Raadsvoorstel Voorstel aan de raad van de gemeente Dongeradeel

Transcriptie

1 Raadsvoorstel Voorstel aan de raad van de gemeente Dongeradeel Voorstelnummer : Raadsvergadering d.d. : 8 juni 2017 Portefeuillehouder : P. de Graaf; P. Braaksma Programma : 4 Economie en maatschappij en 5 Demografie en leefbaarheid Programmaonderdeel : - Onderwerp : Centrumregeling Sociaal Domein Fryslân 2018 Voorgesteld besluit Een opsomming van beslispunten van het voorgestelde raadsbesluit in korte, heldere zinnen. De raad besluit: 1. Het college van burgemeester en wethouders en de burgemeester van onze gemeente gelet op artikel 1, tweede lid, van de Wet gemeenschappelijke regelingen toestemming te verlenen de Centrumregeling samenwerking sociaal domein Friese gemeenten te wijzigen in Centrumregeling samenwerking Sociaal Domein Fryslân 2018, conform bijgaande doorlopende gewijzigde ontwerp tekst. Samenvatting Een korte toelichting om een goed beeld te geven van het complete voorstel en het gevraagde besluit. De afgelopen jaren hebben de Friese gemeenten samengewerkt in de centrumregeling Sociaal Domein Fryslân. Deze regeling is geëvalueerd en voor u ligt nu een voorstel om de samenwerking voort te zetten vanaf Op basis van de evaluatie is de centrumregeling op een aantal punten aangepast aan de staande praktijk, dan wel aan de wensen van betrokken gemeenten. Argumenten Inhoudelijk is dit het hart van het voorstel! Ten aanzien van een aantal taken waarop in de afgelopen jaren door de Friese gemeenten is samengewerkt (voormalige provinciale taken in de Jeugdwet: Residentiële zorg inclusief gesloten zorg, Jeugdbescherming, Jeugdreclassering, Spoedeisende zorg, Jeugd GGZ, deel Jeugd AWBZ, Pleegzorg en Wmo begeleiding van opvangklanten) zijn de voordelen van de samenwerking gebleken. Het betreft relatief kleine doelgroepen, waarvoor een beperkt aanbod beschikbaar is. Vaak gaat het om dure vormen van zorg, of is hiervoor specifieke kennis nodig van de inkopende partij. Door gezamenlijk op te trekken hebben de Friese gemeenten efficiënt en effectief kunnen inkopen. In het algemeen heeft door de samenwerking een eenduidige sturing op de zorgaanbieders kunnen plaatsvinden. Met het bovenstaande is voor de Friese gemeenten de ratio gegeven voor voortzetting van de gezamenlijke uitvoering van deze taken via de huidige samenwerkingsbasis in SDF. De gezamenlijke uitvoering leidt namelijk tot efficiency en effectiviteit. Gegeven de wens om de samenwerking voort te zetten is onderzocht of de centrumregeling de juiste vorm is voor de samenwerking. Het aanbrengen van verbeteringen in de governance structuur (zie hieronder de belangrijkste wijzigingen) bleek voldoende om verder samen te kunnen werken in een gewijzigde centrumregeling. In de nabije toekomst zijn wijzigingen te verwachten in de regelgeving rondom de samenwerking; zo is reeds aangekondigd dat in 2020 de Wmo taken verder zullen worden gedecentraliseerd. Ook als de samenwerking op deze (of andere) taken niet meer verplicht zal zijn, biedt het samenwerkingsverband van SDF een goede basis voor voortzetting van de samenwerking op vrijwillige basis, dit eventueel met aanpassing van afspraken over de uitvoering van die taken. Aanleiding Wat is de reden om nu met dit voorstel te komen? De huidige centrumregeling kent een looptijd tot 1 januari De voorgestelde wijziging voorziet in de voortzetting van de centrumregeling, met inachtneming van een aantal verbeteringen

2 Beoogd effect Wat willen we hiermee bereiken? Ook relatie met programmabegroting of uitvoeringsprogramma wordt aangegeven. Algemene uitgangspunten voor de tekst van deze gewijzigde centrumregeling zijn: a) Het is een werkbare basis voor bestendige continuering van de samenwerking b) Het biedt de mogelijkheid voor een (beperkte) variatie in functies c) Er is aansluiting bij de staande praktijk d) De regeling is onderhoudsvriendelijk. Om een werkbare basis te zijn voor de toekomst is het nodig dat de centrumregeling flexibiliteit biedt onder het motto: lokaal doen wat lokaal kan en bovenlokaal organiseren waar dat bij wet verplicht is gesteld of profijt oplevert. Beleid en programmabudgetten blijven lokaal vastgesteld worden en lokaal blijft beslist worden over de inzet van zorg in een concreet geval. Ook worden de programmabudgetten lokaal beheerd. De centrumregeling SDF draagt bij aan de programma s Economie en maatschappij en Demografie en leefbaarheid, omdat de samenwerking bijdraagt aan versterking van beleid, inkoop, contractmanagement en beheer en financieel beheer op gebied van de Jeugdwet, Wmo en Participatiewet. De centrumregeling biedt een stuk efficiency en kwaliteit aan individuele gemeenten. De samenwerking tussen de Friese gemeenten zal met name gericht zijn op het invullen van de (meer administratieve aspecten van de) opdrachtgevende relatie richting de betrokken zorgaanbieders. De burgemeester en het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Leeuwarden zullen, als organen van de centrumgemeente, namens de Friese gemeenten deze opdrachtgevende rol jegens de zorgaanbieders vervullen. Sinds 1 januari 2017 hebben negen gemeenten de functies financieel beheer en contractmanagement (zoals genoemd in artikel 4, lid 3 sub c, d en e van de huidige centrumregeling) in eigen uitvoering genomen. De negen gemeenten hebben in het voorjaar van 2017 uitgesproken, de functie contractmanagement vanaf 2018 door SDF te willen laten uitvoeren. De centrumgemeente heeft hieraan de voorwaarde verbonden, te allen tijde te kunnen beschikken over de voor deze functie noodzakelijke sturingsinformatie. Dientengevolge is als specifiek uitgangspunt gehanteerd bij het opstellen van deze ontwerptekst, dat Sociaal Domein Fryslân de functie contractmanagement per 1 januari 2018 door de centrumgemeente voor alle 20 Friese gemeenten kan uitvoeren. Belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de huidige centrumregeling De oorspronkelijke tekst van de huidige gemeenschappelijke regeling is grotendeels intact gebleven. Wel zijn naast enkele technische wijzigingen twee belangrijke inhoudelijke wijzigingen aangebracht. De eerste wijziging komt er in de praktijk op neer, dat het college van de centrumgemeente voor enkele vastgestelde onderwerpen een zwaarwegend advies van het portefeuillehouders overleg Sociaal Domein Fryslân ontvangt. Deze adviezen komen tot stand door betrokkenheid van ambtelijke werkgroepen. Het college en de burgemeester van de centrumgemeente mogen slechts afwijken van het zwaarwegend advies indien zij deze afwijking gemotiveerd onderbouwen. In de tweede plaats is in deze gewijzigde centrumregeling ruimte gegeven voor een beperkte variatie in combinatie functies. De uitwerking hiervan is weergegeven in onderstaande tabel. Functie Verplichte samenwerking (Werkbedrijf, Jeugd, Wmo) Vrijwillige samenwerking (Jeugd) 1. Beleidsvoorbereiding 2. Inkoop: inkoopstrategie en inkoopproces 3. Contractmanagement en -beheer 4. Financieel beheer = standaard indien deze functie op de taak van toepassing is = optioneel De consequentie van een optioneel onderdeel in de centrumregeling is dat aanvullende bepalingen nodig zijn over switchen tussen twee functiepakketten (standaard of standaard + optie) gedurende de looptijd van de centrumregeling. Deze bepaling is opgenomen in een nieuw artikel 8 van de gewijzigde regeling. Een ander gevolg van de introductie van variatie in afname van functies is dat andere risicoprofielen ontstaan en de uitvoering minder doelmatig wordt op het niveau van de dienstverlening voor alle Friese gemeenten. In het artikel wordt het risico van het aanbrengen van de switchmogelijkheid geheel bij de centrumgemeente gelegd. Zij kan deze risico s dragen mits zij tijdig (tenminste een jaar van te voren) op de hoogte wordt - 2 -

3 Verplichte samenwerking Beleidsvoorbereiding Inkoop Contractmanagement Financieel beheer Cliëntenbeheer gesteld van wijzigingen in de wens om gebruik te maken van de optionele functie. Daarnaast is geregeld, dat de centrumgemeente een risicobijdrage in rekening brengt bij keuze tot geen gebruikmaken van de optionele functie (na ingaan van de gewijzigde centrumregeling per 1 januari 2018). Deze risicobijdrage bestaat het eerste jaar na het ingaan van de gewijzigde vervulling van functies uit 67% van de uitvoeringskosten van de betreffende functie voor de betreffende gastgemeente en in het tweede jaar 33%. In de onderstaande overzichtstabel wordt per taak en functie aangegeven, hoe deze in de gewijzigde centrumregeling zijn opgenomen Wettelijke taak a) Beschermd Wonen Wmo Ja b) Maatschappelijke opvang Wmo Ja c) Veilig Thuis en AMHK Wmo Ja d) Residentiële zorg inclusief gesloten zorg Jeugdwet Ja e) Jeugdbescherming Jeugdwet Ja f) Jeugdreclassering Jeugdwet Ja g) Activiteiten in het preventief justitieel kader Jeugdwet Ja h) Spoedeisende zorg Jeugdwet Nee i) Jeugd geestelijke gezondheidszorg Jeugdwet Nee j) Jeugd AWBZ intramuraal, behandeling en vervoer Jeugdwet Nee k) Pleegzorg Jeugdwet Nee l) Afspraken Werkbedrijf Wet SUWI Ja = standaard = optioneel Duur van de gewijzigde regeling Waar samenwerking verplicht is, worden afspraken voor onbepaalde tijd gemaakt, namelijk voor de duur dat de verplichting bestaat. Wel is toegevoegd, dat wetswijzigingen met directe impact op de samenwerking (of andere maatregelen waardoor de verplichting tot samenwerking vervalt) door alle deelnemers als een bijzondere omstandigheid moet worden gezien op basis waarvan de deelnemers met elkaar in gesprek gaan over de taken en functies die in de samenwerking worden uitgevoerd en de bijbehorende kosten. De tijdelijkheid van de samenwerking heeft slechts betrekking op de taken waarop geen plicht tot samenwerking bestaat. Over deze taken wordt afgesproken dat deze tot en met 31 december 2021 door gastgemeenten aan de centrumgemeente worden opgedragen (met een mogelijkheid tot verlenging). De wens voor de tijdelijkheid is beargumenteerd vanuit enerzijds de constatering dat de komende jaren nog veel gaat wijzigen in het sociaal domein als werkveld en ook in de wettelijke kaders. In de tweede plaats leidt de tijdelijke duur vanzelf tot een min of meer gecoördineerd gezamenlijk moment om de keuze voor verlenging of continuering van de samenwerking. Er is in de tijdelijkheid nu gekozen voor een duur van vier in plaats van drie jaren omdat hiermee in het derde jaar een evaluatie kan worden uitgevoerd over het verloop van de samenwerking gedurende tenminste twee jaren, waarmee een voldoende beeld kan worden verkregen van de werking, en de resultaten van de evaluatie tijdig gereed zijn om te kunnen besluiten tot verlenging of beëindiging. Wet Financiële aspecten Wat zijn de kosten en hoe worden deze gedekt? Altijd in samenspraak met financiën

4 In de gewijzigde centrumregeling zijn de sleutels voor de verdeling van apparaatskosten ongewijzigd gebleven. Ook bij introductie van variatie in de gebruikte functies zijn de huidige sleutels toepasbaar. Er ligt echter wel een zwaardere verantwoordelijkheid voor de centrumgemeente om de kostensoorten inzichtelijk te maken voor de deelnemende gemeenten. Daarom is in de centrumregeling toegevoegd, dat in de begroting SDF onderscheid wordt gemaakt in de kosten voor instandhouding, de kosten voor de uitvoering van standaard functies en de kosten van de uitvoering van de optionele functies. De kosten die de centrumgemeenteconstructie maakt voor het uitvoeren van de optionele functie financieel beheer worden naar rato verdeeld op basis van de het aantal cliënten Jeugd van de gemeenten die deze functie gebruiken. De begroting 2018 voor de centrumregeling SDF 2018 wordt via de reguliere werkwijze, zoals opgenomen in de regeling, aan de gemeenten aangeboden ter vaststelling. De dekking voor ons aandeel in de kosten is opgenomen binnen de uitvoeringsbudgetten voor het Sociaal Domein. De verwachting is dat de gewijzigde centrumregeling in 2018 tot vergelijkbare kosten zal leiden als in Kanttekeningen / risico s De kanttekeningen en risico s die direct met het voorgestelde besluit te maken hebben. Er moet besloten worden tot één uniforme regeling. Wanneer één van de gemeenten tot een afwijkend besluit zou komen, moet de centrumregeling opnieuw ter besluitvorming aan allen worden voorgelegd. Communicatie en participatie Welke partijen zijn bij het besluit betrokken en op welke wijze wordt er gecommuniceerd? De Friese gemeenten worden door SDF geïnformeerd over de besluitvorming van alle betrokken gemeenten, zodat tot formalisatie van de centrumregeling overgegaan kan worden door de betrokken colleges. De centrumregeling wordt vervolgens door iedere gemeente afzonderlijk gepubliceerd. De raad wordt via de reguliere rapportages en informatiemomenten geïnformeerd over de samenwerking. Planning en voortgang Welke acties vloeien voort uit dit besluit en wat is de planning daarvan. Hoe wordt de raad op de hoogte gehouden? Kortom: geef de raad inzicht in de wijze waarop deze haar controlerende taak kan uitoefenen. De colleges en burgemeesters van de huidige 24, en na gemeentelijke herindeling per 1 januari 2018 de toekomstige 20 Friese gemeenten vragen in mei/juni 2017 gelijktijdig en conform dit uniform raadsvoorstel aan hun gemeenteraad toestemming de Centrumregeling samenwerking sociaal domein Friese gemeenten te mogen wijzigen conform bijgaand ontwerp Centrumregeling samenwerking Sociaal Domein Fryslân 2018, zodat de colleges onder voorbehoud van de verlening van toestemming door de gemeenteraad conform bijgevoegd raadsbesluit in juli 2017 het besluit kunnen nemen de Centrumregeling samenwerking sociaal domein Friese gemeenten te wijzigen en vast te stellen conform bijgaand ontwerp Centrumregeling samenwerking Sociaal Domein Fryslân Bijlages In geval van meerdere bijlages: deze nummeren. 1. Centrumregeling Sociaal Domein Fryslân a. Toelichting op de Centrumregeling Sociaal Domein Fryslân 2018 Ter inzage gelegde stukken Vermelden of- en waar eventueel achtergrondinformatie ter inzage wordt gelegd (bijv. leeskamer of fractiekamer) Burgemeester en wethouders van de gemeente Dongeradeel

5 Raadscommissie Mienskip. Genoemde raadscommissie heeft dit voorstel besproken in de vergadering van 8 juni 2017 en legt het voorstel als hamerstuk ter besluitvorming voor aan de gemeenteraad in de vergadering van 29 juni De griffier. In te vullen door griffier na eerste behandeling Het voorstel gaat verder als: Hamerstuk Behandelstuk - 5 -

6 Raadsbesluit Nr / 2017-Z34237 De raad van de gemeente Dongeradeel; Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van de gemeente d.d. 30 mei 2017, no ; Gelet op het bepaalde in de Gemeentewet; Besluit: Gelet op artikel 1, tweede lid van de Wet gemeenschappelijke regelingen toestemming te verlenen aan het college en de burgemeester de Centrumregeling samenwerking Sociaal Domein Fryslân 2018 te treffen. Aldus besloten door de raad voornoemd. In zijn openbare vergadering d.d. 29 juni De griffier, De voorzitter, A.J. Folbert M.C.M. Waanders - 6 -