Vormingsbrochure academiejaar 2009

Transcriptie

1 LevensEinde InformatieForvm Het LEIF project is een open initiatief en bestaat uit mensen en verenigingen die streven naar een waardig levenseinde voor iedereen, waarbij respect voor de wil van de patiënt voorop staat. Vormingsbrochure academiejaar 2009 opleidingen voor artsen,verpleegkundigen en andere zorgverleners

2 LevensEinde InformatieForvm In deze brochure vindt u de opleiding voor LEIFartsen, LEIFnurses en andere hulpverleners. LEIFartsenopleiding Het pluralistische en interdisciplinaire LevensEinde InformatieForum (LEIF) groepeert momenteel meer dan 200 artsen (huisartsen en ziekenhuisartsen) over heel Vlaanderen en Brussel die een opleiding volg(d)en i.v.m. beslissingen bij het levenseinde (inclusief euthanasie) en die de mogelijkheden kennen van de palliatieve zorg in Vlaanderen. Wanneer LEIFartsen worden geraadpleegd, biedt dit een waarborg voor de behandelende arts én zijn patiënt dat er nauwgezet met de problematiek van het levenseinde wordt omgegaan. Op deze wijze wordt onder collega s aan deskundigheidsbevordering gedaan. Bovendien voorziet de euthanasiewet een verplichte raadpleging van een tweede arts (en bij niet-terminale patiënten van een derde arts). In de dagelijkse praktijk is het vaak niet eenvoudig om een bevoegde en onafhankelijke arts te vinden. Hiervoor kunnen de LEIFartsen geraadpleegd worden. LEIFopleiding voor verpleegkundigen en andere zorgverleners Verpleegkundigen en andere zorgverleners (psychologen, moreel consulenten, pastores, kinesisten, ) hebben duidelijk behoefte aan opleiding over de beslissingen bij het levenseinde. Ze staan heel dicht bij de patiënt en worden nog al te vaak niet in het beleid betrokken. Bovendien worden frequent taken naar hen gedelegeerd waarvan de intenties niet altijd even transparant zijn. 2

3 Zoals voor de artsen voorziet hetzelfde LEIF-forum ook in opleiding en vorming voor verpleegkundigen en andere zorgverleners. Zij zullen tijdens de opleiding inzicht verwerven in de diverse beslissingen bij het levenseinde en in de mogelijkheden van palliatieve zorg. Op deze manier kunnen ze fungeren als aanspreekpunt en bij hun collega s aan intercollegiale deskundigheidsbevordering doen. Ze zullen ook in staat zijn om rond deze problematiek met o.a. artsen en andere teamleden beter te communiceren. In de LEIFopleiding wordt verondersteld dat voor de deelnemers euthanasie een evenwaardige optie is tussen de andere beslissingen bij het levenseinde en de palliatieve zorg. Basisopleiding (24 uur) Na een introductie van 6 u volgen 4 modules (18 u). Deze 4 modules kunnen in tijd en volgorde door u bepaald worden. Permanente vorming Er wordt voorzien in continue vorming in verschillende werkvormen, zoals mini-symposia, symposia, intervisie, Inhoud: LEIFartsenopleiding... pagina 4 LEIFopleiding (voorjaar en najaar)... pagina 7 LEIFopleiding voor specifieke doelgroepen... pagina 10 Gemeenschappelijke activiteiten... pagina 10 Praktische informatie... pagina 11 3

4 LEIFartsenopleiding Overzicht van de modules: 1. Een algemene introductie (6 u) 1.1 Situering en inleiding palliatieve zorg en beslissingen bij het levenseinde (90') Wim Distelmans (i.s.m. de Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen) 1.2 Een praktijkstudie over de handelingen van de arts bij het levenseinde van de patiënt (60') Luc Deliens 1.3 De praktijk van beslissingen bij het levenseinde (60') Raymond Mathys 1.4 De euthanasiewet (60') Etienne De Groot 1.5 De praktijk van de euthanasie en het registratiedocument (60') Etienne De Groot, Wim Distelmans 1.6 Presentatie van LEIF en het vervolg van de opleiding (30') Paul Destrooper Datum: zaterdag 14 maart 2009 (9u00-12u00 en 13u00-16u00) 2. De zorg bij het levenseinde (3 u + 3 u) 2.1 Het kader Vragen aangaande de wetgeving inzake euthanasie (45') Christophe Lemmens De patiëntenrechten (45') Manu Keirse Een antropologisch kader: filosofisch, ethisch (90') Johan Braeckman 2.2 Vragen bij de palliatieve praktijk (180') Peter Burvenich (i.s.m. de Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen) Hier worden onderwerpen uit de palliatieve praktijk aangesneden (bv. depressie, pijn,... ). Een overzicht van de palliatieve zorg en haar verwezenlijkingen wordt als lectuur meegegeven. Datum: zaterdag 28 maart 2009 (9u00-12u00 en 13u00-16u00) 4

5 3. De context van de nabijen bij het levenseinde (3 u) 3.1 De context van de LEIFarts (60') een inleiding in een aantal werkvormen Paul Destrooper - Het zelfbeeld van de LEIFarts, in de collegiale consultatie, de reflectie in de intervisiegroepen, de educatieve opdracht - Ondersteunende activiteiten zoals symposia e.a. 3.2 De context van de familie, de omstanders en het zorgend team (120') Manu Keirse Datum: zaterdag 26 september 2009 (9u00-12u00) 4. De praktijk van de euthanasie (3 u) Raymond Mathys, Wim Distelmans, Marc Cosyns - de procedure, de registratie, de wilsverklaringen, de rapportering - omgaan met de concepten: ondraaglijk, uitzichtloos - de farmacologie en het verkrijgen van de middelen Datum: zaterdag 14 november 2009 (9u00-12u00) 5

6 5. De communicatie als LEIFarts (6 u) Wim Schrauwen, Johan Heestermans, Magriet De Maegd, Mieke Verdin - consult en advies aan de behandelende arts - gesprek van de 2de arts met de patiënt Wegens het sterk interactief karakter wordt in kleine groepen gewerkt. Datum: zaterdag 5 december 2009 (9u00-12u00 en 13u00-16u00) 6. Continue vorming Intervisiegroepen Paul Destrooper, Wim Distelmans, e.a. In de verschillende regio s zijn groepen gevormd om de praktijk met elkaar te evalueren en elkaar te consulteren. Er wordt tweemaal per jaar samengekomen (voorjaar en najaar). De groepen zijn reeds opgestart, maar elkeen die de introductie heeft gevolgd kan aansluiten. Data voorjaar: - Aalst woensdag 4 maart 2009 (20u30 22u00) - Oostende dinsdag 17 maart 2009 (20u30 22u00) - Waregem woensdag 25 maart 2009 (20u30 22u00) - Hasselt woensdag 1 april 2009 (20u30 22u00) - Antwerpen woensdag 22 april 2009 (20u00 21u30) 6

7 LEIFopleiding (LEIFnurses en andere zorgverleners) Overzicht van de modules: 1. Een algemene introductie (6 u) 1.1 Situering en inleiding palliatieve zorg en beslissingen bij het levenseinde (90') Wim Distelmans (i.s.m. de Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen) 1.2 Praktijk van de beslissingen bij het levenseinde (60') Raymond Mathys 1.3 Wetgeving ivm medische beslissingen bij het levenseinde: de plaats van de verpleegkundige en de andere zorgverleners (60') Etienne De Groot 1.4 Praktijkstudie over de handelingen van arts en verpleegkundige bij het levenseinde van de patiënt (45') Johan Bilsen 1.5 Forumgesprek over de praktijk van verpleegkundigen en een reflectie over het vervolg van de opleiding Magriet De Maegd, Yves Peleman, Wim Distelmans, Paul Destrooper Data: dinsdag 17 februari 2009 (9u30-12u30 en 13u30-16u30) dinsdag 22 september 2009 (9u30-12u30 en 13u30-16u30) 2. Het kader in het denken bij het levenseinde (3 u) 2.1 Wetgeving betreffende patiëntenrechten (30') 2.2 Vragen aangaande de wetgeving inzake euthanasie (30') Evelien Delbeke / Sylvie Tack 2.3 Het ethisch kader en levensbeschouwing (105') Paul Destrooper Data: dinsdag 3 maart 2009 (13u30-16u30) dinsdag 6 oktober 2009 (13u30-16u30) 7

8 3. De beslissingen bij het levenseinde (6 u) Aan de hand van casussen over verschillende beslissingen bij het levenseinde: (i.s.m. de Federatie Palliatieve zorg Vlaanderen) 3.1 Doorgedreven pijn- en symptoomcontrole (60') Magriet De Maegd 3.2 Palliatieve sedatie (60') Heidi Vanheusden 3.3 Euthanasie (60') Antoni Van Venrooij 3.4 Hulp bij zelfdoding (60') Johan Bilsen 3.5 Stoppen/ niet opstarten Peggy Bosschaert van een behandeling (60') Data: dinsdag 17 maart 2009 (9u30-12u30 en 13h30-16h30) dinsdag 20 oktober 2009 (9u30-12u30 en 13h30-16h30) 4. De context van de beslissing bij het levenseinde (3 u) 4.1 Begrippen: ondraaglijkheid, medische uitzichtloosheid (60') Wim Distelmans 4.2 Werking LEIF en palliatieve zorg in Vlaanderen (30') Paul Destrooper 4.3 Context van de verpleegkundige, de nabijen, het team (45') 4.4 Nazorg voor de verpleegkundige (45') Manu Keirse Data: dinsdag 31 maart 2009 (13u30-16u30) dinsdag 17 november 2009 (13u30-16u30) 8

9 5. De communicatie als zorgverlener (6 u) Teamcommunicatie, communicatie met patiënt en familie Wim Schrauwen, Mieke Verdin, Johan Heestermans, Magriet De Maegd Wegens het sterk interactief karakter wordt in kleine groepen gewerkt. Wanneer deze sessies reeds volzet zouden zijn, kan u zich steeds inschrijven voor de sessie van het volgende semester. Data: dinsdag 21 april 2009 (9u30-12u30 en 13u30-16u30) dinsdag 1 december 2009 (9u30-12u30 en 13u30-16u30) 6. De continue vorming Intervisiegroepen Paul Destrooper, Wim Distelmans, e.a. In de verschillende provincies worden groepen gevormd om de praktijk te bespreken en elkaar te consulteren. De data en plaats van samenkomst worden doorgegeven. 9

10 LEIFopleidingen (voor specifieke doelgroepen) Een introductie in Beslissingen omtrent het levenseinde in functie van de noden van een specifieke doelgroep (in samenwerking met de verschillende beroepsfederaties) 1. Apothekers 2. Ambtenaren van de burgerlijke stand en gemeentediensten 3. Notarissen Gemeenschappelijke activiteiten 1. Minisymposium (een denkoefening over een specifi ek thema) Levenseindebeslissingen en dementie Datum: zaterdag 25 april 2009 (9u00-13u00) 2. Symposium (informatie en uitwisseling) Enkele topics in het levenseinde discours: - juridisch: de wettelijke mogelijkheden en onmogelijkheden - deontologisch: de continuïteit van zorg - ethisch: wie beslist over het persoonlijke zorgplan Datum: deze zal later meegedeeld worden De programma s en inhoud van deze activiteiten zullen o.a. worden gepubliceerd op 10

11 Elektronisch forum Een continu aanbod van informatie, gemakkelijk te raadplegen op Inschrijvingen Dit kan telefonisch, per fax of per gebeuren Forfaitaire deelnemersbijdrage: 75 (studiemateriaal en lunch inbegrepen). Te storten op reknr ( met vermelding naam + LA (LEIFartsen) of LN (LEIFnurses) of LO (LEIFopleiding). Voor de LEIFartsenopleiding (en symposia) wordt accreditering Economie en Ethiek aangevraagd. De integrale opleiding geeft recht op educatief verlof De opleiding LEIFarts, LEIFnurse of LEIFopleiding (voor andere disciplines) leidt tot een certificaat. Locatie: J. Vander Vekenstraat 158, 1780 Wemmel tel.: 02/ fax: 02/ leifartsen@skynet.be of leifnurses@skynet.be Het LEIFblad kan tevens via deze coördinaten besteld worden. 11

12 Docenten Prof dr Johan Bilsen, verpleegkundige PhD, Faculteit Geneeskunde en Farmacie VUB - Mevr Peggy Bosschaert, verpleegkundige ZNA - Prof. Johan Braeckman, moraalfi losoof, UGent - Dr. Peter Burvenich, gastro-enteroloog AZ Maria Middelares, palliatief arts en LEIFarts - Dr Marc Cosyns, huisarts, stafl id vakgroep huisartsgeneeskunde en eerstelijnsgezondheidszorg UGent, LEIFarts - Prof dr Etienne De Groot, arts en jurist, medische ethiek VUB, lid Belgisch Raadgevend Comité voor Bioethiek - Mevr Magrit De Maegd, palliatief verpleegkundige dagcentrum TOPAZ UZ Brussel (UZB), palliatief support team UZB, begeleider LEIF Lic Evelien Delbeke, juriste, UA, vorser MELC - Prof dr Luc Deliens, voorzitter onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde VUB, begeleider LEIFartsen - Lic Paul Destrooper, vormingsverantwoordelijke Netwerk Palliatieve Zorg Brussel-Halle-Vilvoorde, levensbeschouwelijk begeleider, moderator LEIF - Prof dr Wim Distelmans, radiotherapeut-oncoloog, palliatieve zorg UZB, voorzitter Federale Controle en Evaluatiecommissie Euthanasie, lid Federale Evaluatiecel Palliatieve Zorg, voorzitter LEIF - Dhr Heestermans Johan, acteur - Prof dr Manu Keirse, klinisch psycholoog, Faculteit Geneeskunde KULeuven, voorzitter Federale Evaluatiecel Palliatieve Zorg Lic Christophe Lemmens, jurist UA, vorser MELC - Dr Raymond Mathys, oncoloog, lid Federale Controle en Evaluatiecommissie Euthanasie, voorzitter Cédric Hèle Instituut, LEIFarts - Lic Yves Peleman, verpleegkundige, rusthuisdirectie Akapella - Lic Wim Schrauwen, psycholoog Medische Oncologie en Palliatieve Zorg UZGent- Lic Sylvie Tack, juriste UGent, vorser MELC - Dr. Antoni Van Venrooij, huisarts, LEIFarts - Lic Heidi Vanheusden, verpleegkundige, stafl id NVKVV - Mevr Mieke Verdin, actrice. In samenwerking met: Constitutiestraat Antwerpen 03/ Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen vzw J. Vander Vekenstraat 158, 1780 Wemmel tel.: 02/ Fax : 02/ info@palliatief.be VVRO Vereniging voor Verpleegkundigen Radiotherapie en Oncologie Association Pharmaceutique Belge Algemene Pharmaceutische Bond N.N.B.V.V. Nationale Neutrale Beroepsorganisatie voor Vlaamse Verpleegkundigen en Vroedvrouwen vzw NVKVV V.Z.W. FOD Sociale Zekerheid en FOD Volksgezondheid, veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu