Dienst Terugkeer en Vertrek Ministerie van Veiligheid en Justitie

Transcriptie

1 Dienst Terugkeer en Vertrek Ministerie van Veiligheid en Justitie > Retouradres Postbus EH Den Haag Hoofdkantoor Afdeling Inhoudelijke Ondersteuning Schedeldoekshaven EM Den Haag Postbus EH Den Haag Contactpersoon Datum 6 februari 2013 Onderwerp Uw bezwaar tegen besluit van 18 september 2012 inzake gezinslocaties Bij lagen Geachte, 1 Naar aanleiding van uw bezwaarschrift van 29 oktober 2012 bericht ik u als volgt. Verloop van de procedure In uw brief van 23 augustus 2012 heeft u mij op grond van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) verzocht om openbaarmaking van informatie over gezinslocaties voor uitgeprocedeerde asielzoekers en hun kinderen. U wenste in ieder geval afschriften van de onderstaande stukken te ontvangen: a. Het aantal gezinnen dat daadwerkelijk vanuit de centra Nederland is uitgezet sinds het bestaan van de gezinslocaties in b. Het aantal gezinnen dat met onbekende bestemming is vertrokken. c. Het aantal gezinnen dat naar hun land van herkomst is uitgezet. d. Het aantal gezinnen dat toch niet uitgezet bleken te kunnen worden en weer teruggekomen zijn. e. In welke plaatsen zijn inmiddels nieuwe gezinslocaties geopend en hoeveel asielzoekers zijn daar gehuisvest en wat zijn de uitzetresultaten? f. En alle overige stukken die betrekking hebben op deze bestuurlijke aangelegenheid. Bij besluit van 18 september 2012 heb ik uw verzoek gedeeltelijk niet ingewilligd. Met betrekking tot het gevraagde onder a tot en met d, e voor zover deze betrekking heeft op de uitzetresultaten en f, heb ik mij beroepen op de weigeringsgrond ingevolge artikel 10, tweede lid, aanhef en onder f, van de Wob. Kortweg komt het er op neer dat onder verwijzing naar dit artikel het belang de Tweede Kamer te informeren op de met de Tweede Kamer overeengekomen, zorgvuldige wijze, mag prevaleren boven de door u gewenste openbaarmaking op het door u gewenste moment. Het gevraagde onder e voor zover deze betrekking heeft op de plaatsen waar nieuwe gezinslocaties zijn geopend en hoeveel asielzoekers daar zijn gehuisvest, heb ik op 18 september 2012 openbaar gemaakt. Tegen mijn besluit heeft u bij brief van 29 oktober 2012 bezwaar gemaakt. De ontvangst van het bezwaarschrift heb ik op 15 november 2012 schriftelijk bevestigd. T F Ons kenmerk DT&V/beleid/2013/UJT-99 Uw kenmerk JUZA/WOBRS/1012 Pagina 1 van 3

2 In uw bezwaarschrift verzoekt u mij het bestreden besluit te herroepen en alsnog alle gevraagde stukken te verstrekken betreffende gezinslocaties voor uitgeprocedeerde asielzoekers en hun kinderen. Hoofdkantoor Afdeling Inhoudelijke Ondersteuning Datum Ontvankelijkheid 6 februari 2013 Uw bezwaarschrift is ingediend binnen zes weken na bekendmaking van het Ons kenmerk besluit. Uw bezwaarschrift voldoet ook aan de overige door de Algemene wet bestuursrecht gestelde eisen, zodat het bezwaarschrift ontvankelijk is. Wettelijk kader Uw verzoek moet worden beoordeeld aan de hand van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Uitgangspunt van de Wob is dat er, in het belang van een goede en democratische bestuursvoering, voor degene die om informatie verzoekt een recht op openbaarmaking van de informatie bestaat. Het bestuursorgaan kan de openbaarmaking van de gevraagde informatie achterwege laten wanneer zich (een of meer) van de in artikel 10 en 11 van de Wob genoemde uitzonderingsgronden of beperkingen voordoen. Beoordelïng van het bezwaar Op 6 december 2012 heb ik de Tweede Kamer geïnformeerd over de terugkeer van gezinnen vanuit gezinslocaties. Daarmee is de in uw bezwaarschrift gevraagde informatie openbaar gemaakt. Hetgeen door u in bezwaar overigens is aangevoerd leidt niet tot een ander oordeel, maar kan gezien het voorgaande verder onbesproken blijven. U treft mijn brief aan de Tweede Kamer in de bijlage aan. Beslissîng Gelet op bovenstaande verklaar ik uw bezwaar ongegrond. Nu ik de door u gevraagde informatie openbaar heb gemaakt, is uw verzoek van 23 augustus 2012 ingewilligd. Een proceskostenvergoeding is gelet op mijn beslissing niet aan de orde. Ik vertrouw erop u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben. DT&V/beleid/2013/UIT-99 Hoogachtend, De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, Namens deze, De algemeen directeur Dienst Terugkeer en Vertrek, Voor deze, Algemèé/Directeur Dienst Terugkeer en Vertrek Binnen zes weken na de dag van verzending van dit besluit kan een ieder wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, een beroepschrift indienen bij de Pagina 2 van 3

3 sector bestuursrecht van de rechtbank binnen het rechtsgebied waarin hij zijn I-Ioofdkantoor woonplaats in Nederland heeft. Het beroepschrift moet door de indiener zijn ondertekend en bevat ten minste zijn naam en adres, de dagtekening, een omschrijving van het besluit waartegen het beroep is gericht, en de gronden Datum waarop het beroepschrift rust. 6 februari 2013 Daarnaast moet zo mogelijk een afschrift van de beslissing op bezwaar worden Ons kenmerk bijgevoegd. Van de indiener van het beroepschrift wordt griffierecht geheven door de griffier van de rechtbank. Nadere informatie over de hoogte van het griffierecht en de wijze van betaling wordt door de griffie van de rechtbank verstrekt. U kunt ook digitaal beroep instellen bij genoemde rechtbank via rechtspraak. ni/bestuursrecht. Daarvoor moet u wel beschikken over een elektronische handtekening (DigiD). Kijk op de genoemde site voor de precieze voorwaarden. Afdeling Inhoudelijke Ondersteuning DT&V/beleid/2013/UIT-99 Pagina 3 van 3

4 Ministerie van Veiligheid en Justitie > Retouradres Postbus CH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus Schedeldoekshaven EA DEN HAAG 2511 EZ Den Haag Postbus CH Den Haag Datum 6 december 2012 Betreft Terugkeer van gezinnen vanuit gezinslocaties. Kenmerk Tijdens een Algemeen Overleg van 21 maart 2012 met uw Kamer heeft de toenmalige minister voor Immigratie, Integratie en Asiel, op verzoek van het lid Hilkens (PvdA), aan de Tweede Kamer toegezegd in het najaar van 2012 een indicatie te geven van het aantal gezinnen dat vertrekt vanuit een gezinslocatie. Met deze brief kom ik aan deze toezegging tegemoet. Medio 2011 zijn in Katwijk en Gilze de eerste asielzoekerscentra ingezet als gezinslocatie. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers is in de schoolvakantie (juli en augustus 2011) gestart met het verhuizen van gezinnen met minderjarige kinderen naar deze gezinslocaties. Dit betrof met name gezinnen die al enige tijd in een asielzoekerscentrum of een vrijheidsbeperkende locatie verbleven omdat sinds de tussenuitspraak van het Gerechtshof Den Haag van 27 juli 2010 de voorzieningen voor gezinnen met minderjarige kinderen na afwijzing van de asielaanvraag werden gecontinueerd totdat het vertrek uit Nederland was gerealiseerd. De gezinslocaties in Katwijk en Gilze zijn dus al ruim een jaar operationeel. Het afgelopen jaar zijn er vier gezinslocaties bijgekomen in Emmen, Den Helder, Amersfoort en Burgum. Op peildatum 1 november 2012 verbleven er ongeveer 1900 vreemdelingen (ongeveer 545 gezinnen) in deze gezinslocaties. Tot 1 november 2012 zijn sinds de oprichting van de eerste gezinslocaties ongeveer 290 vreemdelingen (circa 100 gezinnen) zelfstandig vertrokken vanuit een gezinslocatie. Daarvan zijn ongeveer 100 vreemdelingen (ongeveer 30 gezinnen) aantoonbaar zelfstandig vertrokken uit Nederland. Ongeveer 190 vreemdelingen (circa 70 gezinnen) zijn zelfstandig zonder toezicht vertrokken. Daarnaast zijn ongeveer 100 vreemdelingen (ongeveer 35 gezinnen) vanuit een gezinslocatie in vreemdelingenbewaring geplaatst met het oog op gedwongen terugkeer. Daarvan zijn ongeveer 50 vreemdelingen (circa 15 gezinnen) gedwongen teruggekeerd. Circa 30 vreemdelingen (circa 10 gezinnen) verbleven op peildatum 1 november 2012 nog in vreemdelingenbewaring. Bij de overige 20 vreemdelingen (circa 10 gezinnen) is de vreemdelingenbewaring alsnog opgeheven omdat deze niet langer geïndiceerd was. Bovenstaande cijfers vormen vanzelfsprekend niet het totale aantal gezinnen met minderjarige kinderen dat in de referentieperiode is vertrokken uit Nederland. Dat blijkt onder meer uit de projecten Assisted Voluntary Return for Families with underage children (AVR FC 1 en 2). Dit zijn projecten voor gezinnen met Pagina 1 van 3

5 minderjarige kinderen van de Internationale Organisatie voor Migratie (lom). Op 12 Datum november 2012 hadden circa 205 gezinnen zich aangemeld voor het project AVR 6december 2012 FC1 en waren circa 155 gezinnen (circa 610 vreemdelingen) zelfstandig vertrokken Kennierk met dit project. Voor het project AVR FC2 hadden op peildatum 12 november circa 100 gezinnen zich aangemeld en waren circa 50 gezinnen (circa 190 vreemdelingen) vertrokken met dit project. Gezinnen met minderjarige kinderen waarvan de asielaanvraag is afgewezen, vertrekken dus niet uitsluitend vanuit een gezinslocatie. Net zoals de meeste vreemdelingen krijgt een gezin waarvan na een zorgvuldige beoordeling van de asielaanvraag is vastgesteld dat het geen bescherming nodig heeft, in beginsel een (wettelijke) vertrektermijn van 28 dagen om terug te keren naar het land van herkomst. Gedurende deze vertrektermijn biedt de Nederlandse overheid het gezin verder opvang in het asielzoekerscentrum waar ze tot dan toe verbleven om aan het vertrek te werken. Ik vind het belangrijk dat gezinnen zo snel mogelijk hun vertrek ter hand nemen. Op deze manier nemen deze gezinnen hun lot in eigen handen en voorkomen ze dat zij zelf, en met name hun kinderen, (langdurig) op een gezinslocatie hoeven te verblijven terwijl door de Nederlandse overheid duidelijk is besloten dat hun toekomstperspectief niet in Nederland ligt. De vreemdeling is er dus ook bij gebaat om snel duidelijkheid te krijgen over zijn toekomst zodat hij snel weet waar hij aan toe is. Daarom streef ik er bijvoorbeeld naar om snel duidelijkheid te scheppen over de regeling in het Regeerakkoord voor kinderen die al langdurig in Nederland verblijven. Ik wil voorkomen dat gezinnen zich onterecht vastklampen aan de hoop om alsnog een verblijfsvergunning te krijgen, wat de weerbarstigheid van het terugkeerproces op dit moment alleen maar vergroot. Uit de praktijk blijkt immers dat het vooruitzicht op een regeling voor kinderen die al langdurig in Nederland verblijven, invloed heeft op de terugkeerbereidheid van gezinnen. Daarnaast is mijn inzet erop gericht om de drempels voor het realiseren van de terugkeer verder weg te nemen. Het gaat daarbij zowel om drempels in het nationale terugkeer- en toelatingsbeleid als de drempels die de individuele vreemdeling ervaart. In de gezinslocaties komt de complexiteit van het nationale terugkeerbeleid ten volle tot uiting. Zo zal bijvoorbeeld een al dan niet succesvolle samenwerking met een land van herkomst, ook zijn effect hebben op de terugkeerbereidheid van het individuele gezin uit dat land dat in een gezinslocatie verblijft. Gezinnen in gezinslocaties zijn immers voornamelijk afkomstig uit landen waarmee geen of een moeizame samenwerking bestaat inzake gedwongen terugkeer zoals Afghanistan, Irak en Somalië. Het druk uitoefenen op landen om hun onderdanen aan wie de toegang tot Nederland is ontzegd, terug te nemen, is dan ook terecht als een prioriteit benoemd in het Regeerakkoord. Maar ook de invulling van het toelatingsbeleid kan relevant zijn voor het realiseren van terugkeer. Het Programma Stroomlijning Toelatingsprocedures kan op een structurele manier ertoe bijdragen dat drempels voor de terugkeer steeds meer worden weggenomen. Door de soms (te) lange duur van procedures, maar meer nog het keer op keer opnieuw starten van procedures, kunnen situaties ontstaan waarin vreemdelingen dusdanig lang in Nederland verblijven dat zij, en met name hun kinderen, enerzijds geïntegreerd raken in de Nederlandse samenleving, terwijl zij anderzijds geen toekomstperspectief hebben in Nederland. Daar wil ik met het Programma Stroomlijning Toelatingsprocedures een oplossing voor bieden. Ook op het individuele niveau wordt over de gehele breedte van de vreemdelingenketen steeds gekeken naar manieren om de drempels voor terugkeer Pagina 2 van 3

6 bij de individuele vreemdeling weg te nemen. Aan plaatsing op een gezinslocatie Datum gaat al een vertrektraject vooraf. Met ieder gezin worden voor de plaatsing in een 6december2012 gezinslocatie af vertrekgesprekken gevoerd en is in de meeste gevallen een Kenmerk aanvraag om (vervangend) reisdocument ingediend. Dok wordt het gezin gewezen 2012~00D op de terug keerondersteuning die door lom kan worden geboden. In de gezinslocatie gaat de terugkeerbegeleiding door de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) geïntensiveerd verder. Niet alleen vinden individuele vertrekgesprekken plaats, maar worden terugkeerbijeenkomsten gehouden. Tijdens deze bijeenkomsten worden vreemdelingen actief geïnformeerd over de ondersteuning die diverse non-gouvernementele organisaties en lom in combinatie met de DT&V kunnen bieden. Tijdens deze terugkeeractiviteiten blijft de eigen verantwoordelijkheid van de vreemdeling voor diens terugkeer vooropstaan. Daar waar een gezin vanuit de gezinslocatie een (herhaalde) reguliere toelatingsaanvraag of tweede (of opvolgende) asielaanvraag indient, wordt deze versneld behandeld door de Immigratie- en Naturalisatiedienst. Concluderend is mijn streven dus om aan de hand van zowel maatregelen op nationaal niveau als maatwerk op het niveau van het individuele gezin, ouders aan te zetten tot het nemen van hun verantwoordelijkheid en hen te laten werken aan terugkeer. Dat hoort bij een actief en consistent terug keerbeleid. De Staatsecretaris van Veiligheid en Justitie, F. Teeven Pagina 3 van 3