigingen. Doordat ouderen voor een beperkte periode kunnen deelnemen, kunnen zij laagdrempelig kennismaken met de gymnastiekvereniging. Uit de praktijk blijkt dat een groot deel van hen lid wordt van de vereniging en dus actief blijft (uit het rapport van Ooms & Veenhof, 2011, pagina 176: 1598 van de 3110 deelnemers = 51%). Faalfactoren, of bedreigingen voor het sportconcept, waren de mate waarin verenigingen beschikken over voldoende middelen (materiaal en menskracht) (Pisters & Veenhof, 2008). De procesevaluatie van de implementatiefase (Ooms & Veenhof, 2011) voegde daar een faalfactor aan toe: het beschouwen van 45- plussers als één groep. Dit was niet realistisch gezien de grote verschillen tussen bijvoorbeeld 75-plussers en 50-plussers. De interventie is op basis hiervan aangepast. De doelgroep is verdeeld in drie leeftijdsgroepen, zoals beschreven onder doelgroep. 4.2 Onderzoek naar de behaalde effecten max 600 woorden Wat is op basis van het beschikbare onderzoek bekend over de behaalde effecten met de interventie? Beschrijf kort welke onderzoeken zijn gedaan en wat daarvan de uitkomsten waren. Stuur bij het indienen van het werkblad de volledige publicatie van iedere genoemde studie mee. Beschrijf per onderzoek: a) De titel, auteurs, organisatie en jaar van uitgave b) Het type onderzoek, de meetinstrumenten en de omvang van het onderzoek c) Een samenvatting van de meest relevante uitkomsten met betrekking tot het bereik van de interventie, de gevonden effecten en -indien beschikbaar- de door de doelgroep ervaren effectiviteit en de mate waarin de veronderstelde werkzame elementen daadwerkelijk zijn uitgevoerd. Klik hier als u tekst wilt invoeren. Let op: dit onderdeel (4.2) hoeft niet ingevuld te worden voor erkenning op de niveaus Goed beschreven en Goed onderbouwd. Masters Trendweken 16

17 5. Samenvatting Werkzame elementen Wat zijn de werkzame elementen van deze interventie waardoor de gestelde doelen bij de doelgroep gerealiseerd worden? Geef een puntsgewijs overzicht van de belangrijkste werkzame elementen van de interventie. Denk daarbij aan inhoudelijke en praktische elementen. Max 250 woorden Klik hier als u tekst wilt invoeren. Let op: dit onderdeel hoeft niet ingevuld te worden voor erkenning op niveau Goed beschreven. Masters Trendweken 17

18 6. Aangehaalde literatuur Maak een alfabetische lijst van alle in deze beschrijving aangehaalde literatuur en gebruik hiervoor de APAnormen (variant met kleine letters, zie aanwijzingen in de handleiding). Bernaards, C. Bewegen in Nederland Leiden: TNO, Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) (geraadpleegd 19 oktober 2016): Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Nota Tijd voor Sport: Bewegen, Meedoen, Presteren. Den Haag: VWS, Ooms, L. Resultaten procesevaluatie verenigingen Trendweken voor Masters. Utrecht: NIVEL, Ooms, L., Veenhof, C. Evaluatie van de implementatiefase van het Nationaal Actieplan Sport en Bewegen, setting sport: resultaten proces- en effectevaluatie. Utrecht: NIVEL, Ouderenfonds (website geraadpleegd ): Pisters, M., Veenhof, C. Evaluatie pilotfase van het Nationaal Actieplan Sport en Bewegen: setting sport. Utrecht: NIVEL, Volksgezondheidenzorg.info (geraadpleegd 19 oktober 2016): Masters Trendweken 18

19 7. Praktijkvoorbeeld Beschrijf, indien beschikbaar, in max. 600 woorden een praktijkvoorbeeld van de uitvoering van de interventie: hoe was de situatie voor, tijdens en na de interventie? In het plaatsje Den Bommel bestond geen lesgroep voor Masters. De gymvereniging heeft in overleg met de gemeente gekozen voor het opstarten van de Masters Trendweken en heeft daarmee 32 leden kunnen binden uit de doelgroep. De gemeente was hiermee zo blij dat zij de vereniging een extra subsidie heeft gegeven voor de aanschaf van specifiek materiaal. Masters Trendweken 19