WEG MET DE HOKJESGEEST. tekst Franc Craanen fotografie Nadine Reef visagie Kersten van Dalen

Transcriptie

1 WEG MET DE HOKJESGEEST tekst Franc Craanen fotografie Nadine Reef visagie Kersten van Dalen

2 Zij aan Zij s Girlstalk on tour is een succes. Samen met Manon Linschoten, die namens COC Nederland verbonden is aan de Lesbische Alliantie, strijkt hoofdredacteur Franc Craanen deze keer neer bij Garbo for Women van de onvolprezen Taetske Linting in Amsterdam. In het Miranda Paviljoen nemen drie voortrekkers in lesbisch en biseksueel Nederland plaats op het podium. Eerst praten over lesbische zaken en na afloop zwieren en zwaaien op de dansvloer met de talloze leuke vrouwen die het populaire feest bezoeken. De dames in Amsterdam nemen heel hoofdstedelijk hun tijd om binnen te druppelen bij Garbo. Buiten is het nat en guur, dus probeert iedereen tussen de buien en windstoten door binnen te komen. De toch al niet zo strakke planning wordt omgegooid. Eerst een borrel aan de bar en praten met enkele van de toeschouwers. Gezelligheid troef dus bij Garbo en de avond moet nog beginnen. Een kleine drie kwartier later dan gepland, is het dan echt tijd om het podium te beklimmen. Gasten zijn Saskia Doorschodt, hoofdredacteur van de internationale lesbische website EurOut, Hilde Vossen van het European Bisexual Network en Cynthia de Boer van de site Bimeiden.nl. We praten over de frictiepunten tussen lesbische en biseksuele vrouwen. DE MODERNE BI-SEKSUELE & LESBISCHE VROUW IS NAGENOEG ONZICHTBAAR IN DE MAATSCHAPPIJ Saskia: We zijn nog steeds behoorlijk onzichtbaar ben ik bang. Er is wel een golf gaande waarin jonge lesbiennes die in de media en de entertainmentwereld zich profileren als lesbisch of biseksueel. Maar het blijft op twee handen te tellen. Hilde: Ik was laatst op een meerdaagse conferentie van ILGA-Europe (The International Lesbian and Gay Association). Alle partijen binnen de lettersoep hlbti (homo s, lesbiennes, biseksuelen, transgenders en interseksuelen) waren vanaf het begin zichtbaar vertegenwoordigd of manifesteerden zich openlijk, behalve biseksuelen. Om dit te veranderen heb ik de volgende dag mijn biseksuele shirt aangetrokken. Prompt kwamen er behoorlijk wat mensen op mij af en ontstonden er interessante dialogen. En dat alleen maar omdat ik zichtbaar maakte waarvoor ik sta. Ik snap ook wel dat anderen ervoor kiezen om dat niet te doen. Het is niet altijd prettig om openlijk biseksueel te zijn. Cynthia: Ik denk dat biseksuele meiden nogal het onderspit delven in de maatschappij en de media. Heel vaak wordt biseksualiteit alleen maar in verband gebracht met seks. Bijna iedereen denkt dat biseksuele vrouwen zich toch vooral op mannen richten en dat hun uitstapjes met vrouwen slechts momenten van lust zijn. Dat gebeurt ook heus wel, maar er zijn ook legio biseksuele vrouwen die juist wel kiezen voor een relatie met een vrouw. Het blijft zo nu en dan lastig, want intimiteit zorgt er eigenlijk altijd voor dat mensen elkaar uiteindelijk voor een keuze stellen. En dat kan nog wel eens voor netelige kwesties zorgen, dus ik kies uit zelfbehoud altijd voor eerlijkheid. Saskia: Ik ben wel eens verliefd geweest op biseksuele meisjes en bij de een werkte dat beter dan bij de ander. Ik ben persoonlijk erg voor een monogame relatie en dat werkt alleen als dat van beide kanten komt. Bij één biseksueel vriendinnetje werkte dat prima, maar een ander was meer van de vrije liefde en dat vind ik lastig. Ik ben door mijn tweede vriendin verlaten voor een man en dat was natuurlijk verdrietig, maar dat zou het ook geweest zijn als ze me voor een andere vrouw had verlaten. Hilde: Het gaat ook niet om de sekse maar om de persoon. Ik ben momenteel helemaal happy met een transgender man. zijaanzij.nl 37

3 Saskia Doorschodt is hoofdredacteur van de internationale lesbische site EurOut. Daarnaast is ze redacteur voor Zij aan Zij. Hilde Vossen is medeoprichter en moderator van het European Bisexual Network. Ze gaf een workshop over biseksueel netwerken op de internationale BiCon in Londen in Ze is medeorganisator van de maandelijkse hlbtq borrel Queer aan Zee in Scheveningen. Cynthia de Boer startte in 2008 Bimeiden.nl. In maart van dit jaar vindt de tweede editie plaats van haar BiCurious Ladies Night. WE HANGEN TEVEEL LABELS AAN MENSEN Cynthia: We denken niet alleen makkelijk maar ook graag in hokjes. Dat zorgt voor een veilig en overzichtelijk gevoel, dus ik ben bang dat de hokjesmentaliteit niet zo makkelijk uit te drijven valt. Het zorgt natuurlijk ook voor veel misverstanden en aannames, maar dat komt omdat er te weinig wordt gecommuniceerd met elkaar. Mensen vormen hun beeld door de informatie die ze wordt aangereikt en horen vaak niet de diepere betekenis of ware toedracht. Dit soort bijeenkomsten zijn daarom belangrijk. Hilde: Je kunt al die labels juist maar beter benutten om dingen voor elkaar te krijgen. Cynthia en ik zijn ieder op onze eigen manier bezig om biseksuelen te bereiken, en dat lukt vooral omdat we onszelf een etiket hebben opgeplakt. Menselijke hersenen werken precies hetzelfde als de zoekmachines op het Internet. Saskia: We labelen allemaal. Ik ook. Het is echter de kunst om een open blik te houden en je te laten verrassen. 38

4 HOMOMANNEN NETWERKEN BETER DAN LESBISCHE EN BISEKSUELE VROUWEN Hilde: Ik denk dat de vrouwen onderling die zusterlijke herkenning hebben en elkaar dingen toespelen. Tegenwoordig weet men elkaar steeds beter te vinden en zichzelf te profileren. Kijk naar de Lesbische Alliantie die hard aan de weg timmert. Cynthia: Ik denk dat homomannen wel een voorsprong hebben. Zij zetten zich al jaren goed op de kaart en zijn daarom sociaal ook meer geaccepteerd. Aan de ene kant is het jammer dat de vrouwenliefde nog steeds zo in de luwte staat, maar aan de andere kant is het een uitdaging. Ik voel dat wij nog steeds aan het pionieren zijn. Saskia: Het is goed om ons in te zetten voor die zichtbaarheid, maar ik denk wel dat we ons moeten beseffen dat er ook lesbische en biseksuele vrouwen zijn die helemaal niet zichtbaar willen zijn. Homomannen treden gewoon makkelijker en liever naar buiten. Hilde: Het ligt denk ik ook aan je ambitie. De grote dingen zoals het homohuwelijk zijn al voor elkaar gebokst door de mannen en nu het op de finesses aankomt, zullen de lesbiennes een stap naar voren doen. Cynthia: Maar dan moeten de vrouwen onderling ook iets toleranter naar elkaar worden. Samen sterk werkt stukken beter dan solistisch in het leven staan. Ik was een paar jaar geleden op een Flirtation feest en had daar sjans met een heel mooi meisje. Toen ik haar vertelde dat ik biseksueel ben, knapte ze op me af en vroeg ze aan me wat ik daar in hemelsnaam deed. Als het onder vrouwen nog steeds niet geaccepteerd wordt dat we allemaal anders zijn, dan schiet het natuurlijk niet op. Ik merk wel dat het nu een beetje aan het veranderen is, maar feit blijft dat we een achterstand hebben, op alle vlakken. Saskia: Ik denk dat er binnen de lesbische gemeenschap heel veel vooroordelen zijn tegen biseksuele vrouwen. Dit komt voort uit angst. Als je als lesbische vrouw een relatie begint met een biseksuele vrouw, blijf je altijd een beetje bang dat je ooit verlaten zult worden voor een man. En dat gebeurt soms ook, maar we moeten niet vergeten dat een relatie van twee fulltime lesbo s ook op de klippen kan lopen. Er zijn namelijk zat lesbische vrouwen die ook vreemd gaan en die je uiteindelijk verlaten voor een andere vrouw. Hilde: Het heeft allemaal met emancipatie te maken. En met persoonlijke vooruitgang. Ik heb nu een relatie met een transgender man en daar ben ik heel blij mee en trots op. Alleen heb ik nu niet zo n zin meer om naar een COC te gaan. Ik zit niet te wachten op verbale veroordelingen als ik vertel dat ik een man als partner heb. Cynthia: Het is jammer dat mensen vaak zo kortzichtig en veroordelend zijn. Hilde is het typische voorbeeld van een biseksuele vrouw die verliefd wordt op een persoon in plaats van op een bepaalde sekse. ALS LESBISCHE EN BISEKSUELE VROUW KUN JE BETER NETWERKEN MET DE GAY COMMUNITY DAN MET DE HETERO COMMUNITY Saskia: Ik denk dat het allebei zijn voordelen heeft. Je moet overal bondgenoten zoeken. Als we in de heterowereld gehoord en gezien willen worden, zullen we toch echt de dialoog met ze moeten aangaan. Het lesbische wereldje is leuk en fijn, maar is ook beperkt. Als wij zijaanzij.nl 39

5 willen dat twee zoenende vrouwen meer zijn dan een lustobject voor heteromannen dan moeten we buiten onze eigen kaders denken. Ik weet zeker dat er ook in de heterowereld mannen en vrouwen zijn die niet stereotype denken. Hilde: Netwerk contacten uit de heterowereld zijn voor mij persoonlijk de meest verrassende. Ik zit in een hockeyteam waarin zowel lesbische, hetero als bimeiden zitten en binnen die groep heerst enorm veel vriendschap en loyaliteit, ongeacht de seksuele voorkeur. Cynthia: Daar sluit ik me graag bij aan. Weg met de hokjesgeest. We hebben elkaar allemaal hartstikke nodig. ER BESTAAN GEEN STEREOTYPE LESBISCHE EN BISEKSUELE VROUWEN Cynthia: Bij biseksuele meiden denkt men vooral aan vrijgevochten types die met iedereen het bed in duiken. En ja, die zitten er tussen, maar ik weet uit ervaring dat er ook legio biseksuele vrouwen zijn bij wie eerzaam gedrag hoog in het vaandel staat. Dus nee, er bestaat geen stereotype biseksuele vrouw. Saskia: En dat geldt ook voor lesbo s. Mijn vriendin ziet eruit als een blonde Barbie maar ze is toch echt heel erg lesbisch. Hilde: Zie ons hier nou allemaal zitten. Kijk in de zaal. Allemaal lesbische en biseksuele vrouwen, queer of hoe we ons allemaal ook noemen. Er is er geen één hetzelfde. Dat zegt toch voldoende. Cynthia: Onderzoek wijst uit dat biseksuele vrouwen vaker tussen wal en schip vallen, vaker depressief zijn. Een stigma dat ik op de site niet zie terugkomen, dus ik ben geneigd te zeggen dat ik dat onderzoek niet helemaal vertrouw. Wel is het zo dat er niet zo veel platforms zijn waar biseksuele vrouwen terecht kunnen. Er zijn namelijk nogal wat kwesties die spelen bij biseksuele vrouwen. Hoe vertel ik het mijn familie? Ik heb een vriend maar ben verliefd op een vrouw, hoe los ik dit op? Er zou nog meer informatie moeten komen en het imago van de biseksuele vrouw mag wel wat opgevijzeld worden. Saskia: De media doet natuurlijk ook niet heel veel goed wat betreft de beeldvorming. Vaak wordt er in redactionele stukken en vooral in fotografie uit gegaan van superlatieven en stereotypes. Hilde: Kortom, er is nog wel wat werk aan de winkel. Wil je weten of er een Girlstalk On Tour bij jou in de buurt wordt georganiseerd, of wil je meer informatie over de Lesbische Alliantie en stichting OndersteBoven, kijk dan op Wil je meer weten over EurOut, Bimeiden.nl of het European Bisexual Network, kijk dan op de volgende websites: Girlstalk On Tour is een initiatief van de Lesbische Alliantie en wordt met subsidie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) georganiseerd in samenwerking met Zij aan Zij. In totaal worden er zes LHBT-organisaties bezocht. De derde Girlstalk On Tour wordt gehouden in het Anna Blaman huis in Leeuwarden. Hierover kun je meer lezen in de volgende Zij aan Zij. 40