Samen energie winnen? Funded by the Horizon 2020 Framework Programme of the European Union

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Samen energie winnen? Funded by the Horizon 2020 Framework Programme of the European Union"

Transcriptie

1 ? Funded by the Horizon 2020 Framework Programme of the European Union

2 Wie gelooft dat werknemers die de nodige tools in handen krijgen tot 25% energie kunnen besparen via gedragsverandering? Funded by the Horizon 2020 Framework Programme of the European Union

3 Over Arbeid & Milieu Arbeid & Milieu werkt aan een groene, rechtvaardige economie. Met én voor werknemers

4 Over Arbeid & Milieu Ook technologische innovatie is belangrijk, maar we mogen de rol van medewerkers in het terugdringen van energieverbruik niet onderschatten.

5 Over Europese campagne (9 landen) / Energie-efficiëntie Kantoorgebouwen van lokale overheden 176 (Eu) 20+1 (Be Vlaams Brabant) Gedragsverandering werknemers Eén jaar durende wedstrijd Energieteamleden

6 Aanpak Theoretische basis: Theorie van interpersoonlijk gedrag (Triandis) Belang van bestaand gedrag (gewoonte) Belang van sociale factoren en emotie Belang van kleine groepen (motiveert, fun, groepsdynamiek) Combinatie van top-down én bottom-up Gebruik van diverse tools om te motiveren en mogelijk te maken

7 Aanpak Startevenement Startworkshop Energieregistratie Workshop toekomstplan Energieteam samenstellen Actieplan opstellen Energiecheck in het gebouw Uitrol actieplan Energietips, meetinstrumenten en campagnemateriaal Uitdragen resultaten Voorbereiding Campagne olv energieteam 1 jaar Afronden & vervolgtraject

8

9 Energieteam in actie Filmpje kan je hier (her)bekijken:

10 in Tremelo

11 in Kampenhout

12 in Asse Taarten Linked Farm winnaar 3 e verdieping

13 in oa. Halle, Zemst

14 Resultaten Europa 10% besparing van het TOTAAL verbruik 25% in gemeentehuis Zemst 20% in Markaryd Municipality, Sweden 19.5% in Smiltene Municipality Council, Latvia 73% van de gebouwen heeft energie bespaard

15 Resultaten Europa Kostenbesparing kwh -10% Energiebesparing ton CO 2 besparing

16 Resultaten Vlaanderen Besparing (%) 16 gebouwen bespaarden samen > kwh = 8% van het TOTAAL verbruik Besparing van

17 Resultaten kwalitatief What did you like or enjoy most about the campaign? (all countries) becoming more aware two-weekly tips teamwork local actions / tasks events (meetings, trainings) project design elements gifts and prizes the saving realised Energy Team technical stuff other the whole campaign actions for environmental protection support from outside to save energy Green Click / website nothing saving energy

18 Resultaten kwalitatief (interdisciplinair) teamwerk Energiegeletterdheid, draagvlak, bewustzijn Multiplicator-effect Gedragsverandering: ook thuis Andere gebouwen + teams gaan door Deelnemers spreken over gedragsverandering Imago / voorbeeldfunctie Inventaris potentiële investeringen

19 Succesfactoren Energieteams: werknemers betrekken: social intrapreneurship Investeren in communicatie, acties én maatregelen Manier waarop Humor! Kleine, haalbare tips Mensen motiveren door goed bedrag te belonen Planmatig werken Tools en ondersteuning

20 Uitdagingen en valkuilen Werkload is hoog en energie is (nog) niet geïntegreerd in dagelijkse werking Toegang tot energiegegevens Te weinig ondersteuning / erkenning (van bovenuit) / andere prioriteiten Te ambitieus Verkeerde verwachtingen Meerverbruik werkt demotiverend

21 Doe je mee?

22 Arbeid & Milieu Emma Denorme 02 / emma.denorme@a-m.be

Duurzaam op kantoor IN PRAKTIJK

Duurzaam op kantoor IN PRAKTIJK Duurzaam op kantoor IN PRAKTIJK Tweekerkenstraat 47 Arbeid & Milieu Tweekerkenstraat 47 Duurzaam op kantoor Energieverbruik Mobiliteit Materialengebruik Tweekerkenstraat 47 Waarom duurzaam op kantoor?

Nadere informatie

SAMEN WINNEN ENERGIE HANDBOEK VOOR ENERGIETEAMS SAMEN WINNEN ENERGIE. Arbeid & Milieu

SAMEN WINNEN ENERGIE HANDBOEK VOOR ENERGIETEAMS SAMEN WINNEN ENERGIE. Arbeid & Milieu SAMEN ENERGIE WINNEN HANDBOEK VOOR ENERGIETEAMS SAMEN ENERGIE WINNEN CHAPTER 3 2 3 SAMEN ENERGIE WINNEN Colofon Publicatie van, september 2017 Lay-out: Maarten Zerelik Drukker: Zwartopwit.be Foto's: (p.

Nadere informatie

Smart Power Networks. Energie Management. Bas de Koningh - HARTING B.V.

Smart Power Networks. Energie Management. Bas de Koningh - HARTING B.V. Smart Power Networks Energie Management Bas de Koningh - HARTING B.V. Motivatie Politieke doelen Reductie CO2-Uitstoot nucleare energie fase out Meer renewable energie duurzame energieefficiëntie in de

Nadere informatie

Materials Passports. C2C Café, Oktober Co-funded by the Horizon 2020 Framework Programme of the European Union

Materials Passports. C2C Café, Oktober Co-funded by the Horizon 2020 Framework Programme of the European Union Co-funded by the Horizon 2020 Framework Programme of the European Union Materials Passports C2C Café, Oktober 2018 Hein van Tuijl, managing director, EPEA Nederland 1 EPEA INTERNATIONALE UMWELTFORSCHUNG

Nadere informatie

LOKALE KRACHTEN BUNDELEN VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST

LOKALE KRACHTEN BUNDELEN VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST LOKALE KRACHTEN BUNDELEN VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST Wat is het Covenant of Mayors netwerk? Alle gemeenten kunnen zich aansluiten bij een Europees netwerk van gemeenten: het Covenant of Mayors (burgermeestersverdrag).

Nadere informatie

Samenvatting rapportage Masterclass Energiebesparing op de werkvloer. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat

Samenvatting rapportage Masterclass Energiebesparing op de werkvloer. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat Samenvatting rapportage Masterclass Energiebesparing op de werkvloer 2016 In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat Samenvatting rapportage Masterclass Energiebesparing op de werkvloer

Nadere informatie

SAMEN WINNEN ENERGIE WEDSTRIJD VOOR OVERHEIDSGEBOUWEN STRATEGISCH HANDBOEK VOOR DE ENERGIETEAMS

SAMEN WINNEN ENERGIE WEDSTRIJD VOOR OVERHEIDSGEBOUWEN STRATEGISCH HANDBOEK VOOR DE ENERGIETEAMS SAVE@WORK SAMEN ENERGIE WINNEN WEDSTRIJD VOOR OVERHEIDSGEBOUWEN VOOR DE ENERGIETEAMS Met steun van het Horizon 2020 Programma van de Europese Unie CHAPTER 3 December 2015 2 Grafisch ontwerp en lay-out:

Nadere informatie

Doe mee aan de jubilieum editie van de Klimaatverbond Energy Battle!

Doe mee aan de jubilieum editie van de Klimaatverbond Energy Battle! Doe mee aan de jubilieum editie van de Klimaatverbond Energy Battle! Dit najaar start de 5 de editie van de Klimaatverbond Energy Battle. Nederlandse gemeenten gaan de uitdaging aan om met drie teams van

Nadere informatie

Environmental campaign

Environmental campaign Comenius Project: Are you a CO 2 nsumer? Activity report 2011-2012 Number of participants: Organising School: Pupils 27 Alonso De Ercilla, Ocaña, España O Teachers & staff Middenschool Sint-Pieter, Oostkamp,

Nadere informatie

Milieu-actualiteit NON-ETS. 3 mei 2018

Milieu-actualiteit NON-ETS. 3 mei 2018 Milieu-actualiteit NON-ETS 3 mei 2018 Europees beleid NON-ETS sectoren (effort sharing regulation) Welke doelstellingen 2021-2030? Europese doelstellingen 2030 (tov 2005) - 40 % BKG emissies - 30 % voor

Nadere informatie

STEER en cofinanciering voor stedelijke distributie

STEER en cofinanciering voor stedelijke distributie STEER en cofinanciering voor stedelijke distributie 25/02/2013 Olav Luyckx Project Officer Uitvoerend Agentschap voor concurrentievermogen en innovatie (EACI) Brugge, 26 Februari 2013 EACI IEE - STEER

Nadere informatie

Is veranderen moeilijk? Change is good you go first! Mac Anderson and Tom Feltenstein. (c) Rogier Guns

Is veranderen moeilijk? Change is good you go first! Mac Anderson and Tom Feltenstein. (c) Rogier Guns Proeverij Van het Zachte Veranderen Door Rogier Guns rogier@rogierguns.com (c) Rogier Guns 1 www.blueamaze.com Wat veranderen met je kan doen.. www.rogierguns.com (c) Rogier Guns 2 www.rogierguns.net Voor

Nadere informatie

ENERGIEBESPARING DOOR GEDRAGSVERANDERING

ENERGIEBESPARING DOOR GEDRAGSVERANDERING ENERGIEBESPARING DOOR GEDRAGSVERANDERING Energiebesparing kan niet louter door technische voorzieningen bereikt worden omdat het energieverbruik voor een groot deel door ons gedrag wordt bepaald. Hoe we

Nadere informatie

Living Labs. dr.ir. Elke den Ouden. Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016

Living Labs. dr.ir. Elke den Ouden. Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016 Living Labs Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016 dr.ir. Elke den Ouden expertise in smart lighting & smart cities @ TU/e Where innovation starts TU/e Living Labs Een Living

Nadere informatie

Partnermogelijkheden 2018

Partnermogelijkheden 2018 Partnermogelijkheden 2018 www.energychallenges.nl Stichting Energy Challenges Een boost voor motivatie en talent Realiseer besparing door gedragsverandering Kennis over techniek en energieverbruik Enthousiasme

Nadere informatie

UNIT 2 Begeleiding. Coaching proces, Instrumenten and vaardigheden voor Coacing en mobiliteit for Coaching and Mobility

UNIT 2 Begeleiding. Coaching proces, Instrumenten and vaardigheden voor Coacing en mobiliteit for Coaching and Mobility UNIT 2 Begeleiding Coaching proces, Instrumenten and vaardigheden voor Coacing en mobiliteit for Coaching and Mobility 1 2 Wat is coaching? Coaching is een methode voor het ontwikkelen van potentieel

Nadere informatie

Voorlichting Erasmus+ KA2 15 november 2018

Voorlichting Erasmus+ KA2 15 november 2018 Voorlichting Erasmus+ 15 november 2018 Check in 2 Wat is Wie bent u en wie zijn wij? Wanneer in Help Doel van de workshop 3 Wat is Wanneer in Help U weet wat inhoudt U weet welke instrumenten u kunt gebruiken

Nadere informatie

Klimaat en emissies aanpak vanuit land- en tuinbouw

Klimaat en emissies aanpak vanuit land- en tuinbouw Klimaat en emissies aanpak vanuit land- en tuinbouw Marleen Gysen 10/05/2016 1 Onze missie Boeren & tuinders Informeren & inspireren rond nieuwe kansen & uitdagingen Ondersteunen & begeleiden bij concrete

Nadere informatie

COST: European cooperation in science and technology. NETLAKE COST Action ES1201

COST: European cooperation in science and technology. NETLAKE COST Action ES1201 Name NETLAKE COST Action ES1201 COST: European cooperation in science and technology DOEL: Onderzoeken en oplossen van internationale vraagstukken MIDDEL: Coördineren en afstemmen van onderzoek middels

Nadere informatie

Realiseren van duurzame inzetbaarheid Welke (werknemer) aanpak is succesvol? Guido Welter Innovatiemanager RHRS

Realiseren van duurzame inzetbaarheid Welke (werknemer) aanpak is succesvol? Guido Welter Innovatiemanager RHRS Realiseren van duurzame inzetbaarheid Welke (werknemer) aanpak is succesvol? Guido Welter Innovatiemanager RHRS Agenda Praktijkcases Ericsson, KPN, Rabobank (Regio Utrecht) a) klantvraag b) aanpak c) lessons

Nadere informatie

BEWEIDING UDV ONDERWIJSDAG 5 NOVEMBER 2015. Maarten Vrolijk Agnes van den Pol-van Dasselaar

BEWEIDING UDV ONDERWIJSDAG 5 NOVEMBER 2015. Maarten Vrolijk Agnes van den Pol-van Dasselaar BEWEIDING UDV ONDERWIJSDAG 5 NOVEMBER 2015 Maarten Vrolijk Agnes van den Pol-van Dasselaar Beweiding: Top resultaten ook bij robotbedrijven Nederland Maarten Vrolijk, Livestock Research Wageningen UR Buiten

Nadere informatie

Toelichting Steunpunt DuBo dienst Energiebegeleiding EPC-haalbaarheid voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen

Toelichting Steunpunt DuBo dienst Energiebegeleiding EPC-haalbaarheid voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen Toelichting Steunpunt DuBo dienst Energiebegeleiding EPC-haalbaarheid voor gemeenten en gemeenschapsvoorzieningen Els Cornelis, Provincie Vlaams-Brabant, Klimaatteam 29 oktober 2015 Vlaams-Brabant Klimaatneutraal

Nadere informatie

Over stekkeren en sjorren, sweepen en tremmen

Over stekkeren en sjorren, sweepen en tremmen Over stekkeren en sjorren, sweepen en tremmen Een inspectieproject naar fysieke belasting in de Nederlandse Zeehavens, september - december 2007 en naar oplossingen om fysieke overbelasting te verminderen

Nadere informatie

Hoe het begon. 2008 Ondertekening declaration on climate change. 2009 Ondertekening covenant of mayors

Hoe het begon. 2008 Ondertekening declaration on climate change. 2009 Ondertekening covenant of mayors Antwerpen en het burgemeestersconvenant Hoe het begon 2003 Lokaal Kyotoprotocol: basis gelegd maar nood aan meer doorgedreven energiebeleid 2007 - Bestuursakkoord: Stad wil een voorbeeldige milieustad

Nadere informatie

STEAM-UP Stand van Zaken

STEAM-UP Stand van Zaken STEAM-UP Stand van Zaken Synergie met Onderhoud Co-funded by the Intelligent Horizon2020 Energy Europe Programme Programme of the European of the European Union Union The The sole sole responsibility responsibility

Nadere informatie

Instapreeksen Kennisplatform Openbare Verlichting (Regio) Masterplan OV

Instapreeksen Kennisplatform Openbare Verlichting (Regio) Masterplan OV Instapreeksen Kennisplatform Openbare Verlichting (Regio) Masterplan OV 21 februari 2019 Agenda Inleiding Masterplan OV Fase 1 : analyse Fase 2 : visie Fase 3 : strategie Fase 4 : impactstudie Fase 5 :

Nadere informatie

Werknemers en innovatie

Werknemers en innovatie Design Charles & Ray Eames - Hang it all Vitra Werknemers en innovatie VIGOR slotevent Stan De Spiegelaere Guy Van Gyes Innovatie STI Science Technology Innovation DUI Doing Using Interacting De kenniswerker

Nadere informatie

Hartelijk welkom bij de inspiratiesessie van de regio.. GELDERLAND ARBEIDSWIJS 2017

Hartelijk welkom bij de inspiratiesessie van de regio.. GELDERLAND ARBEIDSWIJS 2017 Hartelijk welkom bij de inspiratiesessie van de regio.. GELDERLAND ARBEIDSWIJS 2017 Op naar een duurzame economie! Anders leren en werken, hoe doe je dat? Programma inspiratiesessie Welkom Inspiratiefilm

Nadere informatie

d.o.start - Concept -

d.o.start - Concept - d.o.start - Concept - Duurzaam ondernemen want een duurzaam bedrijf is een sterk bedrijf! een maatschappelijk geïntegreerd bedrijf! een bedrijf met toekomst! Wat als u kennis kon verwerven via netwerking

Nadere informatie

Onderzoek door: Thomas van Cann Rijksuniversiteit Groningen

Onderzoek door: Thomas van Cann Rijksuniversiteit Groningen Onderzoek door: Thomas van Cann Rijksuniversiteit Groningen *Probleemstelling *Theorie *Scenarios *Deel 1: Technisch potentieel *Deel 2: Vergelijking met andere gemeenten *Deel 3: Maatschappelijk potentieel

Nadere informatie

9,8% van Nederlandse jongeren heeft geen werk (nietautochtoon zelfs: 29% (bron: forum, zomer 2012)

9,8% van Nederlandse jongeren heeft geen werk (nietautochtoon zelfs: 29% (bron: forum, zomer 2012) Foto: Rick Nederstigt Wat is er aan de hand in Rotterdam? 9,8% van Nederlandse jongeren heeft geen werk (nietautochtoon zelfs: 29% (bron: forum, zomer 2012) Stages en banen zijn belangrijk, maar er is

Nadere informatie

Pilot Gastvrij Contact. WGV Zorg en Welzijn 1

Pilot Gastvrij Contact. WGV Zorg en Welzijn 1 Pilot Gastvrij Contact 1 2 Start pilot 1 april 2013 mbo met Graafschap College 1 oktober 2013 hbo met Saxion met zorg- en welzijnsinstellingen; Sensire, Slingeland Ziekenhuis, Mediant, Livio in samenwerking

Nadere informatie

Sporten doe je spoorloos! van sportevenement tot club

Sporten doe je spoorloos! van sportevenement tot club Sporten doe je spoorloos! van sportevenement tot club I. Ecosportief, sporten doe je spoorloos! II. Belangrijke uitdagingen voor de sport III. Ecosportieve instrumenten IV. Ecosportieve evenementen V.

Nadere informatie

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas University of Groningen Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version

Nadere informatie

Workshop OGSM OBJECTIVE MEASURES...

Workshop OGSM OBJECTIVE MEASURES... 19 APRIL 2019 START TO GROW Workshop OGSM GOALS STRATEGIES OBJECTIVE DASHBOARD MEASURES ACTIONPLAN Agenda 1. Korte kennismaking 2. De evolutie van strategie ontwikkeling 3. Introductie OGSM 4. Een voorbeeld

Nadere informatie

Europese en landelijke ontwikkelingen ter verbetering van medicijnonderzoek bij kinderen. Jos Gilissen. DCRF Jaarcongres-26Sep2018

Europese en landelijke ontwikkelingen ter verbetering van medicijnonderzoek bij kinderen. Jos Gilissen. DCRF Jaarcongres-26Sep2018 Europese en landelijke ontwikkelingen ter verbetering van medicijnonderzoek bij kinderen. Jos Gilissen DCRF Jaarcongres-26Sep2018 This project has received funding from the Innovative Medicines Initiative

Nadere informatie

WONING-ENERGIERENOVATIE OVER GRENZEN EN REGIO S HEEN

WONING-ENERGIERENOVATIE OVER GRENZEN EN REGIO S HEEN WONING-ENERGIERENOVATIE OVER GRENZEN EN REGIO S HEEN Onestopshop-oplossingen voor particuliere woningeigenaars This project has received funding from the European Union s Horizon 2020 research and innovation

Nadere informatie

This project has received funding from the European Union's Horizon 2020 Research and Innovation Programme under Grant Agreement

This project has received funding from the European Union's Horizon 2020 Research and Innovation Programme under Grant Agreement This project has received funding from the European Union's Horizon 2020 Research and Innovation Programme under Grant Agreement 844902 Inhoud Aanleiding Doelstelling Aanpak SURE2050 concreet: Consortium

Nadere informatie

Grensoverschrijdend. Interoperabel ticketing

Grensoverschrijdend. Interoperabel ticketing Grensoverschrijdend Interoperabel ticketing Bas van Os en Bas van Weele Dag van de Rail Utrecht, 21 juni 2017 Inhoud Probleem en oplossing Account-BasedReizen en EUROPEAN Travellers Club Waarom? vanuit

Nadere informatie

RONDETAFEL ACTIEPLAN ENERGIE-EFFICIËNTIE. Inge Goessens & Ann Nestor Einstein 2

RONDETAFEL ACTIEPLAN ENERGIE-EFFICIËNTIE. Inge Goessens & Ann Nestor Einstein 2 RONDETAFEL ACTIEPLAN ENERGIE-EFFICIËNTIE Inge Goessens & Ann Nestor Einstein 2 Agenda Welkom Voorstelling deelnemers Verwachtingen? Voorstelling Actieplan Energie Efficiëntie door Inge Goessens Brainstormsessies

Nadere informatie

Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven

Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven America First! Wat is het potentiële banenverlies voor België en Europa? VIVES discussion paper

Nadere informatie

Hoe kunnen we de Vlaming inspireren en motiveren tot duurzame woonkeuzes?

Hoe kunnen we de Vlaming inspireren en motiveren tot duurzame woonkeuzes? Hoe kunnen we de Vlaming inspireren en motiveren tot duurzame woonkeuzes? Agenda Doel en aanpak Thuis in de Toekomst Mijlpalen in het project Rol lokale besturen We doen het samen Inhoud platform Communicatiemiddelen

Nadere informatie

De Warmste Wijk - Wijkrenovatieproject Elisabethwijk - SHINE

De Warmste Wijk - Wijkrenovatieproject Elisabethwijk - SHINE De Warmste Wijk - Wijkrenovatieproject Elisabethwijk - SHINE 23 april 2017 8/05/2017 1. Het grote verhaal (Europees project = SHINE) SHINE (Sustainable Households in an Inclusive NEighbourhood) 14 projectpartners

Nadere informatie

Een beginners handleiding voor het opwekken van je eigen energie en er ook voor betaald worden.

Een beginners handleiding voor het opwekken van je eigen energie en er ook voor betaald worden. Een beginners handleiding voor het opwekken van je eigen energie en er ook voor betaald worden. Waarom moet je leren over het opwekken van je eigen energie en er ook voor betaald worden! Het antwoord is

Nadere informatie

INNOVATIE & VALORISATIE

INNOVATIE & VALORISATIE INNOVATIE & VALORISATIE WETENSCHAP EN SAMENLEVING VERBINDEN Prof. Hugo THIENPONT Vicerector Innovatie en Valorisatiebeleid VUB LIGT IN HET CENTRUM VAN EUROPA Titel van de presentatie 22-1-2018 3 Titel

Nadere informatie

Traject naar een lange termijnvisie voor het energiebeleid

Traject naar een lange termijnvisie voor het energiebeleid Traject naar een lange termijnvisie voor het energiebeleid Lieven Van Lieshout Econext 8 april 203 Uitdagingen van het energiebeleid Bron: IEA, WEO 202 2 Uitdagingen van het energiebeleid Bron : EC, Impact

Nadere informatie

Actuele Europese Milieudossiers

Actuele Europese Milieudossiers Actuele Europese Milieudossiers 17 januari 2019 Infosessie Minaraad-VLEVA Rik De Baere (ism. Marjan Decroos) Adviseur Europees Beleid DEPARTEMENT OMGEVING Afdeling Strategie, Internationaal beleid en Dierenwelzijn

Nadere informatie

Brancherapportage 2011 GGZ 2011

Brancherapportage 2011 GGZ 2011 Brancherapportage 2011 2011 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Uitleg bij de rapportage en actie...3 2. Quickview benchmark Zorg...7 3. Quickview benchmark NTI...9 4. Scores op de thema's benchmark Zorg...11

Nadere informatie

Uitwerkingen tafelwerk werkconferentie Duurzame inzetbaarheid: hoe ga ik het doen? Tafelwerk 1

Uitwerkingen tafelwerk werkconferentie Duurzame inzetbaarheid: hoe ga ik het doen? Tafelwerk 1 Tafelwerk 1 Stakeholder Werkenden/werknemers/ potentieel werkenden Overheid Werkgevers/leidinggevende Belang bij duurzame inzetbaarheid Vervulling basale behoeften. 1 Autonomie, 2 Competentie, 3 Verbinding

Nadere informatie

A dream written down with a date becomes a goal

A dream written down with a date becomes a goal A dream written down with a date becomes a goal A goal broken down into steps becomes a plan A plan backed up by action makes your dreams come true jouw levensdoel Jouw eigen stip aan de horizon. Het stellen

Nadere informatie

Smart Cities and Communities Initiative Financieringsmogelijkheden binnen 7KP

Smart Cities and Communities Initiative Financieringsmogelijkheden binnen 7KP Smart Cities and Communities Initiative Financieringsmogelijkheden binnen 7KP Lut Bollen, 26 oktober 2011 Overzicht Europese beleidskader Smart Cities and Communities Initiative Karakteristieken Bouwstenen

Nadere informatie

Praktische voorstellen voor energiebesparing in haven en industrie. Alex Ouwehand Directeur NMZH

Praktische voorstellen voor energiebesparing in haven en industrie. Alex Ouwehand Directeur NMZH Praktische voorstellen voor energiebesparing in haven en industrie Alex Ouwehand Directeur NMZH CO2 emission CO2 reduction Ambities klimaat en energie EU en Rijk 2020 : 20 % CO 2 -reductie (tov 1990),

Nadere informatie

Echt duurzaam hoeft niet duur te zijn!

Echt duurzaam hoeft niet duur te zijn! Echt duurzaam hoeft niet duur te zijn! Roadmap DURABILIT Drivers and barriers Refurbishment, hergebruik en grondstoffen Footprint reductie door hergebruik Value matrix Succesfactoren Discussie DURABILIT

Nadere informatie

Wijk bij Duurstede, 16 september 2013. Betreft: Plan van aanpak duurzaamheid. Memo. Van: Wethouder Robbert Peek. Aan: Gemeenteraad Wijk bij Duurstede

Wijk bij Duurstede, 16 september 2013. Betreft: Plan van aanpak duurzaamheid. Memo. Van: Wethouder Robbert Peek. Aan: Gemeenteraad Wijk bij Duurstede Wijk bij Duurstede, 16 september 2013 Betreft: Plan van aanpak duurzaamheid. Memo Van: Wethouder Robbert Peek Aan: Gemeenteraad Wijk bij Duurstede behandeld door Jelger Takken toestelnummer 609 bijlagen

Nadere informatie

Intrapreneurship. Wim Van Opstal Adviseur innovatie en ondernemerschap

Intrapreneurship. Wim Van Opstal Adviseur innovatie en ondernemerschap Intrapreneurship Wim Van Opstal Adviseur innovatie en ondernemerschap Kapstok Hoe stimuleer ik ondernemerschap bij mijn medewerkers? Welke omkadering hebben intrapreneurs nodig? Hoe kan ik als intrapreneur

Nadere informatie

Your added value provider

Your added value provider Energiebesparing Presentatie Energiebesparing waarom? Meer netto winst Efficient proces Energie besparen Minder CO2 beter milieu Minder onderhoud Energiebesparing: Energieverbruik Wereldwijd Rendement,

Nadere informatie

Cursusmateriaal voor de juiste prioriteit

Cursusmateriaal voor de juiste prioriteit FrieslandCampina - 2013 Cursusmateriaal voor de training Grip op je werk, bij FrieslandCampina in juni 2013. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming.

Nadere informatie

Ronde-Tafel overleg Sportfederaties 3december

Ronde-Tafel overleg Sportfederaties 3december Ronde-Tafel overleg Sportfederaties 3december 2013 www.oksigen.eu Agenda 1. Jan van den Nieuwenhuijzen 2. Visie Oksigen 3. Innovatie en sport A. Missie B. Visie ontwikkeling C. Strategie: a. SWOT b. Focus

Nadere informatie

Europese subsidies en de sociale economie

Europese subsidies en de sociale economie Europese subsidies en de sociale economie Tewerkstelling van vluchtelingen binnen de sociale economie 24 Mei 2016 Agenda 14:00 Welkom 14:15 Inleiding: Wie zijn de vluchtelingen? Quentin Callens, Agentschap

Nadere informatie

#gezondheidsvaardigheden

#gezondheidsvaardigheden #gezondheidsvaardigheden Inhoud Achtergrond Congres Overview en impressie programma Capacity building Health Literate Organizations Policy on a national level Take home messages University College Dublin

Nadere informatie

Horizon 2020. MKB instrument & Fast track to Innovation. Martijn Lammers. Nationaal Contactpunt voor het MKB in Horizon 2020.

Horizon 2020. MKB instrument & Fast track to Innovation. Martijn Lammers. Nationaal Contactpunt voor het MKB in Horizon 2020. Horizon 2020 MKB instrument & Fast track to Innovation 10 juni 2015 Martijn Lammers Nationaal Contactpunt voor het MKB in Horizon 2020 2 1 Boodschap 3 MKB instrument: wat is het? Financiering voor High

Nadere informatie

Toelichting energie- en klimaatactieplan Ranst

Toelichting energie- en klimaatactieplan Ranst Toelichting energie- en klimaatactieplan Ranst Infomoment Ranst 23 september 2015 20u 1 Ranst timing 1. Voorstelling project aan schepencollege + goedkeuring: 12/2 2. werkgroep energie & klimaat: 19/3

Nadere informatie

Strengthening Energy Efficiency Awareness Among Residential Homes for Elderly People SAVE AGE

Strengthening Energy Efficiency Awareness Among Residential Homes for Elderly People SAVE AGE Strengthening Energy Efficiency Awareness Among Residential Homes for Elderly People SAVE AGE 6. Oktober 2011 Contract N o IEE/09/676/SI2.558233 Duration: 17th May 2010-16th May 2013 Project profiel Doel:

Nadere informatie

MyDHL+ Tarief berekenen

MyDHL+ Tarief berekenen MyDHL+ Tarief berekenen Bereken tarief in MyDHL+ In MyDHL+ kunt u met Bereken tarief heel eenvoudig en snel opvragen welke producten er mogelijk zijn voor een bestemming. Ook ziet u hierbij het geschatte

Nadere informatie

Goodpractice 2: De trainer, een onmisbare schakel

Goodpractice 2: De trainer, een onmisbare schakel Goodpractice 2: De trainer, een onmisbare schakel Ambities en uitdagingen voor sporter, trainer, begeleiding, ouders, overheid, ondernemer, sponsor en vrijwilliger. Westa 2020 Een leven lang in beweging

Nadere informatie

Ministerie van Economische Zaken

Ministerie van Economische Zaken DOORBRAAKPROJECT ICT EN ENERGIE Routekaart doorbraakproject ICT en Energie Ministerie van Economische Zaken Rapport nr.: 14-2884 Datum: 2014-10-15 SAMENVATTING ROADMAP Het kabinet wil dat de uitstoot van

Nadere informatie

Buurtsport vanuit verschillende organisatievormen. Roel Noukens l ISB

Buurtsport vanuit verschillende organisatievormen. Roel Noukens l ISB Buurtsport vanuit verschillende organisatievormen Roel Noukens l ISB Agenda Context Basisschema 4 organisatievormen Tips Vragen voor jullie! 2 Context Begeleidingstraject van 7 lokale besturen/buurtsportwerkingen

Nadere informatie

Mark Frederiks. - a sustainable business development company

Mark Frederiks. - a sustainable business development company Mark Frederiks - a sustainable business development company Amped is een business development bedrijf dat ondernemingen bouwt over de lijn van duurzame keteninnovatie en -interventie, gericht op de consumenten-

Nadere informatie

Het Nieuwe Werken is voor iedereen

Het Nieuwe Werken is voor iedereen Het Nieuwe Werken is voor iedereen Lessen uit 10 Best Practices 2010 Corporate Facility Partners Het Nieuwe Werken inhoud Korte Introductie Het Nieuwe Werken is voor iedereen Gefaseerde aanpak van Het

Nadere informatie

Van inschrijven tot finishlijn. We helpen jou en je lopers graag om meer geld in te zamelen.

Van inschrijven tot finishlijn. We helpen jou en je lopers graag om meer geld in te zamelen. Van inschrijven tot finishlijn We helpen jou en je lopers graag om meer geld in te zamelen. Introductie Iedereen die een loop-uitdaging aangaat voor een goed doel verdient een enorm schouderklopje. Of

Nadere informatie

INTERREG IV A 2 Zeeën Programma

INTERREG IV A 2 Zeeën Programma INTERREG IVA 2 Mers Seas Zeeën Crossborder Cooperation Programme 2007-2013 Part-financed by the European Regional Development Fund (ERDF) INTERREG IV A 2 Zeeën Programma Seminarie voor projectpromotoren

Nadere informatie

Best Practice Seminar 14 NOVEMBER 2013

Best Practice Seminar 14 NOVEMBER 2013 Best Practice Seminar 14 NOVEMBER 2013 14.00: Welkom Best Practice Seminar 14.10: Centraal PMO als middelpunt van projecten en programma s Yvonne Veenma, Stedin 14.50: Pauze 15.30: Governance in een Enterprise

Nadere informatie

Transitie. - de noodzaak van adequaat Change Management. PON Outsourcing Kenniscongres 22 September 2016 Dr. Geert W.J. Heling.

Transitie. - de noodzaak van adequaat Change Management. PON Outsourcing Kenniscongres 22 September 2016 Dr. Geert W.J. Heling. Transitie - de noodzaak van adequaat Change Management PON Outsourcing Kenniscongres 22 September 2016 Dr. Geert W.J. Heling Vooraf Zie Transitie als een proces van Change Management Elke organisatieverandering

Nadere informatie

Politiek-bestuurlijk draagvlak en Integraal gezondheidsbeleid

Politiek-bestuurlijk draagvlak en Integraal gezondheidsbeleid Politiek-bestuurlijk draagvlak en Integraal gezondheidsbeleid Hoe kunnen we fictie omzetten in actie met behulp van een theoretisch kader? Opzet presentatie Wie ben ik? Onderzoeksvragen Werkzaamheden afgelopen

Nadere informatie

Naar een klimaatneutrale sportvereniging

Naar een klimaatneutrale sportvereniging Naar een klimaatneutrale sportvereniging Leidraad voor het maken van een eigen projectplan of Plan van Aanpak Inleiding Steeds meer sportverenigingen met een eigen accommodatie komen in actie om energie

Nadere informatie

Creative Europe Programma en Europe For Citizens Calls en deadlines 2014

Creative Europe Programma en Europe For Citizens Calls en deadlines 2014 Creative Europe Programma en Europe For Citizens Calls en deadlines 2014 Calls subprogramma MEDIA Korte omschrijving Deadline Support for the development of Single Projects and Slate Funding Steun voor

Nadere informatie

Drug Prevention and Information Programme DPIP Financieel Perspectief Doelstellingen

Drug Prevention and Information Programme DPIP Financieel Perspectief Doelstellingen Drug Prevention and Information Programme DPIP 2007-2013 Financieel Perspectief 2007-2013 DPIP wetgeving :Decision No 1150/2007/EC Uitgevoerd door: Directoraat Generaal Justitie Totaal budget: 21 M EUR

Nadere informatie

De elektromotor Hart van het systeem

De elektromotor Hart van het systeem De elektromotor Hart van het systeem Martijn Brinks WEG Netherlands Feda sectie EMMS Mondiale blik op efficiency Lokale (EU) regelgeving Werking van hoog rendement motoren Waar gaat het heen? Groei mondiaal

Nadere informatie

JONGEREN ZETTEN JONGEREN AAN TOT DUURZAMER IT GEBRUIK!

JONGEREN ZETTEN JONGEREN AAN TOT DUURZAMER IT GEBRUIK! JONGEREN ZETTEN JONGEREN AAN TOT DUURZAMER IT GEBRUIK! Sylvia Breukers Jennifer Dahmen, Els Rommes, Timmy de Vos, Ron Broeders useitsmartly: Environmental peer-to-peer education for youths with focus on

Nadere informatie

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1

Engels op Niveau A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Workshops Woordkennis 1 A2 Woordkennis 1 Bestuderen Hoe leer je 2000 woorden? Als je een nieuwe taal wilt spreken en schrijven, heb je vooral veel nieuwe woorden nodig. Je

Nadere informatie

Take home messages: Thuis: Duurzaam gedrag. Duurzaam Gedrag bij Huurders. Hoeveel energie gebruikt u thuis? Waar gaat de energie naartoe?

Take home messages: Thuis: Duurzaam gedrag. Duurzaam Gedrag bij Huurders. Hoeveel energie gebruikt u thuis? Waar gaat de energie naartoe? Take home messages: 1. Duurzaam leven begint bij jezelf & de eigen medewerkers 2. Duurzaam leven begint met bewustzijn en urgentie 3. maar start pas als er handelingsperspectief is 4. Gedragsverandering

Nadere informatie

Biedt Cradle to cradle een alternatief voor BBT?

Biedt Cradle to cradle een alternatief voor BBT? Biedt Cradle to cradle een alternatief voor BBT? Karl Vrancken Projectenmanager VITO 5de Vlaams Milieucongres Gent -21 oktober 2008 1 Neen, maar 2 Hoe bereiken we duurzaamheid? Wat is cradle to cradle?

Nadere informatie

Co-Designing Citizen Observatories deel 2 van Stap 1 Samen komen tot een specifiek doel

Co-Designing Citizen Observatories deel 2 van Stap 1 Samen komen tot een specifiek doel Co-Designing Citizen Observatories deel 2 van Stap 1 Samen komen tot een specifiek doel Inge Liekens (Vito) Stijn Vranckx (Vito) Onno Giller(IHE Delft) co-design workshop, 15 januari, Antwerpen Ground

Nadere informatie

Tilburg University. Energiebesparing door gedragsverandering van Raaij, Fred; Verhallen, T.M.M. Published in: Psychologie. Publication date: 1982

Tilburg University. Energiebesparing door gedragsverandering van Raaij, Fred; Verhallen, T.M.M. Published in: Psychologie. Publication date: 1982 Tilburg University Energiebesparing door gedragsverandering van Raaij, Fred; Verhallen, T.M.M. Published in: Psychologie Publication date: 1982 Link to publication Citation for published version (APA):

Nadere informatie

Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois

Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois Wat mij gelijk opviel is dat iedereen hier fietst. Ik vind het jammer dat iedereen

Nadere informatie

Milieu- en klimaatuitdagingen voor de 21ste eeuw: van Europese visie naar lokale betekenis en actie. Hans Bruyninckx, Mortsel, 9 oktober 2105

Milieu- en klimaatuitdagingen voor de 21ste eeuw: van Europese visie naar lokale betekenis en actie. Hans Bruyninckx, Mortsel, 9 oktober 2105 Milieu- en klimaatuitdagingen voor de 21ste eeuw: van Europese visie naar lokale betekenis en actie Hans Bruyninckx, Mortsel, 9 oktober 2105 Presentation by Dr. Hans Bruyninckx, Executive Director, EEA

Nadere informatie

Competentiebeleid, bouwstenen voor de toekomst. Contactdag Levenslang leren RESOC Zuid-West-Vlaanderen 25 mei 2018

Competentiebeleid, bouwstenen voor de toekomst. Contactdag Levenslang leren RESOC Zuid-West-Vlaanderen 25 mei 2018 Competentiebeleid, bouwstenen voor de toekomst Contactdag Levenslang leren RESOC Zuid-West-Vlaanderen 25 mei 2018 Bevestig dat u een mens bent Het zijn niet de sterksten die overleven, maar degenen die

Nadere informatie

Daylight saving time. Assignment

Daylight saving time. Assignment Daylight saving time Daylight saving time (DST or summertime) is the arrangement by which clocks are advanced by one hour in spring and moved back in autumn to make the most of seasonal daylight Spring:

Nadere informatie

Opzet presentatie. Wie ben ik? Onderzoeksvragen. Onderzoek afgelopen jaar. Politiek-bestuurlijk draagvlak en Integraal gezondheidsbeleid

Opzet presentatie. Wie ben ik? Onderzoeksvragen. Onderzoek afgelopen jaar. Politiek-bestuurlijk draagvlak en Integraal gezondheidsbeleid Opzet presentatie Politiek-bestuurlijk draagvlak en Integraal gezondheidsbeleid Hoe kunnen we fictie omzetten in actie met behulp van een theoretisch Wie ben ik? Dieper ingaan op de onderdelen die van

Nadere informatie

Een psychosociale. SONAR methode. risicoanalyse. Bart Vriesacker Psychosociale afdeling

Een psychosociale. SONAR methode. risicoanalyse. Bart Vriesacker Psychosociale afdeling Een psychosociale risicoanalyse SONAR methode Bart Vriesacker Psychosociale afdeling Bart Vriesacker Psychosociaal departement Contact bart.vriesacker@mensura.be 2 Agenda 1. De feiten 2. Uw uitdagingen

Nadere informatie

Voorbeeld van een lessenserie over energiebesparing:

Voorbeeld van een lessenserie over energiebesparing: Voorbeeld van een lessenserie over energiebesparing: Deze lessenserie is niet helemaal door ons gemaakt maar gedeeltelijk afkomstig van www.webquests.nl Lesdoelen: kerndoelen leerdoelen 4,34,39 Leerlingen

Nadere informatie

Cluster Excellence. Maak je cluster succesvol. 3 november Herman Wijffels Innovatie Event 2016

Cluster Excellence. Maak je cluster succesvol. 3 november Herman Wijffels Innovatie Event 2016 Cluster Excellence Maak je cluster succesvol 3 november 2016 Herman Wijffels Innovatie Event 2016 Kennismaking Brechtje Vreenegoor & Sebastiaan Berendse Clustermanager Clusteradviseur & consortium bouwer

Nadere informatie

Klimaat uitdaging voor iedereen. Goedele Van der Spiegel schepen Edegem

Klimaat uitdaging voor iedereen. Goedele Van der Spiegel schepen Edegem Klimaat uitdaging voor iedereen Goedele Van der Spiegel schepen Edegem Zuidrand van Antwerpen Grootstedelijk gebied 21.249 inwoners 865 ha Langs E19 Grote groene long 2 landbouwers Weinig industrie UZ

Nadere informatie

Energietransitie. Energietransitie

Energietransitie. Energietransitie Gedragsverandering Gedragsverandering ter ter bevordering bevordering van van de de Energietransitie Energietransitie dr. dr. Carina Carina J. J. Wiekens Wiekens Toegepaste Toegepaste Psychologie Psychologie

Nadere informatie

Themadag Energie op school

Themadag Energie op school De hele school doet mee aan Energie op school. De focus ligt op besparing door gedragsverandering. Leerlingen bedenken hoe je met zijn allen het energieverbruik kunt terugbrengen en ze ontwikkelen een

Nadere informatie

Ervaringen van het verduurzamen van Rotterdams gemeentelijk vastgoed m.b.v. ESCo s

Ervaringen van het verduurzamen van Rotterdams gemeentelijk vastgoed m.b.v. ESCo s Ervaringen van het verduurzamen van Rotterdams gemeentelijk vastgoed m.b.v. ESCo s Gert-Jan de Looze & Peter van Schijndel Gemeente Rotterdam & Strukton Gert-Jan de Looze Peter van Schijndel Rotterdamse

Nadere informatie

Daag uw organisatie uit!

Daag uw organisatie uit! We coach professional driving Daag uw organisatie uit! In SAFE & ECO Driving powered by Even voorstellen: V VCR, Cito en Cranfield University VVCR Meer dan 40 jaar ervaring en expertise in professionele

Nadere informatie

Energiestrijd Zorghuizen

Energiestrijd Zorghuizen Energiestrijd Zorghuizen Doelstelling Samen aan de slag met energiebesparing! Zorghuizen strijden drie wintermaanden lang tegen elkaar met als doel zoveel mogelijk te besparen op het gebruik van gas en

Nadere informatie

DOELEN STELLEN EN BEREIKEN WAS NOOIT ZO MAKKELIJK. 5 concrete tips die werken

DOELEN STELLEN EN BEREIKEN WAS NOOIT ZO MAKKELIJK. 5 concrete tips die werken DOELEN STELLEN EN BEREIKEN WAS NOOIT ZO MAKKELIJK 5 concrete tips die werken MAAK JE STRATEGIE VOORSPELBAAR MET EEN PROCES VOOR HET STELLEN VAN DOELSTELLINGEN Creëer duidelijkheid binnen en buiten uw organisatie.

Nadere informatie

Sociale innovatie bij inkoopbeslissingen: Aanjager voor energiebesparingen? NEVI Inkoopdag, 23 juni 2016, Nieuwegein

Sociale innovatie bij inkoopbeslissingen: Aanjager voor energiebesparingen? NEVI Inkoopdag, 23 juni 2016, Nieuwegein Sociale innovatie bij inkoopbeslissingen: Aanjager voor energiebesparingen? NEVI Inkoopdag, 23 juni 2016, Nieuwegein Bart Vos, Suzanne Brunsting, Marielle Rietkerk Agenda Context: Noodzaak voor energiebesparingen

Nadere informatie