Voorschrift voor Veilig Werken (VVW) Nummer RLN00073 Datum Januari 2007 Bestand Definitief. Status Voorschrift Veilig Werken (VVW ) 1/42

Transcriptie

1 Voorschrift voor Veilig Werken (VVW) Nummer RLN00073 Datum Januari 2007 Bestand Definitief Status Voorschrift Veilig Werken (VVW ) 1/42

2 Voorschrift voor Veilig Werken (VVW) Normenkader Veilig Werken (NVW) - voor mensen en organisaties - die werken bij en in opdracht van ProRail - in of nabij de railinfra Veiligheid op een hoger niveau Samen werken aan veiligheid Niet werken aan de 10% verbetering maar 10 maal betere oplossing Veiligheid duldt geen uitstel Nummer : RLN00073 Datum : Januari 2007 Bestand : Status : Definitief Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

3 Inhoudsopgave LIJST VAN AFKORTINGEN INLEIDING INHOUD VVW DOEL VVW... 7 TOEPASSINGSGEBIED VVW VEILIGHEID(SORGANISATIE) ALGEMEEN... 8 ARBEIDSHYGIËNISCHE STRATEGIE (AHS) METHODEN VAN WERKPLEKBEVEILIGING Buitendienststelling (BD) Fysieke afscherming (FA) Gegarandeerde waarschuwing (GW) Persoonlijke Waarneming (PW) Veilig werken op perrons Veilig werken op overwegen TAKEN EN VERANTWOORDELIJKHEDEN IN KADER VVW Eisen aan functionarissen Toegang spoorwegterrein Combineren van functies SPECIFIEKE FUNCTIES BIJ PRORAIL Manager Operationeel Management (Mom) Manager regionale afdeling Infrabeschikbaarheid Installatieverantwoordelijke Bedieningsdeskundige schakel- en meldcentrum De treindienstleider FUNCTIES VAN OF NAMENS PRORAIL Opdrachtgever V&G-coördinator ontwerpfase Directievoerder FUNCTIES BIJ OPDRACHTNEMER(S) V&G-coördinator uitvoeringsfase Leider werkplekbeveiliging (LWB) Leider locale veiligheid (LLV) Veiligheidsman (Vhm) Grenswachter Werktreinbegeleider (WTB) Gereedschapsmachinist Werkverantwoordelijke Ploegleider en vakbekwaam persoon Controleur Veilige Berijdbaarheid (CVB) DOCUMENTEN VOOR DE VEILIGHEIDSORGANISATIE V&G dossier V&G-plan ontwerpfase V&G-plan uitvoeringsfase Werkplekbeveiligingsinstructie BD (WBI-BD) Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

4 2.8.5 Plan Gegarandeerde Waarschuwing/Instructie Persoonlijke Waarneming Werkcontract (WECO) Werktreininstructie (WTI) OVERZICHT VEILIGHEIDSKRITISCHE FUNCTIES AANVRAAG BUITENDIENSTSTELLING, SPANNINGLOOSSTELLING EN TIJDELIJKE SNELHEIDSBEPERKING WERKPLEKBEVEILIGING BIJ EEN CALAMITEIT EN/OF STORING ALGEMEEN CALAMITEIT STORING PROFIEL VAN VRIJE RUIMTE (PVR) EN WIJKPLAATS PROFIEL VAN VRIJE RUIMTE EN RODE MEETGEBIED DE WIJKPLAATS Gegarandeerde Waarschuwing (GW) Persoonlijke Waarneming-Veiligheidsman (PW-VHM) SIGNALERENDE KLEDING ALGEMENE EISEN SIGNALERENDE KLEDING BIJ CALAMITEITEN SPANNINGVOERENDE HOOGSPANNINGSDELEN SPANNINGLOOS AFSTAND COMMUNICATIE MET BETREKKING TOT SPANNINGLOOSSTELLING INZET RAILGEBONDEN VOERTUIGEN OP BUITENDIENST GESTELD SPOOR ALGEMEEN INSTRUCTIES Instructie van de werktreinbegeleider Instructie van de gereedschapsmachinist BIJZONDERE VOERTUIGEN TIJDELIJKE (WERK)OVERWEG OP BOUWLOCATIE ALGEMEEN TIJDELIJKE (WERK)OVERWEG GESPREKSDISCIPLINE MET COMMUNICATIEMIDDELEN EN TREINDIENSTLEIDER DOEL COMMUNICATIE Veiligheidsberichten Communicatie opmaken werkcontract (WECO) Communicatie werktreinen BEGRIPPENLIJST BIJLAGE 1 FORMULIEREN WBI - WECO - WTI Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

5 BIJLAGE 2 ZONE INDELING IN/NABIJ PVR Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

6 Lijst van afkortingen AHS BD bdsmc BP BR CVB CVL FA GW LLV LRI LWB NCGB NEN NVW PVR PW SMC SP RVL TSB V&G VHM VVW WBI WECO WTB WTI arbeidshygiënische strategie buitendienststelling bedieningsdeskundige schakel- en meldcentrum best practices brancherichtlijnen controleur veilige berijdbaarheid controle veilige loop fysieke afscherming gegarandeerde waarschuwing leider locale veiligheid lokale risico-inventarisatie leider werkplekbeveiliging niet centraal bediende gebieden Nederlands normalisatie-instituut normenkader veilig werken profiel van vrije ruimte persoonlijke waarneming schakel en meldcentrum spanningloosstelling Railverkeersleiding tijdelijke snelheidsbeperking veiligheid en gezondheid veiligheidsman voorschrift veilig werken werkplekbeveiligingsinstructie werkcontract werktrein begeleider werktreininstructie Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

7 1 Inleiding 1.1 Inhoud VVW In het Voorschrift Veilig Werken (VVW) zijn specifieke regels opgenomen voor de arbeidsveiligheid bij het werken in of nabij de railinfra, in het bijzonder voor het voorkomen en verminderen van aanrijd- en elektrocutiegevaar bij werkzaamheden in de nabijheid van het profiel vrije ruimte (PVR) en bij hoogspanningsleidingen. Het VVW komt voort uit het normenkader veilig werken (NVW) als nadere uitwerking van de kaders en richtlijnen die zijn vastgesteld in het NVW. Het NVW heeft de volgende documentenopbouw: 1. Kaderstellend: Het Normenkader Veilig Werken (NVW) 2. Regelgevend: Voorschrift Veilig Werken (VVW) 3. Hulpmiddelen: Branche Richtlijnen (BR) 4. Werkmethoden: Best Practices (BP) In onderstaand figuur is deze opbouw nog eens schematisch weergegeven. NVW + VVW brancherichtlijnen best practices Figuur: Het NVW en gerelateerde documenten 1.2 Doel VVW Het VVW is een nadere uitwerking van het normenkader veilig werken (NVW) en heeft tot doel het geven van nadere (en specifieke) voorschriften voor het veilig werken in of nabij de railinfra. 1.3 Toepassingsgebied VVW Het VVW is van toepassing op door ProRail beheerde hoofdsporen, lokaalsporen, spooraansluitingen, tramwegen en raccordementen. Dit geldt voor sporen in exploitatie, in aanbouw en in afbraak in of nabij het Profiel Vrije Ruimte (PVR). Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

8 2 Veiligheid(sorganisatie) 2.1 Algemeen Het inrichten en ontwerpen van een veilige werkplek (werkplek = bouwplaats en/of omgeving) mag alleen plaatsvinden door ProRail erkende werkplekbeveiligingsbedrijven. Veiligheidsfunctionarissen zijn bevoegd om personen waarop hij/zij toezicht houdt te corrigeren, hun werkzaamheden te laten staken of van de werkplek weg te sturen. Aanwijzingen van veiligheidsfunctionarissen moeten onmiddellijk worden opgevolgd. Veiligheidsfunctionarissen voeren hun werkzaamheden op een veilige plaats uit (staan dus niet in het risicogebied). Veiligheidsfunctionarissen moeten aantoonbaar geschikt zijn voor hun veiligheidsfunctie en dienen daarom een geldig veiligheidspaspoort of een daaraan gelijkwaardig document tot haar beschikking te hebben. Opleidingseisen zijn genormeerd en worden 3 jaarlijks ge(her)toetst. Op werkplekken waar meerdere dezelfde veiligheidsfunctionarissen werkzaam zijn, dient een van deze functionarissen een coördinerende taak tussen deze functionarissen te hebben en ook bekend zijn wat deze taak inhoud. Dit moet bij alle partijen bekend en dus gecommuniceerd zijn. Daar waar geldende wet- en/of regelgeving van toepassing is of wordt, gaat deze wet- en/of regelgeving voor op zaken die in het VVW zijn opgenomen. 2.2 Arbeidshygiënische Strategie (AHS) De Arbeidshygiënische Strategie is een in de Arbowet opgenomen werkwijze waarin, bij het treffen van maatregelen om risico s te minimaliseren, hogere orde maatregelen (bijvoorbeeld: Het wegnemen van de bron van het risico) de voorkeur verdienen boven lagere orde maatregelen (bijvoorbeeld: Afschermende voorzieningen). De Arbeidshygiënische Strategie moet worden gehanteerd bij het opstellen van risicoanalyses voor het ontwerp en vaststellen van de werkmethoden en maatregelen bij het uitvoeren van de werkzaamheden/activiteiten. N.B. Het aanbrengen en wegnemen van veiligheidsmaatregelen is ook een activiteit en moet daarom worden meegenomen in de risicoanalyse en de toepassing van de Arbeidshygiënische Strategie De resultaten moeten vastgelegd in de op te stellen Veiligheid & Gezondheid (V&G)-plannen; dus zowel toe te passen door de ontwerpende (V&G coördinator Ontwerpfase) als uitvoerende partij (V&G coördinator Uitvoeringsfase). Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

9 Bij het toepassen van de Arbeidshygiënische Strategie kunnen voor wat betreft aanrijd- en electrocutiegevaar de volgende niveaus en maatregelen worden onderscheiden: Aanrijdgevaar Elektrocutiegevaar 1.A. Voorkomen / elimineren 1.B. Beperken / isoleren 2. Collectieve bescherming Werkspoor BD BT GW PW Nevenspoor BD BT Fysieke afscherming Afbakening GW PW Werkspoor SL 1 1 Hoogte en/of zijw. begrenzing Nevenspoor SL Hoogte en/of zijw. begrenzing 1 2 Installatie (bv relaiskast of OS) SL Afschermen sp.voerende delen 3. Individuele bescherming 4 Alleengaande 6 Alleengaande NEN3140 middelen 4. Persoonl. Besch.mid. 3 NEN3140 gereedschap Aantal argumenten bij afschaling van AHS N.B.: de arbeidshygiënische strategie moet niet alleen bij aanrijd- en elektrocutiegevaar worden toegepast maar bij alle gevaren en/of risico s. 2.3 Methoden van werkplekbeveiliging Buitendienststelling (BD) Bij een buitendienststelling (BD) is in de dienstregeling een treinvrije periode gepland voor de werkzaamheden. Dus op het spoor waar de werkplek is, is exploitatief treinverkeer niet toegestaan. Er is een procedure voor het realiseren en opheffen van een buitendienststelling die moet worden gevolgd. De werkwijze om een buitendienststelling te realiseren en op te heffen is in grote lijnen als volgt: Vóór aanvang van de werkzaamheden vraagt de leider werkplekbeveiliging (LWB) op basis van de WBI het spoor of sporen buitendienst aan de treindienstleider en deze neemt (veiligheids)maatregelen om treinverkeer naar het spoor uit te sluiten. Het spoor is hiermee voor het treinverkeer feitelijk buitendienst. Daarna draagt de treindienstleider de verantwoordelijkheid voor het spoor of de sporen over aan de LWB door middel van een werkcontract (WECO). De LWB neemt door middel van het werkcontract (WECO) de verantwoordelijkheid over van de treindienstleider. Hierna neemt de LWB ter plaatse de voorgeschreven veiligheidsmaatregelen op de werkplek en informeert de werkenden dat het spoor buitendienst is. Hiermee is het spoor/zijn de sporen (voor de werkenden) formeel buitendienst. Na afloop van de werkzaamheden worden de maatregelen in omgekeerde volgorde weer opgeheven. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

10 Bij aanwezigheid van een controleur veilige berijdbaarheid, geeft de LWB het spoor niet eerder weer aan de treindienstleider in dienst dan na van de controleur (schriftelijk) toestemming te hebben ontvangen. N.B. de bedrijfsvaardige bovenleiding wordt door de ploegleider/ werkverantwoordelijke via de Bedieningsdeskundige schakel- en meldcentrum onder spanning weer aan de treindienstleider overgedragen (zie verder hoofdstuk 7) Fysieke afscherming (FA) Een fysieke afscherming van de werkplek heeft zowel tot doel het (kunnen) realiseren van een veilige werkplek als het (kunnen) isoleren van de werkplek van de gevaarbronnen buiten de werkplek. De fysieke afscherming moet doelmatig zijn uitgevoerd en opgesteld (zie ook hoofdstuk 5.1) Gegarandeerde waarschuwing (GW) Bij gegarandeerde waarschuwing worden tijdens het exploitatief treinverkeer werkenden voor naderend treinverkeer gewaarschuwd door gecertificeerde waarschuwingsapparatuur. Werkenden geven invulling aan deze waarschuwing door direct naar een van te voren vastgestelde c.q. aangegeven wijkplaats te gaan Persoonlijke Waarneming (PW) Bij persoonlijke waarneming (PW) worden tijdens het exploitatief treinverkeer werkenden gewaarschuwd door een veiligheidsman (VHM) of een grenswachter (GRW). Binnen het veiligheidsniveau Persoonlijke Waarneming geldt de volgend onderverdeling: 1. Persoonlijke Waarneming-Grenswachter (PW-GRW) Bij PW-GRW ziet een grenswachter er op toe dat werkenden zich niet op of binnen de grens van het risicogebied voor naderend treinverkeer (gaan) begeven. Een grenswachter waarschuwt betrokkenen op het moment dat werkenden en/of gereedschappen zich (dreigen te gaan) begeven in het risicogebied (PVR van het neven- of naastliggend spoor). PW-GRW moet worden toegepast voor werkzaamheden die buiten het risicogebied (PVR) in zone C/C worden uitgevoerd 2. Persoonlijke Waarneming-Grenswachter met afbakening (PW GRW/A) Bij PW-GRW/A ziet een grenswachter er op toe dat werkenden zich niet op of binnen de grens van het risicogebied voor naderend treinverkeer (gaan) begeven. De grens van het risicogebied dient door middel van een afbakening of een daaraan gelijkwaardige oplossing zichtbaar te zijn. Een grenswachter waarschuwt betrokkenen op het moment dat werkenden en/of gereedschappen zich (dreigen te gaan) begeven in het risicogebied (PVR van het neven- of naastliggend spoor). PW-GRW/A moet worden toegepast voor werkzaamheden die buiten het risicogebied (PVR) in zone B/B worden uitgevoerd Voor de toepassing van PW-GRW en PW-GRW/A geldt dat: een grenswachter zich niet op of binnen de grens van het risicogebied mag bevinden; een grenswachter kan op een locatie worden ingezet voor werkzaamheden die niet langer dan 1 uur duren; en Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

11 het aantal werkenden dat de grenswachter binnen de beschikbare tijd moet waarschuwen, moet worden meegenomen in de risico-analyse. 3. Persoonlijke Waarneming-Veiligheidsman (PW-VHM) Bij PW-VHM worden tijdens het exploitatief treinverkeer werkenden gewaarschuwd voor naderend (werk)treinverkeer. Bij het waarschuwen door een veiligheidsman gaan de werkenden naar een van te voren aangegeven wijkplaats. Deze mag pas weer verlaten worden na toestemming van de veiligheidsman. PW-VHM moet worden toegepast voor werkzaamheden die binnen het risicogebied (PVR) c.q. in zone A/A worden uitgevoerd. Voor de toepassing van PW-VHM geldt dat: op locaties waarbij sprake is van minder dan 30 seconden zichttijd (vanuit PVR van het in dienst zijnde spoor), het werken in PW niet toegestaan is; en het uitvoeren van werkzaamheden in PW (binnen PVR van het in dienst zijnde spoor) tussen zonsondergang en zonsopgang verboden is. Zie ook paragraaf Veilig werken op perrons Bij het werken op perrons moeten de volgende aanwijzingen worden betrokken bij de op te stellen risico-analyse van betreffend station en perronomgeving: Voor activiteiten op perrons waarbij (door het treffen van maatregelen) geen aanrijdgevaar (minimaal 0,5 m. afstand tot de perronrand) en geen elektrocutiegevaar (voldoende afstand tot spanningsvoerende delen 1 ) bestaat, hoeft geen veiligheidsorganisatie te worden ingericht. Als het gevaar bestaat dat mensen, materialen of gereedschappen binnen 0,5 m. van de perronrand komen, moet een veiligheidsorganisatie worden ingericht. Indien elektrocutiegevaar aanwezig is of wordt gewerkt in de onmiddellijke nabijheid van spanningsvoerende delen, moeten maatregelen conform RLN00128: worden getroffen Veilig werken op overwegen Ten aanzien van het uitvoeren van werkzaamheden op overwegen wordt verwezen naar de uitgave van het CROW over dit onderwerp (in bewerking, met als basis de Best Practice Werken aan of in de nabijheid van overwegen ). 2.4 Taken en verantwoordelijkheden in kader VVW Eisen aan functionarissen ProRail hanteert naast vakbekwaamheidseisen, medische en psychologische geschiktheidzeisen voor functionarissen die een directe invloed hebben op de veiligheid van de infrastructuur. Voor de vakbekwaamheid van deze functionarissen op ondermeer het gebied van systeem- en arbeidsveiligheid (opgenomen in hoofdstukken 2.6 en 2.7) zijn eindtermen vastgesteld. In de hoofdstukken 2.5 t/m 2.7 van dit document is een overzicht van deze functionarissen opgenomen. Deze functionarissen moeten te allen tijde een geldig bewijs kunnen overleggen waarmee aantoonbaar wordt gemaakt dat zij aan de gestelde vakbekwaamheidseisen voldoen. 1 zie RLN00128: Veiligheidsvoorschrift voor werkzaamheden aan (of in de nabijheid van) elektrische hoogspanningsinstallaties) Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

12 2.4.2 Toegang spoorwegterrein ProRail stelt eisen aan de toegang tot de terreinen die ProRail beheert. Deze eisen zijn nader uitgewerkt in de Huisregels van ProRail. Alle personen die zich op door ProRail beheerd terrein bevinden (niet zijnde de reizigers op de perrons en stations) moeten voldoen aan de geldende Huisregels van ProRail. Toegang tot terreinen in beheer bij ProRail is alleen mogelijk als alleengaande. Een alleengaande is een persoon die: geen activiteiten binnen het profiel vrije ruimte (PVR) mag uitvoeren; zich over het schouwpad langs het spoor mag verplaatsen en onder voorwaarden (instructie van een daartoe aangewezen persoon) één of meer sporen mag oversteken. In het bezit is van een Bewijs Van Toegang (BVT). ProRail verstrekt bewijzen van toegang of machtigt bedrijven of organisaties schriftelijk tot het doen uitgeven van bewijzen van toegang ) onder voorwaarden, zoals gesteld in de machtiging Combineren van functies Bij het combineren van veiligheids-/technische functies en/of werkzaamheden zijn de volgende bepalingen van toepassing: Het is tijdens uitvoerende werkzaamheden (dus werkzaamheden nabij de railinfra) niet toegestaan gelijktijdig verschillende veiligheidsfuncties uit te oefenen, met uitzondering van de gevallen waarin dit voorschrift voorziet;. Het is niet toegestaan gelijktijdig een veiligheidsfunctie en een technische functie uit te voeren. De V&G-coördinator uitvoeringsfase legt als er sprake is van het combineren van functies, op basis van een risico-analyse, aantoonbaar vast: of veiligheidsfuncties gecombineerd kunnen worden, en zo ja welke voorwaarden daaraan moeten worden gesteld; of het uitvoeren van de veiligheidsmaatregelen door de LWB gedelegeerd wordt aan een leider locale veiligheid (LLV); of de LWB continu op het werk aanwezig moet zijn. N.B. Bij werkzaamheden in PW hoeft de LWB niet continue op de werkplek aanwezig te zijn, maar dient hij in ieder geval te allen tijde bereikbaar zijn. 2.5 Specifieke Functies bij ProRail Manager Operationeel Management (Mom) De Manager Operationeel Management is verantwoordelijk voor: De veilige berijdbaarheid: Na uitvoering van de werkzaamheden (zowel project- als onderhoudswerkzaamheden) ziet hij er op toe dat de procedure Veilige Berijdbaarheid Railinfra (PRC00036) correct wordt toegepast en uitgevoerd. Het aanleveren van de relevante veiligheidsinformatie voor het V&G-plan Ontwerpfase. Het actueel houden van het veiligheidsdossier Manager regionale afdeling Infrabeschikbaarheid De manager regionale afdeling Infrabeschikbaarheid is verantwoordelijk voor het beoordelen van de aanvraag WBI-BD en/of aanvraag-tsb. Dit houdt in: het beoordelen van de mate van infracapaciteit die wordt onttrokken; Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

13 het toetsen of de voorgestelde veiligheidsmaatregelen van de uit te voeren werkzaamheden voldoende waarborgen bieden tegen: - aanrijdgevaar en elektrocutiegevaar van werkenden; - ontsporing en aanrijdgevaar van treinen; het toetsen of afzonderlijke werkzaamheden elkaar beïnvloeden voor aanrijd- en ontsporingsgevaar; het toevoegen in de WBI van maatregelen voor Trdl; het tijdig voorzien in; - een WBI; - een snelheidsbeperking; - een treinvrije periode; het signaleren bij opdrachtgevers, dat meerdere opdrachtnemers op één locatie werkzaamheden in de werkplekbeveiligingsklase BD gaan uitvoeren; De Manager regionale afdeling Infrabeschikbaarheid is bevoegd tot: het instemmen met of afkeuren van de aanvraag WBI; het inschakelen van materiedeskundigen intern ProRail Installatieverantwoordelijke De installatieverantwoordelijke is verantwoordelijk voor: het coördineren van de schakelopdrachten die in de uitvoering elkaar kunnen beïnvloeden. het stellen van (aanvullende) voorwaarden bij werkzaamheden aan of in de nabijheid van hoogspanningsinstallaties of leidingen; het toezien op het naleven van RLN Bedieningsdeskundige schakel- en meldcentrum De bedieningsdeskundige schakel- en meldcentrum is verantwoordelijk voor: het uitvoeren van de schakelopdracht (die na toetsing door de bedieningsdeskundige schakel- en meldcentrum wordt geplaatst); het bij het spanningsloos maken van de bovenleiding opmaken van het werkcontract met de treindienstleider. het uitvoeren van ongeplande schakelhandelingen (zoals bij dringend herstel bij storing of bij een calamiteit) De treindienstleider De treindienstleider is verantwoordelijk voor: het werken volgens de werkplekbeveiligingsinstructie; het afsluiten van een WECO (m.b.t. de buitendienststelling) met de LWB; het afsluiten van een WECO (m.b.t. de spanningsloosstelling) met de bedieningsdeskundige schakel- en meldcentrum; het nemen van passende maatregelen bij calamiteiten, storingen en ongeplande werkzaamheden. N.B.: In opzichtersgebieden is de treindienstleider niet centraal bediende gebieden (NCGB) met deze taken belast. Als een werkplek zich uitstrekt over meer dan één treindienstleidergebied, wordt er een communicerend treindienstleider aangewezen. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

14 2.6 Functies van of namens ProRail Opdrachtgever De opdrachtgever is (eind)verantwoordelijk voor: het aanstellen van een V&G-coördinator ontwerpfase; het aanwijzen van een coördinerende partij wanneer in de uitvoeringsfase meerdere partijen werkzaamheden zullen gaan verrichten 2 ; het vaststellen van het V&G-plan ontwerpfase; het beschikbaar stellen van een zo veilig mogelijke, bruikbare en toegankelijke werkplek. de veiligheid in zijn algemeenheid. N.B.: de rol van opdrachtgever kan door verschillende functionarissen binnen ProRail worden ingevuld V&G-coördinator ontwerpfase De V&G-coördinator ontwerpfase stelt met inachtneming van de arbeidshygiënische strategie: de redelijkerwijs haalbare maatregelen en het minimale niveau voor de veilige werkplek vast. De V&G-coördinator ontwerpfase motiveert en onderbouwt de gekozen maatregelen en het gekozen niveau op basis van een risico-analyse. Deze risico-analyse is een onderdeel van het door ProRail op te stellen V&G-plan ontwerpfase. De V&G-coördinator ontwerpfase is verantwoordelijk voor de inhoud (kwaliteit) en het opstellen van een V&G-plan ontwerpfase. De V&G-coördinator ontwerpfase heeft hierbij de volgende (kern)taken: 1. Het adviseren van het projectteam in de ontwerpfase van een project vanuit de arbeidshygiënische strategie. 2. het maken van een risico-analyse gebaseerd op het ontwerp, de locale situatie en de aard van de werkzaamheden. 3. Het vaststellen van kaders, gebaseerd op de arbeidshygiënische strategie, waarbinnen maatregelen genomen moeten worden om de geïnventariseerde risico s te elimineren of te beheersen. 4. Het opstellen van een V&G-plan ontwerpfase, op basis van het format dat door opdrachtgever wordt aangegeven. 5. Het maken van (een aanzet tot) een V&G-dossier of het aanvullen van een bestaand V&Gdossier. 6. Het overdragen van het V&G-plan ontwerpfase en het V&G-dossier aan V&G-coördinator uitvoeringsfase respectievelijk de opdrachtnemer. De V&G-coördinator ontwerpfase kan zich laten ondersteunen door deskundigen Directievoerder De directievoerder houdt namens de opdrachtgever toezicht op het werk(proces), inclusief de veilige uitvoering. De directievoerder heeft hierbij de volgende (kern)taken: Het houden van toezicht op het (werk)proces en handelen in het belang van opdrachtgever; Het beheren van het projectdossier; 2 De uitvoerende partij stelt vervolgens zelf een V&G-coördinator uitvoeringsfase aan Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

15 Het in beeld brengen van (proces)risico s (waaronder veiligheid, e.d.) en het doen van voorstellen om deze risico s te elimineren, te beperken en te beheersen; Het signaleren van bijzonderheden (risico s, e.d.) aan opdrachtgever; Het rapporteren aan opdrachtgever. 2.7 Functies bij opdrachtnemer(s) V&G-coördinator uitvoeringsfase De V&G coördinator uitvoeringsfase stelt met inachtneming van de door ProRail vastgestelde maatregelen en het minimale veiligheidsniveau en met behulp van de arbeidshygiënische strategie en een risico-analyse, de maatregelen vast voor het verder inrichten van een veilige werkplek. De restrisico s zijn hierbij zo veel als redelijkerwijs mogelijk beheerst. De risico-analyse en de vastgestelde maatregelen maken onderdeel uit van het V&G-plan uitvoeringsfase. De V&G-coördinator uitvoeringsfase is verantwoordelijk voor de inhoud (kwaliteit) en het opstellen van een V&G-plan uitvoeringsfase. De V&G-coördinator uitvoeringsfase heeft hierbij de volgende (kern)taken: 1. Het beoordelen van het V&G-plan ontwerpfase en V&G-dossier ontwerpfase op compleetheid en uitvoerbaarheid. 2. Het zorgen voor een risico-analyse gebaseerd op de locale situatie, de aard van de werkzaamheden, de gekozen werkmethoden en de aangeleverde kaders van de V&Gcoördinator ontwerpfase. 3. Het opstellen van het V&G-(deel)plan Uitvoeringsfase en het actualiseren hiervan tijdens de uitvoering: Het opstellen van een aanvraag werkplekbeveiligingsinstructie (WBI-BD) en het toesturen hiervan naar de regionale afdeling Infrabeschikbaarheid van ProRail. Het opstellen van een Plan Gegarandeerde Waarschuwing (Plan GW) of een Instructie persoonlijke waarneming (Instructie PW). Zie hiervoor ook paragraaf Het maken van een voorstel voor het veilig inrichten van de werkplek voor de uitvoeringsfase. Het zo nodig opstellen van een werktreininstructie (WTI). 4. Het actualiseren van het V&G-dossier. 5. Het inrichten van de veiligheidsorganisatie en het (laten) instrueren van de veiligheidsfunctionarissen hierover. Het aanstellen van een LWB en, bij meerdere werkplekken op een buitendienstgesteld spoor, de leiders locale veiligheid. (de LWB verzorgt de communicatie met de treindienstleider). Het voor het vaststellen van een benodigde spanningloosstelling, inschakelen van een Werkverantwoordelijke, zoals weergegeven in RLN Het regelen van toezicht op de naleving van de veiligheidsmaatregelen tijdens de uitvoering van de werkzaamheden. 7. Het met betrokkenen evalueren van de totstandkoming en de uitvoering van het V&Gplannen én het V&G-dossier en het uitbrengen van verslag hierover aan de opdrachtgever. De V&G-coördinator uitvoeringsfase is op basis van het ontvangen V&G-plan ontwerpfase bevoegd tot: het indienen van een aanvraag werkplekbeveiligingsinstructie buitendienststelling (BD), spanningloosstelling of tijdelijke snelheidsbeperking (TSB) bij de regionale afdelingen Infrabeschikbaarheid van ProRail. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

16 het opstellen van een Plan Gegarandeerde Waarschuwing of Instructie Persoonlijke Waarneming of werktreininstructie (WTI). De V&G-coördinator uitvoeringsfase kan zich laten ondersteunen door deskundigen Leider werkplekbeveiliging (LWB) De leider werkplekbeveiliging heeft de leiding over iedereen op de werkplek ten aanzien van de veiligheid en onderhoudt het contact met de treindienstleider, de controleurs, veiligheidsmensen en werktreinbegeleiders en bij spanningloosstelling met ploegleider of werkverantwoordelijke in kader van de RLN Bij meerdere werkplekken op een buitendienstgesteld spoor wordt door de V&G-coördinator uitvoeringsfase per locatie een leider locale veiligheid (LLV) aangesteld. De LWB heeft hierbij de volgende (kern)taken: 1. Het aantoonbaar beoordelen van de aangeleverde veiligheidsinstructie op veilige uitvoerbaarheid en beargumenteren van de beoordeling als de maatregelen niet voldoen. 2. Het aantoonbaar verzorgen van de veiligheidsinstructie aan uitvoerenden. 3. Het (laten)uitvoeren van de in de WBI voorgeschreven veiligheidsmaatregelen door een Leider Lokale Veiligheid (LLV) of werktreinbegeleider (WTB). 4. Het houden van toezicht op de naleving van veiligheidsmaatregelen, zelf het goede voorbeeld geven en het stopzetten van het werk als de veiligheid dit naar zijn oordeel vereist. 5. Het evalueren van de veiligheidsmaatregelen en de veiligheidsorganisatie na afloop van de werkzaamheden en het doorgeven van de resultaten aan de V&G-coördinator uitvoeringsfase. De leider werkplekbeveiliging kan tevens veiligheidsman/grenswachter zijn als deze tijdens de werkzaamheden geen andere zorg heeft dan het waken over de veiligheid Leider locale veiligheid (LLV) De leider locale veiligheid (LLV) draagt zorg voor de naleving van veiligheidsmaatregelen op de aangewezen locatie van de uitvoering. De leider locale veiligheid (LLV) heeft hierbij de volgende (kern)taken: 1. Het aantoonbaar beoordelen van de aangeleverde veiligheidsinstructie op veilige uitvoerbaarheid en beargumenteren van zijn beoordeling als de maatregelen niet voldoen. 2. Het aantoonbaar verzorgen van de veiligheidsinstructie aan alle uitvoerenden op locatie. 3. Het in opdracht van de Leider werkplekbeveiliging (LWB) uitvoeren van de in de WBI voorgeschreven veiligheidsmaatregelen. 4. Het houden van toezicht op de naleving van veiligheidsmaatregelen, zelf het goede voorbeeld geven, en het stopzetten van het werk als de veiligheid dit naar zijn oordeel vereist. 5. Het evalueren van de veiligheidsmaatregelen en de veiligheidsorganisatie na afloop van de werkzaamheden en het doorgeven van de resultaten aan de LWB Veiligheidsman (Vhm) De Veiligheidsman zorgt er voor dat werkenden het risicogebied verlaten, wanneer er een (werk)trein nadert. De veiligheidsman kan worden ingezet bij werkzaamheden die plaatsvinden binnen het PVR van werk- en nevenspoor (zone A en A ; zie bijlage 2) Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

17 De veiligheidsman (Vhm) is verantwoordelijk voor het signaleren van een (werk)trein voordat deze de werkplek nadert en het waarschuwen van de werkenden zodat deze minimaal 15 seconden voor het passeren van de (werk) trein op de veilige wijkplaats staan opgesteld. De Vhm heeft hierbij de volgende (kern)taken: 1. Het aantoonbaar beoordelen van de veiligheidsinstructie op veilige uitvoerbaarheid en het beargumenteren van zijn beoordeling als de maatregelen niet voldoen. 2. Verzorgen van een aantoonbare veiligheidsinstructie aan uitvoerenden, tenzij de LWB of LLV dit verzorgt. 3. Het uitvoeren van de veiligheidstaken. 4. Het houden van toezicht op de naleving van veiligheidsmaatregelen, zelf het goede voorbeeld geven, en stopzetten van het werk als de veiligheid dit naar zijn oordeel vereist. 5. Het evalueren van de veiligheidsmaatregelen en de veiligheidsorganisatie met de LWB/LLV of V&G-coördinator uitvoeringsfase na afloop van de werkzaamheden. Meewerken door een veiligheidsman (Vhm) is verboden. Het inzetten van een zogenaamde extra veiligheidsman (xvhm) is niet toegestaan. Gegarandeerd moet worden dat de veiligheidsman de werkenden op een doeltreffende manier waarschuwt. De veiligheidsman moet in ieder geval zijn uitgerust met: signaalhoorn; fluit; rode vlag. De fluit wordt alleen gebruikt als de signaalhoorn weigert. De V&G-coördinator uitvoeringsfase kan andere of aanvullende ondersteunende middelen voorschrijven. Een veiligheidsman mag op baanvakken met minder dan twee treinen per uur maximaal voor een aaneengesloten duur van één uur met zijn veiligheidstaak worden belast. De V&Gcoördinator uitvoeringsfase legt dit aantoonbaar vast bij het inrichten van de veiligheidsorganisatie Grenswachter De grenswachter bewaakt dat werkenden niet onbedoeld binnen het risico gebied komen. Een grenswachter kan worden ingezet bij werkzaamheden die buiten het risicogebied (PVR) in zone B/B of C/C worden uitgevoerd. Hij voldoet aan dezelfde opleidings- en uitrustingseisen als een veiligheidsman. Een grenswachter mag zich niet op of binnen de grens van risicogebied/pvr bevinden Werktreinbegeleider (WTB) De werktreinbegeleider (WTB) geeft aanwijzingen aan de machinist en onderhoudt het contact met de leider werkplekbeveiliging (LWB) en zo nodig met een leider locale veiligheid (LLV). De werktreinbegeleider (WTB) heeft hierbij de volgende (kern)taken: 1. Het beoordelen van de aangeleverde instructie op veilige uitvoerbaarheid en beargumenteert zijn beoordeling indien de instructie niet voldoet. 2. Het verzorgen de veiligheidsinstructie aan de machinist. 3. Het controleren van de staat van de werktrein en/of rangeerdeel op hoofdcomponenten. 4. Het begeleiden op veilige wijze van de werktrein of het rangeerdeel. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

18 5. Het in opdracht van de Leider werkplekbeveiliging (LWB) uitvoeren van de in de WBI voorgeschreven veiligheidsmaatregelen. 6. Het houden van toezicht op de naleving van veiligheidsmaatregelen. 7. Het evalueren van de veiligheidsmaatregelen. Het uitvoeren van de Controle Veilige Loop (CVL) behoort niet tot de taak van de werktreinbegeleider (WTB). De Controle Veilige Loop (CVL) moet wel geschieden door een daartoe gecertificeerde functionaris. De werktreinbegeleider (WTB) kan in opdracht van de LWB het contact over rijwegen voor zijn werktrein onderhouden met de treindienstleider Gereedschapsmachinist De gereedschapsmachinist heeft de volgende (kern) taken: het bedienen en verplaatsen van railgebonden voertuigen; het opvolgen van de aanwijzingen van de leider werkplekbeveiliging (LWB) of leider locale veiligheid (LLV), of, wanneer hij onder begeleiding rijdt, van de werktreinbegeleider (WTB) Werkverantwoordelijke De Werkverantwoordelijke heeft bij de uitvoering van elektrotechnische werkzaamheden volgens de RLN00128 de volgende (kern)taken: Het zorgen voor de veiligheid in verband met elektrische gevaren van het uit te voeren werk via de voorbereiding, voortgangscontrole en beëindiging/evaluatie; het vaststellen van de te nemen veiligheidsmaatregelen tegen elektrocutiegevaar en het vaststellen van de schakelopdracht; Ploegleider en vakbekwaam persoon De ploegleider en/of een vakbekwaam persoon heeft als (kern) taak het schakelen of spanningsloos maken van hoogspanningsinstallaties conform RLN De ploegleider zorgt in opdracht van de werkverantwoordelijke voor het in dienst stellen van een bedrijfsvaardige installatie/bovenleiding Controleur Veilige Berijdbaarheid (CVB) De Controleur Veilige Berijdbaarheid (CVB) heeft in het kader van de veilige berijdbaarheid van de Railinfra als (kern)taak het na beëindiging van werkzaamheden ( (tussentijdse) vrijgave ) en calamiteiten opnieuw vaststellen van de veilige berijdbaarheid van de Railinfra. De Controleur Veilige Berijdbaarheid (CVB) heeft de bevoegdheid om voor de in gebruikname van de railinfra beperkingen op te leggen als de veilige berijdbaarheid niet of onvoldoende is geborgd. De Controleur Veilige Berijdbaarheid (CVB) geeft, als de Controleur Veilige Berijdbaarheid (CVB) wordt ingezet voor het vaststellen van de veilige bereidbaarheid, aan de leider werkplekbeveiliging (LWB) aan of de infra geheel of beperkt weer beschikbaar is door tekening van het werkcontract (WECO). Zie voor meer informatie de procedure Controle Veilige Berijdbaarheid (PRC00036). Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

19 2.8 Documenten voor de veiligheidsorganisatie De volgende documenten moeten, voor zover van toepassing, bij een veiligheidsorganisatie bekend en aanwezig zijn: V&G Dossier Risico-analyse Risico-analyse V&G plan ontwerpfase V&G plan Uitvoeringsfase Werkplek beveiligings Werkcontract instructie Werktrein instructie V&G dossier Een V&G dossier is een dossier waarin de voor de veiligheid en gezondheid van werknemers van belang zijnde bouwkundige en technische kenmerken of kenmerken betreffende de inrichting of outillage van het bouwwerk zijn beschreven. Bij het verrichten van toekomstige werkzaamheden aan het bouwwerk moet met deze zaken rekening worden gehouden. Het V&G-dossier is bestemd voor de eigenaar of beheerder van het bouwwerk dan wel degene die kan beslissen over de uitvoering van bedoelde werkzaamheden V&G-plan ontwerpfase Het V&G-plan ontwerpfase dient ten minste te bevatten: Beschrijving van de te bouwen Railinfra (globaal); Naam van de V&G-coördinator ontwerpfase en betrokken ontwerpende partijen; Inventarisatie en evaluatie van risico s uit het ontwerp en vanuit de omgeving, van het ontwerp met betrekking tot type werk en werkmethodiek, gereedschappen, installaties; Maatregelen in de vorm van infrastructurele beperkingen (Buitendienststelling /Spanningsloosstelling) en voor het werken aan elektrische installaties;; het minimale niveau waarin risico s aanvullend (bij een enkelsporige BD/SL) of alternatief (wanneer geen BD/SL) beheerst moeten worden 3 ; Een motivering van de toepassing van de arbeidshygiënische strategie; Een calamiteitenregeling. ProRail schrijft voor procescontracten en projecten een format V&G-plan ontwerpfase voor. Zie hiervoor de brancherichtlijn V&G-plan ontwerpfase. 3 Voor aanrijdgevaar Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

20 2.8.3 V&G-plan uitvoeringsfase Het V&G-plan uitvoeringsfase is gebaseerd op het door de opdrachtgever ter beschikking gestelde V&G-plan ontwerpfase en dient binnen de daarin gestelde kaders te blijven. Het V&Gplan uitvoeringsfase bevat de onderbouwing van de (veilige) uitvoering van de werkzaamheden. Een V&G-plan uitvoeringsfase dient ten minste te bevatten: Een beschrijving van het tot stand te brengen project; Een overzicht van de bedrijven, die op de bouwplaats betrokken zijn bij het tot stand brengen van het project; De naam van de coördinator ontwerpfase; De naam van de coördinator uitvoeringsfase; Een inventarisatie en evaluatie van risico s; De gekozen maatregelen voor het inrichten van een veilige werkplek Een motivering van de toepassing van de arbeidshygiënische strategie in relatie tot werkmethode en inzet van mensen en middelen; De wijze waarop uitvoering wordt gegeven aan de samenwerking tussen werkgevers op de bouwplaats, welke voorzieningen daarbij zullen worden getroffen en op welke wijze op die voorzieningen toezicht zal worden uitgeoefend; De wijze waarop uitvoering wordt gegeven aan de samenwerking en het overleg tussen werkgevers en werknemers op de bouwplaats; De wijze waarop de werknemers worden voorgelicht en door wie; Beschrijving van de inhuur van diensten van derden Beschrijving van proces van interne controle/inspectie; Een beschrijving van de calamiteitenregeling en het proces van afhandeling van incidenten (en escalatie) Werkplekbeveiligingsinstructie BD (WBI-BD) Bij alle geplande werkzaamheden waarbij wordt gewerkt in een Buitendienststelling wordt vooraf door de opdrachtnemer een werkplekbeveiligingsinstructie (WBI) aangevraagd. Bij de regionale afdelingen Infrabeschikbaarheid kunnen de te hanteren formulieren worden opgevraagd. Een WBI-BD kan zonder datum en tijd zijn opgesteld, voor werkzaamheden waarvan de datum en het tijdstip redelijkerwijs niet van te voren kan worden vastgesteld. De goedgekeurde WBI moet drie werkdagen voor aanvang van de werkzaamheden afgestemd en beschikbaar zijn bij de uitvoerende partij(en) en bij de treindienstleider. De goedgekeurde WBI moet tijdens de uitvoering aanwezig op de werkplek. In geval van spanningloosstellingen geldt voor de schakelopdracht voor de bedieningsdeskundige schakel- en meldcentrum de termijn uit de RLN00128 Wijzigingen binnen deze drie dagen/de termijn uit de RLN00128 mogen alleen geschieden in overleg met de treindienstleider onder de voorwaarden dat de LWB en treindienstleider tijdig geïnstrueerd kunnen worden en ongewijzigd blijven: de aard van de werkzaamheden; het niveau van werkplekbeveiliging en de te nemen (veiligheids)maatregelen van de leider werkplekbeveiliging (LWB) en treindienstleider; de exacte aanduiding van de werkplek. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

21 De WBI-BD is aanwezig op de werkplek en is gebaseerd op een risico-analyse (zoals bijvoorbeeld een Taak Risico Analyse Plan Gegarandeerde Waarschuwing/Instructie Persoonlijke Waarneming Bij alle werkzaamheden waarbij wordt gewerkt in Gegarandeerde Waarschuwing of Persoonlijke Waarneming wordt vooraf door de opdrachtnemer een plan (in geval van GW) of instructie (in geval van PW) opgesteld. Het Plan GW en de Instructie PW kennen geen verplicht format. Dit kan door de werkgever worden ingevuld. In het Plan GW/de Instructie PW zijn ten minste opgenomen: de aard van de werkzaamheden; datum alsmede start- en eindtijd van de werkzaamheden; exacte aanduiding en contouren van de werkplek; uitgewerkte veiligheidsmaatregelen te nemen door de Leider werkplekbeveiliging (LWB), de Veiligheidsman (Vhm), of de grenswachter (GRW); communicatievorm, communicatiemiddelen en wijze van communiceren. Het Plan GW of de Instructie PW is aantoonbaar aanwezig op de werkplek en is gebaseerd op een risicoanalyse (zoals bijvoorbeeld een Taak Risico Analyse) Werkcontract (WECO) Alle veiligheidsmaatregelen bij een buitendienststelling moeten door de treindienstleider, Leider werkplekbeveiliging (LWB) en bij spanningloosstelling de bedieningsdeskundige schakel- en meldcentrum in het werkcontract (WECO) worden vastgelegd. Gebruikt worden het standaard WECO-model dat in bijlage 1 van dit document is opgenomen Werktreininstructie (WTI) In de risico-analyse die de V&G-coördinator uitvoeringsfase maakt, wordt vooraf vastgesteld of een Werktreininstructie (WTI) aanwezig moet zijn voor het rijden met railgebonden voertuigen op het buitendienstgestelde spoor. In deze risico analyse moet onder andere de aanwezigheid van bijzondere infra-elementen worden betrokken. In de werktreininstructie (WTI) wordt de taakverdeling tussen werktreinmachinist en werktreinbegeleider vastgelegd. De werktreininstructie (WTI) vermeldt: de exacte aanduiding van de BD en de werkplek; de maatregelen voor het veilig rijden van de railgebonden voertuigen; de juiste stand van wissels, spooraansluitingen en beweegbare bruggen; de maatregelen voor de veiligheid van het wegverkeer op overwegen; een regeling voor het passeren van STOP tonende seinen, als dit zonder tussenkomst van de treindienstleider geschiedt; een regeling als er bij rijden tegen de rijrichting in, een voorsein wordt gepasseerd; de aanwezigheid van andere railgebonden voertuigen, obstakels en mensen en andere omstandigheden die van belang zijn voor het veilig rijden; de communicatiemiddelen en de wijze van communiceren. De werktreininstructie(s) moet(en) drie werkdagen voor aanvang van de werkzaamheden afgestemd en beschikbaar zijn bij de vervoerder. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

22 2.9 Overzicht veiligheidskritische functies In onderstaand schema is het overzicht van de bij het proces van werkzaamheden betrokken functies opgenomen. De veiligheidskritische functies zijn middels een dikke onderbroken lijn aangegeven. Ontwerpfase Opdrachtgever/ directievoerder Arbotaken V&G coördinator Ontwerp Afdeling Infrabeschikbaarheid Werkgroepleider Uitvoeringsfase V&G coördinator Uitvoering Installatieverantwoordelijke Werkverantwoordelijke WB Voorbereidende taken WB Ontwerpende taken WB Uitvoerende taken Ploegleider Bedieningsdeskundige SMC LWB Treindienstleider LLV('s) Controleur Veilige Berijdbaarheid Projectmanager Vhm WTB Grenswachter Gereedschapsmachinist Machinist Werkenden ProRail Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

23 3 Aanvraag buitendienststelling, spanningloosstelling en tijdelijke snelheidsbeperking Het aanvragen van een buitendienststelling (BD), spanningloosstelling (SL) en tijdelijke snelheidsbeperking (TSB) vindt plaats bij de regionale afdeling Infrabeschikbaarheid van ProRail. Deze aanvragen mogen alleen plaatsvinden door V&G-coördinatoren uitvoeringsfase. Onderstaande Infrabeschikbaarheidsdocumenten zijn te benaderen (op te vragen via de kennisbank Adlip) en voor externe partijen met VCA- en BRT-certificaat via de site van ProRail, te weten: (via zakenpartners). Het gaat om de volgende documenten: PRC00068 Handleiding Infrabeschikbaarheid plus adressen regionale afdelingen Infrabeschikbaarheid; PRC00265 WBI-aanvraagformulier; RIB0085 Tijdelijke snelheidsbeperking (TSB); inclusief aanbiedingsbrief en bijlagen voor het aanvragen en afmelden van tijdelijke snelheidsbeperkingen. Voor vragen en/of meer informatie over dit onderwerp kan contact worden opgenomen met de regionale afdeling Infrabeschikbaarheid. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

24 4 Werkplekbeveiliging bij een calamiteit en/of storing 4.1 Algemeen Alleen in geval van een storing of calamiteit mogen de Leider werkplekbeveiliging (LWB), de treindienstleider en de bedieningsdeskundige schakel- en meldcentrum een werkcontract (WECO) afsluiten, zonder dat er een WBI van kracht is. Als in dat geval alsnog een WBI tot stand komt, hoeft aan de eerder genoemde termijn van drie dagen niet te worden voldaan. Voor het behandelen van calamiteiten en afhandelen storingen zijn specifieke ProRail documenten beschikbaar. 4.2 Calamiteit Als een calamiteit heeft plaatsgevonden, treedt de calamiteitorganisatie van ProRail in werking. Bij een calamiteit wordt door de treindienstleider van ProRail de benodigde (veiligheids)maatregelen genomen voor de veiligheid van hulpverleners, ter voorkoming van gevaar voor reizigers en weggebruikers door: sporen buiten gebruik te stellen; trein- en/of rangeerbewegingen richting calamiteit uit te sluiten; en eventueel (in overleg met SMC) een spanningloosstelling. De algemeen leider van ProRail beoordeelt of het noodzakelijk is om een (fysieke) werkplekbeveiliging ter plaatse van de calamiteit aan te brengen door het inschakelen van een veiligheidsorganisatie van de procesaannemer. Bij herstelwerkzaamheden aan de railinfra is de betrokken procesaannemer verantwoordelijk voor zijn eigen werkplekbeveiliging. 4.3 Storing De procesaannemer stelt bij het herstel van storingen aantoonbaar vóóraf de veiligheidsorganisatie en de te nemen veiligheidsmaatregelen vast. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

25 5. Profiel van vrije ruimte (PVR) en wijkplaats 5.1 Profiel van vrije ruimte en rode meetgebied Bij alle werkzaamheden, die plaatsvinden nabij profiel van vrije ruimte (PVR), moet rekening worden gehouden met het rode meetgebied. Binnen 2,25 meter, gemeten uit hart spoor, mogen zich aan beide zijden geen obstakels bevinden. Fysieke afschermingen bevinden zich daarom minimaal op die afstand. Als de fysieke afscherming zich wél binnen het rode meetgebied bevindt, moet de V&G coördinator uitvoeringsfase vóór plaatsing toestemming vragen aan de betreffende tracémanager van ProRail. 5.2 De wijkplaats Een wijkplaats is een veilige plek waar werkenden, eventueel met hun materialen en gereedschappen, zich zodanig op kunnen stellen, dat aanrijdgevaar is uitgesloten. Voor het bereiken van de wijkplaats is het verboden in dienst zijnde sporen over te steken. Wijkplaatsen moeten te allen tijde buiten het Rode Meetgebied worden gesitueerd in verband met de mogelijke passage van zogenaamde buiten profieltreinen, een en ander conform onderstaand schema: Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

26 Met voldoende afstand worden de waarden a, b en c bedoeld, zoals opgenomen in onderstaande tabel: snelheid in km/h veilige opstelafstand t.o.v. hart spoor in meters a. 2,25 b. 2,40 c. 2,75 afstand t.o.v. dichtstbijzijnde spoorstaaf in meters 1,50 1,65 2,00 De lengte van de wijkplaats is afhankelijk van de risico s, het aantal personen en/of het materiaal/gereedschap dat in gebruik is. Locatie maatregelen/werkplek Ter bepaling van de locatie van de maatregelen ten opzichte van de werkplek, gelden de volgende uitgangspunten: Gegarandeerde Waarschuwing (GW) Werkenden moeten bij werkzaamheden in GW tenminste 15 seconden vóór het passeren van de trein op de wijkplaats staan.uitgangspunt hierbij is dat in het ontwerp van de werkplekbeveiliging het profiel voor vrije ruimte (PVR) uiterlijk binnen 5 seconden vrijgemaakt moet zijn. Deze tijden mogen niet worden verlaagd. Dit wordt ook wel de 15+5-regeling genoemd. Belangrijk hierbij is dat vanuit één basis wordt gewerkt: 15 seconden voor het op de veilige wijkplaats afwachten van het passeren van de aankomende trein, deze tijd vervolgens vermeerderen met toeslagfactoren: o 5 seconden voor het persoonlijk ontruimen van de werkplek; o x seconden voor het bereiken van de veilige wijkplaats vanaf de werkplek, waarbij x staat voor het aantal af te leggen meters; N.B.: Overwegen mogen worden gebruikt als GW-middel. Voorwaarde hiervoor is dat het gebruik van de overweg is onderbouwd door een risico analyse. Hierin dienen te minste de volgende punten aan de orde te komen: o de concrete activiteit die uitgevoerd wordt; o de afstand tot de overweg; en o de aankondigingstijd. In het V&G-plan uitvoeringsfase moet een heldere risico-evaluatie ten grondslag liggen aan het benutten van deze risicomaatregel. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

27 5.2.2 Persoonlijke Waarneming-Veiligheidsman (PW-VHM) Voor werkzaamheden in PW-VHM geldt de 30-secondenregel. Randvoorwaarde hierbij is dat: er sprake is van minimaal 30 seconden zichttijd naar beide kanten; het PVR binnen 5 seconden ontruimd wordt; en de werkende(n) 15 seconden voor het passeren van de aankomende trein op de veilige wijkplaats staat/staan. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

28 6. Signalerende kleding 6.1 Algemene eisen Veiligheidsmannen en grenswachters dragen een fluorescerend oranje vest met reflecterende strepen. Alle ploegleden en overige aanwezigen op de werkplek dragen een fluorescerend geel vest met reflecterende strepen. Alleengaanden dragen een fluorescerend geel vest met reflecterende strepen. Signalerende kleding moet voldoen aan de eisen van NEN-EN-471. Kleding met kruisvormige reflecterende strepen is niet toegestaan. Het is evenmin toegestaan onder een geel vest rodeof oranjekleurige kleding te dragen. 6.2 Signalerende kleding bij calamiteiten Door functionarissen met een specifieke taak bij de calamiteitenbestrijding wordt een enigszins afwijkende kleurstelling van de waarschuwingskleding gedragen, te weten: de algemeen leider: draagt een geheel groen vest; de wachtdienst calamiteitenstaf rail: draagt een geel vest met een groene band van 15 cm over de breedte op borsthoogte voor en achter; de wachtdienst veiligheid: draagt een geel vest met een oranje band van 15 cm over de breedte op borsthoogte voor en achter; de deelaspectleider herstel infra draagt een geel vest; de deelaspectleiders van vervoerders: (opvang personeel, opvang reizigers, opvang goederen, alternatief vervoer) dragen een geel vest met een blauwe band van 15 cm over de breedte op borsthoogte voor en achter. Op al deze vesten is op de rugzijde de taak van de functionaris vermeld. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

29 7. Spanningvoerende hoogspanningsdelen 7.1 Spanningloos De bovenleiding wordt pas als spanningloos beschouwd, als deze geaard is. Het aarden geschiedt door personeel dat is aangewezen in en voldoet aan de eisen uit de RLN Afstand De minimale afstand tot spanningsvoerende hoogspanningsdelen bij werkzaamheden of machines c.q. kranen is 1.50 meter 4. Als men daarbinnen kan komen, mogen de werkzaamheden alleen worden verricht: als er maatregelen zijn genomen om aanraking of te dichte nadering van spanningvoerende actieve delen van de contactleiding te voorkomen; of als is voorzien in een spanningloosstelling conform RLN00128; en als verder aan de eisen uit RLN00128 is voldaan. 7.3 Communicatie met betrekking tot spanningloosstelling Communicatie met betrekking tot spanningloosstelling verloopt als volgt: 1. Bedieningsdeskundige schakel- en meldcentrum (bdsmc) vraagt toestemming aan treindienstleider om de aangegeven groepen te kunnen schakelen en spreekt begin- en eindtijden af. Bedieningsdeskundige schakel- en meldcentrum en treindienstleider leggen dit vast in een werkcontract (WECO). 2. Bedieningsdeskundige schakel- en meldcentrum (bdsmc) en werkverantwoordelijke zorgen voor de uitvoering van de goedgekeurde schakelopdracht (zie RLN00128). 3. Werkverantwoordelijke/Werkgroepleider en leider werkplekbeveiliging (LWB) maken modelverklaring 1, 2, 3 op (zie RLN00128). Opmerking: Indien de leider werkplekbeveiliging (LWB) tevens werkverantwoordelijke/ werkgroepleider is, dan wordt geen modelverklaring 1, 2, 3 opgesteld. 4. Tussen treindienstleider en leider werkplekbeveiliging wordt uitsluitend gecommuniceerd over de buitendienststelling (BD). Afspraken daarover worden door beiden vastgelegd in een werkcontract (WECO). N.B. 1: Opmerking: De activiteiten ten behoeve van een buitendienststelling verlopen onafhankelijk van de activiteiten ten behoeve van spanningsloosstelling. N.B. 2: in de RLN00128 is de communicatie tussen Bedieningsdeskundige schakel- en meldcentrum, leider werkplekbeveiliging en treindienstleider verder uitgewerkt. 4 wanneer sprake is van een andere spanning, gelden andere afstanden. De installatieverantwoordelijke geeft daarover informatie. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

30 8. Inzet railgebonden voertuigen op buitendienst gesteld spoor Onder railgebonden voertuigen worden verstaan: werktrein, kraan op lorries en bijzondere voertuigen. De vervoerder is verantwoordelijk voor de veilige staat van het materieel (waaronder uitvoeren periodieke en technische controles en de controle veilige loop (CVL)). 8.1 Algemeen Middels een risico analyse moet worden vastgesteld of een railgebonden voertuig binnen het buitendienst gestelde spoor zelfstandig (zonder begeleiding van een Werktreinbegeleider) vervoersbewegingen mag uitvoeren. In dat geval hoeft er geen werktreininstructie (WTI) opgesteld te worden. In deze risico analyse moet onder andere de aanwezigheid van bijzondere infra-elementen worden betrokken. Aan het rijden met railgebonden voertuigen op buitendienst gesteld spoor worden de volgende eisen gesteld: Wanneer een werktreininstructie opgesteld moet worden zijn hierin ten minste het rijden op zicht en andere opdrachten vermeld; maximum snelheid in de nabijheid van personeel op de werkplek is maximaal 10 km/u; er moet worden gestopt als de veiligheid van werkenden, gereedschap of de infra dit vereist. Als een railgebonden voertuig wordt overgebracht op in dienst zijnde sporen (bijvoorbeeld voor het overbrengen van materieel van inzetplek naar buitendienststelling), moet worden voldaan aan dezelfde eisen die worden gesteld aan de vervoerders. Gebruikers van dergelijk materieel, machines, gereedschappen en apparatuur moeten door middel van certificaten respectievelijk verklaring van geen bezwaar kunnen aantonen dat aan deze eisen wordt voldaan. 8.2 Instructies Instructie van de werktreinbegeleider De Leider werkplekbeveiliging (LWB) instrueert de werktreinbegeleider of gereedschapsmachinist over: de verplaatsingen en verrichtingen met het railgebonden voertuig (werktrein, kraan op lorries of bijzonder voertuig); de communicatie tussen de LWB, treindienstleider en de gereedschapsmachinist; de aanwezigheid van andere railgebonden voertuigen, obstakels en mensen en andere omstandigheden die van belang zijn voor het veilig rijden; de inhoud van de WTI Instructie van de gereedschapsmachinist De werktreinbegeleider of LWB instrueert de gereedschapsmachinist over: de inhoud van de WTI; gebied waarin deze mag verplaatsen; de communicatie tussen de Leider werkplekbeveiliging (LWB), treindienstleider en de gereedschapmachinist; de aanwezigheid van andere railgebonden voertuigen, obstakels en mensen en andere omstandigheden die van belang zijn voor het veilig rijden. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

31 De gereedschapsmachinist is machinist minimaal bevoegd en moet voor aanvang van een rit met het gereedschap in het bezit zijn van de benodigde WTI. 8.3 Bijzondere voertuigen In het kader van werkzaamheden kunnen bijzondere voertuigen worden onderverdeeld in: Rail-wegvoertuigen. Zelfrijdend gereedschap. Als een bijzonder voertuig in of uit een spoor wordt gezet, dan moet dat spoor vrij zijn door middel van een buitendienststelling. Als het bijzonder voertuig daarbij dichter dan 1,5 meter bij een spoorstaaf van een nevenspoor kan komen, dan moet ook het nevenspoor vrij zijn door middel van een buitendienststelling. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

32 9. Tijdelijke (werk)overweg op bouwlocatie 9.1 Algemeen De manager Operationeel Management (Mom) van ProRail verleent toestemming voor de aanleg van een tijdelijke (werk)overweg 5. Hij regelt het gebruik, de voorwaarden en de aansprakelijkheid in het bestek en/of contract. De toestemming mag alleen worden verleend als het bouwverkeer de bouwplaats niet via een andere weg kan bereiken. De V&G-coördinator uitvoeringsfase stuurt via ProRail een melding van de aanwezigheid en de plaats van een tijdelijke (werk)overweg: naar de vervoerders die het baanvak berijden; ter kennisgeving naar - het Directoraat-generaal voor het Vervoer; - IVW-DR. 9.2 Tijdelijke (werk)overweg Een tijdelijke werkoverweg moet zijn voorzien van een installatie die door ProRail is goedgekeurd. De V&G coördinator uitvoeringsfase legt (in het V&G plan uitvoeringsfase) de volgende zaken vast: de locatie van de tijdelijke overweg; de tijd dat de overweg mag worden gebruikt; het type van de installatie; te nemen maatregelen. 5 De formele vergunningverlening voor een werkoverweg gebeurt door de regionale afdeling Veiligheid Milieu en Juridisch Beheer (VMJB) van ProRail. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

33 10. Gespreksdiscipline met communicatiemiddelen en treindienstleider 10.1 Doel In dit hoofdstuk is aangegeven welke middelen voor veiligheidscommunicatie gebruikt moeten worden. Daarnaast zijn er regels gesteld voor de gespreksdiscipline in de veiligheidscommunicatie gericht op het zoveel mogelijk uitsluiten van interpretatieverschillen Communicatie Veiligheidsberichten Voor mondelinge veiligheidsberichten tijdens de uitvoering van werkzaamheden moeten de regels voor gespreksdiscipline worden gehanteerd. Er mogen alleen toegestane middelen voor telecommunicatie worden toegepast. Veiligheidsgesprekken tussen de leider werkplekbeveiliging en treindienstleider moeten zo mogelijk worden vastgelegd op registratieapparatuur. Gebruikers van spreekverbindingen moeten: de apparatuur op de juiste manier bedienen; gesprekken kort en zakelijk houden; gespreksregels in acht nemen Communicatie opmaken werkcontract (WECO) De leider werkplekbeveiliging (LWB) stelt het werkcontract (WECO) op. De procedure hiervoor is: De LWB: - noemt zijn naam, WBI-nummer, telefoonnummer, e.d.; - leest het werkcontract (WECO) letterlijk voor. de treindienstleider: - vult zijn WECO-exemplaar in; - herhaalt het WECO inhoudelijk Communicatie werktreinen De leider werkplekbeveiliging (LWB) en de treindienstleider wisselen met elkaar treinveiligheidsberichten uit over werktreinen, waarbij: alleen de leider werkplekbeveiliging (LWB) treinen mag toelaten tot buiten dienst gestelde sporen; alleen de treindienstleider treinen mag toelaten tot in dienst zijnde sporen. Als een werktrein bij vertrek van een buitendienst gesteld spoor gebreken vertoont, neemt de LWB maatregelen om gevaar te voorkomen en deelt deze mede aan de treindienstleider. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

34 11. Begrippenlijst Begrippen Aanrijdgevaar Afscheiding Algemeen Leider Alleengaande Arbeidshygiënische Strategie Bdsmc Bijzonder voertuig Bouwplaats Buitendienststelling (BD) Toelichting Onder aanrijdgevaar wordt verstaan het gevaar, dat werkenden tijdens het uitvoeren van werkzaamheden lopen om in aanraking te komen met al dan niet exploitatief railverkeer. Methode van werkplekbeveiliging waarbij werkenden en risicobron in ruimte van elkaar worden gescheiden. Onderverdeeld in: Fysieke afscherming: Menskerende voorziening die fysiek voorkomt dat een persoon/baanwerker in de het risicogebied komt. Afbakening: Niet-menskerende voorziening waarbij een persoon/baanwerker tactiel gewaarschuwd wordt dat deze het risicogebied nadert. Markering: Niet-menskerende voorziening waarbij een persoon/baanwerker visueel gewaarschuwd wordt dat deze het risicogebied nadert. Functionaris van Railverkeersleiding die bij een calamiteit de leiding heeft m.b.t. te nemen maatregelen. Persoon die geen activiteiten binnen het profiel vrije ruimte (PVR) mag uitvoeren; zich over het schouwpad langs het spoor mag verplaatsen en onder voorwaarden sporen mag oversteken Werkwijze waarin, bij het treffen van maatregel om risico s te minimaliseren, hogere orde maatregelen (bijvoorbeeld: het wegnemen van de bron van het risico) de voorkeur verdienen boven lagere orde maatregelen (bijvoorbeeld: afschermende voorzieningen). Zie Arbowet, art 3. Bedieningsdeskundige Schakel en Meldcentrum Een voertuig dat met een eigen aandrijving op het spoor kan rijden, niet zijnde een locomotief of treinstel. Onder het begrip bouwplaats wordt in dit reglement verstaan een werkplek. Methode van werkplekbeveiliging, waarbij de treindienstleider maatregelen neemt om treinverkeer naar het betrokken spoor uit te sluiten, de verantwoordelijkheid voor dit spoor overdraagt aan de LWB en waarbij de LWB treinverkeer naar de werkplek uitsluit door maatregelen ter plaatse. De werkplek bevindt zich binnen het buiten dienst gestelde gebied. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

35 Begrippen Calamiteit Directievoerder Elektrocutiegevaar Exploitatief treinverkeer Gegarandeerde Waarschuwing (GW) Gereedschapmachinist Grenswachter Installatieverantwoordelijke Leider werkplekbeveiliging (LWB) Toelichting Een calamiteit is een ongewenste gebeurtenis, waarbij sprake is van verstorende effecten op het railverkeerssysteem en/of op diensten van deelnemers aan het railverkeerssysteem, zodanig dat continuering in gevaar komt of reeds belemmerd is. Deze gebeurtenissen hebben direct dreigende of al opgetreden letsel/schade voor mens, dier, goederen en/of milieu tot gevolg. Als een calamiteit heeft plaatsgevonden, dan treedt de calamiteitorganisatie van RVL in actie. Toezichthouder namens de opdrachtgever op een project. Onder elektrocutiegevaar wordt verstaan het gevaar, dat werkenden tijdens het uitvoeren van werkzaamheden lopen om in aanraking te komen met (hoog- )spanningvoerende delen (bovenleidingssysteem en retourstroom ten behoeve van tractie). Voor het uitvoeren van werkzaamheden in afgesloten elektrische ruimten, bijvoorbeeld onderstations, schakelstations en relaisruimten, geldt niet het VVW maar RLN00128: Veiligheidsvoorschrift voor werkzaamheden aan (of in de nabijheid van) elektrische hoogspanningsinstallaties en/of aanverwante regelgeving. Als de aan- en afvoerwegen van genoemde ruimten in of nabij profiel van vrije ruimte zijn gelegen, dan geldt ook het VKW. Dit betreft treinverkeer, dat volgens dienstregeling gebruik maakt van in dienst gestelde railinfra. Beschermende maatregel waarbij werkenden door (automatische) apparatuur visueel en/of auditief worden gewaarschuwd voor naderende treinen. Machinist die als taak heeft het besturen van als gereedschap dienende spoorvoertuigen tijdens het gebruik daarvan bij werkzaamheden aan, in of nabij de spoorweginfrastructuur op sporen die buiten dienst zijn gesteld. Een functionaris die bewaakt dat werkenden niet onbedoeld binnen het risicogebied komen. Functionaris die direct verantwoordelijk is voor de bedrijfsvoering van de elektrische installatie en de coördinatie tussen de verschillende werken die een beperking voor deze bedrijfsvoering opleveren. Functionaris die verantwoordelijk is voor het borgen van de werkplekbeveiliging tijdens de werkzaamheden. De leider werkplekbeveiliging mag het aanbrengen en verwijderen van werkplekbeveiligingsmiddelen laten uitvoeren door daartoe aangewezen en geïnstrueerde personen. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

36 Begrippen Lokale Risico-Inventarisatie (LRI) Leider locale veiligheid (LLV) nabij PVR Nevenspoor Ontwerpende partij Opdrachtgever Opdrachtnemer Opzichter Persoonlijke waarneming (PW) Ploegleider Railgebonden voertuigen Rail-wegvoertuig Risico Risicogebied Toelichting Tekeningen waarop locatiegebonden risico s (bijvoorbeeld zichtbelemmeringen, schouwpaden binnen PVR, ontbrekende wijkplaatsen) voor zover bekend zijn aangegeven. Functionaris belast met zorg voor de naleving van veiligheidsmaatregelen op een aangewezen locatie. Wat onder nabij moet worden verstaan, hangt af van de aard van de werkzaamheden en de relatie tot het PVR (zone A/A ). Voorkomen moet worden dat mensen, middelen of materialen (bijv. gereedschap) binnen het PVR komen. Concreet ingevuld: PVR + 3 m (zone A/A t/m zone C/C ), alsmede een gebied van 1,5 m. rond de spanningvoerende delen van de bovenleiding. Het uitgangspunt van het NVW is het conventionele spoorwegnet met maximumsnelheden van 160 km/uur en een spanning van 1800 volt. Voor sporen met hogere snelheden en 25 kv spanning gelden voor nabij PVR andere voorschriften. Het spoor of de sporen, gelegen in de nabijheid van de werkplek, maar daar niet deel van uitmakend. De natuurlijke of rechtspersoon die voor de opdrachtgever het ontwerp van een uit te voeren opdracht maakt, inclusief V&G Ontwerpplan. De natuurlijke of rechtspersoon die opdracht geeft tot ontwerp, bouw en/of onderhoud van een infraproject. De natuurlijke of rechtspersoon die de bovengenoemde opdracht uitvoert. Functionaris die namens Railverkeersleiding verantwoordelijk is voor het regelen van het railverkeer op opstelterreinen (onbeveiligd gebied). De methode van werkplekbeveiliging, waarbij werkenden door een veiligheidsman of grenswachter worden gewaarschuwd. PW is onderverdeeld in PW-Grenswachter (PW-GRW), PW-Grenswachter met afbakening (PW- GRW/A) en PW-Veiligheidsman (PW-VHM) Functionaris/ vakbekwaam persoon die ter plaatse met de leiding van de werkzaamheden is belast. Als gereedschap dienende spoorvoertuigen (inbegrepen werktreinen) op sporen die buiten dienst zijn gesteld. Bijzonder voertuig dat op het spoor en op de weg kan rijden. Combinatie van de waarschijnlijkheid dat een gespecificeerde gevaarlijke gebeurtenis zich voordoet en de gevolgen daarvan. Het gebied waarbinnen het risico zich voor kan doen. Uitgangspunt voor het risicogebied is het Profiel van Vrije Ruimte (PVR: zone A/A ). Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

37 Begrippen Risico inventarisatie en evaluatie (RI&E) Rollend gereedschap Storingen Tijdelijke Snelheidsbeperking (TSB) Uitvoerende partij Veilige berijdbaarheid Veiligheid Veiligheidsman (Vhm) V&G-coördinator V&G dossier V&G plan Werkplekbeveiligings-instructie (WBI) Toelichting Risico-analyse; een proces waarbij risico s in kaart worden gebracht en maatregelen met behulp van de arbeidshygiënische strategie worden vastgesteld. Gereedschappen en hulpmiddelen, bestemd om door middel van handkracht over het spoor te worden voortbewogen. Een storing is een ongewenste gebeurtenis, waarbij sprake is van verstorende effecten op het railverkeerssysteem en/of op diensten van deelnemers aan het railverkeerssysteem, zodanig dat continuering in gevaar komt of reeds belemmerd is. Maatregel waarbij treinverkeer tijdelijk een lagere snelheid heeft dan de op het betrokken spoor gebruikelijke dienstregelingssnelheid. De natuurlijke of rechtspersoon die zich jegens de opdrachtgever heeft verbonden om in het bouwproces de uitvoerende functie te vervullen. De infrastructuur is veilig berijdbaar als deze zodanig is ingericht, dat deze voldoet aan de door ProRail bekend gemaakte eigenschappen. Alleen met inachtneming van deze eigenschappen en de daarbij behorende voorwaarden garandeert veilige berijdbaarheid. Afwezigheid van onaanvaardbare risico s Functionaris die verantwoordelijk is voor het waarschuwen van het personeel voor treinen die de werkplek naderen. Hij waarschuwt voor treinen op het spoor waar gewerkt wordt en voor treinen op het nevenspoor. Een functionaris die als hoofdtaak heeft het inventariseren en evalueren van risico s, het coördineren en bewaken van V&G gerelateerde aspecten gedurende voorbereiding en realisatie van een werk. Hij stelt het V&G plan en V&G dossier op. Dossier waarin is opgenomen: De relevante aspecten op het gebied van veiligheid en gezondheid voorzover deze betrekking hebben op onderhoud en beheer van een stuk railinfra. Document waarin zijn opgenomen: gegevens over het te realiseren werk, de bij het werk betrokken partijen, de wijze waarop de samenwerking en communicatie tussen deze partijen plaatsvindt, de resultaten van de risico-analyse Er is een V&G plan voor de ontwerp- en voor de uitvoeringsfase. Document, waarin o.a. de te treffen veiligheidsmaatregelen van uit te voeren werkzaamheden zijn vastgelegd. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

38 Begrippen Werkcontract (WECO) Werkplek Werkspoor Werktrein Werktreinbegeleider Werkverantwoordelijke Werkzaamheden Wijkplaats Toelichting Een document, waarin de afspraken tussen bedieningsdeskundige SMC, treindienstleider en leider werkplekbeveiliging worden vastgelegd. Het deel van het spoor of de sporen, waar werkzaamheden plaatsvinden. Tot de werkplek behoren tevens de sporen die bij het uitvoeren van activiteiten kunnen worden betreden of bij het ontruimen moeten worden overgestoken. Het spoor, dat deel uitmaakt van de werkplek. Een krachtvoertuig of bijzonder voertuig - indien met andere voertuigen verbonden daarmee één geheel vormend - dat zich bevindt op buitendienstgesteld spoor en niet wordt gebruikt als gereedschap op de werkplek. Functionaris, belast met het begeleiden van werktreinen en andere railgebonden voertuigen. Functionaris die is aangewezen als direct verantwoordelijk persoon voor de leiding over werkzaamheden.. Het verrichten van werk aan de infra of andere activiteiten in of nabij het spoor, niet behorend tot het reguliere vervoerproces. Een plek waar werkenden, eventueel mét hun gereedschap, zich op kunnen stellen, zodanig dat aanrijdgevaar is uitgesloten. De lengte van de wijkplaats is afhankelijk van de geïnventariseerde risico s, het aantal personen of gebruikte materiaal/gereedschap. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW) Versie: Januari /42

39 Bijlage 1 Formulieren WBI - WECO - WTI 6 6 De in deze bijlage opgenomen formulieren zijn de oorspronkelijke (en in de praktijk gebruikte) Reglement Veilig Werken/Reglement Railverkeer-formats. Op termijn zullen deze worden aangepast. Normenkader veilig werken: Voorschrift Veilig Werken (VVW ) Versie: Januari /42