DUS. Rebelse vrouw. 26 Droomvrouw. Ze gaat tegen de stroom in de moeder die ervoor kiest thuis te blijven. En niet te gaan werken.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "DUS. Rebelse vrouw. 26 Droomvrouw. Ze gaat tegen de stroom in de moeder die ervoor kiest thuis te blijven. En niet te gaan werken."

Transcriptie

1 DUS TIJDSCHRIFT OVER WERK EN INKOMEN. FNV BONDGENOTEN. MAART 08 NR 2 Rebelse vrouw Ze gaat tegen de stroom in de moeder die ervoor kiest thuis te blijven. En niet te gaan werken. 8 Vrouw tussen kerels Danitsja Spier staat als uitsmijter bij party s. Een echt vrouwtje. Ze vindt het heerlijk met mannen te werken. 16 Bloeiende liefde Op de werkvloer tiert de liefde welig. De lusten en lasten van een relatie met je collega. 18 Overleven Mannelijke collega s zeuren niet. Maar ze tonen weinig gevoel. Tips om te overleven. Toon lef 20 Vrouwen dringen te weinig door tot de top. Dat moet anders. Fempower!!! 26 Droomvrouw Cathelijne de Wit is als man geboren. Ze droomde er van een vrouw te zijn. Nu is hij een mooie zij.

2 3 Inhoud DUS maart 08 Verrassing! Voor u ligt DUS 2, een themanummer. Het is helemaal gewijd aan mannen en vrouwen op de werkvloer. Dit is het vrouwendeel. In 2009 vindt het congres van FNV Bondgenoten plaats. Lees meer op pagina Handig Tips en weetjes Praktische gadgets, tips en talloze interessante dingen over werk en inkomen. Alles wat een vrouw weten moet. 6 vrouw en werk Louter vrouwen In zorg en onderwijs, daar werken vrouwen veelal. Ook in de detailhandel overheersen ze. Foto: Chris Pennarts Illustratie: Djanko 12 Coververhaal Vrouwen die niet willen werken 8 Switch Niet bang Danitsja Spier staat als uitsmijter bij party s. Bang is ze niet. En ze vindt het heerlijk met mannen te werken. Foto: Patrick Post 16 Het zijn de rebellen van deze tijd: vrouwen die er voor kiezen om thuis te blijven en voor de kinderen te zorgen. Achtergrond Liefde op het werk Drie vrouwen vertellen over relaties met een collega. De lusten en lasten. 20 Reportage Fempower! Vrouwen komen bijeen om de strijd aan te gaan tegen het glazen plafond. Toon meer lef!, is het motto. 24 Bondig Nieuws van de bond En een column van voorzitter Henk van der Kolk hoe het komt dat hij niet parttime werkt. 26 Droom Mooie vrouw Cathelijne de Wit is een echte vrouw. Maar ze is als man geboren. Je bent wie je bent en daar mag je trots op zijn! Foto: Liesbeth Dinnissen Foto: Liesbeth Dinnissen Foto: Merel Maissan Colofon Hoofdredacteur Kaspar Melchior k.melchior@bg.fnv.nl Eindredacteur Peter Beekman p.beekman@bg.fnv.nl Redactie Renske Nagtegaal r.nagtegaal@bg.fnv.nl Peter te Lintel Hekkert p.telintelhekkert@bg.fnv.nl Redactie-assistente Emmy Bitter e.bitter@bg.fnv.nl Adres Postbus 9208, 3506 GE Utrecht Aan dit nummer werkte mee Christine Otten. Ontwerp en vormgeving RAAK Grafisch ontwerp, Utrecht Druk Senefelder Misset, Doetinchem Advertenties Psh, publishing support. Oscar van den Bosch , oscar.vd.bosch@psh.rsdb.nl Copyright Overname van artikelen is alleen toegestaan met bronvermelding en toestemming van de uitgever ISSN Abonnementen DUS wordt gratis toegestuurd aan alle leden van FNV Bondgenoten (6 x per jaar). Niet-leden krijgen het blad tegen betaling van 12 euro per jaargang toegestuurd. Aanmelding uitsluitend schriftelijk: Redactie DUS, tav Emmy Bitter, Postbus 9208, 3506 GE Utrecht, fax , redactie@bg.fnv.nl Oplage DUS verschijnt ook als Daisy, voor blinden en slecht zienden. Foto omslag: Pim Rusch

3 4 Handig DUS maart 08 Blond, dom en gelukkig O, de geneugten van domheid! Slechts eenkwart van de blondjes kent stress. Ter vergelijking: bij roodharige vrouwen is dat 30 procent, zo blijkt uit onderzoek van Sanex en Blondjes slapen ook nog het langst van alle vrouwen, meer dan acht uur per nacht. Dan zijn ze fit en kunnen fris en fruitig de dag aan.. Daarnaast hebben ze ook nog meer fun. Om jaloers op te worden. t Cartoon Gebroken hart? Betaald verlof Zou het niet mooi zijn: je liefdesverdriet thuis in bed verwerken, doos tissues bij de hand, terwijl de baas je gewoon doorbetaalt? Het kan in Japan. e Wat vind jij? Mannenwereld Op de site van FNV Bondgenoten wordt regelmatig gepeild wat jij van bepaalde zaken vindt. Hier de uitslag. Het salarisverschil tussen mannen en vrouwen ligt niet aan de dames zelf. It is a men s world zegt 48 procent. Geslacht heeft volgens 40 procent helemaal geen invloed op het salaris. Het is gewoon een kwestie van onderhandelen. 12 Procent denkt dat het inkomensverschil verandert als vrouwen zich meer op hun carrière richten. Meer werkoverleg voeren dan eendjes voeren dus. Ook je mening geven? Wekelijks staat er een nieuwe poll op t Foto: HH Het marketingbedrijf Hime & Company uit Tokio, gespecialiseerd in het aan de vrouw brengen van cosmeticaproducten, weet hoe het moet omgaan met de Bridget Jones en van de wereld. De zes vrouwen die hier werken mogen bij het oplopen van een gebroken hart op kosten van de baas thuis blijven. Bedrijfsleider Miki Hiradate vergelijkt het met ziekte. Na een zware ontgoocheling op het liefdesvlak moet iedereen er eens tussenuit. Zo kan de werknemer, volgens haar, de luduvudu rustig verwerken en daarna weer als herboren aan het werk gaan. Vrouwen onder 24 jaar hebben recht op een dag verlof, die tussen 25 en 29 jaar op twee dagen en oudere werkneemsters mogen drie dagen opnemen. Foto: HH Jonge dames vinden sneller een nieuwe liefde, vanaf dertig jaar wordt dat wat lastiger. Zij krijgen dus meer tijd om over de breuk heen te komen. Het bedrijf heeft nog een opmerkelijke arbeidsvoorwaarde: het personeel mag twee ochtenden betaald verlof opnemen om tijdens uitverkoopdagen te shoppen. t

4 LOF Cover DEFDEF.indd :03:58 LOF 1 5 Voor drukke mama s Moeder zijn is leuk. Maar vaak zijn ze wel erg druk. De nieuwe site tijdvoormama.nl geeft tips om het zware bestaan te verlichten. Ook zo n last van druipende ijshoorntjes op een kinderfeestje? Doe schuimpjes onderin de hoorntjes. Geen vieze troep meer. Bij het stofzuigen wil er nog wel s per ongeluk een stukje speelgoed in de stofzuigerzak verdwijnen. Vervelend. Doe een oude panty om de zuigmond. Probleem opgelost. Maar mama s mogen ook wel eens aan zichzelf denken, daarom staan er ook beauty-tips op de site. Hoe krijg je zachtere lippen? Veel water drinken en gebruik een tandenborstel om je lippen een zachtere peeling te geven. Vaseline smeren voor je gaat slapen werkt ook. t Werk en gezin combineren Ploetermoeders worden ze ook wel genoemd, vrouwen die (jonge) kinderen combineren met een baan. Ze werken zich thuis en op t werk het schompes. En voelen zich schuldig omdat ze op beide fronten tekort schieten. Ze laten stipt om vijf uur de collega s in de steek om naar de crèche te gaan. En thuis zijn ze s avonds te moe om na het koken, afwassen en kinderslaapritueel nog eens gezellig met manlief te kletsen. Een zwaar bestaan inderdaad. Gelukkig kunnen werkende moeders sinds kort steun bij elkaar zoeken op internet. Er is een praktische en mooie site gelanceerd waar ze ervaringen kunnen uitwisselen en tips kunnen vinden. Thema s die aan bod komen zijn werk, gezin en balans. Er zijn achtergrond verhalen, forums, columns en nieuwsberichten. De site bevat ook een lijst met activiteiten waar de dames elkaar kunnen ontmoeten. Bovendien is informatie te vinden over het bij behorende Lof Magazine, blad voor moeders met ambitie. Tot slot bevat de site niet onbelangrijk een online shop. Het blijft een vrouwensite immers... t Lof nummer 3 maart/april Lof VOOR MOEDERS MET AMBITIE ANNE-MARIE VERMAAT Opeens is de emmer vol WEG MET HET SCHULDGEVOEL Van werken krijg je energie TERE KINDERZIELTJES? Op stap met het Jeugdjournaal KIDS-PROOF OP VAKANTIE Tips en relax-adressen Zo moeder, zo dochter Welke keuzes maak jij? Nr 3 maart/april ,50 WORKING MOM 2008 Nomineer je eigen Lofmodel! Meer dan beppen over schoenen De moderne vrouw krijgt haar eigen dag: Vrouwenwoensdag. Tijdens bijeenkomsten in het hele land kan ze in gesprek gaan met soortgenoten. Voor het luttele bedrag van 29 euro mag je meedoen aan gesprekken over de mooie, lelijke, goede, slechte, duidelijke en verwarrende dingen in het leven van de hedendaagse vrouw. Het initiatief komt van Grace Dias, eigenaar van coachingsbureau Louter Coaching. Zij wil op woensdagavonden door het hele land vrouwen bij elkaar brengen. Niet om te beppen over schoenen, As the World Turns of de nieuwste Nicci French, maar om ze daadwerkelijk op het juiste spoor te zetten. Zo wijst Dias erop dat de keuze voor thuis blijven of carrière maken niet altijd een vrije keuze is. Naast praktische belemmeringen zijn er ook persoonlijke drempels waardoor vrouwen het moeilijk vinden te focussen op hun ambities. Overheid en werkgevers zoeken naar oplossingen, maar vrouwen kunnen zelf ook mogelijkheden zoeken om het combineren van werk en zorgtaken haalbaar te maken. Gelukkig is er hulp. Op Vrouwenwoensdagen reiken coaches deze radeloze vrouwen de helpende hand. t Foto: HH

5 6 Vrouw & werk DUS maart 08 Alleen vrouwen

6 7 In 2007 telde Nederland zo n 7,3 miljoen werkenden. 43 Procent daarvan was vrouw. Veel vrouwen verdienen hun boterham in de zorg. Maar ook in de detailhandel en het onderwijs. De meeste vrouwen werken parttime. Meestal zo n 20 tot 35 uur per week. Daardoor verdienen vrouwen minder. Vrouwen verdienen gemiddeld euro bruto per jaar. Dit is ruim euro minder dan mannen. Maar ook tussen fulltime werkende mannen en vrouwen is een verschil. Dat komt doordat vrouwen vaker in slecht betaalde sectoren werken, zoals de zorg, of lager zijn opgeleid. Tekst: Renske Nagtegaal Foto: Chris Pennarts Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek

7 8 De switch DUS maart 08 Bang ben ik niet In de snelle wereld van de direct-marketing miste Danitsja Spier (31) iets. Ze is nu planner bij Alpha Security. In de weekenden staat ze als uitsmijter aan de deur van een discotheek. Tekst Tekst Christine Otten Foto Patrick Post k werk het liefst met mannen. IMannen zijn direct. Duidelijk. Vooral dat: duidelijk. Geen gezeur en gedraai. Ik ben meer mezelf wanneer ik met mannen werk. Niet dat ik een manwijf ben. Helemaal niet. Ik kan een behoorlijk vrouwtje zijn hoor. Mooie kleren, make-up, lang haar. Maar wat me soms ergert aan vrouwen is hun gedraai om de hete brij heen. Geen punt kunnen maken. Geen knopen durven doorhakken. Afwachten. Dat

8 9 ergert me. Ik hou juist van snel beslissingen nemen. Aanpakken. Ik ben meer van: tak tak tak. Bij mijn vorige werkgever, een jong direct-marketingbedrijf waar ik als planner en later als hoofd communicatie in het managementteam zat, werkten evenveel mannen als vrouwen. Het hele man/vrouw-verhaal speelde daar niet zo. Tenminste, ik was daar niet mee bezig. Ik had een topbaan, zeker voor iemand die zo jong is. Verdiende geld als water. Het ging nergens over hoor. Ik leefde als een echte yup. Iedere dag chic uit lunchen. Drie keer in de week uit eten. Alles kopen wat je wilt hebben. Maar wel keihard werken. Zodra ik thuiskwam was het: laptop aan, inloggen en verder gaan. Of ik bleef op kantoor en bestelde eten met de anderen. Een mooie tijd, echt. Gaaf, dynamisch. Vier keer per jaar overnachten in het Kurhaus, vergaderingen in hotel Huis ter Duin. Prachtig. Uiteindelijk hield ik het niet vol. Vijf jaar terug raakte ik opgebrand. Ik had nergens meer zin in. Reed ik naar kantoor en mijn maag draaide zich om. Ik dacht dat ik zwanger was. Huilen om niks, geen beslissingen kunnen nemen. Moet je je voorstellen: ik ben een planner in hart en nieren. Een controlfreak. En dan gebeurt zoiets. Op een dag zat ik achter mijn bureau en keek naar mijn beeldscherm. Had ik mijn ontslagbrief getikt! Alsof het buiten mij om was gegaan. Ik stond perplex van mezelf. Dat ik dat durfde. Want behalve dat ik alles graag onder controle heb, ben ik ook erg van de veiligheid. En ik had natuurlijk nog geen andere baan. Binnen een week had ik een sollicitatiegesprek hier bij Alpha Security. Ik wist meteen: ik wil ook aan de deur staan als uitsmijter. Niet alleen op kantoor zitten. De beveiligingsbranche is een mannenwereld. Heerlijk. Ik merkte dat ik mannen had gemist. Ik kom uit een sterk Surinaams gezin. Zorg dat je je shit op orde hebt. Toen mijn vriend me een half jaar terug onverwacht verliet, zat ik binnen 24 uur bij de hypotheekadviseur. Drie weken heb ik gerouwd. Toen werd ik op een ochtend wakker en dacht: dit is niet de bedoeling. In een klap was mijn verdriet voorbij. Ik zei altijd van mezelf: Ik ben een heel sterke vrouw. Nu weet ik dat ik een sterke vrouw ben. Doordeweeks ben ik hoofd planning. Ik onderhoud de contacten met opdrachtgevers bedrijven, organisatoren van evenementen en feesten en met onze jongens, zo n honderd man in totaal. Ik zorg dat iedereen weet waar hij wanneer wordt ingezet; als ze geen zin in een bepaalde klus hebben, praat ik met ze, of onderhandel: als jij dit voor mij doet, doe ik wat voor jou. Op zaterdagnacht sta ik aan de deur bij de Lichtfabriek, een discotheek hier in Haarlem. Samen met mijn team, allemaal mannen, Ik kan een echt vrouwtje zijn echte mannen, en een vrouw, Marjolein. Ze is net zo als ik: niet bang. Ik draag een ladiesvest. Een kogel- en steekvrijvest, speciaal voor vrouwen. Dat is de investering waard. Als je in je flikker wordt gestoken denk je: had ik die paar honderd euro voor dat vest maar uitgegeven. Wij beveiligen feesten, houseparty s, R & B feesten, jaren 80 party s, van alles. In het begin kreeg ik geen kans. De jongens beschermden mij, en Marjolein trouwens ook. Werd er gemat, dan grepen ze ons in de kraag, tilden ons op en zetten ons achteraf. Gingen we maar een beetje crowdcontrol doen. Vond ik niet erg. Ik moest nog wennen. Maar op een gegeven moment gooi je jezelf erin. Je hebt geen keus. Je ziet je collega s vechten en je wilt ze helpen. Je duikt erop. Als vrouw heb je bijna geen armkracht, geen gewicht, dus moet je het hebben van techniek. Ik heb aikijutsu gedaan, een kruising tussen aikido en jujitsu, de beste sport voor vrouwen in dit beroep: je leert hoe je iemand zo snel mogelijk onder controle krijgt. Ik heb nu wel mijn strepen verdiend. Als ik nu niet kom op zaterdag, bellen de jongens me op: Waar blijf je? Het is mijn hobby. Ik werk met leuke mensen, hoor lekkere muziek, geef geen geld uit en bezorg mensen een fijne, veilige avond uit. Daar haal ik mijn kick uit; niet uit de opstootjes of vechtpartijen. Bang ben ik nooit geweest. Wel boos. Ik weet nog een keer dat er gemat werd op een feest. Marjolein en ik sprongen erop, we wilden onschuldigen ontzetten, maar uiteindelijk keerde het geweld zich tegen ons. Je weet: de mannelijke collega s komen eraan. Voor je erop springt maak je eerst melding via de portofoon. Maar toen moesten we echt vechten voor ons leven. Ik heb rake klappen opgelopen, aan mijn ribben, mijn been, mijn oor. Razend was ik. Als een meisje heb ik staan huilen van woede. t

9 Column 11 De Passie Tekst Joep Schrijvers Foto s Merlijn Doomernik DUS mei Eitje Voor het zoete spel van de rattigheid, het konkelen en naaien, ben ik bij vrouwen in de leer gegaan. Hoe je iemand uithoort, ondermijnt en afmaakt, ik hing gretig aan hun lippen. Bij een van hen, de ergste, verloor ik definitief mijn onschuld. Ik was nog een aanstormend projectleidertje toen zij mij op een goede morgen liet nablijven in de vergaderzaal. Ze stevende af op het whiteboard, gebaarde mij te gaan zitten en noteerde de namen van alle directeuren en managers. Alsof ze de nieuwe administratieve procedures uiteenzette, doceerde ze met neutrale stem alle zwakheden van het gezelschap: hun ijdelheden, hun driften, hun depressies, hun beperkte IQ s en vooral hun onderlinge vetes. Ademloos keek ik toe hoe ze de slangenkuil voor mij uittekende en aangaf hoe we iedereen naar onze hand gingen zetten: de een met pijn, de ander met genot. Dat was nog eens andere taal. De mannen die ik kende, konden alleen maar reutelen over targets, organisatieharkjes en projectplannen. Ik wist: dit is het ware leven. Sinds ik die honing van de macht heb geproefd, verlang ik altijd terug naar de smaak. Toch lieten al die vrouwen mij steeds met één vraag zitten: waarom zijn er zo weinig van jullie aan de macht, als jullie zo ongelooflijk vals en leep zijn? Dat had toch een eitje moeten zijn? Niet dus en het antwoord heb ik later gevonden in de biologie, bij een ander ei. Het is niet toevallig dat de meeste vrouwen in de zorg, het onderwijs, bij PZ, in de marketing en de religie zitten: als uitvoerders en niet als cheffin. Daar kunnen ze namelijk lekker tutten, communiceren, een beetje sociaal doen, aan elkaars gevoelens peuteren en vooral heel veel mutsen over bezieling, inspiratie en passie. Volgens de hedendaagse biologie doen ze dat allemaal vanwege hun broedstoofhormonen. Al dat getut komt van het ei. Het is nogal wat om negen maanden op zo n ding te zitten en dan het resultaat gedurende vele jaren tot ontwikkeling te moeten brengen. Daar past de rattigheid, die het bedrijfsleven en de overheid vraagt, niet bij. Daarom verhinderen God s eigen chemicaliën dat de dames het spel van de macht tot de laatste kogel spelen. Het ei eist stabiele, vreedzame en vooral mutsende omgevingen. En die vrouw dan, die je ontmaagd heeft, zult u zich misschien afvragen. Tsja, die was de bekende uitzondering: een dijk van een pot. Ze zit erg hoog! t Joep Schrijvers is auteur van Hoe word ik een rat?, Het maandagmorgengevoel en Het wilde vlees.

10 12 Coververhaal DUS maart 08 Rebelse burgertrutten Liever thuis bij de kinderen Tekst Peter te Lintel Hekkert Foto s Pim Rusch/Chris Pennarts

11 13 Een half miljoen vrouwen zijn thuisblijfmoeder. Zij werken niet maar zorgen voor de kinderen. Tegen de stroom in. Drie portretten. Ze zijn de gruwel van iedere feministe: vrouwen die liever bij hun kroost zijn dan dat ze werken. In de vrijgevochten hoek is weinig sympathie voor zogenoemde thuisblijfmoeders. Mutsen zijn het. Burgertrutten. Waarom je dagen vullen met koffiedrinken, sudoku en eendjes voeren als je carrière kunt maken? De vrouwenbeweging heeft hard gevochten voor gelijke rechten, dat mag je niet negeren. Het pleidooi voor de werkende vrouw krijgt steeds meer bijval. Was je niet zo lang geleden een ontaarde moeder als je je kinderen de huissleutel meegaf en een stapel diepvriespizza s voor ze klaarlegde, nu word je bijna verketterd als je ze na schooltijd bij de voordeur staat op te wachten met limonade en een biscuitje. Wee degene die zegt geen zin te hebben in een baan, het is als vloeken in de kerk. Vrouwen geven massaal gehoor aan dit moreel appèl, hoewel ook vaak ingegeven door financiële noodzaak (toegenomen vaste lasten). Het werkzame deel tussen de 15 en 65 jaar is sinds het begin van de eeuw gegroeid tot meer dan 3 miljoen (CBS). Zij verrichten ieder minstens twaalf uur per week betaald werk. Daar staat de halvering tegenover van het Wee degene die zegt geen zin te hebben in een baan aantal dat zich volledig werpt op de zorg voor gezin en huishouden: van in 2000 tot in Zij zwemmen tegen de stroom in, voelen zich rebellen in een op hol geslagen prestatiemaatschappij. > Ga voor meer informatie en tips naar thuisblijfmoeders. Hier staat onder andere hoe je een moederschaps-burn out kunt voorkomen. Bezoek ook de websites en Opvoeden doe je thuis Iris Idzinga (33) is getrouwd met Luc (37) en moeder van Nemo (1). Thuisblijfmoeder sinds Rare naam, thuisblijfmoeder. Maar ja, huisvrouw voel ik me al helemaal niet. Dan zie ik zo n sloofje voor me met schort en geverfd haar. Mijn huis is trouwens wel schoon hoor. Ik heb gewerkt als secretaresse, cursusplanner en communicatiemedewerker. Toen ik zwanger raakte, was er een en al verwondering. Wauw! Ik kon de wereld iets moois geven. Luc en ik spraken af dat ik in ieder geval het eerste levensjaar van Nemo thuis zou blijven. Noem het spiritualiteit, maar ik vind dat ik de verantwoordelijkheid moet nemen voor wat ik op de aarde doe, in dit geval dus zorgen voor mijn kindje, hem naar eer en geweten opvoeden. Ik wil hem een veilige basis geven, liefde en respect voor zichzelf en zijn omgeving. Die opvoeding hoort niet te liggen bij opa s en oma s of een crèche. Financieel trekken we het prima. Luc heeft een goede baan in de consultancy. Een luxe ja. In het begin wilde ik het supergoed doen voor hem, het huis netjes aan kant, maar ik was al blij als ik de afwas kon wegwerken. Al mijn aandacht was voor Nemo. Nu gaat het makkelijker. We doen van alles, het is alleen wat meer geregel om een avondje te hebben met zijn tweetjes. Ik hoor vaak: Wanneer ga je weer werken? O, je blijft thuis zitten. Dan voel ik me zo n klaploper. Misschien maak ik het mezelf wijs; vindt de buitenwereld dat ik moet presteren of vind ik dat zelf? Luc zegt: Je doet het prima, kijk naar ons lieve jongetje. Nemo is nu een jaar en ik kijk wel uit naar een beetje eigen tijd. Hij gaat daarom straks toch twee dagen naar het kinderdagverblijf. Opvang is ook goed voor zijn ontwikkeling. Zelf wil ik een webwinkeltje beginnen in babyaccessoires. Werken is geen doel, ik wil gewoon iets voor mezelf waar ik ziel en zaligheid in kwijt kan.

12 15 Ik heb écht een leuk leven Kim Hageman-Ter Beest (23) is getrouwd met Juul (26) en moeder van Joy (4) en Vinn (1). Thuisblijfmoeder sinds Ja dat is best jong, op je negentiende bevallen, maar om nou te zeggen dat ik mijn jeugd heb verprutst Ik was toch al geen staptype, geen party animal. Ik nodig liever vrienden uit bij mij thuis of ga ergens een hapje eten. Na de mavo heb ik even in de thuiszorg gewerkt. Met Joy op komst ben ik gestopt. Veel mensen denken dat ik een soort geraniummoeder ben die de hele dag op de bank hangt of knutselt met de kinderen. Ik moet altijd bewijzen dat ik slim ben. Ze vergeten dat ik woon op mijn werkplek. Mijn werk houdt nooit op, er is geen pauze. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat een thuisblijfmoeder omgerekend euro per jaar zou moeten verdienen. Voor vrouwen die werken heb ik respect, maar in mijn ogen zijn het geen moeders op het moment dat ze op hun werk zitten. Ik wel, fulltime. Niemand voedt mijn kinderen zo goed op als ik. Ze hoeven zich nooit door een ander te laten troosten, ik sleep ze niet naar opa en oma als ze ziek zijn. Dat is zoveel waard. Vrouwen worden gemiddeld tachtig, waarom zou je daarvan niet vijf jaar bij je kinderen zijn? Dan kun je ze vormen, leren om netjes dank je wel te zeggen. Ik wil dat mijn kinderen weten: daar hoor ik thuis. Mijn moeder was er ook altijd. We hebben het niet breed. Juul werkt in de bouw, geen vetpot. Het is niet belangrijk, want we leiden écht een leuk leven. Ik ga met de kinderen naar de spelotheek, de bieb, doe boodschappen, maak het huis schoon. Voor Juul is het fijn dat ik structuur aanbreng. Hij is twaalf uur per dag weg. Ik wil geen watje van hem maken maar als er s nachts iets is met de kinderen, ga ik eruit. Het is prima zo. Wij hebben pas lef Nicole Orriëns (38) is getrouwd met Floris (49) en heeft vijf kinderen: Maartje (12), Jan (11), Teuntje (9), Ot (6) en Piet (4). Thuisblijfmoeder sinds Een cao voor thuisblijfmoeders lijkt me wel wat. Het betekent dat dit wordt erkend als echt werk, want dat is het. Je gezin is dan niet financieel afhankelijk van je partner. Nu ben ik in de ogen van velen niet alleen een muts maar word ik ook nog gestraft met inkomstenverlies, een pensioengat, een gat in mijn cv en armoede op latere leeftijd. Een kwalijk lot voor een moeder die simpelweg zelf voor haar kinderen wil zorgen. Mijn man werkt als dtp er bij een Japans vertaalbureau. We komen rond omdat we zuinig leven. Lange tijd gingen we niet eens op vakantie, nu wel, door via Marktplaats een weekje een caravan te huren ergens in Nederland. Ik heb bewust gekozen voor dit leven. Toen ik na mijn doctoraal psychologie maar geen werk kon vinden, heb ik voorrang gegeven aan mijn kinderwens. Het is voor mij een enorme ontwikkeling, ik ben voortdurend in beweging. Je kinderen veranderen, je staat steeds voor nieuwe uitdagingen, het dwingt je te groeien. Al zou je willen, je kunt niet stil blijven staan. Het pioniersaspect spreekt mij aan: er zijn geen regels, geen structuren, geen functieomschrijvingen. Je maakt als thuismoeder je eigen werk, je eigen dag, je eigen leven. De babytijd, van totale afhankelijkheid, is kort en een eenmalige kans om mee te maken. Ik bied mijn kinderen maximale zorg, weet precies wat ze meemaken en heb de opvoeding in eigen hand. Ik begeleid ze naar volwassenheid, ben er als er eentje op zijn knie valt om er een kusje op te geven. Het feit dat ik vijf kinderen heb, vermindert het commentaar van anderen wel tot een minimum. Ik voel me beslist geen muts of burgertrut. Sterker: je hebt juist lef door tegen de stroom in te zwemmen, je eigen plan te trekken en achter je eigen keuze te staan. t

13 16 Achtergrond DUS maart 08 Lusten en lasten van relaties op het werk Als de liefde opbloeit Tekst Kaspar Melchior Foto s Hollandse Hoogte Hoe voelt het om verliefd te zijn op een collega? Drie vrouwen over geheime mailtjes, overslaande vonken en lastige situaties.

14 17 Fabien, 39 jaar Verliefd op mijn P&O er a het eerste etentje sloeg de vonk niet over. We zaten Nallebei niet te wachten op een nieuwe vlam. Omdat we net een lange relatie achter de rug hadden. Eerst maar even afwachten, zo dacht ik. Maar we vonden elkaar toch leuk. We waren op hetzelfde moment in dienst gekomen. Hij als P&O er, ik als diëtist. Hij werd mijn personeelsconsulent, en we hebben diverse gesprekken gevoerd over mijn werkuren. Leuke gesprekken, dat wel. Maar over privé-dingen ging het niet. Daar is hij te zakelijk voor. Op een gegeven moment heeft hij echter de stoute schoenen aangetrokken en me gebeld. Of ik zin had om uit eten te gaan. Dat hebben we gedaan. Zonder vonk dus. Het heeft diverse etentjes gekost eer die oversloeg. Inmiddels zijn we al weer achttien jaar samen. Op de werkvloer is het nooit een probleem geweest. De sfeer op mijn afdeling was open, en collega s hadden zelfs al eens gehint dat we allebei vrijgezel waren. Toen we een stel werden, deed niemand er moeilijk over. Wél heeft mijn man meteen gevraagd of P&O me een andere consulent zou toewijzen. Hij is erg zakelijk en consciëntieus; hij wil werk en privé strikt gescheiden houden. Mijn man kwam dus nooit op onze afdeling. Na ons trouwen heb ik mijn meisjesnaam aangehouden. Omdat mensen me daarmee kenden, en om niet teveel te benadrukken dat we een stel zijn. We praatten overigens nauwelijks over het werk. Om elke schijn van voortrekken te voorkomen, vertelde hij amper wat. Soms wist iedereen iets al, behalve ik. Frustrerend ja. Zelfs een kusje kon er amper af als we s ochtends uit de auto stapten. En een stiekeme kus in het kopieerhok is er ook nooit geweest. Tsja, een gemiste kans Vivienne, 42 jaar Mijn baas aan de haak geslagen ijn beoordelingsgesprekken waren de zwaarste die ik Mooit gehad heb. Waarschijnlijk omdat Michael alle schijn wilde voorkomen dat hij mij voortrok. Ik kreeg positieve beoordelingen hoor. Maar hij was superkritisch. Dat is een van de nadelen van een relatie met je baas. We hebben zo n tien jaar samengewerkt terwijl we wat hadden. Hij was niet continu mijn leidinggevende overigens. Want soms ging een van ons naar een ander team. Later kwamen we weer bij elkaar terecht. Collega s hadden er geen moeite mee; de sfeer was goed. Ze konden het ook goed gescheiden houden. Daar heb ik mee geboft. Ik liep er ook niet mee te koop hoor. Michael en ik gingen nooit samen lunchen, altijd met ons eigen clubje. En we zagen elkaar niet privé op het werk. Dat wil ik gescheiden houden. Geen zoen in de bezemkast dus. In het prille begin mailden we wel enorm veel, toen we nog hevig verliefd waren. Dat was de enige mogelijkheid om elkaar te spreken. We hielden het nog geheim voor collega s, want we zaten allebei nog in een andere relatie. Toen we gingen samenwonen hebben we het verteld. De collega s reageerden gelukkig positief. Thuis vond ik het soms wel lastig. Daar hadden we andere rollen. Michael moest er een stapje terugdoen, en ik moest een stukje erbij pakken. Thuis is hij natuurlijk niet de baas. Dan moet je echt omschakelen. We spraken ook af om thuis niet over het werk te praten. Dat hebben we goed volgehouden. Inmiddels heb ik ergens anders een baan. Die overstap is erg goed geweest. Hij heeft me veel gestimuleerd. Daardoor ben ik gaan groeien. De omgeving dacht misschien wel eens dat ik vooruitkwam dankzij hem. Nu weet ik echter dat ik het ook op eigen kracht kan. Saskia, 34 jaar Mensen reageerden erg negatief egel het budget maar in bed, zeiden Rcollega s tegen me. Erg irritant. Ze wisten dat ik een relatie had met de man die over de centen gaat. Daar heb ik echter nooit misbruik van gemaakt. Zo ben ik niet, en John ook niet. Ik heb me ontzettend geërgerd aan het gedrag van veel mensen uit de organisatie. Ze stelden me geen vragen, maar oordeelden wel. Er werd ook veel geroddeld over ons, dat merkte je. Dat zit echt in de cultuur van het bedrijf. Erg negatief en indirect allemaal, brrr. In mijn eigen team gelukkig niet. Daar was de sfeer beter, opener. De eerste maanden heb ik het wel geheim proberen te houden. John had namelijk een relatie. En hij had nog geen keuze gemaakt. Toen eenmaal duidelijk was dat hij voor mij koos en dat thuis had opgebiecht, heb ik het aan mijn team verteld. En tegen mijn directe baas. Veel mensen om me heen hadden het al wel door trouwens, want ik ben een open boek. Die relatie en het werk waren goed te combineren. John stond diagonaal boven mij, en we hadden niet heel veel met elkaar te maken. We praatten thuis wel veel over het werk. Dat gebeurt al gauw als je allebei bevlogen bent. Het was ook spannend om op zijn kamer af en toe te zoenen met de deur dicht We hebben zo n anderhalf à twee jaar een relatie gehad. Iedereen was bang dat we oorlog zouden krijgen als t uit zou gaan, maar niemand heeft daar iets van gemerkt. Alleen wij tweeën. Toen het uitging, werd het best moeilijk. Dan moet je elkaar toch zien terwijl je daar niet voor kiest. Sta je een presentatie te houden voor een groep met hem erin, terwijl je gisteravond besloten hebt elkaar niet meer te zien. Erg lastig. t Veel bedrijven hanteren een gedragscode voor relaties op het werk. Zie pagina 22 in het mannengedeelte.

15 18 Service DUS maart 08 Overleef je mannelijke collega s Mannen, hoe werk je daar als vrouw nou goed mee samen? Tien tips (lees vooroordelen) over omgaan met mannelijke collega s. Tekst - Renske Nagtegaal Illustraties - Marijn van der Waa 1 Hulpeloos Een mannelijke collega een klusje voor je laten opknappen? Stel jezelf zo hulpeloos mogelijk op. Als het goed is maakt dit de superheld in hem los en helpt hij je zo uit de brand. 2 Vervelend Mannen hebben trucje 1 van de vrouwen afgekeken, dus kijk uit als je collega jou om hulp vraagt. Kans is groot dat hij het zelf wel kan maar er geen zin in heeft. Voor je het weet heeft hij jou met een van zijn vervelende taken opgezadeld. 3 Alfa-mannetje Zoek uit wie het alfa-mannetje is en pap met hem aan. Let op: alfa-mannetjes zijn niet per se types die gelijkenis vertonen met de zilverruggorilla. Ook niet-luidruchtige en kleine mannen kunnen een natuurlijk overwicht hebben. Alfa-mannetjes zijn te herkennen aan het feit dat de rest stil is als hij praat, iedereen doet wat hij zegt en niemand zijn doen en laten in twijfel trekt. Erg prettig als je van deze eigenschappen gebruik kunt maken.

16 19 4 De neuzen van je mannelijke collega s jouw richting in krijgen? Gooi je uiterlijk in de strijd! Geen decolleté tot aan je navel, maar net dat knoopje extra open in combinatie met een zakelijk jasje. Niet te opvallend dus want dan krijg je eerder een klap op je kont dan je zin. 5 Geef nooit ongevraagd advies. Kom nou, dat weet en kan hij zelf allemaal wel. Wat denk je wel niet?! Dat hoef jij hem niet te vertellen. Kun je het geklungel echt niet langer aanzien, verpak je advies dan zo alsof het zíjn oplossing is. 6 Decolleté Advies Schoenen Verwacht geen compliment voor je hippe coupe of als je rondhuppelt op je nieuwe muiltjes. Dat zien ze toch niet. Of, mannen durven er niets over te zeggen. Mocht je collega je nieuwe laarzen dus toch opmerken? Rustig, dan is het gewoon vriendelijk bedoeld. Het zijn maar schoenen en niet elke man is een schoenenfetisjist. 7 Gevoelens Verwacht geen interesse in je kinderen, pottenbakcursus of nog erger je gevoelens. Mannen houden van duidelijke en korte gesprekken. Onderwerpen als voetbal en bier zijn daar erg geschikt voor. Emoties niet. 8 Discretie Als een mannelijke collega toch een keer in tranen naar je toe komt en een emotioneel ei kwijt moet, wees discreet en hou die informatie dan voor je. Roddelen over wat hij denkt en voelt is hoogverraad. 9 Gebakken lucht Mannen kunnen zichzelf goed verkopen met een hoop gebakken lucht. Dat je in luchtkastelen niet kunt wonen weet jij, maar dat vertel je hem niet. Laat je dus overbluffen. En let ondertussen goed op hoe ie dat doet en leer daarvan! 10 Kroeg Doe niet te moeilijk over de verschillen. Ga dus regelmatig de kroeg in met je mannelijke collega s. Drink een borrel en boer het alfabet mee. Doet wonderen voor de teambuilding en is eigenlijk ook best gezellig. t Disclaimer: behaalde resultaten uit het verleden, bieden geen garantie voor de toekomst.

17 20 De trend DUS maart 08 Op de arbeidsmarkt zijn vrouwen nog steeds niet gelijkwaardig aan mannen. Dat moet anders. Tekst Peter Beekman Foto s Merel Maissan De Fnv organiseert een dag voor vrouw en loopbaan Het motto Fempower!!! Bij de garderobe is het een gedrang van jewelste. Is deze dag ook voor heren? Ik dacht van niet, vraagt een donkere vrouw de verslaggever vriendelijk. In de grote zaal van Pakhuis de Zwijger aan t IJ pakken zich honderden vrouwen samen. Dagvoorzitster Tonny Groen loopt rond en interviewt de vrouwen, vraagt naar hun verwachtingen voor deze dag. Ik ben nu al een paar jaar jurist. Een goede baan, maar eigenlijk vind ik het dodelijk saai. Dus ik hoop vandaag dingen te horen waarmee ik mijn keuze voor iets anders vorm kan geven, zegt een vrouw in een witte broek en dito bloes. Een kleine vrouw met brilletje: Binnen mijn organisatie wil ik doorstromen naar een hogere functie, maar op een of andere manier lukt dat steeds maar niet. Ik wil horen hoe andere vrouwen dat wél voor elkaar krijgen. Opeens zegt Tonny Groen: Hé, een meneer! Meneer, wat verwacht u van deze dag, wanneer is ie voor u geslaagd? De verslaggever mompelt wat, werpt een licht wanhopige blik op de vrouwelijke fotograaf naast hem, maar hervindt zich snel. Ik hoop mooie en inspirerende verhalen te horen van de hier aanwezige vrouwen. Tonny laat het er niet bij zitten: Wat moeten ze vertellen dan?

18 21 Dat laat ik helemaal aan de vrouwen zelf over. Impuls tot uitreiken Het plenaire gedeelte is voorbij en de zaal stroomt langzaam leeg. De fotograaf en verslaggever struinen de diverse workshops af. Lichaamstaal, dat lijkt ze wel wat. De verslaggever sluipt zo onopvallend mogelijk binnen. Tientallen hoofden draaien zich om. Een man!, klinkt er uit de vrouwenmonden. Lidy Evertsen, trainster van Bodynamic Institute Int. doet voor hoe je op slot zit de armen stijf langs het lichaam, helemaal verstramd, met een knoop in het middenrif. Op die manier krijgt de impuls tot uitreiken geen kans, zegt ze. Ze doet het voor haar armen komen slechts halverwege. Zo kun je niet vragen wat je nodig hebt.je voelt je machteloos en dat vertaalt zich in je lichaamshouding. Vanessa Limon (35) is account manager en actief bij FNV Vrouwenbond. Nee, mijn carrière zit niet in een dip. Daarvoor ben ik hier niet. Ik denk dat ik een coach nodig heb, ik heb té veel energie haha. Ik ben ambitieus, ik wil graag sales manager worden. Mijn baas is een man, maar wel een goeie. Hij staat open voor ontwikkeling, geeft me feedback. Ik ben niet zo n type dat een schouderklopje nodig heeft. Ik heb liever kritiek, daar kan ik wat mee. Dat heb ik nodig om me te verbeteren. Vanessa ziet om zich heen dat andere vrouwen ook ambitieus zijn. Maar zodra ze kinderen krijgen, houdt dat op. Dan gaan ze minder werken of stoppen helemaal. Nee, zelf heb ik geen kinderen, maar mijn moeder bleef gewoon doorwerken, dat is voor een Surinaamse vrouw vanzelfsprekend. Natuurlijk ben ik voor eigen keuze: als ze alleen moeder willen zijn is dat oké. Hoe komt het volgens haar dat mannen eerder carrière maken dan vrouwen? Als mannen een stap hogerop willen, en ze krijgen de gelegenheid, grijpen ze de kans. Vrouwen wachten tot ze gevraagd worden. Maar je moet aangeven wat je wilt. Vragen of er ruimte is voor een volgende stap. En dan doen. Vrouwen moeten meer hun positie opeisen. Vanessa Limon: Ik ben niet zo n type dat een schouderklopje nodig heeft. Typisch mannenbolwerk Bij het binnenvallen bij de workshop Het doorbreken van het glazen plafond II, wordt de verslaggever dit maal geconfronteerd met wat opgetrokken wenkbrauwen. Verder blijft het stil. Miriam Barendse is voormalig plaatsvervangend korpschef van de Utrechtse politie. Zij is ervaringsdeskundige in een typisch mannenbolwerk als de politie. Naast een aantal tips (zie kader) om het glazen plafond te doen versplinteren, heeft ze een paar fraaie oneliners. Mannen willen goed zijn in hun báan, vrouwen willen goed zíjn. En: Als je wacht tot je er klaar voor bent, gebeurt er niks. Mannen aan de top laten niet makke- Als je wacht tot je er klaar voor bent, gebeurt er niks Vrouwen luisteren aandachtig in de workshop lichaamstaal. Nadia van den Berg: Ik hou eigenlijk niet van dat vrouwengedoe.

19 23 Dagvoorzitter Tonny Groen gaat met de microfoon rond. Wilna Wind, cao-coördinator FNV: Je bent echt geen ontaarde moeder als je je kind naar de crèche doet. lijk vrouwen toe, maar vrouwen zelf discrimineren ook. Ik denk dat Annie Brouwer (de toenmalige burgemeester van Utrecht, red) ook liever een breedgeschouderde agent naast zich had gehad haha. Nadia van den Berg (30,5) en de verslaggever gaan naar beneden, in het uitgestorven café zitten. Het is officieel dicht. Hier is het rustig. 30,5? Ja nou ja, ben net dertig geworden. Dat voelt nog raar. Alsof het leven nu echt is begonnen. Miriam Barendse had een inspirerend verhaal. Ik wilde altijd al bij de politie, zit nu in mijn laatste jaar van de Politieacademie. Ik werkte bij Justitie. Ik keek vaak naar buiten en dacht: Daar gebeurt het. Toen heb ik het risico genomen en ben naar de Duidelijk aangeven wat je wilt academie gegaan. Het was financieel wel lastig. Maar als het mislukt, heb ik het tenminste gedaan. Dat ik niet op mijn veertigste achterom kijk en spijt heb. En ach, ik kom altijd wel ergens terecht. Het verbaast me dat ik hier ben, hou eigenlijk niet van dat vrouwengedoe. Al dat gepraat. Is er wel een probleem? Waarom zitten vrouwen niet vaak op hoge posities? Ik vind wel dat vrouwen bijna geen rolmodellen hebben, jullie hebben het voor het kiezen. Verdonk en Thatcher? Mmm, tja. Ik zoek nog even verder. Het was een hartstikke leuke dag, blikt Wilna Wind (46), terug. De opkomst was hoog, ze kwamen uit talloze beroepen en er waren ook veel jonge vrouwen, zegt de cao-coördinator van de FNV. Tot ze ongeveer 28 zijn gaat het goed met de vrouwen. Maar dan krijgen ze kinderen, en gaan ze minder werken om voor de kinderen te zorgen. Terwijl dat niet zou hoeven. Je bent echt geen ontaarde moeder als je je kind naar de crèche doet. Typisch Nederlands om zo te denken. Of ik alle vrouwen de arbeidsmarkt op wil drijven? Dat vind ik wel een negatieve uitleg van het bieden van gelijke kansen. Mannen hebben ook een rol in het gelijkwaardiger maken van de posities. Ze zouden ook minder kunnen gaan werken. Het is voor hen toch ook leuk om de kinderen meer te zien? Ja, bedrijven doen vaak moeilijk. De mannen moeten meer hun best daarvoor doen. Ik heb een papadag, hoor je vaak. Is toch raar? Een vrouw zegt dat niet. Je bent zeven dagen per week papa. Er is nog veel te doen. t TIPS GLAZEN PLAFOND > Leg contacten op het juiste niveau > Maak duidelijk wat je wilt > Kijk niet opzij, trek je eigen plan > Een mentor is onmisbaar > Vorm is belangrijk > Eis de credits op > Straal passie en energie uit > Kijk de kunst van de mannen af > Toon lef, neem risico

20 is zwaar. 24 Bondig DUS maart 08 De mooiste busreizen voor de beste prijzen! 3-5 daagse supervoordelige stedentrips logies/ontbijt vanaf 3-5 dgn Parijs o.a. 11/4, 9/5, 14,21,25,28/7, 18/8, 5,8,19/9, 10,17,31/10, 7,14/11 109,- 3-5 dgn Berlijn o.a. 11,21/4, 9/5, 14,21,25,28/7, 4,18,25/8, 5,15,19,29/9 119,- 4-5 dgn Londen 21,28/7, 18,25/8, 5/9, 17/10, 14/11, 12,23/12 199,- 4 dgn Praag 10,17,24,31/10, 7,14,28/11, 5,19/12 99,- 4 dgn Brussel 1,9/5, 24/10, 28/11, 5,19/12 159,- Een greep uit de mooiste excursiereizen! halfpension vanaf 4 dgn Antiekmarkt Lille en Belgische steden NIEUW 5/9 159,- 4-5 dgn Berlijn en Polen o.a. 7,21,28/4, 1,5,9/5, 2/6, 14/7, 18/8, 1,8,22,29/9, 17/10 179,- 5 dgn Thüringen Erfurt o.a. 7,21,28/4, 23/6, 7,21,28/7, 4,25/8, 1,15/9, 27/10 199,- 5 dgn Halle, Leipzig en Wörlitz 14,28/4, 14,21/7, 11/8, 8/9, 6,20/10, 3/11 199,- 5 dgn Sauerland Willingen 14/4, 30/6, 7,28/7, 25/8, 15/9, 6/10, 10/11 199,- 5 dgn Zwarte Woud 7,28/4, 30/6, 14/7, 11,18/8, 8,15,22/9, 6,20/10 209,- 5 dgn Wiesbaden, Michelstadt en Keulen o.a. 28/4, 28/7, 25/8, 8/9, 27/10 229,- 5 dgn Romantische Strasse 14,28/4, 28/7, 18/8, 15/9, 6/10 249,- 5 dgn Wismar, Rostock en Rügen 28/4, 5/5, 23/6, 21/7, 25/8, 8,15/9 249,- 5 dgn Canterbury Kent NIEUW 14/4, 7/7, 4,18/8, 1/9, 13,20/10 269,- 5 dgn Kopenhagen Malmö NIEUW 28/4, 14/7, 11/8, 1,22/9, 13/10 319,- 8 dgn Praag Gouden Stad NIEUW 25/4, 16/5, 8,17/8, 19/9 329,- 8 dgn Tsjechië Reuzengebergte NIEUW 25/4, 13,28/7, 8,29/8, 19/9, 10/10 349,- 8 dgn Meer van Genève - Châtel 25/4, 16/5, 8,29/8 359,- 8 dgn Zwitserland 25/4, 15/6, 28/7, 12/10 439,- 10 dgn Tirol Kirchberg ALL INCLUSIVE - NIEUW 25/4, 4/7, 29/8, 24/10 479,- 10 dgn Karinthië, Wörthersee en Pörtschach NIEUW 1/5, 16,30/6, 1,15,29/9 489,- 10 dgn Italiaanse Bloemenrivièra Côte d Azur NIEUW o.a. 5,26/5, 30/6 499,- 10 dgn Slovenië: Bled en Postojna NIEUW 26/5, 16,30/6, 28/7, 29/9 499,- 10 dgn Rondreis Noorwegen NIEUW 26/5, 16/6, 28/7 999,- Alle bestemmingen, reisinformatie en opstapplaatsen vindt u op of in onze brochure. 10 DAGEN POLEN 5 DAGEN OOSTENDE Vertrek: 14,25 apr., 5,26 mei, 30 juni, 29 sept. Vertrek: o.a. 14,28 apr., 14 juli, 18 aug., 1,22 sept. NIEUW Bezoek de historische steden Torún en Frombork en vaar mee met een technologisch hoogtepunt: een boot over land in het Elblag kanaal. Bezoek Gdansk, een paardenstoeterij in Sulowo, het Ooievaarsdorp en klein Lourdes: Swieta Liepka. Inclusief: 9 hotelovernachtingen 9 maal ontbijt en diner (halfpension) Stadswandeling Frombork o.l.v. gids Stadswandeling Gdansk o.l.v. gids Folkloristische avond met muziek en dans Vervoer per Comfort Class touringcar VANAF 439,- Zie Antwerpen, Nieuwpoort en Oostende. Bezoek het bijzondere Fort Napoleon, vuurtoren Lange Nelle, geniet van Brugge, bekijk museumschip Mercator, Domein Raversijde en zie o.a. Manneken Pis in Brussel! Inclusief: 4 hotelovernachtingen in Oostende 4 maal ontbijt en diner (halfpension) Stadswandeling Antwerpen o.l.v. gids Stadsrondrit Oostende o.l.v. gids Stadswandeling Brugge o.l.v. gids Stadswandeling Brussel o.l.v. gids Vervoer per Tourist Class touringcar VANAF 269,- Data DUS DUS 3 wordt in de week van 13 mei op de post gedaan. Kopij voor Bondig (geen andere correspondentie) dient uiterlijk 8 april binnen te zijn bij FNV Bondgenoten, t.a.v. Emmy Bitter, Postbus 9208, 3506 GE Utrecht of e.bitter@bg.fnv.nl. Onlangs ontslagen? Wat zijn je rechten en plichten als je in de WW zit? Hoe staat het met pensioen, re-integratie en de sollicitatieplicht voor 55-plussers? Deze en andere vragen komen aan bod op voorlichtingsbijeenkomsten van FNV Bondgenoten voor recent ontslagen leden in Oost-Brabant en Limburg. Locaties: Eindhoven Controleer je minimumloon Op loonwijzer.nl kun je sinds kort checken of je loon wel op of boven het minimumloon ligt. Je kunt met twee muisklikken (leeftijd en werkuren per week) je situatie aangeven. Je krijgt dan automatisch op je scherm hoeveel je zou moeten verdienen per uur, dag, week, maand en jaar. Mocht je salaris te laag zijn, dan zul je je cao-teksten moeten bestuderen. FNV Bondgenoten organiseert samen met de politie een aantal voorlichtingsavonden over veiligheid. Op 25 maart is het thema indommelen achter het stuur. Veiligheid op parkeerplaatsen komt aan de orde op 27 mei. D U S (29 april, Vakbondscentrum, Dr. Cuyperslaan 7, ), Oss (8 april, Stadsherberg Wilhelmina, Spoorlaan 56, ), Sittard (22 april, De Auveleberch, Wielewaalstraat 2, ) en Venray (15 april, Witte Hoeve, Gasstraat 5, ). Meer info bij c.vanhapert@bg.fnv.nl. Mits je onder een cao valt natuurlijk. Als je daarna nog vragen hebt, kun je contact opnemen met het Juridisch Advies Centrum van FNV Bondgenoten, via (lokaal tarief). De minimumlooncheck is er ook in het Engels en het Pools. Surf naar en klik linksboven op minimumloon check. Veiligheid voor vrachtwagenchauffeurs TIJDSCHRIFT OVER WERK EN INKOMEN. FNV BONDGENOTEN. JAN. 08 NR 1 Eigen baas Kiezen voor vrijheid en zelfstandigheid. Talloze mensen beginnen voor zichzelf. De eenpitters zijn in opmars. 8 AUTO S EN MOTOREN Automonteur Gerard Gootjes heeft benzine in zijn aderen. Doordeweeks is voor auto s. Motorcrossen in het weekend. 12 KLEM Het aantal jongeren met een lichamelijke of geestelijke beperking stijgt onrustbarend. Veel Wajongers zitten in een uitzichtloze situatie. 18 BELASTING Het is weer tijd voor de belastingaangifte. Waar moet je op letten? Of laat de bond je formulier invullen. 28 ZIELZORG Manager Arthur Kolker had genoeg van de harde zakenwereld. Nu is hij pastor. 30 DE POLEN BLIJVEN Polen komen hier werken, sommigen blijven hier wonen. Maar het leven in Nederland De thema s voor het najaar zijn nog niet bekend. Data: 25 maart, 27 mei, 30 september en 25 november, bij chauffeurscafé Op de Bult in Deurningen. Aanvang uur. Meer informatie bij h.v.zuilekom@home.nl. Brochure aanvragen, meer informatie of boeken? Kijk op of bel Effe Weg, Postbus 23, 7710 AA Nieuwleusen. (Ook groepsreizen mogelijk!) Alle fouten voorbehouden. Prijzen zijn vanaf en per persoon, excl. 15,- reserveringskosten, overige verzorging en entreegelden (tenzij anders genoemd). Pools deel op site FNV Bondgenoten De site van FNV Bondgenoten bevat sinds enige tijd ook informatie in het Pools. Bijvoorbeeld over de uitzend-cao, het fasensysteem, uitzendbureaus en de WW. Ook het spreekuur van een Pools kaderlid wordt genoemd. Surf naar

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen +

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen + > vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik JEUGDIGEN Heb jij seksueel misbruik meegemaakt of iemand in jouw gezin, dan kan daarover praten helpen. Het kan voor jou erg verwarrend zijn hierover te praten,

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet! Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

ALLES DUBBEL. Survivalgids. voor startende tweelingmama s. Denise Hilhorst

ALLES DUBBEL. Survivalgids. voor startende tweelingmama s. Denise Hilhorst Voorproefje ALLES DUBBEL Survivalgids voor startende tweelingmama s Denise Hilhorst Inhoud Dubbel van start 7 Dubbel ervaren 8 Dubbel zwanger 10 Dubbel voorbereiden 19 Dubbel bevallen 25 Dubbel voeden

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Waar een wil is, is een Weg!

Waar een wil is, is een Weg! 5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht

Nadere informatie

Er is toch niemand die jou aardig vindt. SUKKEL.

Er is toch niemand die jou aardig vindt. SUKKEL. Liefde Ik laat je nooit in de steek. Ik zal je helpen. Jij bent mijn beste vriendin. Het mooiste wat ik heb, geef ik aan jou. Ik ben verliefd... Ik heb alles voor je over. IK HOU VAN JOU! Ik bid voor je.

Nadere informatie

BINNENSUIS Jehudi van Dijk

BINNENSUIS Jehudi van Dijk BINNENSUIS Jehudi van Dijk Op het toneel staat een vrouw. Ze draagt gewone kleren en ze heeft een horloge om. Ook staat er een stoel en een prullenbak en ligt er een pluisje op de grond. Ik denk altijs

Nadere informatie

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua Spreekbeurt Dag Oglaya Doua Ik werd wakker voordat m n wekker afging. Het was de dag van mijn spreekbeurt. Met m n ogen wijd open lag ik in bed, mezelf afvragend waarom ik in hemelsnaam bananen als onderwerp

Nadere informatie

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Adam en Eva eten van de boom

Adam en Eva eten van de boom Adam en Eva eten van de boom God maakt een prachtig paradijs. Hij zegt: Het is heel goed. Maar God heeft ook een vijand, En weet jij wel wat hij doet? Het mooie wat God heeft gemaakt, maakt hij juist graag

Nadere informatie

Op zoek naar de vrouw áchter de lesbo

Op zoek naar de vrouw áchter de lesbo LANG LEVE DE DI VER SI TEIT tekst Saskia Doorschodt fotografie Dorien Grötzinger Op zoek naar de vrouw áchter de lesbo Ik ben lesbisch. Velen van ons hebben dit wel eens hardop tegen iemand anders gezegd.

Nadere informatie

ROSANNE. Oh, oh, oh. Van Aemstel Produkties - De leukste uitjes van Amsterdam - www.amterdamexcursies.nl

ROSANNE. Oh, oh, oh. Van Aemstel Produkties - De leukste uitjes van Amsterdam - www.amterdamexcursies.nl ROSANNE Rosanne, ik weet dat er heel veel mannen zijn Elke keer weer een ander en mij doet 't pijn Want jou liefde waarmee jij mij soms verblijdt Wil ik liever, liever, liever, liever voor altijd Als ik

Nadere informatie

KIEZEN VOOR WERK: HANDLEIDING

KIEZEN VOOR WERK: HANDLEIDING CASUS: AMINA Alle vrijheid die ik in Turkije had verdwijnt. Ik voelde me opgesloten en depressief. Toen ik mijn man leerde kennen ben ik misschien te veel van dingen uitgegaan en heb ik te weinig gevraagd.

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

Voor Indigo en Nhimo Papahoorjeme_bw.indd :02

Voor Indigo en Nhimo Papahoorjeme_bw.indd :02 Papahoorjeme_bw.indd 2 05-05-11 15:02 Papahoorjeme_bw.indd 3 05-05-11 15:02 Voor Indigo en Nhimo Tamara Bos Papa, hoor je me? met tekeningen van Annemarie van Haeringen Leopold / Amsterdam De liefste

Nadere informatie

Voorwoord. Veel leesplezier! Liefs, Rhijja

Voorwoord. Veel leesplezier! Liefs, Rhijja Voorwoord Verliefd zijn is super, maar ook doodeng. Want het kan je heel onzeker maken. En als het uiteindelijk uitgaat, voel je je intens verdrietig. In dit boek lees je over mijn liefdesleven, de mooie,

Nadere informatie

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1.

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1. Kiezen Opwarmertje Een eigen keuze (Naar: Kiezels 10 e jaargang, nr. 5) Laat één jongere beginnen met het noemen van een drietal belangrijke zaken uit zijn leven, bijvoorbeeld iemand kiest scooter, voetbal

Nadere informatie

We spelen in het huis van mijn mama deze keer,

We spelen in het huis van mijn mama deze keer, Jip en Janneke. Ik ben Jip. Ik ben Janneke en we wonen naast elkaar. Hij heet Jip, zij heet Janneke. en we spelen soms bij hem en soms bij haar. We spelen in het huis van mijn mama deze keer, we kunnen

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

GOED VRIENDJE? FOUT VRIENDJE?

GOED VRIENDJE? FOUT VRIENDJE? Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Veilig Thuis, tel.: 0800 2000 Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een uitgave van JIP Den Haag en Middin.

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik

Nadere informatie

Borstkanker ''Angst voor het onbekende''

Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Ellen Wagter-Streep Schrijver: Ellen Wagter-Streep ISBN: 9789402129663 Ellen Wagter-Streep Inhoud Inhoud... 05 Voorwoord...

Nadere informatie

Dé 14 fundamentele stappen naar geluk

Dé 14 fundamentele stappen naar geluk Dé 14 fundamentele stappen naar geluk Van de Amerikaanse psycholoog Michael W. Fordyce 1. Wees actief en ondernemend. Gelukkige mensen halen meer uit het leven omdat ze er meer in stoppen. Blijf niet op

Nadere informatie

ik? Houd je spreekbeurt over GGNet

ik? Houd je spreekbeurt over GGNet ik? Houd je spreekbeurt over GGNet 1 Houd je spreekbeurt over GGNet Krijg je zelf hulp van GGNet Jeugd? Of je vader/moeder/broer(tje)/zus(je) of iemand anders die je kent? Werkt één van je ouders bij GGNet?

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Tijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling

Tijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling 8 tips voor een goed gesprek met je leerling Edith Geurts voor Tijdschrift Kindermishandeling Het kan zijn dat je als leerkracht vermoedt dat een kind thuis in de knel zit. Bijvoorbeeld doordat je signalen

Nadere informatie

INHOUD. 3 Inleiding 4 Kiezen voor het leven DRIE GOUDEN TIPS OM VOLUIT TE LEVEN

INHOUD. 3 Inleiding 4 Kiezen voor het leven DRIE GOUDEN TIPS OM VOLUIT TE LEVEN INHOUD 3 Inleiding 4 Kiezen voor het leven DRIE GOUDEN TIPS OM VOLUIT TE LEVEN 7 Verdriet uit je hart en verdriet om je zorgen 11 De belangrijkste relatie is die met jezelf 14 In dankbaarheid ligt geluk

Nadere informatie

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zorgen en vragen 1 Gezinsinterventie 2 Tien praktische

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

WAAROM DIT BOEKJE? VERBODEN

WAAROM DIT BOEKJE? VERBODEN WAAROM DIT BOEKJE? Dit boekje gaat over seksuele intimidatie op het werk. Je hebt te maken met seksuele intimidatie als een collega je steeds aanraakt. Of steeds grapjes maakt over seks. Terwijl je dat

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.

Nadere informatie

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan

Nadere informatie

Mijn dochter; boulimia en borderline

Mijn dochter; boulimia en borderline Mijn dochter; boulimia en borderline Mijn dochter; boulimia en borderline E.M. van der Linden Schrijver: E.M. van der Linden Coverontwerp: via Brave New Books ISBN: 9789402130331 E.M. van der Linden Dit

Nadere informatie

sarie, mijn vriend kaspar en ik

sarie, mijn vriend kaspar en ik sarie, mijn vriend kaspar en ik Leen Verheyen sarie, mijn vriend kaspar en ik is een theatertekst voor kinderen vanaf 4 jaar en ging in première op 12 september 2009 bij HETPALEIS in Antwerpen 1 ik: het

Nadere informatie

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco.

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco. 1 Het portiek Jacco ruikt het al. Zonder dat hij de voordeur opendoet, ruikt hij al dat er tegen de deur is gepist. Dat gebeurt nou altijd. Zijn buurjongen Junior staat elke avond in het portiek te plassen.

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang Thema Kinderen en school. Demet TV Lesbrief 9. De kinderopvang zoekt opvang voor haar kind. belt naar een kinderdagverblijf. Is er plaats? Is de peuterspeelzaal misschien een oplossing? Gaat inschrijven

Nadere informatie

Niet eerlijk. Kyara Blaak

Niet eerlijk. Kyara Blaak Kyara Blaak Niet eerlijk Kyara Blaak Kyara Blaak 248media uitgeverij, Steenwijk Grafische realisatie: MDS Grafische Vormgeving Illustraties binnenwerk: Kyara Blaak Alle rechten voorbehouden. Niets uit

Nadere informatie

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd 53 9 Vader Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd heeft. P Ik begin steeds beter te begrijpen dat het heel bijzonder is dat ik een kind van God, mijn

Nadere informatie

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen KOPPen bij elkaar en schouders eronder Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen Mama, waarom huil je? Mama, ben je nu weer verdrietig? Papa, gaan we naar het zwembad? Waarom niet?

Nadere informatie

Wat is kindermishandeling? Hoe kan kindermishandeling stoppen? Wie kan je hierbij helpen?

Wat is kindermishandeling? Hoe kan kindermishandeling stoppen? Wie kan je hierbij helpen? Wat is kindermishandeling? Hoe kan kindermishandeling stoppen? Wie kan je hierbij helpen? In deze folder vind je een antwoord, en lees je ook bij wie je terecht kan als je over mishandeling of verwaarlozing

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave

Nadere informatie

15. eten moet je toch

15. eten moet je toch GRATIS voorproefje 15. eten moet je toch Uitnodigen Ik zal zorgen dat ik honger heb. Hou het eenvoudig, hoor! Ik eet alles. Ik ben niet zo n moeilijke eter. Maar verder eet ik alles! Je ziet me wel verschijnen.

Nadere informatie

HET VERHAAL VAN KATRIN

HET VERHAAL VAN KATRIN HET VERHAAL VAN KATRIN Katrin begon heroïne te gebruiken toen ze ongeveer 12 was. In het begin deed ze dat nog af en toe. We hadden er niet genoeg geld voor. Door een ingrijpende gebeurtenis ging ze steeds

Nadere informatie

Eenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les

Eenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les 8 Inhoud 1 Eenzaam De Soms ben je alleen en vind je dat fijn. Als alleen zijn niet prettig aanvoelt, als je niet in je eentje wilt zijn, dan voel je je eenzaam. In deze leren de leerlingen het verschil

Nadere informatie

Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering.

Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. Bij SNAP leren we ouders en kinderen vaardigheden om problemen op te lossen en meer zelfcontrole te ontwikkelen. Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. SNAP (STOP

Nadere informatie

Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin)

Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin) Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin) Lay-out Bob Snel (trainer ATC Amstelduin) Document Versie maart 2007 Meer informatie E-mail:

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

Vragenlijst Depressie

Vragenlijst Depressie Vragenlijst Depressie Deze vragenlijst bestaat uit een aantal uitspraken die in groepen bij elkaar staan (A t/m U). Lees iedere groep aandachtig door. Kies dan bij elke groep die uitspraak die het best

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

Geelzucht. Toen pakte een vrouw mijn arm. Ze nam me mee naar de binnenplaats van het huis. Naast de deur van de binnenplaats was een kraan.

Geelzucht. Toen pakte een vrouw mijn arm. Ze nam me mee naar de binnenplaats van het huis. Naast de deur van de binnenplaats was een kraan. Geelzucht Toen ik 15 was, kreeg ik geelzucht. De ziekte begon in de herfst en duurde tot het voorjaar. Ik voelde me eerst steeds ellendiger worden. Maar in januari ging het beter. Mijn moeder zette een

Nadere informatie

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51 Inhoud Een nacht 7 Voetstappen 27 Strijder in de schaduw 51 5 Een nacht 6 Een plek om te slapen Ik ben gevlucht uit mijn land. Daardoor heb ik geen thuis meer. De wind neemt me mee. Soms hierheen, soms

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Dino en het ei. Duur activiteit: 30 minuten Lesdoelen: De kleuters: kunnen een prent linken aan een tekst; kunnen het verhaal navertellen.

Dino en het ei. Duur activiteit: 30 minuten Lesdoelen: De kleuters: kunnen een prent linken aan een tekst; kunnen het verhaal navertellen. Dino en het ei Bibliografie: Demyttenaere, B. (2004). Dino en het ei. Antwerpen: Standaard. Thema: niet alles is steeds wat het lijkt, illusies Korte inhoud: Elke nacht staat er een groot wit ei tussen

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag

Nadere informatie

OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT

OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT E-blog OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT Reeks: bestuurders over vitaliteit Colofon: einde artikel Wilma de Jong, lid van de Raad van Bestuur van BrabantZorg, is een kordate

Nadere informatie

Moeder worden, moeder zijn

Moeder worden, moeder zijn Moeder worden, moeder zijn Uitgeverij Eenvoudig Communiceren Postbus 10208 1001 EE Amsterdam Telefoon: (020) 520 60 70 Fax: (020) 520 60 61 E-mail: info@eenvoudigcommuniceren.nl Website: www.eenvoudigcommuniceren.nl

Nadere informatie

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas

Nadere informatie

LUPUS: HOE GA JE ER MEE OM? Workshop voor de Lupus Patiënten Groep op zaterdag 7 november 2009 door Ditta van Dijk, MSc.

LUPUS: HOE GA JE ER MEE OM? Workshop voor de Lupus Patiënten Groep op zaterdag 7 november 2009 door Ditta van Dijk, MSc. LUPUS: HOE GA JE ER MEE OM? Workshop voor de Lupus Patiënten Groep op zaterdag 7 november 2009 door Ditta van Dijk, MSc. Twee thema s Ik, mijn ziekte en de buitenwereld Piekeren De oplossingsgerichte methode

Nadere informatie

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 Provided by Fanart Central. http://www.fanart-central.net/stories/user/fightgirl91/21803/rijm Chapter 1 - rijm 2 1 - rijm Gepaard

Nadere informatie

Paaswake voor kinderen 31 maart 2018

Paaswake voor kinderen 31 maart 2018 We luisteren: - Veldhuis & Kemper is het mooi Is het constant een zooi Er is lief Er is leed Er is zuinig of breed Er is kort Er is lang Vrolijk en bang Er is hoop Er is stil Er is zang Er is langzaam

Nadere informatie

Dit doe je zelf tegen stress. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress

Dit doe je zelf tegen stress. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress Dit doe je zelf tegen stress Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress 1 Inhoud Inleiding 3 A Pak stress op tijd aan 4 - Herken eerst wanneer stress ongezond wordt - Tips

Nadere informatie

KIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING

KIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING 1. DE HERSENEN 1.1 HOE ZIEN HERSENEN ERUIT? VRAAG WIE KAN VERTELLEN WAT HERSENEN ZIJN? VRAAG HEBBEN KINDEREN KLEINERE HERSENEN DAN GROTE MENSEN? 1.2 WANNEER GEBRUIK JE ZE?

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

Werken in een andere sector of branche: iets voor u?

Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Uw hele loopbaan blijven werken in dezelfde sector of branche? Voor veel werknemers is het bijna vanzelfsprekend om te blijven werken in de sector of

Nadere informatie

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld:

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: hoofdstuk 10 Hoe je je voelt Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: zenuwachtig wakker worden omdat je naar school moet, vrolijk

Nadere informatie

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur 1 Les één Welkom bij deze e-cursus waarin we je zullen laten zien hoe jij groter kunt worden en je problemen kleiner! Zijn er

Nadere informatie

Eerwraak. Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman. Blz 1.

Eerwraak. Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman. Blz 1. Eerwraak Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman Blz 1. Vra!n. 1) Wat voor soort verhaal is je boek? Mijn boek is een eigentijdsverhaal/roman 2) Waar

Nadere informatie

De twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die Sherlock Holmes ooit heeft opgelost.

De twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die Sherlock Holmes ooit heeft opgelost. Sherlock Holmes was een beroemde Engelse privédetective. Hij heeft niet echt bestaan. Maar de schrijver Arthur Conan Doyle kon zo goed schrijven, dat veel mensen dachten dat hij wél echt bestond. Sherlock

Nadere informatie

Verantwoordelijkheid ontwikkelen. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress

Verantwoordelijkheid ontwikkelen. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress Verantwoordelijkheid ontwikkelen Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress 1 Inhoud Inleiding 3 A Verantwoordelijkheid nemen voor jezelf 4 - Goede afspraken maken - Stel

Nadere informatie

Je bent jong en je wilt wat!

Je bent jong en je wilt wat! Je bent jong en je wilt wat! Logisch, je voelt je geen sukkel. Je bent jong, je zit vol energie en je wilt eruit halen wat er uit dit leven te halen valt. Plezier maken, feesten en doen waar je zin in

Nadere informatie