SPAAR HET KLIMAAT. Missie, visie & doelstellingen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "SPAAR HET KLIMAAT. Missie, visie & doelstellingen"

Transcriptie

1 SPAAR HET KLIMAAT Missie, visie & doelstellingen

2 Spaar het Klimaat missie, visie Missie Klimaatvriendelijke, gezonde en comfortabele gebouwen voor iedereen. Visie Spaar het Klimaat en haar partners streven ernaar om met kennis de transitie naar klimaatvriendelijke, gezonde en comfortabele gebouwen te versnellen. Spaar het Klimaat werkt nauw samen met partners om eindgebruikers voor te lichten, obstakels voor hen te signaleren en te minimaliseren. Spaar het Klimaat onderhoudt een directe en open dialoog met de overheid om zo relevante regelgeving te beïnvloeden. Doelstellingen Spaar het Klimaat heeft meetbare doelstellingen geformuleerd. Deze doelstellingen bedienen de missie en de visie door hier op een sprekende wijze invulling aan te geven. Onderstaand en op de volgende bladzijden zijn de doelstellingen nader toegelicht. 1. Spaar het Klimaat spreekt de ambitie uit, om samen met partners, bij te dragen aan energiebesparing in de gebouwde omgeving, met een focus op de bestaande woningvoorraad, resulterend in een stevige jaarlijkse reductie van minimaal 1 Mton aan broeikasgasemissies (CO2e), overeenkomend met het energie neutraal maken van circa woningen. 2. Spaar het Klimaat stelt zicht ten doel jaarlijks een viertal aan de missie gerelateerd actuele thema s te adresseren bij specifieke doelgroepen. 3. Spaar het Klimaat streeft naar een gezond en comfortabel binnenklimaat in de gebouwde omgeving, met aandacht voor comfort bevorderende maatregelen. Spaar het Klimaat spreekt de ambitie uit, om samen met partners, bij te dragen aan energiebesparing in de gebouwde omgeving, met een focus op de bestaande woningvoorraad, resulterend in een stevige jaarlijkse reductie van minimaal 1 Mton aan broeikasgasemissies (CO 2 e), overeenkomend met het energie-neutraal maken van circa woningen. Spaar het Klimaat wil samen met partners de transitie naar klimaatvriendelijke, gezonde en comfortabele gebouwen versnellen. Dit door eindgebruikers voor te lichten, obstakels te signaleren en weg te nemen. Spaar het Klimaat is van mening dat een gezond en comfortabel binnenklimaat hand in hand gaan met energiebesparing. Door het toepassen van goede dak, vloer en muurisolatie en aandacht voor kierdichting neemt het warmteverlies af en tegelijkertijd het comfort toe. Met aandacht voor ventilatie wordt een goed en gezond binnenklimaat geborgd.!2

3 Recente studies van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) tonen aan dat onze aarde de laatste decennia opwarmt en dat ons handelen invloed uitoefent op het wereldwijde klimaatsysteem 1. Vergaande reductie van energieconsumptie en de uitstoot van broeikasgassen zijn noodzakelijk om de gevolgen van klimaatverandering te minimaliseren. Spaar het Klimaat spreekt dan ook een stevige ambitie uit. Europa Op basis van een eerdere IPCC studie (IPCC 2007) heeft de Europese Commissie de Roadmap for moving to a low-carbon economy in 2050, opgesteld 2. Deze roadmap beschrijft de route naar een verlaging van 80-95% van de uitstoot van broeikasgassen in Europa in 2050, ten opzichte van Hierbij is een sectoraal onderscheid gemaakt. Voor de gebouwde omgeving resulteert dit in een verlaging van de uitstoot van broeikasgassen met 88-91% in 2050 ten opzichte van Deze verlagingen zijn gebaseerd op maatregelen voortkomend uit bijvoorbeeld de European Performance of Building Directive (EPBD), maar ook de verduurzaming van energie-opwekkers op gebouwen draagt een steentje bij aan de verlaging van de broeikasgasemissies. Nederland In het in september 2013 getekende Nederlandse Energieakkoord wordt voor de gebouwde omgeving in de periode een besparing van 12 tot 43 PJ benoemd, overeenkomend met een broeikasemissie reductie van 0,8-1,8 Mton. Deze besparing is additioneel ten opzichte van bestaand beleid en dient dus opgeteld worden bij de verwachte besparing in dezelfde periode van 35 tot 151 PJ, reeds ingezet door lopende initiatieven en rekening houdend met EED. Emissiereductie verbonden aan deze besparing is geschat op 2-8,4 Mton CO 2 e. Voor de particuliere koopsector is een besparing van 3 PJ in de periode genoemd, bovenop de besparing van 10 PJ ingezet door trajecten als Blok-voor-Blok en Meer met Minder en het vervangen van installaties (CV ketels). Voor de huursector geldt een basispad van PJ met daarbij een in het Energieakkoord vastgelegde additionele besparing van 6-12 PJ in het jaar Voor de utiliteitsbouw is in het Energieakkoord een besparingsbandbreedte geraamd van 3-28 PJ bovenop de reeds gebudgetteerde 6-99 PJ. 4 De utiliteitsbouwsector gebruikt ongeveer 16% van de totale Nederlandse energie en produceert jaarlijks 8,4 miljoen ton CO 2. 5 Spaar het Klimaat Spaar het Klimaat zet stevig in op de gebouwde omgeving. Doel hierbij is om de uitstoot van broeikasgassen te beperken om zo de kans te behouden, dat de temperatuurstijging onder de internationaal afgesproken veilige grens van maximaal 2 graden Celsius temperatuurstijging blijft. Spaar het Klimaat streeft naar een volledig broeikasgasvrij energieverbruik in de Nederlandse gebouwde omgeving in Dit door het volgen van de eerste twee stappen van de trias energetica: flink besparen van voornamelijk de warmtevraag door isoleren en vervolgens duurzaam opwekken door hernieuwbare elektriciteiten warmte-opwekkers.!3

4 De circa 700 PJ verbruikt in 2012 in de gebouwde omgeving komt overeen met circa 40 Mton CO 2- eq. 6. Met als ambitie 0 Mton CO2e in 2050 betekent dit afgerond een jaarlijkse reductie van broeikasgassen met minimaal 1 Mton CO 2 e, gelijk aan de jaarlijkse uitstoot van circa huishoudens. Figuur 1: Besparingsambitie van Spaar het Klimaat uitgezet tegen ambities EU en NL Energieakkoord (donkergroen). Bij NL Energieakkoord is een transparant deel te zien welke de maximale reductie representeert. Voor de bepaling van de reductie van de EU is gerekend met 36 Mton CO2 uitstoot in Deze is vervolgens aan de hand van de percentages genoemd op de vorige bladzijde teruggerekend naar allereerst het doel in 2050 en vervolgens de reductie in de periode Spaar het Klimaat stelt zicht ten doel jaarlijks een viertal aan de missie gerelateerd actuele thema s te adresseren bij specifieke doelgroepen. Veel regelgeving geïnitieerd in Brussel beïnvloedt de Nederlandse vastgoedmarkt. Voorbeelden zijn: Post 2020 Climate and Energy Framework; European Performance of Building Directive (EPBD); Energy Efficiency Directive (EED); Ecodesign. Spaar het Klimaat heeft, door middel van haar aanpak, de mogelijkheid om vroegtijdig nieuwe en relevante beleidsthema s in Brussel en Den Haag te signaleren, een mening te vormen en proactief acties te ondernemen. Hierbij brengt Spaar het Klimaat op gezette tijden een focus aan in de gesignaleerde beleidsthema s en stelt per geselecteerde thema doelen en acties op.!4

5 Spaar het Klimaat streeft naar een gezond en comfortabel binnenklimaat in de gebouwde omgeving, met aandacht voor comfort bevorderende maatregelen. Comfort in de gebouwde omgeving staat in een sterke relatie met de oppervlaktetemperatuur van vloeren, wanden en plafonds. Hoe hoger de oppervlaktetemperatuur hoe lager het energiegebruik voor de ruimte en hoe prettiger de ruimte aanvoelt. Comfort- en klimaatklachten in kantoren en woningen zijn, ondanks dat er al vele jaren over wordt gesproken, nog altijd niet weggenomen. Zo is 65% van de milieu-gerelateerde gezondheidsklachten die bij de GGD s jaarlijks binnenkomen direct gerelateerd aan het binnenklimaat van gebouwen. Klachten over droge ogen, verkoudheidachtige- en allergische klachten, hoofdpijn, apathie en mufheid zijn daarbij het meest genoemd. Veel van deze klachten komen voort uit te hoge concentraties van stoffen (chemisch, fysische, microbiologisch) in de binnenlucht. Goede ventilatiemaatregelen zijn dan essentieel om de te hoge concentraties naar buiten af te voeren en frisse buitenlucht het gebouw in te brengen. Toepassing van natuurlijke ventilatie in gebouwen is wenselijk wanneer dat past in de ontwerp- en energiebesparingscriteria. Daarnaast kan een goed doordachte, goed gebouwde en vooral goed beheerde en onderhouden installatie de basis zijn voor een goed binnenklimaat waar mensen zich prettig voelen en productief zijn. In 2015 heeft de impact van een hoger tempo van energetische renovatie in beeld gebracht in haar onderzoek: Energetisch renoveren, goed voor Nederland. In dit onderzoek is aangetoond dat met een hoger tempo en hoger kwaliteitsniveau van renovatie vele maatschappelijke voordelen te behalen vallen, waaronder - verlaging van de werkloosheid - versterking van de nederlandse economie - hogere inkomsten voor rijksoverheid (btw, vennootschapsbelasting e.d.) dan de lagere overheidsinkomsten uit gas en energieverbruik - verbetering van de gezondheid van nederlanders o.a. door een lagere uitstoot van schadelijke emissies uit kolencentrales en fossiele energiebronnen Bronnen 1. IPCC, Climate Change 2013: The Physical Science Basis, Summary for Policymakers, page SPM EU Roadmap for moving to a low-carbon economy in Achtergronddocument bij doorrekening SER Energieakkoord - sector Gebouwde omgeving ECN Achtergronddocument bij doorrekening SER Energieakkoord - sector Gebouwde omgeving ECN Agentschap NL, Rapport energiecijfers kantoren PJ is gebaseerd op een energieverbruik in de woningbouw van 311 PJ aan gas en 89 PJ aan elektriciteit [bron CBS Statline, jaar 2012], vermeerderd met een energieverbruik in de utiliteitsbouw van 193 PJ aan gas en 117 PJ aan elektriciteit [bron referentieraming energie en emissies , ECN voor het jaar Op basis van energiescenario s is door Ecofys aangenomen dat het energieverbruik in 2012 gelijk is aan dat van 2008]. 7. RIVM rapport !5

6 Dit document is opgesteld op basis van resultaten van 2 workshops van participanten in Spaar het Klimaat in de loop van 2013 onder leiding van Dr. D.K.J. Tommel, voorzitter Spaar het Klimaat. Deelnemers aan de opstelling van missie, visie en doelstellingen waren: Dick Tommel Frank Te Poel en Johan Nijkamp namens Saint Gobain Construction Products / ISOVER Rob Mulder namens Wienerberger Groep Henk Sijbring en Silke Nieuwenhuijs namens NUON (Vattenfall Groep) Fillip Verriest namens Saint Gobain Glassolutions Hannie Stappers namens Rockwool Groep Eric Las namens Kingspan Unidek Rob de Jong namens Sto Isoned Ton Willemsen en Titia van Hooijdonk namens Tonzon Marc Malherbe en Celine Lustig namens Knauf Insulation Patrick Hanselman namens MODINT/VNTF, brancheorganisatie Mode & Tapijtindustrie Ernst Vuyk, Vuyk Onderzoek Ontwerp en Advies Deze geactualiseerde versie van het missie-visie-strategie document is opgesteld na de collectieve participatie van Spaar het Klimaat partners als nieuwe partners van NRP, nationaal platform voor transitie en renovatie in januari Op dat moment traden tevens toe enkele partners, die deze missie en visie onderschreven: Remeha, Recticel en de Vereniging van toeleveranciers van Luchttechnische Apparaten (VLA). Vanaf 2015 hebben de volgende NRP-partners deze missie, visie en doelstellingen versterkt door participatie aan of vertegenwoordiging in de themagroep: Gasterra, RegioIsolatie, Van der Leij Bouwbedrijven, Willems Vastgoedonderhoud, Arcadis, Banning Advocaten, Servatius, Woonbron, VVE Belang Amsterdam. Indien uw organisatie ook de verduurzaming van de bestaande gebouwen in Nederland wenst bij te dragen, nodigt Spaar het Klimaat u van harte uit om contact op te nemen met de themagroep. Afhankelijk van de grootte van uw organisatie wordt een jaarlijkse bijdrage verwacht. Over NRP NRP (Nationaal Renovatie Platform) is een onafhankelijke stichting met maatschappelijke relevantie. NRP streeft naar het gezamenlijk bevorderen van duurzaam gebruik van de bestaande gebouwde omgeving door transformatie en renovatie. NRP is een netwerk van en voor de volledige breedte van de vastgoedsector. Om haar doelen te bewerkstelligen heeft NRP, sinds haar oprichting in 2011, een netwerk van ruim honderd partners over de volle breedte van de vastgoedsector opgebouwd. NRP brengt hen met elkaar in contact om kennis over renovatie en transformatie te ontwikkelen en uit te wisselen en kennis en praktijk aan elkaar te koppelen. Samen met haar partners zorgt NRP voor de randvoorwaarden die herontwikkeling en investeringen in bestaand vastgoed aantrekkelijker maken. Meer info: is actief op social - diverse linkedin groepen - facebook W: E: e.vuyk@nrp.nl / e.vuyk@spaarhetklimaat.nl

Spaar het Klimaat. Op naar een gedeelde visie!

Spaar het Klimaat. Op naar een gedeelde visie! Spaar het Klimaat Op naar een gedeelde visie! VISIE SPAAR HET KLIMAAT In het begin van de zomer 2013 is tijdens een laatste sessie gesproken over de vernieuwing van de missie en visie van Spaar het Klimaat.

Nadere informatie

CIR-Isolatie Raad vzw

CIR-Isolatie Raad vzw 15 de ISOLATIEDAG energetisch renoveren bestaande gebouwen Georges Timmermans gti@skynet.be CIR-Isolatie Raad vzw koepel Belgische isolatiesector Duurzame Bouwsystemen 1 CIR-Isolatie Raad vzw jaarlijkse

Nadere informatie

ENERGETISCHE RENOVATIE VAN WONINGEN, GOED VOOR NEDERLAND

ENERGETISCHE RENOVATIE VAN WONINGEN, GOED VOOR NEDERLAND ENERGETISCHE RENOVATIE VAN WONINGEN, GOED VOOR NEDERLAND Voordelen van hoger tempo van renoveren tot 2020 in beeld gebracht NRP SPAAR HET KLIMAAT VOORWOORD WAAROM IS EEN HOGER TEMPO VAN ENERGETISCHE RENOVATIE

Nadere informatie

Een goede jas: schoon, gezond en zuinig. Frank te Poel 10 oktober 2007

Een goede jas: schoon, gezond en zuinig. Frank te Poel 10 oktober 2007 Een goede jas: schoon, gezond en zuinig Frank te Poel 10 oktober 2007 Inhoud 1. Klimaatverandering is een urgent probleem 2. Er zijn drastische maatregelen nodig 3. Waar staat Nederland nu? 4. Spaar Het

Nadere informatie

Lindenhove. Renovatie & Transformatie. Informatie vanuit Renovatieteam Lindenhove

Lindenhove. Renovatie & Transformatie. Informatie vanuit Renovatieteam Lindenhove Lindenhove Renovatie & Transformatie Informatie vanuit Renovatieteam Lindenhove ' Duurzaam & Comfortabel Met slimme combinaties van energiebesparende maatregelen en opwekking van duurzame energie komen

Nadere informatie

De bijdrage van de gebouwde omgeving in de energietransitie

De bijdrage van de gebouwde omgeving in de energietransitie De bijdrage van de gebouwde omgeving in de energietransitie Albert de Vries voorzitter NRP Spaar het Klimaat (themagroep van NRP) Vereniging Bouw- en Woningtoezicht NL oktober 2018 Inhoud Introductie NRP

Nadere informatie

NIEUWE VISIE OP ZONREGELING

NIEUWE VISIE OP ZONREGELING NIEUWE VISIE OP ZONREGELING Zon en daglicht regeling als deel van de energieprestaties in gebouwen Peter Winters President of the European Solar Shading Organization Director Shading & Building Dickson

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 21 501-33 Raad voor Vervoer, Telecommunicatie en Energie Nr. 538 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

Energiebesparing. Betonkernactivering. Programma. Energiebesparing EPBD. Energy Performance Building Directive. Europese richtlijn.

Energiebesparing. Betonkernactivering. Programma. Energiebesparing EPBD. Energy Performance Building Directive. Europese richtlijn. Programma Energiebesparing & Betonkernactivering Energiebesparing Europa Nederland Besparingspotentieel Specialisten gevraagd? Betonkernactivering Publicatie Leergang Kees Arkesteijn 1 2 Energiebesparing

Nadere informatie

CO2-voetafdruk van beleggingen

CO2-voetafdruk van beleggingen CO2-voetafdruk van beleggingen Beleggen en de uitstoot van broeikasgassen 1 WAAROM MEET ACTIAM DE CO 2 -UITSTOOT VAN HAAR BELEGGINGEN? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende

Nadere informatie

Grote en kleine stappen naar een klimaatneutrale gebouwde omgeving

Grote en kleine stappen naar een klimaatneutrale gebouwde omgeving Grote en kleine stappen naar een klimaatneutrale gebouwde omgeving Op dinsdag 17 juni 2014 organiseerde 'Spaar het Klimaat' de 2e beleidstafel in 2014 en de 10e beleidstafel in een reeks die startte in

Nadere informatie

waardoor er geen aanvullende verrekening plaatsvindt,

waardoor er geen aanvullende verrekening plaatsvindt, CVDR Officiële uitgave van Terneuzen. Nr. CVDR475891_1 5 december 2017 Zeeuws Energieakkoord voor energiebesparing bestaande particuliere woningvoorraad In aanmerking nemende dat: 1. Partijen het belang

Nadere informatie

O R D E O P Z AKE N. Een rechtvaardiging voor meer maatregelen op het gebied van energie-efficiëntie in woongebouwen S T L L E N

O R D E O P Z AKE N. Een rechtvaardiging voor meer maatregelen op het gebied van energie-efficiëntie in woongebouwen S T L L E N O R D E O P Z AKE N Een rechtvaardiging voor meer maatregelen op het gebied van energie-efficiëntie in woongebouwen S T L L E N E DE VERONTRUSTENDE WAARHEID De mondiale uitdaging Het is verontrustend maar

Nadere informatie

CO2-voetafdruk van beleggingen

CO2-voetafdruk van beleggingen CO2-voetafdruk van beleggingen Waarom meet ACTIAM de CO 2 -voetafdruk van haar beleggingen? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende decennia. Daarom steunt ACTIAM het klimaatakkoord

Nadere informatie

Energiebesparing bestaande koopwoningen. Effecten stimuleringspakket

Energiebesparing bestaande koopwoningen. Effecten stimuleringspakket Energiebesparing bestaande koopwoningen Effecten stimuleringspakket Notitie Delft, juli 2013 Opgesteld door: Cor Leguijt Frans Rooijers 2 2 juli 2013 3.B17.1 Energiebesparing bestaande koopwoningen 1 Inleiding

Nadere informatie

EfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving

EfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving Warmte en koude Kennis, advies, instrumenten en financiële steun EfficiEncy Duurzaam GebouwDe omgeving energie financiering KEnnis industrie instrumenten EnErgiEbEsparing De Nederlandse overheid streeft

Nadere informatie

EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, Korte uitleg over de bijeenkomsten. KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16

EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, Korte uitleg over de bijeenkomsten. KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16 EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 Korte uitleg over de bijeenkomsten KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16 EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 (1) Organisatie: KIVI

Nadere informatie

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA UPDATE 2016 SAMENVATTING STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA Opdrachtgever Gemeente Breda Afdeling Mobiliteit en Milieu Opdrachtnemer Evert

Nadere informatie

CO2-voetafdruk van beleggingen

CO2-voetafdruk van beleggingen CO2-voetafdruk van beleggingen Beleggen en de uitstoot van broeikasgassen 1 WAAROM MEET ACTIAM DE CO 2 -UITSTOOT VAN HAAR BELEGGINGEN? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende

Nadere informatie

VERSNELLEN VAN VERDUURZAMING

VERSNELLEN VAN VERDUURZAMING VERSNELLEN VAN VERDUURZAMING Over DGBC Oorsprong Stichting Dutch Green Building Council (DGBC) opgericht in 2008 Marktinitiatief Opgericht door marktpartijen en lid van de World Green Building Council

Nadere informatie

Kansen voor warmte. Frans Rooijers Lustrumcongres Stichting Warmtenetwerk, 13-2-2014

Kansen voor warmte. Frans Rooijers Lustrumcongres Stichting Warmtenetwerk, 13-2-2014 Kansen voor warmte Frans Rooijers Lustrumcongres Stichting Warmtenetwerk, 13-2-2014 Centrale boodschap Er is een groot potentieel aan duurzame warmte en warmtebesparing in Nederland beschikbaar. Per situatie

Nadere informatie

Nationale Energieverkenning 2014

Nationale Energieverkenning 2014 Nationale Energieverkenning 2014 Remko Ybema en Pieter Boot Den Haag 7 oktober 2014 www.ecn.nl Inhoud Opzet van de Nationale Energieverkenning (NEV) Omgevingsfactoren Resultaten Energieverbruik Hernieuwbare

Nadere informatie

Warmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk

Warmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk Warmte in Nederland Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk Warmte kost veel energie Warmtevoorziening is verantwoordelijk voor bijna 40% van het energiegebruik in Nederland.

Nadere informatie

Binnenklimaat: energie efficiënte oplossingen besparing door comfort

Binnenklimaat: energie efficiënte oplossingen besparing door comfort Binnenklimaat: energie efficiënte oplossingen besparing door comfort Rob Nagel Honeywell Dag van de Installatie VSK, Jaarbeurs Utrecht 2 februari 2010 Binnenklimaat besparing door comfort Woningmarkt in

Nadere informatie

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst Warmtetransitie en het nieuwe kabinet Nico Hoogervorst 24 november 2017 Regeerakkoord Rutte III (2017 - ) Opmerkelijk: Lange formatie Klimaat-minister op EZ Duurzaam = klimaatbescherming Milieubescherming

Nadere informatie

Circulair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019

Circulair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019 De Toekomst van Bio-energie Circulair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019 De Toekomst van Bio-energie Bio-energie is vandaag de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in

Nadere informatie

Schothorst Amersfoort

Schothorst Amersfoort Schothorst Amersfoort Veel voorkomende Vragen/problemen Achterstallig onderhoud Verouderde installaties Klachten over tocht en kou Ventilatie problemen ( buitenluchtkwaliteit en binnenklimaat) Verouderde

Nadere informatie

Transitie naar een. CO -neutrale toekomst

Transitie naar een. CO -neutrale toekomst Transitie naar een CO -neutrale toekomst 2 CO 2 reductie van bron tot gebruiker Steeds méér duurzame energie, maar niet minder CO 2 -uitstoot KLIMAATVERDRAG VAN PARIJS In het verdrag van Parijs werd afgesproken

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

Itho Daalderop Installatieconcepten voor een gezond en comfortabel binnenklimaat. wonen zonder. energierekening

Itho Daalderop Installatieconcepten voor een gezond en comfortabel binnenklimaat. wonen zonder. energierekening Itho Daalderop Installatieconcepten voor een gezond en comfortabel binnenklimaat wonen zonder energierekening regeltechniek Slimme installatieconcepten voor nieuwbouw en renovatie Vandaag nog beginnen

Nadere informatie

Energie besparen is verleidelijk

Energie besparen is verleidelijk Energie besparen is verleidelijk Wie / wat is Energie Actief Soest (EAS)? 14 maart 2019 EAS en Groene Kerk - Emmakerk 1 Energie Actief Soest Ontstaan in 2011 / 2012 met Zonaanbidders Burgerinitiatief bestaat

Nadere informatie

Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad. Hier komt tekst Joop Oude Lohuis. Utrecht.nl

Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad. Hier komt tekst Joop Oude Lohuis. Utrecht.nl Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad Hier komt tekst Joop Oude Lohuis Hier 22 mei komt 2017 ook tekst Van Globaal Doel naar Lokaal aan de Slag Klimaatakkoord Parijs In 2050

Nadere informatie

Energy Solution Development Case: 7 Square Endeavour

Energy Solution Development Case: 7 Square Endeavour Energy Solution Development Case: 7 Square Endeavour Yoeri Schenau Arcadis Nederland / 7 Square Endaevour 24 oktober 2017 Antwerpen 1 1 Voorstellen 2 Achtergrond 3 Energy Solution Developer 4 7 Square

Nadere informatie

Energieke Zorgbouw. 5 oktober 2011. Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO)

Energieke Zorgbouw. 5 oktober 2011. Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO) Energieke Zorgbouw 5 oktober 2011 Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO) Introductie Wijnanda Willemse adviseur NL Energie & Klimaat - Agentschap NL Voorheen SenterNovem Energiebesparing

Nadere informatie

De voortgang van het Nederlandse energie- en klimaatbeleid

De voortgang van het Nederlandse energie- en klimaatbeleid De voortgang van het Nederlandse energie- en klimaatbeleid Wouter Wetzels Presentatie voor het HVC Innovatieplatform, 15 juli 2010, Petten www.ecn.nl Werkprogramma Schoon en Zuinig Doelen van het kabinet

Nadere informatie

Warmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk

Warmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk Nationaal Expertisecentrum Warmte maakt duurzame warmte en koude mogelijk Warmte in Nederland Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk In opdracht van 1 Warmte kost veel energie

Nadere informatie

Bijlage 1: klimaatdoelstellingen & ambities

Bijlage 1: klimaatdoelstellingen & ambities Bijlage 1: klimaatdoelstellingen & ambities Mondiale ambities In 1992 is in Rio de Janeiro in het VN-Klimaatverdrag de doelstelling vastgelegd om de concentraties van broeikasgassen in de atmosfeer te

Nadere informatie

Toelichting doorrekening Energieakkoord - Gebouwde omgeving

Toelichting doorrekening Energieakkoord - Gebouwde omgeving Toelichting doorrekening Energieakkoord - Gebouwde omgeving Casper Tigchelaar Marijke Menkveld Den Haag, SER 2 oktober 2013 www.ecn.nl Instrumenten gericht op eigenaar-bewoners Bewustwording en informatie

Nadere informatie

Groene InvesteringsMaatschappij (GIM)

Groene InvesteringsMaatschappij (GIM) Groene InvesteringsMaatschappij (GIM) Voordelen impuls verduurzaming Reductie broeikasgassen Groene groei Minder afhankelijk van fossiele brandstoffen Economische structuurversterking Maar, verduurzaming

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 32 813 Kabinetsaanpak Klimaatbeleid op weg naar 2020 Nr. 133 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR

Nadere informatie

De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres

Nadere informatie

Datum 23 april 2014 Betreft reactie op analyse nut en noodzaak windenergie van de heer Lukkes

Datum 23 april 2014 Betreft reactie op analyse nut en noodzaak windenergie van de heer Lukkes > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Energie, Telecom & Mededinging Directie Energie

Nadere informatie

KETENINITIATIEVEN. Contactpersoon. Edith Sweep. RPS advies- en ingenieursbureau bv Referentienummer Auteur Datum Versie

KETENINITIATIEVEN. Contactpersoon. Edith Sweep. RPS advies- en ingenieursbureau bv Referentienummer Auteur Datum Versie KETENINITIATIEVEN Contactpersoon Edith Sweep RPS advies- en ingenieursbureau bv Referentienummer Auteur Datum Versie 1800161A00-R18-477 Heike Gaasbeek/Anouk Voorn 9 maart 2018 Definitief Pagina: 2 van

Nadere informatie

Onze energievoorziening in feiten: mythes, nieuwtjes en kansen. Heleen de Coninck, 13 september 2011

Onze energievoorziening in feiten: mythes, nieuwtjes en kansen. Heleen de Coninck, 13 september 2011 Onze energievoorziening in feiten: mythes, nieuwtjes en kansen Heleen de Coninck, 13 september 2011 Energieonderzoek Centrum Nederland Grootste energieonderzoekcentrum van Nederland Missing link tussen

Nadere informatie

Presentatie VvE SEINENERGIE. VOOR duurzame ontwikkeling

Presentatie VvE SEINENERGIE. VOOR duurzame ontwikkeling Presentatie VvE Winnaar Nationaal Energieprijs 2004 Winnaar Nationaal Energie Toekomst Trofee 2005 Genomineerd Nationaal Energie Toekomst Trofee 2006 2e Prijs Nationaal Energie Toekomst Trofee 2007 European

Nadere informatie

Energiebesparing Gemeente Huizen

Energiebesparing Gemeente Huizen Energiebesparing Gemeente Huizen Programma presentatie Duurzaam Bouwloket De aanpak en landelijke ontwikkelingen Stapsgewijs naar aardgasvrij Subsidies en regelingen Duurzaam Bouwloket Voor onafhankelijke

Nadere informatie

De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren

De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren Inspiratie voor de avond Marc Londo, ECN Beleidsstudies Alkmaar 1 april 2015 www.ecn.nl Boodschappen 1. De energiehuishouding verandert, en daar zijn

Nadere informatie

Welkom Energie besparen en opwekken met PV panelen ECOPARK DE LIMES, ALPHEN AAN DEN RIJN, 16 JULI 2015

Welkom Energie besparen en opwekken met PV panelen ECOPARK DE LIMES, ALPHEN AAN DEN RIJN, 16 JULI 2015 Welkom Energie besparen en opwekken met PV panelen ECOPARK DE LIMES, ALPHEN AAN DEN RIJN, 16 JULI 2015 Een beter klimaat begint bij jezelf! Erik de Ruijter, Coöperatie EnergiekAlphen SAMEN, LOKAAL EN DUURZAAM

Nadere informatie

De kosten van de energietransitie, en: kansen voor de gasindustrie. Martien Visser Lector Energietransitie & Netwerken. Hanzehogeschool Groningen

De kosten van de energietransitie, en: kansen voor de gasindustrie. Martien Visser Lector Energietransitie & Netwerken. Hanzehogeschool Groningen De kosten van de energietransitie, en: kansen voor de gasindustrie Martien Visser Lector Energietransitie & Netwerken Hanzehogeschool Groningen Hanzehogeschool Groningen (circa 30.000 studenten) Energy

Nadere informatie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!

Nadere informatie

Curaçao Carbon Footprint 2015

Curaçao Carbon Footprint 2015 Willemstad, March 2017 Inhoudsopgave Inleiding 2 Methode 2 Dataverzameling 3 Uitstoot CO2 in 2010 3 Uitstoot CO2 in 2015 4 Vergelijking met andere landen 5 Central Bureau of Statistics Curaçao 1 Inleiding

Nadere informatie

Martin Horstink & Albert Rodenboog. De woningbouw verduurzamen met warmtepompen

Martin Horstink & Albert Rodenboog. De woningbouw verduurzamen met warmtepompen Martin Horstink & Albert Rodenboog De woningbouw verduurzamen met warmtepompen Wie is BDH? Denkt mee over de transitie in de woningbouw 2 3 Wie is BDH? Speelveld BDH Waarom CO₂-neutraal en aardgasvrij?

Nadere informatie

Achtergrond en doel presentatie

Achtergrond en doel presentatie Achtergrond en doel presentatie Achtergrond Uitnodiging van de raad; Nuon heeft reeds wind turbines in de Hoofdplaatpolder; Nuon ziet mogelijkheden voor het op termijn vervanging van de huidige turbines

Nadere informatie

Verduurzamen van de gebouwde omgeving. Actuele ontwikkelingen op het gebied van verduurzamen gebouwde omgeving

Verduurzamen van de gebouwde omgeving. Actuele ontwikkelingen op het gebied van verduurzamen gebouwde omgeving Verduurzamen van de gebouwde omgeving Actuele ontwikkelingen op het gebied van verduurzamen gebouwde omgeving Voorstellen: Ir. Esther Gerritsen Adviseur duurzame gebouwinstallaties team coördinator energie

Nadere informatie

Energielabels in het beleid van Woonbron

Energielabels in het beleid van Woonbron Energielabels in het beleid van Woonbron 27 november 2007 Fokje Siderius Inhoud Wooncorporatie Woonbron Duurzaam Woonbron Energielabels in beleid Woonbron Wooncorporatie Woonbron Woningcorporatie regio

Nadere informatie

Themacafé Energietransitie 22 februari 2016

Themacafé Energietransitie 22 februari 2016 Themacafé Energietransitie 22 februari 2016 19.15 ontvangst 19.30 opening en korte presentatie door Tseard Hoekstra over de Regionale Energietransitie 19.45 Mogelijkheden voor warmte uit oppervlaktewater

Nadere informatie

Erdi Holding B.V. Voortgangsrapportage H1 2017

Erdi Holding B.V. Voortgangsrapportage H1 2017 Voortgangsrapportage H1 017 01-01-017 t/m 30-06-017 Voortgangsrapportage H1 017 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding. CO-voetafdruk.1. Rapportageperiode H1 017.. Reductie.3. Historische vergelijking.4.

Nadere informatie

Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld

Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld Duurzaamheidsmonitor 2017 De duurzaamheidsmonitor is vernieuwd. De hoeveelheid data is flink gecondenseerd en meer beeldend vormgegeven ten behoeve van de leesbaarheid.

Nadere informatie

Technisch-economische scenario s voor Nederland. Ton van Dril 20 mei 2015

Technisch-economische scenario s voor Nederland. Ton van Dril 20 mei 2015 Technisch-economische scenario s voor Nederland Ton van Dril 20 mei 2015 Overzicht Energieplaatje in historisch perspectief Hoeveel en hoe gebruiken we energie? Wat gebeurt er met verbruik en uitstoot

Nadere informatie

Collectief Particulier Opdrachtgeverschap en Energiezuinig Wonen waar liggen verbindingen?

Collectief Particulier Opdrachtgeverschap en Energiezuinig Wonen waar liggen verbindingen? Collectief Particulier Opdrachtgeverschap en Energiezuinig Wonen waar liggen verbindingen? DNA in de bouw De Nieuwe Aanpak in de bouw DNA in de bouw staat voor: transitie in de bouw vanuit de basis, de

Nadere informatie

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties Beleid dat warmte uitstraalt Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties Doelen rijksoverheid voor 2020 Tempo energiebesparing 2 % per jaar Aandeel duurzaam in totale

Nadere informatie

Erdi Holding B.V. Voortgangsrapportage 2017

Erdi Holding B.V. Voortgangsrapportage 2017 01-01-017 t/m 31-1-017 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding. CO-voetafdruk.1. Rapportageperiode 017 3. Historische vergelijking 4. Relatieve uitstoot 5. Directe en indirecte emissies 6. Klimaatcompensatie

Nadere informatie

Broeikasgasemissies in Nederland,

Broeikasgasemissies in Nederland, Indicator 19 mei 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De totale uitstoot van broeikasgassen

Nadere informatie

Milieu-actualiteit NON-ETS. 3 mei 2018

Milieu-actualiteit NON-ETS. 3 mei 2018 Milieu-actualiteit NON-ETS 3 mei 2018 Europees beleid NON-ETS sectoren (effort sharing regulation) Welke doelstellingen 2021-2030? Europese doelstellingen 2030 (tov 2005) - 40 % BKG emissies - 30 % voor

Nadere informatie

3.D.2 Budgetplan 2015 ten behoeve van de CO2-Prestatieladder

3.D.2 Budgetplan 2015 ten behoeve van de CO2-Prestatieladder 3.D.2 Budgetplan 2015 ten behoeve van de CO2-Prestatieladder Documentnummer Versienummer Datum Status Bp2015 15.01 2 februari 2015 Gereed Opgesteld door: M. Waarts KAM-coördinator Geverifieerd door: M.

Nadere informatie

Beersel wekt op. Klimaatneutraal Beersel 2040?

Beersel wekt op. Klimaatneutraal Beersel 2040? Klimaatneutraal Beersel 2040? 2013-2014: participatief traject 100 acties voor klimaatplan 2014-2015: inspelen op bestaande initiatieven en acties 2017-2018: Beersel wekt op De zon is van iedereen Zonnelaan

Nadere informatie

Stap 1 - Deltaplan Duurzame Renovatie. Met een Deltaplan Duurzame Renovatie de klimaatdoelstellingen bereiken

Stap 1 - Deltaplan Duurzame Renovatie. Met een Deltaplan Duurzame Renovatie de klimaatdoelstellingen bereiken Stap 1 - Deltaplan Duurzame Renovatie Met een Deltaplan Duurzame Renovatie de klimaatdoelstellingen bereiken Oktober 2016 Stelt u zich eens voor Een teletijdmachine schiet u naar 2050 en u kijkt terug

Nadere informatie

Bijlage I 20111278-07 Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven. 1 Inleiding

Bijlage I 20111278-07 Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven. 1 Inleiding Bijlage I 20111278-07 Investeringen en energielasten Energiesprong woningbouw Maria van Bourgondiëlaan te Eindhoven Datum Referentie Behandeld door 13 december 2011 20111278-07 P. Smoor/LSC 1 Inleiding

Nadere informatie

Hernieuwbare energie in Brussel

Hernieuwbare energie in Brussel Hernieuwbare in Brussel Achtergrond en vooruitzichten Hernieuwbare in Brussel: welke opportuniteiten voor de bouwbedrijven? Afdeling Energie, Lucht, Klimaat en Duurzame gebouwen F. Cornille 19/10/2017

Nadere informatie

WKK: de energiebesparingtechnologie bij uitstek!

WKK: de energiebesparingtechnologie bij uitstek! WKK: de energiebesparingtechnologie bij uitstek! Deze notitie belicht puntsgewijs de grote rol van WKK bij energiebesparing/emissiereductie. Achtereenvolgens worden de volgende punten besproken en onderbouwd:

Nadere informatie

Onze energievoorziening in feiten: mythes, nieuwtjes en kansen

Onze energievoorziening in feiten: mythes, nieuwtjes en kansen Onze energievoorziening in feiten: mythes, nieuwtjes en kansen Heleen de Coninck, 13 september 2011 Energieonderzoek Centrum Nederland Grootste energieonderzoekcentrum van Nederland Missing link tussen

Nadere informatie

NII. Nederlandse Isolatie Industrie. Beter isoleren. Energiebesparing en de gevel. Jubileumsymposium Stapelbouw 17 juni 2010.

NII. Nederlandse Isolatie Industrie. Beter isoleren. Energiebesparing en de gevel. Jubileumsymposium Stapelbouw 17 juni 2010. Nederlandse Beter isoleren Energiebesparing en de gevel Jubileumsymposium Stapelbouw 17 juni 2010 Dick Tommel 1 AGENDA Energiebesparing via de gevel Energiebesparing Trias Energetica Consequenties voor

Nadere informatie

AKB Grootverbruik B.V. Voortgangsrapportage 2017

AKB Grootverbruik B.V. Voortgangsrapportage 2017 Voortgangsrapportage 017 01-01-017 t/m 31-1-017 Voortgangsrapportage 017 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding. CO-voetafdruk.1. Rapportageperiode 017 3. Historische vergelijking 4. Relatieve uitstoot

Nadere informatie

Energietransitie. 13 april 2018

Energietransitie. 13 april 2018 1 Welkom! Energietransitie 2 13 april 2018 3 2030 zonder Gronings aardgas 2040 of 2030 een klimaat neutrale stad. 2030 geen aardgas meer uit Groningen. Totaal 250.000 woningen, 30.000 bedrijfs- en nutspanden.

Nadere informatie

Erdi Holding B.V. CO2-voetafdruk. Voortgangsrapportage januari 2018 t/m 31 december 2018

Erdi Holding B.V. CO2-voetafdruk. Voortgangsrapportage januari 2018 t/m 31 december 2018 Erdi Holding B.V. CO2-voetafdruk Voortgangsrapportage 2018 1 januari 2018 t/m 31 december 2018 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. CO2-voetafdruk 2.1. Rapportageperiode 2018 2.2. Mobiliteit uitgesplitst

Nadere informatie

BDH Inspiratiesessie hybride warmtepompen voor en door corporaties

BDH Inspiratiesessie hybride warmtepompen voor en door corporaties BDH Inspiratiesessie hybride warmtepompen voor en door corporaties 28 maart 2018 Perry van Happen Adviseur Duurzaamheid & Huurbeleid Resulaten duurzaamheid Alwel (B+R) 2008 2016 Doel Energie Index 1,9

Nadere informatie

Ventilatie in bestaande bouw Bouw, Noodzaak, Achtergronden en Eisen

Ventilatie in bestaande bouw Bouw, Noodzaak, Achtergronden en Eisen Ventilatie in bestaande bouw Bouw, Noodzaak, Achtergronden en Eisen Wil de Gids Senior adviseur TNO Bouw en Ondergrond Vent Gid Guide Noodzaak Overheidsbeleid Woning voorraad Woning kwaliteit Ventilatie

Nadere informatie

FACTCHECKER OVER MORGEN

FACTCHECKER OVER MORGEN FACTCHECKER OVER MORGEN De druk op onze leefomgeving neemt toe. Met dezelfde ruimte willen we steeds meer doen. De hoogste tijd om in beweging te komen. Werk te maken van de leefbare stad, van elektrisch

Nadere informatie

Partij voor de Dieren Gouda Tav Corina Kerkmans

Partij voor de Dieren Gouda Tav Corina Kerkmans Partij voor de Dieren Gouda Tav Corina Kerkmans directie/afdeling RO/afdeling RBA contactpersoon E. ten Cate telefoon 0182-588976 uw kenmerk onderwerp reactie op uw vragen over klimaatdoelstellingen Gouda

Nadere informatie

Zeeuws Energieakkoord. Energiebesparing in de particuliere woningvoorraad

Zeeuws Energieakkoord. Energiebesparing in de particuliere woningvoorraad Zeeuws Energieakkoord Energiebesparing in de particuliere woningvoorraad Aanleiding SER-ENERGIEAKOORD Een besparing van het finale energieverbruik met gemiddeld 1,5 procent per jaar; 100 PJ aan energiebesparing

Nadere informatie

Integrale energiestrategie UU. Fréderique Houben, Universiteit Utrecht

Integrale energiestrategie UU. Fréderique Houben, Universiteit Utrecht Integrale energiestrategie UU Fréderique Houben, Universiteit Utrecht Integraal en Samen! 2 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU Universiteit Utrecht Opgericht in 1636 30.000 studenten en 7.500 medewerkers

Nadere informatie

1E SCHOOL. duurzaam gerenoveerd

1E SCHOOL. duurzaam gerenoveerd 1E SCHOOL duurzaam gerenoveerd DUURZAAM RENOVEREN investeren in MEERVOUDIGE OPBRENGST INHOUD PRESENTATIE 1 Niet duurzame school 2 Duurzaam bouwen & leven 3 Duurzame energie, kleinschalig opgewekt 4 Passief

Nadere informatie

Scenario s Energiebesparing in de gebouwde omgeving De Ruijter Strategie

Scenario s Energiebesparing in de gebouwde omgeving De Ruijter Strategie Scenario s Energiebesparing in de gebouwde omgeving 2030-2050 De Ruijter Strategie "Er bestaan geen slechte scenario's, alleen slechte voorbereiding." Paul de Ruijter De Ruijter Strategie Doelstellingen

Nadere informatie

Caro De Brouwer 27/11/2013

Caro De Brouwer 27/11/2013 Caro De Brouwer 27/11/2013 Caro De Brouwer 2e Master Irw Energie, KUL Erasmus Imperial College London Thesis: Solvent storage for postcombustion CCS in coal fired plants Voorzitter YERA Young Energy Reviewers

Nadere informatie

Op weg naar een duurzame energievoorziening in Mark Dierikx Directeur Generaal Energie, Telecom en Mededinging

Op weg naar een duurzame energievoorziening in Mark Dierikx Directeur Generaal Energie, Telecom en Mededinging Op weg naar een duurzame energievoorziening in 2050 Mark Dierikx Directeur Generaal Energie, Telecom en Mededinging Inhoudsopgave I. Mondiale ontwikkelingen II. Europese kaders III. Nationale inzet 2 I.

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres

Nadere informatie

WATER- SCHAPPEN & ENERGIE

WATER- SCHAPPEN & ENERGIE WATER- SCHAPPEN & ENERGIE Resultaten Klimaatmonitor Waterschappen 2014 Waterschappen willen een bijdrage leveren aan een duurzame economie en samenleving. Hiervoor hebben zij zichzelf hoge ambities gesteld

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Uw kenmerk 2016Z15884

Nadere informatie

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Doelstellingen - Mondiaal Parijs-akkoord: Well below 2 degrees. Mondiaal circa 50% emissiereductie nodig in

Nadere informatie

Helmonds Energieconvenant

Helmonds Energieconvenant Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende

Nadere informatie

Energieneutraal keten sluisdeur Goese Sas

Energieneutraal keten sluisdeur Goese Sas Energieneutraal keten sluisdeur Goese Sas Door de vastgestelde energie- en klimaatdoelstelling binnen Europa om in 2050 energieneutraal te zijn, is het voor de hele samenleving maar met name voor bedrijven

Nadere informatie

WHITEPAPER WET- EN REGELGEVING ENERGIEBESPARING. vandorp.eu

WHITEPAPER WET- EN REGELGEVING ENERGIEBESPARING. vandorp.eu WHITEPAPER WET- EN REGELGEVING ENERGIEBESPARING vandorp.eu OVERZICHT WETGEVING ENERGIEBESPARING Introductie De besparing op energie wordt weleens gezien als een opgelegde bezigheid die als gevolg van allerlei

Nadere informatie

Met deze brief informeer ik u over de stand van zaken met betrekking tot diverse toezeggingen op het gebied van energiebesparing.

Met deze brief informeer ik u over de stand van zaken met betrekking tot diverse toezeggingen op het gebied van energiebesparing. > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Ministerie van Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Uw

Nadere informatie

Presentatie Warmteproductie met snoeihout. 3 November 2011 Doen! Ervaring en tips uit de praktijk Ben Reuvekamp HeatPlus

Presentatie Warmteproductie met snoeihout. 3 November 2011 Doen! Ervaring en tips uit de praktijk Ben Reuvekamp HeatPlus Presentatie Warmteproductie met snoeihout 3 November 2011 Doen! Ervaring en tips uit de praktijk Ben Reuvekamp HeatPlus Inhoud presentatie Historie HeatPlus Energie en warmte Werking houtgestookte CV installatie

Nadere informatie

Energie- en klimaatmonitor agrosectoren Hernieuwbare energie, reductie broeikasgassen en energiebesparing

Energie- en klimaatmonitor agrosectoren Hernieuwbare energie, reductie broeikasgassen en energiebesparing Energie- en klimaatmonitor agrosectoren Hernieuwbare energie, reductie broeikasgassen en energiebesparing Inleiding In 28 sloten de overheid en de agrosectoren het convenant Schone en Zuinige agrosectoren.

Nadere informatie

nearly Zero Energy Buildings

nearly Zero Energy Buildings nearly Zero Energy Buildings samen op weg naar energieneutraal Jan-Maarten Elias Unica Ecopower Naslag werk in whitepaper www.unica.nl Visie Gebouwen Faciliteren bedrijfsprocessen. Duurzame gebouwen zijn

Nadere informatie

SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING. Wat kunnen wij voor u betekenen?

SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING. Wat kunnen wij voor u betekenen? SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING Wat kunnen wij voor u betekenen? Van fossiel naar duurzaam Jeroen Besseling Beleidsmedewerker Duurzaamheid EEN GREEP UIT DE MEDIA DUURZAAMHEIDSAGENDA 2018-2022

Nadere informatie

Het Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten

Het Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten Het Energiebeleid van komende jaren dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten Opbouw Ambities en hoofdlijnen Ontwikkelingen in het energieveld Keuzes van het kabinet Ambitie Regeerakkoord: 1. Minder

Nadere informatie

Urgenda ESCo-project. Peter Odermatt

Urgenda ESCo-project. Peter Odermatt Urgenda ESCo-project Peter Odermatt Inleiding Ambitie Urgenda: Vergroten energie efficiency in NL Beter benutting hernieuwbare energie potentieel in NL Verkennen onder welke voorwaarden ESCo s een bijdrage

Nadere informatie

Verduurzamen zonder eigen geld

Verduurzamen zonder eigen geld Verduurzamen zonder eigen geld DUURZAAM WONEN NIJKERK (Woonabonnement) 29 november 2016 Waarom je woning verduurzamen? Comfortverbetering Voor een duurzame wereld Goed voor je portemonnee Woningverbetering

Nadere informatie